2.3 Duurzame leefomgeving

Doelenboom

Behouden en versterken van de ‘dynamische en vitale’ stad 1. Stedelijke ontwikkeling Bestemmingsplannen Lasten 1.167
Baten 151
Grondbedrijf Lasten 29.639
Baten 24.213
Locatieontwikkeling Lasten 9.465
Baten 4.149
Ruimtelijke ontwikkeling Lasten 3.715
Baten 1.537
Stimuleren van de bruisende stad 2. Beleving in de (binnen)stad Cultuur Lasten 18.123
Baten 79
Evenementen en citymarketing Lasten 2.663
Baten 114
3. Binnenstad (centrum) Binnenstad (centrum) Lasten 0
Baten 0
Burgers wonen in leefbare en veilige wijken en leveren daar een bijdrage aan 4. Burger- en overheidsparticipatie Stadsdeelsgewijs werken Lasten 5.223
Baten 429
5. Openbare orde en veiligheid Openbare orde en veiligheid Lasten 14.563
Baten 1.607
6. Beheer en onderhoud openbare ruimte Begraafplaatsen Lasten 1.432
Baten 494
Beheer wegen Lasten 9.487
Baten 1.362
Beleid leefomgeving Lasten 1.067
Baten 825
Gladheidsbestrijding Lasten 661
Havens en markten Lasten 1.696
Baten 807
Openbare verlichting Lasten 1.462
Baten 48
Parkeerbeheer Lasten 10.528
Baten 12.233
Riolering Lasten 12.979
Baten 12.979
Stadsdeelbeheer Lasten 16.071
Baten 3.102
7. Stadsdeelgewijs werken aan lokale duurzame initiatieven (WeEconomy) SGW aan lokale duurzame initiatieven Lasten 0
Baten 0
8. Wettelijke taken en deregulering Handhaving bouwwerken en bedrijven Lasten 1.678
Baten 202
Handhaving openbare ruimte Lasten 1.414
Baten 853
Vergunningen leefomgeving Lasten 3.708
Baten 2.989
Stimuleren van een duurzame leefomgeving 9. Duurzame energievoorziening Duurzaamheid Lasten 217
Baten 332
10. Afvalstoffen: afvalloos Twente Afvalstoffen Lasten 19.335
Baten 19.051

 

Wat hebben we bereikt?

Stedelijke ontwikkeling
In 2016 zagen we een duidelijke opgaande lijn in de verkoop van bouwkavels en nieuwbouwwoningen. Dat gold niet alleen voor de al jaren succesvolle verkoop in de Boddenkamp, maar nu ook voor bijvoorbeeld het Vaneker en het Brunink. Ook de plannen van onze partners in de stad verkopen goed, zoals in de Spoorzone, de Laares en het bouwplan de Florade. De 1e fase (30 woningen) van het plan Beekwoude is al verkocht.

Ook is de investeringsbereidheid van partners toegenomen. Onder andere is de ambachtsschool verkocht. Het bestemmingsplan voor de herontwikkeling is aangepast. Daarnaast hebben wij een intentieovereenkomst gesloten met een ontwikkelende partij voor het gebied van de Kop Boulevard, om samen de mogelijkheden voor integrale gebiedsontwikkeling nader te onderzoeken. De energie van marktpartijen is op meerdere plaatsen in de stad duidelijk voelbaar, zoals bijvoorbeeld de locatie Ariënsplein (Stadscampus plus), de Deurningerstraat (o.a. Arke en Lasonderdriehoek) en in de binnenstad op verschillende plekken (locatie Hema, Hofpassage en winkelcentrum Zuidmolen). Wij hebben actief partijen en initiatieven met elkaar verbonden zodat gebiedsontwikkelingen van de grond komen. Het actieprogramma binnenstad hebben wij geëvalueerd en gezien de meerwaarde voor de vernieuwing van de binnenstad gaan wij dit de komende jaren voortzetten.

Wij zien dit ook terug in een toenemend aantal vergunningaanvragen op bouw- (+15%) en sloopactiviteiten (+30%).

In 2016 zijn we o.a. gestart met de herontwikkeling van diverse wijkwinkelcentra.

Wij hebben nieuwe prestatie afspraken gemaakt met de corporaties. Het nieuwe proces, waar huurders nadrukkelijk aan hebben meegedaan, mag als succesvol worden betiteld. Partijen zijn zeer tevreden. Verder is het noemenswaardig dat de corporaties er weer in zijn geslaagd om alle (403) door het Rijk toegedeelde statushouders te huisvesten.

In het voorjaar is de analyse van Richting aan Ruimte over de markt voor wonen en werken door de Raad vastgesteld. Aangezien er een kwalitatieve mismatch zit in de lopende woningbouwplannen heeft het college daarbij opdracht gegeven voor een aantal vervolgeacties. Daaronder het zoeken van ruimte voor meer groene woonmilieus in de stad.

In 2016 hebben wij te maken gehad met nieuwe wetgeving voor het begroten en verantwoorden (BBV). Deze nieuwe BBV richtlijnen hebben wij binnen het grondbedrijf geïmplementeerd en een financiële strategie voor zowel de BBV-gevolgen als de uitwerking van Richting aan Ruimte vastgesteld.

Duurzame leefomgeving: ruimte voor bewoners en partners
De snel veranderende samenleving vraagt om een betere samenwerking tussen gemeente en inwoners. Wij ontvangen signalen, dat inwoners zich onvoldoende vertegenwoordigd voelen. Wij zijn in 2016 een gezamenlijk ontwikkelproces gestart over bewonersvertegenwoordiging en zeggenschap. Hiermee willen we helder krijgen welke manieren van bewonersvertegenwoordiging en zeggenschap beter aansluiten bij de huidige tijd. Het gebruik van de wijkbudgetten is in 2016 gestegen ten opzichte van eerdere jaren en zorgt voor vele initiatieven waarbij bewoners geïnspireerd worden ("Jij maakt de buurt - Enschede, Stad van Nu om samen te werken aan mooiere buurten en een mooier Enschede" (zie www.jijmaaktdebuurt.nl)).

Meer zeggenschap over de eigen leefomgeving
In Enschede Noord hebben bewoners te maken met wateroverlast. We hebben onderzoek laten doen naar de grondwaterstanden in Enschede Noord. Met deze kennis kunnen we gericht voorlichting geven aan bewoners. In het kader van dit onderzoek zijn onder andere enquêtes gehouden onder bewoners, aanvullende peilbuizen geplaatst en tijdelijk pompen aangezet. Dit doen wij o.a. via een kennispunt dat wij samen met Provincie en het Waterschap hebben ingericht.

Het traject “Veranderen en bezuinigingen” (2014) is afgerond. (link Brief augustus/september). Onderdeel van dit traject is de aanpassing in het maaibeleid. We hebben een belevingsonderzoek gedaan over het maaibeleid. Op basis van deze uitkomsten gaan wij in 2017 een aanpassing doen in het maaibeleid. In de wijken worden kleine stukken gras weer vaker gemaaid.

Per 1 maart 2016 is Onderhoud Enschede (intern) verzelfstandigd naar Onderhoud Enschede BV.

Voor het beheer en onderhoud aan de haven is door het gemeenschappelijk havenbedrijf een investeringsprogramma vastgesteld. Hiermee is het toekomstig gebruik van de haven gegarandeerd.

In 2017 wordt Diftar ingevoerd. Ter voorbereiding op de invoering van Diftar is samen met Twente Milieu, de woningbouwcorporaties en de bewoners een oplossing gevonden ter vervanging van de stortkokers in zuid. De stortkokers worden gesloten en daarvoor in de plaats komen ondergrondse afvalcontainers (OAC’s).

In 2015 is een aantal producten gedereguleerd. In 2016 hebben wij twee producten, te weten Kappen en Standplaats geëvalueerd. De uitkomst van de evaluatie is dat de deregulering voor deze producten een succes is en dat wij het beleid hiervoor niet hoeven aan te passen.

Een veilige stad
Enschede is in 2016 een relatief veilige stad gebleken met bijpassende grensproblematiek. Wij zijn in 2016 ons lokale veiligheidsbeleid meer gaan richten op georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Uitbuiting van mensen, drugshandel en kwaadwillende motorclubs zijn hier voorbeelden van. Wij zijn er in geslaagd om samen met de inwoners van onze stad belangrijke stappen vooruit te zetten bij het bestrijden van de (drugs) overlast in Glanerbrug. Ook de mogelijke vestiging van een AZC heeft in 2016 veel van onze inzet op het gebied van veiligheid gevraagd. 

Duurzame toekomstbestendige stad
In november 2016 hebben wij de raad geïnformeerd over de voortgang van het actieplan duurzaamheid . Wij hebben onder andere een vergunning afgegeven voor een zonneveld van 4 ha bij afvalverwerker Twence en we zijn de campagne “Enschede wekt op” gestart.

Wij hebben op 14 april tijdens de Innovation Expo in Amsterdam de Green Deal Groene daken, fase 2 ondertekend samen met minister Kamp van Economische Zaken, 26 andere gemeenten, provincie, waterschappen, overkoepelende organisaties, bedrijfsleven en kennisinstituten de Green Deal Groene Daken. 

De groene leges blijken een effectief instrument en een succesvolle duurzaamheidsmaatregel. In 2016 zijn 276 woningen, 7 bedrijven en 4 kleine initiatieven duurzamer gerealiseerd dan wettelijk verplicht. Ruim 40% van de woningen heeft een EPC van nul en 20 % van de woningen is aangesloten op het warmtenet. Alleen de woningen zorgen al voor een jaarlijkse energiebesparing van 440 ton CO2 Dit komt overeen met het (gas) verbruik van ruim 160 huishoudens. In 2017 zal nog een uitgebreide evaluatie plaatsvinden.

Bruisende stad: cultuur, citymarketing en evenementen
Onze gezamenlijke lobby bij het Rijk heeft haar vruchten afgeworpen. Het Rijk heeft de 4 in Enschede aanwezige BIS-instellingen voor de komende vier jaren weer eenzelfde subsidiebedrag toegekend. De ingezette transitie van het Rijksmuseum is ook bij het Rijk niet onopgemerkt gebleven. De Raad voor Cultuur heeft het Rijksmuseum in de top drie van de meest innovatieve Rijksmusea geplaatst. Rijkmuseum Twenthe en TwentseWelle hebben een gezamenlijke organisatie gevormd en van daaruit een nieuw plan gemaakt voor de transitie van TwentseWelle naar een Academie van Verbeelding.

Verder hebben wij, voor de verhuizing van de NrO naar de Performance Factory, een investeringssubsidie ontvangen vanuit de Ontwikkelagenda Netwerkstad.

De samenwerking tussen de theaters van Hengelo en Enschede is niet tot stand gekomen. Wel is op eigen initiatief van meerdere theaters in de regio een samenwerking gestart. De gesprekken over de samenwerking tussen de poppodia zijn in volle gang. Er zijn tussen de podia afspraken gemaakt over een pilot programmaring in de 1e helft van 2017.

Wij hebben het evenementenbeleid en het daaruit voortvloeiende evenementenprogramma aangescherpt en aangepast.

De nota studentenbeleid hebben wij geactualiseerd en is door de raad vastgesteld. Met dit nieuwe beleid willen wij de studentenparticipatie op gang brengen, zodat studenten meer betrokken worden bij de ontwikkeling van de stad.

Financieel resultaat

Het financieel resultaat is uitgekomen op een voordeel van 0,9 miljoen euro ten opzichte van de actuele begroting. Dit is 570.000 euro voordeliger ten opzichte van de prognose bij de Zomernota. De belangrijkste afwijking betreft het voordeel van 500.000 euro bij het product Stadsdeelsgewijswerken als gevolg van vrijval vanuit de reserve. Een nadeel van 200.000 euro op het eindproduct Begraven is het gevolg van een gewijzigd standpunt van de Belastingdienst over de mate waarin BTW verrekend kan worden. Verder is er een voordeel op het eindproduct Locatieontwikkeling van 583.000 euro als gevolg van minder verstrekte opdrachten TechBaseTwente (TBT) en actualiseren van de voorziening ADT. Daarnaast zijn er nog diverse kleinere voordelen op andere producten (22.000 euro).

 Indicatoren

Doelstelling A: Samen met partners behouden en versterken van de ‘dynamische en vitale’ stad

1. Rapportcijfer voor de waardering van de groene kwaliteit van het buitengebied (natuur, landschap, water, cultuurhistorie)

 

 

Toelichting
Uit de peiling van het Enschede panel blijkt de waardering voor de groene kwaliteit van het buitengebied onveranderd goed te scoren. Het instrumentarium van de Gids Buitenkans en de maatregelen in het kader van de Groene Diensten leveren hieraan een positieve bijdrage.

2. Het aantal vergunningen dat leidt tot ruimtelijke ingrepen

 
 

Toelichting
Door de aantrekkende economie is het aantal bouwactiviteiten sterk gestegen, ook in Enschede zien we deze sterke toename terug. Door de aantrekkende economie is ook de kavelverkoop sterk gestegen en wordt er ook meer nieuwbouw gepleegd.

3. Indexcijfer voor de stedelijke ruimtelijke kwaliteit (ten opzichte van 2012 op de onderdelen woonaantrekkelijkheid, dichtheden, groen en water)

 
 

Bij een betrouwbaarheid van 95% is de foutmarge 0,1% naar boven en beneden.

Toelichting
Geen cijfer ontvangen over 2016. 

Doelstelling B: Stimuleren van de bruisende stad

4. Rapportcijfer voor de waardering van aspecten van de binnenstad (horeca, winkels, sfeer, veiligheid, et cetera)

 
 

Toelichting
Jaarlijks vragen wij bezoekers om de binnenstad een rapportcijfer te geven. Dit is een algemeen rapportcijfer voor de hele binnenstad. In 2016 is het rapportcijfer licht gestegen ten opzichte van 2015. Dit kwam omdat relatief meer mensen de binnenstad een 9 of een 10 gaven. Bezoekers vinden het winkelaanbod zeer aantrekkelijk, de sfeer en gezelligheid, de Oude Markt, de warenmarkt en de Primark.

5. Imago

Toelichting
De indicator Imago is gedurende 2016 afgeschaft daarbij is aangegeven dat er in de programmabegroting 2017-2020  "aantal bezoekers grote evenementen" ervoor in de plaats komt.

Vandaar dat er geen peiling is geweest in 2016.

 

6. Aantal bezoekers van de grote gesubsidieerde culturele instellingen

 

 

Toelichting
Voor deze indicator worden de bezoekersaantallen gebruikt van de Twentse Schouwburg, ATAK, Concordia en TwentseWelle. Zowel de Twentse Schouwburg als Concordia (in 2015 gedeeltelijk gesloten door een verbouwing) ontvingen meer publiek. Atak en de TwentseWelle (verbouwing in 2016) kregen minder bezoekers dan in 2015.

 

7. Percentage van inkomsten van de grote gesubsidieerde culturele instellingen ten opzichte van de subsidie

 

 

Toelichting
Voor deze indicator worden de inkomstenstromen gebruikt van de Twentse Schouwburg, ATAK, Concordia en TwentseWelle. De subsidie afhankelijkheid is in totaal weer iets groter geworden. Dit is aan de orde bij de TwentseWelle en Atak. De Twentse Schouwburg en Concordia hebben meer eigen inkomsten gerealiseerd ten opzichte van de subsidie. 

 

Doelstelling C: Burgers wonen in leefbare en veilige wijken en leveren daar een bijdrage aan

8. Positie veiligheid van Enschede ten opzichte van de overige twaalf gemeenten met meer dan 150.000 inwoners 

 
 

Toelichting
In de ranking van veiligste 150.000+ gemeenten hebben wij de 6e plaats bereikt in 2016. Dit is een verbetering ten opzichte van 2015. 

9. Percentage inwoners dat zich weleens onveilig voelt in de eigen buurt

 
 

Bij een betrouwbaarheidsmarge van 95% is de foutmarge 1,53% naar boven en beneden.

Toelichting
Het percentage inwoners dat zich onveilig voelt is ten opzichte van 2015 gedaald. We voldoen nagenoeg aan ons streven.

10. Opkomstpercentage waarbij de brandweer na een melding tijdig ter plaatse is

 
 

Toelichting

Het gemiddelde opkomstpercentage waarbij de brandweer tijdig ter plaatse is, is in 2016 wederom gedaald. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat het aantal (loze) uitrukken sterk verminderd is. Hierdoor wordt de indicator in negatieve zin beïnvloed. Verder hebben de vrijwillige kazernes Boekelo en Glanerbrug moeite met het halen van de in het dekkingsplan vastgestelde uitruktijden. Dit heeft vooral te maken met de beschikbaarheid van voldoende vrijwilligers overdag. In 2017 zullen wij in overleg treden met de Veiligheidsregio Twente over deze indicator en de sturing hierop.   

11. Beoordeling schouwresultaten 'schoon'
Cijfer voor schouwresultaten "schoon"; 3 = hoog, 2 = basis en 1 = laag.

 
 

Toelichting
De stad is in 2016 onderhouden op kwaliteitsniveau ‘basis’ en het Stadserf op kwaliteitsniveau ‘hoog’. Dit is conform de daarover met de raad gemaakte kwaliteitsafspraken.

12. Rapportcijfer voor de waardering van de kwaliteit van het openbaar groen

 

Toelichting
De waardering voor het openbaar groen in Enschede is redelijk stabiel. Net als in 2015 wordt het openbaar groen in 2016 gewaardeerd met een 6,7.

13. Naleefgedrag milieugerelateerde handhaving

 
 

Toelichting
In tegenstelling tot wat we geprognosticeerd hadden, is het naleefgedrag in 2016 licht gestegen ten opzichte van 2015. Hoewel niet duidelijk aanwijsbaar, kan een reden zijn dat wij in 2016 meer eerste controles in met name de lichtere bedrijfscategorie met een beperkt milieurisico hebben uitgevoerd. De geconstateerde tekortkomingen waren zodanig dat inspecteurs konden volstaan met de lichtste vorm van interventie, de waarschuwing.

14. Stadsdeelgewijs werken aan lokale duurzame initiatieven (WEconomy)

 

 

Toelichting
Het aantal duurzame wijkinitiatieven is gestegen van 2 in 2015 naar 10 initiatieven in 2016. Daarnaast hebben gesprekken die afgelopen periode in stadsdelen zijn gevoerd met inwoners geleidt tot agendering van duurzaamheid in de stadsdeelagenda’s Noord en Oost.

Doelstelling D: Stimuleren van een duurzame leefomgeving

 

15. Gemiddeld energielabel. Beoogde labelverdeling van de woningvoorraad

 
 

Toelichting
Uit de tabel kan worden opgemaakt dat de verbetering van de energetische kwaliteit van de woningvoorraad over de volle breedte achter begint te lopen ten opzichte van de streefgetallen.

16. Planologische reservering van het aantal locaties voor wind- en zonne-energie

 
 

Toelichting
Er is inmiddels een omgevingsvergunning afgegeven voor het eerste zonnepark en een aanvraag voor het tweede zonnepark is in behandeling genomen. Geconstateerd kan worden dat we op dit punt in de pas lopen bij met planning.

17. Energiebesparing per jaar:
Elektriciteit:

 
 

Toelichting
In 2016 zijn we, ten opzichte van het verbruik in 2015, 0,4 % minder elektriciteit gaan verbruiken. In 2016 hebben we de streefwaarde dus niet gehaald.

De indicator(en) geven met name de trend met betrekking tot energiebesparing aan. Een koude winter, nieuwe bedrijven of meer inwoners beïnvloeden de uitkomst van deze indicator(en). In het actieplan duurzaamheid is vastgesteld welke maatregelen de gemeente zelfstandig of met partners neemt om energiebesparing te bevorderen. Nadrukkelijk is  gesteld dat hierbij voor de gemeente geen resultaatverplichting kan bestaan, maar een inspanningsverplichting. We blijven werken aan de aanpak en resultaten zoals geformuleerd in het actieplan.

Gas:

 
 

Toelichting
In 2016 verbruikten we 543.233 m3 meer gas dan in 2015 het geval is. Dat is een toename van 0,4 %. In 2016 hebben we de streefwaarde dus niet gehaald.

18. Toename scheidingspercentage restafval

 

 

Toelichting
Er is een geringe toename in scheidingspercentage zichtbaar. Vanaf 2017 worden forse verbeteringen verwacht als gevolg van de invoering van Diftar.

19. Kg's restafval per inwoner/jaar (afname)

 

 

Toelichting
Er is een daling zichtbaar in de hoeveelheid restafval per inwoner. Vanaf 2017 worden forse verbeteringen verwacht als gevolg van de invoering van Diftar.

20. Aantal collectieve bewonersinitiatieven in wijkplannen van Stadsdelen
Deze indicator is in de Programmabegroting 2017 vervallen omdat geconcludeerd is dat de streefwaarden en realisatie geen toegevoegde waarden hebben ter monitoring van de doelstelling D.

21. Aantal ondersteuningsvragen aan de duurzaamheidsmakelaar

 

 

Toelichting
Deze indicator maakt inzichtelijk hoeveel digitale (ondersteunings)vragen worden gesteld via duurzaam053. Niet geteld worden ondersteuningsvragen via het ambtelijk apparaat. Het aantal (ondersteunings)vragen maakt inzichtelijk wat het meerjarig gebruik is van deze 'Enschedese digitale vraagbaakfunctie. NB: In het Actieplan Duurzaamheid zijn met betrekking tot deze indicator geen streefwaardes vastgesteld.

 Wat hebben we ervoor gedaan?

Doelstelling A: Samen met partners behouden en versterken van de ‘dynamische en vitale’ stad

Actiepunten 2016 Status Zomernota Status 31/12/2016
Thema 1: Stedelijke ontwikkeling    
 1. Stedelijke ontwikkeling staat de komende periode voor omvangrijke veranderingen op het gebied van (eigentijdse) gebiedsontwikkeling. De manier van werken wordt meer faciliterend, ondersteunend, inspirerend en vooral ook meer samenlevingsgericht. Het gaat bij Eigentijdse Gebiedsontwikkeling niet om de dagelijkse bedrijfsactiviteiten, maar om de activiteiten die horen bij de transitie in het ruimtelijk domein en gebiedsontwikkeling. Deze transitie is een koers die we als gemeente ook bestuurlijk inzetten.

 

   
A. Er wordt uitvoering gegeven aan het traject Richting aan Ruimte fase 2: een herbeoordeling van alle lopende ruimtelijke ontwikkelingen op hun bijdrage aan de stad. Door het herijken, anders faseren en eventueel stoppen van eigen grondexploitaties ontstaat programmatische ruimte. Ook plannen van derden, hoofdzakelijk ontwikkelaars en corporaties, houden we in een gezamenlijk proces tegen het licht. De programmatische ruimte die ontstaat kan worden ingezet in projecten die beter scoren op de ruimtelijk-economische doelen van de stad. Financiële effecten uit dit traject worden niet in 2016 geëffectueerd. Deze effecten realiseren we op z’n vroegst vanaf 2018.
B. Bij de AD gefinancierde organisatie (“SO Nieuwe Stijl 2020”) streven we naar een passende toekomstbestendige en flexibele organisatie die zoveel mogelijk uit Algemene Dekkingsmiddelen (AD) wordt gefinancierd in plaats van uit projectfinanciering (niet-AD). Concreet richten we ons daarmee op risicoreductie en flexibele inzet van medewerkers. In dit traject betrekken we ook de AD-middelen die beschikbaar zijn voor nieuwe initiatieven in de stad (fase 0 en 1 en herstructurering). De beschikbare middelen voor deze initiatieven en herstructureringsprojecten nemen af ten opzichte van 2015. Dit betekent dat we in 2016 nog scherper moeten prioriteiten op de projecten die we binnen deze middelen willen en kunnen uitvoeren. Denk hierbij aan werkzaamheden voor het Actie Programma Binnenstad die we in 2015 voor een deel uit deze middelen financieren.  
C. Grondbedrijf nieuwe stijl: hierbij gaat het onder andere om aanpassingen van de grondexploitaties op een looptijd van tien jaar. Dit is in lijn met de voorgenomen wijziging van het BBV. De resultaten worden verwerkt in de zomernota 2016. Het kan zijn dat de ingangsdatum al januari 2016 is. Volgens een eerste doorberekening heeft dit omvangrijke consequenties. In de zomernota 2015 zijn vanaf 2018 middelen beschikbaar gesteld voor grondbedrijf nieuwe stijl.    
D. Grondbedrijf nieuwe stijl: hierbij gaat het om een voorstel voor een structurele ontwikkelreserve. Het aantal projecten waarvoor geen kostenverhaal meer mogelijk is, neemt toe. Een gewone grondexploitatie is niet meer aan de orde (bijvoorbeeld de begeleiding van het proces rond het Arriënsplein). Het gaat om projecten waar wij geen eigenaar zijn en dus geen verdienmodel hebben, maar er wel sprake is van een groot maatschappelijk belang. De verwachting is ook dat in de samenwerking met investeerders de onrendabele top van projecten vraagt om aanvullende middelen van de gemeente. Wettelijk zijn we als gemeente zelfs gehouden bepaalde kosten voor onze rekening te nemen. Bijvoorbeeld kosten voor het aanpassen van de openbare ruimte voor projecten die derden realiseren. In de huidige werkwijze moet op ieder verzoek besluitvorming door de raad plaatsvinden. In 2016 worden de mogelijkheden onderzocht voor realisatie van een ontwikkelreserve waaruit middelen kunnen worden onttrokken. Het voorstel zal worden opgenomen in de zomernota 2016.  
E. Er wordt gestart met het opstellen van een nieuwe omgevingsvisie (structuurvisie) anticiperend op de komende nieuwe Omgevingswet. De omgevingsvisie is een geïntegreerd kader waarin beleid samenkomt op verschillende terreinen en uit verschillende programma's. Bij het opstellen van de omgevingsvisie wordt ook dat beleid geëvalueerd en eventueel aangepast. Zo wordt beleid verminderd en meer integraal geformuleerd. De planning van het proces is afhankelijk van diverse andere trajecten, waaronder andere beleidsnota’s. In 2016 vindt verdere uitwerking plaats van de planning en aanpak. Daarbij nemen we ook de te verwachten financiële effecten mee. Op grond daarvan wordt in 2016 een separaat voorstel voorgelegd, waarbij bij de raad ook budget wordt aangevraagd.  
Ook wordt gestart met het opstellen van een omgevingsplan voor het binnensingelgebied (zie bij Omgevingswet).    
F. De nieuwe Woningwet die op 1 juli 2015 in werking trad, vraagt om een andere samenwerking met de woningcorporaties. De gemeente krijgt meer inzicht in de financiën van de corporaties en hun investeringsvermogen. Dit kan worden betrokken in de samenwerkingsafspraken die in 2016 worden vernieuwd. Bij het opstellen van die samenwerkingsafspraken krijgen de huurders een volwaardige rol. Daarnaast moeten de corporaties aantonen dat ze in voldoende mate bijdragen aan het Wonenbeleid zoals de gemeente dat formuleert. Dit vraagt ook een concretisering van de woonvisie door de gemeente. Deze woonvisie wordt in 2016 doorgevoerd.  

* De recente ontwikkelingen op het gebied van openbare orde en veiligheid (zie beleidsbrief) hebben geleid tot enkele accentverschillen ten opzichte van doelstellingen in de begroting 2016.
Legenda:
= niet of slechts gedeeltelijk uitgevoerd; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.


Toelichting
1b. De scherpere prioritering op projecten heeft nog niet plaatsgevonden. Wel hebben we in 2016 een aantal strategieën bedacht hoe wij dit willen gaan doen. Deze gaan wij in 2017 toepassen en willen vervolgens bepalen welke lessen we hieruit trekken.

1d. Het voorstel voor het realiseren van een ontwikkelreserve (gebiedsfonds) is vertraagd vanwege prioritering op werkzaamheden. Het belang van de ontwikkelreserve wordt onderkent en staat nu op de planning voor de zomernota 2017.

1e. De tweede kamer heeft de behandeling van het wetsvoorstel al meerdere malen uitgesteld daardoor is de invoeringsdatum op dit moment onbekend. De verwachting is dat de invoering op zijn vroegst in 2019 plaats zal vinden.

1f.  Uit gesprekken met marktpartijen en corporaties is gebleken dat de woonvisie van 2012 nog steeds actueel genoeg is. Wel zijn er door de woningwet van 2015 andere instrumenten gekomen om de visie om te zetten in realiteit.

Een van de belangrijkste nieuwe instrumenten zijn de “prestatieafspraken”. Het afgelopen jaar is samen met de corporaties en de bewonersvertegenwoordigers de eerste “prestatieafspraak” gemaakt.  

Wij gaan de raad voorstellen om, net als bij de toekomstvisie van Enschede, de einddatum weg te laten en over te gaan op het systeem van “rolling forecast”. Waarbij we jaarlijks controleren of er omstandigheden zijn die aanpassing van de visie en uitvoering ervan noodzakelijk maken. Hierover rapporteert het college in de reguliere IPC-cyclus. 

Doelstelling B: Stimuleren van de bruisende stad

Actiepunten 2016 Status Zomernota Status 31/12/2016
Thema 2: Beleving in de (binnen)stad    
2. De binnenstad ontwikkelt zich steeds verder tot het bruisende centrum van Twente en zelfs van de Euregio. De binnenstad is van groot belang voor de economische positie en de uitstraling van Enschede. Het streven is dé hoofd(winkel)stad van de Euregio te zijn. De ligging dicht bij Duitsland wordt meer benut. Naast een gevarieerd, modern en compleet winkelbestand met goed uitziende gevels, verwachten bezoekers ook beleving in de binnenstad. Het stadshart zou een gastvrij 'pretpark' moeten zijn, dat voor diverse soorten doelgroepen attractiewaarde heeft. Samen met de partners wordt de benadering van de binnenstad als pretpark verder uitgewerkt. Initiatieven die de levendigheid en het onderscheidend vermogen van Enschede bevorderen zijn van harte welkom. Waar mogelijk worden die gefaciliteerd. Denk daarbij aan het zichtbaar maken van een musical zoals 'Grease' op pleinen met een drive-in bioscoop en met bandjes en kleding uit de jaren zestig. Ook spontane concepten met een mix van winkels, cultuur en horeca  (á la Upperside aan de Haverstraatpassage) verwelkomen wij graag. Hoe meer variatie, des te beter.  
3. Uitvoering geven aan de actualisatie van het cultuurplan:    
      A. Het vormgeven van een toekomstbestendige bibliotheek die bijdraagt aan een bruisende binnenstad en die in de wijken laagdrempelig bereikbaar is.
      B.  Het vernieuwen van het museum TwentseWelle met een sterkere focus op het profiel van Roombeek Cultuurpark, waarin kunst, technologie en ondernemerschap centraal staan. Daarnaast het verder versterken van het profiel en de economische betekenis van Roombeek Cultuurpark, door een sterkere verbinding van de instellingen onderling en met het bedrijfsleven, onder meer via de ondersteuning van de Academie van Verbeelding.  
      C. Het intensiveren van de regionale afstemming van het bovenlokale cultuuraanbod en de marketing daarvan. Daaronder samenwerking in de podiuminfrastructuur (gericht op een toekomstbestendig pop- en theateraanbod) en het opstarten van een samenwerking op het terrein van musea en erfgoed. De eerste focus ligt op de samenwerking tussen cultuurinstellingen in Hengelo en Enschede.  
      D. Invoeren van "Cultuureducatie met Kwaliteit" in het primair onderwijs.  
De inzet is de ontwikkelingen op het gebied van Podiumkunst, Roombeek Cultuurpark en educatie & talentontwikkeling in het nationale beleid te positioneren als proeftuinen/pilotgebieden.    
4. Voor citymarketing en evenementen staan alle acties 2016 in het teken van het merk van de stad: “Enschede, Stad van Nu”. Het hoofddoel is het versterken van de (vrijetijds)economie, waaronder in de binnenstad (Winkelstad en Muziekstad) en Roombeek Cultuurpark. Alles is gericht op het aantrekken van meer bezoekers en het stimuleren van herhalingsbezoek, meerdaagsverblijf en bestedingen. Het evenementenbeleid spitst zich toe op een gevarieerd evenementenaanbod dat bijdraagt aan de aantrekkingskracht van de bruisende binnenstad. De inzet blijft om enkele evenementen uit te laten groeien naar evenementen met een landelijk bereik. Het acquireren van landelijk bekende inkoopevents maakt onderdeel uit van deze strategie. Ook wordt ingezet op verduurzaming van de evenementen.
Resultaten citymarketing en evenementen in 2016:
   
      A. Samenhangende aanpak van citymarketing, toerisme, recreatie en evenementen. De aanpak leidt tot aanscherping van de opdracht aan Enschede Promotie.  
      B. Verdere verduurzaming van de Enschedese evenementen.  
      C. Continuering van de ondersteuning van studentenevenementen, mede om Enschede als aantrekkelijke studentenstad te profileren.  
      D. Versterken van de verbinding met de regio en Euregio  
Thema 3: Binnenstad (centrum)    
5. Door nieuwe impulsen in de kwaliteit van de historische stadskern zelf krijgt het centrum steeds meer de grootstedelijke uitstraling die al geruime tijd werd nagestreefd. De ontwikkelingen rondom de binnenstad en langs de grote invalswegen (de Zuiderval en de Haaksbergerstraat) dragen daar aan bij. Deze grootstedelijke uitstraling is niet alleen goed voor het positieve imago van de stad, maar ook voor het creëren van extra banen. Daarom wordt het Actieprogramma Binnenstad en de ondersteuning van onze partners bij het realiseren van kleinschalige projecten in het centrum voortgezet. Binnen een integraal kernteam voor het centrum wordt gewerkt aan de agenda voor het centrum. In 2015 is de eerste opzet voor de agenda gereed. Deze agenda geeft de koers aan die de gemeente samen met de partners de komende vier jaar volgt in het stadsdeel centrum. De agenda is mede gebaseerd op het coalitieakkoord en op de inbreng van programma-organisatie, partners en inwoners, onder andere via de stadsdeelconsulatie van april 2015. In de conceptagenda voor het centrum staan de volgende zes speerpunten:    
      A. Versterken binnenstad (Bruisende Binnenstad);
      B. Werk (Banenmotor);  
      C. Stedelijk wonen en dynamiek (Compact en Dynamisch);  
      D. Zorg en Welzijn (Eigen Kracht);  
      E. Modern samenwerken (Meer Zeggenschap);
      F. Marketing en communicatie (Be good and tell it!).  
6. Op basis van het Actieprogramma binnenstad en Netwerkstad (project 'Spontane binnensteden') in het stadserfgebied:    
      A. Evaluatie van het Aktieprogramma binnenstad  
      B. Voortzetting van stimuleringsmaatregelen voor gevelverbetering (o.a. Op de Wal) en wonen boven winkels.  
      C. Versterken beleving pleinen (o.a. Klokkenplas) en routing in de binnenstad.  
      D. Samen met de binnenstadspartners wordt de benadering van de binnenstad als “pretpark” uitgewerkt, te vertalen in het wijkprogramma voor de binnenstad.  
      E. Vaststelling Agenda Centrum en bestemmingsplan Binnenstad.  
      F. Diverse kleine maar belangrijke projecten zoals bijvoorbeeld nieuwbouw De Zon, verbouw Hofpassage, transformatie Zuidmolen en het voormalige Atak.  
 7. Er zijn diverse lopende projecten, zoals:    
     A. De opening van het MST met het Koningsplein, inclusief de verbinding naar de van Heekgarage.  
     B. De versterking van de Verbindingszone Stadscampus-Binnenstad (herinrichting Van Galenstraat en omstreken).
     C. Vervolg woningbouw in middengebied Spoorzone, Boddenkamp en Laares.
     D. Her-/nieuwbouw van het Schuttersveld.  
     E. Afronden van de renovatie Vitensterrein/renovatie Tattersall.  
     F.  Uitvoeren van het wijkverkeerscirculatieplan Hogeland/Getfert.  
8.  Het begeleiden van nieuwe initiatieven van marktpartijen bij de herontwikkeling of herbestemming van diverse locaties in het binnensingelgebied (bijvoorbeeld Ariënsplein, Kop Boulevard, Ledeboerterrein, Winkelcentrum Zuidmolen, Hofpassage, voormalig ABN-Amro pand Oldenzaalsestraat, Cobercoterrein).

Legenda: = niet of slechts gedeeltelijk uitgevoerd; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

Toelichting
6e. Het nieuwe bestemmingsplan voor de binnenstad is zo goed als klaar. De oorspronkelijke planning is niet gehaald omdat we het belangrijk vinden om meer tijd te nemen voor een zorgvuldige inhoudelijke consultatie van de binnenstadspartners, o.a. op het gebied van ‘kleinschalig ondergeschikte horeca’ in winkels. De planning is nu dat het bestemmingsplan in februari 2017 in procedure gaat.

7b. De reden voor de vertraging van de 2e fase is dat de kruispunten onderdeel zijn van wegen (Nijverheid/Piet Heinstraat en de Ruyterlaan/Ripperdastraat) welke grenzen aan de projecten Kop Boulevard en Ariënsplein. Deze projecten leveren een belangrijke bijdrage  in het verder versterken van de stadskern Enschede.  De uitgangspunten voor herinrichting van deze kruispunten zijn ook bepalend voor de totaal profielen van deze wegen. De afgelopen periode zijn de ontwikkelingen rondom de Kop Boulevard en het Ariënsplein in een versnelling gekomen. Dat betekent dat we bij de herinrichting van de kruispunten een zorgvuldige keuze moeten maken die toekomstbestendig is, rekening houdend met het beperkte geld dat beschikbaar is.

7c. De woningbouw in de Spoorzone en het Middengebied lopen voor op de planning.

7f. Begin 2016 zijn de noodzakelijk verkeersbesluiten genomen en zijn de voorgenomen maatregelen getroffen. Vooral tegen de verkeerscirculatie maatregelen/eenrichtingsverkeer en de voorgenomen afsluiting van de Spelbergweg/Brinkstraat hadden omwonenden bezwaar. Hierover vonden gesprekken plaats. Het plan is dus grotendeels afgerond, echter met wijzigingen ten opzichte van de eerder bedachte maatregelen.

Doelstelling C: Burgers wonen in leefbare en veilige wijken en leveren daar een bijdrage aan

Actiepunten 2016 Status Zomernota Status 31/12/2016
Thema 4: Burger- en overheidsparticipatie    
9.  Het stadsdeelsgewijs werken wordt doorontwikkeld naar samenlevingsgericht werken door lokale focus binnen de thema's:    
     A. Meer ruimte te geven aan bewonersinitiatieven  
     B. Te luisteren naar de inwoners van de stad door gebruikmaking van stadsconsultaties  
     C. Te zorgen voor meer invloed voor bewoners op de begroting  
10. De uitkomsten van de uit te voeren stadsconsultaties worden verwerkt en de opbrengsten worden opgenomen in het beleid en in de uitvoeringsprogramma's.  
11. In het kader van de implementatie van Burgerkracht wordt bepaald, in samenspraak met de stadsdeelcommissies, voor welke straten/buurten/wijken professionele ondersteuning wordt ingekocht en met wel doel.   
12. Er wordt onderzoek gedaan naar een duurzame toekomst voor de kinderboerderij, waarbij verzelfstandiging een mogelijkheid is.   
13. Samen met de partners zet het college zich in voor uitbouw van de werkgelegenheid in de binnenstad. In de agenda Centrum en het Actieprogramma Binnenstad worden de verbeteringen van de routing, het voortzetten van gevelverbetering en wonen boven winkels als voorbeelden van speerpunten genoemd.  
14. In het kader van Wesselerbrink Doen wordt er gericht aandacht en inzet geleverd op integratie en participatie in de Wesselerbrink.  
15. Er komt een Asielzoekerscentrum (AZC) op Eschmarkerveld. Samen met de partners zet het college zich in voor de opvang van vluchtelingen. Hierbij zullen we de wijkraden, omwonenden en andere betrokken partners actief betrekken. Samen met hen, de maatschappelijke partners en bedrijven in de omgeving wordt intensief overlegd over de inrichting van het centrum, de sociaal maatschappelijke inbedding en over de benodigde veiligheidsmaatregelen en hoe de vluchtelingen kunnen participeren in onze samenleving.   
Thema 5: Openbare orde en veiligheid    
16. Het intensiveren van de aanpak van overlast/ georganiseerde criminaliteit in het Centrum en Glanerbrug door middel van een integrale samenwerking in deze specifieke omgeving en vernieuwde camera’s in het centrum.  
17. Samen met TS&S wordt er geëxperimenteerd met vernieuwende veiligheidsoplossingen voor de aanpak van (on)veiligheid, zoals veilige evenementen (bijvoorbeeld de wedstrijden FC Twente). TS&S ontwikkelt dit samen met de regio’s Den Haag en Eindhoven/Tilburg. TS&S en de Twente Safety Campus (nauw verbonden met TS&S) helpen met het ontwikkelen, testen, uitvoeren en het naar de markt brengen van innovatieve mogelijkheden. Zo werken we aan veiliger wonen, werken en leven. Maar ook aan meer banen in Twente.  
18. Op het gebied van zorg en veiligheid ontwikkelt de gemeente zich door samen te werken met het Veiligheidshuis Twente en de wijkteams. Aandachtpunten zijn hierbij :    
      A. De zuidwijken / Wesselerbrink;  
      B. Risicojeugd  
      C. Aanpak Top X  
      D. Huiselijk geweld  
19. Vroegtijdig signalering van alle vormen van potentieel gewelddadig extremisme is belangrijk. Met de partners worden afspraken gemaakt hoe nog beter gesignaleerd kan worden. Hierbij helpt de gemeente hen bij het bevorderen van deskundigheid.  
20. Het college wil zorgen voor toegankelijk, gastvrij en veilig voetbal. Er wordt daarom geëxperimenteerd samen met de partners (onder andere politie, FC Twente, brandweer) op het gebied van safety en voetbal.   
Thema 6. Beheer en onderhoud openbare ruimte    
21. In de zomer van 2016 wordt de pilot 'verkoop van reststroken openbaar groen' geëvalueerd. Op basis van die evaluatie wordt besloten of de pilot gemeentebreed wordt uitgerold.  
22. Op basis van de evaluatie van onkruidbestrijding op verharding van 2014 en 2015 (onkruidbestrijding zonder gebruik te maken van chemische middelen) wordt een nieuwe bestuurlijke afweging gemaakt tussen het kwaliteitsbeeld en de beschikbare middelen.  
23. In 2015 zijn verschillende pilots 'zelfbeheer' gestart, waarbij het onderhoud van een buurt of wijk zo veel mogelijk bij bewoners of partners is belegd. Deze pilots moeten in 2016 leiden tot gezamenlijk vastgestelde randvoorwaarden voor succesvol zelfbeheer. Hierbij is vanuit de gemeente expliciet aandacht voor de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.  
24. De bezuinigingsmaatregelen uit het traject 'veranderen en bezuinigen in het beheer en onderhoud van de openbare ruimte' zijn doorgevoerd. De taakstellingen worden voor 2016 behaald, maar daarvoor zijn wel een aantal aanpassingen nodig. Dit betreft aanpassingen binnen de door de raad gegeven kaders, waarbij zoveel mogelijk gehoor is gegeven aan de uitkomsten van de evaluatie die samen met bewoners en partners is uitgevoerd.    
       A. Het maaibeleid is samen met bewoners en partners geëvalueerd en aangepast. Het veranderde straatbeeld werd door veel bewoners als ongewenst ervaren wat in 2015 leidde tot een toename van het aantal meldingen hierover. In 2016 worden, vanwege de veiligheid, meer locaties langs wegen bijgemaaid. En waar verruwing niet functioneel bleek, worden locaties weer omgevormd naar gazon. Om de benodigde bezuiniging te realiseren wordt op andere locaties minder gemaaid.  
      B. Prioriteit voor het College is een bruisende binnenstad. Daarom is er in 2016 een bedrag van 78.000 euro (afgerond 0,1 miljoen) opgenomen, zodat de fonteinen en andere waterpartijen in 2016 blijven stromen. Voor 2017 en verder verkent het College de mogelijkheden voor sponsoring.  
      C. Binnenstad: wanneer geen partners worden gevonden die de sfeerverlichting willen overnemen, wordt deze verlichting conform het voorstel vanaf de winter 2016/2017 uitgeschakeld. Ook stellen we de raad voor de leges 'toegang binnenstad' te verhogen. De laatste nog uit te voeren maatregel in de binnenstad is de sluiting van de openbare toiletten. Voor een aantal toiletten is geen structurele oplossing gevonden, maar is vanuit partners zoals politie en gehandicaptenraad, wel het belang van instandhouding benadrukt. Om die reden worden die toiletten niet gesloten.   
Thema 7: Stadsdeelgewijs werken aan lokale duurzame initiatieven (Weconomy)    
25. De inzet van een duurzaamheidsmakelaar voor stadsdelen en inwoners.  
26. Het stimuleren van de inzet van wijkbudget voor duurzaamheid door stimulering en toelichting op mogelijkheden.
27. Inzet van het innovatie-stimuleringsfonds duurzaamheid (budget initiatiefkracht).  
28. Ook in 2016 tien nieuwe duurzame burgerinitiatieven (bijvoorbeeld duurzame sportvereniging, groene wijk, buurtenergiebedrijf, wijkmoestuin, duurzame school).  
29. Wijkplannen met een duurzaamheidsparagraaf.
Thema 8: Wettelijke taken en deregulering    
30. Deregulering: de regeldruk voor inwoners, ondernemers en instellingen wordt waar mogelijk omlaag gebracht. Dit leidt tot een vermindering van de administratieve lasten voor inwoners, ondernemers en overheden. In 2015 is met succes de eerste tranche deregulering afgerond. Gedurende het jaar 2016 worden twee onderdelen herijkt, te weten:     
      A. De 'kaart overzicht beschermwaardige bomen' bij het product kappen van bomen;  
      B. Het product standplaatsen.  
Eind 2015 wordt het proces van de tweede tranche deregulering opgestart. Hoewel de besluitvorming hierover nog niet is afgerond, zal in 2016 de focus liggen op de onderwerpen globale bestemmingsplannen, welstandstoetsing, toetsing aan het bouwbesluit en het milieu (stoken).     
31. Omgevingswet: het kabinet maakt het omgevingsrecht makkelijker en voegt een groot aantal wettelijke regelingen samen in één Omgevingswet. De invoering staat gepland voor 2018. Van alle implementatiewerkzaamheden zal in 2016 de nadruk liggen op:    
      A. Via de G32 invloed uitoefenen.  
      B. Informatieverstrekking richting de raad en discussie tussen college en raad over vrije beleidsruimte.
      C. Anticiperen op de Omgevingswet bij organisatieontwikkeling. Bijvoorbeeld door de hele keten van werkprocessen gerelateerd aan de Omgevingswet beter samen te laten werken en door een betere samenwerking tussen ketens van werkprocessen.  
      D. Vooruitlopend op 2018 wordt in allerlei pilotprojecten al geëxperimenteerd met de nieuwe instrumenten uit de Omgevingswet. Enschede doet hier ook aan mee. Zo is in 2015 goedkeuring verleend voor het toepassen van het omgevingsplan op het voormalige vliegveldterrein/ADT-terrein. Dit gebeurt momenteel door middel van de Crisis en herstelwet. Het experimenteren met het omgevingsplan wordt in het laatste kwartaal van 2015 uitgebreid naar het binnensingelgebied. De impact hiervan is merkbaar in 2016.  
32. Private Kwaliteitsborging in het bouwtoezicht (privatisering toetsing bouwbesluit): het ministerie werkt aan een nieuw stelsel voor het bouwtoezicht in Nederland. Kern van dit stelsel is dat in de toekomst bouwpartners zelf hun kwaliteitsborging moeten regelen. Het bevoegd gezag kijkt naar welstand, ruimtelijke ordening en de veiligheid van derden. Private partijen zorgen zelf voor het voldoen aan het Bouwbesluit. Het nieuwe stelsel treedt naar verwachting in 2016 deels in werking, maar uitstel naar 2017 behoort tot de mogelijkheden. In 2016 wordt onderzocht wat de consequenties zijn van het nieuwe stelsel in financiële en organisatorische zin.  

* De recente ontwikkelingen op het gebied van openbare orde en veiligheid (zie beleidsbrief) hebben geleid tot enkele accentverschillen ten opzichte van doelstellingen in de begroting 2016.
Legenda:
= niet of slechts gedeeltelijk uitgevoerd; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

Toelichting
9b.  We luisteren naar de inwoners van de stad en blijven met hen in gesprek. We hebben ons niet beperkt tot het instrument van de stadsconsultatie, maar zijn op vernieuwende wijze in gesprek gegaan met de inwoners op een manier die  beter aansluit bij de behoefte. Voorbeelden:

  • Centrum: kijk-op-de-wijk gesprekken in Horstlanden-Veldkamp, sta-tafelgesprekken in Zuid-Oost (beide door wijkraad/wijkcommissie georganiseerd) en gesprekken over Nieuw Enschedees Welzijn tijdens de Viva-week.
  • Noord: wijkwandeling en het in dialoog komen met inwoners in de stadsdeelcommissie via gespreksthema’s als Nieuw Enschedees Welzijn en buurtconferentie/bewonersfestival bij bewonersbedrijf Beien.
  • Oost: wijkgesprekken.
  • Zuid: buren (d)eten en dialoogmunt.
  • West: ronde tafelgesprekken.

9c. In de eerste helft van 2016 is de focus vooral gericht op geld en begroting. In de tweede helft van 2016 is de focus in de wijken verschoven naar de uitvoering. In de kanteling van systeemdenken naar leefdenken hebben we ons gericht op wat de bedoeling is, op de verbinding met de bewoners, gezocht naar de energie in de wijken en gekeken naar het maatschappelijke resultaat van de gezamenlijke inspanningen. 

11. Op 27 juni 2016 heeft de raad besloten de huidige overeenkomsten burgerkracht voor 2017 voort te zetten, zodat er voor 2017 geen nieuwe uitvraag heeft plaatsgevonden en de situatie van 2016 is gecontinueerd. Besloten is de tweede tranche te betrekken bij de behandeling van Nieuw Enschedees Welzijn. De nota Nieuw Enschedees Welzijn 2017-2022 is op 19 december door de raad vastgesteld.

12. Het onderzoek heeft door ziekte van de projectleiding vertraging opgelopen maar is in de afrondende fase. De raad wordt in 2017 over de uitkomsten geïnformeerd.

15. Het COA heeft in oktober 2016 het verzoek tot de bouw van een AZC op Eschmarkerveld ingetrokken. De raad is hierover per brief geïnformeerd. 

16.  Door samen met onze inwoners de (drugs)overlast in Glanerburg intensief aan te pakken is deze substantieel verminderd. Voor de aanpak van (georganiseerde) criminaliteit is een nieuw integraal project opgestart waarvoor bij de zomernota 2016 extra middelen vrij gemaakt zijn. De camera's in het centrum zijn vernieuwd en op strategischer plekken opgehangen waardoor bredere inzet (o.a. Wilminkplein/ Noorderhagen) mogelijk is gemaakt. 

17. Samen met TS&S is gewerkt aan het bij elkaar brengen van diverse partijen op het gebied van veiligheid en innovatie. Voorbeelden hiervan zijn " Drones Innovatie Dag", " Innovatiecafé veilig voetbal " en "Innovatiecongres Veiligheid & Justitie 2016".

20. De pilot veilig voetbal is vanwege andere prioriteiten bij de gemeente & FC Twente verschoven naar 2017. 

23. De daadwerkelijke start van de pilots waarbij het beheer en onderhoud van de deelnemende bedrijventerreinen ook echt door de betreffende ondernemersverenigingen wordt gedaan, heeft in 2016 plaatsgevonden. De pilots lopen tot het 2e kwartaal van 2017 en daarna vindt met de ondernemersverenigingen  een gezamenlijke evaluatie plaats op basis waarvan een set van spelregels wordt vastgelegd. Deze spelregels vormen de basisafspraken voor het beheer van de openbare ruimte door partners.
 

24c. De sfeerverlichting zou in 2016 worden overgedragen, we hebben er in overleg met de partners voor gekozen de sfeerverlichting in 2016 nog te verzorgen. Deze afspraak is gemaakt omdat het contract met de huidige leverancier nog tot en met 2016 doorliep en op die manier de weg vrij was voor de binnenstadspartners om hier eigen keuzes in te maken. De extra kosten betroffen 25.000 euro en zijn opgevangen binnen het eindproduct Stadsdeelbeheer. De volgende winter wordt het overgelaten aan de partners uit de binnenstad.

32. De tweede kamer heeft de behandeling van het wetsvoorstel al meerdere malen uitgesteld daardoor is de invoeringsdatum op dit moment onbekend. De verwachting is dat de invoering op zijn vroegst in 2018 plaats zal vinden.

Doelstelling D: Stimuleren van een duurzame leefomgeving

Duurzaam handelen betekent voor het college 'het niet doorschuiven van de rekening van ons gedrag naar toekomstige generaties'. Duurzaamheid is dus niet meer alleen een synoniem voor rekening houden met natuur en milieu, maar heeft bijvoorbeeld ook betrekking op een solide financieel beleid en een gezonde economische groei. In 2015 is met de vaststelling van het Actieplan duurzaamheid dan ook besloten om een meer omvattend duurzaamheidsbeleid te voeren. In dit Actieplan zijn 8 speerpunten van beleid genoemd ten aanzien van duurzaamheid. Per speerpunt zijn voor de periode 2015-2019 uitvoeringsprogramma's opgesteld, waarmee de met het Actieplan beoogde resultaten binnen handbereik komen. In 2016 en verder ligt de nadruk op de uitvoering van deze programma's. 

Actiepunten 2016 Status Zomernota Status 31/12/2016
Thema 9: Duurzame energievoorziening    
33. Het vergroenen van het legesstelsel. Daardoor stimuleren we duurzame activiteiten (bijvoorbeeld energieneutraal bouwen) en remmen we milieubelastender activiteiten af.  
34. Het faciliteren van initiatieven Pioneering (realiseren van het Huis van de Toekomst, het verduurzamen van een bestaande school).  
35. Ondernemers een podium bieden voor het uitwisselen van kennis en ervaringen over duurzaam ondernemen.
36. Het stimuleren van het bereiken van duurzaamheidsdoelstellingen door het sluiten van een convenant met het bedrijfsleven.  
37. Energiebesparing van het bedrijfsleven door voorlichting en inzet van het instrumentarium Wet Milieubeheer en het Activiteitenbesluit.  
38. Het faciliteren van initiatiefnemers windturbines en zonneparken.  
Thema 10: Afvalstoffen: afvalloos Twente    
39. In 2016 vinden de voorbereidingen plaats voor invoering van gedifferentieerde tarieven per 1 januari 2017 als opmaat naar uiteindelijk omgekeerd inzamelen.  
40. Het vergroten van de mogelijkheden voor scheiding van afval op een afvalbrengpunt door het optimaliseren van het systeem van brengpunten.   
  Thema 11: Circulaire Economie    
41. De Enschedese aanpak voor circulaire economie bestaat uit twee lijnen. De eerste lijn is daarbij gericht op het realiseren van een trendbreuk bij de inzameling van restafval, door het afvalscheidingspercentage fors te verhogen. Daarvoor is het nodig dat de prikkel op de juiste plek wordt gelegd (feitelijk ondergebracht in thema 10). De tweede lijn betreft het terugdringen van de hoeveelheid afval (gescheiden afval en restafval). Dit wordt bevorderd door onze inwoners aan te zetten tot duurzame consumptie. Eén van de acties is het verder in gesprek gaan met bewoners om de ideeën en deals van 12 maart 2015 meer inhoud te geven. Een andere actie is daarnaast het in gesprek gaan met supermarkten, detailhandel en andere winkelbedrijven om bewoners en bezoekers aan te zetten tot duurzame consumptie. In dit kader wordt ook gevolg gegeven aan de motie van de raad ons in te zetten voor het vestigen van een verpakkingsvrije supermarkt in Enschede.  
42. Vermindering van de totale hoeveelheid huishoudelijk afval (gescheiden + restafval) door afvalpreventie met 5% ten opzichte van peiljaar 2014.Dit moet in 2020 gerealiseerd zijn voor het jaar 2016 wordt dit met concrete acties ingevuld, waar we in de Zomernota 2017 op terugkomen.  
Thema 12: Klimaatadaptatie    
43. Met adaptatie wordt geprobeerd de schade, in de vorm van wateroverlast, hitte en droogte, door verandering van het klimaat te beperken. In 2016 staan de volgende zaken centraal:     
      A. De aanleg van de stadsbeek;
      B. Tegengaan van wateroverlast in het centrum/Oldenzaalsestraat;  
      C. Herinrichting van de Glanerbeek;  
      D. Hergebruik van water door de industrie dat wordt opgepompt bij de Westerval (om de tunnel droog te houden);  
      E. Aanpak probleem van hittestress. 

Legenda: = niet of slechts gedeeltelijk uitgevoerd; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

 Toelichting
33. In de raad van november 6 hebben wij u al geïnformeerd over het succes van de regeling. Het succes heeft ook een keerzijde, namelijk de financiële impact. Daarom is besloten de regeling alleen nog voor particulieren in stand te houden.

36. Zie toelichting actiepunt 7A bij programma versterken economie. In 2016 is 1 groot maatwerkconvenant voorbereid met bedrijven en bedrijventerreinen. Deze wordt naar verwachting eerste helft 2017 ondertekend. Het convenant is breed en omvat onderwerpen als energiebesparing, eigen opwek en bijvoorbeeld smart grid voor de Josink Es. We hebben gewerkt aan één convenant, omdat niet zozeer het aantal convenanten maar het aantal bedrijven leidend is geweest bij de voorbereiding. Het convenant heeft vertraging opgelopen omdat de ondertekening door partijen is gekoppeld aan het binnenhalen van een SDE subsidie voor zonne-energie op verschillende bedrijfsdaken. Deze subsidie is niet toegekend. Er wordt nu gewerkt aan een ontkoppeling van convenant en subsidie.

40. Om te komen tot een voorstel aan de gemeenteraad voor de realisatie van een nieuw milieupark, dienen diverse onderzoeken plaats te vinden voor het programma van eisen, de locatiekeuze en de rolverdeling tussen gemeente en Twente Milieu over de ontwikkeling en realisatie. Dit is gecompliceerder geweest dan gedacht vanwege de onderlinge afhankelijkheid van deze onderzoeken, daardoor vraagt het meer voorbereidingstijd. Besluitvorming is voorzien in de zomer van 2017.

42. Met de inzet van tariefdifferentiatie (diftar) vanaf 1 januari 2017 bij de inzameling van huishoudelijk afval en beoogde omgekeerde inzameling vanaf 2019 zal naast een betere afvalscheiding ook de totale hoeveelheid worden terug gedrongen.

43c. Op aandringen van de gemeente heeft het waterschap de herinrichting van de Glanerbeek naar voren gehaald in hun planning. Het was de bedoeling dat de uitvoering medio 2017 zou starten. Deze planning is verschoven doordat door het Waterschap prioriteit is gegeven aan een andere locatie. De verwachting is nu dat het ontwerp in 2017 gereed is en de uitvoering waarschijnlijk 2018 start.

43d. Onder de vlag van Pioneering loopt een onderzoek. Dit onderzoek is nog niet afgerond en loopt door in 2017.

Wat heeft het gekost?

In onderstaande taartdiagram zijn de uitgaven per thema weergegeven.

 

Bedragen x 1.000 eurosDuurzame leefomgevingBegroting (primair)Begroting(na wijziging)RealisatieSaldo (- = nadeel)
Lasten139.610187.114166.29420.820
Baten67.754103.46787.554-15.913
Gerealiseerde saldo van baten en lasten71.85683.64778.7404.906
Storting reserves9536.42112.082-5.661
Onttrekking reserves93117.13918.7991.660
Gerealiseerde saldo van mutaties reserves22-10.718-6.717-4.001
Resultaat71.87872.92972.024905

Toelichting

Het financieel resultaat is uitgekomen op een voordeel van 0,9 miljoen euro ten opzichte van de actuele begroting. Dit is 570.000 euro voordeliger ten opzichte van de prognose bij de Zomernota. De belangrijkste afwijking betreft het voordeel van 500.000 euro bij het product Stadsdeelsgewijswerken als gevolg van vrijval vanuit de reserve. Een nadeel van 200.000 euro op het eindproduct Begraven is het gevolg van een gewijzigd standpunt van de Belastingdienst over de mate waarin BTW verrekend kan worden. Verder is er een voordeel op het eindproduct Locatieontwikkeling van 583.000 euro als gevolg van minder verstrekte opdrachten TechBaseTwente (TBT) en actualiseren van de voorziening ADT. Daarnaast zijn er nog diverse kleinere voordelen op andere producten (22.000 euro).