3.3 Samenleving en bestuur

 .. Strategische opgave: Open Enschede

 Doel
Subdoel Link
01. Enschede is een op de inwoner gerichte gemeente waarbij de menselijke maat uitgangspunt is voor ons handelen.

totale lasten (x 1.000 euro): 16.028,00
01.01 Wij zijn op de inwoner gericht, handelen behoorlijk en hebben een toegankelijke dienstverlening Indicatoren: 3
Aantal acties: 3
01.02 Wij communiceren duidelijk en persoonlijk Indicatoren: 2
Aantal acties: 4
02. Enschede is een netwerkende en responsieve gemeente

totale lasten (x 1.000 euro): 7.000,00
02.01 (veer)kracht van de stad: we staan open voor en benutten signalen en initiatieven uit de samenleving Indicatoren: 2
Aantal acties: 2
02.02 Passende allianties: we werken samen met andere overheden, onderwijsinstellingen en andere partners aan de gezamenlijke opgaven van de stad en de regio
Aantal acties: 5
03. Enschede is in toenemende mate een digitale gemeente

totale lasten (x 1.000 euro): 548,00
03.01 We benutten de kansen, verkleinen de risico’s en reflecteren en acteren op de digitale transformatie.
Aantal acties: 5

De strategische opgaven zijn sterk vervlochten met de Sustainable Development Goals (SDG). De Verenigde Naties hebben deze 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen opgesteld. Deze vormen samen de wereldwijde duurzaamheidsagenda tot 2030.

 

Deze strategische opgave draagt bij aan de volgende sustainable development goals (SDG's). Voor uitleg zie bijlage 6.10

 

 

.. Openbare orde en veiligheid

 Doel
Subdoel Link
04. Enschede is een veilige gemeente

totale lasten (x 1.000 euro): 19.523,00
04.01 We bevorderen de verbinding in de samenleving
Aantal acties: 2
04.02 Enschede heeft een ongunstig klimaat voor ondermijnende activiteiten
Aantal acties: 4
04.03 We versterken de samenwerking tussen zorg en veiligheid
Aantal acties: 3
04.04 Voorkomen en verminderen van risicogedrag bij jongeren
Aantal acties: 2

.. Wat willen we bereiken?

 

De opgave waarvoor wij inwoners, bestuurders en partners, als stad, staan is dat we samenwerken aan opgaven, problemen, kansen en crises van vandaag en morgen. Daarbij staat de systeemwereld oplossingsgerichte aanpakken niet in de weg. Openheid is noodzakelijk voor een gezonde en vertrouwenwekkende relatie tussen overheid en inwoner in een democratie; Van een open aanpak en communicatie, open informatie tot aan open verantwoording. De opgave is om deze openheid in houding en gedrag meer in beweging te krijgen. Bij gemeentebestuur, medewerkers en de stad zelf. Daartoe hebben we 3 doelen gesteld bij onze strategische opgave Open Enschede:

 

  • Enschede als een op de inwoner gerichte gemeente;
  • Enschede als netwerkende en responsieve gemeente;
  • Enschede als digitale gemeente.

Waarbij het doel “een digitale gemeente” niet een tegenstelling hoeft te zijn van de “op de inwoner gerichte gemeente”. Ook in onze snel digitaliserende samenleving zijn we met die digitalisering gericht op onze inwoner.

 

In de opgave Open Enschede is ook het streven naar Goed bestuur verankerd, met als basis onze verantwoordelijkheden zoals genoemd in artikel 170 Gemeentewet. Onze op de inwoner gerichte houding met oog voor de menselijke maat vormt de basis voor onze wetten, beleid, uitvoering, dienstverlening en rechtsbescherming. Zaken als een zorgvuldige belangenafweging en behoorlijk gedrag vormen ons moreel kompas. We werken samen met inwoners en (interbestuurlijke) partners. In ons streven naar netwerken en samenwerken met anderen pakken we kansen maar hebben we ook oog voor de schaduwkanten en het belang van integriteit. Netwerkcorruptie en ondermijning moeten we voorkomen.

 

Veilig Enschede

De basis voor een open en weerbare democratie is het behoud van openbare orde en veiligheid. In Enschede moet iedereen in een veilige omgeving kunnen wonen, werken en recreëren. En de aandacht voor zorg en veiligheid als een logische combinatie staat centraal.

Door Enschede op een open wijze te besturen met flinke aandacht voor veiligheid dragen we bij aan een sociale, bruisend aantrekkelijke, duurzame en groene stad. Waar we samen trots op kunnen zijn.

.. Wat gaan we doen voor de Strategische opgave: Open Enschede?

 
01. Enschede is een op de inwoner gerichte gemeente waarbij de menselijke maat uitgangspunt is voor ons handelen.

Een op de inwoner gericht Enschede gaat uit van een breed burgerperspectief; We weten beter wie onze inwoners zijn en wat ze willen, kunnen en waarover ze zich zorgen maken en kunnen onszelf daarin verplaatsen. We hebben aandacht voor het individu en de verschillen tussen mensen en situaties. Onze aanpak gaat uit van menselijke waardigheid en ziet op het maken van regelgeving en beleid, op de uitvoering en op onze rechtsbeschermingsprocedures. Onze houding is open, empathisch, we handelen behoorlijk en onze dienstverlening is toegankelijk voor iedereen. We communiceren duidelijk en werken aan een goede en open informatievoorziening.

 
01.01 Wij zijn op de inwoner gericht, handelen behoorlijk en hebben een toegankelijke dienstverlening
De menselijke maat staat centraal in onze regelgeving, beleid, uitvoering, dienstverlening en rechtsbescherming. Iedere inwoner zien wij voor wie die is, in de veelheid aan rollen die de inwoner kan vervullen. De inwoner en de ondernemer staan centraal in onze dienstverlening en moet daar toegang toe hebben. We zijn betrokken en maken daarmee het verschil. Dat doen we digitaal waar het kan, persoonlijk waar het moet. Het brede burgerperspectief van mens tot mens, de algemene beginselen van behoorlijk bestuur uit de Algemene wet bestuursrecht en de behoorlijkheidsnormen van de Nationale Ombudsman vormen onze leidraad.

Indicatoren 
Aantal indicatoren: 3
 

Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze dienstverlening, aan de balie, telefoon en andere contacten.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel.

Door het abstractieniveau van de doelen, scorevragen en de invloed van de externe ontwikkelingen zoals op dossiers in de landelijke politiek, is het geen informatie die de causaliteit tussen onze dienstverlening en het cijfer geheel representatief weergeeft. Dat is ook de reden dat we geen streefwaarden opnemen voor de indicatoren bij ‘Open Enschede’. Ons streven is vervat in ons doel een mensgerichte gemeente te zijn.
Door middel van deze indicatoren in samenhang met cliënt ervaringsonderzoeken, verhalen, signalen en dialoog leren we en sturen we bij.

Vergelijking andere gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten het cijfer 6,79 betreft in 2019.
Bron: Burgerpeiling van waarstaatjegemeente.nl.


 


Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze digitale dienstverlening. Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel.
De reden om geen streefwaarde op te nemen voor de indicatoren bij 'Open Enschede’ is uiteengezet bij de eerste indicator 'Dienstverlening'.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten het cijfer 7,09 betreft in 2019.
Bron: Burgerpeiling van waarstaatjegemeente.nl.



 


Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze dienstverlenende houding.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel en is een samenstelling van vragen over hoe onze inwoners onze dienstverlening met menselijke maat ervaren.
De reden om geen streefwaarde op te nemen voor de indicatoren bij 'Open Enschede’ is uiteengezet bij de eerste indicator 'Dienstverlening'.

Van deze nieuwe indicator is nog geen realisatiewaarde bekend. De eerste realisatiecijfers worden december 2022 opgeleverd en verwerkt in de komende P&C producten.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Hier is geen vergelijking mogelijk omdat hostmanship geen verplichte vraag betreft in de Burgerpeiling en er geen landelijke cijfers beschikbaar zijn.
Bron: Burgerpeiling van waarstaatjegemeente.nl.

Acties 2023
Aantal acties: 3

01. We geven organisatie breed uitvoering aan het programma Menselijke Maat waarin we in 2023 de focus leggen op:

1. Houding en gedrag.

In al ons handelen, zowel bij de opstelling en uitvoering van onze eigen verordeningen en beleidsregels als bij de uitvoering van provinciale en landelijke wet- en regelgeving nemen wij de Menselijke Maat als uitgangspunt.

 

 2. Afwijkingsmogelijkheden.

  • In 2023 hebben we een analyse verricht op onze afwijkingsbepalingen en mogelijkheden in wetgeving, verordeningen en beleidsregels;
  • Indien er op bepaalde specifieke beleidsterreinen onvoldoende mogelijkheden voor maatwerk te vinden zijn, wordt dit indien het om eigen regelgeving gaat alsnog gerepareerd en voor zover het om regelgeving van hogere overheden gaat zal de gemeente zich inspannen ook daar reparaties als hier bedoeld doorgevoerd te krijgen.

 

3. Ter ondersteuning van beide voorgaande focus punten zal de gemeente ruimte geven aan maatwerk door kennis van het recht te bevorderen, competenties te trainen en tijd voor de uitvoeringsorganisatie te realiseren.

02. We geven uitvoering aan (juridische) kwaliteitszorg en verbeteren de rechtsbescherming van onze inwoners door:

1. Het lerend effect van klacht- en juridische procedures in de primaire besluitvorming te borgen door het meer te integreren in het brede kwaliteitssysteem;

2. In lijn met de landelijke impuls stelselherziening rechtsbijstand en het daaronder vallende deelprogramma burgergerichte overheid te werken aan het voorkomen en verminderen van onnodige procedures tussen burger en overheid in het bestuursrecht.

3. Met behulp van de POK (Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen) middelen de hulp aan onze inwoners te versterken bij contacten en procedures met de gemeente. Najaar 2022 wordt samen met partners en instanties en bewonersvertegenwoordigingen gewerkt aan een concreet plan voor bestemming van de Pokmiddelen, waarna in 2023 dit tot uitvoering komt. We denken aan een combinatie van laagdrempelige informatievoorziening, vergroten van aanwezige expertise in de toegang, vergroten onafhankelijke clientondersteuning, uitbouwen samenwerking met het Juridisch loket en de inzet van ervaringsdeskundigheid;

4. Een verbeterde bezwaarbehandeling door digitalisering (verkorten termijnen) en oplossingsgerichtheid horen door een in 2022 grotendeels vernieuwde en meer divers samengestelde bezwaarschriftencommissie.

5. De mogelijkheden te onderzoeken voor meer integrale geschilbeslechting door de klacht- en bezwaarbehandeling beter op elkaar af te stemmen.

03. We geven uitvoering aan onze Dienstverleningsvisie en zetten in 2023 in op:

1. Het continu verbeteren van telefonische bereikbaarheid en responsiviteit;

2. Deelname aan het landelijke experiment 1 loket voor de overheid: inrichten servicebalie in het Stadskantoor met als resultaat meer inzicht in vragen(stellers), ervaring op te doen met een gemeentemedewerker als casemanager en inzicht in betere samenwerkingsmogelijkheden tussen overheidsorganisaties;

3. Het migreren en uitfaseren van de E-suite en het realiseren van een MijnEnschede-portaal. Het portaal is een integraal, digitaal kanaal dat een einde maakt aan versnippering van informatie, van en over inwoners, biedt diensten aan en vormt een twee-eenheid met de gemeentelijke website.

.
01.02 Wij communiceren duidelijk en persoonlijk
We onderhouden open en persoonlijk (klant)contact. Elke inwoner ontvangt duidelijke voorlichting over regelgeving, beleid en concrete plannen in de buurt. In direct duidelijke taal. Naar inwoner en partners staat een duurzaam toegankelijke informatievoorziening centraal. Binnen de muren van het stadhuis werken we aan goede informatie-uitwisseling zodat onze lokale democratie optimaal functioneert.

Indicatoren 
Aantal indicatoren: 2
 

Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze communicatie en voorlichting.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel.
De reden om geen streefwaarde op te nemen voor de indicatoren bij 'Open Enschede’ is uiteengezet bij de eerste indicator 'Dienstverlening'.
Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere gemeenten in 2020 het cijfer 6,58 betreft.
Bron: Burgerpeiling van waarstaatjegemeente.nl



 


Toelichting
Het samengestelde rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van vertrouwen in de wijze waarop de gemeente wordt bestuurd.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel.
De reden om geen streefwaarde op te nemen voor de indicatoren bij 'Open Enschede’ is uiteengezet bij de eerste indicator 'Dienstverlening'.

Van deze nieuwe indicator is nog geen realisatiewaarde bekend. De eerste realisatiecijfers worden december 2022 opgeleverd en verwerkt in de komende P&C producten.

Vergelijking 100.000 plusgemeenten: Uit percentage cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat Enschede minder vertrouwen geniet. In 2017 gaf 19 % van de respondenten te Enschede aan weinig/geen vertrouwen te hebben in wijze besturen van de gemeente versus 18% andere gemeenten. In 2019 was dat respectievelijk 17% versus 14%.
Bron: Burgerpeiling van waarstaatjegemeente.nl



Acties 2023
Aantal acties: 4

01. We geven uitvoering aan het gemeentebreed uitvoeringsplan Communicatievisie 2023-2026 langs de vier lijnen:
  1. Optimale informatievoorziening en dienstverlening;
  2. Dialoog en participatie;
  3. Be good and tell it, en;
  4. Buiten winnen is binnen beginnen.

De focus komt te liggen op Buiten winnen is binnen beginnen.

02. We gaan door met Direct Duidelijk Enschede.

Eind 2022 is het herschrijven van alle huidige standaardbrieven en mails en Enschede.nl afgerond. Daarmee zijn we er nog lang niet. Extra aandacht blijft nodig om het gedachtegoed van Direct Duidelijk, het centraal stellen van de ontvanger in onze communicatie en het gebruik van heldere taal, onderdeel te laten worden van onze cultuur. We verbreden daarom naar individuele en maatwerk communicatie en ook naar bestuursvoorstellen, beleidsstukken en interne communicatie.

03. We geven uitvoering aan het programmaplan Wet open overheid dat eind 2022/begin 2023 gereed is.

Focus zal daarbij liggen op:

- Aanpassen van systemen en aansluiting op het Landelijk Platform Open Overheidsinformatie zodat de wettelijk verplichte actieve informatie kan worden gepubliceerd;

- Het voldoen aan de eisen rondom duurzame toegankelijkheid van informatie;

- Een zichtbaar en kenbaar Woo-contactpersoon introduceren en een gedegen Woo-verzoeken coördinatie;

- Bewustwording in de organisatie over de veranderingen die de Wet open overheid met zich meebrengt. Daarbij zorgen we voor samenhang met het programma Bridge. Met Bridge willen we onze informatiehuishouding (o.a. archivering) verbeteren, waarmee we voldoen aan de AVG, Wet hergebruik overheidsinformatie en aanverwante wettelijke eisen.

04. We brengen ons Informatie- & Archiefbeheer kwalitatief op een goed niveau door het programma Bridge.

Dit houdt onder andere in de bestaande papieren en digitale achterstanden op te ruimen, maar vooral ook het voorkomen van nieuwe achterstanden in analoge en digitale archieven. En we gaan processen verder digitaliseren en professionaliseren. Dit is niet enkel technisch gericht, maar richt zich juist op de bewustwording, verantwoordelijkheid en competenties: bij ons en onze collega’s. Dit programma is de basis voor een duurzaam toegankelijke informatiehuishouding.

Dit vraagt veel op het gebied van processen, IV-architectuur, , bewustwording medewerkers, competentie ontwikkelen, IV-middelen en systemen, de functioneel beheerders, communicatie en nieuwe kwaliteitsprocessen. Dit raakt alle werkvelden binnen Enschede en Losser.   

 

.
02. Enschede is een netwerkende en responsieve gemeente

Onze blik is naar buiten gericht. Per opgave realiseren we ons dat we er niet alleen voor staan en de grote problemen ook zeker niet alleen kunnen oplossen. Dat gebeurt in netwerken. We staan open voor passende partners, soms interbestuurlijk dan weer met bedrijven, kennisinstellingen, organisaties en inwoners, ook concreet op wijkniveau. We werken aan gezamenlijke agenda's en gedeeld eigenaarschap. Daarbij hebben we oog voor de vitaliteit en dynamiek uit de stad en benutten of ondersteunen de ideeën en kracht.

 
02.01 (veer)kracht van de stad: we staan open voor en benutten signalen en initiatieven uit de samenleving
We werken duurzaam samen met de stad aan onze opgaven en staan open voor inwonerparticipatie, doen aan overheidsparticipatie en werken aan inwonervertegenwoordiging in alle vormen. We nemen onze inwoners daarbij steeds meer mee aan de voorkant bij het maken van beleid. Zodat mensen zich herkennen in beleid en ook echt meer zeggenschap krijgen. Als we uitgedaagd worden door burgerinitiatieven om onze taken over te nemen, staan we daarvoor open en reageren we adequaat. Uiteraard benutten we hierbij de jarenlange ervaringen van het stadsdeelmanagement en wisselen we digitale vormen van participatie af met fysieke vormen.

Indicatoren 
Aantal indicatoren: 2
 

Toelichting
Het samengestelde rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van het betrekken van onze inwoners, organisaties en bedrijven bij beleid en uitvoering.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten van ons Enschedepanel en is een samengesteld cijfer dat ziet op inwonerparticipatie, overheidsparticipatie en samenwerking.
De reden om geen streefwaarde op te nemen voor de indicatoren bij 'Open Enschede’ is uiteengezet bij de eerste indicator 'Dienstverlening'.
Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Wij werken vanaf 2022 met een uniek lokaal samengesteld rapportcijfer. Vergelijking is niet mogelijk.
Bron: Burgerpeiling van waarstaatjegemeente.nl.



 


Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van het betrekken van onze inwoners, organisaties en bedrijven bij beleid en uitvoering.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten van ons Enschedepanel en is een cijfer dat ziet op waardering over de wijze waarop de gemeente Enschede inwoners en organisaties betrekt en de samenwerking zoekt.
De reden om geen streefwaarde op te nemen voor de indicatoren bij 'Open Enschede’ is uiteengezet bij de eerste indicator 'Dienstverlening'.
Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten in 2020 het cijfer 6 betreft.
Bron: Burgerpeiling van waarstaatjegemeente.nl.



Acties 2023
Aantal acties: 2

01. In 2023 voeren we het “Actieplan samenlevingsgericht werken 2022 – 2025” uit zoals afgesproken.

Concreet betekent dat:

1. Speerpunt “Bewonersvertegenwoordiging uitbreiden''. In 2023:

a. realiseren we naast wijk- en dorpsraden ook andere vormen van inwonervertegenwoordiging;

b. geven we een extra impuls aan faciliteren van initiatieven uit de samenleving;

c. stellen we een nieuwe verordening wijkbudgetten en regeling wijkorganen vast.

2. Speerpunt “Participatieteam organiseren”. In 2023:

a. het team ondersteunt en faciliteert bij participatievraagstukken;

b. organisatiebreed wordt de methodiek Relevent Gesprek © toegepast.

3. Speerpunt “Middelen voor online en offline participatie ontwikkelen”. In 2023:

a. wordt de Stem van Enschede (Consul) als belangrijkste online participatietool gebruikt;

b. blijven we innovatieve werkmethoden proberen en evalueren.

4. Speerpunt “Leercyclus inrichten”. In 2023:

a. passen we de narratieve methode (storytelling) toe om te leren van de participatietrajecten.

5. In de zomernota komen we met een voorstel voor structurele inbedding en dekking voor onze participatieaanpak en ons participatieteam.

02. We voeren de in 2022 opgestelde participatieagenda uit.

Op basis van de Participatieverordening maken we een (dynamische) participatie agenda waarin we aangeven welke beleidsvoornemens of andere processen we willen verrijken met inwonerparticipatie en op welk participatieniveau.

.
02.02 Passende allianties: we werken samen met andere overheden, onderwijsinstellingen en andere partners aan de gezamenlijke opgaven van de stad en de regio
Samenwerking met regionale, landelijke en internationale partners is gebaseerd op een gezamenlijke agenda, onderlinge kennisdeling en gedeeld eigenaarschap.
Tal van uitdagingen waar Enschede voor staat, zoals de energietransitie, klimaatadaptatie en de transitie naar een circulaire economie zijn te groot om alleen op te pakken. Daarom zoeken we samenwerking, niet alleen binnen Twente, maar ook in Euregionaal, landelijk en Europees verband. En niet alleen op stedelijk niveau, ook met de universiteiten en met onze bedrijven. In triple Helix verband dus.
Op weg naar een wereld die in 2050 CO2 neutraal moet zijn, wordt er zowel landelijk als Europees niveau gewerkt aan programma’s die vervolgens weer op stedelijk niveau moeten worden doorvertaald. Dankzij een jarenlange investering in de samenwerking met Hengelo en Munster hebben we een sterke basis om gezamenlijke te participeren in EU programma’s. Gezamenlijk staan we sterker als we aanvragen te doen EU fondsen en kunnen we kennis en middelen ophalen om onze grote opgaven adequater en sneller op te pakken.
We staan open voor allerlei nieuwe vormen van samenwerking, formeel en informeel. Gelijktijdig werken we aan onze samenwerkingsvaardigheden zodat we een adequate en betrouwbare partner zijn.


 

Acties 2023
Aantal acties: 5

01. We versterken de samenwerking met onze strategische netwerkpartners.

In 2023 hebben we helder wie onze meest strategische partners zijn in relatie tot onze strategische opgaven en maken we de eerste aanzetten tot gezamenlijke strategische agenda's. Denk aan partners die (met ons) werken aan een inclusief Enschede, een aantrekkelijk Enschede en een duurzaam en groen Enschede. Zowel met interbestuurlijke partners, verbonden partijen als met civiele partners.

02. Samen met de Twenteboard werken we verder aan de sociaal-economische structuurversterking van de regio en Enschede.

Concreet gaan we in 2023 uitvoering geven aan de hernieuwde Agenda voor Twente en de regiodeals. Samen met de Twenteboard werken we verder aan de zes kernlobbydossiers, die bij Twenteboard zijn belegd.

03 EU Agenda

Samen met Hengelo stellen we een concrete EU agenda op, gericht op versterken van kennis en geld voor onze opgave, waarbij de energietransitie, duurzaamheid en circulariteit en de Spoorzone Hengelo Enschede het hoofdaccent zullen vormen.

Waar mogelijk trekken we hier samen op met Munster en de Euregio. Deze acties worden vastgelegd in de te vernieuwen Letter Of Intent met Munster. Tevens wordt een Letter of Intent met Gronau voorbereid.

04. We geven uitvoering aan de Samenwerkingsovereenkomst met kennisinstellingen 2022-2025 en werken zo aan onze kennisorganisatie.

Samen met de Universiteit Twente, Hogeschool Saxion, ROC van Twente, ArtEZ Hogeschool voor de kunsten en de gemeente Hengelo werken we samen om kennis te verbinden aan de maatschappelijke opgaven.

Dit doen we door middel van het Enschedelab.nl, gezamenlijke onderzoeksagenda, stages en afstudeeropdrachten. In 2023 zorgen we voor scherpere formulering van onze kennisbehoefte in de vorm van een onderzoeksagenda.

05. Samenwerking Munster en Euregio

We werken samen met de EUERGIO, en via de Twenteboard en Oost NL  met de Industrie und Handelskammer (IHK) Nordwestfalen en Oost NL. Daarbij geven we ook in het komende jaar  uitvoering aan de Memorandum of Understanding van Euregio en de strategie van de Euregio. Daarbij is keuze gemaakt om focus te leggen op digitalisering, energie, medtech en circulair, onderwerpen die goed passen op de strategie van Twenteboard. Daarnaast werken we samen binnen en met de Euregio en de steden in MONT verband aan grensoverschrijdende bereikbaarheid. De LOI voor de samenwerking op de as Zwolle-Twente-Münster is daarbij belangrijk kader. Ook intensiveren wij de samenwerking met Gronau waarbij de wens bestaat om de afspraken hiervan formeel vast te leggen.

Bijdrage verbonden partij Euregio

Maatschappelijk rendement:

Wij werken samen binnen de Euregio om binnen Europa op lobby- en subsidiegebied onze kracht te kunnen bundelen. Daarnaast is één van de doelstellingen van de Euregio het wegnemen van grens gerelateerde barrières. 

Bijdrage verbonden partij: Bestuursovereenkomst Twentse samenwerking / Twenteboard

Maatschappelijke rendement:

Doel van deze samenwerking is het voeren van bestuurlijk overleg ten behoeve van het voorbereiden, het afstemmen en het terugkoppelen van de inbreng van de gemeenten in het bestuur van de Twente Board. Zodat gezamenlijk regie wordt gevoerd op de Twente Board. Daarnaast draagt dit bestuurlijk overleg bij aan  (de afstemming van) het lobbyen van de gemeenten bij provincie, Rijk, de Europese Unie en andere (semi)overheden en haar organisaties ten behoeve van de sociaal economische structuurversterking en andere door het bestuurlijk overleg gekozen onderwerpen.      

.
03. Enschede is in toenemende mate een digitale gemeente

Onze samenleving is digitaal in transitie. Die transitie biedt nieuwe mogelijkheden en kansen voor onze welvaart en ons maatschappelijk welzijn. Denk voor een gemeente aan digitale dienstverlening, het efficiënt en effectief inrichten van processen en het verlagen van drempels om met elkaar in contact te komen. Tegelijkertijd is onze dienstverlening er ook voor die inwoners die niet of slechts gedeeltelijk mee kunnen doen in de digitale gemeente. Dit doen we door hulp- en andere mogelijkheden te bieden zoals baliebezoek en gerichte afspraken. Digitalisering roept ook nieuwe vragen op rond digitale ontwrichting of hoe we (digitale) grondrechten borgen in de informatiesamenleving.

 
03.01 We benutten de kansen, verkleinen de risico’s en reflecteren en acteren op de digitale transformatie.
Enschede kiest ervoor de informatiesamenleving te omarmen en niet aan de zijlijn te staan, maar midden in de informatiesamenleving, dichtbij haar inwoners. Vanuit dit perspectief pakken we de kansen die digitalisering biedt en werken we aan de mogelijke keerzijde ervan.

 

Acties 2023
Aantal acties: 5

01. We integreren de mogelijkheden van digitalisering en data meer en meer in de vorming en uitvoering van beleid.

De verdergaande digitalisering zal ook een transitie (reorganisatie, competenties en herprogrammering) van de gemeentelijke organisatie tot gevolg hebben.  Deels zal dat de doorontwikkeling van het IT bedrijf zijn, maar ook in andere delen zal de transitie aanpassingen in de organisatie vergen om bijvoorbeeld een grotere datavolwassenheid te bereiken. In 2023 zetten we een actieplan op waarin zichtbaar is waar, op welke wijze en met welke middelenbeslag de organisatie de komende jaren gaat veranderen als gevolg van de digitalisering. 

02. We creëren en borgen toepassing van een ethisch kader voor technologische en dataontwikkelingen.

De ontwikkelingen in de digitale transitie gaan ontzettend snel en hebben impact op onze manier van samenleven. Het is van belang om deze fundamentele impact te begrijpen en te identificeren waar en hoe deze zich voordoet.

We maken een bestuurlijk databeleidskader in 2023 waarmee we privacy en ethisch handelen kunnen toetsen om de publieke waarden te beschermen.

03. We implementeren een transitiestrategie Common Ground

Het Common Ground referentiekader (Common Ground is de informatiekundige visie waarmee gemeenten collectief de informatievoorziening eenvoudiger, flexibeler en slimmer gaan inrichten) en het vormgeven van een nieuwe basisinfrastructuur stelt ons verder in staat om meer grip te krijgen op de algemene digitale infrastructuur. De afhankelijkheid van leveranciers begint af te nemen. Mede door het ondertekenen van het groeipact door overheid en leveranciers, hergebruik van software en samenwerking door gemeenten zoals in Dimpact verband.

De kabinetsplannen met het programma Werken aan Uitvoering   https://www.werkaanuitvoering.nl voor de verdere invoering van de GDI (Gemeenschappelijke Digitale Infrastructuur), het vormen van één digitaal loket en het versterken van de digitale identiteit voor inwoners hebben lokaal standaardisering op basis van Common Ground nodig.

04. We implementeren digitaliseringswetten

De wetgever geeft en zal de komende jaren steeds meer invulling geven aan wetten die digitale rechten en plichten voor de inwoners borgen en voorschrijven. Deze wetten hebben een hoge impact op ons handelen. Naast de wet open overheid gaat het om projecten voor de uitvoering van o.a. de AVG, Woo, Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer WMEBV, en Single digital Gateway.

05. We geven uitvoering aan het strategische privacy en digitale veiligheidsbeleid

Dit doen we door voldoende maatregelen te nemen ter borging van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en baseline informatie beveiliging overheid (BIO), daarnaast verhogen we onze weerbaarheid tegen fouten en digitale aanvallen door training en technische maatregelen.

Bijdrage verbonden partij: Dimpact

Maatschappelijk rendement:

Wij zijn lid van de coöperatieve vereniging Dimpact om samen met andere gemeenten ICT oplossingen te ontwikkelen. Dit verlaagt de kwetsbaarheid en versterkt lobby- en inkoopkracht van onze bedrijfsvoering. 

.

 

.. Wat gaan we doen voor openbare orde en veiligheid?

04. Enschede is een veilige gemeente

In Enschede moet iedereen in een veilige omgeving kunnen wonen, werken en recreëren. We vinden het belangrijk dat iedereen in Enschede veilig over straat kan en dat overlast tot een
minimum wordt beperkt. Veiligheid en handhaving openbare orde staat allang niet meer op zichzelf. Het kent samenhang met andere problemen in de stad. Of het nu gaat om ondermijning, criminele activiteiten (drugs)overlast, huiselijk geweld, maatschappelijke problemen vanuit zorg en welzijn of maatschappelijke opvang. Centraal staat een integrale aanpak, stedelijk en in de stadsdelen. Uitgangspunt bij de aanpak is dat we streng zijn voor degene die zich niet aan de regels (wil) houden, maar hulp bieden aan degene die op het juiste spoor wil komen en blijven. Belangrijk is een evenwicht te vinden tussen repressie, preventie en zorg. Doel is de stad weer zichtbaar en voelbaar veiliger te laten zijn voor inwoners en ondernemers.


04.01 We bevorderen de verbinding in de samenleving
We willen onze signalerings- en interventiepositie in de stad verstevigen door constant in gesprek te zijn in de stad. Daarbij leggen we de focus op het verminderen van maatschappelijke onrust.

 

Acties 2023
Aantal acties: 2

01. We hebben in 2023 een concreter beeld van de veiligheidsbeleving van onze inwoners door onderzoek.

Hierbij volgen we het stappenplan van het CCV (centrum voor criminaliteitspreventie en veiligheid). De analyse geeft antwoord op de volgende vragen: waarom is er voor wie een probleem, wat zijn de belangrijkste factoren die dat probleem in de hand werken en welke aanknopingspunten zijn er voor een aanpak? Hierbij leggen we de focus in eerste instantie op de binnenstad en Glanerbrug.

02. We pakken veiligheidsvraagstukken aan door integrale afstemming met stakeholders

Met vele stakeholders pakken we een concreet veiligheidsvraagstuk aan. We starten met de binnenstad. Periodiek delen we onze resultaten. Denk hierbij aan het aantal ingezette bestuurlijke middelen, resultaten en verplaatsing van cameratoezicht maar ook gezamenlijke gebiedsontwikkeling waarbij veiligheid een punt van aandacht was. 

.
04.02 Enschede heeft een ongunstig klimaat voor ondermijnende activiteiten
De aanpak van ondermijning heeft verschillende dimensies. Als lokale overheid moeten we nog alerter worden en maatregelen nemen die voorkomen dat we onbedoeld crimineel gedrag faciliteren. We willen voorkomen dat we criminelen ‘helpen’ door bijvoorbeeld vergunningen en subsidies af te geven, zorgcontracten aan te gaan, vastgoedtransacties te plegen die gefinancierd worden met crimineel geld of waarmee criminelen een dekmantel krijgen voor hun activiteiten. Samen met de politie, RIEC en partners, moeten we ons beeld van de criminele netwerken die zich in Enschede bevinden, maar ook die in Enschede en daarbuiten opereren versterken. Op basis van een goede informatiepositie kunnen we beter sturen en prioriteren in de aanpak. Om de beschikbare capaciteit en middelen van onszelf en onze partners zo effectief te kunnen benutten, moeten we samen met onze partners scherpe keuzes en duidelijke afspraken maken. Een ander belangrijk speerpunt is het nadrukkelijker betrekken van nog meer (publieke en private) partijen in de aanpak, zodat legale structuren nog moeilijker misbruikt kunnen worden door criminelen. Verder is het van belang om meer naar de voorkant van problematiek te komen door vroegtijdig interventies te plegen en barrières op te werpen.

 

Acties 2023
Aantal acties: 4

01. We gaan door met de integrale aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit.

Samen met de politie, RIEC en partners gaan we:

- Ons beeld van de criminele netwerken die zich in Enschede en omgeving bevinden versterken;

- Gerichte keuzes maken en de beschikbare capaciteit en middelen van onszelf en onze partners zo effectief mogelijk te benutten.

- Vroegtijdig interventies plegen en barrières opwerpen.

02. We gaan een sociale en gebiedsgerichte interventie (binnenstad en Glanerbrug) doen gericht op (drugs)criminaliteit en leefbaarheid. Waar nodig zetten we daarbij cameratoezicht in.

We zullen hierbij ook meer ervaring op gaan doen met flexibel en tijdelijk cameratoezicht. De inzet van cameratoezicht zullen we wel zorgvuldig blijven afwegen. Cameratoezicht is een sluitstuk van de veiligheidsaanpak dat alleen mag worden ingezet als andere lichtere maatregelen niet het beoogde doel hebben bereikt of zullen bereiken. De discussie over de noodzaak van cameratoezicht vindt plaats binnen de expertgroep cameratoezicht en het lokale driehoeksoverleg. Cameratoezicht mag geen ongeoorloofde inbreuk op de privacy veroorzaken.

03. We gaan zichtbaarder controleren en handhaven.

We zetten hierbij in op de zogenaamde MIA-acties. Dit zijn integrale controles op horeca, zorgbureau ’s, en garageboxen.

04. We richten intern een centraal kennispunt Bibob op.

Een belangrijk instrument om te voorkomen dat we criminaliteit faciliteren is het Bibob beleid en de uitvoering ervan. De wet wordt binnenkort uitgebreid waardoor meer werkvlakken binnen de gemeentelijke organisatie onder deze toetsing gaan vallen. Hierdoor zal het aantal onderzoeken en de complexiteit daarvan toenemen.  Om de kwaliteit bij de uitvoering van de Wet Bibob te optimaliseren en ons Bibob beleid zo effectief mogelijk te kunnen inzetten richten we een centraal kennispunt in. Met dit kennispunt zorgen we dat de gemeentelijke organisatie voldoende robuust is en het kennisniveau voor het doen van de benodigde onderzoeken op peil blijft. 

Bijdrage verbonden partij: Veiligheidsregio Twente

Maatschappelijk rendement:

Op grond van de Wet Veiligheidsregio’s werken brandweer, politie, geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio (GHOR) en de gemeenten (kolom Bevolkingszorg) samen in de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Twente (VRT) op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding. Brandweer Twente heeft een aantal wettelijke taken in het kader van brand-, crisis - en rampenbestrijding. Door de coronacrisis en de vluchtelingencrisis zijn er extra taken bijgekomen en is de Veiligheidsregio een belangrijke partner in deze crises.  

.
04.03 We versterken de samenwerking tussen zorg en veiligheid
Bij complexe casuïstiek opereren zowel het zorg- als veiligheid, in aanvulling op elkaar. Door een verbeterende samenwerking tussen zorg en veiligheid wordt bijgedragen aan de algemene veiligheid, het verbeteren van de persoonlijke situatie, het voorkomen en verminderen van recidive, (ernstige) overlast, criminaliteit en/of maatschappelijke uitval. Samenwerking met het Veiligheidshuis is bij deze onderwerpen aan de orde. De focus ligt op verwarde en kwetsbare personen, woonoverlast, huiselijk geweld, straatintimidatie , mensenhandel en loverboy problematiek.

 

Acties 2023
Aantal acties: 3

01. We versterken de samenwerking als het gaat om casuïstiek die zich afspeelt op het terrein van zorg en veiligheid.

Dit begint met een brede inventarisatie van het speelveld Zorg en Veiligheid uit te voeren in 2023. Waarbij o.a. de verantwoordelijkheden duidelijk worden geschetst. Hiermee willen we bereiken dat casuïstiek niet tussen wal en schip valt en dat we als gemeente de regie houden.

02. We gaan door met de aanpak van mensenhandel en loverboys, dit doen we samen met het regionaal kenniscentrum mensenhandel Twente.
03. In het kader van het project Veilige Steden richten we ons op bewustwording en het geven van handelingsperspectief aan omstanders van (straat)intimidatie.

Dit doen we middels de ‘ben je oke’ campagne. Daarnaast zetten we in op ‘omstanderinterventies’. Met deze trainingen waarin vooral handelingsperspectief wordt geboden aan omstanders, bereiken we een gemengd gezelschap zoals winkeliers, horecaondernemers en vooral ook de studenten, via de diverse onderwijsinstellingen, Universiteit Twente en de studie/studentenverenigingen. Het Meldpunt Seksuele Intimidatie zal geëvalueerd worden.

.
04.04 Voorkomen en verminderen van risicogedrag bij jongeren
Het integraal veiligheidsbeleid legt een accent op de jeugd vanuit de gedachte van preventie. Preventie ligt primair bij het begrotingsprogramma Vitaal en Sociaal, het verminderen van risicogedrag zit meer bij Veiligheid.

 

Acties 2023
Aantal acties: 2

01. We gaan de weerbaarheid van de jeugd vergroten.

Dit doen we door betere afstemming tussen veiligheid en zorg meer in te zetten op preventie op onderwerpen zoals cybercrime, geldezels en drugs. 

02. We onderzoeken of de patseraanpak ingezet kan worden bij jeugdige criminelen.

Dit richt zich op het afpakken van spullen die met crimineel verkregen geld gekocht zijn maar ook op het doorbreken van hun status en aantrekkingskracht richting andere jongeren.

.

Wettelijk verplichte indicatoren

Op grond van het Besluit begroting en verantwoording zijn onderstaande indicatoren opgenomen. De indicatoren gelden voor iedere gemeente en zijn bedoeld om gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken. Dit is mogelijk via www.waarstaatjegemeente.nl

  Beleidsveld Naam indicator Eenheid Jaar Score Bron
6. 1. Veiligheid Verwijzingen Halt Aantal per 10.000 jongeren 2021 88 Bureau Halt
8. 1. Veiligheid Winkeldiefstallen Aantal per 1.000 inwoners 2021 2,4 CBS
9. 1. Veiligheid Geweldsmisdrijven Aantal per 1.000 inwoners 2021  4,2 CBS
10. 1. Veiligheid Diefstallen uit woning Aantal per 1.000 inwoners 2021  1,3 CBS
11. 1. Veiligheid Vernielingen en beschadigingen (in de openbare ruimte) Aantal per 1.000 inwoners 2021  8,0 CBS

 

.. Wat mag het kosten?

Om de gestelde doelen te bereiken zijn per doel lasten begroot voor 2022. Deze bedragen worden ingezet voor het realiseren van de acties (onder 'Wat gaan we doen') maar ook voor het realiseren van de reguliere werkzaamheden. Onderstaande grafiek geeft per product inzicht in de beschikbaar gestelde budgetten.

 

Onderstaande tabel geeft inzicht in de meerjarige ontwikkeling van de lasten, baten en reserve mutaties.

Samenleving en bestuur Bedragen x 1.000 euro Begroting  2022 Begroting 2023 Raming  2024 Raming  2025 Raming  2026
Lasten 40.522 43.099 43.155 43.098 42.878
Baten 4.880 5.648 6.353 6.353 6.353
Saldo van baten en lasten 35.642 37.451 36.802 36.745 36.525
Storting reserves 0 0 0 0 0
Onttrekking reserves 305 500 0 0 0
Resultaat 35.338 36.951 36.802 36.745 36.525

Toelichting

De lasten nemen in 2023 met circa 2,6 miljoen euro toe en de baten  nemen toe met circa 0,8 miljoen euro.

De toename van de lasten is met name het gevolg van:

  • een verhoogde inzet op veiligheidsbeleid ten aanzien van cameratoezicht, verstekking zorg & veiligheid en versterking weerbaarheid jeugd (0,3 miljoen euro);
  • een hogere bijdrage aan de Veiligheidsregio Twente (totaal 0,6 miljoen euro);
  • hogere lasten in verband met het aangenomen Amendement ‘Reservering kansengelijkheid en Enschede 700 jaar’ van 500.000 euro.
  • hogere lasten door een actualisatie van het aantal te verstrekken documenten bij publieksdienstverlening zijn de inkomsten en uitgaven per saldo in 2023 naar boven bijgesteld (totaal 0,8 miljoen euro);
  • hogere lasten bij publieksdienstverlening als gevolg van een budgetbijstelling voor het uitvoeren van lijkschouwingen en het voorkomen van identiteits- en documentfraude (0,2 miljoen euro).

De toename van de baten is het gevolg een actualisatie van het aantal te verstrekken documenten bij publieksdienstverlening, hierdoor zijn de inkomsten (en uitgaven) per saldo in 2023 naar boven bijgesteld (totaal 0,8 miljoen euro).

De onttrekkingen nemen in 2023 met 195.000 euro toe ten opzichte van 2022. Dit wordt veroorzaakt door:

  • De mutaties in de reserves nemen af met 305.000 euro vanwege een incidentele onttrekking in 2022 t.b.v. een aanvullende inzet van wijkbudgetten. Dit is voor 2023 niet voorzien.
  • De onttrekking neemt in 2023 met 500.000 euro toe in verband met het aangenomen Amendement ‘Kansengelijkheid en Enschede 700 jaar’.
Meer info Klik hier voor meer informatie over reguliere werkzaamheden en beleidsnota's.
Portefeuillehouders Roelof Bleker, Arjan Kampman, Niels van den Berg, Marc Teutelink
Concerndirecteuren Kees Meijer