2.3 Samenleving en bestuur

.. Strategische opgave: Open Enschede

 Doel
Subdoel Link
01. Enschede is een op de inwoner gerichte gemeente waarbij de menselijke maat uitgangspunt is voor ons handelen.

totale lasten (x 1.000 euro): 16.608,00
01.01 Wij zijn op de inwoner gericht, handelen behoorlijk en hebben een toegankelijke dienstverlening Indicatoren: 5
Aantal acties: 0
01.02 Wij communiceren duidelijk en persoonlijk Indicatoren: 2
Aantal acties: 0
02. Enschede is een netwerkende en responsieve gemeente

totale lasten (x 1.000 euro): 9.508,00
02.01 (veer)kracht van de stad: we staan open voor en benutten signalen en initiatieven uit de samenleving Indicatoren: 2
Aantal acties: 0
02.02 Passende allianties: we werken samen met andere overheden, onderwijsinstellingen en andere partners aan de gezamenlijke opgaven van de stad en de regio
Aantal acties: 0
03. Enschede is in toenemende mate een digitale gemeente

totale lasten (x 1.000 euro): 249,00
03.01 We benutten de kansen, verkleinen de risico’s en reflecteren en acteren op de digitale transformatie.
Aantal acties: 0

 

 

.. Openbare orde en veiligheid

 Doel
Subdoel Link
04. Enschede is een veilige gemeente

totale lasten (x 1.000 euro): 23.489,00
04.01 We bevorderen de verbinding in de samenleving
Aantal acties: 0
04.02 Enschede heeft een ongunstig klimaat voor ondermijnende activiteiten
Aantal acties: 0
04.03 We versterken de samenwerking tussen zorg en veiligheid
Aantal acties: 0
04.04 Voorkomen en verminderen van risicogedrag bij jongeren
Aantal acties: 0

 

 

Wat hebben we bereikt?

1. Enschede is een op de inwoner gerichte gemeente waarbij menselijke maat uitgangspunt is voor ons handelen

 

In 2023 zijn we verdergegaan met de aanbevelingen van de commissie Vonk (menselijke maat). Zo hebben we: 

  • afscheid genomen van het strenge sociale beleid van de afgelopen jaren; 
  • een visie Inclusief Enschede vastgesteld; 
  • geïnvesteerd in meer persoonlijk contact aan de balie, telefoon en in de wijken; 
  • de mogelijkheden voor ambtenaren om zaken te melden (integriteit) beter in beeld gebracht. 

Tegelijkertijd liep er een intern ambtelijk programma Menselijke Maat. Vele gesprekken zijn gevoerd over de vraag wat menselijke maat is in de uitvoering. Hier zijn een aantal patronen uit gekomen zoals bijvoorbeeld dat het lastig kan zijn een goede belangenafweging te maken (individueel versus algemeen belang) en dat het persoonlijke contact per afdeling erg verschillend wordt opgepakt. De aanpak hiervan wordt onder andere verder gebracht door de acties zoals opgenomen in het in oktober 2023 vastgestelde POK bestedingsplan. Dit heeft als doel de dienstverlening en rechtsbescherming aan kwetsbare inwoners te verbeteren. Er zijn middelen beschikbaar gesteld voor een organisatie brede aanpak informele aanpak in procedures. Verder zetten we in op houding en gedrag open Enschede, door: 

  • actuele publieke en organisatiewaarden in het bestuurs- en managementconcept op te  nemen; 
  • een set van (kern-)competenties voor medewerkers en leidinggevenden vast te stellen die horen bij de inwonergerichte en responsieve overheid; 
  • een introductieprogramma voor nieuwe medewerkers te maken waar de publieke waarden centraal staan.  

Direct duidelijke en open informatie 

Een open houding vraagt ook om open en duidelijke communicatie. Het programma Direct duidelijk heeft in 2023 niet stil gezeten. Alle standaardbrieven zijn inmiddels herschreven. Ook het intern lezerspanel van het KlantContactCentrum heeft regelmatig nuttige suggesties gedaan. Verder zijn we weer de markt op geweest om reacties op de halen op herschreven brieven. We hebben daarbij veel complimenten mogen ontvangen. Via een QR-code onderaan een brief kunnen inwoners de duidelijkheid beoordelen en de waardering is fors gestegen. Alle medewerkers kunnen gebruikmaken van de schrijftool Textmetrics. Ook bestuursvoorstellen maken we meer direct duidelijk. In oktober hebben we samen met de interne taalcoaches onze 5-jarige landelijke Direct Duidelijk Deal gevierd. Ons Direct Duidelijk team won op 3 november de landelijke Taalstrijd van Gebruiker Centraal. Verder was er weer veel animo voor onze interne trainingen. Voortaan krijgen alle nieuwe medewerkers een training Direct Duidelijk schrijven. Langzaam maar zeker breidt het programma zich uit naar Direct Duidelijk in Gesprek. Met als doel om op termijn alle communicatie van de gemeente direct duidelijk te laten zijn.  

 
Het programma Wet open overheid (Woo) heeft in 2023 verdere invulling gegeven aan de strategische opgave Open Enschede. Open Enschede is, naast de Woo-wetgeving, kaderstellend voor de wijze waarop de Woo wordt geïmplementeerd en concretiseert ook de opgave. Binnen het programma Woo zijn in 2023 vanuit deze kaders concretere stappen gezet richting een versterkte informatie huishouding en een open en transparant Enschede. De focus lag hierbij vooral op het steviger positioneren van business, management en bestuur ten opzichte van de Woo, waardoor een passend en realistisch ambitiescenario en een hierop gefundeerd programmaplan is ontwikkeld en dat in 2024 wordt vastgesteld. De eerste concrete stappen in bewustwording en communicatie omtrent de Woo binnen de organisatie zijn gezet. Zoals tijdens de Week van de Woo. Daarnaast zijn (en worden) er concrete aanbevelingen opgepakt waar vanuit de business prioriteit aan is toegekend. Voorbeelden hiervan zijn het inrichten van het Woo proces conform de Woo, het realiseren van een tijdelijke publicatie-oplossing voor Woo verzoeken en-besluiten. Meer informatie is te lezen in de openbaarheidsparagraaf bij deze gemeenterekening. 

 

Toegankelijke dienstverlening 

Het dagelijks werken aan het verbeteren van onze dienstverlening krijgt gemeentebreed steeds meer vorm. Klantreizen, klachten, signalen en het betrekken van gebruikers van onze dienstverlening leveren ons continu input. Naast de actiepunten uit de begroting (telefonische bereikbaarheid, Overheidsloket en MijnEnschede) hebben we nog meer mooie resultaten geboekt. Hieronder noemen we er een aantal ter illustratie. 

 

We organiseerden een Week van de Dienstverlening met workshops over bijvoorbeeld de Wet Open Overheid (Woo), digitale toegankelijkheid, hoe klachten helpen de dienstverlening te verbeteren en een kijkje achter de schermen van het klantContactCentrum en webcare 

 

Er is regie gevoerd op IDO-gelden (Informatiepunt Digitale Overheid). Dit is een nieuwe taak. Er zijn afspraken gemaakt met IDO (bieb) over plannen in 2023 en de bekostiging, subsidieverstrekking loopt.  

 

De 0-meting telefonische bereikbaarheid door Telan heeft vertraging opgelopen vanwege regelgeving AVG. Telan heeft het onderzoek recent afgerond en we zijn in afwachting van de resultaten. Op basis daarvan worden vervolgacties bepaald. De uitvoering gaat door in 2024.  

 

Er is een herstart gemaakt met Enschede Ontmoet, de bijeenkomst voor nieuwe inwoners. Bellers met de gemeente kunnen aangeven dat ze graag in Engels te woord worden gestaan. Mensen met een auditieve beperking kunnen terecht op extra toegankelijke stembureaus. Ook kunnen ze ons via Teletolk zelfstandig bellen en bij de balies van Burgerzaken is voor hen speciale apparatuur geplaatst.  

 

Vergunningen is gestart met onderzoek naar duidelijkheid van brieven. Vanwege de komst van de Omgevingswet wordt gewerkt aan de voorbereiding van een hulploket voor ondersteuning bij het gebruik van het nieuwe Digitale Stelsel Omgevingswet. En een afspraak voor het aanvragen van een vergunning kan nu ook via videobellen.  

 

Werk & Inkomen heeft de digitale aanvraag voor levensonderhoud versimpeld. Minder vragen en bewijsstukken vooraf. Nadat met de klant gesproken is, wordt gekeken of aanvullende informatie nodig is. Het nieuwe aanvraagformulier is getest door een panel van medewerkers, klantondersteuners en inwoners en werd goed ontvangen.  

 

Door meer te investeren in kennis en deskundigheid kunnen eenvoudige ondersteuningsvragen WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) voortaan telefonisch worden afgehandeld. Dat geldt ook voor de gehandicaptenparkeerkaart. Ter plekke kan worden beoordeeld of de kaart passend is. Dit voorkomt extra gesprekken voor de inwoner. Medische adviezen worden alleen ingewonnen bij twijfel.  
 

We werken meer en meer in de nabijheid van inwoners op de Wijkwijzers, scholen en bij huisartsen, waardoor vragen ter plekke kunnen worden onderzocht en beantwoord en verbinding kan worden gebracht naar algemene voorzieningen en passende hulp wordt toegevoegd. We blijven investeren in gesprekstechnieken omdat wezenlijk is dat we oordeel vrij luisteren om goed onderzoek te kunnen doen en te motiveren welke ondersteuning nodig is. 

Op het gebied van de openbare ruimte zijn we live gegaan met een nieuw systeem voor het doen van een melding openbare ruimte melden bij de gemeente  Belangrijk, want jaarlijks handelen we rond de 25.000 meldingen af. Het helpt ons openbare ruimte schoon, heel en veilig te houden. Een kapotte lichtmast, een omgevallen bord of een afgeknapte boomtak; we willen het graag weten. Een melding moet dus makkelijk en snel te doen zijn. Dat kan met het nieuwe systeem, want het is o.a. gebruiksvriendelijk en gekoppeld aan andere systemen, zodat track and trace mogelijk is. 

 

Rechtsbescherming: recht en rechtvaardigheid. Welke lessen hebben we geleerd? 

De bezwaarschriftencommissie, de klachtencommissaris, de Functionaris Gegevensbescherming en de voorzitter van de Rekenkamer zijn onafhankelijke gremia die ons scherp houden. Over 2023 gaven zij ons een aantal verbeterpunten mee. Hoewel veel verbetering zichtbaar is, kunnen we werken aan onze oplossingsgerichte houding tijdens bezwaarprocedures en klachten. Ook moeten we blijvend aandacht hebben voor het tijdig uitvoeren van data protection impact assessments (DPIA). In 2023 is hier vooruitgang geboekt. Het proces inzageverzoeken vraagt ook nog aandacht. Met deze verbeterpunten zijn we aan de slag gegaan. We investeren in rolvaardigheden, kennis en goede werkprocessen.  

 

2. Enschede is een netwerkende en responsieve gemeente

Kracht van samenwerken

Onze blik is naar buiten gericht. Per opgave realiseren we ons dat we er niet alleen voor staan en de grote problemen ook zeker niet alleen kunnen oplossen.  Als anderen ervan zijn moeten we onze rol pakken, faciliteren en/of zaken mogelijk maken.

 

Samenwerking Almelo en Hengelo 

Interbestuurlijk hebben we in 2023 de samenwerking met Hengelo en Almelo verder opgezocht op een aantal thema’s, waaronder de Twentse Ontzorg Financiering in de aanpak van energiearmoede en de verstedelijkingsagenda (RSIA).

 

Twenteboard

 Met bedrijven en onderwijspartners zijn verdere stappen gezet in de uitvoering van de Regiodeals, de agenda voor Twente en in het kader van het rapport Elke Regio Telt is het proces gestart voor een toekomstagenda (kansenagenda) samen met het rijk en onder coördinatie van de Twenteboard. De inbreng van alle gemeenten loopt hier via het bestuurlijk overleg sociaal economische structuurversterking dat in de plaats is gekomen van de Regio Twente. Op het vlak van duurzaamheid verkennen we met derden het opzetten van een Energiebedrijf. Op gebiedsontwikkeling zien we ook een trend van publiek-private samenwerking. Als voorbeeld noemen we de verkenningen die gaande zijn inzake Twente Airport en Cromhoff. 

 

Lobbydossiers 

Naast eigen algemene lobbyinzet neemt de Twenteboard het voortouw voor actieve lobby en public affairs op tal van dossiers. In samenwerking met Almelo en Hengelo zijn de lobbydossiers 'Verstedelijkingsopgave' en 'Energiearmoede' uitgewerkt en verder gebracht via respectievelijk de RSIA (Regionale Stedelijke Investeringsagenda) en de TOF-regeling (Twentse Ontzorg Financiering). De TOF-regeling is de Twentse aanpak in samenwerking met woningbouwcorporaties. De RSIA is opgesteld in samenwerking met de provincie Overijssel. Deze agenda is onderdeel van het Ruimtelijk bod aan het Rijk voor de op te stellen Nota Ruimte. Op beide dossiers zijn de Provincie en Den Haag goed aangesloten. Ook wordt de RSIA gebruikt voor de op te stellen Toekomstagenda door de Twenteboard. Waar met het Rijk in het kader van de uitwerking van het rapport 'Elke Regio Telt' wordt samengewerkt richting een standpunt van het nieuwe kabinet en een Programmaplan Elke regio telt dat rond de zomer verschijnt. In het kader van beide concrete lobbydossiers hebben diverse bezoeken van bewindspersonen aan de drie steden plaatsgevonden. Er zijn bestuurlijke afspraken met de provincie gemaakt. Eind 2023 heeft gemeente Enschede het voortouw genomen in de lobby richting het rijk inzake de financiële verhoudingen. De motie 'Herstel financiële verhouding met de nieuwe regering' is tijdens de ledenvergadering met grote meerderheid aangenomen.  Het vervolg in dit lobbydossier is ook reeds in gang gezet in afstemming met de lobby van de VNG. Naast de genoemde dossiers wordt er via de G40 en VNG lobby gevoerd op diverse dossiers. Ook samen met Munster, onder andere op het gebied van batterijen- en medische technologie en bereikbaarheid.

 

Enschede en Europa 

Ook richting Europa hebben Almelo, Hengelo en Enschede de krachten gebundeld. Europa is belangrijk voor de Twentse steden. In Europa vinden we kennis, partners en financiering om onze projecten verder te brengen. We zetten Twente op de kaart, signaleren en beïnvloeden de ontwikkeling van Europese wetgeving en fondsen. Een noodzaak, want lokaal en Europees beleid raken in toenemende mate met elkaar vervlochten. Steeds meer gemeentelijke beleidsterreinen hebben een Europese dimensie gekregen. In 2023 zijn de Burgemeesters van de drie steden op werkbezoek in Brussel geweest. In het verlengde daarvan is het grootste deel van de Twentse colleges in Brussel geweest tijdens de European Week of the regions. Twenteboard werkt samen met andere stedelijke regio’s, specifiek met de regio Brainport aan een Europastrategie. Inmiddels hebben de drie steden een gezamenlijke bestuursopdracht vastgesteld met als doel de gezamenlijke inzet te versterken. In dit kader is de tijdelijke werkplek bij het Huis van de Nederlandse Provincies omgezet naar een structurele werkplek voor een bepaalde periode. De bestuursopdracht biedt ook een belangrijk uitgangspunt in de voorbereiding van de nieuwe Europese agenda na de verkiezingen. Dit nog los van onze agenda op Duitsland en de LOI met Munster en Gronau.  

 

Samenwerkingsovereenkomst met kennisinstellingen 2022-2025  

Op diverse plekken in de organisatie hebben studenten meegewerkt aan de opgaven van de stad. Zij hebben bij ons hun talent kunnen ontwikkelen. Soms stroomden ze door naar een baan binnen de gemeente. Enschedelab heeft in 2023 een subsidietoezegging van 500.000 euro gekregen voor drie jaar vanuit de City Deal Kennismaken. Het Koersdocument circulaire economie (aanbeveling 2.3.4) vastgesteld op 14 november 2023, laat zien hoe wij per thema onze onderzoeksagenda opstellen. Waarna we samen met de kennisinstellingen op zoek kunnen naar de antwoorden. 

 

Actieplan samenlevingsgericht werken 

Het actieplan Samenlevingsgericht werken heeft in 2023 verder uitvoering gekregen. Enkele voorbeelden:

  • er zijn hernieuwde samenwerkingsafspraken gemaakt met wijkorganen;
  • jongerenparticipatie heeft een impuls gekregen met #Jong053;
  • de website Stem van Enschede levert veel digitale participatiekracht op.

Uw raad heeft hierover het afgelopen jaar via de ‘impuls’ uitgebreide informatie ontvangen. 

 

Vanuit het stadsdeelwijs werken is zoals ieder jaar, in elk stadsdeel samen met wijk- en dorpsraden en partners een jaarplan gemaakt. Dit sluit aan bij de 4-jaarlijkse stadsdeelagenda. De resultaten zijn zeer divers en terug te vinden per stadsdeel op https://www.enschede.nl/  

 

Enschedepanel; inwonerpeilingen 

In 2023 zijn zes peilingen uitgevoerd via ons Enschedepanel onder onze inwoners. De uitkomsten gebruiken we om ons beleid aan te scherpen. Onderwerpen waren:

  1. Deelmobiliteit 
  2. Parkeren
  3. Geluid en trillingen
  4. Koopstromenonderzoek
  5. Fietspeiling
  6. Stadspeiling; Waar staat je gemeente

Het ondernemerspanel heeft een thema uitgevraagd, namelijk de energietransitie en hoe ondernemers kijken naar de energieopwekking. Informatie is terug te vinden op https://twente.nl/inwonerspanels/enschedepanel

 

3. Enschede is in toenemende mate een digitale gemeente

Samenwerking 

In VNG verband wordt er werk gemaakt van het realiseren van de common ground principes. Enschede participeert daar actief in en gebruikt de resultaten in eigen IT strategie en uitvoering.  

Als lid van de vereniging Dimpact werkt Enschede nauw samen met onder andere Rotterdam en Groningen om een nieuw platform voor diensten en interactie met inwoners (PodumD) te realiseren. In Twents verband realiseert Enschede projecten via het IT-Platform Twente (IT samenwerking van alle Twentse gemeenten en enkele verbonden partijen). Hier wordt bijvoorbeeld aandacht besteed aan de opzet van een E-depot voor het bewaren en toegankelijk houden van archiefstukken. 

 

Datastrategie en dataorganisatie 

In navolging van de omarmde koers dataorganisatie is in 2023 gewerkt aan versterking van onze dataorganisatie. We hebben eind 2023 een data architect aan kunnen trekken en een chief data officer. De eerste vormen van datateams in de organisatie zijn zichtbaar. Er zijn afspraken gemaakt over de onderlinge samenwerking waardoor we op een eenduidige en veilige manier data ontsluiten en kunnen visualiseren  

 

Vernieuwing digitale interacties met inwoners. 

Er is gewerkt aan het migreren en uitfaseren van de E-suite en het realiseren van een MijnEnschede-portaal. Het portaal is een integraal, digitaal kanaal dat een einde maakt aan versnippering van informatie van en over inwoners. Het biedt diensten aan en vormt een twee-eenheid met de gemeentelijke website. Op 1 februari is gestart met 1 Overheidsloket in het Stadskantoor 

 

Wetgeving, waarden en ethiek op gebied van digitalisering 

We houden al enige jaren, kwartaalsgewijs de status en voortgang bij van alle digitaliseringswetten. Dit doen we sinds het beschikbaar stellen van een eerste tranche wetgevingsbudget door de raad. Hierin zijn wij voorloper en er is veel kennis opgebouwd die we kunnen omzetten in de lokale aanpak. Sinds kort heeft de VNG iets dergelijkst opgezet met de impact analyse Digital Enschede

 

Verder is gewerkt aan het voorbereiden van het registreren van het eerste algoritme (anonimiseren) in het centrale algoritmeregister van de overheid. Hoe we dit in de toekomst vorm willen gaan geven. Hierbij gaat het om welk beleid er voor het gebruik van algoritmen bestaatWelk afwegingskader en overwegingen worden gemaakt en hoe dat is uitgewerkt. Het college is benieuwd naar de uitkomsten van een door de Rekenkamer gestart onderzoek naar Algoritmen en Al (Artificial Intelligence).

 

Privacy 

De privacy organisatie is bijna compleet. Na personele wisselingen hebben we de vacature van Decentrale Privacy Officer eerst tijdelijk en daarna definitief kunnen invullen. We zijn nog op zoek naar een extra Decentrale Privacy Officer en een AVG Verzoekencoördinator. Als we die begin 2024 hebben ingevuld is de privacy organisatie compleet.  

 

Aanbevelingen van de FG voor het uitvoeren van DPIA's zijn opgevolgd.

De functionaris gegevensbescherming (FG) heeft aan het begin van het jaar gesignaleerd dat de organisatie te weinig Data Protection Impact Assesments (DPIA's) uitvoert. In 2022 waren dat er maar twee.  De aanbevelingen die zijn uitgevoerd: 

  • Medewerkers zijn getraind in het uitvoeren van DPIA’s; 
  • Beleid en procedures zijn geactualiseerd; 
  • Er zijn sjablonen gemaakt voor het uitvoeren van DPIA’s. 

Dit had in 2023 als resultaat dat er 4 afgeronde en 27 onderhanden DPIA's waren.  

 

Wij voldoen op hoofdlijnen aan de wetgeving op Digitaliseringsgebied. Daarnaast staan er diverse projecten in de wachtstand door capaciteitsgebrek, financiering en/of werkdruk.

Als gemeente moeten we in toenemende mate uitvoering geven aan wetgeving op Digitaliseringgebied. (link: https://vng.nl/nieuws/13-nieuwe-wetten-publicatie-impactanalyse-digital-decade). Deze uitvoering doen we naast de al bekendere wetten zoals AVG (Algemene Verordening Gegevensverwerking), Wet open overheid (Woo) en Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). 

 

  

Ethiek en data 

In 2023 heeft het college de ethische visie Waardengedreven digitalisering vastgesteld. Hierdoor is het bestuur en de organisatie beter toegerust op het maken van zorgvuldige ethische afwegingen bij de inzet van data en technologie waarden gedreven digitalisering

 

4.  Enschede is een veilige gemeente

De prioriteiten voor het veiligheidsbeleid zijn vastgesteld in het integraal veiligheidsplan. Het betreft aanpak ondermijning, jeugd en veiligheid, zorg en veiligheid, polarisatie en radicalisering.

Verdieping met betrekking tot gebiedsgericht werken binnenstad en Glanerbrug, ondermijning en zorg en veiligheid is opgenomen in een bestuursopdracht waarvan de uitvoering periodiek wordt besproken met de raad. 

 

Aanpak ondermijning  

De prioriteiten voor het veiligheidsbeleid zijn vastgesteld in het integraal veiligheidsplan. Het betreft aanpak ondermijning, jeugd en veiligheid, zorg en veiligheid, polarisatie en radicalisering.

Verdieping met betrekking tot gebiedsgericht werken binnenstad en Glanerbrug, ondermijning en zorg en veiligheid is opgenomen in een bestuursopdracht waarvan de uitvoering periodiek wordt besproken met de raad. 

We hebben een belangrijke rol gehad bij het identificeren van risicolocaties, -bedrijven en -personen en het opwerpen van barrières. De gedeelde integrale informatiepositie tussen gemeente en politie t.b.v. een preventieve en repressieve aanpak was hierbij van groot belang. De focus lag op illegale kamerverhuur, illegaal vuurwerk, gokken en drugs vanwege de relatie met geweld, corruptie en illegale verdiensten en de grote impact dat dit heeft op de maatschappij. In het kader van bewustwording is ingezet op sectoren die kwetsbaar zijn voor misbruik door criminelen zoals de vastgoedbranche, de transportsector en het buitengebied. Zo zijn in het buitengebied bewoners bezocht door een bouwinspecteur van de gemeente samen met een milieu agent van de politie. Hierbij zijn gesprekken gevoerd over de risico’s en kwetsbaarheden van ondermijning. Er is opgeroepen tot het melden van mogelijke signalen. 

Binnen de integrale aanpak van casussen van ondermijning is het doorbreken van de status van criminelen en het afpakken van crimineel vermogen (of goederen die met dat crimineel vermogen zijn aangekocht) een belangrijk element. Het komt regelmatig voor dat binnen deze casusaanpak door een of meerdere partners (bijv. Politie, OM, Belastingdienst, gemeente) beslag kan worden gelegd op panden, goederen of vermogen. Hier blijven we stevig op inzetten met onze partners. Ook is hierbij de samenwerking met Duitsland geïntensiveerd. 

 

Het beleid voor toepassing van de Wet Bibob is uitgebreid. Ook is het Kenniscentrum Bibob uitgebreid met een extra onderzoeker. Dit draagt bij aan het voorkomen van het ongewild faciliteren van criminele activiteiten bij vergunningen, subsidies, vastgoedtransacties en overheidsopdrachten. 

 

Zorg en veiligheid  

We hebben met verschillende zorg en veiligheidsvraagstukken te maken gehad. Voorbeelden hiervan zijn ernstige woonoverlast, huiselijk geweld, criminele jongeren tot verwarden personen. In de aanpak van de casuïstiek is de samenwerking van het veiligheidsdomein en het zorgdomein cruciaal. Om die verbinding ook meer aan de voorkant te borgen is in november een adviseur (door) ontwikkeling zorg en veiligheid begonnen. Een goede aanpak vraagt om een brede integrale benadering, maatwerk en duidelijke afspraken over verantwoordelijkheden en dit wordt aangescherpt. Ook regionale samenwerking is hier van groot belang omdat externe partijen vaak regionaal georganiseerd zijn. Het doel is de totale keten van zorg en veiligheid op lokaal en regionaal niveau verder te versterken.  

 

Verbinding in de samenleving 

We hebben geïnvesteerd in het vormen van netwerken binnen “gesloten culturen/gezinsverbanden” en het verstevigen en onderhouden van de signalerings- en interventiepositie in de stad. Dankzij subsidie van de provincie is het project ‘Kernkracht’ van start gegaan. Dit is een vervolg op het project “Roma aan zet”. De methodiek wordt hiermee toegepast op andere gesloten (familie) netwerken met dezelfde kenmerken zoals geslotenheid en chronische intergenerationele meervoudige problematiek. Het project richt zich op de inzet van sleutelfiguren vanuit uit het eigen netwerk als casusbegeleider en intermediair. Deze netwerken zijn niet of nauwelijks bereikbaar voor professionals waardoor onvoldoende zicht is op ondermijning, criminaliteit, zorg en veiligheid. De subsidie geeft ons de kans om te experimenteren. Zonder gekaderd te worden binnen één leefgebied of één budget of alleen lokaal. Mensen die buiten de systemen leven, kun je niet met diezelfde systemen helpen 

 

Jeugd en veiligheid 

Er wordt constant aandacht besteed aan kwetsbare en risicovolle jongeren, vaak vatbaar voor criminaliteit. Veiligheidspartners, jeugdhulpverleners, leerplichtambtenaren en jongerenwerkers werken samen om jeugdoverlast te voorkomen en problemen bij jongeren tijdig te signaleren en aan te pakken. Er wordt daarnaast ingezet op het versterken van vroegsignalering. Hierbij worden signalen tussen professionals, gemeente en school vroegtijdig gedeeld om te voorkomen dat jongeren afglijden en in de criminaliteit komen. Om de weerbaarheid van jeugd te vergroten zijn meerdere educatie- en bewustwordingsprogramma’s aangeboden. Het gaat erom dat jongeren situaties leren herkennen waarin zij worden verleid criminele handelingen te verrichten. Dat zij weten wat de risico’s zijn en dat zij daardoor ‘nee’ blijven zeggen en zo dus weerbaar blijven tegen criminaliteit. Op dit moment zijn er geen overlastgevende of criminele jeugdgroepen in Enschede. 

 

We nemen deel aan het landelijke programma Preventie met Gezag. Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld met diverse interventies waarmee we de komende jaren focussen op het signaleren, voorkomen en aanpakken van jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit. Naast kansen bieden – en jongeren te stimuleren deze kansen te pakken – is het ook belangrijk om grenzen te stellen. Door te investeren in meer zichtbaar gezag in kwetsbare wijken en door afspraken met justitiële organisaties in de wijk, is er een duidelijke stok achter de deur die leidt tot Preventie met Gezag. Focusgebied is Glanerbrug maar dit zal ook mogelijkheden bieden voor andere kwetsbare wijken in Enschede. Het is een uniek meerjarenplan, omdat het gaat om een integrale en langdurige aanpak waar ook daadwerkelijk middelen voor zijn vrijgemaakt. Hierdoor kunnen we op korte termijn resultaten boeken. 

  

Bestuurlijke maatregelen 

We investeren steeds meer in het opleggen van bestuurlijke maatregelen. Denk hierbij aan gebiedsverboden, pandsluitingen, dwangsommen, gedragsaanwijzingen en noodbevelen. De panden die gesloten zijn waren voornamelijk woningen en een aantal bedrijfs- en winkelpanden. Het sluitingsbeleid is bedoeld om een einde te maken aan de drugshandel, overlast en de aanloop van drugsgebruikers en criminelen. Nieuw dit jaar was het opleggen van een last onder dwangsom aan ruim 20 voetbalsupporters (o.a. i.v.m. FC Twente – Hammarby) die deel hebben genomen aan ernstige grootschalige openbare ordeverstoringen. Het inzetten van al deze bestuurlijke maatregelen wordt als waardevol gezien en draagt bij aan handhaving van de openbare orde en het tegengaan van overlast. In veel casuïstiek komt het niet tot een strafrechtelijke maatregel, bijvoorbeeld omdat er onvoldoende capaciteit is om een grondig strafrechtelijk onderzoek te starten of omdat er onvoldoende bewijs is voor een veroordeling. Bestuurlijke maatregelen kunnen dan een zeer welkome interventie zijn om toch te laten merken dat deze activiteiten niet worden geaccepteerd. De bestuurlijke maatregelen zenden op deze manier een belangrijk signaal uit dat de overheid optreedt tegen criminaliteit en dat de overtreder niet onaantastbaar is. Deze signaalfunctie werkt zowel richting de buitenwereld als de overtreder zelf. 

 

Binnenstad 

Vanuit de Future Search (FS) was de wens om een samenwerkingslocatie op het gebied van leefbaarheid & veiligheid te realiseren. Vanaf 1 juni is een wijkpunt geopend in de Heurne. Samenwerking op het gebied van leefbaarheid & veiligheid tussen de diverse binnenstadspartners staat hier centraal. De coördinatie van de andere actieplannen (FS) en het overkoepelende actieplan binnenstad worden vanuit hier geregeld. Ook diverse overleggen vinden plaats op deze locatie. Dit bevordert het integraal afstemmen van veiligheids- en leefbaarheidsvraagstukken.  

Vanuit de persoonsgerichte aanpak (PGA) lag de focus op 25 personen. Dit is een stuk minder dan vorig jaar. Omdat de veiligheidspartners veel aanwezig zijn in het gebied halen we meer op en kunnen we zaken sneller en integraal oppakken. Focus op deze aanpak heeft de prioriteit, we zien het resultaat ook terug in het straatbeeld en de daardoor verminderde inzet van bestuurlijke maatregelen 

We hebben preventief fouilleer acties gehouden en hier is positief op gereageerd. Toch heeft zich aan het aan het einde van het jaar een groot incident voorgedaan, een steekincident met dodelijke afloop. Door het wijkpunt is hier snel op geanticipeerd en is er geen maatschappelijke onrust ontstaan. Het is van groot belang om de focus op dit gebied te houden, daarom hebben we onze samenwerking met het Saxion verbreed en worden er meerdere (en blijvende) onderzoeken gedaan naar de sociale veiligheid en burgerparticipatie in de binnenstad. Verder zien wij ook bij incidenten, nut en noodzaak van de camera’s op de huidige locaties. 

 

 

.. Wat hebben we voor de Strategische opgave: Open Enschede gedaan?

 
01. Enschede is een op de inwoner gerichte gemeente waarbij de menselijke maat uitgangspunt is voor ons handelen.
Een op de inwoner gericht Enschede gaat uit van een breed burgerperspectief; We weten beter wie onze inwoners zijn en wat ze willen, kunnen en waarover ze zich zorgen maken en kunnen onszelf daarin verplaatsen. We hebben aandacht voor het individu en de verschillen tussen mensen en situaties. Onze aanpak gaat uit van menselijke waardigheid en ziet op het maken van regelgeving en beleid, op de uitvoering en op onze rechtsbeschermingsprocedures. Onze houding is open, empathisch, we handelen behoorlijk en onze dienstverlening is toegankelijk voor iedereen. We communiceren duidelijk en werken aan een goede en open informatievoorziening.

 

01.01 Wij zijn op de inwoner gericht, handelen behoorlijk en hebben een toegankelijke dienstverlening

De menselijke maat staat centraal in onze regelgeving, beleid, uitvoering, dienstverlening en rechtsbescherming. Iedere inwoner zien wij voor wie die is, in de veelheid aan rollen die de inwoner kan vervullen. De inwoner en de ondernemer staan centraal in onze dienstverlening en moet daar toegang toe hebben. We zijn betrokken en maken daarmee het verschil. Dat doen we digitaal waar het kan, persoonlijk waar het moet. Het brede burgerperspectief van mens tot mens, de algemene beginselen van behoorlijk bestuur uit de Algemene wet bestuursrecht en de behoorlijkheidsnormen van de Nationale Ombudsman vormen onze leidraad.

Indicatoren 
Aantal indicatoren: 5
 
 
Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze dienstverlening, aan de balie, telefoon en andere contacten.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel. Hoewel een groot aantal is dit cijfer niet geheel representatief. Het cijfer toont ook geen causaal verband tussen onze beleidsinzet en score. Dat is ook de reden dat we geen streefwaarden opnemen voor de indicatoren bij ‘Open Enschede’. Wel laten we, waar mogelijk, realisatiecijfers zien van andere gemeenten met inwonerklasse 100.000-300.000.

Vergelijking andere gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten het cijfer 6,6 betreft in 2023. Dit beeld laat zien dat we in Enschede en landelijk een redelijk gelijk en constant beeld laten zien. We gaan in Enschede verder met de uitvoering van onze Dienstverleningsvisie.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).


 

 
Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze digitale dienstverlening. Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel. De score is de afgelopen jaren constant rond de 7.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten het cijfer 6,8 betreft in 2023. Uit deze scores maken we maar Enschede hoger scoort dan vergelijkbare gemeenten. In 2024 zetten we verder in op digitale inclusie.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).


  
 
 
Toelichting
Het cijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze dienstverlenende houding. Dienstverlening met de menselijke maat, ook wel 'hostmanship' genoemd, gaat over mensen het gevoel geven dat inwoners welkom zijn. Het gaat over de 'zachte' kant van gemeentelijke dienstverlening.

De schaalscore 'hostmanship' bedraagt 6,2 in Enschede. Dat is iets hoger dan in 2022. We blijven inzetten op dienstverlening en een open houding. Een vergelijkend cijfer van andere gemeenten is niet voorhanden.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).


 

  

 
Toelichting
In deze staafdiagrammen zijn de procedures weergegeven die bij de afdeling Juridische Zaken zijn geregistreerd en behandeld. Het aantal afgehandelde bezwaarschriften is hoger dan het aantal ingekomen zaken in het jaar 2023. Dat komt omdat wij achterstanden hebben weggewerkt die met name zijn ontstaan door nieuwe wetgeving. In dit geval ging het om grote aantallen bezwaren tegen besluiten over energietoeslag uit 2022.

Sinds medio mei 2023 wordt informatie verzameld over informeel afgehandelde bezwaren en de redenen daarvan. In bovenstaande diagram zijn de aantallen informeel afgehandelde bezwaarschriften ook opgenomen.

Fysiek domein: 91
Reden informele afhandeling:
- 56: Uitleg over het besluit
- 12: Op verzoek van de indiener
- 7: Wijziging van het besluit wegens een onjuistheid in het besluit
- 13: Terugdraaien van het besluit wegens onjuistheid in het besluit
- 3: Terugdraaien van het besluit in het kader van menselijke maat of coulance

Sociaal domein: 309
Reden informele afhandeling:
- 149: Uitleg over het besluit
- 38: Op verzoek van de indiener
- 54: Wijziging van het besluit wegens een onjuistheid in het besluit
- 38: Terugdraaien van het besluit wegens een onjuistheid in het besluit
- 20: Wijziging van het besluit in het kader van menselijke maat of coulance
- 14: Terugdraaien van het besluit in het kader van menselijke maat of coulance


 
 
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 3

01. We geven organisatie breed uitvoering aan het programma Menselijke Maat waarin we in 2023 de focus leggen op: 
 
02. We geven uitvoering aan (juridische) kwaliteitszorg en verbeteren de rechtsbescherming van onze inwoners door:  
 
03. We geven uitvoering aan onze Dienstverleningsvisie en zetten in 2023 in op:  
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.


01.02 Wij communiceren duidelijk en persoonlijk

We onderhouden open en persoonlijk (klant)contact. Elke inwoner ontvangt duidelijke voorlichting over regelgeving, beleid en concrete plannen in de buurt. In direct duidelijke taal. Naar inwoner en partners staat een duurzaam toegankelijke informatievoorziening centraal. Binnen de muren van het stadhuis werken we aan goede informatie-uitwisseling zodat onze lokale democratie optimaal functioneert.

Indicatoren 
Aantal indicatoren: 2
 
 
Toelichting
De gemeente heeft in haar informatievoorziening en communicatie te maken met verschillende doelgroepen en hoedanigheden en beweegt zich daarin tussen digitale media en meer persoonlijke interactievormen. Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze communicatie en voorlichting.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere gemeenten in 2023 het cijfer 6,4 betreft.

Hier zien we een licht stijgende trend in Enschede ten opzichte van 2022 en een gelijk beeld landelijk. Dat maakt de investering in programma’s zoals Direct duidelijk enzovoort blijvend van meerwaarde.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).


 

 
Toelichting
Het gemeentelijke samengestelde rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van vertrouwen in de wijze waarop de gemeente wordt bestuurd. Hierbij is gekeken naar de aspecten:
De gemeente …
- doet wat ze zegt
- zorgt ervoor dat inwoners zich aan de regels houden
- stelt zich flexibel op als dat nodig is
- luistert naar inwoners
- laat inwoners meedenken bij plannen, activiteiten en voorzieningen
- helpt inwoners bij het uitvoeren van ideeën en plannen
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel. Dit cijfer wordt niet landelijk gemeten en daarom is maar 1 lijn opgenomen in deze grafiek (realisatie). Wel kan op percentageniveau worden vergeleken.

Vergelijking 100.000 plusgemeenten: Uit percentage cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat in 2023 22 % van de respondenten te Enschede aangaf weinig/geen vertrouwen te hebben in wijze besturen van de gemeente versus 14% van de respondenten van andere gemeenten. 27% van de respondenten heeft (heel) veel vertrouwen in de gemeente Enschede tegen 26% van de respondenten van andere gemeenten. Hier zien we voor Enschede een constante lijn waarbij de score middelmatig is. Dit rechtvaardigt extra inzet zoals de acties die zien op communicatie, openheid en samenlevingsgericht werken.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).


  
        
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 4

01. We geven uitvoering aan het gemeentebreed uitvoeringsplan Communicatievisie 2023-2026 langs de vier lijnen: 
 
02. We gaan door met Direct Duidelijk Enschede. 
 
03. We geven uitvoering aan het programmaplan Wet open overheid dat eind 2022/begin 2023 gereed is.  
We liggen niet geheel op schema ten opzichte van de doelstelling bij het opstellen van de gemeentebegroting 2023.
Aan de doelstelling van bewustwording in de organisatie en bestuur is in 2023 hard gewerkt. Het afgelopen jaar heeft geleid tot meer synergie (o.a. met BRIDGE), koppelkansen (met andere gemeenten) en samenhang met programma's en organisatieontwikkelingen.
Dit is nodig om in de bedoeling van de Woo te voorzien. Waaronder de projecten onder Open Enschede, maar ook de wet hergebruik overheidsinformatie en aanverwante wetgeving.

Het Landelijke Platform is niet tot stand gebracht. Dit betekent dat wij als gemeentelijke organisatie zelf een platform moeten creëren. Het doel om in 2023 het programmaplan Woo gereed te hebben is niet gerealiseerd. Begin dit jaar werd geconstateerd dat eerst het bestuur en de business beter in positie moesten worden gebracht. Op basis daarvan moest een passend en realistisch ambitieniveau worden bepaald. Vervolgens wordt een programmaplan ontwikkeld. E.e.a. heeft tot gevolg dat het programmaplan Woo begin 2024 wordt vastgesteld.
04. We brengen ons Informatie- & Archiefbeheer kwalitatief op een goed niveau door het programma Bridge.  
Het programma Bridge is gevormd om onze archivering en informatiebeheer op orde te krijgen en een goede uitvoering van de Woo (Wet open overheid) mogelijk te maken. Ontbrekend beleid is opgesteld, de archiveringsopgave is in beeld gebracht, gerangschikt en voorzien van beleidskaders. Er is nog veel werk te verzetten om het beleid te verankeren en de achiveringsachterstand in te lopen. Dit is echter een taak voor de lijnorganisatie. Hiervoor richten we in 2024 de informatie beheerorganisatie opnieuw in. Dit doen we met behulp van het door de raad beschikbaar gestelde budget. Het programma Bridge wordt afgebouwd en eind 2024 beëindigd. Na evaluatie in 2025 volgt een definitief beeld van de nog te realiseren maatregelen.
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

02. Enschede is een netwerkende en responsieve gemeente
Onze blik is naar buiten gericht. Per opgave realiseren we ons dat we er niet alleen voor staan en de grote problemen ook zeker niet alleen kunnen oplossen. Dat gebeurt in netwerken. We staan open voor passende partners, soms interbestuurlijk dan weer met bedrijven, kennisinstellingen, organisaties en inwoners, ook concreet op wijkniveau. We werken aan gezamenlijke agenda's en gedeeld eigenaarschap. Daarbij hebben we oog voor de vitaliteit en dynamiek uit de stad en benutten of ondersteunen de ideeën en kracht.

 

02.01 (veer)kracht van de stad: we staan open voor en benutten signalen en initiatieven uit de samenleving

We werken duurzaam samen met de stad aan onze opgaven en staan open voor inwonerparticipatie, doen aan overheidsparticipatie en werken aan inwonervertegenwoordiging in alle vormen. We nemen onze inwoners daarbij steeds meer mee aan de voorkant bij het maken van beleid. Zodat mensen zich herkennen in beleid en ook echt meer zeggenschap krijgen. Als we uitgedaagd worden door burgerinitiatieven om onze taken over te nemen, staan we daarvoor open en reageren we adequaat. Uiteraard benutten we hierbij de jarenlange ervaringen van het stadsdeelmanagement en wisselen we digitale vormen van participatie af met fysieke vormen.

Indicatoren 
Aantal indicatoren: 2
 
 
Toelichting
Steeds vaker zijn inwoners of maatschappelijke organisaties onderdeel van netwerken die werken aan een (semi-)publieke taak. Op elk niveau is de totstandkoming en uitvoering van taken een co-creatie van verschillende partners in wisselende samenstelling. Inwoners verwachten daarin een ambitieuze gemeente die luistert, meedenkt, de ruimte biedt, transparant werkt, betrouwbaar en flexibel is. Het samengestelde rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van het betrekken van onze inwoners, organisaties en bedrijven bij beleid en uitvoering.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten van ons Enschedepanel.


Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Wij werken vanaf 2022 met een uniek lokaal samengesteld rapportcijfer. Exacte vergelijking is niet mogelijk. Wel spoort de score ons aan tot extra inzet samenlevingsgericht werken.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

 

 
Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van het betrekken van onze inwoners, organisaties en bedrijven bij beleid en uitvoering.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten van ons Enschedepanel.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten in 2023 het cijfer 6.17 betreft. Deze indicator laat een licht stijgende trend zien in Enschede en een grotere stijging bij vergelijkbare gemeenten.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).


  
        
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 2

01. In 2023 voeren we het “Actieplan samenlevingsgericht werken 2022 – 2025” uit zoals afgesproken.  
 
02. We voeren de in 2022 opgestelde participatieagenda uit.  
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.


02.02 Passende allianties: we werken samen met andere overheden, onderwijsinstellingen en andere partners aan de gezamenlijke opgaven van de stad en de regio

Samenwerking met regionale, landelijke en internationale partners is gebaseerd op een gezamenlijke agenda, onderlinge kennisdeling en gedeeld eigenaarschap.
Tal van uitdagingen waar Enschede voor staat, zoals de energietransitie, klimaatadaptatie en de transitie naar een circulaire economie zijn te groot om alleen op te pakken. Daarom zoeken we samenwerking, niet alleen binnen Twente, maar ook in Euregionaal, landelijk en Europees verband. En niet alleen op stedelijk niveau, ook met de universiteiten en met onze bedrijven. In triple Helix verband dus.
Op weg naar een wereld die in 2050 CO2 neutraal moet zijn, wordt er zowel landelijk als Europees niveau gewerkt aan programma’s die vervolgens weer op stedelijk niveau moeten worden doorvertaald. Dankzij een jarenlange investering in de samenwerking met Hengelo en Munster hebben we een sterke basis om gezamenlijke te participeren in EU programma’s. Gezamenlijk staan we sterker als we aanvragen te doen EU fondsen en kunnen we kennis en middelen ophalen om onze grote opgaven adequater en sneller op te pakken.
We staan open voor allerlei nieuwe vormen van samenwerking, formeel en informeel. Gelijktijdig werken we aan onze samenwerkingsvaardigheden zodat we een adequate en betrouwbare partner zijn.


 

              
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 5

01. We versterken de samenwerking met onze strategische netwerkpartners. 
 
02. Samen met de Twenteboard werken we verder aan de sociaal-economische structuurversterking van de regio en Enschede.  
 
03 EU Agenda  
 
04. We geven uitvoering aan de Samenwerkingsovereenkomst met kennisinstellingen 2022-2025 en werken zo aan onze kennisorganisatie.  
 
05. Samenwerking Munster en Euregio 
 
Bijdrage verbonden partij Euregio
 
Bijdrage verbonden partij: Bestuursovereenkomst Twentse samenwerking / Twenteboard
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

03. Enschede is in toenemende mate een digitale gemeente
Onze samenleving is digitaal in transitie. Die transitie biedt nieuwe mogelijkheden en kansen voor onze welvaart en ons maatschappelijk welzijn. Denk voor een gemeente aan digitale dienstverlening, het efficiënt en effectief inrichten van processen en het verlagen van drempels om met elkaar in contact te komen. Tegelijkertijd is onze dienstverlening er ook voor die inwoners die niet of slechts gedeeltelijk mee kunnen doen in de digitale gemeente. Dit doen we door hulp- en andere mogelijkheden te bieden zoals baliebezoek en gerichte afspraken. Digitalisering roept ook nieuwe vragen op rond digitale ontwrichting of hoe we (digitale) grondrechten borgen in de informatiesamenleving.

 

03.01 We benutten de kansen, verkleinen de risico’s en reflecteren en acteren op de digitale transformatie.

Enschede kiest ervoor de informatiesamenleving te omarmen en niet aan de zijlijn te staan, maar midden in de informatiesamenleving, dichtbij haar inwoners. Vanuit dit perspectief pakken we de kansen die digitalisering biedt en werken we aan de mogelijke keerzijde ervan.

 

              
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 5

01. We integreren de mogelijkheden van digitalisering en data meer en meer in de vorming en uitvoering van beleid.  
In 2023 zijn de functies Chief Data Officer en data-architect uitgezet. Deze functies zijn ingevuld per 1 januari 2024.Dat was later dan verwacht. Het actieplan waarin zichtbaar wordt waar, op welke wijze en met welke middelen de organisatie de komende jaren gaat veranderen als gevolg van de digitalisering, wordt in 2024 opgesteld.
02. We creëren en borgen toepassing van een ethisch kader voor technologische en dataontwikkelingen.  
 
03. We implementeren een transitiestrategie Common Ground  
 
04. We implementeren digitaliseringswetten 
 
05. We geven uitvoering aan het strategische privacy en digitale veiligheidsbeleid 
Voor het uitvoeren van DPIA's (Data Protection Impact Assement) is in 2023 een procedure en sjabloon opgesteld. Dit is een verplichting vanuit de AVG wetgeving. In 2023 hebben we het tempo in de uitvoering van de DPIA's aangepast aan de beschikbare capaciteit. Dit is de reden waardoor te weinig DPIA's zijn uitgevoerd. De raad heeft met ingang van 2024 geld beschikbaar gesteld voor uitbreiding van de Privacy Officers. In 2024 wordt dit verder opgepakt.
Bijdrage verbonden partij: Dimpact
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

 

 

 

.. Wat hebben we voor openbare orde en veiligheid gedaan?

 
04. Enschede is een veilige gemeente
In Enschede moet iedereen in een veilige omgeving kunnen wonen, werken en recreëren. We vinden het belangrijk dat iedereen in Enschede veilig over straat kan en dat overlast tot een
minimum wordt beperkt. Veiligheid en handhaving openbare orde staat allang niet meer op zichzelf. Het kent samenhang met andere problemen in de stad. Of het nu gaat om ondermijning, criminele activiteiten (drugs)overlast, huiselijk geweld, maatschappelijke problemen vanuit zorg en welzijn of maatschappelijke opvang. Centraal staat een integrale aanpak, stedelijk en in de stadsdelen. Uitgangspunt bij de aanpak is dat we streng zijn voor degene die zich niet aan de regels (wil) houden, maar hulp bieden aan degene die op het juiste spoor wil komen en blijven. Belangrijk is een evenwicht te vinden tussen repressie, preventie en zorg. Doel is de stad weer zichtbaar en voelbaar veiliger te laten zijn voor inwoners en ondernemers.

 

04.01 We bevorderen de verbinding in de samenleving

We willen onze signalerings- en interventiepositie in de stad verstevigen door constant in gesprek te zijn in de stad. Daarbij leggen we de focus op het verminderen van maatschappelijke onrust.

 

              
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 2

01. We hebben in 2023 een concreter beeld van de veiligheidsbeleving van onze inwoners door onderzoek.  
 
02. We pakken veiligheidsvraagstukken aan door integrale afstemming met stakeholders 
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.


04.02 Enschede heeft een ongunstig klimaat voor ondermijnende activiteiten

De aanpak van ondermijning heeft verschillende dimensies. Als lokale overheid moeten we nog alerter worden en maatregelen nemen die voorkomen dat we onbedoeld crimineel gedrag faciliteren. We willen voorkomen dat we criminelen ‘helpen’ door bijvoorbeeld vergunningen en subsidies af te geven, zorgcontracten aan te gaan, vastgoedtransacties te plegen die gefinancierd worden met crimineel geld of waarmee criminelen een dekmantel krijgen voor hun activiteiten. Samen met de politie, RIEC en partners, moeten we ons beeld van de criminele netwerken die zich in Enschede bevinden, maar ook die in Enschede en daarbuiten opereren versterken. Op basis van een goede informatiepositie kunnen we beter sturen en prioriteren in de aanpak. Om de beschikbare capaciteit en middelen van onszelf en onze partners zo effectief te kunnen benutten, moeten we samen met onze partners scherpe keuzes en duidelijke afspraken maken. Een ander belangrijk speerpunt is het nadrukkelijker betrekken van nog meer (publieke en private) partijen in de aanpak, zodat legale structuren nog moeilijker misbruikt kunnen worden door criminelen. Verder is het van belang om meer naar de voorkant van problematiek te komen door vroegtijdig interventies te plegen en barrières op te werpen.

 

              
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 4

01. We gaan door met de integrale aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit.  
 
02. We gaan een sociale en gebiedsgerichte interventie (binnenstad en Glanerbrug) doen gericht op (drugs)criminaliteit en leefbaarheid. Waar nodig zetten we daarbij cameratoezicht in. 
 
03. We gaan zichtbaarder controleren en handhaven. 
 
04. We richten intern een centraal kennispunt Bibob op.  
 
Bijdrage verbonden partij: Veiligheidsregio Twente
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.


04.03 We versterken de samenwerking tussen zorg en veiligheid

Bij complexe casuïstiek opereren zowel het zorg- als veiligheid, in aanvulling op elkaar. Door een verbeterende samenwerking tussen zorg en veiligheid wordt bijgedragen aan de algemene veiligheid, het verbeteren van de persoonlijke situatie, het voorkomen en verminderen van recidive, (ernstige) overlast, criminaliteit en/of maatschappelijke uitval. Samenwerking met het Veiligheidshuis is bij deze onderwerpen aan de orde. De focus ligt op verwarde en kwetsbare personen, woonoverlast, huiselijk geweld, straatintimidatie , mensenhandel en loverboy problematiek.

 

              
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 3

01. We versterken de samenwerking als het gaat om casuïstiek die zich afspeelt op het terrein van zorg en veiligheid.  
 
02. We gaan door met de aanpak van mensenhandel en loverboys, dit doen we samen met het regionaal kenniscentrum mensenhandel Twente. 
 
03. In het kader van het project Veilige Steden richten we ons op bewustwording en het geven van handelingsperspectief aan omstanders van (straat)intimidatie.  
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.


04.04 Voorkomen en verminderen van risicogedrag bij jongeren

Het integraal veiligheidsbeleid legt een accent op de jeugd vanuit de gedachte van preventie. Preventie ligt primair bij het begrotingsprogramma Vitaal en Sociaal, het verminderen van risicogedrag zit meer bij Veiligheid.

 

              
Acties 2023
TR23 JR23
Aantal acties: 2

01. We gaan de weerbaarheid van de jeugd vergroten. 
Het onderzoek naar geldezels is afgerond, en het is nu duidelijk dat jongeren betrokken zijn bij dergelijke praktijken. Hoewel kwantitatieve gegevens ontbreken, blijkt uit gesprekken met hulpverleners en andere betrokken partners dat het probleem van geldezels in Enschede wel degelijk aanwezig is.
Om de urgentie rond dit thema te verhogen, is er nu een structureel tweemaandelijks overleg opgezet. Het hoofddoel van dit overleg is het verhogen van de bewustwording en urgentie met betrekking tot het gebruik van jongeren als geldezels. Daarnaast zijn het versterken van de cyberweerbaarheid van jongeren en het aanpakken van dit specifieke probleem opgenomen als belangrijke onderwerpen in het plan van aanpak Preventie met Gezag. Hier wordt uitvoering aan gegeven via de Risk Factory. Het PO en VO krijgen voorlichting over de onderwerpen, sexting, geldezels en pakketje (drugs) bezorgen. Daarnaast wordt er met Preventie met Gezag ook ingezet op interventies die jongeren cyberweerbaar moeten maken. Deze ontwikkelingen zijn opgelijnd in 2023 en worden uitgevoerd vanaf 2024.




02. We onderzoeken of de patseraanpak ingezet kan worden bij jeugdige criminelen. 
 
.

Legenda: = loopt achter, bijsturing heeft onvoldoende effect; = loopt achter, bijsturing mogelijk;  = conform verwachting; = boven verwachting;  = neutrale wijziging.

 

 

 

Wettelijk verplichte indicatoren

Op grond van het gewijzigde Besluit begroting en verantwoording is de opname van de onderstaande indicatoren verplicht voorgeschreven. De indicatoren gelden voor iedere gemeente en zijn bedoeld om gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken. Dit is mogelijk via www.waarstaatjegemeente.nl.

 

  Beleidsveld Naam indicator Eenheid Jaar Score Bron
6. 1.Veiligheid Verwijzingen Halt Aantal per 10.000 jongeren  2022 120  Bureau Halt
8. 1.Veiligheid Winkeldiefstallen Aantal per 1.000 inwoners  2023  3,6 CBS
9. 1.Veiligheid Geweldsmisdrijven Aantal per 1.000 inwoners  2023  4,2 CBS
10. 1.Veiligheid Diefstallen uit woning Aantal per 1.000 inwoners  2023 1,7  CBS
11. 1.Veiligheid Vernielingen en beschadigingen (in de openbare ruimte) Aantal per 1.000 inwoners 2023  7,1  CBS

.. Wat heeft het gekost?

In onderstaande taartdiagram zijn gerealiseerde lasten per product weergegeven.

 

Samenleving en bestuurBedragen x 1.000 eurosBegroting (primair)Begroting(na wijziging)RealisatieSaldo (- = nadeel)
Lasten43.09943.92049.853-5.933
Baten5.6485.8489.6913.843
Gerealiseerde saldo van baten en lasten-37.451-38.072-40.162-2.090
Storting reserves00376-375
Onttrekking reserves500423546123
Gerealiseerde saldo van mutaties reserves500422170-252
Resultaat-36.951-37.650-39.992-2.342

Toelichting

Het resultaat van dit programma bedraagt 2,3 miljoen euro nadelig als saldo van lasten en baten. Dit wordt hoofdzakelijk verklaard door:

  • de organisatie van extra Tweede Kamer verkiezingen in november;
  • kosten van inhuur, die nodig was om medewerkers van de afdeling Juridische Zaken te vervangen die langdurig ziek/afwezig waren en kosten voor het afsluiten van een vaststellingsovereenkomst met een viertal medewerkers met een lang dienstverband;

Het resultaat op de reserves is het gevolg van per saldo niet bestede wijkbudgetten die conform bestaande afspraken beschikbaar moeten blijven voor de komende jaren en daarom zijn toegevoegd aan de reserve.

 

Voor een nadere toelichting op de afwijkingen wordt verwezen naar hoofdstuk 7.2.