10. Bijlagen bij de jaarrekening

10.1. Staat van reserves

10.2. Staat van voorzieningen

10.3. Overzicht kredieten/onderhanden werk

In de financiële verordening van de Gemeente Enschede (artikel 4 lid 3 ) is vastgelegd dat in de jaarrekening wordt gerapporteerd over de uitputting van de geautoriseerde investeringskredieten en de actuele raming van de totale uitgaven.
 
Hierbij geldt de regel dat een overschrijding van 5% of maximaal 50.000 euro is toegestaan.  Grotere afwijkingen worden volgens de financiële verordening tijdig aan de raad gemeld.
 
Uiteraard worden in de toelichting van gemelde overschrijdingen ook de dekkingsvoorstellen vermeld.

Programma	Projecten	Begroting 31-12-2013		Realisatie 31-12-2013		Saldo 31-12-2013		Raming	Raming resultaat	Toelichting
		Lasten	Baten	Lasten	Baten	Lasten	Baten	totale lasten	- = over-schrijding
Economie & Werk	Binnenhaven	25.182	25.182	20.330	20.320	4.852	4.862	25.182	0
	Havengebied	0	0	495	495	0	0	0	0
	Technologiepark	17.006	17.040	15.808	15.808	1.198	1.232	17.006	0
	Totaal Economie & Werk	42.188	42.222	36.633	36.623	6.050	6.094	42.188
Opgroeien & Ontwikkelen	Buitensportvoorzieningen	554	0	386	0	168	0	554	0
	Onderwijshuisvesting	10.999	0	2.015	0	8.984	0	10.999	0
	Totaal Opgroeien & Ontwikkelen	11.553	0	2.401	0	9.151	0	11.553	0
Stedelijke Ontwikkeling	Mobiliteitsprojecten:
	Vri/'s en Duurzame verkeersmaatregelen	7.015	7.015	5.776	5.776	1.239	1.239	7.015	0
	Totaal Fietsprojecten (uit oa fietsvisie)	8.426	8.426	3.958	3.957	4.467	4.468	8.426	0
	Totaal HOV	3.411	3.411	2.837	2.631	574	780	3.411	0
	Openbaar vervoer	2.492	2.492	1.215	1.207	1.277	1.285	2.492	0
	Overige verkeersprojecten	3.429	3.429	2.471	2.449	958	980	3.429	0
	Totaal studies	6.957	6.957	6.306	6.206	651	751	6.957	0
	Verkeersveiligheid	2.372	2.372	1.485	1.485	887	887	2.372	0
	Kotmanpark ontsluiting	985	985	733	733	252	252	985	0
	Volksparksingel/parkweg	5.972	5.972	6.285	6.285	0	0	6.285	0
	Hoofdwegenstructuur	12.080	12.080	5.139	4.128	6.941	7.952	12.080	0
	Vereffeningsmiddelen mobiliteit	2.380	2.380	1.648	1.648	732	732	2.380	0
	Totaal mobiliteit	55.519	55.519	37.853	36.505	17.978	19.326	55.832	0
	Grondexploitaties:
	Eschmarke	150.353	142.688	133.763	122.675	16.590	20.013	150.353	0
	Diekman Wonen	15.317	21.615	16.144	20.139	-827	1.476	15.317	0
	Brunink	31.461	42.317	28.683	24.988	2.778	17.329	31.461	0
	Vaneker	65.428	35.943	30.596	2.342	34.832	33.601	65.428	0
	Lonneker Spoorzone	549	482	516	446	33	36	549	0
	Diekman Sport en Leisure	5.356	4.429	4.832	2.670	524	1.759	5.356	0
	Beekwoude	7.792	4.958	3.117	0	4.675	4.958	7.792	0
	Winkelcentrum Stokhorst	4.179	4.179	2.647	3.200	1.532	979	4.179	0
	Rosinkweg	1.607	1.329	614	58	993	1.271	1.607	0
	Lonneker Erf	602	433	598	433	4	0	602	0
	Laares	35.769	29.383	32.638	28.521	3.131	862	35.769	0
	Twekkelerveld	9.555	9.567	8.009	4.256	1.546	5.311	9.555	0
	Geessinkweg-Bijvank	1.511	1.513	1.089	805	422	708	1.511	0
	Brede School Stadsveld	1.673	2.638	530	1.545	1.143	1.093	1.673	0
	Waalstraat / Dollardstraat	343	465	313	465	30	0	343	0
	Binnenstad - Roombeek	238.740	246.010	213.192	224.890	25.548	21.120	238.740	0
	Kansrijke Stedelijke lokaties	3.171	2.892	1.201	0	1.970	2.892	3.171	0
	Bleekerij (v.m. Texoprint)	2.071	1.446	1.912	868	159	578	2.071	0
	Stroinkslanden 2015	3.003	2.971	2.683	2.434	320	537	3.003	0
	Velve Lindehof	21.163	22.118	10.859	21.376	10.304	742	21.163	0
	Leeghwaterstraat	0	0	0	0	0	0	0	0
	Euregio Bedrijvenpark II	14.146	21.296	13.463	-7.363	683	28.659	14.146	0
	Josink-Es	28.849	25.730	25.481	-2.434	3.368	28.164	28.849	0
	Unisson	778	867	647	0	131	867	778	0
	Usseler Es	111.506	90.070	40.532	2.864	70.974	87.206	111.506	0
	B en S Valley	6.886	12.032	6.365	3.192	521	8.840	6.886	0
	Westerval	8.593	9.229	8.308	6.821	285	2.408	8.593	0
	GEM Zuiderval	55.747	55.747	53.691	42.540	2.056	13.207	55.747	0
	Muziekkwartier	31.781	14.425	24.759	12.922	7.022	1.503	31.781	0
	Mobiliteitscentrum	18.592	7.976	17.732	7.976	860	0	18.592	0
	Ossenboer	7.238	7.269	7.280	5.338	-42	1.931	7.238	0
	Hardick en Seckel	14.495	7.587	10.949	4.103	3.546	3.484	14.495	0
	MST Haaksbergerstraat	872	872	570	673	302	199	872	0
	Totaal grondexploitaties	899.126	830.476	703.713	538.743	195.413	291.733	899.126	0
	SO overige projecten
	GRAP (groenactieplan)	3.686	3.686	3.161	3.161	525	525	3.686	0
	Buitengebied	7.781	7.781	4.753	4.753	3.028	3.028	7.781	0
	Stadsweide MST	4.425	4.425	3.117	3.089	1.308	1.336	4.425	0
	Parkeren (oa 3e ontsluiting van Heekgarage)	27.029	27.029	9.611	2.729	17.418	24.300	27.029	0
	Stationstunnel	13.356	13.356	1.017	1.017	12.339	12.339	13356	0
	Woningverbetering	1.233	1.233	2.149	2.149	-916	-916	1.233	0
	Stadserf	112	112	141	140	-29	-28	112	0
	Stadsveld	660	720	1.800	1.800	-1.140	-1.080	660	0
	Stroinkslanden groenstructuur	1.100	1.100	612	387	488	713	1.100	0
	Gronaulijn	500	500	272	272	228	228	500	0
	Actieprogramma binnenstad	2.469	2.469	911	911	1.558	1.558	2.469	0
	Overig	375	375	1.346	1.327	-971	-952	375	0
	Totaal SO overig	62.726	62.786	28.890	21.735	33.836	41.051	62.726	0
	Totaal Stedelijke Ontw.	1.017.371	948.781	770.456	596.983	247.227	352.110	1.017.684	0
Leefomgeving	Wegen	2.454	0	1.719	1.139	735	-1.139	2.454	0
	Riolering	17.156	0	8.061	0	9.095	0	17.156	0
	Duurzaamheid	2.349	2.349	2.433	2.433	-84	-84	2.433	0
	Totaal Leefomgeving	21.959	2.349	12.213	3.572	9.746	-1.223	22.043	0
Bestuur en Middelen	Vastgoed en ICT	19.231	5.614	5.632	3.809	13.599	1.805	19.231	0
	Totaal B&M	19.231	5.614	5.632	3.809	13.599	1.805	19.231	0
	Totaal Generaal	1.112.302	998.966	827.335	640.987	285.773	358.786	1.112.699	0

10.4. Sisa

10.5. Investeren in Overijssel

Financieel overzicht van inzet provinciale subsidie en gemeentelijke middelen

	EV / IMG / GSB-IIO - verantwoording gemeente Enschede over 2013
	Project	Beschikkings-nummer provincie	Project afgerond / eindverant woording ja-nee	In de verlenings-beschikking opgenomen subsidie voor dit project	Besteed tlv provinciale middelen t/m 2012 (conform baten/lasten stelsel)	Besteed tlv gemeentelijke middelen t/m 2012 (conform baten/lasten stelsel)	Besteed tlv provinciale middelen in 2013 (conform baten/lasten stelsel)	Besteed tlv gemeentelijke middelen in 2013 (conform baten/lasten stelsel)	Cumulatief besteed tlv provinciale middelen t/m 2013 (conform baten / latenstelsel)	Cumulatief besteed tlv gemeentelijke middelen t/m 2013 (conform baten / latenstelsel)	Geplande einddatum	Optionele toelichting op één van de voorgaande kolommen
		Aard controle:	D1	D1	R	R	R	R	R	R	D1	D1
	EXTERNE VEILIGHEID
A	Externe Veiligheid deel 1	2011/0098238	nee	276.903	156.158	0	69.226		225.384	-	31-12-2014
B	Externe Veiligheid deel 2	2013/0109173	ja	23.289	0	0	23.289		23.289	-	31-12-2013
	INVESTEREN MET GEMEENTEN
C	Spoorzone / Nieuwstad	2010/0135771	nee	7.000.000	7.000.000	2.164.956	-	334.487	7.000.000	2.499.443	31-12-2015
D	Stadsrandzone	2010/0206384	ja	1.650.000	1.650.000	936.990	-	232.913	1.650.000	1.169.903	1-1-2014
E	Preventief beleid risicojongeren	2010/0096362	ja	3.400.000	2.516.294	4.063.611	483.745	-	3.000.039	4.063.611	31-12-2013
F	Energiebesparing particuliere woningbouw	2011/0044867	nee	500.000	24.376	0	-	2.880	24.376	2.880	1-3-2013	uitstel aangevraagd zie brief 27-11-2013
G	Energiebesparing bestaande huursector	2011/0090659	ja	1.125.000	825.600	0	299.400	75.000	1.125.000	75.000	31-12-2013
H	Perronverplaatsing aanlanding Münster	2011/0332019	ja	165.000	22.335	11.106	142.665	96.313	165.000	107.419	31-12-2013
	Grote Stedenbeleid - Investeren in Overijssel
I	Twekkelerzoom	2011/0091692	nee	500.000	49.938	122.178	4.043	350	53.981	122.528	31-12-2013	wijziging aangevraagd zie brief 18-12-2013

Toelichting

Project Nieuwstad Fase 1 (Spoorzone)
  
Oorspronkelijk beoogde resultaten:
-       minimaal 180 woningen en bijbehorende parkeergelegenheden;
-       een plein met retail en horeca als onderdelen van de Cultuurmijl;
-       inpassing IOK school;
-       inpassing van een vestiging voor de opvang kwetsbare groepen.
 
Mijlpalen per 31 december 2013
- De nieuwbouw op de locatie van de voormalige ijzergieterij Sanders is in de zomer van 2013 opgeleverd. De Van der Bentstichting heeft het pand
  inmiddels betrokken.
- College van B&W heeft besloten om de kortdurende crisisopvang te huisvesten in een bestaand pand in het plangebied  en in een deel van daarnaast
  gelegen pand óf in plaats van het laatste, in een nieuw solitair gebouw aan de Cultuurmijl.
- De gemeente en de organisatie t.b.v. de crisisopvang hebben overeenstemming bereikt over het programma van eisen. Inmiddels is de nieuwe locatie
  vastgesteld en wordt in het voorjaar van 2014 een overeenkomst met het Leger des Heils vastgesteld.
- In september 2013 wordt gestart met het leggen van geluid reducerend asfalt aan de Molenstraat.
- Er is een definitieve aankoopovereenkomst met de coffeeshophouder/pension gesloten.  De coffeeshop heeft inmiddels  per 1 januari 2014 het pand
  verlaten. De sloop is in voorbereiding.
- Er is overeenstemming bereikt over een nieuwe locatie voor IOK De Globe.
  
Stand van zaken:
1)     Samenwerkings- en realisatieovereenkomst
        De samenwerking- en realisatieovereenkomst met de ontwikkelaar Proper Stok en woningcorporatie De Woonplaats regelt de processtappen om
        het stedenbouwkundige plan uit te werken tot concrete bouwaanvragen. De overeenkomst is zo opgesteld dat het initiatief ligt bij de private
        partijen en de gemeente toetst. Daarnaast is de gemeente verantwoordelijk voor het leveren van bouwrijpe gronden en uiteindelijk het woonrijp
        maken.

        Het gemaakte afsprakenpakket in de overeenkomst wordt inmiddels beïnvloed door de snel veranderende marktsituatie  en de consequenties die
        de gemeenteraad voor geheel Enschede hier via de nieuwe Stedelijke Koers aan heeft verbonden, primair bestaande uit het schrappen           en
        uitfaseren van programma. In november 2012 heeft verantwoordelijk wethouder Patrick Welman hierover afspraken gemaakt met de Proper Stok
        en de Woonplaats. Partijen hebben het volgende geconcludeerd:
         - partijen gaan volop door met de ontwikkeling van het project Nieuwstad. Terwijl andere locaties in de stad moeten sneuvelen, blijft  het project 
           Nieuwstad kansrijk vooral vanwege de goede ligging ten opzichte van de binnenstad.
         - De nadruk bij het project ligt op grondgebonden stadswoningen. Daarnaast waren er appartementen en kantoren voorzien. Het is in de huidige
           markt verstandig om deze functies te vervangen door grondgebonden woningen. Met name ten gevolge van het schrappen van           
           appartementen zal, bij gelijkblijvend plangebied, het totaal aantal woningen in het plangebied minder worden. Het exacte aantal woningen zal
           afhangen exacte stedenbouwkundige invulling.
 
        De voorziene einddatum van oplevering van de laatste woningen ligt nu in 2021. Door deze noodzakelijke aanpassingen is de overtuiging dat de
        kwaliteit van het project gehandhaafd blijft. Financieel betekent dit alles dat de kosten voor de gemeente Enschede gelijk blijven ·       maar dat,
        ten gevolge van minder appartementen en kantoren, de opbrengsten minder worden. Voor die verminderde opbrengsten heeft de Gemeenteraad
        bij de vaststelling van de Stedelijk Koers een voorziening gemaakt.
 
        Als uitwerking van de overeenkomst met ontwikkelaar Proper Stok, is de corporatie “De Woonplaats” gecontracteerd als bouwer van de eerste
        woningen op de locatie van de voormalige ijzergieterij Sanders. De eindgebruiker is de Van den Bentstichting, woonvorm voor mensen met een
        licht verstandelijke en/of een meervoudige beperking.

        Wegens de gewenste inpassing van een bestaande karakteristieke gevel en vanwege aanloopproblemen met de innovatieve grindfundering verliep
        de eerst fase van de nieuwbouw met horten en stoten; nadat dit overwonnen was is het vervolg snel gegaan. Het gebouw is voor de zomer 2013
        opgeleverd.
        Om de geluidsbelasting vanwege verkeer binnen de normen te houden zal de aanpalende Molenstraat voorzien worden van geluid reducerend
        asfalt.
 
        Planonderdeel Niermansgang
        Gemeente en ontwikkelaar zijn in gesprek over de programmatische en stedenbouwkundige invulling van het plangebied Niermansgang.
        Inmiddels ligt er een conceptplan op tafel. In de eerste helft van 2014 vindt er een marktverkenning plaats.
 
        ‘t Hofje
        De architect heeft een aantal modellen voor  ’t Hofje “Studie Beekveld” gemaakt. De studie met de verschillende modellen wordt nu
        tussen partijen besproken. Tijdens het bestuurlijk overleg wordt aangegeven welk model de voorkeur heeft. Dit model wordt verder             
        uitgewerkt.
        Het plan van Van der Jeugd architecten wordt in het plan van ’t Hofje geïntegreerd.

2)     In de uitwerking van de plannen is gebleken dat een buiten het plangebied gelegen bedrijf toch te veel geluidsoverlast veroorzaakte, met name 
        vanwege vroege aanrijtijden. Om dit op te lossen heeft de gemeente dit bedrijf in 2012 uit moeten kopen. Hiervoor heeft de gemeente vanuit eigen
        middelen extra moeten investeren in het project.
3)     Met het Leger des Heils is gesproken over een alternatieve locatie voor de kortdurende opvang van het Leger des Heils. Nadat vele locaties de 
        revue zijn gepasseerd is nu in oplossing gevonden in een bestaand pand aan de Molenstraat  27. College heeft  een principebesluit genomen en
        deze locatie vrij gegeven voor inspraak. Tevens zijn de onderhandelingen met het Leger des Heils gestart.
        Gemeente en het leger der Heils hebben inmiddels overeenstemming bereikt over het programma van eisen.  Een definitieve overeenkomst is in
        voorbereiding.
4)     Besluitvorming rond de verhuizing van IOK De Globe wordt eind 2013 verwacht.
        Met het schoolbestuur is overeenstemming bereikt.
  

Project Stadsrandzone Enschede
 
Beoogde resultaten
-       Realisatie van de inrichting van de stadsrandstrook Vaneker,
-       Uitvoeren van het kunst- en activiteitenprogramma voor de stadsrand,
 
Stand van zaken
Op 30 oktober is de schildering aan de Geerdinkweg ( tussen Marssteden en Usseler Es) geopend. De schildering is uitgevoerd door MAPH, na een selectieproces onder leiding van TETEM en een jurering van ontwerpen door een vakjury en betrokkenen uit de omgeving. Met deze schildering heeft het Rondje Enschede er een aantrekkelijke plek bij.
 
Er is een vijftal toeristische informatiepunten (TIP’s) langs de route van Rondje Enschede gerealiseerd. Deze TIP’s fungeren als informatie-, rust- en opstappunt. De lokaties zijn Usselo, Boekelo, Twekkelo, Buurserstraat en Hof Espelo. De TIP bij Boekelo is extra aangekleed met een muurschildering, tot stand gekomen in samenwerking met TETEM. Er volgen nog twee extra tips aan de oostzijde van Glanerbrug en aan de Telgendijk.
 
Ten aanzien van de stadsrandstrook Vaneker is met de kinderboerderij Noord overeenstemming bereikt over een verbeterplan, waarmee de uitstraling van het gebied een positieve impuls krijgt. Met behulp van inzet van de subsidie worden hagen opgeknap en krijgt het initiatief van de jeugdtuinen een kans. Zodoende wordt invulling gegeven aan het verbeteren van de aantrekkelijkheid en vergroten van de reuring in het gebied.
In samenwerking met de Dienst Landelijk Gebied is als finale afronding van de ecozone opdracht gegeven voor de realisatie van een ecopassage onder de Hengelosestraat door. Hiermee ontstaat een verbinding tussen de nieuw gerealiseerde ecozone bij het Kristalbad en het gebied ten noorden van de Hengelosestraat. Daarmee wordt de ecozone ook ontsloten op de faunagebieden aan de noordzijde van de Hengelosestraat.
 
Beoogd resultaat
Projectonderdelen A en B (2011):
-       Uitvoering door de jongerencoaches;
-       Begeleiding van de jongerencoaches door projectleider;
-       Uitvoering van de deelprojecten en het opleveren van de eerste resultaten;
-       Uitvoering onderzoek en evaluatie;
-       Opstellen voortgangsrapportages door projectleider per 1 februari en per 1 september;
-       Het delen van de opgedane ervaringen met partners en waar nodig bijsturen.

Projectonderdeel C (pilot in Zuid):
-       Afhankelijk van de resultaten in 2010, het opnieuw inzetten van straatcoaches
-       Jongeren toe leiden naar sport(projecten) door de inzet van sportbuurtwerk en door het organiseren van activiteiten door de jongeren zelf           
        (deelnamestijging van 100 jongeren);
-       Het realiseren van voorzieningen, waardoor het ontmoeten van jongeren in de openbare wordt gekanaliseerd;
-       Uitvoering van het project "Welkom in onze wijk" in samenwerking met scholen.
 
Stand van zaken:
In april 2013 is een gewijzigde aanvraag verlenging Fiche IMG Versterken preventief beleid risicojongeren ingediend bij de Provincie. Daarin is het verzoek neergelegd om in te stemmen met een verschuiving op het onderdeel Multi Functionele Accommodatie (MFA) en met het wijzigen van de einddatum van het project tot en met 31 december 2013.
De Provincie heeft in mei 2013 laten weten niet akkoord te gaan met het verzoek tot verschuiving, omdat dat zou leiden tot ongewenste precedentwerking ten aanzien van de andere IMG-projecten. Wel is toestemming gegeven tot het verlengen van de looptijd tot 31 december 2013.
  

Project Versterken preventief beleid risicojongeren
 
Beoogd resultaat:
A. Talentontwikkeling risicojongeren, bestaande uit:
     * Talentontwikkeling risicojongeren
     * Inzet vitale sportverenigingen
B. Transitie Jeugdzorg
C. Pilot in Zuid
 
A.  Talentontwikkeling risicojongeren
Talentontwikkeling risicojongeren
Het onderdeel talentontwikkeling risicojongeren is in december 2013 afgerond. De laatste cyclus talentbegeleiding, gestart in maart in de wijken Zuid, Pathmos/Stevenfenne en Velve-Lindenhof met de groepen 8 van 10 basisscholen heeft na de zomervakantie 2013  een vervolg gekregen op de VO-locaties. In december 2013 is deze cyclus afgerond.
De toolbox met praktische werkvormen van talentbegeleiding is gereed en ontsloten via de  website. Onder de noemer Beroepsvizier hebben 222 jongeren in 2013 meegedaan aan excursies beroepenoriëntaite. 17 Bedrijven maakten excursies mogelijk. De eerste rolmodel-lenmarkt waarin jong en oud elkaars beroepen en talenten ontdekken is in samenwerking met het onderwijs georganiseerd. Het thema beroepsoriëntatie krijgt in 2014 een vervolg in het kader van de Brede school.  
De coördinatoren talentontwikkeling blijven in de wijken actief om een betere verbinding op het terrein van sport, brede school, cultuur- en natuureducatie te realiseren.
De slotavond, waarbij alle resultaten en opbrengsten van talentontwikkeling gepresenteerd zijn aan gemeenteraad, Provincie, onderwijs en alle andere betrokkenen, heeft plaatsgevonden in oktober 2013.
  
Inzet vitale sportvereniging
Het Actieplan “Vitale sportverenigingen” zet in op de verbinding tussen vereniging en maatschappelijke vraagstukken in de stad of wijk. Daarmee draagt het Actieplan bij aan de persoonlijke ontwikkeling van jongeren en het meedraaien in een normale sociale context.
Het takenpakket en de functie van de verbindingsmanager is geborgd binnen de gemeentelijke organisatie.  Daarmee is dit onderdeel van het fiche afgerond.
 
De MFA is niet gerealiseerd. De partners bleken niet in staat te zijn de exploitatie en de financiering rond te krijgen.
De Provincie is niet akkoord gegaan met het vervangen van het onderdeel MFA door preventieve activiteiten gericht op jongerenproblematiek, met name in de stadsdelen.
 
B. Transitie Jeugdzorg
De voorbereiding op de transitie Jeugdzorg wordt stevig voortgezet. Inmiddels ligt het sturingsmodel voor regionale samenwerking – de zogenaamde governance – voor in de Colleges en gemeenteraden. De Provincie is op de hoogte van de keuze van Enschede om de taken van jeugdzorg, gecombineerd met de overige taken binnen het sociaal domein, te concentreren in de wijken. Dit besluit is vastgesteld door de Raad in de nota Sturing en Inrichting Jeugdzorg en WMO 2015 (februari 2014).
Met medewerking van diverse partijen wordt inmiddels volop gewerkt aan de pilots en het inzetten van capaciteit.
In overleg met de Provincie is ervoor gekozen om de Enschedese leerdoelen ten aanzien van de gewenste doorontwikkeling vindplekgericht werken in de wijken en het gewenste huisartsenmodel te realiseren in dit kader.
Hier wordt op verschillende fronten aan gewerkt.
In samenwerking met het onderwijs is uitvoering van het huidige schoolmaatschappelijk werk in het primair onderwijs geëvalueerd. Met de kindcentra zijn de eerste bijeenkomsten ingepland over de doorontwikkeling van het vindplekgericht inrichten van het jeugddomein in de wijken. 
Over het huisartsenconcept Eureka is inzicht verkregen in het doorverwijzen (frequentie en organisaties waarnaar doorverwezen wordt). Een onderzoeksvoorstel en methodiek is ontwikkeld om inzicht te krijgen in de resultaten en effecten van de verschillende handelingsafspraken die met huisartsen gemaakt kunnen worden; .
Een werkgroep is gevormd met diverse huisartsen en de JGZ waarmee aan de hand van de beoogde lokale zorgstructuur de  mogelijke handelingsafspraken in beeld zijn gebracht die met huisartsen gemaakt kunnen worden. Tevens is in samenwerking met de Werkgroep nascholing huisarrtsen van de LHV een bijeenkomst voorbereid voor alle Enschedese huisartsen.  In de verkenning zijn de ervaringen die er landelijk en regionaal zijn met huisartsen meegenomen. Tevens is er een eerste regionaal afstemmingsoverleg gevoerd tussen gemeente en LHV-kring Twente , zowel bestuurlijk tussen Samen14 en het bestuur van kring Twente als op uitvoeringsniveau, ambtelijk.
 
C  Pilot in Zuid
Pilot is afgerond.
  

Project Energiebesparing bestaande woningvoorraad
 
Beoogde resultaten
Particuliere woningeigenaren worden actief begeleid en ontzorgd door een persoonlijke benadering.  De begeleiding en ontzorging bestaat uit het bieden van maatwerkadvies, berekeningen, het uitzoeken van subsidiemogelijkheden, helpen bij offertebeoordelingen, ed.
In 2011 en 2012 worden elk jaar ten minste 335 woningeigenaren begeleid. Deze eigenaren realiseren daarmee een energiebesparing van hun woning  van ten minste twee labelstappen.
In dit project wordt langs een viertal sporen uitgevoerd:
a.     wijkgericht met een vast consortium
b.     stadsbrede met de thermoscan en de “vrije” markt
c.     maatschappelijk met de investeringsopgave duurzaam wonen en werken in Enschede
d.     van onderaf met buurtenergie
 

Stand van zaken
Wijkgerichte aanpak: Ribbelt/Stokhorst
In 2011 zijn 30 leningen verstrekt en is aan 50 bewoners in de wijk ’t Ribbelt/Stokhorst een advies- en begeleidingstraject aangeboden. Voor 2012 wordt deze “blok voor blok pilot” (die dit jaar in vier straten in genoemde wijk is gestart), breder opgeschaald.
In 2012 zijn 115 leningen verstrekt en is aan 25 bewoners in de wijk ’t Ribbelt/Stokhorst een advies- en begeleidingstraject aangeboden.
 
Opschaling in de wijk Ribbelt/Stokhorst heeft plaatsgevonden. Er zijn 500 adressen aangeschreven, waarvan 100 naast de uitnodiging voor de voorlichtingsbijeenkomst  ook een gevelscan voor de woning hebben ontvangen. Van deze laatste groep is de opkomst en uiteindelijke deelname significant groter dan van de groep die geen gevelscan heeft ontvangen.
 
De wijkgerichte aanpak met  een vast consortium heeft een pas op de plaats gemaakt , vanwege ontwikkelingen in de MIO duurzaamheid. Het consortium heeft  namelijk voorbereidingen getroffen om een BV te vormen in aanloop naar de aanbesteding van de Advies en Verkooporganisatie. Nu duidelijk is dat het consortium geen partij is in de MIO (gunning is naar Reimarkt gegaan), zullen zij de wijkgerichte aanpak dit najaar weer oppakken.  Een eerste concept plan om 200 woningen in de wijk ’t Wooldrik te verduurzamen is hiervoor reeds ingediend.
 
Stadsbrede aanpak: thermoscan
In oktober is gelijk met de openstelling van de Overijsselse aanpak de thermoscan gelanceerd. Dit heeft geresulteerd in een 30.000 unieke bezoekers van de website. Meer dan 15.000 mensen hebben de thermoscan ingevuld. Vervolgens hebben tot het eind van jaar gemiddeld 100 mensen per maand zich laten adviseren door het Energieloket en hetzelfde aantal mensen heeft ook een premie aangevraagd.
Tegelijk met het “bedienen” van de vraagkant is ook de aanbodzijde gefaciliteerd, geïnformeerd en de ruimte geboden om zelf de boer op te gaan. De firma Pluimers heeft hier gebruik van gemaakt en een andere groep marktpartijen zit nog in de opstartfase.
 
In september 2013 is  een nieuwe tool geïntroduceerd, de zonnekaart. Ruim twintig ondernemers uit Enschede en omgeving hebben de informatiebijeenkomst bezocht en gaan participeren in de bedrijvenmodule van de Zonnekaart. De verwachting is dat met de campagne rondom de zonnekaart en later in het seizoen, de herhaling van de campagne rondom de thermoscan weer een grote groep nieuwe geïnteresseerden ontstaat.                                                                                                                                       
 
Maatschappelijke investeringsopgave duurzaam wonen en werken in Enschede (MIO DWWE)
De maatschappelijke investeringsopgave verduurzaming woningvoorraad heeft meer voorbereidingstijd nodig dan aanvankelijk werd gedacht, waardoor er tot op heden nog geen concrete uitvoeringstrajecten zijn gestart.

Op dit moment worden de voorbereidingen getroffen om een advies- en verkooporganisatie aan te besteden. De werkzaamheden van de advies en verkooporganisatie zijn erop gericht om middels het klantgestuurd uitvoeren van energiebesparende maatregelen op een zo efficiënt en effectief mogelijke wijze zoveel mogelijk van de 40.000 woningen te verduurzamen in Enschede om zo lagere woonlasten voor gebruikers te realiseren. De organisatie vormt de schakel tussen de klant, de opdrachtgever en de uitvoerende partijen en richt zich op:
1.     het vermarkten van verduurzamingsmaatregelen;
2.     het ontzorgen van de klant die verduurzamingsmaatrgelen wil treffen
De broker is bij uitstek de partij die zowel de particulier als de huurder kan begeleiden en ontzorgen.
Omdat dit traject nu in voorbereiding is, is uitstel tot eind 2013 wenselijk.
 
Op 12 september heeft de definitieve gunning van de Advies en Verkooporganisatie plaatsgevonden. Op dit moment vindt de contractvorming tussen corporaties en Advies- en verkooporganisatie plaats. De  Advies- en verkooporganisatie start  in januari 2014.
Het tempo (aantal woningen) is afhankelijk van de definitieve plannen van de partij die de A&V gaat vormen. De corporaties hebben  de verduurzaming van minimaal 500 mutatiewoningen toegezegd.
Hier bovenop komt de klantgestuurde verduurzaming van zowel huur- als koopwoningen.

De ambitie van de gemeente en de corporaties is om uit te komen op een tempo van circa 4.000 woningen per jaar, dit hoeft echter niet allemaal te lopen via de A&V-organisatie die nu opgezet wordt. Ook andere marktpartijen kunnen zich op de particuliere woningmarkt begeven en grote renovatie en herstructureringsprojecten dragen ook bij aan het realiseren van de ambitie.

De verwachting is dat met deze constructie een vliegwiel op gang wordt gebracht, waardoor vóór 1 januari 2015  het resterende deel van de prestatie “werkelijk uitgevoerde werkzaamheden” (500 particuliere woningen) kan worden gerealiseerd. Hoe e.e.a precies vorm gaat blijken kan na september,  samen met de geselecteerde partij bekend is, in een nadere onderbouwing worden toegelicht.

Buurtenergie
In het kader van het buurtenergieproject is aan circa 50 bewoners een begeleidingstraject via AT Osborne aangeboden.
Inmiddels is in ieder stadsdeel een groep van tussen de 10 en 20 mensen actief en is de verwachting dat deze groepen nog verder groeien (olievlekwerking).
 
Uit peiling Enschede Panel is naar voren gekomen dat de veronderstelde  olievlekwerking op gang is gekomen: maar liefst 900 mensen hebben aangegeven interesse te hebben voor buurtenergie.
Deze mensen worden bij de uitrol van de zonnekaart geïnformeerd en actief betrokken.
 
Samenvatting/resultaat

	adviezen	begeleidings- traject	leningen	premies
Wijkgericht		75
Stadsbreed	200		190	600
Maatschappelijk
Van onderaf		100
Totaal	200	175	190	600

Na de laatste voortgangsrapportage van september 2013, heeft overleg plaatsgevonden met provincie Overijssel over verlenging  van dit IMG-project. Op dit moment zijn we nog in afwachting van ons verzoek tot uitstel (van 27 november 2013) en kunnen we geen aan dit project gerelateerde aanvullende resultaten melden. De stand van zaken tot nu toe is dat er van de 670 woningen 250 woningen twee labelsprongen zijn verbeterd (resterende opgave 430 woningen). Aan het vereiste aantal begeleidings/adviestrajecten van 335 is reeds in 2012 voldaan”.
  

Project Energiebesparing bestaande huursector

Beoogde resultaten
De woningbouwcorporaties investeren extra in maatregelen energiebesparing voor ten minste 1.000 huurwoningen. Deze huurwoningen behalen daardoor een extra labelsprong van label C of D naar label A of ten minste B.
 
Stand van zaken
Begin juni 2011 is de subsidiebeschikking voor het project van de Provincie Overijssel ontvangen.
Op 26 september 2011 heeft de gemeenteraad ingestemd met een begrotingswijziging verband houdend met de reservering van 1,5 miljoen Euro, ten behoeve van de verstrekking van een subsidie aan de 4 Enschedese woningcorporaties voor het nemen van extra energetische maatregelen bij de renovatie van huurwoningen.
Op 14 november 2011 heeft het college van B en W een subsidie verstrekt aan de SJHT tot een bedrag van maximaal € 6.000 voor het nemen van  extra energetische maatregelen bij de renovatie van 4 Enschedese huurwoningen.

Op 20 januari 2012 heeft het college van B en W een subsidie verstrekt aan Domijn tot een bedrag van
€ 1.026.000 voor het nemen van extra energetische maatregelen bij de renovatie van 684 Enschedese huurwoningen. De door Domijn ingediende aanvraag betreft tevens woningen die in eigendom toebehoren aan De Woonplaats en Ons Huis.
 
Op 28 februari 2013 heeft er overleg plaats gevonden met genoemde corporaties. In dat overleg is aangekondigd dat Domijn, mede namens Ons Huis en De Woonplaats, binnen 4 weken een aanvraag om subsidie zullen indienen voor de resterende 312 huurwoningen.
 
De woningcorporaties hebben in september 2013 meegedeeld dat er (meer dan) 1.000 huurwoningen zijn gerenoveerd en dat er bij die renovaties de gewenste extra energetische maatregelen zijn genomen. Partijen zijn op dit moment doende informatie te vergaren voor de definitieve vaststelling van de subsidie. Verwacht wordt dat dit verzoek nog het eerste kwartaal van 2014 zal binnenkomen.
  

Project Perronverplaatsing aanlanding Münster
 
Beoogde resultaten
Realisatie van de verplaatsing van het perron van spoor vijf naar spoor vier. Concrete werkzaamheden zijn de aanpassingen van de bovenleidingen en het opbreken en verplaatsten van perron / spoor en bouwkundige voorzieningen.
 
Stand van zaken
De startdatum van het project is 1 januari 2012, het project is inmiddels afgerond.
 
We zijn lang in gesprek geweest met Prorail om de aanlanding van de trein uit Munster te verplaatsen van spoor 5 naar spoor 4 zodat ze op een perron liggend aan het station kunnen uitstappen. Dit is een grote verbetering vooral voor mensen die overstappen op de trein naar Hengelo. In december 2011 is de overeenkomst voor de realisatie hiervan met Prorail ondertekend.
De verplaatsing van de aanlanding van de trein uit Munster liep  mee in de aanpassing van de gehele sporenlayout door Prorail. Omdat dit samen is uitgevoerd met een totale vervanging van het Enschedese emplacement heeft de voorbereiding veel tijd gekost. De aanbesteding heeft eind 2012 jaar plaatsgevonden.
In juli en augustus 2013 is het hele emplacement in Enschede vervangen. In diezelfde periode is ook het spoor vanuit Duitsland verlegd. Inmiddels komen de treinen dus aan op het perron 4 direct langs het stationsgebouw.  Prorail  heeft vervolgens nog enige tijd nodig gehad voor de  afwerking.
Inmiddels zijn  alle uitvoerende werkzaamheden afgerond. In december 2013 heeft de  definitieve eindafrekening plaatsgevonden,
 

Project Twekkelerzoom
 
Beoogde resultaten
Uitvoering van een praktijkproef warmteterugwinning van het riool en terugleveren van die warmte aan het warmtenet in de wijk Twekkelerveld. De ervaringen worden in een rapport opgenomen, zodat deze gedeeld kunnen worden met anderen. De energiebesparingen worden gemonitord en omgerekend in ton CO2 emissiereductie.
 
Stand van zaken
Ondanks intensieve pogingen om met woningbouwcorporatie Domijn en Essent Local Energys Solutions (ELES) tot een sluitende businesscase te komen, is dit tot op heden niet gelukt. De projectkosten kwamen hoger te liggen dan vooraf was ingeschat. Zelfs de vereenvoudiging van het systeem heeft niet tot een sluitende businesscase geleid. Daarna stapte de belangrijkste partner, ELES, uit het project. Kort daarna lukt het om Cogas duurzaam te interesseren voor het project. Met Cogas zijn alternatieven onderzocht, maar ook die bleken niet haalbaar. Helaas hebben we moeten constateren dat ondanks alle inspanningen er geen mogelijkheden meer bestaan om een riothermieproject tot uitvoering te brengen.
 
Bij brief van 13 december is verzocht om deze subsidiemiddelen voor een ander doel te mogen inzetten, namelijk de ontwikkeling van een innovatief energieconcept voor de wijk De Bothoven.