10. Bijlagen bij de jaarrekening

10.1. Incidentele baten en lasten

Toelichting:
Onder incidenteel wordt verstaan de  baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Het is daarbij van belang dat het gaat om ‘eenmalige zaken’. Het zijn vooral de uitschieters die er echt toe doen. Bijvoorbeeld een eenmalige extra legesopbrengst vanwege een groot en bijzonder project, boekwinst bij de verkoop van eigendommen of een winst dan wel verlies in het grondbedrijf.

Programma - Product	Omschrijving	Lasten	Baten
Economie en Werk	Eenmalige Koopkrachttegemoetkoming	937.252
	Arbeidsmarktparticipatie	1.795.180	1.795.180
	Versterken economische structuur	30.000	30.000
	Bijzondere inkomensvoorzieningen	19.768
	Individuele bijzondere bijstand	-20.000
Opgroeien en Ontwikkelen	Jeugd & Jongeren: invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg	51.982	51.982
	Jeugd & Jongeren: afschaffen maatschappelijke stages	89.550	89.550
	Maatschappelijke educatie: beëindiging decentralisatie-uitkering LHBT-emancipatiebeleid	20.000	20.000
Wijkontwikkeling, Zorg en Welzijn	Maatschappelijke ondersteuning: taakmutatie	284.000	284.000
	Maatschappelijke ondersteuning: gemeentefonds	55.000	55.000
Dienstverlening	Verkiezingen	367.462
	Basiskaart grootschalige Topo
Bestuur en Middelen	Raad: verkiezingen	76.180
	Raad: middelen tijdelijke commissie GLT	23.152
	Flankerend Beleid	2.200.000
	IZA kosten mobiliteit	431.038
	Detacheringsvergoeding SSNT wegens detachering medewerker en bijdragen partners transitie kosten IBO		123.352
	Bijdrage aan SSNT en transitiekosten IBO	130.999
	Afwikkeling werkgeverslasten/sociale premies	27.872	145.837
	Dotatie aan voorziening personeel	332.359
	TV Enschede FM. 3 jaar lang wordt een extra bijdrage verstrekt (2012-2014)	100.000
	Vrijval voorziening ten behoeve van implementatiebudget		1.000.000
	Totaal	5.774.044	3.594.901

 

Structurele stortingen en onttrekkingen

Reserves	Stand per  01-01-2014	Rente	Dotaties	Onttrekkingen	Stand per  31-12-2014
ICT	1.979	32	4.659	4.203	2.467
Huisvesting & Services	1.066	16	954	503	1.533
Vastgoed	22.273	1.114	4.537	8.276	19.648
Rioleringen	8.095	121	101	0	8.317
Parkeerbedrijf	2.463	94	735	169	3.123
Grondbedrijf	-10.176	-509	4.881	6.313	-12.117
Afvalstoffenheffing	2.803	42	0	537	2.308
	28.503	910	15.867	20.001	25.279

10.2. Staat van reserves

OmschrijvingBedragen x 1.000 Euro's Stand per 01-01-2014 Rente Dotaties Onttrek kingen Overige mutaties Stand per  31-12-2014 Algemene reserve Algemene Reserve 1.609 0 -1.608 1 0 0 Weerstandsvermogen 21.244 0 7.105 1.448 0 26.901 Reserve grondexploitatie -10.176 -509 195 1.626 0 -12.117 Bestuur & Middelen Rekeningresultaat voorgaand jaar 2.081 0 -1.681 400 0 0 Reserve kapitaallasten 656 0 273 4 0 925 Incidenteel middelenkader 2.937 0 35 883 0 2.089 Majeure investeringsopgaven 7.321 480 1.748 4.054 0 5.495 Nog uit te voeren werkzaamheden 2 0 0 0 0 2 Innovatiebudget 2.033 0 2.016 1.605 0 2.444 Reserve Nationaal Uitv.Programma 698 0 233 0 0 930 Risico regionale dienstverlening 0 0 100 0 0 100 Flankerend beleid 0 0 5.132 2.949 0 2.183 Invest. ext. activiteiten 400 8 0 100 0 307 IM / Gem.brede software 109 2 1.196 822 0 484 Vervanging ICT 1.470 22 3.463 3.281 0 1.675 H&S / Werkplekinrichting 520 8 623 503 0 647 H&S / Leegstandsreserve 546 8 331 0 0 885 Vastgoed 22.273 1.114 4.537 8.276 0 19.648 PD Digitaal Archief 93 0 0 93 0 0 Economie & Werk Reserve gemeent. sociale huisvesting 238 18 0 0 0 256 Reserve egal exploitresult bedr.verz 780 12 12 82 0 722 Handhaving inburgering 0 0 111 0 0 111 Dienstreserve DCW 271 0 0 0 0 271 Leefomgeving Egalisatiereserve riolering 8.095 121 101 8.317 0 0 Reserve egal exploitresult bouwvergu 0 0 226 1 0 225 Onderhoud havens 2.182 41 103 1.452 0 875 Herstel opgebroken bestrating 320 0 108 0 0 429 Reserve egalisatie afvalstoffenheffi 2.803 42 0 2.845 0 0 Opgroeien en ontwikkelen Egalisatiereserve onderwijshuisvest. 932 47 1.145 83 0 2.041 Vervangingsinvestering sport 3.342 167 226 591 0 3.145 Egalisatieres kaplst Scholingsboul 8.741 219 17 1.467 0 7.511 Res egalisatie kap. lasten Zwembaden 489 24 163 140 0 537 Res egalisatie kaplast Brede Scholen 632 16 500 451 0 698 Gezond Meedoen convenant Menzis 0 0 530 0 0 530 Stedelijke ontwikkeling Reserve rente jaarl. bijdr. BWS 814 0 -487 77 0 250 Reserve parkeren 2.463 94 735 169 0 3.123 Projecten mobiliteitsplan 2004-2015 7.883 0 3.551 3.963 0 7.471 Landinrichting 863 0 0 387 0 476 Reserve Sparen voor Bereikbh & Mobil 4.290 0 0 0 0 4.290 Gronduitgifte 2.474 0 0 100 0 2.374 Reserve Muziekfonds 84 6 0 0 0 91 Reserve stadsverfraaiing 298 6 0 0 0 304 Reserve Monumentenbeleid 124 0 10 40 0 94 Reserve rentebaten PBR 34 1 -35 0 0 0 Wijkontwikkeling, zorg en welzijn Reserve WMO 2.931 0 0 529 0 2.402 Reserve Vrouwenopvang 167 0 52 0 0 219 Reserve Maatschap.opvang.verslav. 457 0 0 300 0 157 Reserve wijkbudgetten 1.225 0 878 1.225 0 878 Eigen vermogen 106.749 1.947 31.645 48.264 0 92.077

 

Toelichting reserves

Reserve	Doelstelling
Algemene reserve
Algemene reserve	De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Enschede is opgenomen in de algemene reserve. Het weerstandsvermogen betreft de mate waarin risico’s met substantiële (niet begrote) financiële gevolgen opgevangen kunnen worden. Voor de bepaling van het weerstandsvermogen zie de paragraaf Weerstandsvermogen.
Weerstandsvermogen	De reserve wordt gebruikt om risico's op te kunnen vangen op basis van de geïnventariseerde risico's.
Reserve Grondexploitatie	Buffer ten behoeve van het egaliseren van zowel positieve als negatieve resultaten op de exploitatie van gronden. Het verloop van deze reserve wijzigt als gevolg van de actualisatie van de grondcomplexen in het Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG). Zie paragraaf grondbeleid.
Bestuur en Middelen
Rekeningresultaat voorgaand jaar	De reserve betreft het nog te verdelen rekeningresultaat van voorgaande jaren.
Reserve kapitaalslasten	De reserve is ingesteld om vrijvallende kapitaallasten te reserveren en om schommelingen in werkelijke kapitaallasten op te vangen.
Incidenteel middelenkader	Deze middelen zijn bestemd voor incidentele mobiliteitsbevorderende maatregelen de komende jaren.
Majeure investeringsopgaven	Dit zijn reserveringen ten behoeve van de door de raad aangewezen majeure stedelijke investeringsopgaven.
Nog uit te voeren werkzaamheden	Betreft nog uit te voeren werkzaamheden ihkv beheer wegen en monumenten.
Innovatiebudget	Reserve om het actieprogramma innovatie te bekostigen.
Reserve Nationaal Uitvoerings Programma	Dit zijn middelen die de gemeente heeft ontvangen als een renteloze lening. Deze middelen worden niet ingezet. Deze middelen worden in 2015 teruggestort. Deze reserve zal in 2015 opgeheven worden.
Flankerend beleid	Reserve bedoeld voor flankerend beleid personeel, IT en remweg.
Investering externe activiteiten	Doel van deze reserve is tweeërlei, aan de ene kant het mogelijk maken om te blijven investeren in het product om het op de markt te houden. Aan de andere kant dient de reserve als egalisatie als gevolg van schommelende inkomsten en uitgaven.
IM/Gemeente brede software	Reserve is bestemd voor de dekking van de kapitaallasten die voortkomen uit de vervanging van software voor applicaties.
Vervanging ICT	Reserve is bestemd voor de dekking van kapitaallasten die voortkomen uit de vervangingsinvesteringen voor ICT werkplekmiddelen en hardware en de kosten voor licenties van besturingssoftware.
H&S/Werkplekinrichting	Reserve is bestemd voor de dekking van kapitaallasten die voortkomen uit de investeringen voor de werkplekinrichting.
H&S/Leegstandsreserve	Reserve wordt aangewend om de financiële gevolgen van niet verhuurde m2 van ambtelijke huisvesting op te vangen.
Vastgoed	De reserve Vastgoed is bedoeld als buffer om de vermogensrisico’s en (tijdelijke) exploitatietekorten van het gemeentelijk vastgoed op te vangen.
PD Digitaal Archief	Doel is het digitaliseren van het bouwarchief. Dit moet leiden tot een reductie van de fysieke archiefruimte en een lagere personele inzet.
Economie en Werk
Reserve gemeentelijke sociale huisvesting	Reserve is gevormd uit een schenking en is bedoeld voor financiële hulp bij huisvestingsproblemen.
Reserve egalisatie exploitatieresultaten bedrijfsverzamelgebouwen	Reserve om eventuele tekorten in de exploitatie van de bedrijfsverzamelgebouwen op te vangen.
Dienstreserve DCW	Reserve bestemd om niet voorziene kosten aan het pand Kuipersdijk op te vangen.
Leefomgeving
Egalisatiereserve riolering	Reserve ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende rioleringen ten einde fluctuaties in de tarieven aan de burger te reduceren.
Reserve onderhoud havens	Middelen gereserveerd voor onderhoud haven (baggeren en oevervoorzieningen) voor het project Masterplan Havengebied. Uitvoeringskrediet is in december 2010 door de Raad vastgesteld.
Herstel opgebroken bestrating	Reserve om de verschillen in de kosten en opbrengsten van partijen die toestemming krijgen om in gemeentelijke straten en wegen werkzaamheden te verrichten (bijvoorbeeld bekabelaars) op te vangen.
Reserve egalisatie afvalstoffenheffing	Reserve ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende afvalstoffenheffing ten einde fluctuaties in de tarieven te reduceren.
Reserve egalisatie exploitresultaat bouwvergunningen	Reserve ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende bouwvergunningen ten einde fluctuaties in de tarieven aan de burger te reduceren.
Opgroeien en Ontwikkelen
Egalisatiereserve onderwijshuisvesting	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Reserve vervangingsinvesteringen sport	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Egalisatiereserve kapitaallasten Scholingsboulevard	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Egalisatiereserve kapitaallasten Zwembad	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Egalisatiereserve kapitaallasten Brede Scholen	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Reserve Gezond meedoen convenant Menzis	Deze reserve is ingesteld om de kosten die voortvloeien uit de uitvoering van het conventant tussen de gemeente Enschede en Menzis op te vangen.
Stedelijke ontwikkeling
Reserve jaarlijkse bijdrage BWS	Reserve bedoeld ter afwikkeling van de regeling Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS).
Reserve parkeren	Deze reserve van het parkeerbedrijf bestaat uit een drietal deelreserves, die bij besluit van de Raad (PB 2011-2014) zijn samengevoegd: de reserve Egalisatie Risico's Parkeergarage ingesteld ten behoeve van het opvangen van de aanloopverliezen van de H.J. van Heekgarage. De exploitatieresultaten worden afgewikkeld via deze egalisatiereserve; de reserve Parkeergarage, ingesteld ten behoeve van het afdekken van de reserve egalisatie risico's parkeergarage; de bestemmingsreserve Parkeren Roombeek. Hierin is de afkoopsom, voor een periode van 15 jaren, gestort voor de jaarlijkse kosten voor invoering, beheer, exploitatie en parkeerregulering in Roombeek door PBE en het beheer, de exploitatie en het onderhoud van de parkeergarage de Brouwerij.
Reserve projecten mobiliteitsplan 2004-2015	Reserve bedoeld ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende mobiliteitsprojecten.
Reserve Landinrichting	Reserve bedoeld voor de financiering van het project Landinrichting.
Reserve sparen voor bereikbaarheid & mobiliteit	Reserve bedoelt voor het sparen voor lange-termijn grote strategische verkeersprojecten.
Reserve Gronduitgifte	Deze is bedoeld meer maatwerk te kunnen leveren bij de uitgifte van grond voor bedrijventerreinen, kantoren en wonen. Dit om de verkoop te stimuleren. Deze reserve is ingesteld bij de vaststelling van de nota grondprijsbeleid op 16-12-2013.
Reserve Muziekfonds	Uit de reserve - die voortkomt uit een particuliere gift - kunnen bijdragen worden gedaan in de kosten van opvoeringen op muzikaal gebied. Bijvoorbeeld bijzondere orkest- of operavoorstellingen.
Reserve Stadsverfraaiing	Uit de reserve kunnen bijdragen worden geput voor het realiseren van kunstopdrachten al dan niet geïntegreerd in of op een gebouw of bouwwerk. Het gaat in deze periode nog om twee kunstwerken op het Wilminkplein en op het Koningsplein.  Daarnaast is de reserve een achtervang voor grootschalig onderhoud van bestaande kunstwerken (calamiteiten).
Reserve Monumentenbeleid	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de middelen van het monumentenbeleid te egaliseren.
Reserve rentebaten PBR	Betreft rentebaten op het door het Rijk ineens uitgekeerde kapitaal ten behoeve van de wederopbouw Roombeek. Bedragen zullen onttrokken worden ten behoeve van Twentse Welle, Tetem2 en Op de Brouwerij.
Wijkontwikkeling, Zorg en Welzijn
Reserve WMO	De reserve wordt ingezet ter dekking van lasten die samenhangen met de decentralisatie van de ABWZ begeleiding, Jeugdzorg en CJG.
Reserve vrouwenopvang	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de vrouwenopvang te egaliseren. Eventuele beschikbare middelen worden regionaal ingezet.
Reserve maatschappelijke opvang en verslavingszorg	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de maatschappelijke opvang te egaliseren. Eventuele beschikbare middelen worden regionaal ingezet.
Reserve wijkbudgetten	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de middelen voor wijken en buurten te egaliseren. De opgebouwde stand per 31 december 2013 wordt in 2014 ingezet ten behoeve van het financieel middelenkader 2014-2017.

 

10.3. Staat van voorzieningen

Bedragen x 1.000 Euro's Voorziening Stand 01-01-2014 Dotaties Vrijval Bestedingen Stand 31-12-2014 Bestuur & Middelen Voorziening ADT 5.980 3.376 0 0 9.356 Vrz. oud wethouders (pensioen) 4.079 271 1.000 267 3.083 Vrz. fac. crisibeheer 31 0 31 0 0 Vrz. VBE BTW verrekenbaar 490 217 0 150 557 Vrz. VBE BTW niet verrekenb./compens -5.023 463 0 1.170 -5.730 Vrz. VBE BTW gemengd 5.180 1.055 0 876 5.359 Vrz. VBE BTW de Mast 68 0 0 0 68 Vrz. VBE BTW compensabel 256 181 0 105 332 Vrz. VBE BTW Sportacc. -806 393 0 444 -857 Vrz. VBE BTW Muziekkwartier 1.166 585 0 550 1.201 Vrz. VBE BTW Buitensport -37 57 0 18 1 Voorziening fisc en jurid procedures -1 0 -1 0 0 Voorziening RBT 3.445 995 0 0 4.440 Voorziening GEM Zuiderval 7.300 5.803 0 435 12.667 Voorziening BTW 0 0 0 1 -1 Vrz. personeel 1.033 332 0 620 746 H&S vrz. onderhoud 1.363 174 0 110 1.427 Dienstverlening Vrz. mobiliteit medewerkers 1 0 1 0 0 Economie & Werk Voorz DCW 488 11 0 0 499 Voorziening ISV II BDU economie 4 0 4 0 0 Voorziening WWB-Werkdeel 328 0 0 36 292 Voorziening BF Economie &Werk 300 200 0 270 230 Leefomgeving Voorziening Afvalstoffen 0 2.308 0 0 2.308 Voorziening Riolering 0 8.317 0 0 8.317 Voorz Afdek WW-Risico tijd amb OE 126 -3 0 13 111 Voorz huisvesting Twente Milieu 1.724 86 0 200 1.610 Voorz Grondwatermonitoring 244 0 0 0 244 Opgroeien en ontwikkelen Voorz. gr.onderh. atl.baan Wesselerh 38 5 0 0 43 BOS-Kom in beweging voor jezelf 384 202 0 140 446 BOS-Gezond bewegen door jeugd 85 0 0 20 65 Stedelijke ontwikkeling Onderhoud parkeergarages 1.509 540 0 357 1.692 Voorziening ISV II BDU fysiek 78 0 0 78 0 Voorzieningen   29.833 25.569 1.034 5.861 48.508

Toelichting voorzieningen

Voorziening	Doelstelling
Bestuur & Middelen
Voorziening crisisbeheer	Voorziening ter dekking van de kosten voor camera's in de binnenstad.
Voorziening oud wethouders	Op basis van de wet APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers) hebben politieke ambtsdragers recht op verschillende pensioenregelingen. de hieruit op termijn voortvloeiende financiële verplichtingen voor de gemeente worden in deze twee voorzieningen tot uitdrukking gebracht. Jaarlijks worden de toekomstige verplichtingen herrekend en eventuele toevoegingen of onttrekkingen die hiervan het resultaat zijn, worden bij de jaarrekening inzichtelijk gemaakt.
Voorziening VBE	De kosten van planmatig onderhoud worden bekostigd uit deze voorziening. De mutaties in de onderhoudsvoorziening zijn gebaseerd op een meerjaren onderhoudsplanning.
Voorziening H&S	Voorziening ter dekking van de kosten voor het uitvoeren van regulier binnenonderhoud van de gebouwen waar gemeentelijk personeel is gehuisvest. Onttrekkingen uit deze voorziening geschiedt op basis van werkelijk gemaakte kosten, toevoeging van middelen op basis van een berekening voor toekomstig verwacht onderhoud.
Voorziening personeel	Uit deze voorziening worden de FPU-kosten, WW-kosten en kosten die voortvloeien uit overige personele regelingen vergoedt.
Vooriening ADT	Voorziening om de tekorten volgens de grondexploitatie gebiedsontwikkeling luchthaven Twente af te dekken.
Economie & Werk
Voorziening WWB-W-deel	In deze voorziening bevinden zich de middelen voor afwikkeling personele lasten SDWE.
Voorziening ISV II BDU economie	Het restantbedrag van deze voorziening is ten behoeve van de subsidie "Breedband Onderwijs Netwerk Enschede" aan de Stichting Basis op Kop.
Voorziening DCW	Deze voorziening is bestemd voor de verplichting spaarverlof van de WSW werknemers.
Voorziening BF Economie & Werk	Deze voorziening is getroffen om de verplichtingen voor de bovenformatieven op te vangen.
Leefomgeving
Voorziening afdekken WW-risico tijdelijke ambtenaren OE	Voorzieningen om WW-risico af te dekken van medewerkers met een tijdelijke ambtelijke aanstelling bij Onderhoud Enschede. Storting vindt plaats vanuit de hiervoor verkregen loonkostensubsidies.
Voorziening grondwatermonitoring	Voorziening om monitorings- en nazorgkosten te dekken van reeds uitgevoerde saneringen.
Voorziening Huisvesting  Twente Milieu	Voorziening ten behoeve van de met Twente Milieu gesloten overeenkomst inzake een bijdrage in de huisvestingskosten.
Opgroeien en ontwikkelen
Voorziening groot onderhoud atletiekbaan Wesselerbrink	Bedoeld ter egalisatie van kosten van (groot) onderhoud aan de atletiekbaan Wesselerbrink.
Voorziening BOS-Kom in beweging voor jezelf	De kosten van het actieplan vitale sportvereniging (MIO) worden hieruit bekostigd. Daarnaast fungeert de voorziening als buffer voor mogelijke tegenvallers dan wel om initiatieven vanuit (partners van) het programma waar nodig aan te jagen en te stimuleren.
Voorziening BOS-gezond bewegen door jeugd	Door de sterke groei van het aantal leden van de sportverenigingen was het budget niet meer toereikend. In de integrale afweging in april 2008 is besloten dit knelpunt tot en met 2011 af te dekken. Omdat het ledental nog steeds licht groeit is deze voorziening in 2012 en 2013 ingezet om deze groei op te vangen. In 2013 is door de Raad besloten om het subsidiestelsel met ingang van 1 januari 2014 te herzien. Met deze herziening is er binnen het product sport een bezuiniging uit de programmabegroting gerealiseerd. Om deze bezuiniging en herziening te realiseren wordt deze voorziening in 2014 ingezet.
Stedelijke ontwikkeling
Voorziening ISV II BDU fysiek	Voorziening bedoeld om de rijksregeling Investeringsbudget stedelijke Vernieuwing II financieel af te wikkelen.
Voorziening onderhoud parkeergarages	Voorziening bedoeld ter egalisatie van de kosten voor (groot) onderhoud aan de parkeergarages programma Stedelijke Ontwikkeling.

10.4. Overzicht kredieten/onderhanden werk

In de financiële verordening van de Gemeente Enschede (artikel 4 lid 3 ) is vastgelegd dat in de jaarrekening wordt gerapporteerd over de uitputting van de geautoriseerde investeringskredieten en de actuele raming van de totale uitgaven
 
Hierbij geldt de regel dat een overschrijding van 5% of maximaal 50.000 euro is toegestaan. Grotere afwijkingen moeten volgens de financiële verordening tijdig aan de raad worden gemeld.
 
Uiteraard worden in de toelichting van gemelde overschrijdingen ook de dekkingsvoorstellen vermeld.

Hoofdproduct Project Begroting Lasten Begroting Baten Realisatie Lasten 2014 Realisatie Baten 2014 Raming Lasten Raming Resultaat Interne dienstverlening Flexwerken H&S CR 2014 (17113) 635 0 95 0 635 0 Vervangingsinvestering H&S PB 15-18 (BV14000380) 100 0 0 0 100 0 Vervangingsinvestering IT PB 13-16 (16158) 600 0 186 0 600 0 Vervangingsinvestering IT PB 14-17 (16693) 1.652 0 613 0 1.652 0 Vervangingsinvestering IT PB 15-18 (BV14000380) 5.158 -2.694 0 0 5.158 0 Interne dienstverlening - Totaal 8.145 -2.694 893 0 8.145 0 Publieksdienstverlening Vervangingsinvestering PDV PB 14-17 (16693) 320 0 0 0 320 0 Publieksdienstverlening - Totaal 320 0 0 0 320 0 Sport- en wijkaccomodaties Sportpark Boekelo (14117) 681 0 2.185 -1.710 2.193 -1.512 Vervangingsinvestering Sport PB 15-18 (BV14000380) 665 0 0 0 665 0 Sport- en wijkaccomodaties - Totaal 1.346 0 2.185 -1.710 2.858 -1.512 Vastgoed Brede School (16154) 560 0 0 0 560 0 Herhuisvesting De Wissel (16791) 1.572 0 8 0 1.572 0 OHV prog 2009 (13681) 106 0 0 0 106 0 OHV prog 2013 (BV12000871) 370 0 81 -10 370 0 OHV prog 2014 (BV13000848) 1.917 0 161 0 1.917 0 OHV prog 2015 (BV14000380) 1.118 0 0 0 1.118 0 Vervangingsinvestering VBE PB 14-17 (16693) 1.000 0 335 0 1.000 0 Vervangingsinvestering VBE PB 15-18 (BV14000380) 1.500 0 0 0 1.500 0 Vastgoed - Totaal 8.143 0 584 -10 8.143 0 Beheer wegen Wegenbeleidsplan 2014-2018 4.049 -147 3.497 -3.399 4.049 0 Beheer wegen - Totaal 4.049 -147 3.497 -3.399 4.049 0 Duurzaamheid Duurzaamheid (BV14000059) 750 -750 468 -465 750 0 INV Woningverbetering (13471) 1.233 -1.233 2.333 -2.333 2.209 -976 Duurzaamheid - Totaal 1.983 -1.983 2.801 -2.798 2.959 -976 Handhaving openbare ruimte Vervanging HOR 2015-2018 (BV14000380) 35 0 14 0 35 0 Handhaving openbare ruimte - Totaal 35 0 14 0 35 0 Locatie ontwikkeling Binnenstad (15089) 2.568 -2.568 1.235 -1.235 2.568 0 Binnenstad (17084) 320 -320 262 0 320 0 Stadsveld (12776) 1.080 -1.140 2.443 -2.443 2.415 -1.335 Stadsweide Kennishuis (16063) 100 -100 80 -100 100 0 Stadsweide Koningsplein (14234) 2.890 -2.890 2.352 -3.050 2.890 0 Stadsweide Koningsplein (17084) 6.650 -6.650 835 -760 6.650 0 Stadsweide Mooienhof (16062) 480 -480 714 -714 714 -234 Stadsweide Mooienhof (16732) 1.075 -1.075 658 -658 1.075 0 Stadsweide Westerlijke uitrit (16062) 1.600 -1.600 101 -101 1.600 0 Stadsweide van Galenstr (16075) 1.600 -1.600 1 -1 1.600 0 Stationsomgeving (11155) 13.857 -12.457 2.567 -2.567 13.857 0 Stroinkslanden (16378) 1.100 -1.100 845 -387 1.100 0 Wesselerbrink Noord (15139) 3.691 -3.691 3.692 -3.633 3.699 -8 Locatie ontwikkeling - Totaal 37.011 -35.671 15.785 -15.650 38.588 -1.577 Openbare orde en veiligheid Vervangingsinvestering B&V PB 13-16 (16158) 150 0 0 0 150 0 Openbare orde en veiligheid - Totaal 150 0 0 0 150 0 Parkeerbeheer Aanpassing van Heekgarage MST (16062) 25.799 0 13.630 -1.492 25.799 0 Parkeerbeheer - Totaal 25.799 0 13.630 -1.492 25.799 0 Riolering GRP 2011-2015 19.224 -1.369 21.215 -19.911 22.441 -3.217 Riolering - Totaal 19.224 -1.369 21.215 -19.911 22.441 -3.217 Ruimtelijke ontwikkeling Buitengebied (17113) 32 -32 36 -36 32 0 GRAP (16693) 833 -833 459 -459 833 0 Ruimtelijke ontwikkeling - Totaal 865 -865 494 -494 865 0 Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid Duurzame verkeersmaatregelen 11.571 -11.571 4.852 -4.851 11.571 0 Fiets 3.267 -1.432 991 -687 3.267 0 Fietsenstalling de Graaf expl (15005) 3.062 -3.062 2.259 -2.259 3.062 0 Fietsenstalling en oversteek NZ station E'de (1500008452) 0 0 85 -85 18 -18 HOV 364 -364 272 -272 364 0 HOV Noord (15005) 2.300 -1.300 2.301 -2.301 2.301 -1 Hoofdwegenstructuur 11.579 -9.134 7.842 -5.899 11.579 0 Incentive Zone (15005) 2.588 -2.588 3.300 -3.440 2.982 -393 Mobiliteitsplan 2015 (1400317826) 4.796 -4.796 0 0 4.796 0 Openbaar Vervoer 938 -938 859 -846 938 0 Studies 2.770 -2.770 2.073 -1.782 2.770 0 Vereffeningsreserve (11943) 1.997 -1.497 222 -222 1.997 0 Verkeersprojecten overig 2.210 -2.210 1.886 -1.886 2.210 0 Verkeersveiligheid 862 -862 438 -295 862 0 Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid - Totaal 48.303 -42.523 27.379 -24.824 48.715 -412 Projecten Economische ontwikkeling Havengebied 25.182 -25.182 17.283 -13.856 25.182 0 Kennispark 17.590 -17.590 16.288 -15.446 17.590 0 Projecten Economische ontwikkeling - Totaal 42.772 -42.772 33.571 -29.302 42.772 0 Geheel - Totaal 198.145 -128.023 122.051 -99.589 205.840 -7.695

Toelichting

Sportpark Boekelo
Het tekort betreft de grondpositie en conform het raadsvoorstel wordt dit tekort gedekt uit inkomsten van beperkte herontwikkeling.

Duurzaamheid
Door interne boekingen over en weer over de jaren heen in de baten en lasten is de realisatie op zowel de baten als de lasten administratief-technisch gezien 1.100.000 euro hoger. Feitelijk is er geen resultaat.

Stadsveld
Dit betreft een verzameling van deelprojecten in Stadsveld. Tussen deze deelprojecten zijn budgetten onderling verdeeld, waardoor financieel technisch bij een deelproject negatieve budgetten zijn ontstaan. De gerealiseerde lasten en baten vallen binnen het totaal van de oorspronkelijke kredieten in Stadsveld. Per saldo is er geen tekort.

Mooienhof
Dit betreft het deelproject verleggen kabels en leidingen Koningsplein / Tunnel Van Heek Garage. Het is een vanuit het Krediet Aanpassing Van Heek Garage geboekt budget en de gerealiseerde lasten passen binnen het budget dat onderdeel uit maakt van het Krediet Aanpassing Van Heek Garage.  

Stationsomgeving
Het krediet is eind 2014 afgesloten. Het project gaat met een iets andere inhoud verder om fietsenstallingen te realiseren aan de noord kant van het station. 

Incentive Zone
Hier zijn meer lasten gerealiseerd dan begroot. Hiertegenover staat een bijdrage van derden, die niet is begroot en per saldo ontstaat er geen tekort. Het project loopt door in 2015.

10.5. Sisa

10.6. Investeren in Overijssel

	Project	Beschikkingsnummer provincie	Project afgerond/eindverantwoording ja/nee	In de verleningsbeschikking opgenomen subsidie voor dit project	Besteed tlv provinciale middelen t/m 2013 (conform baten/lasten stelsel)	Besteed tlv gemeentelijke middelen t/m 2013 (conform baten/lasten stelsel)	Besteed tlv provinciale middelen in 2014 (conform baten/lasten stelsel)	Besteed tlv gemeentelijke middelen in 2014 (conform baten/lasten stelsel)	Cumulatief besteed tlv provinciale middlen t/m 2014 (conform baten/lasten stelsel)	Cumulatief besteed tlv gemeentelijke middelen t/m 2014 (conform baten/lasten stelsel)	Geplande einddatum	Optionele toelichting op één van de voorgaande kolommen
		Aard controle:	D1	D1	R	R	R	R	R	R	D1
EXTERNE VEILIGHEID
A	Externe Veiligheid deel 1	2011/0098238	ja	276.903	225.384	0	69.226	-	294.610	-	31-12-2014
B	Externe Veiligheid deel 2	2014/0044625	ja	21.553	0	0	21.553	-	21.553	-	31-12-2014
INVESTEREN MET GEMEENTEN
C	Spoorzone/Nieuwstad 9500300-309-310-3AO	2010/0135771	nee	7.000.000	7.000.000	2.499.443	-	1.827.440	7.000.000	4.326.883	31-12-2015
D	Stadsrandzone 7466904-907-909-910	2010/0206384	ja	1.650.000	1.650.000	1.169.903	-	240.614	1.650.000	1.410.517	31-12-2014	1)
F	Energiebesparing particuliere woningbouw 6450207-7466970	2011/0044867	nee	500.000	24.376	2.880	157.755	41.062	182.131	43.942	01-01-2015	uitstel aangevraagd op 27 maart 2015
G	Energiebesparing bestaande huursector 7450704	2011/0090659	ja	1.125.000	1.125.000	75.000	-	300.000	1.125.000	375.000	31-12-2013	1)
Grote stedenbeleid - Investeren in Overijsel
I	Twekkelerzoom/Bothoven 7466210-7416101	2011/0091692	nee	500.000	53.981	122.528	12.836	4.176	66.817	126.704	31-12-2015

1) Fysiek is het project in 2013 afgerond, financieel heeft de afronding in 2014 plaatsgevonden.

 Toelichting

Project Nieuwstad fase 1 (Spoorzone)

Oorspronkelijk beoogde resultaten:

• minimaal 180 woningen en bijbehorende parkeergelegenheden;
• een plein met retail en horeca als onderdelen van de Cultuurmijl;
• inpassing IOK school;
• inpassing van een vestiging voor de opvang kwetsbare groepen.

 Mijlpalen per 31 december 2014

• College van B&W heeft besloten om de kortdurende crisisopvang te huisvesten in een bestaand pand in het plangebied en, in een nieuw solitair gebouw aan de Cultuurmijl. Daarnaast wordt een deel van de huidige opvang verplaatst naar een nieuw te realiseren opvanglocatie aan de Zenderenbrink. Hiertoe is in het voorjaar van 2014 een overeenkomst met het Leger des Heils vastgesteld.
• Er is een definitieve aankoopovereenkomst met de coffeeshophouder/pension gesloten. De coffeeshop heeft inmiddels per 1 januari 2014 het pand verlaten en het pand is gesloopt en gesaneerd
• Er is overeenstemming bereikt over een nieuwe locatie voor IOK De Globe, welke vastgelegd is in een B&W besluit.

Stand van zaken:

1. Samenwerkings- en realisatieovereenkomst

De samenwerking- en realisatieovereenkomst met de ontwikkelaar Proper Stok en woningcorporatie De Woonplaats regelt de processtappen om het stedenbouwkundige plan uit te werken tot concrete bouwaanvragen. De overeenkomst is zo opgesteld dat het initiatief ligt bij de private partijen en de gemeente toetst. Daarnaast is de gemeente verantwoordelijk voor het leveren van bouwrijpe gronden en uiteindelijk het woonrijp maken. Het gemaakte afsprakenpakket in de overeenkomst wordt inmiddels beïnvloed door de snel veranderende marktsituatie en de consequenties die de gemeenteraad voor geheel Enschede hier via de nieuwe Stedelijke Koers aan heeft verbonden, primair bestaande uit het schrappen en uitfaseren van programma. In november 2012 zijn hierover afspraken gemaakt met de Proper Stok en de Woonplaats. Partijen hebben het volgende geconcludeerd:

• partijen gaan volop door met de ontwikkeling van het project Nieuwstad. Terwijl andere locaties in de stad moeten sneuvelen, blijft het project Nieuwstad kansrijk vooral vanwege de goede ligging ten opzichte van de binnenstad.
• De nadruk bij het project ligt op grondgebonden stadswoningen. Daarnaast waren er appartementen en kantoren voorzien. Het is in de huidige markt verstandig om deze functies te vervangen door grondgebonden woningen. Met name ten gevolge van het schrappen van appartementen zal, bij gelijkblijvend plangebied, het totaal aantal woningen in het plangebied minder worden.    

De voorziene einddatum van oplevering van de laatste woningen ligt nu in 2022. Door deze noodzakelijke aanpassingen is de overtuiging dat de kwaliteit van het project gehandhaafd blijft. Financieel betekent dit alles dat de kosten voor de gemeente Enschede gelijk blijven maar dat, ten gevolge van minder appartementen en kantoren, de opbrengsten minder worden. Voor die verminderde opbrengsten heeft de Gemeenteraad bij de vaststelling van de  Stedelijk Koers een voorziening gemaakt.

 Als uitwerking van de overeenkomst met ontwikkelaar Proper Stok, is de corporatie “De Woonplaats” gecontracteerd als bouwer van de eerste woningen op de locatie van de voormalige ijzergieterij Sanders. De eindgebruiker is de Van den Bentstichting, woonvorm voor mensen met een licht verstandelijke en/of een meervoudige beperking.

Wegens de gewenste inpassing van een bestaande karakteristieke gevel en vanwege aanloopproblemen met de innovatieve grindfundering verliep de eerst fase van de nieuwbouw met horten en stoten; nadat dit overwonnen was is het vervolg snel gegaan. Het gebouw is voor de zomer 2013 opgeleverd.

Om de geluidsbelasting vanwege verkeer binnen de normen te houden zal de aanpalende Molenstraat voorzien worden van geluid reducerend asfalt. 

Planonderdeel Niermansgang

 Gemeente en ontwikkelaar zijn in gesprek over de programmatische en stedenbouwkundige invulling van het plangebied Niermansgang. Inmiddels ligt er een conceptplan op tafel. Begin 2015 vindt er een marktverkenning plaats. 

‘t Hofje

De architect heeft een aantal modellen voor ’t Hofje “Studie Beekveld” gemaakt. De studie met de verschillende modellen wordt nu tussen partijen besproken. Tijdens het bestuurlijk overleg wordt aangegeven welk model de voorkeur heeft. Dit model wordt verder uitgewerkt.

Het plan van Van der Jeugd architecten wordt in het plan van ’t Hofje geïntegreerd.

Met het Leger des Heils is gesproken over een alternatieve locatie voor de kortdurende opvang van het Leger des Heils. Nadat vele locaties de revue zijn gepasseerd is nu in oplossing gevonden in een bestaand pand aan de Molenstraat 27 in combinatie met nieuwbouw aan de CultuurmijlVerhuizing van IOK De Globe is in voorjaar 2014 door college van B&W bekrachtigd. Met het schoolbestuur is overeenstemming bereikt.

Stand van zaken 31 december 2014

• 180 woningen: De werkzaamheden van de Gemeente Enschede en kosten om de woningen mogelijk te maken worden in 2015 afgerond, het betreft het bouwrijp maken van het gebied inclusief het verleggen van de Visserijstraat. Het aantal woningen welke al door derden is gerealiseerd is 18. Tevens zijn er 65 appartementen in het muziekkwartier gerealiseerd, ook onderdeel van de spoorzone, In de loop van 2015 volgen er in elk geval32 . Het restant volgt door derden zodra de markt weer aantrekt., Een deel van de overige180 woningen zal in het aangrenzende gebied gerealiseerd worden, welke oorspronkelijk tot de 2^de fase spoorzone behoorde, maar nu eveneens ontwikkeld wordt. Het woonrijpmaken van de openbare ruimte wordt gefinancierd met de opbrengst van de grondverkoop van 180 woningen.
• Het plein: Door de verhuizing van het Leger des Heils in 2015 naar de Cultuurmijl zal het plein gerealiseerd gaan worden. Dit door de erfafscheidingen aan te pakken waarmee het het plein verwezenlijkt kan worden. De horecafunctie gaat geen onderdeel uitmaken van het definitieve plan.
• De IOK school: Het college heeft in 2014 het besluit tot verplaatsing van de IOK de globe genomen naar het kantoor aan de dr Bethemstraat. Samen met onderwijshuisvesting en het schoolbestuur wordt de verbouw van dit kantoor tot school ingevuld. De verbouw start in 2015 en de verhuizing zal plaatsvinden in de schoolvakantie van 2016 De bijdrage in de kosten bedragen € 1.200.000.

Inpassing van een vestiging voor de opvang van kwetsbare groepen (zie aanvraag hier wordt het Leger Des Heils mee bedoeld): De aan en verkoopovereenkomst met het Leger Des Heils is gesloten. De start bouw van de nieuwe huisvesting zal begin 2015 plaatsvinden. De oplevering van de nieuwbouw zal eind 2015 begin 2016 plaatsvinden, afhankelijk van het bouwproces van het Leger. Na de verhuizing zal de bestaande huisvesting gesloopt worden. De kosten bedragen €2.580.000,-. 

Project Energiebesparing bestaande woningvoorraad, particuliere woningbouw

Beoogde resultaten

Particuliere woningeigenaren worden actief begeleid en ontzorgd door een persoonlijke benadering. De begeleiding en ontzorging bestaat uit het bieden van maatwerkadvies, berekeningen, het uitzoeken van subsidiemogelijkheden, helpen bij offertebeoordelingen, ed.

In 2011 en 2012 worden elk jaar ten minste 335 woningeigenaren begeleid. Deze eigenaren realiseren daarmee een energiebesparing van hun woning van ten minste twee labelstappen.

In dit project wordt langs een viertal sporen uitgevoerd:

1. wijkgericht met een vast consortium;
2. stadsbrede met de thermoscan en de “vrije” markt;
3. maatschappelijk met de investeringsopgave duurzaam wonen en werken in Enschede;
4. van onderaf met buurtenergie. 

Stand van zaken

Met de Provincie heeft overleg plaatsgevonden over uitstel van dit IMG-project. Op dit moment zijn we nog in afwachting van ons verzoek tot uitstel (van 27 november 2013) en kunnen we geen aan dit project gerelateerde resultaten melden. De stand van zaken tot nu toe is dat er van de 670 woningen 250 woningen twee labelsprongen zijn verbeterd (resterende opgave 430 woningen). Aan het vereiste aantal begeleidings/adviestrajecten van 335 is reeds in 2012 voldaan”. 

Op 1 mei 2014 heeft Reimarkt – low profile - haar deuren geopend. Op 9 juli vond de officiële opening plaats en konden partners en belangstellenden via het zomercongres kennismaken met de Enschedese werkwijze van verduurzamen van de woningvoorraad.

Sinds de start zijn er een viertal voorbeeldwoningen gerealiseerd en zijn er - naast de huurders - inmiddels circa 25 particuliere woningeigenaren gestart met een begeleidingstraject.

Het andere consortium bestaande uit Energiebesparing Twente (EBT) en GEAS heeft sinds de laatste rapportage van maart, ruim 50 begeleidingstrajecten uitgevoerd.

Voor de doelgroep “laag inkomen en hoog energieverbruik” is de pilot woonlastenstabilisatie opgestart, die dit najaar in een praktijkexperiment wordt omgezet. Doel is een goed, betaalbaar concept te ontwikkelen voor deze doelgroep. Het experiment heeft betrekking op 10 woningen in de wijk Mekkelholt.

Op basis van de Overijsselse aanpak zijn er tot nu tot 1.366 premies en 132 leningen verstrekt. 

Advies- en begeleidingstrajecten

We verwachten op prestatie 1 tot eind 2014 nog eens 75 extra advies en begeleidingstrajecten te kunnen uitvoeren en op prestatie 2 nog tussen de 50 en 100 woningen te kunnen realiseren.

In totaal komen we dan op dan op ca. 500 advies en begeleidingstrajecten en 300 tot 350 verduurzaamde woningen.

Met het op eigen risico verlengen van de termijn met 1 jaar voor de consortia Reimarkt en EBT kunnen we nog eens 150 extra woningen realiseren. 

Reimarkt

Sinds de opening in mei hebben bijna 12.000 mensen de website bezocht en zijn er 1200 quick scans uitgevoerd. Ruim 150 mensen zijn gestart met een begeleidingstraject en 25 particuliere woningen worden op dit moment verduurzaamd. Er zijn 5 pop-up stores gerealiseerd en opengesteld.

Energiebesparing Twente/GEAS

Er zijn een zestal voorlichtingsavonden georganiseerd in de kernen Lonneker, Boekelo, Glanerbrug en de stadsdelen Noord, Zuid en Centrum. Gemiddeld zijn er tussen de 25 en 40 inwoners op zo’n avond aanwezig.

Er zijn 84 maatwerkadviezen uitgevoerd en 15 begeleidingstrajecten uitgevoerd. Bij zes woningen zijn labelsprongen gerealiseerd, bij de overige 9 woningen was dit (economisch) niet haalbaar. 

Gezamenlijke acties Reimarkt en GEAS/EBT

Beide consortia opereren niet alleen in eigen verband, maar hebben de samenwerking onderling ook opgepakt:

• inloopspreekuur voor medewerkers gemeente Enschede
• bewonersavond Bolhaar (70 bezoekers)

Op basis van de Overijsselse aanpak zijn tot eind 2014 1500 premies verstrekt, waarvan 172 voor 2 maatregelen. Het aantal leningen bedraagt ultimo 2014 140 (86 Overijsselse aanpak, 56 Energiearrangement Enschede). Het exacte aantal woningen dat 2 labelsprongen is verbeterd, wordt op dit moment inzichtelijk gemaakt door de marktpartijen en volgt bij de definitieve afrekening.

De pilot woonlastenstabilisatie is niet in een praktijkexperiment omgezet, vanwege het ontbreken van budget en capaciteit.

Project Twekkelerzoom/Collectieve warmtevoorziening Bothoven

Beoogde resultaten

Uitvoering van een praktijkproef warmteterugwinning van het riool en terugleveren van die warmte aan het warmtenet in de wijk Twekkelerveld. De ervaringen worden in een rapport opgenomen, zodat deze gedeeld kunnen worden met anderen. De energiebesparingen worden gemonitord en omgerekend in ton CO2 emissiereductie.

Deze prestaties zijn met in afstemming met de provincie Overijssel gewijzigd in:

• Duurzaam renoveren van het voormalige Polaroid gebouw.
• Duurzame energie opwekken door middel van het plaatsen van zonnepanelen.
• Duurzame warmte opwekken door het opnieuw benutten van het ketelhuis op het polaroidterrein als opwekinstallatie. 

Stand van zaken

Ondanks intensieve pogingen om met woningbouwcorporatie Domijn en Essent Local Energys Solutions (ELES) tot een sluitende businesscase te komen, is dit tot op heden niet gelukt. De projectkosten kwamen hoger te liggen dan vooraf was ingeschat. Zelfs de vereenvoudiging van het systeem heeft niet tot een sluitende businesscase geleid. Daarna stapte de belangrijkste partner, ELES, uit het project. Kort daarna lukt het om Cogas duurzaam te interesseren voor het project. Met Cogas zijn alternatieven onderzocht, maar ook die bleken niet haalbaar. Helaas hebben we moeten constateren dat ondanks alle inspanningen er geen mogelijkheden meer bestaan om een riothermieproject tot uitvoering te brengen.

Bij brief van 13 december is verzocht om deze subsidiemiddelen voor een ander doel te mogen inzetten, namelijk de ontwikkeling van een innovatief energieconcept voor de wijk De Bothoven. Dit verzoek is op 18 maart 2014 door de provincie Overijssel gehonoreerd.

De werkgroep bestaande uit de gemeente Enschede en woningcorporaties Domijn en De Woonplaats hebben een extern bureau ingehuurd om de mogelijkheden voor het verduurzamen van het warmtenet verder te onderzoeken en concretiseren. Dit bureau ondersteunt de werkgroep in het uitvoeren van een marktverkenning en het opstellen van een aanbestedingsaanpak ten behoeve van de energetische gebiedsontwikkeling in algemene zin en specifiek het verduurzamen van het warmtenet.

In september is gestart met een marktverkenning. Er zijn workshops gehouden met verschillende partijen (een bouwbedrijf, een energiemaatschappij en de eigenaar van het huidige warmtenet). Dit moet leiden tot inzicht hoe we tot een opgave kunnen komen die voor de markt interessant is; welke elementen maken de opgave aantrekkelijk voor de markt om tot investering over te gaan en wat zijn – vanuit het perspectief van de markt – geschikte kaders voor het doen van een goede inschrijving.

Woningcorporaties Domijn en De Woonplaats en de gemeente Enschede zijn in gesprek met de eigenaar van het warmtenet En natuurlijk over verduurzaming van het lokale net in de wijk Bothoven. Eind 2014 is gestart met de uitwerking van diverse scenario’s in business cases. De scenario’s zullen worden beoordeeld op diverse aspecten, te weten de toekomstbestendigheid van het concept - waaronder de mate waarin de warmtebron duurzaam is, de financiële haalbaarheid en de aantrekkelijkheid van het concept voor de gebruikers (bewoners en bedrijven). Vervolgens wordt dit scenario nader onderzocht, teneinde te komen tot een uitvoeringsplan.

Tegelijkertijd is woningcorporatie Domijn een business case aan het uitwerken voor het grootschalig uitrollen van pv-panelen op de daken van Performance Factory. Deze panelen zullen benut worden voor de energiebehoefte van de gebruikers van het PF-terrein, maar kunnen in de toekomst ook worden benut voor het warmtenet en de eventueel de energiebehoefte in de rest van de wijk.

1. {{source.parent_web_page_title}}
2. {{source.title}}