5. Stedelijke ontwikkeling

 

Hoofddoel

Versterken van Enschede als dé stad van het Oosten.

Samenvatting

Financieel
Het programma Stedelijke Ontwikkeling verwacht een neutraal resultaat voor bijsturing. Enerzijds ontstaat een nadeel op de bedrijfsvoering van 0,89 miljoen euro. Dit wordt veroorzaakt door een aantal bovenformatieven in het programma, een lagere productiviteit door bijvoorbeeld ziekte, een tekort aan dekking uit de projecten en onvoldoende dekking van de overhead. Ook is er een nadeel van 50.000 euro als gevolg van het extra inkopen van busuren voor de Parkeer en Reisvoorziening (P+R) door extra koopzondagen. Anderzijds is er een voordeel van 1 miljoen euro door meevallers in de uitvoering van de stadsrandzone.

Verkopen
Er lijkt weer wat beweging te komen in de vastgoedmarkt. Dit blijkt uit de toegenomen interesse in de (woningbouw)kavels ten opzichte van het 2013. In het eerste kwartaal zijn al 14 kavels verkocht.

Nieuwe initiatieven
Nu meer aan de markt wordt gelaten en gebiedsontwikkeling meer een organisch verloop kent, is het steeds moeilijker om van tevoren in te schatten hoe de beschikbare middelen ingezet moeten worden. Enerzijds zijn we nog bezig met het omzetten van bestaande plannen en anderzijds wordt meegewerkt aan nieuwe kansrijke initiatieven. Dit geeft een druk op de beschikbare middelen en capaciteit en vraagt om het maken van keuzes tussen die initiatieven. Gaan we meer inzet plegen op de kavelverkoop? Moet de subsidieregeling voor het actieprogramma binnenstad worden verlengd? En moeten we meer middelen en capaciteit vrijmaken voor initiatieven in de binnenstad?

5.1. Voortgang politieke speerpunten

Klik hier voor een uitgebreide beschrijving van de politieke speerpunten zoals opgenomen in de Programmabegroting 2014-2017.

Politiek speerpunt	Voortgang
Doelstelling A: Vergroten van de duurzame ruimtelijke kwaliteit van de stad
Aantrekkelijke woonwijken/Toekomstig ruimtegebrek
Actualiseren structuurvisie.
Duurzame Ruimte/Aantrekkelijke Woonwijken
Versterken van de Centrumfunctie en het vergroten van de aantrekkingskracht van Enschede.
Actieprogramma Binnenstad: werkgelegenheid in de binnenstad uitbouwen en de fysieke uitstraling van het stadshart verbeteren.
De komende jaren investeren in voorzieningen in de schil rondom de kern van de binnenstad.
Samen met de corporaties werken aan verduurzaming van de woningvoorraad.
Samen met het programma Economie en Werk en in samenwerking met de partners een leegstandsaanpak voor kantoorgebouwen ontwikkelen.
Doorontwikkelen en beheren van de monitor voor wonen en werken.
Herstructurering en verbetering woonwijken/aantrekkelijke woonwijken
Samen met de Netwerksteden en de Provincie nieuwe financieringsstrategieën voor herstructurering vormen.
Structurele maatregelen om tot een duurzaam grondbedrijf te komen
Werken aan verdere regionale samenwerking op het gebied van grondzaken.
Verbeteren van de kavelverkoop: creëren van nieuwe instrumenten en verbeteren van bestaande processen.
Bestuurlijke projecten Deze projecten leveren ook een bijdrage aan doelstellingen B, C en D.
Stadsweide voor Kennis, Technologie en Zorg (KTZ)
De Spoorzone
Boswinkel Oost
Eschmarke
Doelstelling B: Stimuleren van de beleefbaarheid van de stad
Duurzame ruimte
Door de stadsbouwmeester meer in het voortraject mee te denken en te adviseren werken we efficiënter en bereiken meer kwaliteit.
Bestuurlijke projecten
Project Stadsranden
Doelstelling C: Vergroten bekendheid en verbeteren imago van de stad
Cultuur, musea en muziek dragen het vestigingsklimaat
Implementatie Cultuureducatie met Kwaliteit. Regionale afstemming van het bovenlokale cultuuraanbod en de marketing daarvan. Voorbereiden bezuinigingen 2015. Intensivering van de samenwerking van de culturele voorzieningen met andere partners in de binnenstad.
Enschede, Stad van Nu
We intensiveren de regionale samenwerking om schaalvoordelen te bereiken.
Doelstelling D: Tenminste op peil houden van de bereikbaarheid van de economische centra van de stad
Bereikbare stad/ goede bereikbaarheid en doorstroming
Bestuurlijk project
Auke Vleerstraat
Duurzaamheid
Wij willen een bijdrage leveren van 56% aan de beoogde CO2 reductie van 310 kiloton in 2020. Medewerking aan Advies- en verkooporganisatie Maatschappelijke Investeringsopgaven (MIO) Uitbouwen energieloket Deelname in Nationaal Energiebesparingsfonds Intensivering samenwerking  met provincie Campagne toepassing Zonnekaart en samenwerking bedrijfsleven Detailonderzoek gevolgen windturbines luchthaven Twente Toepassen innovatieve duurzame gebiedsontwikkeling Uitvoeren fietsvisie, mobiliteits-management en bevorderen modal split

= loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect;  = loopt achter, bijsturing mogelijk; = conform verwachting; = boven verwachting; = neutrale wijziging.

Toelichting op afwijkingen:

Structuurvisie
De structuurvisie is later in het jaar gepland en zal in 2015 worden voorgelegd aan de raad. De reden hiervoor is dat we Enschede 2030 eerst verder willen uitwerken zodat we dit kunnen mee kunnen nemen in de structuurvisie.

Actieprogramma binnenstad
Voor particuliere initiatieven in de binnenstad is een budget beschikbaar binnen het actieprogramma binnenstad. Er is veel belangstelling voor een bijdrage. Als alle ontvangen verzoeken worden gehonoreerd is het budget nagenoeg op. Wij denken dit te continueren met de middelen voor de pilot spontane binnenstad (uitwerking ontwikkelagenda netwerkstad). De keerzijde is dat door de veelheid aan initiatieven de druk op het personeelsbudget toeneemt. De begrote middelen zijn uitgeput. Vanuit het belang van de ontwikkeling van de binnenstad is aanvulling van de middelen gewenst.

Financieringsstrategieën op herstructurering
Dit is een gemeente overstijgend vraagstuk en wordt daarom met de netwerksteden en de provincie gezamenlijk opgepakt. Dit gebeurt in het kader van het werkprogramma van de ontwikkelagenda. De planning hiervan is recentelijk gemaakt en wordt in mei bestuurlijk (via het Bestuurlijk Overleg Ontwikkelagenda (BOOA) ) vastgesteld. Daarna wordt hier mee aan de slag gegaan. De verwachting is dat dit niet in 2014 wordt afgerond.
 
Stadsweide

• Het ophalen van het krediet (Algemene reserve 600.000 euro) voor de Van Galenstraat is bestuurlijk uitgesteld. De Provincie heeft 1 miljoen euro toegezegd, maar de gemeente moet 600.000 euro bijdragen als cofinanciering. De planontwikkeling moet op korte termijn starten om de herinrichting van de Van Galenstraat in september 2015 af te kunnen ronden bij de oplevering van de nieuwbouw Saxion.
• Planontwikkeling de Kroon verloopt trager dan verwacht omdat de inspanningen vanuit de markt nog beperkt zijn.
• De voortgang van het Kennishuis verloopt niet conform planning omdat ook hier nog weinig activiteit is vanuit de markt.Om die reden wordt vanuit de gemeente ook een nieuwe scope op de ontwikkeling van het gebied gemaakt.
• De voortgang van de Ledeboerstraat wordt nadelig beïnvloed door het ontbreken van middelen voor de kosten van het verleggen van kabels en leidingen door het aanpassen van de rooilijn.

Eschmarke
Voor het deelproject Leuriks Oost is door de Raad van State (RvS) op het bestemmingsplan een ‘tussenvonnis met herstelmogelijkheid’ afgegeven. De ingediende beroepen zijn niet gegrond verklaard, maar de RvS draagt de gemeente op om op een aantal onderdelen een nadere onderbouwing aan te leveren. Door de uitspraak van de RvS is sprake van vertraging voor het project en een nadelig rente-effect. Mogelijke oplossingen moeten nog worden afgewogen.

Auke Vleerstraat
Fase 2A van de Auke Vleerstraat is nagenoeg afgerond. Op dit deel van de Auke Vleerstraat is sprake van een verwacht financieel voordeel, dat na eindafrekening van de (mogelijke terug te betalen) subsidies, definitief kan worden bepaald. Fase 3B is gedeeltelijk in uitvoering en de aanbestedingsprocedure is gestart. Op basis van de eerste ramingen is de verwachting dat de aanbesteding hoger zal uitvallen dan begroot. Deze mogelijke financiële tegenvaller kan worden gecompenseerd met het verwachte restant voordeel van fase 2a.

Reguliere werkzaamheden

Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG)
Bij het bestek voor het woonrijp maken van het gebied rondom het Gezondheidshoes aan de van Deinselaan (grondexploitatie Sport en Leisure) is gebleken dat er sprake is van problemen met wateroverlast. De extra kosten die hiermee gepaard gaan bedragen ongeveer 75.000 euro ten opzichte van de grondexploitatie 2014.
 
Locatieontwikkeling
Er is sprake van een toenemende druk om met projecten te starten waarvoor de dekking nog niet geregeld is (o.a.actieprogramma binnenstad en de moskee). We zien dat het huidige budget niet toereikend is voor nieuwe initiatieven. Alle middelen zijn al belegd in lopende initiatieven. Een deel van de gemaakte kosten kan op het moment dat een overeenkomst wordt gesloten verhaald worden, maar dit lukt niet altijd volledig.

Uitwerking Stedelijke Koers
Er vinden gesprekken plaats met de ontwikkelaar van Twekkelerveld over het reduceren van programma binnen die gebiedsontwikkeling.

5.2. Stand van zaken moties, amendementen en toezeggingen

Niet van toepassing.

 5.3. Stoplichtenoverzicht producten

Doelstellingen A en B: Vergroten van de duurzame ruimtelijke kwaliteit van de stad en  Stimuleren van de beleefbaarheid van de stad	Financiële resultaten (prognose 31/12)	Omvang afwijking in € 1.000 (prognose 31/12)	Bijsturing in € 1.000
Ruimtelijke ontwikkeling		1.000	150
Bestemmingsplannen
053STAD (Binnenstad/Roombeek)
Grondbedrijf
Locatieontwikkeling
Totaal afwijking		1.000	150

= tegenvaller;  = risico; = conform begroting; = meevaller; = neutrale wijziging.

Doelstelling C: Vergroten bekendheid en verbeteren imago van de stad	Financiële resultaten (prognose 31/12)	Omvang afwijking in € 1.000 (prognose 31/12)	Bijsturing in € 1.000
Cultuur
Evenementen en Citymarketing
Totaal afwijking		0	0

= tegenvaller;  = risico; = conform begroting; = meevaller; = neutrale wijziging.

Doelstelling D: Tenminste op peil houden van de bereikbaarheid van de economische centra van de stad	Financiële resultaten (prognose 31/12)	Omvang afwijking in € 1.000 (prognose 31/12)	Bijsturing in € 1.000
Verkeersinfrastructuur en beleid		-50	525
Parkeerbeheer
Totaal afwijking		-50	525

= tegenvaller;  = risico; = conform begroting; = meevaller; = neutrale wijziging.

	Financiëleresultaten  (prognose 31/12)	Omvang afwijking in € 1000 (prognose 31/12)	Bijsturing in € 1.000
Bedrijfsvoering Stedelijke ontwikkeling		-939	439
Totaal afwijking		-939	439

= tegenvaller;  = risico; = conform begroting; = meevaller; = neutrale wijziging.


Toelichting op afwijkingen:

Ruimtelijke ontwikkeling
Er is minder geld besteed aan de uitvoering van de stadsranden dan vooraf begroot, onder andere door meer gebruik te maken van gemeentelijke gronden (minder verwervingen) en samenwerking met de regio Twente (voordeel in de uitvoering). Omdat wel binnen de geldende randvoorwaarden de volledige subsidie is ontvangen, is er een voordeel gerealiseerd van 1.000.000 euro.

Beslispunt SO-01: wij stellen voor

Om het verwachte voordeel van 1 miljoen euro binnen het product Ruimtelijke ontwikkeling te betrekken bij de gemeenterekening 2014.

Bijsturingsvoorstel:
Binnen de reserve landinrichting ontstaat er een ruimte van 150.000 euro. O.a. doordat het project fietspaden nagenoeg is afgerond. We stellen voor om deze ruimte vanuit de reserve in te zetten als bijsturing in 2014.

Beslispunt SO-01A (bijsturing): wij stellen voor

om het verwachte voordeel van 150.000 binnen het product Ruimtelijke ontwikkeling in te zetten als bijsturing voor 2014 en te betrekken bij de gemeenterekening 2014. Het betreft de ontstane ruimte binnen de reserve landinrichting.

Locatieontwikkeling
Er is sprake van een toenemende druk om met projecten te starten, waarvoor de dekking nog niet geregeld is (onder andere het actieprogramma binnenstad en de moskee).

Verkeersinfrastructuur en beleid
Er ontstaat een nadeel van 50.000 euro binnen dit product. Dit is het gevolg de inkoop van extra busdiensten voor de Parkeren en Reisvoorziening (P+R) regeling door extra koopzondagen.

Beslispunt SO-02: wij stellen voor

Om het verwachte nadeel van 50.000 euro binnen het product Verkeersinfrastructuur en beleid zoveel mogelijk te beperken en het restant te betrekken bij de gemeenterekening.

Bijsturingsvoorstellen:
Minder bussen op koopzondagen
Voor 2014 is besloten tot extra koopzondagen. Als gevolg hiervan zijn extra busritten nodig van en naar de P+R. Er kan gekozen worden voor een zondag dienstregeling. Daarmee wordt 25.000 euro bespaard. Dit zou wel kunnen leiden tot een verminderde dienstverlening en wellicht ontevreden burgers (langer wachten) en winkeliers (minder service).

Beslispunt BP-SO-02A (bijsturing): wij stellen voor

om 25.000 euro bij te sturen op het eindproduct infrastructuur en beleid door op koopzondagen minder bussen te laten rijden van en naar de P+R. Dit te betrekken bij de gemeenterekening 2014.

Aanbestedingsvoordeel project Aukevleerstraat
Wij stellen voor om 0,5 miljoen euro te onttrekken aan de reserve mobiliteit.  Het project Aukevleerstraat kent een aantal mee en tegenvallers in de kosten. Als gevolg van een gunstige uitkomst van de aanbesteding zal het project in totaal een voordelige uitkomst kennen. Dit leidt op termijn tot een voordeel  in de reserve mobiliteit als gevolg van lagere kapitaallasten. Bij dit besluit past de kanttekening dat door de  bezuinigingen van de afgelopen jaren, de nieuw opgenomen structurele bezuiniging van 0,2 miljoen euro en de extra wensen in het coalitieakkoord de reserve eerder is uitgeput. De flexibiliteit om in te spelen op toekomstige ontwikkelingen wordt daarmee verder beperkt.

Beslispunt BP-SO-02B (bijsturing): wij stellen voor

om binnen het product infrastructuur en beleid 0,5 miljoen euro te onttrekken aan de reserve mobiliteit en dit te betrekken bij de gemeenterekening 2014. Dit voordeel is het gevolg van een verwachte voordelige uitkomst van het project Aukevleerstraat.

Bedrijfsvoering
Het verwachte nadeel van 939.000 euro wordt veroorzaakt doordat voor een aantal afdelingen de orderportefeuille op dit moment nog onvoldoende is om alle kosten van de medewerkers door te kunnen belasten. Ook is sprake van een aantal medewerkers die bovenformatief zijn. Verder is een deel van de overhead nog niet gedekt doordat er minder werkzaamheden voor derden verricht worden of werkzaamheden voor derden verricht worden voor een lager tarief.
In de financiële foto is al aangekondigd om te onderzoeken of een deel van de kosten van de projectorganisatie op een andere manier (AD) gefinancierd kan worden is samenhang met een andere opzet van de projectorganisatie. (flexibeler maar met vaste kernformatie).

Bijsturingsvoorstel:
Er worden extra inspanningen verricht om de orderportefeuille sluitend te krijgen. Door een uitbreiding van deze orderportefeuille en het aanvullend organiseren van dekking voor projecten stellen we voor om het negatieve resultaat op de bedrijfsvoering terug te brengen van 939.000 euro naar 500.000 euro.

Beslispunt BP-SO-3A (bijsturing): wij stellen voor

om het verwachte nadeel van 939.000 euro op de bedrijfsvoering binnen Stedelijke ontwikkeling met 439.000 euro bij te sturen door een uitbreiding van de orderportefeuille en het organiseren van dekking voor projecten en dit te betrekken bij de gemeenterekening 2014. En het restant van 500.000 euro te betrekken bij de gemeenterekening 2014.