8. Bijlagen, onderdeel jaarrekening

8.1. Staat van reserves

Soort reserve	Omschrijving Bedragen x 1.000 Euro's	Stand 31-12-2021	Dotaties	Onttrekkingen	Bestemming resultaat vorig boekjaar	Vermindering ter dekking van afschrijvingen	Stand per 31-12-2022
Alg	Weerstandsvermogen	69.609	16.536	5.979	3.792	0	83.958
Alg	Reserve grondbedrijf	26.317	9.444	10.048	0	0	25.713
Totaal - Algemene Reserves		95.925	25.980	16.027	3.792	0	109.671
BR Egal	Reserve parkeren	3.474	0	131	0	0	3.343
BR Egal	Egalisatiereserve Beschermd Wonen	6.802	10.103	10.103	0	0	6.802
Totaal - Bestemmingsreserve - Egalisatie		10.276	10.103	10.235	0	0	10.145
BR Kap	Reserve kapitaallasten	1.493	766	0	0	0	2.258
	IT - Gem.brede software	1.061	752	0	0	246	1.567
	Vervanging ICT	3.619	2.295	25	0	1.937	3.954
	H&S - Werkplekinrichting	1.780	6.412	4.760	0	560	2.872
	Onderwijshuisvesting	2.494	4.458	791	0	2.882	3.278
	Vervangingsinvestering sport	302	0	82	0	0	219
Totaal - Bestemmingsreserve - Kapitaallasten		10.748	14.683	5.658	0	5.625	14.148
BR Ov	Rekeningresultaat lopend jaar	7.146	0	2.591	-4.554	0	1
	Reserve duurzaamheid	677	642	0	0	0	1.319
	Nog uit te voeren werkzaamheden	13.990	550	8.155	0	0	6.385
	Flankerend beleid	5.718	0	1.621	0	0	4.097
	Integratie AZC in de wijk	102	0	0	0	0	102
	Raadsimpulsen	100	0	0	0	0	100
	Reserve Wederopbloei	545	0	515	0	0	29
	Implementatie wetgeving informatie	440	1.142	287	0	0	1.295
	Reserve Loon- en prijscompensatie	1.500	6.406	0	0	0	7.906
	Reserve Noodfonds	0	2.000	106	0	0	1.894
	Investering externe activiteiten	188	3.250	950	0	0	2.488
	H&S - Leegstandsreserve	1.121	-5.881	-4.760	0	0	0
	Vastgoed	7.589	1.361	1.763	0	0	7.187
	Res Gemeentelijkesociale huisvesting	255	0	59	0	0	197
	Res exploitatieresult bouwvergunning	87	0	0	0	0	87
	Herstel opgebroken bestrating	154	101	0	0	0	255
	Reserve mobiliteit	15.205	2.567	6.201	0	0	11.571
	Landinrichting	110	0	110	0	0	0
	Gebiedsontwikkeling	1.161	444	0	0	0	1.605
	RES Strategische investeringsagenda	13.543	1.600	4.550	0	0	10.593
	Reserve Muziekfonds	21	0	0	0	0	21
	Reserve stadsverfraaiing	265	0	0	0	0	265
	Reserve Vrouwenopvang	3.402	945	25	0	0	4.322
	Res Maat. opvang en verslavingzorg	4.271	567	0	0	0	4.838
	Reserve wijkbudgetten	613	340	334	0	0	619
	Reserve Monumentenbeleid	71	0	2	0	0	69
	Gezond Meedoen convenant Menzis	26	0	25	0	0	1
	Investeringsreserve Sociaal Domein	2.238	0	462	762	0	2.538
	Reserve Maatschappelijk functieSport	45	0	18	0	0	27
	Reserve herv.agenda expl.ontw.jeugd	0	8.847	0	0	0	8.847
	Re-Integratie en Inburgering	600	0	100	0	0	500
	Reserve TOZO	568	0	34	0	0	533
	Dienstreserve DCW	473	0	68	0	0	405
	LEA	365	0	365	0	0	0
Totaal - Bestemmingsreserve - Overige		82.588	24.883	23.581	-3.792	0	80.098
Eigen vermogen		199.537	75.649	55.501	0	5.625	214.061

Toelichting
Hieronder wordt het doel waarvoor de reserves zijn ingesteld, per reserve toegelicht. De mutaties in de reserves worden alleen toegelicht, wanneer de mutaties 400.000 euro of hoger zijn geweest.

Algemene reserves

Reserve Weerstandsvermogen
Doel	De reserve wordt gebruikt om risico's op te kunnen vangen op basis van de geïnventariseerde risico's.
Toelichting op de mutaties	De mutaties op de reserve weerstandsvermogen betreffen het middelenkader en zijn conform de vastgestelde begroting met uitzondering van de begrote onttrekking van 11.600.000 euro. Deze onttrekking heeft vanwege het positieve resultaat niet plaatsgevonden.

Reserve Grondbedrijf
Doel	Buffer ten behoeve van het egaliseren van zowel positieve als negatieve resultaten op de exploitatie van gronden. Het verloop van deze reserve wijzigt als gevolg van de actualisatie van de grondcomplexen in het Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG). Zie paragraaf grondbeleid.
Toelichting op de mutaties	De dotatie van 9,4 miljoen euro wordt voor 3,2 miljoen euro veroorzaakt door de geboekte winst op grondexploitaties, voor 2,4 miljoen euro door positieve effecten op het erfpachtscomplex door de jaarlijkse exploitatie en door verkopen en voor 3,8 miljoen euro door de ontvangst van de dekking voor de wegenerlocatie voor de grondexploitatie Versnellen Cromhof vanuit de reserve strategische investeringsagenda. De onttrekking van 10,0 miljoen euro wordt voor 6,2 miljoen euro veroorzaakt door de geboekte verliezen op de grondexploitaties, de overige gronden en de particuliere grexen. Het restant van 3,8 miljoen euro wordt veroorzaakt door de bijdrage aan de grondexploitatie Versnellen Cromhof voor de wegenerlocatie.

Bestemmingsreserves - egalisatie

Reserve Parkeren
Doel	Deze reserve van het parkeerbedrijf bestaat uit een aantal deelreserves, die bij besluit van de Raad (PB2011-2014) zijn samengevoegd: de reserve Egalisatie Risico's Parkeergarage ingesteld ten behoeve van het opvangen van de aanloopverliezen van de H.J. van Heekgarage. De exploitatieresultaten worden afgewikkeld via deze egalisatiereserve; de reserve Parkeergarage, ingesteld ten behoeve van het afdekken van de reserve egalisatie risico's parkeergarage; de bestemmingsreserve Parkeren Roombeek. Hierin is de afkoopsom, voor een periode van 15 jaren, gestort voor de jaarlijkse kosten voor invoering, beheer, exploitatie en parkeerregulering in Roombeek door PBE en het beheer, de exploitatie en het onderhoud van de parkeergarage de Brouwerij.
Toelichting op de mutaties	In 2022 geen mutaties van 400.000 euro en groter.

Egalisatiereserve Beschermd wonen
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van Beschermd wonen te egaliseren. De beschikbare middelen worden regionaal ingezet.
Toelichting op de mutaties	Het saldo van het product Beschermd wonen 2022 van 10,1 miljoen euro is aan deze reserve gedoteerd. De reserve kent een plafond waardoor de 10,1 miljoen via een onttrekking is verdeeld onder de regiogemeenten. Hiervan is 6,3 miljoen euro binnen gemeente Enschede toegevoegd aan het jaarrekening resultaat en 3,8 miljoen euro vloeit naar de overige regiogemeenten.

Bestemmingsreserves - kapitaallasten

Reserve kapitaalslasten
Doel	De reserve is ingesteld om vrijvallende kapitaallasten te reserveren en om schommelingen in werkelijke kapitaallasten op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Op basis van een inventarisatie van het verloop van de reserve en van de investeringsplanning van Openbare Verlichting is er een bedrag van 400.000 euro incidenteel als dekking voor de begroting van 2019 toegevoegd. Dit bedrag is in 2022 'teruggestort' in de betreffende reserve Kapitaallasten Openbare Verlichting. Er is een bedrag van 171.878 euro toegevoegd als gevolg van het terugspaarprogramma incidentele opnames KAP. Tevens is er conform raadsbesluit beleidsplan Openbare Verlichting 2022-2025 een dotatie gedaan van 193.783 euro vrije ruimte budget kapitaallasten.

Reserve IT - Gemeentebrede software
Doel	Reserve is een structurele reserve die bestemd is voor de dekking van de kapitaallasten die voortkomen uit de vervanging en upgraden van software voor applicaties. Er worden jaarlijks structureel dotaties en onttrekkingen aan deze reserve gedaan.
Toelichting op de mutaties	Conform begroting wordt er 752.000 euro gedoteerd.

Reserve vervanging ICT
Doel	Reserve is een structurele reserve die bestemd is voor de dekking van kapitaallasten die voortkomen uit de vervangingsinvesteringen voor ICT werkplekmiddelen, hardware en de kosten voor licenties van besturingssoftware.
Toelichting op de mutaties	Er wordt 63.000 euro meer gedoteerd dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door uitbreiding van personeel in de gemeente Losser in 2022 en daardoor aanvullend op de DVO is gefactureerd. Voor de aanvullende verstrekte werkplekken en toename in gebruikname van onder andere server- en opslagcapaciteit zal incidentele dotatie aan de reserve plaatsvinden voor het opvangen van hogere kapitaallasten. Er wordt 275.000 euro minder onttrokken dan begroot. Dit heeft de volgende reden: Het project voor de vaste telefonie zal worden afgerond in 2023. Een deel van het beschikbaar gestelde krediet voor dit project zal worden aangewend in 2023. Een bedrag van 245.000 is doorgeschoven naar 2023 en heeft direct gevolg voor de onttrekking aan de reserve. Daarnaast is door uitstel van investeringen in het rekencentrum in verband met de cloudtransitie sprake van een lagere onttrekking in 2022 dan voorzien. De investeringen voor de vervanging van de huidige servers zijn eind 2022 en aanvang 2023.

Reserve H&S werkplekinrichting
Doel	Reserve is een structurele reserve bestemd voor de dekking van kapitaallasten die voortkomen uit de investeringen voor de werkplekinrichting.
Toelichting op de mutaties	In 2022 heeft de Raad besloten (2100118325) de H&S – leegstandsreserve op te heffen en het saldo over te hevelen naar de reserve H&S – werkplekinrichting. De dotaties aan deze reserve H&S – werkplekinrichting van 6,4 miljoen bestaan uit 5,8 miljoen vanwege de opheffing van H&S – Leegstandreserve en 0,6 miljoen ter dekking van toekomstige rente en afschrijvingen. De onttrekkingen aan deze reserve van 5,3 miljoen bestaan uit 4,75 miljoen vanwege de opheffing van de H&S – leegstandsreserve en 0,55 miljoen ter dekking van rente en afschrijvingen.

Reserve Onderwijshuisvesting
Doel	Deze reserve is bedoeld om schommelingen van de kapitaalslasten in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Toelichting op de mutaties	Conform begroting worden alle exploitatiebaten- en lasten verrekend met deze reserve.

Reserve vervangingsinvestering sport
Doel	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.00 euro.

Bestemmingsreserves - overige

Reserve Rekeningresultaat lopend jaar
Doel	De reserve betreft het nog te verdelen rekeningresultaat van het afgesloten jaar.
Toelichting op de mutaties	Het rekeningresultaat is verwerkt conform raadsbesluit.

Reserve duurzaamheid
Doel	De middelen in deze reserve zijn beschikbaar gesteld voor duurzaamheid.
Toelichting op de mutaties	De dotatie aan de reserve van 642.000 euro betreft het saldo van het product Duurzaamheid. Dit is conform het instellingsbesluit van deze reserve.

Reserve nog uit te voeren werkzaamheden

Doel

Betreft nog uit te voeren werkzaamheden i.h.k.v. beheer wegen, monumenten, bodem uitvoeringsprogramma, etc.

Toelichting op de mutaties

De onttrekkingen aan de reserve zijn gedaan in het kader van de bestemmingsvoorstellen 2021 die vanwege corona door de raad zijn besloten. Deze bestaan uit de volgende mutaties:

Voor de vorming van het Noodfonds is aan deze reserve 0,94 miljoen euro onttrokken;
Tegemoetkoming lokale vrijwilligersorganisaties voor Jeugd 38 duizend euro;
Perspectief jongeren en activiteiten jongerenwerk 150 duizend euro;
Bestrijding eenzaamheid ouderen 200 duizend euro.
Het ondergronds brengen van hoogspanningskabels is doorgeschoven naar 2023 en de middelen van 550.000 euro zijn conform raadsbesluit gedoteerd aan de reserve.
Onttrekking aan de reserve van 1.062.000 euro voor het uitvoeringsprogramma Bodem 2022.

Reserve Flankerend beleid

Doel

De reserve is bedoeld voor flankerend beleid personeel, Informatie Investerings Programma (IIP) versnelling IT, remweg en IZA.

Toelichting op de mutaties

De onttrekking aan de reserve bedraagt 1.621.000 euro.

656.000 euro voor Generatiepact ter compensatie van daling productieve uren die vanwege lagere inzet niet kunnen worden gecompenseerd door omzet voor gesloten systemen;
779.000 euro voor cofinanciering in informatie-investeringsprojecten (IIP) en versnelling digitalisering;
174.000 euro inzake personeel voor aanwending van o.a. vroegtijdig vertrek, desintegratiekosten en frictiekosten;
12.000 euro voor aanwending bevordering mobiliteit personeel, vanuit de IZA middelen.

Reserve Integratie AZC in de wijk
Doel	Reserve is bij de jaarrekening 2015 gevormd en dient ter bevordering van de sociaal-maatschappelijke inbedding van vluchtelingen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Reserve Raadsimpulsen
Doel	Een bestemmingsreserve voor incidentele raadsimpulsen waarmee het presidium snel en adequaat kan handelen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Reserve Wederopbloei
Doel	De reserve is voor financiele ondersteuning van initiatieven uit de stad om een bijdrage te leveren aan een spoedig herstel van de stad uit de coronacrisis.
Toelichting op de mutaties	De onttrekking aan de reserve bedraagt 515.000 euro voor diverse initiatieven uit de stad.

Reserve Implementatie wetgeving informatie
Doel	De bestemmingsreserve ‘Implementatie wetgeving informatievoorziening’ heeft een egalisatiefunctie. Doel is om de werkelijke uitgaven synchroon te laten lopen met de daartoe ontvangen middelen voor de nieuwe wetgeving ten aanzien van informatievoorziening. Door de beschikbare (ontvangen) middelen in een reserve te doteren wordt gegarandeerd dat de middelen beschikbaar blijven voor het desbetreffende implementatiejaar.
Toelichting op de mutaties	De middelen, die zijn bedoeld voor implementatie wetgeving informatievoorziening voor Losser en Enschede, die in 2022 niet uitgegeven zijn, zijn in de reserve gestort zodat deze in 2023 voor de implementatie beschikbaar blijven.

Reserve Loon- en prijscompensatie
Doel	Doel van de reserve is om knelpunten en overschotten met betrekking tot de compensatie van lonen en prijzen te voorkomen. Dit om schommelingen in het begrotingsresultaat te voorkomen.
Toelichting op de mutaties	De dotatie aan de reserve betreft het overschot loon-prijscompensatie over 2022. Conform het besluit in de zomernota 2022 wordt dit budget aan de reserve loon-prijscompensatie toegekend. De middelen zijn nodig om de verwachte tekorten in 2023 e.v. op te kunnen vangen.

Reserve investering externe activiteiten
Doel	Doel van deze reserve is tweeërlei, aan de ene kant het mogelijk maken om te blijven investeren in het product om het op de markt te houden. Aan de andere kant dient de reserve als egalisatie als gevolg van schommelende inkomsten en uitgaven.
Toelichting op de mutaties	Er is volgens besluit incidenteel 3.250.000 euro gedoteerd ter beschikking van het meerjarige project Cloudtransitie. Conform begroting wordt er 950.000 euro onttrokken ter beschikking van het project Cloudtransitie.

Reserve H&S Leegstand
Doel	Deze reserve wordt aangewend om de financiële gevolgen van niet verhuurde m2 van ambtelijke huisvesting op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Zie de toelichting bij reserve H&S - Werkplekinrichting.

Reserve Vastgoed
Doel	De reserve Vastgoed is bedoeld als buffer om de vermogensrisico’s en (tijdelijke) exploitatietekorten van het gemeentelijk vastgoed op te vangen.
Toelichting op de mutaties	De dotaties van 1.361.000 euro zijn voor Wettelijke en Duurzame maatregelen, bijdrage aan egalisatiereserve en storting in reserve Kostprijsdekkende huur voor dekking van kapitaalslasten. De onttrekking van 1.763.000 euro voor dekking voor kapitaallasten, asbest en ter egalisatie van de exploitatie VBE.

Reserve Gemeentelijke sociale huisvesting
Doel	Reserve is gevormd uit een schenking en is bedoeld voor financiële hulp bij huisvestingsproblemen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Reserve Strategische investeringsagenda

Doel

Reserve is bedoeld om financieel bij te dragen aan strategische gebiedsontwikkelingsprojecten. Het betreffen eenmalige bijdragen om belangrijke strategische gebiedsontwikkelingen, die bijdragen aan de doelen van de stad en die zijn opgenomen in de investeringsagenda die jaarlijks wordt geactualiseerd, tot stand te laten komen.

Toelichting op de mutaties

1,6 miljoen euro storting zijnde de in 2022 niet bestede kapitaalslasten voor de strategische investeringsagenda projecten.

De onttrekkingen bestaan uit 3,8 miljoen euro bijdrage aan de grondexplotiatie Versnellen Cromhof voor de wegenerlocatie, 100.000 euro plankosten inzake Centrumkwadraat/Mobiliteitshub en 649.500 euro bijdrage voor de herontwikkeling Diekman Oost campus. De storting en onttrekkingen zijn allen onderdeel van het raadsbesluit Afwegingskader en investeringsagenda Projecten.

Reserve Exploitatieresultaat bouwvergunningen
Doel	Reserve ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende bouwvergunningen ten einde fluctuaties in de tarieven aan de burger te reduceren.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Reserve Herstel opgebroken bestrating
Doel	Reserve om de verschillen in de kosten en opbrengsten van partijen die toestemming krijgen om in gemeentelijke straten en wegen werkzaamheden te verrichten (bijvoorbeeld bekabelaars) op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Reserve Mobiliteit

Doel

Reserve bedoeld voor de egalisatie van baten en lasten van mobiliteitsprojecten

Toelichting op de mutaties

De dotaties en onttrekkingen zijn opgenomen in de gemeentebegroting 2022-2025 en daarna bijgesteld na het vaststellen door de gemeenteraad van de jaarschijf mobiliteit 2022. De onttrekkingen volgen uit de aanvragen van verschillende jaren.

Op basis van een nadere uitleg op 23-9-2022 door de commissie BBV van artikel 64 lid 6 (bijdrage aan activa in eigendom van derden) is de restant boekwaarde per 1-1-2022 (5,6 miljoen euro) van het geactiveerde project Enschedese bijdrage N18 ten laste van de reserve mobiliteit gebracht.

Artikel 64, lid 6 BBV bepaald dat indien een derde partij (Rijkswaterstaat) geen afschrijvingstermijnen toepast, dan de te volgen afschrijvingstermijn (gemeente) nihil behoort te zijn.

Reserve Landinrichting
Doel	Reserve bedoeld voor de financiering van het project Landinrichting.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Reserve Gebiedsontwikkeling
Doel	In diverse grondexploitaties die we afsluiten zitten RO bijdrages, bedoeld om bij toekomstige verlieslatende gebiedsontwikkelingen deze bijdrages in te zetten, mits deze ontwikkelingen voldoen aan de in de structuurvisie gestelde doelen. Jaarlijks worden de ontvangen RO bijdrages gedoteerd aan de Reserve Gebiedsontwikkeling.
Toelichting op de mutaties	In 2022 zijn voor 444.000 euro aan Ruimtelijke Ontwikkeling bijdrages ontvangen van externe partijen als onderdeel van afgesloten anterieure overeenkomsten. Deze RO bijdrages worden conform gedoteerd aan de Reserve Gebiedsontwikkeling voor toekomstige ontwikkelingen die voldoen aan de in de structuurvisie gestelde doelen.

Reserve Muziekfonds
Doel	Uit de reserve - die voortkomt uit een particuliere gift - kunnen bijdragen worden gedaan in de kosten van opvoeringen op muzikaal gebied. Bijvoorbeeld bijzondere orkest- of operavoorstellingen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Reserve Stadsverfraaiïng
Doel	Uit de reserve kunnen bijdragen worden geput voor het realiseren van kunstopdrachten al dan niet geïntegreerd in of op een gebouw of bouwwerk. Het gaat in deze periode nog om twee kunstwerken op het Wilminkplein en op het Koningsplein. Daarnaast is de reserve een achtervang voor grootschalig onderhoud van bestaande kunstwerken (calamiteiten).
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Reserve Vrouwenopvang
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de vrouwenopvang te egaliseren. De beschikbare middelen worden regionaal ingezet.
Toelichting op de mutaties	De dotatie aan de reserve is 945.000 euro en betreft het saldo op het product Vrouwenopvang.

Reserve Maatschappelijke opvang en verslavingszorg
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de maatschappelijke opvang te egaliseren. De beschikbare middelen worden regionaal ingezet.
Toelichting op de mutaties	De dotatie aan de reserve is 567.000 euro en betreft het saldo op het product Maatschappelijke opvang.

Reserve Wijkbudgetten
Doel	Reserve is bedoeld om “sparen voor toekomstige uitgaven” door wijk- en dorpsraden te faciliteren en middelen beschikbaar te houden voor wijk- en dorpsinitiatieven.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Reserve Monumentenbeleid
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de middelen van het monumentenbeleid te egaliseren.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Reserve Gezond meedoen convenant Menzis
Doel	Deze reserve is ingesteld om de kosten die voortvloeien uit de uitvoering van het convenant tussen de gemeente Enschede en Menzis op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Investeringsreserve Sociaal Domein

Doel

Deze reserve wordt ingezet ter dekking van de lasten van het investeringsprogramma voor de transformatieagenda Sociaal Domein.

Toelichting op de mutaties

De dotatie is 762.000 euro en betreft middelen bestemmingsvoorstel jaarrekening 2021.

De onttrekking is 462.000 en betreft besteding van projecten in het kader van he investeringsprogramma Transformatieagenda Sociaal Domein.

Reserve Maatschappelijke functie Sport
Doel	Deze reserve wordt ingezet ter dekking van lasten die samenhangen met de pilot arbeidsreïntegratie via sport en het actieplan voor de vitale sportverenigingen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Reserve Reïntegratie en inburgering
Doel	Het financieren van uitgaven reïntegratieactiviteiten en inburgering
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Reserve TOZO
Doel	Reserve wordt ingezet ter dekking van (uitvoerings-)kosten van afwikkeling van de regeling 'Tijdelijke Ondersteuning Zelfstandige Ondernemers' (TOZO).
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Dienstreserve DCW
Doel	Reserve bestemd om de kosten voortvloeiend uit de investeringen in het pand Spoordijkstraat te egaliseren.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Reserve LEA
Doel	Reserve bedoeld voor de egalisatie van de opbrengsten en kosten van de Lokaal Educatieve Agenda
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro

Reserve Noodfonds
Doel	Reserve bedoeld voor bijdragen aan inwoners van Enschede die in noodsituaties verkeren als gevolg van (energie-)armoede ter voorkoming dat zij worden afgesloten van gas, water en/of elektra en/of uit huis worden geplaatst;
Toelichting op de mutaties	Aan deze reserve heeft een dotatie van 2.000.000 euro plaatsgevonden voor de voeding van deze reserve.

Reserve Hervormingsagenda en exploitatieontwikkeling jeugd
Doel	Reserve bedoeld voor het uitvoeren van de “hervormingsagenda Jeugd” en het egaliseren van exploitatienadelen Jeugd binnen het totaal aan verkregen rijksmiddelen
Toelichting op de mutaties	Aan deze reserve heeft een dotatie van 8.847.000 euro plaatsgevonden uit de extra middelen voor jeugdhulp 2022.

8.2. Staat van voorzieningen

Bedragen x 1.000 Euro's		Stand 31-12-2021	Toevoegingen	Vrijval	Aanwendingen	Stand per 31-12-2022
Voorziening voor verplichtingen, verliezen en risico s	Verliesvoorziening Particulier GREX	483	291	0	0	774
	Verliesvrz GREX negatieve balanswrde	4.641	3.555	0	0	8.197
	Voorz DCW	400	0	0	0	400
	Voorz Grondwatermonitoring	539	0	0	16	524
	Voorziening ADT	10.390	154	0	1.276	9.267
	Voorziening Claims	0	800	0	0	800
	Vrz. oud wethouders (pensioen)	6.200	520	988	324	5.407
	Vrz. personeel	596	364	116	104	740
Voorziening ter egalisatie van de kosten	H&S vrz. onderhoud	1.811	358	0	83	2.086
	Onderhoud havens	1.144	200	0	0	1.344
	Onderhoud parkeergarages	3.019	794	0	351	3.462
	Vastgoed	3.377	5.001	0	3.537	4.841
	Voorziening Riolering	548	925	0	0	1.472
	Vz gr onderh infrastruct kunstwerken	426	213	0	236	403
Voorziening voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen	Voorziening Afvalstoffen	3.799	775	0	0	4.573
	Voorziening ISV II BDU fysiek	0	0	0	0	0
	Voorziening vervanging Riolering	1.070	6.900	0	7.970	0
Voorziening voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is	Voorziening MST	771	160	0	0	931
	Voorziening vv Zuid-Eschmarke	59	0	0	4	55
		39.269	21.009	1.104	13.899	45.275

Toelichting voorzieningen
Hieronder wordt het doel waarvoor de voorzieningen zijn ingesteld, per voorziening toegelicht. De mutaties in de voorzieningen worden alleen toegelicht wanneer de mutaties 400.000 euro of hoger zijn geweest.

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's

Voorziening particulier GREX
Doel	Voorziening om de verwachte toekomstige verliezen op de reeds afgesloten anterieure overeenkomsten (particuliere grexen) af te dekken.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Verliesvoorziening GREX negatieve boekwaarde
Doel	Voorziening om verwachte toekomstige verliezen van grondexploitaties af te dekken, voor die projecten waarvan de balanswaarde negatief is als gevolg van deze getroffen verliesvoorziening.
Toelichting op de mutaties	Het saldo van de grondexploitatie projecten met een negatieve balanswaarde als gevolg van de te treffen verliesvoorziening is met 3.555.000 euro toegenomen tot 8.197.000 euro.

Voorziening DCW
Doel	Deze voorziening is bestemd voor de verplichting spaarverlof van de WSW werknemers.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Voorziening Grondwatermonitoring
Doel	Voorziening om monitorings- en nazorgkosten te dekken van reeds uitgevoerde saneringen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Voorziening ADT
Doel	Voorziening om de tekorten volgens de grondexploitatie gebiedsontwikkeling luchthaven Twente af te dekken.
Toelichting op de mutaties	De actualisatie van de (verliesgevende) grondexploitatie van deze gemeenschappelijke regeling waarvan wij 50% aandeelhouder zijn heeft uitgewezen dat de getroffen voorziening ter dekking van het gemeentelijk aandeel van het verlies met 153.000 euro moet worden verhoogd. Tevens is 1,3 miljoen euro onttrokken als gevolg van het financieel afrekenen van de historische verliezen die waren voorzien van de luchthavenexploitatie. De resultaten van de luchthavenexploitatie zullen vanaf nu jaarlijks verrekend worden.

Voorziening Claims
Doel	Voorziening als dekking voor toekomstige claims.
Toelichting op de mutaties	Bij de actualisatie van de gemeentelijke risico's is besloten om een voorziening te treffen als dekking voor toekomstige claims waarbij de kosten redelijkerwijs te verwachten zijn, het bedrag niet exact kan worden bepaald en de oorsprong ligt in het verleden.

Voorziening oud wethouders (pensioen)
Doel	Op basis van de wet APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers) hebben politieke ambtsdragers recht op verschillende pensioenregelingen. De hieruit op termijn voortvloeiende financiële verplichtingen voor de gemeente wordt in deze voorziening tot uitdrukking gebracht. Jaarlijks worden de toekomstige verplichtingen herrekend en eventuele toevoegingen of onttrekkingen die hiervan het resultaat zijn, worden bij de jaarrekening inzichtelijk gemaakt.
Toelichting op de mutaties	Jaarlijks wordt 520.000 euro begroot als dotatie aan de voorziening. De kosten voor reeds gepensioneerde wethouders (324.000 euro) worden onttrokken uit de voorziening. Op basis van de jaarlijkse actuariële berekeningen wordt bepaald wat de actuele stand van de voorziening moet zijn. In 2022 bleek, na dotatie en onttrekking, de voorziening voor 988.000 euro te hoog te zijn. Dit bedrag is vrijgevallen in 2022.

Voorziening personeel

Doel

Deze voorziening is ter dekking van de (Bovenwettelijke) WW-kosten en aanverwante kosten (AAOP/OPNP) en de kosten die voortvloeien uit (overige) personele regelingen en het spaarverlof (nieuwe CAO regeling m.i.v. 1-1-2022) en overmatige bovenwettelijke verlofsaldi.

Toelichting op de mutaties

In verband met nieuwe CAO regeling Spaarverlof (vanaf 1-1-2022) en de nadere uitspraken van commissie BBV hieromtrent, heeft dit geleid tot een dotatie van 340.000 euro in de personeelsvoorziening.

Restant van mutaties betreffen o.a. de actualisatie van de verplichtingen van de (bovenwettelijke) WW verplichtingen, vaststellingsovereenkomsten en de ontrokken kosten inzake de afwikkelingen/afrekeningen in 2022.

Voorzieningen ter egalisatie van kosten

Voorziening H&S onderhoud
Doel	Voorziening ter dekking van de kosten voor het uitvoeren van regulier binnenonderhoud van de gebouwen waar gemeentelijk personeel is gehuisvest. Onttrekkingen uit deze voorziening geschiedt op basis van werkelijk gemaakte kosten, toevoeging van middelen op basis van een berekening voor toekomstig verwacht onderhoud.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Voorziening Onderhoud Havens
Doel	Voorziening bedoeld ter dekking van de kosten voor groot onderhoud aan de Haven.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Voorziening Onderhoud Parkeergarages
Doel	Voorziening bedoeld ter egalisatie van de kosten voor (groot) onderhoud aan de parkeergarages.
Toelichting op de mutaties	De dotatie betreft het vanuit het mpp (meerjaren prognose parkeren) 2022 gestorte bedrag. De bestedingen hebben betrekking op onderhoud parkeergarages, fietsstallingen en technische installaties.

Voorziening Vastgoed (VBE)
Doel	De kosten van planmatig onderhoud worden bekostigd uit deze voorziening. De mutaties in de onderhoudsvoorziening zijn gebaseerd op een meerjaren onderhoudsplanning.
Toelichting op de mutaties	De mutaties op de onderhoudsvoorziening zijn conform de meerjaren-onderhoudsplanning van het VBE. Voor een nadere toelichting zie de paragraaf kapitaalgoederen bij het onderdeel Vastgoed.

Voorziening Riolering
Doel	Voorziening ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende rioolheffing om fluctuaties in de tarieven te reduceren.
Toelichting op de mutaties	In de decembercirculaire 2021 hebben we corona compensatie gekregen voor oninbaarheid en kwijtschelding 2021 154.000 euro. Daarnaast waren de baten 1,8% hoger dan begroot in 2022 en de lasten ongeveer 1,5% lager dan begroot. Dit totale verschil is ook gestort in de voorziening 771.0000 euro.

Voorziening Infrastructurele kunstwerken
Doel	De voorziening is ingesteld om fluctuaties in het onderhoud van infrastructurele kunstwerken door de jaren heen binnen de financiële kaders op te kunnen vangen.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Voorziening voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is

Voorziening MST
Doel	Deze Voorziening is bestemd voor risico-opslagen op de achtergestelde leningen aan het MST ter voorkoming van staatssteun.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Voorziening vv Zuid-Eschmarke
Doel	Deze Voorziening is bestemd voor de verplichtingen die voortvloeien uit de verkoop en levering t.a.v. de kantine vv Zuid-Eschmarke.
Toelichting op de mutaties	Geen mutaties groter dan 400.000 euro.

Voorziening voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen

Voorziening Afvalstoffen
Doel	Voorziening ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende afvalstoffenheffing om fluctuaties in de tarieven te reduceren.
Toelichting op de mutaties	Conform begroting 2022 is de rijksvergoeding coronamaatregelen 2021 (225.000 euro) ten gunste van de voorziening gebracht. Daarnaast is het saldobedrag van de exploitatie 2022 van 549.610 euro ten gunste van deze voorziening gebracht.

Voorziening vervanging Riolering
Doel	Voorziening vervanging Riolering voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven.
Toelichting op de mutaties	Conform het vastgestelde Water en KlimaatadaptiePlan is er een dotatie gedaan van 6,9 miljoen euro in 2022 en heeft er daarnaast een besteding plaatsgevonden conform besluit van investeringen van rioolvervanging en verbetermaatregelen riolering voor 8 miljoen euro in 2022.

8.3. Overzicht kredieten/onderhanden werk

In de financiële verordening van de Gemeente Enschede (artikel 7 lid 3) is vastgelegd dat in de jaarrekening wordt gerapporteerd over de uitputting van de geautoriseerde investeringskredieten en de overgebleven investeringsruimte. Hierbij geldt de regel dat een toelichting wordt gegeven als een investeringsproject niet binnen het beschikbaar gestelde krediet of binnen de gestelde termijn kan worden uitgevoerd.

Hoofdproduct	Project	Begroting Lasten	Begroting Baten	Realisatie Lasten	Realisatie Baten	Raming Lasten	Raming Baten	Raming Afwijking Lasten
Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid	Mobiliteitsplan 2020	721	-139	250	-88	721	-88	0
	Herinrichting Gronausestr [1800047278]	796	-396	123	-123	796	-123	0
	Mobiliteitsplan 2018	8.941	-6.550	3.765	-3.239	8.941	-3.239	0
	Mobiliteitsplan 2019	1.555	-508	309	-48	1.555	-48	0
	Mobiliteitsplan 2021	3.665	-1.471	758	-404	3.665	-404	0
	Openbaar Vervoer	26	9	26	-26	26	9	0
	Mobiliteitsvisie 2019-2023	27.745	-20.488	7.485	-4.796	27.745	-4.796	0
	Mobiliteitsplan 2022	5.157	-5.157	835	-151	5.157	-151	0
Totaal - Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid		48.606	-34.700	13.551	-8.874	48.606	-8.839	0
Projecten Economische ontwikkeling	Investeringsplan Kennispark	6.868	-6.868	40	0	6.868	0	0
Projecten Economische ontwikkeling	Kennispark Regio Deal / Investeringen	1.350	-1.350	351	-351	1.350	-351	0
Totaal - Projecten Economische ontwikkeling		8.218	-8.218	391	-351	8.218	-351	0
Uitvoering WSW	Vervangingsinv WSW PB 22-25 (2100056686)	0	0	0	0	0	0	0
Totaal - Uitvoering WSW		0	0	0	0	0	0	0
Beheer wegen	Wegenbeleidsplan 2020-2023 [1900085356]	7.914	-5.350	2.430	-2.304	7.914	-2.304	0
Beheer wegen	Wegenbeleidsplan 2014-2018	23.852	-4.688	3.875	-3.875	23.852	-3.875	0
Totaal - Beheer wegen		31.766	-10.038	6.305	-6.179	31.766	-6.179	0
Handhaving openbare ruimte	Aanschaf en implementatie Roostersysteem	15	0	15	-15	15	0	0
Handhaving openbare ruimte	IN HOR Body-Cams 2022 [2200009088]	46	-46	0	0	46	0	0
Totaal - Handhaving openbare ruimte		61	-46	15	-15	61	0	0
Locatie ontwikkeling	Kop Boulevard [1800012748]	16.798	-737	6.932	-6.716	16.798	-737	0
	Locatie ontwikkelingen	1.650	-1.650	63	-42	1.650	-42	0
	Centrumkwadraat fase 1 [2000098888]	6.330	-6.330	324	-39	6.330	-39	0
Totaal - Locatie ontwikkeling		24.778	-8.717	7.318	-6.796	24.778	-818	0
Openbare verlichting	Beleidsplan openbare verlichting	3.030	-750	1.231	-1.231	3.030	-750	0
Openbare verlichting	Beleidsplan openbare verlichting 2022-2025 (2100052071)	5.200	-5.200	0	0	5.200	0	0
Totaal - Openbare verlichting		8.230	-5.950	1.231	-1.231	8.230	-750	0
Parkeerbeheer	1800047278 Vervangingsinv Parkeren	2.219	-1.919	239	-235	2.219	-235	0
Totaal - Parkeerbeheer		2.219	-1.919	239	-235	2.219	-235	0
Riolering	GRP 2016-2020 (1500083091)	43.472	-25.644	35.900	-35.546	43.472	-25.644	0
	Water-/Klimaatadaptieplan 2022-2026 (2100043779)	14.863	-16.296	249	0	14.863	0	0
	GRP 2011-2015	31.515	-1.348	21.706	-21.706	31.515	-1.348	0
Totaal - Riolering		89.850	-43.289	57.855	-57.252	89.850	-26.993	0
Ruimtelijke ontwikkeling	Stedlijke visie 2030	190	-190	0	0	190	0	0
Totaal - Ruimtelijke ontwikkeling		190	-190	0	0	190	0	0
Stadsdeelbeheer	Zomernota 2017 1600105628	5.000	-2.000	3.468	-3.467	5.000	-2.000	0
Totaal - Stadsdeelbeheer		5.000	-2.000	3.468	-3.467	5.000	-2.000	0
Interne dienstverlening	Vervangingsinvestering H&S PB 23-26 (2200037838)	880	0	0	0	880	0	0
	Vervangingsinvestering H&S PB 18-21 (1700064614)	1.930	0	1.332	-1.332	1.930	0	0
	Vervangingsinvestering IT PB 23-26 (2200037838)	4.082	-793	0	0	4.082	0	0
	Vervangingsinvestering IT PB 22-25 (2100056686)	920	-735	323	-323	920	-323	0
	Vervangingsinvestering IT PB 21-24 (2000036602)	557	0	21	0	557	0	0
	NDIX Switches (2200009088)	0	0	0	0	0	0	0
	Vervangingsinvestering H&S PB 22-25 (2100056686)	446	0	3	-3	446	0	0
	Vervangingsinvestering H&S PB 21-24 (2000036602)	569	0	0	0	569	0	0
Totaal - Interne dienstverlening		9.384	-1.528	1.680	-1.658	9.384	-323	0
Publieksdienstverlening	INV PDV 1e TR 2022 (2200009088)	150	0	62	0	150	0	0
Totaal - Publieksdienstverlening		150	0	62	0	150	0	0
Vastgoed	VBE Diekman-Oost (2100104426)	250	0	0	0	250	0	0
	Vervangingsinvestering OHV PB 17-20 (1600052721)	100	0	0	0	100	0	0
	Vervangingsinvestering VBE PB 23-26 (2200037838)	2.000	0	0	0	2.000	0	0
	Vervangingsinvestering VBE PB 22-25 (2100056686)	5.737	0	15	0	5.737	0	0
	Vervangingsinvestering VBE PB 21-24 (2000036602)	13	0	13	-13	13	0	0
	Vervangingsinvestering OHV PB 21-24 (2000036602)	5.657	0	0	0	5.657	0	0
	Vervangingsinvestering OHV PB 23-26 (2200037838)	10.926	0	0	0	10.926	0	0
	Vervangingsinvestering VBE PB 20-23 (1900052338)	1.103	0	411	-408	1.103	0	0
	Vervangingsinvestering OHV PB 22-25 (2100056686)	10.526	0	0	0	10.526	0	0
Totaal - Vastgoed		36.313	0	440	-421	36.313	0	0
Afgesloten OUD	Afgesloten INV OUD	388	-388	306	-339	388	-339	0
Totaal - Afgesloten OUD		388	-388	306	-339	388	-339	0
Totaal - Geheel		265.153	-116.984	92.861	-86.818	265.153	-46.827	0