Toelichting onderwerpen niet opgenomen in Middelenkader

 

 

Onderwerp in duizend euro 2022 2023 2024 2025
Aflopende reeksen        
1. Eikenprocessierups korte termijnaanpak 0 550 550 550
2. Continueren inzet PGJ 0 0 167 167
3. LEA-agenda na 2022 0 pm pm pm
Wettelijke taak zonder middelen         
4. Wegvallen GIDS middelen    0  0  pm pm
5. Duurzaamheid: organisatiecapaciteit warmtetransitie  200 pm pm pm
6. Kennispunt bouwen en milieu pm pm pm pm
7. Laadpalen bredere uitrol  175  175 175 175
8. Kabels en leidingen op orde vanuit wetgeving  60 60 pm pm
9. Woonwagenstandplaatsen  1.200  0  0  0
Nieuw beleid en visies          
10. 700 jarig bestaan Enschede    0  0  pm pm
11. Toerisme en handhaving permanente bewoning  60  60  60  60
12. Uitbreiding toezichthouders  80  pm  pm  pm
13. Vervangingsinvesteringen kunstgras  0  0  0  29
14. Cultuurhistorie  175  175  175  175
15. Investeren in mobiliteit plusscenario (excl. centrumkwadraat) 1.700  1.700 1.700  1.700
16. Beleidscapaciteit Fysiek  200  200  200  200
17. Vervanging groen volkspark  0  50 65 130
18. Uitrol 5G  75  50 0 0
19. Welcoming City beleid  75  75  75 75
20. Budget/fonds preventie (gezondheid, sport en leefstijl) 0 0 0 0
21. Bospercelen  60 60 60 60
22. Onderhoud speeltuinen pm pm pm pm
23. Lobbycapaciteit investeringsagenda 100 100 100 100
24. Onderhoud speeltuinen pm pm pm pm
Totaal 4.160 3.255 3.327 3.420

 

 Toelichting op niet opgenomen onderwerpen

 

1. Eikenprocessierups korte termijn aanpak

Voor het tot een acceptabel niveau reduceren van de plaag voor de komende jaren is het noodzakelijk preventief te spuiten en weg te zuigen. Hiervoor is 550k per jaar nodig. Het reduceren van de plaag door het herstel van natuurlijk evenwicht is iets voor de lange termijn waarmee dus inzet op korte termijn nog noodzakelijk blijft.

 

2. Continueren inzet PGJ

Na 2022 vervallen de GIDS middelen die we nu inzetten ten behoeve van Pedagogische Gezinsbegeleiding Jeugd (door de GGD). We willen PGJ graag behouden vanuit de lijn van het versterken van algemene/voorliggende voorzieningen. Uit de laatste uitkering van 2022 willen deze voorziening t/m 2023 financieren. Vanaf 2024 is er voor de PGJ geen dekking meer aanwezig

 

3. LEA-agenda na 2022

De huidige Lokaal Educatieve Agenda eindigt in 2022 en daarmee ook de financiering. In het kader van de LEA alleen in 2022 nog een budget is gereserveerd. Voor de jaren daarna is er geen of nauwelijks budget gereserveerd voor onderwijs omdat dit afgelopen keren door de nieuwe coalitie beschikbaar is gesteld.

 

4. Wegvallen GIDS middelen 

De GIDS middelen zijn niet meer beschikbaar na 2022. Op deze middelen is een structurele taakstelling ingeboekt die zonder deze middelen niet meer realiseerbaar is.

 

5. Duurzaamheid: organisatiecapaciteit warmtetransitie

De gemeente heeft bij de ondertekening van het klimaatakkoord een stevige en omvangrijke rol gekregen als regisseur van de grootste verbouwing van Nederland, de warmtetransitie.  Er is landelijk een artikel 2 onderzoek uitgevoerd om de kosten van het klimaatakkoord in beeld te brengen. Vanwege de verkiezingen is nog niet duidelijk wat de vertaling wordt naar financiële middelen voor gemeenten. Daarom willen we vooruitlopend op deze onduidelijkheid  bij de zomernota structureel middelen  reserveren. Daarmee wordt het mogelijk op basis van de incidentele middelen van 2021 (200.000 euro) structureel extra capaciteit te realiseren, omdat we dan de zekerheid hebben dat we daarvoor ook na 2021 budget hebben. Mogelijk is bij de begrotingsbehandeling in het najaar duidelijk in hoeverre dit voldoende is.

 

6. Kennispunt bouwen en milieu

Vanuit het cluster Omgeving & Recht is er behoefte aan een brede kennispunten (waar beleid, uitvoering en specialisme samenkomt) op de onderwerpen Bouwen en Milieu. Dit zijn kennispunten waar ingewikkelde vraagstukken rondom actuele beleidsthema’ zoals stikstof/PFAS/MER belegd kunnen worden, wetswijzigingen bewaakt en geanalyseerd worden en de consequenties daarvan inzichtelijk worden gemaakt. Betreft geen financiële claim vanuit Omgeving & Recht op de zomernota, maar een organisatorische/ beleid wens waar binnen Domijn Fysiek aandacht voor wordt gevraagd.

 

7. Laadpalen bredere uitrol

Vanuit het Klimaatakkoord is er met de Nationale Agenda Laadinfra (NAL) beleid vastgesteld om de implementatie van laadinfrastructuur voor elektrische auto’s te versnellen. Deze NAL is door vertaald naar regionale agenda’s op provinciaal niveau om gemeenten aan zetten en te ondersteunen een visie op laadinfrastructuur en een plaatsingsbeleid vast te stellen en deze de komende jaren in samenwerking met marktpartijen te implementeren. Dit kan gezien worden als “wettelijke taak” vanuit het oogpunt dat wij een "plicht" naar onze inwoners hebben laadvoorzeiningen te plaatsen als daar om gevraagd wordt. Dit vraagt van gemeenten de inspanning , en dus ook van de gemeente Enschede, de komende jaren te investeren in extra beleids- en uitvoeringcapaciteit om de versnelling van het tempo van het plaatsen van laadpalen op te kunnen vangen. Op dit moment door vertaald naar regionale agenda’s op provinciaal niveau om gemeenten aan zetten en te ondersteunen een visie op laadinfrastructuur en een plaatsingsbeleid vast te stellen en deze de komende jaren in samenwerking met marktpartijen te implementeren. Dit kan gezien worden als “wettelijke taak” en vraagt van gemeenten, en dus ook van de gemeente Enschede, de komende jaren te investeren in extra beleids- en uitvoeringcapaciteit om de versnelling van het tempo van het plaatsen laadpalen op te kunnen vangen.

 

8. Kabels en leidingen op orde vanuit wetgeving

De druk op de ondergrond neemt steeds verder toe. Daarnaast verandert wet- en regelgeving en krijgt de gemeente een steeds grotere  rol en meer verantwoordelijkheden  als opdrachtgever voor graafwerkzaamheden, netbeheerder (b.v. riolering) en toezichthouder . Dit vraagt dat we versneld processen rond kabels en leidingen op orde brengen, rollen duidelijker vastleggen en taken en verantwoordelijkheden binnen de organisatie beleggen. Alleen dan kunnen we blijven voldoen aan onze (wettelijke) taken en verantwoordelijkheden op dit gebied. En alleen dan kunnen we negatieve effecten, zoals hoge kosten en imagoschade,  voorkomen.  Er loopt een  onderzoek naar wat hiervoor  nodig is. Hiervoor kan incidenteel dekking gevonden worden (2021) bij de bodemgelden. Structureel zijn hier extra middelen voor nodig.

 

9. Woonwagenstandplaatsen

Er ligt een vraag naar ongeveer 20-24 nieuwe standplaatsen verdeeld over drie locaties. Bij een eerste globale berekening van een grondexploitatie kwam een tekort aan het licht van 1,7 mln op de exploitatie. Op basis van de BBV moet de gemeente hiervoor een grondexploitatie openen en onze eigen regels zeggen dat we geen tekortexploitaties mogen openen. Vanuit het Rijk hebben wij 455.000 euro subsidie gekregen. Hiervoor hopen we 7-8 standplaatsen te kunnen realiseren. Om de overige standplaatsen te kunnen realiseren is nog 1,2 mln nodig. 

 

10. 700 jarig bestaan Enschede

Enschede bestaat in 2025 700 jaar. Dit kunnen we niet ongemerkt voorbij laten gaan. Inmiddels is opdracht gegeven om in afstemming met de burgemeester te komen tot een bestuursopdracht.  Onderdeel van de bestuursopdracht is het in beeld brengen van de kosten. Gemeenten van gelijke omvang, die Enschede zijn voorgegaan in dit soort Jubilea hebben hiervoor in het verleden budgetten oplopend tot 700.000 euro gereserveerd. Het is goed om deze reeds nu te benoemen, maar nu geen claim leggen in de huidige zomernota.

 

11. Toerisme en handhaving permanente bewoning

Voor projectmatige aanpak van vraagstukken inzake permanente bewoning campings, onderhoud toeristische routes en doorontwikkeling toeristische infrastructuur zijn middelen nodig. In 2020 is de toeristenbelasting met 100% verhoogd. Het is daarom niet reëel dit bedrag te dekken door deze belasting wederom te verhogen. We stellen voor het bedrag van 60.000 euro te dekken uit een deel van de opbrengst van de toeristenbelasting. 

 

12. Uitbreiding toezichthouders

Met de huidige capaciteit richten we ons volledig op het Barrièremodel en signalen die we ontvangen. Er is geen ruimte om aan de voorkant proactief onderzoeken op te pakken of om gestructureerd onderzoeken naar PGB’s te doen. We hebben op dit moment bijna 400 aanbieders. Het is waarschijnlijk dat er bij een nieuwe aanbesteding minder aanbieders zullen zijn. Dit leidt niet tot minder onderzoeken, omdat uit landelijke ervaringen blijkt dat er wordt gewerkt met vele onder-aanbieders.

 

13. Vervangingsinvestering kunstgras

Dit betreft de hogere kosten van de aanleg van kunstgrasvelden indien niet meer gebruik wordt gemaakt rubber-infill zoals opgenomen in het raadsbesluit begin dit jaar. Het effect van deze meerkosten uit het raadbesluit bereikt in 2026 het structurele niveau van 82.500 euro.

 

14. Cultuurhistorie 

Cultuurhistorie is van groot belang voor de stedelijke aantrekkingskracht voor jong talent, nieuwe bewoners, ondernemers en bezoekers. De historische aantrekkingskracht van onze stad bruist. Als straks de crisis voorbij is kunnen we gebruik maken van de kansen die de stad heeft in het post-coronatijdperk. In de huidige begroting is slechts een deel van de daarvoor noodzakelijke middelen beschikbaar: 100.000 euro per jaar voor de uitvoering van wettelijke taken (voor ‘de basis op orde’ en actualisatie van de cultuurhistorische waardenkaart).


Er is echter meer structurele capaciteit nodig omdat bij vrijwel alle nieuwe fysieke ontwikkelingen in de stad cultuurhistorie een rol speelt. Tevens moeten we het beleid actualiseren om aan te sluiten bij eisen van de Omgevingswet. Concreet is een er is nu geen structurele capaciteit daarvoor bij beleid terwijl er zeker 1 fte nodig is, naast 1 fte in de uitvoering. Dit vraagt om structureel 175.000 euro ingaande 2022. In het door het college vastgestelde uitvoeringsprogramma is reeds aangekondigd dat we hiervoor in de zomernota aandacht gaan vragen.


Binnen Omgeving & Recht is geen ruimte om hier een concrete dekkingsmaatregel voor aan te leveren. Bij het schrappen of uitstellen van een project waar een grondexploitatie aan ten grondslag ligt, vallen ook de inkomsten weg en levert dat niets op. Bovendien levert het doorschuiven van een bestemmingsplan niet de benodigde kennis en kunde op dit onderwerp. Het alternatief dat wij zien is het herschikken van bestaande beleidscapaciteit. Maar dat gaat ten koste van andere onderwerpen en vergt een keuzes. Het niet voorzien in een adequaat antwoord op leidt ertoe dart de inzet beperkt blijft tot basisniveau. Een alternatief is te onderzoeken of het herschikken van beleidscapaciteit/kennispunt cultuurhistorie mogelijk is.

 

15. Investeren in mobiliteit plusscenario (excl. centrumkwadraat)

Bereikbaarheid speelt hierin een grote rol in onze stedelijke opgaven om het vestigingsklimaat te versterken en talent van te houden. Naast de structurele middelen voor het in stand houden van het basisniveau mobiliteit, zijn er middelen nodig om de gewenste verbeterslag te kunnen maken. De investeringsreek loopt tot 2032 op tot een structurele investering van 2,878 miljoen euro bovenop het basisscenario (inclusief het pluspakket fietsvisie).  Mogelijk kan een deel van de dekking worden gehaald uit de opbrengst van het parkeerbedrijf. Dit is onzeker en afhankelijk van het aantal bezoekers en opbrengsten van het parkeerbedrijf voor de komende jaren.

 

16. Beleidscapaciteit Fysiek

Binnen de beleidsafdeling Strategie en Beleid is sprake van niet ad-gefinancierde inzet van beleidsadviseurs. Het gaat daarbij om taken waarbij gesproken wordt van nog te realiseren omzet. De taken worden wel verricht, de dekking ervoor is echter niet beschikbaar. Uit een inventarisatie van het controllersberaad voor de concerndirectie zijn 3 categorieën onderscheiden. Onder 28 a staan de punten die als knelpunt worden beschouwd. Er blijft nog één punt over. In het verleden werd 2 fte beleid gedekt uit opbrengsten van externe projecten. Taakstellingen op personeel van de afgelopen jaren en uitbreiding van taken  hebben er toe geleid dat deze capaciteit nodig is voor de reguliere taken. 

 

17. Vervanging groen volkspark

Het Volkspark bestaat bijna 150 jaar. Het groen, met name de bomen, is aan vervanging toe. De Commissie van Beheer van het Volkspark grijpt deze noodzakelijke vervanging aan om met een Visie op het Volkspark meer richting te geven aan de toekomstige wenselijke inrichting en gebruik van het Volkspark. Hier zijn komende jaren ook investeringen voor nodig vanuit de gemeente in samenspraak met de Commissie en hun eigen fundraising. De totale investering bedraagt ca. 4 miljoen euro, waarvan de gemeente de helft voor haar rekening neemt. Door dit te doen is het mogelijk om dit als cofinanciering in te zetten en zo de overige 2 miljoen middels subsidies, fundrising, etc. op te halen. Omdat de investeringen geactiveerd dienen te worden, is het nodig om structureel een budget voor de kapitaalslasten te hebben.

 

18. Uitrol 5G

Met 5G nieuwe, innovatieve toepassingen gerealiseerd worden onder andere op het gebied van gezondheidszorg, transport (zelfrijdende auto’s), slimme huishoudelijke apparaten en verregaande automatisering en robotisering van industriële productieprocessen (zoals volautomatische containerterminals) en transport (drones die pakketjes afleveren). Nu tijdens de Coronacrisis blijkt dat we afhankelijk digitale communicatie, waarvan verwacht wordt dat ook na deze crisis het op afstand werken behouden zal blijven. Maar ook zal in de toekomst behoefte zijn een meer ´contactloze´ economie. Dit kan een boost geven aan de economische ontwikkeling van bijv. het kennispark. In een pilot onderzoeken of een versnelde aanleg met 5G voor onze topwerklocaties  hier een bijdrage aan kan leveren.

 

19. Welcoming City beleid

Merendeels via de kennisinstellingen stroomt internationaal hoog opgeleid talent naar Enschede. Helaas vertrekt een groot deel daarvan ook weer na de studie terwijl de vraag naar talent vanuit bedrijfsleven onverminderd groot blijft. Daarmee vermindert ook onze aantrekkingskracht voor buitenlandse bedrijven, die nu grotendeels in de Randstad of in Eindhoven landen. Met een apart budget Internationaal is de afgelopen jaren een start gemaakt met het versterken van het internationaal vestigingsklimaat en het ‘ Welcoming City’ beleid om internationals te ondersteunen met het vinden van een baan, een woning, een sociaal leven en toegankelijke communicatie hierover. Om dit beleid samen met partners als UT, Saxion, Twenteboard verder te ontwikkelen moeten we ons aandeel in de ontwikkeling kunnen bijdragen. Denk aan buddy projecten , taalcafé ’s, projecten met het welzijnswerk, het culturele veld, een Engelstalig vacature overzicht etc. 

 

20. Budget/fonds preventie (gezondheid, sport en leefstijl)

Huidige budget wordt gefinancierd vanuit bijdrage Menzis en subsidies. Behoefte aan vast preventiebudget alsmede middelen voor ontwikkeling wijkmonitor gezondheid. Focus om preventie vanuit de verschillende domeinen integraal vorm te geven met als doel meer samenhang en synergie

 

21. Bospercelen

Er zijn verschillende boomgroepen en bossen waar we tot op heden geen onderhoudsprogramma op hebben. Het is nodig hier wel een structureel beheer en onderhoudsprogramma voor te hebben om zo de risico's in beeld te hebben en te kunnen werken conform een risicogestuurd beheer voor bospercelen.

 

22. Onderhoud speeltuinen

Het is bekend dat er sprake is van achterstallig onderhoud bij (de gebouwen van) diverse speeltuinen. Voordat hiervoor een onderhoudsplan voor kan worden opgesteld, wordt nu in beeld gebracht hoe we de komende 5 tot 10 jaar met elk van de 17 speeltuinen moeten omgaan. Vanwege Corona komt dit rapport minder snel tot stand dan oorspronkelijk bedoeld. We verwachten nu bij de begroting de financiële consequenties van dit plan en daarmee het onderhoudsplan in beeld te hebben. Het is echter onvermijdelijk dat er extra kosten gemaakt moeten gaan worden, daarom worden de kosten nu op PM gesteld.

 

23. Lobbycapaciteit investeringsagenda

Extra middelen om lobby voor cofinanciering van projecten uit de investeringsagenda mogelijk te maken. 

 

24. Hybride werken

Conform businesscase. Een en ander afhankelijk van tempo invoering en vormgeving hybride werken (nieuwe werkplekconcepten, of eerst laten voor wat het is) en (financiele) strategie rondom verkoop / inbedding Centrumkwadraat van de Noordmolen.