2.2 Duurzaam wonen, leven en werken

.. Doelenboom

Doel	Subdoel Link
1. De bereikbaarheid van banen wordt vergroot totale lasten (x 1.000 euro): 21.442,00	1.01 Enschede is meer verbonden met aanliggende economische centra (agglomeratiekracht) Indicatoren: 2 Aantal acties: 4 1.02 In Enschede groeien de banen op de toplocaties Indicatoren: 3 Aantal acties: 4 1.03 In Enschede kunnen bestaande en nieuwe bedrijven groeien en innoveren Indicatoren: 2 Aantal acties: 6
2. Talent wordt aangetrokken en vastgehouden totale lasten (x 1.000 euro): 151.954,00	2.01 De stedelijke voorzieningen zijn attractief voor inwoners en bezoekers (nationaal en internationaal) Indicatoren: 2 Aantal acties: 3 2.02 Het woningaanbod en de leefomgeving zijn attractief, veilig en toekomstbestendig Indicatoren: 5 Aantal acties: 22 2.03 Wij werken effectiever samen met de kennisinstellingen (UT, Saxion, Aki, ROC) en het bedrijfsleven op de opgave "aantrekken en vasthouden van talent” Indicatoren: 2 Aantal acties: 2 2.04 De (inter)nationale branding van Enschede wordt versterkt Indicatoren: 2 Aantal acties: 1
3. Enschede is een duurzame en klimaatbestendige stad totale lasten (x 1.000 euro): 693,00	3.01 Transitie naar duurzame energiebronnen en energietransitie Indicatoren: 5 Aantal acties: 7 3.02 Naar een klimaatadaptief Enschede Aantal acties: 8 3.03 Optimaal hergebruik van producten en grondstoffen (circulaire economie) Indicatoren: 2 Aantal acties: 3

 

Wat hebben we bereikt?

Omgevingsvisie

Het uitstellen van de invoering Omgevingswet tot 1 januari 2024 betekent niet dat we meer tijd hebben voor onze Omgevingsvisie. De huidige structuurvisie is verouderd en we hebben een actuele strategische visie nodig op de hoofdlijnen van de ontwikkeling en het beschermen/behouden van de fysieke leefomgeving. Dus zelfs bij het niet invoeren van de wet is nog steeds een Omgevingsvisie voor Enschede nodig. Ook de provincie schrijft dit voor.

 

Daarom rondden we in december de zogenaamde ambitiefase af met een document dat we in 2023 aan de raad voorleggen. In deze stukken staat de ruimtelijke ambitie centraal. We ontwikkelden 4 mogelijke toekomstscenario’s voor Enschede. Dit helpt ons om te komen tot het meest gewenste toekomstbeeld voor Enschede. De stukken bevatten ook de onderzoeksagenda en een participatieplan. 

 

Tijdens het hele proces bleek dat het werken aan de Omgevingsvisie een grote bijdrage levert aan integraal samenwerken binnen de organisatie (zowel vanuit het fysieke als het sociale domein).   

 

Met de gemaakte stukken starten we in 2023 met het opstellen van het Omgevingseffectrapport. Dat rapport geeft inzicht in de effecten, kansen en risico’s van de 4 verkenningen. 

 

Actualisatie en implementatie van nieuwe wet- en regelgeving: Omgevingswet en Wet Kwaliteitsborging Bouw (Wkb) 

Met het opnieuw uitstellen van de invoering van de Omgevingswet is ook de invoering van de Wkb weer uitgesteld. De invoering van deze wetten loopt dus niet feilloos. Dit komt vooral door voortdurende gebreken in het digitale stelsel. Daarom werkten we aan een uitvoeringsorganisatie waarbij we invoeringsproblemen zo snel mogelijk oplossen. De kern van ons werk is het verlenen van vergunningen, handhaven en besluiten over wijzigingen en afwijkingen van het Omgevingsplan. Dit moeten we goed blijven doen. We richtten ons daarom op de zogeheten “minimale vereisten voor inwerkingtreding”.

 

Voor wat betreft de Wkb voerden we diverse proefprojecten uit (in Twente) in samenwerking met aannemers, kwaliteitsborgers en instrumentaanbieders. Door middel van deze proefprojecten deden we veel kennis en ervaring op over de onduidelijkheden in het stelsel en de consequenties van de Wkb voor de processen binnen de gemeentelijke organisatie. Deze ervaringen deelden we met het ministerie en de VNG, zodat het stelsel hierop aangepast wordt.  

  

Handhavingsinzet op niveau brengen

Onze stad moet veilig en leefbaar zijn en onze bijzondere opsporingsambtenaren (boa’s) zijn daarvoor belangrijk. We werkten daarom hard om hun functie aantrekkelijker te maken. Voor zowel onze huidige als nieuw te werven boa’s. We actualiseerden daarom de inhoud van de functie. Zo kregen de boa's  meer mogelijkheden om door te groeien en zich te specialiseren.

 

De oude voertuigen vervingen we door elektrische dienstauto’s en -fietsen. Boa’s werken nu in drie stadsdeelteams. Zo is een flexibele en wijkgerichte aanpak mogelijk. De Enschedese boa kreeg hiermee een duidelijke, zichtbare en professionele uitstraling.

 

Toekomstbestendige woningvoorraad 

Enschede wil de komende 7 jaar 9.300 woningen realiseren. Die ambitie leverde ons het volgende op:

• Zij vormde de basis voor:1) het Enschedese aandeel in het provinciale bod voor het realiseren van woningen aan het Rijk en 2) de regionale woondeal Twente. Het Enschedese aandeel in deze deal bestaat voor 2/3 deel uit betaalbare woningen (sociale huur, middenhuur en koop tot € 355.000). De woonagenda Twente bevat 5 Enschedese sleutelprojecten. Dit zijn onze grote gebiedsontwikkelingen (Centrumkwadraat, Boulevardzone, het Cromhoff, Eschmarkerveld en Kennispark/Twekkelerveld).
• In april 2022 kwamen de Enschedese corporaties met een bod om maximaal 2000 woningen toe te voegen aan hun voorraad.
• We voerden een verkenning uit naar nieuwe woningbouwlocaties. In 2023 leggen we daarover in de omgevingsvisie een voorstel aan de raad voor. 

Ook actualiseerden we in de Strategische Investeringsagenda. En we ontvingen voor (delen van) Centrumkwadraat en Eschmarkerveld rijkssubsidies (MIRT- en Woningbouwimpuls-subsidies). 

 

Over de ruimtelijke en stedelijke ontwikkelingen van onze stad denkt ook het Platform Stedelijke Ontwikkeling Enschede (PSOE) mee. Marktpartijen als projectontwikkelaars, bouwers, makelaars en corporaties, provincie e.d. geven  hun kijk op de stad weer. Zo heeft PSOE haar visie over de binding van talenten aan onze stad weergegeven

 

Groei als evenementenstad zodra dat weer mogelijk is 

2022 was voor de evenementen in onze stad weer een normaal jaar, na 2 jaar waarin nauwelijks evenementen plaatsvonden. Door tijdelijk extra budget maakten we meer evenementen mogelijk. 

Toch voelden we nog steeds de gevolgen van corona. Studentenevenementen stonden onder druk omdat de organisatie het moest doen zonder de gebruikelijke overdracht van kennis en ervaringen van hun voorgangers. Ook maakten de stijgende prijzen in de branche, de hoge energiekosten én de algemene inflatie dat organisatoren minder uitbundig konden uitpakken. Daarom zat de groei er voor de meeste evenementen (nog) niet in. 

 

Economische ontwikkeling 

Algemeen

Een aantal factoren speelden een grote rol in zowel de landelijke als de regionale en lokale economie. Als eerste het herstel na corona. Begin 2022 trok het Rijk de laatste maatregelen in. Met dank aan de steunmaatregelen bleven veel bedrijven overeind. Over het algemeen geldt echter dat bij deze bedrijven de reserves op zijn. En er is sprake van veel uitgestelde betalingen (onder andere belastingen). De energieprijzen stegen enorm. Dit leidde tot hoge inflatie. In bepaalde branches waren de kosten hoger dan de opbrengsten. Sommige bedrijven sloten hierdoor (tijdelijk) de deuren. Als gevolg hiervan lijkt de wens om te verduurzamen te versnellen.

 

Toch groeide de economie over heel 2022, het tekort aan arbeidskrachten was overal aan de orde en de werkeloosheid daalde verder. In die context blijft de ambitie om als Enschede te groeien tot 170.000 inwoners overeind staan. Dit betekent ook een werkgelegenheidsgroei met ruim 10.000 banen.

 

Werklocaties

De vraag naar ruimte op werklocaties was onverminderd groot. We verkochten daarom steeds vaker ‘nee’. Dit onderstreept het belang van het locatieonderzoek naar een nieuw bedrijfsterrein van ongeveer 20 tot 40 hectare netto. Ook de uitvoering van de aanbevelingen uit de evaluatie van Technology Base leidt tot meer ruimte voor productie in combinatie met Research & Development.

 

Daarnaast maakten we een start met het toekomstbestendiger maken van onze bedrijventerreinen. Kernbegrippen daarbij zijn vergroening, verduurzaming, beter ruimtegebruik en vergroting van de aantrekkelijkheid. Dit is een langjarig traject waarin we onze bedrijventerreinen goed willen toerusten voor de toekomst.

 

Kennispark

Uw raad stemde in met de 1e fase van het investeringsplan Kennispark. Op basis hiervan starten we met de uitvoering van het stedenbouwkundig plan. We noemen enkele highlights: 

• Schetsontwerp voor de herinrichting van de Institutenweg en de buitenruimte van aangrenzende percelen (regiodealproject Green Deal);
• Aanvang aanleg van de slimme verbinding tussen het Business & Science Park en de UT (regiodeal);
• Oplevering kavel voor Micronit (0,7 hectare);  
• Overeenkomst met HMO over de (her)ontwikkeling van 5 panden tussen Capitool en Institutenweg;
• Vergunningaanvraag HoST voor de eerste fase uitbreiding; 
• Start van de clusters MedTech en ChipDesign. De gebiedsorganisatie Kennispark speelde hierin een belangrijke rol. En dit versterkt het profiel van de high tech regio Twente en Kennispark als belangrijke vestigingslocatie voor deze clusters; 
• Start met werving nieuwe gebiedsdirecteur op basis van een herijkt profiel. Groei ledenaantal VONK (vereniging van vastgoedeigenaren en ondernemers Kennispark), waardoor VONK in staat de afgesproken geldelijke bijdrage te leveren aan de gebiedsorganisatie;
• Het nieuwe Demcon-hoofdkwartier was eind december 2022 (bijna) gereed.  

XL Business park/Regionaal Bedrijventerrein Twente

Er is ca. 29,5 ha aan kavels uitgegeven en het aantal banen is substantieel toegenomen. Zowel gevestigde als nieuwe bedrijven hebben veel aandacht voor duurzaamheid en circulariteit (gericht op gebruik van energie, bouwmaterialen en zonnepanelen op de daken. XL Businesspark wekt inmiddels meer op dan het gebruikt. Helaas loopt de gemeenschappelijke regeling (GR) daar tegen de grenzen van het elektriciteitsnet aan. Pas in 2027 is uitbreiding daarvan mogelijk. De GR onderzoekt de mogelijkheden voor het (tijdelijk) opzetten van een smart energy-hub en opslag van energie in waterstof of batterijen.

De bouwwerkzaamheden startten voor de uitbreiding van de openbare kade. Daardoor wordt vervoer over water nog aantrekkelijker en de A1 bovenregionaal ontlast. Zo leveren we een bijdrage aan regionale, provinciale en nationale duurzaamheidsdoelstellingen. Daarnaast draagt het project bij aan een versterking van het internationale vestigingsklimaat.

 

(Innovatie) ecosystemen

We besloten het Twentse innovatiecluster voor Medische Technologie meerjarig financieel te ondersteunen. OostNL, Novel-T, de kennisinstellingen en andere partners zoals Health Valley werken inmiddels samen met medisch technologische bedrijven. Doel is het vergroten van de (internationale) markt bij een aantal gezamenlijke innovatieve projecten. Dit moet leiden tot meer banen voor talent in het cluster van zorg en techniek.

 

Samen met de topwerklocaties maakten we plannen om de daar gevestigde bedrijven intensiever te verbinden (via communitymanagement). Ook spraken we af de topwerklocaties meer met elkaar te verbinden op het vlak van gezamenlijke marketing, thema’s en ondersteuning.

 

Retail en binnenstad

De coronaperiode zorgde voor verdere groei van online-bestedingen. We zagen de opkomst en ook ondergang van snelle boodschappenservices (darkstores en flitsbezorging).

 

Gelukkig kwam de consument weer terug in de winkel- en horecastraten. Dit geldt – na een aarzelend begin – ook voor de Duitse bezoekers. Het zijn nog niet de aantallen van voor corona, toch zijn de bestedingen goed. 

 

Het belang van de binnenstad, als kloppend hart en visitekaartje van onze stad, vertaalden we in een agenda voor de binnenstad. Dat deden we samen met partners in een Ambitie en Actieplan. Inwoners konden meedenken via stemvanenschede.nl. Zij kozen uiteindelijk 10 ideeën die we in het actieplan opnamen. De belangrijkste thema's voor de komende jaren zijn o.a. vergroenen, transformatie, meer beleving, ontmoeten, veiligheid en samenwerking. Ook het meer zichtbaar maken van kunst en cultuur hoort daarbij.

 

Recreatie en toerisme

Het zakelijk toerisme stond nog steeds onder druk. Er kwamen wel meer toeristen naar Enschede dan de jaren ervoor. We zien voor Enschede volop kansen voor de verdere ontwikkeling van recreatie en toerisme.

We stelden daarom de agenda ‘Vrijetijdseconomie’ vast. Daarin staan 10 actiepunten waarmee we het toerisme op een verantwoorde manier willen ontwikkelen. We gingen aan de slag met 2 campings om het toeristisch aanbod te versterken. En tenslotte lanceerde Twentemarketing de nieuwe vrijetijdsvisie ‘vrij zijn in Enschede’

 

Dronesontwikkeling

We werkten binnen Space53 aan een nieuw ambitiedocument ter versterking van dit Twentse dronescluster. Met het ambitiedocument brengen we samen met de Veiligheidsregio Twente, de UT, Saxion, Novel-T en andere partners meer focus aan voor de komende jaren. 'Safety en Security' komt centraal te staan voor droneontwikkeling in Twente. 

 

Economische visie

Veel van de voorgaande ontwikkelingen leidden ertoe dat het college opdracht gaf de huidige economische visie te actualiseren. We startten daarmee.

De Twente Board stelde haar nieuwe Agenda voor Twente vast, waarin het zogenoemde ‘Bruto Twents geluk’ centraal staat in plaats van ‘sec’ economische groei. Dit is richtinggevend voor onze te actualiseren economische visie, namelijk vanuit het streven naar ‘Brede Welvaart’.

 

Circulaire Economie 

We werkten aan de uitvoering van het beleidsplan’ Circulair Ondernemen’ uit december 2021. Daarbij deden we de eerste pilots om de transitie naar circulariteit in gang te zetten. Zo brengen we ondernemers in contact met ontwerpers die helpen met circulaire productontwikkeling. Ook werkten we aan het realiseren van een zogenaamde bouwkringloop, samen met diverse betrokkenen in de bouw (projectontwikkelaars, bouwbedrijven, bouwmarkten etc).

 

Verder startten we met de uitwerking van integraal gemeentelijk beleid op het gebied van de circulaire economie. Aan de hand van 5 verschillende invalshoeken onderzoeken we op welke manier de gemeentelijke organisatie daaraan het beste kan bijdragen:

• Gericht op inwoners: afvalbeleid ter vermindering van afval en afvalpreventie;
• Gericht op ondernemers: ontwikkeling van circulaire business modellen;
• Gemeentelijke Inkoop: gericht op (de keten van ) onze leveranciers (van koffie tot meubilair, van ICT apparatuur tot catering);
• Inrichting Openbare Ruimte: gericht op hergebruik materialen bij wegen en infrastructuur en/of gebruik van CO2-verminderende materialen;
• Gebiedsontwikkeling: bij aanbestedingen criteria hanteren op het gebied van circulariteit. 

 

Klimaatadaptatie en biodiversiteit 

Ook maakten we Enschede klimaatrobuuster door het realiseren van extra waterberging, de aanleg van groenblauwe structuren en het weghalen van verharding en vergroenen van de buitenruimte.

 

We lanceerden het merk ‘groenblauw Enschede’ voor al onze klimaatrobuuste projecten. Zo kennen we ‘groenblauw Twekkelerveld’, ‘groenblauw Wooldrik, ‘groenblauw Glanerbrug’ etc.

Ook startten we met subsidie ‘groenblauw Enschede’. We verleenden inmiddels aan meer dan 300 particulieren subsidies o.a. voor regentonnen en groene daken. Op deze manier vergroten we de herkenbaarheid van onze werkzaamheden om samen Enschede klimaatadaptief te maken.

 

Rond het groener maken van Enschede zetten we kleinere stappen. Voor de grote vergroeningsaanpak en groeninvesteringen vanuit het Groenambitieplan Enschede waren de middelen beperkt. Enkele voorbeelden van deze kleinere stappen: we deelden 3000 bomen uit aan inwoners, zetten ecologisch bermbeheer op, leidden nieuwe tuincoaches op en op burendag maakten we stoepen groener met de actie ‘Stoepgroen, samen doen!’. Ook vervingen we met het (NK) Tegelwippen 62.000 tegels voor groen.

 

Een greep uit onze andere activiteiten:

• Bij onze gemeentelijke klimaatadaptatieprojecten zochten we contact met de bewoners van aanliggende percelen. Doel is hen te bewegen zelf klimaatadaptieve maatregelen te treffen, zoals het afkoppelen van de regenpijp. 
• Voor particulieren ontwikkelden we een rekeninstrument om hen te helpen bij het bepalen van maatregelen om de verplichte waterbergingsopgave bij nieuwbouw te realiseren.
• Samen met het Twents waternet deden we onderzoek naar de droogte problemen in Twente. Daarbij werkten we enkele mogelijkheden uit hoe we meer water kunnen vasthouden in Twente. 
• We startten met de aanpak van grond- en regenwateroverlast in Glanerbrug. Waaronder de Tolstraat en de Cornelis Houtmanstraat.
• Samen met waterschap Vechtstromen maakten we een Wateragenda. Hierin staat hoe en waaraan we de komende jaren samenwerken. We startten ook met de uitvoering van deze agenda.

 

Energie- en warmtetransitie 

Op 12 december 2022 stelde de gemeenteraad de Transitievisie warmte vast. Een belangrijke mijlpaal.

 

Ook boekten we de volgende resultaten:

• We onderzochten samen met Enexis wat de gevolgen zijn van het gemeentelijk beleid voor de energietransitie voor het elektriciteitsnet in Stokhorst. Ook keken we wat dit betekent voor het gebruik van de openbare ruimte en voor de samenwerking met Enexis. 
• We werkten samen met maatschappelijke partners aan het ondersteunen van inwoners met energiearmoede. Deze aanpak richtten we op het terugdringen van hun energieverbruik. Door inwoners via diverse instrumenten te ondersteunen (ontzorging via coaches, inkoopacties, klusteams en bouwbegeleiding) kunnen we daarmee succes boeken. De aanpak energiearmoede maakt deel uit van een breder pakket aan maatregelen om inwoners te ondersteunen bij de warmtetransitie.
• Via een ‘groen’ contract met Twence maakten we ons gasgebruik duurzamer.
• Voor het regionale warmtenet maakten we een schetsontwerp voor de eerste fase (richting Hengelo). De realisatie is mede afhankelijk van het verkrijgen van subsidie. Dit project krijgen we anders financieel niet rond.
• Het gebiedsproces ‘Broekheurne’ was in volle gang. De gemeente, de buurtkring Broekheurne en Stawel gaven in april 2022 een gezamenlijke opdracht aan een onafhankelijke gebiedsregisseur. Deze moet zorgdragen voor het opstellen van een Gebiedsagenda (ruimtelijk plan én meerjarig maatregelenprogramma). Onderdeel daarvan is de inpassing van een zonneveld en uitwerking van het beleid van de Visie landelijk gebied in de Broekheurne. De gebiedsregisseur werkt nauw samen met de bedrijven en de inwoners van de Broekheurne. De inspanningen leverden op dat de 3 partijen deze Gebiedsagenda eind maart 2023 presenteren.
• We stimuleerden ondernemers hun daken te voorzien van zoveel mogelijk zonnepanelen. Voor dit project wierven we 71 deelnemers. Deze wekken na volledige realisatie ca. 9 Megawatt aan energie op. De eerste panelen zijn ondertussen geplaatst.
  Deze “Enschede Aanpak’ is landelijk opgepikt als hét voorbeeld. Uit dit project komt een verkenning voort naar de mogelijkheden van het organiseren van een zogenaamde energiehub op bedrijventerreinen. Dit doen we samen met de provincie en de eerste reacties zijn zeer positief.

• De gasleveringsovereenkomst met Gazprom Energy Ltd. liep op 1 januari 2023 af. Nadat Rusland Oekraïne binnenviel en de EU sancties trof tegen Rusland, zag het er lange tijd naar uit dit lopende contract met Gazprom voor 10 oktober moest worden ontbonden. Een haastig inzette aanbestedingsprocedure leverde aanvankelijk geen geldige aanbieding op. Rechtstreekse onderhandelingen met Vattenfall leidde daar wel toe. Uiteindelijk bleek het tussentijds opzeggen van de overeenkomst met Gazprom niet noodzakelijk, omdat de Minister voor Energie en Klimaat gebruik maakte van zijn ontheffingsbevoegdheid.

• In 2022 pakten we in samenwerking met Hengelo en Almelo het thema energiearmoede op. Samen werkten we de Twentse Ontzorg Financiering uit. Met deze TOF-regeling willen we in samenwerking met het Rijk in hoog tempo mensen in energiearmoede helpen verduurzamen. Het voorstel voor de TOF-regeling is aangeboden aan de ministers Jetten en De Jonge tijdens een werkbezoek op 5 december jl. Na het werkbezoek zijn we volop verder gegaan met de uitwerking, zowel inhoudelijk alsook met het verder kenbaar maken van ons aanbod. De raad heeft middels een brief kennisgenomen van de TOF-regeling.

   

Mobiliteit 

We werkten samen aan de verbetering van de ontsluiting van de N35 via de Oostweg. Daartoe werkten we de plannen voor de fietsbrug over de Oostweg nader uit. Daarnaast onderzochten we met de Provincie en Rijkswaterstaat het ongelijkvloers maken van de aansluiting Enschede Oost.

 

Door het stimuleren van deelvervoer kunnen inwoners, werknemers en bezoekers het beste vervoersmiddel voor elke reis kiezen. Zo neemt hun autoafhankelijkheid en autobezit af. Daarmee ontstaat meer ruimte voor leefbaarheid en blijft onze stad bereikbaar. We realiseerden samen met de gebiedsorganisatie Kennispark en de Universiteit Twente, een netwerk van 25 deelmobiliteithubs op Kennispark. Dit zijn fysieke plekken in de openbare ruimte voor stalling van middelen voor deelvervoer. Rond deze fysieke plekken is het niet langer toegestaan deelvervoermiddelen verspreid achter te laten. Zo gaan we verrommeling van het straatbeeld tegen.

 

We deden diverse investeringen in de fietsinfrastructuur, waaronder de regionale routes naar Haaksbergen en Losser. Dit geldt ook voor de herinrichting van de Molenstraat als F35-fietsstraat en de nieuwe inrichting van de kruising Oldenzaalsestraat/Molenstraat.

 

Daarnaast waren de gedragsacties vanuit Enschede Fietsstad weer succesvol. Sprekend voorbeeld hierbij is de ‘bakfietsprobeeractie’ via kinderdagverblijven.

 

Verkeersveiligheid blijft een punt van aandacht, waarbij we zagen dat fietsers in toenemende mate slachtoffer zijn van ongevallen.

 

We bereidden de aanscherping voor van het toegangsbeleid op het stadserf. Daarbij krijgen ondernemers die overstapten op vervoer zonder uitstoot (‘zero-emissie’) voorrang bij deze toegang. Invoering hiervan volgt in 2023.

 

Tegelijkertijd pleitten we samen met andere gemeentes voor financiering voor deze extra taak. De minister voor Klimaat en Energie zegde ons november per brief een specifieke bijdrage toe vanuit het Rijk. Dit omdat we als stad een zero-emissiezone aankondigden. We blijven bezig met het betrekken van de lokale belanghebbenden en bieden waar mogelijk ondersteuning bij de overgang naar zero-emissie.

 

We startten met de realisatie van de laatste fase van de aanleg van de fietssnelweg F35 tussen Hengelo en Enschede met 2 fietsbruggen. Als we de werkzaamheden begin 2024 hebben afgerond kan je rechtstreeks over de F35 van station Hengelo naar station Enschede fietsen.

 

Goede (Eu)regionale samenwerking  

Vanuit de maatschappelijke opgaven voor Enschede kijken we zowel op (EU)regionaal, landelijk als internationaal niveau waar de kansen liggen. En met wie we gezamenlijk op kunnen trekken om onze belangen te behartigen. Vanaf 2015 legde Enschede een stevig fundament in de samenwerking met Duitsland. De relatie met Münster versterkten we met een partnerstadverband.

 

We stelden met stad Gronau een intentieverklaring op, voorbereid voor intensivering van de samenwerking, onder andere op wonen, arbeid en ondernemen, veiligheid en stedelijke ontwikkeling. Deze verklaring wordt begin 2023 ondertekend.

 

Belangrijke ontwikkeling in de Duitse samenwerking is ook het grensoverschrijdend batterij-cluster. Daaraan bouwden we sinds begin 2022. Een eerste concrete stap zetten we met een ‘double-triple-helix' missie op het thema ‘Energy’ naar Silicon Valley. Niet alleen de steden Enschede en Münster committeerden zich met de missie aan verdergaande samenwerking in de energietransitie. Dit geldt ook voor de Twente Board, de Duitse Industrie und Handelskammer (IHK) en de beide universiteiten (UT en WWU). Door samen met Münster op te trekken op dit thema, ook richting de EU, vergroot Enschede haar kansen om de broodnodige kennis, innovatie en wellicht EU middelen voor de stad te verkrijgen. Münster baseert haar buitenlandbeleid voornamelijk op de klimaatopgave en de economische ontwikkeling daaromheen. Ook is deze stad lid van vele EU en mondiale netwerken op dit terrein.  

 

Met Hengelo bereidden we een eerste gezamenlijke ‘EU-agenda’ voor. Daarbij beginnen we vanuit de meest urgente opgaven als energietransitie, circulaire economie, duurzame stedelijke ontwikkeling en mobiliteit. Samen met Hengelo bepaalden we in deze agenda welke projecten het meest kansrijk zijn om in te brengen in de Europese samenwerking. De Spoorzone-ontwikkeling in beide steden en rondom de UT, is hiervan een voorbeeld.

 

Een schone, hele en veilige openbare ruimte  

We hielden de openbare ruimte weer schoon, heel en veilig op de met de gemeenteraad afgesproken kwaliteitsniveaus. Ook bleek onze aanpak van de eikenprocessierups succesvol.

 

De Assinkskloosterweg had de primeur met duurzaam, cementloos wegonderhoud. Asfalt maken levert, net als het maken van cement, veel CO2-uitstoot op. We startten in bouwteam dit wegonderhoudsproject op om de CO2-uitstoot bij wegonderhoud te verlagen.

 

Voor PFAS-sanering vroegen we een specifieke uitkering bij het Rijk aan én kregen deze. Met dit geld pakken we o.a. de PFAS-problematiek aan op een aantal plekken in onze stad (waaronder de Bleekerij, de voormalige brandweerkazerne en gevoelige plekken als bijvoorbeeld speelplekken). Bij de PFAS-aanpak van de woonlocatie op de stoomblekerij Boekelo lopen we landelijk voorop. 

 

In september stelde de raad het werkprogramma ‘Bodem en Ondergrond’ vast. We maakten een begin met de uitvoering daarvan. Daarbij zoeken we aansluiting met andere maatschappelijke opgaves.

 

Dan over de ondergrond. Veel vraagstukken daarover zijn onbekend. Dit geldt ook in onze organisatie. We maakten daarom een begin met een driedimensionaal model van de ondergrond. Daarmee geven we anderen in onze organisatie inzicht in de opbouw van onze ondergrond en hoe ‘druk’ het daar is.

 

Maar ook de bodemdeskundigen bij gemeenten kunnen nog veel van elkaar leren. We werken daarom  samen met de andere Twentse gemeenten in ‘Onder Twente’. Dit is een netwerkorganisatie die gemeenten, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven bijeenbrengt rond bodemvraagstukken. Het netwerk ‘Onder Twente’ is 1 van de 6 landelijke pilots voor de oprichting van Regionale kennisschakelpunten.

 

In de Werkgroep Zoutwinning Twente bleven we met het ministerie van EZK, Staatstoezicht op de Mijnen (SODM) en Nobian in gesprek over alle aspecten rond de zoutwinning in Hengelo en Enschede. 

 

Tenslotte ontwikkelden we in Enschede een alternatieve betalingsregeling voor het midden- en kleinbedrijf (MKB) voor fysieke werken. Deze baseerden we meer op vertrouwen en het voorziet in gedeeltelijke betaling vooraf. Dit is belangrijk voor de financiële continuïteit en liquiditeit van het MKB. 

.. Wat hebben we er voor gedaan?

1. De bereikbaarheid van banen wordt vergroot We willen Enschede economisch versterken. Op deze manier kunnen we kwalitatief groeien, baanmogelijkheden bieden voor iedereen en daardoor ook sociale problemen beter het hoofd bieden. Eerste prioriteit om dit voor elkaar te krijgen is het vergroten van de bereikbaarheid van banen. We willen de agglomeratiekracht van onze stad versterken. Dit doen we op verschillende manieren: kortere reistijden naar aanliggende gebieden met banen, een betere interne bereikbaarheid, een sterkere verwevenheid/relatie met naastliggende economische centra en meer banen in de stad zelf. Dit hoofddoel hangt heel sterk samen met de hoofddoelen "aantrekken en vasthouden van talent" en "inwoners zijn financieel zelfstandig". 1.01 Enschede is meer verbonden met aanliggende economische centra (agglomeratiekracht) Agglomeratiekracht is de massa en dichtheid in een gebied in de vorm van lokale concentraties van bedrijven, kennis, human capital en een goede bereikbaarheid, internationale connectiviteit en kwaliteit van leven. De aanwezigheid hiervan kan leiden tot agglomeratievoordelen. Dit zijn voordelen die bedrijven en instellingen ondervinden door ruimtelijke en organisatorische nabijheid. Versterking van agglomeratievoordelen leidt tot een toename van agglomeratiekracht (Raspe et al, 2012). Het beter verbinden van Enschede met aanliggende economische centra is van belang om de agglomeratiekracht te versterken. Er komen meer banen beschikbaar binnen een redelijke reisafstand. Hierdoor kunnen meer mensen aan het werk en kan HBO en universitair opgeleid talent in Enschede blijven wonen. Dit gaan we bereiken door een betere externe bereikbaarheid (lobby op kortere reistijden), een betere interne bereikbaarheid (denk hierbij bijvoorbeeld aan een zo kort mogelijk voor- en natransport naar de OV knooppunten en werklocaties) en door verdere verweving met onze buren in Duitsland via de Duitslandagenda (vergroting van het daily urban system). Tussen de steden Hengelo en Enschede ligt de Spoorzone Hengelo Enschede (SHE) als verbindende factor. In dit gebied komen alle kansen en opgaven voor Twente samen. Het gebied is ruwweg gelegen tussen de stations Enschede, Kennispark en Hengelo langs het spoor en de Hengelosestraat/ Enschedesestraat. Het aantrekken en vasthouden van talenten is dé belangrijke opgave van de beide steden. De afgelopen periode is hard gewerkt om te komen tot een gezamenlijke visie van de beide steden op dit gebied. Deze visie is een stip op de horizon waarbij de kansen en ambitie voor het gebied in beeld zijn gebracht. Indicatoren  Aantal indicatoren: 2   Toelichting In deze grafiek is te zien hoeveel banen binnen een redelijke reisafstand bereikbaar zijn voor een gemiddelde inwoner van Enschede. Hierbij is geen rekening gehouden met filedruk en ook de banen in Duitsland worden niet meegeteld. De bereikbare banen zijn een maatstaf voor de externe bereikbaarheid van onze gemeente. Bron: Atlas voor gemeenten Streven: het streven is dat dit aantal bereikbare banen toe gaat nemen op de langere termijn. Wij verwachten toename in dit aantal bereikbare banen door de kortere reistijd (met trein) naar Zwolle per augustus 2018 en de opening van de nieuwe N18 richting de Achterhoek in mei 2018. Hiernaast neemt de bereikbaarheid van banen ook toe door banengroei in de regio Twente zelf. Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.   Toelichting De bereikbaarheidsindicator is in 2011 gestart als een indexcijfer van de reistijden over een aantal invalswegen naar het centrum van Enschede. Een lagere waarde betekent dat de reistijd ten opzichte van 2011 verbeterd is. Bron: Gemeentelijke reistijdmonitoringssysteem Streven: We streven ernaar dat het indexcijfer niet boven de 86% komt. Realisatie: In 2022 is het indexcijfer 78,96. Dat betekent dat de reistijd licht is gestegen ten opzichte van 2021. Door de coronacrisis was er minder verkeer, wat resulteerde in een betere doorstroming. Vanaf januari 2022 zijn de coronaregels langzaam los gelaten, waardoor het verkeer toenam.             Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 4 01. We stellen een masterplan voor het Station Enschede op in het kader van de ontwikkeling van de Spoorzone   02. We verbeteren de ontsluiting van de N35 via de Oostweg  03. We realiseren de eerste mobipunten  04. We versterken het fietsklimaat  Bijdrage verbonden partij: Euregio . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging. 1.02 In Enschede groeien de banen op de toplocaties Op de toplocaties Kennispark, binnenstad/stadscampus en Technology Base faciliteren wij de vestiging van bedrijven en de groei van banen. In de binnenstad groeien de banen in met name de horeca en detailhandel. De stadscampus, Kennispark en Technology Base gaan zorgen voor een internationaal aantrekkelijk profiel van onze stad en regio, bieden een nieuwe inspirerende werkomgeving en dragen daarmee ook bij aan het aantrekken en vasthouden van talent. Indicatoren  Aantal indicatoren: 3   Toelichting In deze grafiek zien we de ontwikkeling van het aantal banen op Kennispark. Kennispark beslaat de gebieden: UT, Business and Science Park en Twente Village. Bron: Vestigingenregistratie Enschede Streven: het streven van de banenontwikkeling is gebaseerd op een groei met 300 banen per jaar. Met de nieuwe investeringen in Kennispark is het streven om 1800 banen toe te voegen. Dit hangt samen met verwachte ontwikkelingen, nieuwbouw en nieuwvestigers in dit gebied. Realisatie: In 2022 zijn de banen op Kennispark verder gegroeid. In totaal zijn er rond de 200 banen bijgekomen. Het grootste deel van de banengroei vond plaats bij de Universiteit Twente en bij Movella (voorheen Xsens).   Toelichting In deze grafiek de ontwikkeling van het aantal banen op de toplocatie "luchthaven". Het betreft de banen op de werklocaties van de voormalige luchthaven (Technology Base, Deventer Poort en de werkparken van Van Eck). Bron: monitor van de Provincie en gemeente Enschede (I&O Research) Streven: met de ontwikkelingen die spelen binnen het cluster Maintenance, Repair en Operations is de verwachting dat 50 extra banen worden gecreëerd in drie jaar (2021-2023). Realisatie: de banen op de werklocaties zijn in 2022 met 28% gegroeid naar 285 banen. Deze groei hing voor een groot deel samen met de vestiging van de noodopvang, maar ook door groei van banen bij zittende bedrijven. Bij de Deventerpoort vond een banenkrimp plaats.      Toelichting In deze grafiek staan het aantal banen van drie belangrijke binnenstadsgebieden: het kernwinkelapparaat, de kantoorlocatie stationsomgeving en de kantoorlocatie Stadsweide (inclusief het voormalige MST aan het Ariënsplein). Bron: Vestigingenregistratie Enschede Streven: de streefwaarde (een groei met 150 banen per jaar) is gebaseerd op de sterker wordende functie van de binnenstad in de Euregio (voorzieningen, komst bioscoop, vernieuwing van winkels en horeca) en de ontwikkeling van de stadscampus met woon/werkfuncties, onderwijs, bedrijvigheid, diensten etc. Realisatie: In 2022 is er een flinke groei aan banen geweest op de toplocatie binnenstad. Deze banengroei zat vooral bij de gemeente, de GGD en de politie. Hiernaast namen de banen in de horeca in de binnenstad weer iets toe na een forse krimp in banen in de coronajaren. In de binnenstad groeiden de banen ook in de sector “informatie en communicatie”.        Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 4 01. We voeren de gebiedsstrategie Kennispark uit  Veel onderdelen van de gebiedsstrategie voerden we volgens plan uit. Alleen tegen het bestemmingsplan Kennispark fase 1 (ontwikkelingsgebied aan de Hengelosestraat) is beroep aangetekend. Hierdoor is er onvoldoende zekerheid voor Domijn en ASR om hun plannen al tot in detail uit te werken en voor te bereiden op uitvoering. 02. We dragen bij aan de versterking van de regionale topwerklocaties  03. We ronden de evaluatie af van de Gemeenschappelijke Regeling Technology Base en komen met voorstellen over het vervolg van deze GR  04. Uitvoering actieplan 'Groen herstel binnenstad’  Bijdrage verbonden partij: Technology Base Bijdrage verbonden partij: XL Businesspark Twente/Regionaal Bedrijventerrein RBT . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging. 1.03 In Enschede kunnen bestaande en nieuwe bedrijven groeien en innoveren De basis van onze economie zijn onze bestaande bedrijven. Op regionaal niveau vindt acquisitie plaats in de sectoren High Tech Systems en Materials (HTSM) en logistiek. Hiernaast acquireren we zelf op enkele voor Enschede specifieke sectoren: zakelijke dienstverlening, ICT en winkels voor de binnenstad. Acquisitie gebeurt heel gericht en is afgestemd op het profiel van onze regio en stad. Voor alle bedrijven (bestaand en nieuw) gaan we een goede dienstverlening bieden, zorgen we voor digitale bereikbaarheid, bieden we ondersteuning van netwerken voor starters, start ups en scale ups en innovatie (Novel-T), bevorderen we internationalisering, hebben we aandacht voor het arbeidsmarktbeleid en voor een aantrekkelijke werkomgeving. Indicatoren  Aantal indicatoren: 2   Toelichting In deze grafiek is de ontwikkeling te zien van het totaal aantal banen in Enschede. De banengroei is een resultaat van inzet op bereikbaarheid van banen en van aantrekken en vasthouden van talent. Bron: Vestigingenregistratie Enschede (realisatie) en CBS/UWV (voor het streven) Streven: het streefgetal is gebaseerd op de landelijke verwachtingen in banengroei (1,4% groei per jaar vanaf 2019). Realisatie: in 2022 is het aantal banen in Enschede met iets meer dan 3000 gegroeid. Dit na twee jaar stagnatie in de banengroei tijdens de coronacrisis. De banengroei zat vooral in de zorg, het onderwijs, de groothandel & detailhandel en in de industrie. De bedrijven en instellingen in Enschede lijken zich goed te hebben hersteld na de coronacrisis. Met deze ongekende hoge banengroei, zitten we weer op de streeflijn van ongeveer 1000 extra banen per jaar.   Toelichting In deze grafiek is de ontwikkeling van het bruto regionaal product (BRP) van Enschede te zien. Het BRP zegt iets over de samenstelling van de economische sectoren in een gemeente en de toegevoegde waarde per baan. Het BRP wordt berekend met behulp van gegevens van het CBS (nationale rekeningen) en werkgelegenheidsgegevens (LISA). In 2019 blijkt dat het CBS de realisatiecijfers met terugwerkende kracht heeft aangepast. De aangepaste realisatiecijfers liggen iets hoger dan vorig jaar werd aangegeven door het CBS. Dit is nu verwerkt in bovenstaande grafiek. Het streven is hierop ook aangepast (met het nieuwe cijfer voor 2018 als uitgangspunt). Bron: CBS cijfers door Kennispunt Twente Streven: het streven is het BRP harder te laten stijgen dan de landelijke prognose (een stijging van 1,8% per jaar vanaf 2018, bron: CPB). We hopen met ontwikkelingen op de toplocaties, ondersteuning van innovatie en inzet op goede voorzieningen een sterkere samenstelling in sectoren te krijgen en meer toegevoegde waarde per baan. Het streven is vastgezet op de gegevens van vorig jaar, maar zou eigenlijk hoger moeten liggen na de aanpassing van de realisatiecijfers. Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.             Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 6 01. We gaan een locatie-onderzoek doen naar strategische uitbreidingsruimte voor bedrijven   02. We stimuleren de toekomstbestendigheid van bedrijfsterreinen   03. We ronden een nieuwe kantorenvisie af   Het college stemde in november 2022 met de nieuwe kantorenvisie. Uw raad agendeerde de visie voor maart 2023. 04. Wij dragen bij aan de ontwikkeling van innovatieve ecosystemen  05. We onderzoeken de ontwikkelingskansen voor verouderde bedrijventerreinen   In de afweging tussen prioriteiten en capaciteiten kozen we ervoor deze actie door te schuiven naar 2023. De actie wordt dan toegespitst op De Reulver en het Euregio Bedrijvenpark. 06. We ontwikkelen de Oostkrans van de Usseler Es   Dit project is vertraagd vanwege onderhandelingen met ENNatuurlijk over het verleggen van de warmtebaan die door het gebied loopt. Bijdrage verbonden partij: Technology Base Bijdrage verbonden partij:XL Businesspark Twente/Regionaal Bedrijventerrein RBT . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

2. Talent wordt aangetrokken en vastgehouden De aantrekkelijkheid van een stad wordt in eerste instantie bepaald door de inwoners: het aandeel HBO en universitair opgeleiden en het aandeel creatieve klasse bepaalt de aantrekkelijkheid van de stad voor bedrijven en de economische groei. Economische groei is nodig om iedereen aan het werk te houden. Enschede heeft een relatief laag aandeel HBO en universitair opgeleiden. Dit beperkt de economische kansen van onze stad. Om hier verandering in aan te brengen, gaan wij meer inzetten op het aantrekken en vasthouden van HBO en universitair opgeleid talent. Hiervoor is het belangrijk dat de voorzieningen (wonen, cultuur, profilering) goed op orde zijn. We willen kwalitatief groeien om als stad sterker te worden. Deze doelstelling hangt sterk samen met "de bereikbaarheid van banen wordt vergroot", "inwoners zijn gezond en actief" en "inwoners zijn financieel zelfstandig". 2.01 De stedelijke voorzieningen zijn attractief voor inwoners en bezoekers (nationaal en internationaal) Een aantrekkelijke stad heeft een bruisende binnenstad, goede culturele voorzieningen, evenementen en voorzieningen als een internationale school. En dit is afgestemd op de wens tot het vasthouden van meer HBO en universitair opgeleiden. Indicatoren  Aantal indicatoren: 2   Toelichting Deze indicator geeft het gemiddeld aantal weekbezoekers weer aan de Enschedese binnenstad tijdens winkeltijden. De tellingen zijn gebaseerd op de 1-jaarlijkse handmatige tellingen van Locatus in het voorjaar (april). Voor de jaren 2018-2020 zijn de tellingen gebaseerd op de wifitellingen in de binnenstad (omgerekend naar winkeltijden zodat het vergelijkbaar is met de tellingen van Locatus). Bron: Locatus, binnenstadsmonitor Enschede Het streven is gebaseerd op de ongecorrigeerde 24 uurs tellingen van 2018-2020 en ligt nu veel te hoog. De oorspronkelijke verwachte toename van bezoekers was gebaseerd op realisatie van nieuwbouwprojecten rondom de binnenstad, ontwikkeling van de stadscampus en verdere versterking van de positie van de binnenstad in de Euregio. Realisatie: De bezoekersaantallen zijn in het voorjaar 2022 nog lager dan die in 2021. Het corona effect houdt langer aan dan verwacht. Dit sluit aan bij het landelijke beeld: bezoekersaantallen in 2022 liggen op ongeveer 55% van de bezoekersaantallen in binnensteden in 2019. Hiernaast versoepelde Duitsland pas in maart de coronamaatregelen. Ook dit had effect op de tellingen in april in onze binnenstad.   Toelichting Cultuur en evenementen zijn belangrijke factoren voor een aantrekkelijke stad en goede stedelijke voorzieningen. Doel is dat dit totaal aantal stijgt. Indirect effect zijn meer bestedingen (o.a. restaurantbezoek) in de stad. Bron: Grote culturele instellingen Enschede. Streven: De streefwaarden zijn een stijging van het aantal bezoekers per jaar. Realisatie: Het algemene beeld is dat de bezoekersaantallen na de zomer 2022 oplopen. Hoe snel het aantal bezoekers hersteld, hangt af van de instelling en het genre, aanbod binnen een instelling. In deze cijfers zitten ook de bezoekers aantallen op locatie. Dat zijn eigen producties die buiten de eigen locaties plaats vonden. Er zijn steeds meer instellingen die producties op locaties aanbieden (Metropool, Twentse Schouwburg en Concordia) Daarnaast is er veel geëxperimenteerd mijn kleine intensieve producties, bijvoorbeeld met het sociaal domein, die wellicht minder bezoekers trekken maar wel veel impact hebben bij de deelnemers. De stijgende lijn in de ontwikkeling van het aantal bezoekers vanaf 2018 is door de coronacrisis en nu de energiecrisis onderbroken. Ondanks dat er herstel is en sommige instellingen zoals Metropool weer op het niveau van 2019 zitten loopt deze ontwikkelingen achter bij de prognoses uit het verleden. Met de onzekerheid van de huidige energiecrisis en inflatie vraagt dit extra aandacht in gesprek met de instellingen om in te spelen op de actuele ontwikkelingen.             Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 3 01. We leggen het overkoepelend evenementenbeleid voor aan de raad  Er ligt een conceptversie van het nieuwe evenementenbeleid. De bedoeling was om deze aan uw raad voor te leggen. De ervaringen en effecten van corona en aansluitend de energiecrisis was reden om een pas op de plaats te maken. Samen met het veld keken we wat het effect is van deze ontwikkelingen voor de toekomst van het evenementenbeleid. We vertalen dit in een nota van uitgangspunten. Deze nota leggen we in het tweede kwartaal van 2023 aan u voor. 02. We leggen een nota van uitgangspunten voor een nieuwe cultuurnota voor aan de raad  We zijn in september 2022 gestart met het maken van een nieuwe cultuurnota. Er zijn inmiddels verschillende bijeenkomsten geweest met het veld. En we voerden een aantal onderzoeken uit. De uitkomsten hiervan vertalen we in een nota van uitgangspunten. Deze leggen we in het eerste kwartaal van 2023 voor aan uw raad. 03. We stellen een uitvoeringsprogramma op ter versterking van de cultuurregio Twente  We stelden samen met de 14 Twentse gemeenten en het culturele veld een uitvoeringsprogramma op voor de cultuurregio Twente voor de periode 2023-2028. Op dit moment werken we aan de financiële vertaling. Ook bereiden we een voorstel voor, voor de 14 Twentse gemeenten. Dit leggen we in 2023 voor aan uw raad. Bijdrage verbonden partij: Twentse Schouwburg De afgelopen periode was een dynamische en onzekere periode. Waarin op verschillende vlakken verschuivingen plaatsvonden of nog gaande zijn. Denk aan de naweeën van Corona, de energiecrisis en ander gedrag van publiek (veel meer last-minute kaartverkoop). De Schouwburg koos ervoor de regie wat meer in eigen hand te houden en een iets meer ondernemende koers te varen. Minder inkoop van voorstellingen. Zo is er meer vrijheid en flexibiliteit en kunnen ze beter aansluiten op actualiteiten en veranderende omstandigheden. Huiskamer van de Stad In december besloten we gezamenlijk een nieuwe aanbesteding te starten. Met deze aanbesteding zoeken we een aannemer, die het definitief ontwerp overneemt, dit uitwerkt tot een uitvoeringsontwerp en het plan uiteindelijk realiseert. Ondertussen zijn de eerste stappen gezet in de transitie van het Muziekkwartier naar de Huiskamer van de Stad. Vol goede energie werken Kaliber Kunstenschool, Poppodium Metropool, Openbare Bibliotheek Enschede en het Wilminktheater en Muziekcentrum Enschede met elkaar samen om een Huiskamer van de Stad te worden. . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging. 2.02 Het woningaanbod en de leefomgeving zijn attractief, veilig en toekomstbestendig Als we meer HBO en universitair opgeleiden vast willen houden, dan moet het woningaanbod hier bij aansluiten. De kwalitatieve samenstelling van het woningaanbod is een aandachtspunt en we moeten kijken of we passende woningen hebben voor net afgestudeerden, expats en gezinnen. Als grootste stad van het oosten kunnen wij een grootstedelijk woonmilieu bieden. Het verdichten in het centrum hoort bij dit doel, evenals een aantrekkelijke leefomgeving en buitengebied. Indicatoren  Aantal indicatoren: 5   Toelichting Dit cijfer is samengesteld uit verschillende waarderingsaspecten van de aantrekkelijkheid van de woonomgeving. De keuze is gebaseerd op studies van het Ministerie en de Atlas voor gemeenten. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over de mate van contact tussen buren, de hoeveelheid groen en water in de wijk, het percentage koopwoningen en het culturele aanbod. Realisatie: het indexcijfer 2022 is 118. Ten opzicht van vorig jaar is de waardering dus gelijk gebleven.   Toelichting Het indexcijfer van de gemiddelde verkoopprijsontwikkeling bestaande woningen geeft informatie over de aantrekkelijkheid van Enschede in relatie tot Twente als geheel. Bron: vastgoedrapportage Twente / Kennispunt. Streven: er is geen concreet streefcijfer aangegeven omdat een stijging van de gemiddelde verkoopprijs geen doel op zich is. Wel is een doel dat de ontwikkeling van de gemiddelde verkoopprijs bestaande woningen in Enschede boven het Twentse gemiddelde ligt. Dit is namelijk een indicatie dat de aantrekkelijkheid van Enschede zich positief ontwikkelt ten opzichte van de omliggende gemeenten. Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.      Toelichting Als wij willen werken aan een evenwichtiger samenstelling van onze bevolking, dan moet onder andere de verhouding tussen de verschillende prijssegmenten van woningen veranderen (relatief minder goedkoop en meer duur). Bij nieuwbouw streven we naar een relatief groter aandeel in het duurdere segment. Dit zorgt ook voor doorstroming op de woningmarkt en daardoor ook voor aanbod voor starters op de woningmarkt. Bron: GBTwente. Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.   Toelichting In het kader van de trek naar de stad, groeien vanuit het hart, het unieke hoog stedelijke woonmilieu dat Enschede kan bieden in en rondom de binnenstad om talenten vast te houden en aan te trekken, wordt gekeken of de inwonersaantallen in dit gebied ook stijgen. De streefgetallen zijn gebaseerd op basis van de voorgenomen harde (vastgestelde) en als haalbaar ingeschatte zachte woningbouwplannen in de periode 2022-2025. Eenpersoons woningen zijn in de prognose gesteld op bezetting door 1 persoon, meerpersoons woningen op een bezetting van 1,4. Bron: CBS/Kennispunt Twente. Streven: gemiddelde jaarlijkse toename inwoners binnensingelgebied met 500. Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.   Toelichting De score woonaantrekkelijkheid is een jaarlijkse (relatieve) score van onze stad in de Atlas voor gemeenten. We laten hier de score zien zonder geografie omdat geografische factoren erg bepalend zijn voor onze eindscore (bereikbaarheid van banen, nabijheid natuurgebieden als de Veluwe en de zee). Aan onze geografische ligging kunnen we niet zoveel veranderen. De andere factoren die deze score bepalen zijn: cultureel aanbod, veiligheid, percentage koopwoningen, culinair aanbod, aanwezigheid universiteit en percentage vooroorlogse woningen. Hoe lager de score, hoe beter we scoren op de ranglijst. Bron: Atlas voor gemeenten. Streven: het streven is om weer op het niveau van 2017 te komen (12e van de ranglijst: een plek die past bij de omvang van onze gemeente). Realisatie: de woonaantrekkelijkheidsindex zonder geografie is vorig jaar niet gemeten door Atlas Research. Door lock downs en thuiswerken werden de cijfers van de index op onderdelen als “aanbod podiumkunsten” en “bereikbaarheid” heel erg verstoord. Het was daarom niet mogelijk om de woonaantrekkelijkheid zonder geografie te bepalen. NB1: de bron bij deze indicator moet aangepast worden van “atlas voor gemeenten” naar “Atlas Research” (naam van het bureau is veranderd). NB 2: de bron bij de indicator 1.01a “bereikbare banen binnen redelijke reisafstand” moet om dezelfde reden aangepast worden naar: Atlas Research     Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 22 01. We leggen het bestemmingsplan De Kop ter besluitvorming voor aan de raad  We beëindigden de onderhandelingen met de ontwikkelaar voor deelplan 2,3 en 4. We gaan voor deze onderdelen een ontwikkelplan en een ontwikkelstrategie opstellen. We zetten de onderhandelingen met de ontwikkelaar over deelplan 1 voort. 02. We werken verder aan de ontwikkeling van het Centrumkwadraat  03. We gaan door met de uitvoering van de diverse deelprojecten van de Dynamische Uitvoeringsagenda Twekkelerveld  04. We leggen het bestemmingsplan Cromhoff ter vaststelling voor aan de raad   05. We leggen de voortgangsrapportage Woonvisie voor aan de raad  We bereidden de voortgangsrapportage woonvisie in het vierde kwartaal voor. Begin februari 2023 gaat het op route. Op 20-2-2023 is hierover een ‘flexavond woondebat’ met uw raad. 06. We leggen het bestemmingsplan Eschmarkerveld voor aan de raad  Omdat er nog geen oplossing is voor de stikstofproblematiek loopt het Eschmarkerveld vertraging op. Onder voorbehoud van een oplossing leggen we het bestemmingsplan nu in de tweede helft van 2023 aan uw raad voor. 07. We maken de Leuriks bouwrijp  08. We informeren de raad over de ontwerp Omgevingsvisie en Omgevingseffectrapportage  Het is niet gelukt om de raad in 2022 al te informeren over de ontwerp Omgevingsvisie en Omgevingseffectrapport. Dit is nu voorzien voor Q3 van 2023. We werken aan de Omgevingsvisie met een beperkt team van mensen, waarin helaas ook gaten vielen door langdurig zieken. Voor 2023 hebben we meer capaciteit vrij kunnen maken. Het werken aan de Omgevingsvisie is bovendien een omvangrijke klus waarbij we kwaliteit voor snelheid zetten. En we willen een zorgvuldig proces met de raad doorlopen. Voor 2023 hebben we daarom een aantal momenten gereserveerd in de raadsagenda en we willen gaan werken met tussentijdse updates in de vorm van een kennisclip, om zo de informatievoorziening op peil te houden. 09. We richten onze nieuwe applicaties in en oefenen daarmee  10. We ontwikkelen het Omgevingsplan  11. We zijn gestart met het project brandveiligheid kamerverhuurpanden   12. We zijn klaar voor de inwerkingtreding van de Wet Kwaliteitsborging (Wkb)  13. We bereiden een voorstel voor een duurzame financiering van de BVTH-taken voor  Gedurende 2022 hebben we ons verder voorbereid op de financiële effecten van de Omgevingswet (OW) en Wet kwaliteitsborging (Wkb) en het toekomstbestendig houden van de financiering van de BVTH-taken. De onzekere externe factor is de invoeringsdatum van de Ow/Wkb die al een aantal keren is uitgesteld. Zodra de invoeringsdatum definitief is, komen we hier op terug.” 14. We herijken en actualiseren de productie-diensten catalogus  15. We verminderen het aantal overlast-hotspots door beter gebruik te maken van informatie gestuurd handhaven.   16. We werken verder aan de uitbreiding en professionalering van de inzet van de BOA’s en brengen deze in lijn met de benchmark.  17. We gaan een pilot doen met bodycams voor BOA's  18. We stellen participatiebeleid op  19. We hebben illegale kamerverhuurpanden inzichtelijk gemaakt en zijn actief gestart met handhavingsprocedures gericht op het beëindigen van deze illegale situaties.   20. We gaan - samen met ODT -verder uitvoering geven aan de routekaart Outputfinanciering   21. We zetten stappen naar een zero emissie stadslogistiek  22. We stellen een Natuur- en Landschapsplan op  Bijdrage verbonden partij: GR Recreatieschap Twente Bijdrage verbonden partij: Omgevingsdienst Twente Bijdrage verbonden partij: Onderhoud Enschede . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging. 2.03 Wij werken effectiever samen met de kennisinstellingen (UT, Saxion, Aki, ROC) en het bedrijfsleven op de opgave "aantrekken en vasthouden van talent” Het aantrekken en vasthouden van talent is een opgave die we niet alleen kunnen trekken. We werken hierin nauw samen met de kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Met de kennisinstellingen hebben we een strategische samenwerkingsagenda Smart Enschede opgesteld. Het samenwerken met de bedrijven is hier een onderdeel van. Indicatoren  Aantal indicatoren: 2   Toelichting In deze grafiek is het migratiesaldo te zien per leeftijdsgroep. Om de grafiek leesbaar te houden is gekozen voor de leeftijdsgroepen tussen 15 en 40 jaar. Dit zijn ook de groepen waar we ons vooral op inzetten bij de doelstelling "aantrekken en vasthouden van talent". De migratie in de leeftijdsgroep 15-19 hangt sterk samen met het aantal jongeren dat in onze stad komt studeren. Bron: Basis Registratie Personen, bewerkt door Kennispunt Twente. Streven: we streven ernaar om meer jongeren te trekken in de leeftijdsgroep 15-19 jaar en in de leeftijdsgroepen 20-40 hopen we dat er per saldo meer mensen blijven dan dat ze vertrekken uit onze stad. Realisatie: in 2022 komen er per saldo iets minder jongeren naar Enschede dan in 2021. Een mogelijke verklaring hiervoor is de verwachte invoering van de basisbeurs in september 2023. Dit heeft mogelijk de keuze van jongeren beïnvloed om de studie een jaar uit te stellen. De jongeren blijven de belangrijkste groep voor groei van het inwoneraantal.   Toelichting In deze grafiek ziet u het aantal studenten op de UT, Artez en Saxion (vestiging Enschede). Bron realisatie: DUO, bewerkt door Kennispunt Twente. Bron streven: UT, Saxion en Artez (inschattingen). Streven: Saxion verwacht de komende jaren een lichte toename in het aantal studenten. De UT verwacht een iets sterkere groei in studentenaantallen. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een toename in internationale studenten. Realisatie: het aantal studenten op Saxion (locatie Enschede), de UT en Artez in 2022 is met 1000 gedaald ten opzichte van 2021. Dit heeft mogelijk te maken met de invoering van de studiefinanciering vanaf 2023. Leerlingen die eindexamen deden in 2022 hebben in dat jaar in hogere mate dan in andere jaren besloten tot een tussenjaar. Hiermee kunnen ze een studie starten in 2023 en dus met studiefinanciering.             Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 2 01. Wij maken in 2022 nieuwe samenwerkingsafspraken met de kennisinstellingen en voeren deze uit  02. Samen met de kennisinstellingen, het bedrijfsleven en andere instanties zetten we meer regie op de regionale talentopgave   . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging. 2.04 De (inter)nationale branding van Enschede wordt versterkt Om onze stad neer te zetten als aantrekkelijk voor talent is veel inzet nodig op positionering en profilering. We willen onze stad neerzetten als grensverleggend, innovatief, hip en slim. Hiernaast willen we ook een welcoming city zijn voor de toenemende stroom van buitenlandse studenten en kenniswerkers. Indicatoren  Aantal indicatoren: 2   Toelichting In deze grafiek zie je het percentage hoger opgeleiden in Enschede (hoger opgeleid is: HBO en WO). Enschede heeft ten opzichte van andere universiteitssteden een relatief laag aandeel HBO/WO opgeleiden. HBO/WO opgeleiden zijn een belangrijke factor voor groei van de economie en een aantrekkelijke stad. Bron: CBS Streven: HBO/WO opgeleiden zijn een belangrijke factor voor groei van economie en een aantrekkelijke stad. Als we meer talent weten aan te trekken en vast te houden, gaat dit aandeel stijgen. In 2019 is het aandeel HBO/WO opgeleiden in Enschede 34%. Een gemiddelde universiteitsstad heeft in 2019 een aandeel HBO/WO opgeleiden van 45%. Streven is daarom een geleidelijke toename van het aandeel HBO/WO opgeleiden in Enschede. Realisatie: In 2021 heeft het CBS de meetmethode voor de beroepsbevolking aangepast. In deze meetmethode wordt de omvang van de beroepsbevolking, werkloosheid, participatiegraad en opleidingsgraad gemeten. In de nieuwe meetmethode tellen betaalde stages en bijbaantjes ook mee in de werkzame beroepsbevolking. Het CBS heeft deze nieuwe meetmethode ondertussen met terugwerkende kracht verwerkt in alle cijfers vanaf 2018. In de jaarrekening 2022 van Enschede zijn de aangepaste cijfers van het CBS verwerkt. Desondanks is er een vreemde uitschieter te zien in 2021: in dat jaar stijgt het aandeel HBO/WO opgeleiden in Enschede op onverklaarbare wijze van 33% naar 44%. Een uitschieter die het CBS niet kan verklaren, maar die ook te zien was bij Maastricht. De hoge waarde voor Enschede vlakt in 2022 weer iets af naar 40%. In 2022 is het aandeel HBO/WO opgeleiden in Enschede ongeveer gelijk aan het gemiddelde in Nederland (41%). Dit is mooi ten opzichte van de metingen in 2020, maar wel laag voor een universiteitsstad. Door de nieuwe waarden van het CBS is het niet meer mogelijk om de realisatie af te zetten tegen de streefwaarden van 2019.   Toelichting De beroepsbevolking (alle mensen tussen 15 en 74 jaar die werken of beschikbaar zijn voor werk) stijgt in de grote steden door de trek naar de stad, maar daalde tot 2017 in Enschede. Door maatregelen op het gebied van bereikbaarheid van banen en het vasthouden van talent hopen we op termijn de dalende tendens van de beroepsbevolking iets te keren. Een groeiende beroepsbevolking (met een hoog opleidingsniveau) is een belangrijke vestigingsfactor voor bedrijven. Bron: CBS Streven: we streven ernaar om qua beroepsbevolking weer op het niveau van 2015 te komen (82.000). Realisatie: In 2021 heeft het CBS de meetmethode voor de beroepsbevolking aangepast. In deze meetmethode wordt de omvang van de beroepsbevolking, werkloosheid, participatiegraad en opleidingsgraad gemeten. In de nieuwe meetmethode tellen betaalde stages en bijbaantjes ook mee in de werkzame beroepsbevolking. Het CBS heeft deze nieuwe meetmethode ondertussen met terugwerkende kracht verwerkt in alle cijfers vanaf 2018. In de jaarrekening 2022 van Enschede zijn de aangepaste cijfers van het CBS verwerkt. Dit leidt voor de indicator “beroepsbevolking” tot hogere cijfers. Hierdoor zijn de bestaande streefwaarden niet meer te verbinden met de nieuwe realisatiewaarden. De beroepsbevolking neemt steeds meer toe vanaf 2020. Hier is een vreemde, onverklaarbare groei van de beroepsbevolking te zien vanaf 2021: een toename met 6000 mensen tussen 2020 en 2022. Dit is maar deels te verklaren vanuit groei van het inwoneraantal in diezelfde periode (+1500 inwoners erbij). De nieuwe meetmethode van het CBS maakt een duiding erg moeilijk.             Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 1 01. We werken het welcoming city beleid uit op het onderdeel internationale communicatie   . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

3. Enschede is een duurzame en klimaatbestendige stad Wereldwijd is er een opgave voor energietransitie, klimaatadaptatie en hergebruik van grondstoffen. Enschede moet hier ook een bijdrage in leveren. 3.01 Transitie naar duurzame energiebronnen en energietransitie Wij streven naar verduurzaming van woningen, bedrijven, duurzame energievoorziening en het afkoppelen van panden van gas. Indicatoren  Aantal indicatoren: 5   Toelichting Deze grafiek laat het gemiddelde gasverbruik per wooneenheid (koop) zien. Een afname in het gemiddelde gasverbruik is hierbij een signaal dat woningen steeds energiezuiniger worden. Bron: klimaatmonitor. Streven: het streefgetal is gebaseerd op een daling van het verbruik van 1,2% per jaar (zoals vastgesteld in het inmiddels afgelopen actieplan duurzaamheid). Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.   Toelichting Deze grafiek laat het gemiddelde gasverbruik per wooneenheid (huur) zien. Een afname in het gemiddelde gasverbruik is hierbij een signaal dat woningen steeds energiezuiniger worden. Bron: klimaatmonitor. Streven: het streefgetal is gebaseerd op een daling van het verbruik van 1,2% per jaar (zoals vastgesteld in het inmiddels afgelopen actieplan duurzaamheid). Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.      Toelichting Deze grafiek laat het gemiddelde elektriciteitsverbruik per wooneenheid (koop) zien. Een afname in het gemiddelde verbruik van elektriciteit is hierbij een signaal dat installaties en apparatuur in woningen steeds energiezuiniger worden. Bron: klimaatmonitor. Streven: het streefgetal is gebaseerd op een daling van het verbruik 1,2% per jaar (zoals vastgesteld in het inmiddels afgelopen actieplan duurzaamheid). Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.   Toelichting Deze grafiek laat het gemiddelde elektriciteitsverbruik per wooneenheid (huur) zien. Een afname in het gemiddelde verbruik van elektriciteit is hierbij een signaal dat installaties en apparatuur in woningen steeds energiezuiniger worden. Bron: klimaatmonitor. Streven: het streefgetal is gebaseerd op een daling van het verbruik van 1,2% per jaar (zoals vastgesteld in het inmiddels afgelopen actieplan duurzaamheid). Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.   Toelichting Deze indicator is in ontwikkeling. Op dit moment is niet alle benodigde informatie voorhanden om de warmtelevering aan woningen in beeld te brengen. We gaan voor de nieuwe coalitieperiode op zoek naar een indicator die wel een realistisch beeld geeft van de ontwikkelingen.     Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 7 01. We spannen ons in om de vastgestelde kaders van de energievisie en de transitievisie warmte te vertalen naar daadwerkelijke acties  02. We activeren inwoners en ondernemers voor “zon op dak”   03. We onderzoeken samen met strategische partners en buurgemeenten de mogelijkheden voor een regionaal warmtenet  04. We gaan van RES 1.0 naar RES 2.0  05. We kiezen voor interactie met de samenleving (o.a. gebiedsgerichte aanpak) om de ambitie vorm te geven  06. We brengen de consequenties van ons beleid in beeld voor het elektriciteitsnet   07. We ontwikkelen een 'ontzorgingspakket' voor particulieren om hen te ondersteunen bij de warmtetransitie  . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging. 3.02 Naar een klimaatadaptief Enschede De aanpak van hittestress en wateroverlast zijn de belangrijkste onderdelen van deze doelstelling. Er moet meer kwalitatief groen in de stad komen, meer wateropvang (aan het oppervlak en grondwater), biodiversiteit en smart sustainability.                  Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 8 01. We borgen weer een basisinzet rond het biodivers en groen maken van Enschede samen met bewoners, ondernemers en instellingen  02. We geven uitvoering aan het groenambitieplan  Er zijn voor het realiseren van de grotere ambities en investeringen vanuit het groenambitieplan geen middelen beschikbaar. Daarom stellen we voor de zomernota 2023 een uitvoeringsprogramma op. Het gaat dan bijvoorbeeld om investeringen rond het vergroenen van de binnenstad en Singels, de optimalisatie van de parken en de verzorging van onze bomen of structurele investeringsmiddelen voor het groenambitieplan. Wel zetten we dit jaar kleine stappen in het vergroenen van Enschede. Ook met behulp van een Natuur voor Elkaar subsidie van de Provincie. 03. We leggen een groenblauwe structuur aan in Twekkelerveld  04. We leggen de Zuiderspoorbeek aan  05. We pakken de wateroverlast langs de Kuipersdijk aan  06. We stimuleren klimaatadaptatie op particulier terrein  07. We stellen een regenwaterstructuurplan op  08. We leggen het Werkprogramma bodem en ondergrond voor aan de raad  . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging. 3.03 Optimaal hergebruik van producten en grondstoffen (circulaire economie) Afval wordt steeds beter gescheiden en draagt daarmee bij aan optimaal hergebruik. Indicatoren  Aantal indicatoren: 2   Toelichting “Realisatie” en “Streven” komen voort uit de Afvalbeleidsvisie en de Grondstoffenvisie die in 2011 respectievelijk 2015 door de Raad zijn vastgesteld. Gemeente Enschede volgt hiermee de landelijke doelstellingen op het gebied van afvalinzameling en verwerking. Hoe beter het huishoudelijk afval wordt gescheiden, hoe meer er ingezet kan worden op hergebruik, recycling en terugwinning van grondstoffen. Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.   Toelichting “Realisatie” en “Streven” komen voort uit de afvalvisie en de grondstoffenvisie die in 2011 respectievelijk 2015 door de Raad zijn vastgesteld met als stip aan de horizon: 50 kg restafval per inwoner per jaar in 2030. Hoe beter het huishoudelijk afval wordt gescheiden, hoe minder restafval vrijkomt en er meer ingezet kan worden op hergebruik, recycling en terugwinning van grondstoffen. Realisatie: bij het opmaken van de jaarrekening zijn de realisatiecijfers nog niet bekend.             Acties 2022 TR22 JR22 Aantal acties: 3 01. We starten met de Ja-Ja-sticker met het doel ongeadresseerd drukwerk te verminderen  02. We blijven gescheiden inzamelen stimuleren en streven naar meer kwaliteit van de ingezamelde stromen  03. We gaan verder met de optimalisatie van ondergrondse verzamelcontainers en milieupleintjes  Bijdrage verbonden partij: Twence Bijdrage verbonden partij: Twente Milieu . Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

 

Wettelijk verplichte indicatoren

Op grond van het Besluit begroting en verantwoording zijn onderstaande indicatoren opgenomen. De indicatoren gelden voor iedere gemeente en zijn bedoeld om gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken. Dit is mogelijk via www.waarstaatjegemeente.nl. 

  

.. Wat heeft het gekost?

In onderstaande taartdiagram zijn de gerealiseerde lasten per product weergegeven.

 

 

Deze tabel geeft de samenstelling van het resultaat van het programma weer. Baten en lasten, stortingen en onttrekkingen reserves worden allemaal gepresenteerd als positieve bedragen. In de saldo-kolom wordt de realisatie met de begroting (na wijziging) vergeleken en krijgt een nadeel een negatieve notatie en een voordeel een positieve notatie:

- Lasten; de werkelijke lasten over 2022 zijn lager dan begroot. Het saldo lasten is dus voordelig.

- Baten; de werkelijke baten over 2022 zijn lager dan begroot. het saldo baten is dus nadelig.

- Storting; de werkelijke storting reserves over 2022 is hoger dan begroot. Het saldo storting reserves is dus nadelig voor het resultaat (maar positief voor de balanspost reserves). 

- Onttrekking; de werkelijke onttrekking reserves over 2022 is hoger dan begroot. Het saldo onttrekking reserves is dus voordelig voor het resultaat (maar negatief voor de balanspost reserves).

 

Toelichting

 

Het resultaat van Duurzaam wonen, leven en werken is in 2022 na mutaties op de reserves uitgekomen op een voordeel van 0,6 miljoen euro. Een onderschrijding van 0,6% op de totale begroting.

 

 

De belangrijkste producten die bijdragen aan dit resultaat:

 

• Beheer en Onderhoud Openbare Ruimte, per saldo een nadelig resultaat van 521.000 euro veroorzaakt door:
• Wegen, de lasten zijn hoger uitgevallen met name door hogere prijzen als gevolg van loon- en materiaalkostenstijgingen, 550.000 euro nadelig.
• Gladheidsbestrijding, de milde winter en daardoor minder inzet gladheidbestrijding geeft een voordelig resultaat van 263.000 euro.
• Markten laat een nadelig resultaat zien van 223.000 euro als gevolg van het kwijtschelden van de marktgelden in verband met corona.

• Bestemmen, Vergunnen, Toezicht en Handhaving laat per saldo een positief resultaat zien van 2,6 miljoen veroorzaakt door:
• Rijksbijdragen in septembercirculaire ten behoeve van invoering Wet Kwaliteitsborging en Omgevingswet, 1,6 miljoen euro voordeling.
• Aanvullende desintegratiekosten overhead Omgevingsdienst, 240.000 euro nadelig.
• Vacatureruimte handhaving 600.000 euro voordelig.
• Meeropbrengst leges, 121.000 euro voordelig.
• Ontvangen dwangsommen en bestuurlijke boeten 300.000 euro voordelig.
• Cultuur, Evenementen en Citymarketing, extra personele kosten heeft een nadelig effect op de exploitatie van 200.000 euro. Daarnaast is er een compensatie van 400.000 euro uitgekeerd aan de Twentse Schouwburg in verband met de hoge energielasten. Per saldo 574.000 euro nadelig.
• Locatieontwikkeling, een nadelig saldo van 440.000 euro ontstaan door een winstuitkering van Regionaal Bedrijventerrein Twente van 460.000 euro voordelig, nadeel op de exploitatie van Technology Base van 555.000 euro en een nadeel op de plankosten van diverse projecten van 345.000 euro.
• Parkeerbeheer, het parkeerbedrijf laat lagere opbrengsten zien van ongeveer 1,2 miljoen euro, daartegenover staan meevallers in de exploitatiekosten. Per saldo 298.000 euro nadelig.

 

Voor een nadere onderbouwing van de afwijkingen wordt verwezen naar hoofdstuk 7.2.

 

 

 

 

1. {{source.parent_web_page_title}}
2. {{source.title}}