4. Bijlage bij het jaarverslag

4.1. UVP Groen en duurzaam Enschede 2024

 

Op 7 november 2022 nam de gemeenteraad de motie ‘Duurzaamheid’ aan. Deze roept het college op vanaf 2023 meer en betere informatie in de gemeentebegroting op te nemen over de lasten, baten en investeringen in duurzaamheid. Naar aanleiding daarvan stelde het college voor zowel 2023 als 2024 een ‘Uitvoeringsplan Groen en Duurzaam Enschede’ vast. De voor 2023 en 2024 opgestelde uitvoeringsplannen richten zich vooral op maatregelen om de snelheid waarmee de aarde opwarmt te beperken (klimaatmitigatie). Het voor 2025 vastgestelde uitvoeringsplan gaat ook in op de andere duurzaamheidsthema's die binnen de strategische opgave Groen en duurzaam Enschede worden onderscheiden, namelijk: biodiversiteit, circulaire economie en klimaatadaptatie.

 

In deze jaarrekening blikken we voor het eerst terug op de resultaten die met het uitvoeringsplan zijn behaald. Het Uitvoeringsplan Groen en Duurzaam Enschede 2024 vormt daarbij de leidraad, dat wil zeggen de maatregelen gericht op klimaatmitigatie.

 

In deze bijlage bij de gemeenterekening vatten we met behulp van een stoplichtmodel samen welke resultaten daarmee zijn behaald. Daarin geven de kleuren groen, oranje en rood aan of het beoogde resultaat is gehaald of op koers ligt (groen), of we voor het uitvoeren van de maatregel meer tijd nodig hebben (oranje), of niet is opgepakt (rood). Bij aangekondigde maatregelen die vertraging hebben opgelopen, of in het geheel niet zijn opgepakt, is kort aangegeven wat de reden daarvoor is.

 

 

Gebouwde omgeving

1

We ondersteunen inwoners en bedrijven bij het treffen van energiebesparende maatregelen.


 

 

 

2

We voeren het Energiebespaarprogramma Enschede uit.


 

 

 

3

We werken de Twentse Ontzorg Financiering (TOF-regeling) verder uit/Renovatiedeal Twente.

 

  

 

 

Reden:

De TOF-regeling is niet verder uitgewerkt. Wel hebben de gesprekken  met Hengelo, Almelo, het ministerie van BZK en 6 woningcorporaties tot de Renovatiedeal geleid. Daarmee ontwikkelen we kennis en ervaring  om  opschaling en versnelling te bereiken bij de verduurzaming van woningen van huishoudens met energiearmoede.

 

4

We stellen een wijkuitvoeringsplan op als onderdeel

van de integrale wijkaanpak voor vier wijken: Twekkelerveld,

Hanenberglanden, ’t Lang, Wesselerbrink Noord-Oost en een nog nader

te bepalen wijk.


 

 

Reden:

Het doordenken van een aanpak voor het opstellen van wijkuitvoeringsplannen vergde meer tijd dan voorzien. Ook kregen we te maken met personeelswisselingen in het team dat deze taak moet gaan oppakken.

 

13

We verduurzamen ons eigen vastgoed.


 

 

 

 

 

14

We wisselen kennis en ervaring uit met andere gemeenten rond wijkuitvoeringsplannen (Future BEEing).


 

 

 

 

 

15

We ontwikkelen beleid voor de warmtetransitie.

 

  

 

Reden:

De invoering van de Wet collectieve warmte en de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie roepen beleidsmatige vragen op. Dat gaf aanleiding om samen met de gemeenten Borne en Hengelo een Koersdocument op te stellen. De voorbereiding van de vaststelling vroeg meer tijd dan eerder gedacht.

Er is in 2024 ook gewerkt aan een actieplan netcongestie. Die is in concept beschikbaar. Tot een bestuurlijke vaststelling is het echter niet gekomen. Besloten werd om de inhoud van het actieplan op te nemen in Energievisie (bij de herziening van dat product).

De Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie vraagt om een doorontwikkeling van de Transitievisie warmte tot een warmteprogramma. Daarmee zal in het eerste kwartaal van 2025 worden gestart.

 

Elektriciteit

1

We komen met een voorstel over een eigen energiemaatschappij.

 

   

 

Reden:

Het voorstel is nagenoeg gereed, wordt in Q1 2025 aan college voorgelegd. De raad wordt geïnformeerd

2

We zetten een nieuwe overlegstructuur op met partners voor een toekomstbestendige energie-infrastructuur.

 

   

 

 

3

We komen met een aanvullend voorstel intensivering en versnelling zon op dak.

 

   

 

 

 

4

We ronden de 2e tranche voor Solar Parking af.

 

 

  

 

Reden:

Er is wat vertraging opgetreden in de voorbereiding en planvormintg van het project solar parking Twente Village.

 

5

We maken een voorstel beleidskaders wind.

 

 

  

Reden:

Dit is nog niet opgepakt. Afgesproken is dat we wachten met het laten vaststellen van beleid tot de nieuwe landelijke milieunormen voor windturbines zijn vastgesteld. Deze vaststelling is vertraagd, en is nu voor medio 2025 voorzien.

 

6

Wij maken een voorstel voor actualisatie van de energievisie.

 

  

 

Dit is in de afrondende fase. De actualisatie van de energievisie komt – in de vorm van een CO2 routekaart in Q1 naar het college en de raad

7

Lopende projecten voor productie hernieuwbare elektriciteit.

 

  

 

Reden: hier valt een aantal projecten onder: zon op water Vitens, zonnepark vrij op naam, TP Solar (Broekheurne) en duurzaamheidsroute A35.  Een drietal projecten wordt in omvang kleiner dan gedacht. (Broekheurne, Vitens en A35), de andere 2 projecten worden wellicht vertraagd door bezwaarprocedures.

 

8

We ontwikkelen een actieplan netcongestie.

 

  

 

 

 

 

 

 

Industrie en bedrijvigheid

16

We gaan door met de uitvoering van de gebiedsagenda’s voor De Reulver en Euregio Bedrijvenpark.

   

 

 

17

We ondersteunen inwoners en bedrijven bij het treffen van energiebesparende maatregelen. 

 

  

 

 

18

We stellen een uitvoeringsplan ‘Circulair ondernemen’ op.

 

  

 


Reden:

De eerder vastgestelde beleidsnotitie Circulair Ondernemen zou onderdeel worden van de Ontwikkelagenda Economie. Uiteindelijk is hier niet voor gekozen, waardoor er wordt gewerkt aan een uitvoeringsprogramma. 

19

Opstellen Bedrijventerreinen Uitvoeringsplannen (BUP’s) voor de 5 grootste bedrijventerreinen.

 

  

Reden:

Voor bedrijventerreinen de Reulver, Euregio & het Havengebied stellen we toekomstvisies op voordat er BUP’s opgesteld worden. De BUP voor Josink Es wordt op dit moment opgesteld. Ondernemers betrekken we in Q1 volgend jaar.  De BUP Marssteden wordt op dit moment afgerond.

 

20

Ondersteuning bij de uitvoering van 3 bedrijventerreinuitvoeringsplannen.

 

  

 

Reden:

Op dit moment zijn de bedrijventerreinuitvoeringsplannen nog niet af. Hierdoor is ondersteuning van de uitvoering dan ook nog niet mogelijk.

 

Landbouw en landgebruik

21

We voeren gebiedsverkenningen uit in 1 à 2 gebieden (Gebiedsgerichte

aanpak landelijk gebied).

 

  

 

Reden:

We werken in het landelijke gebied aan de realisatie van de gebiedsagenda Broekheurne en hebben voorbereidingen getroffen voor een gebiedsverkenning in Driene. Ons streven was om in 2024 te starten met de verkenning in Driene, maar door vertraging in het proces aanbesteding en gunning gaat de verkenning pas in 2025 van start.

 

22

We versterken ons landelijk gebied vanuit de gebiedsgerichte aanpak en

het Natuur- en Landschapsplan

 

  

 

 

23

We voeren het Programma Transitie Landbouw uit.

 

  

 

 

24

We starten met het maken van een vergroeningsplan voor de binnenstad

(Groenambitieplan Enschede).

 

  

 

 

25

We maken een plan voor het vergroenen van het Van Heekplein (motie

‘vergroenen Van Heekplein’).

 

  

Reden:

We hebben extra tijd genomen om – voor het van Heekplein en Stationsplein samen – de participatie goed voor te bereiden. Actie is opgenomen in Gemeentebegroting 2025. Als eerste stap wordt het participatieplan voorgelegd aan de raad.

 

26

We starten met het vergroenen van de Singels van Enschede

 

  

 

 

27

We werken de groennormen voor alle (ruimtelijke) ontwikkelingen uit

 

  

Reden:

Grotendeels gereed. Vertraagd door kans de groennorm voor Enschede uit te werken volgens de landelijke Handreiking Groen in en om de Stad, zodat de norm toekomstbestendig is en aansluit op de landelijke lijn vanuit het ministerie. Deze handreiking was pas in mei beschikbaar. Vaststelling door de raad in de eerste helft van 2025.

 

28

We leggen herijkte regels voor de bescherming van de bomen in

Enschede ter vaststelling voor aan de raad.

 

  

 

Reden:

Vertraagd doordat de groenstructuurkaart in samenhang met het ontwikkelen van de groennorm is uitgewerkt (zie actie 5). Besluitvorming start in eerste kwartaal 2025.

29

We planten 170.000 bomen.

 

  

 

 

30

We vergroten de biodiversiteit in onze gemeente.

 

  

Reden: Ondanks dat we in 2024 verschillende maatregelen hebben genomen om de biodiversiteit te vergroten, is het belangrijk om dit onderwerp hoog op de agenda te houden. Vooral in het landelijke gebied is met relatief eenvoudige maatregelen de biodiversiteit te vergroten. Duurzaam bermbeheer is zo'n maatregel, die een grote impact kan hebben. Het vraagt extra aandacht en inzet om dit grootschalig in te voeren.

 

 

Mobiliteit

31

We stimuleren het gebruik van de fiets.

 

   

Reden:

We kennen de Enschede fiets app en helpen ouderen met het programma Doortrappen om te blijven fietsen. Daarnaast geven we de fietser een prominente plek bij infrastructurele werkzaamheden. Voorbeeld is de F35 die met de fietsbruggen inmiddels gereed is in Enschede.

32

We rollen het netwerk van hubs in onze stad verder uit.

 

   


 

 

33

We werken de plannen voor het ontwikkelen van P&R-voorzieningen verder uit.

  

   

Reden:

P&R voorzieningen aan de randen van de stad helpen om het autoverkeer in de binnenstad te verminderen en daardoor de filevorming te beperken. We kennen de Zuiderval. In Noord maken we een Programma van Eisen voor locatie die we op het oog hebben langs de Oldenzaalsestraat.

Realisatie: het creeren van ruimte voor P+R terreinen is moeilijk en kost meer tijd dan gedacht. Hierbij gaat het om een verbeterde inrichting van P+R Zuiderval, en het vinden van geschikte ruimte voor P+R Noord.

34

We bereiden maatregelen voor, waardoor er vanaf 2025 geen vervuilende bestelbussen en vrachtwagens meer het stadserf in mogen rijden.