3.3 Samenleving en bestuur

.. Strategische opgave: Open Enschede

Doel

Subdoel

Link

01. Enschede is een op de inwoner gerichte gemeente waarbij de menselijke maat uitgangspunt is voor ons handelen.

^{totale lasten (x 1.000 euro): 17.410,00}

01.01 Wij zijn op de inwoner gericht, handelen behoorlijk en hebben een toegankelijke dienstverlening	^{Indicatoren: 4 Aantal acties: 3}
01.02 Wij communiceren duidelijk en persoonlijk	^{Indicatoren: 2 Aantal acties: 3}

02. Enschede is een netwerkende en responsieve gemeente

^{totale lasten (x 1.000 euro): 7.742,00}

02.01 (veer)kracht van de stad: we staan open voor en benutten signalen en initiatieven uit de samenleving	^{Indicatoren: 2 Aantal acties: 2}
02.02 Passende allianties: we werken samen met andere overheden, onderwijsinstellingen en andere partners aan de gezamenlijke opgaven van de stad en de regio	^{Aantal acties: 5}

03. Enschede is in toenemende mate een digitale gemeente

^{totale lasten (x 1.000 euro): 566,00}

03.01 We benutten de kansen, verkleinen de risico’s en reflecteren en acteren op de digitale transformatie.

^{Aantal acties: 5}

De strategische opgaven zijn sterk vervlochten met de Sustainable Development Goals (SDG). De Verenigde Naties hebben deze 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen opgesteld. Deze vormen samen de wereldwijde duurzaamheidsagenda tot 2030.

Deze strategische opgave draagt bij aan de volgende sustainable development goals (SDG's). Voor uitleg zie bijlage 6.8

.. Openbare orde en veiligheid

Doel

Subdoel

Link

04. Enschede is een veilige gemeente

^{totale lasten (x 1.000 euro): 21.294,00}

04.01 We bevorderen de verbinding in de samenleving	^{Aantal acties: 2}
04.02 Enschede heeft een ongunstig klimaat voor ondermijnende activiteiten	^{Aantal acties: 3}
04.03 We versterken de samenwerking tussen zorg en veiligheid	^{Aantal acties: 4}
04.04 Voorkomen en verminderen van risicogedrag bij jongeren	^{Aantal acties: 2}

.. Wat willen we bereiken?

Open Enschede

De opgave waarvoor wij inwoners, bestuurders en partners, als stad, staan is dat we samenwerken aan opgaven, problemen, kansen en crises van vandaag en morgen. Daarbij staat de systeemwereld oplossingsgerichte aanpakken niet in de weg. We denken vooruit vanuit een heldere toekomstvisie en met hulp van data en kennis.

Openheid is noodzakelijk voor een gezonde en vertrouwenwekkende relatie tussen overheid en inwoner in een democratie; Van een open aanpak en communicatie, open informatie tot aan open verantwoording. De opgave is om deze openheid in houding en gedrag meer in beweging te krijgen maar ook te borgen. Bij gemeentebestuur, medewerkers en de stad zelf. Daartoe hebben we drie doelen gesteld bij onze strategische opgave Open Enschede:

Enschede als een op de inwoner gerichte gemeente;
Enschede als netwerkende en responsieve gemeente;
Enschede als digitale gemeente.

Waarbij het doel “een digitale gemeente” niet een tegenstelling hoeft te zijn van de “op de inwoner gerichte gemeente”. Ook in onze snel digitaliserende informatiesamenleving zijn we met die digitalisering gericht op onze inwoner, zodat onze dienstverlening toegankelijk is en blijft voor iedereen. Wij realiseren ons daarbij dat de digitale administratieve lastendruk erg groot is. Dat is ook een van de knelpunten genoemd in de Staat van de Uitvoering, het landelijke dienstverleningsprogramma.

In de opgave Open Enschede is ook het streven naar Goed bestuur verankerd, met als basis onze verantwoordelijkheden zoals genoemd in artikel 170 Gemeentewet. Onze op de inwoner gerichte houding met oog voor de menselijke maat vormt de basis voor onze wetten, beleid, uitvoering, dienstverlening en rechtsbescherming. Zaken als een zorgvuldige belangenafweging en behoorlijk gedrag vormen ons moreel kompas. Landelijk volgt in 2024 de uitkomsten van het onderzoek van de Staatscommissie rechtstaat. Deze staatscommissie heeft de opdracht om vanuit het perspectief van de burger het functioneren van de rechtsstaat te analyseren en voorstellen te doen voor versterking ervan. De staatscommissie zal onderzoek doen naar het functioneren van de wetgevende, rechtsprekende en uitvoerende macht. Hier valt ook lering te trekken voor gemeenten.

We werken samen met inwoners en (interbestuurlijke) partners, in de wijken, aan beleid en aan grote complexe vraagstukken. Wij constateren een toename in samenwerkingen omdat we simpelweg als overheid de problemen en opgaven niet alleen kunnen oplossen. Dit vraagt in toenemende mate om netwerk- en samenwerkingsvaardigheden en het bijeenbrengen van verschillende financieringssystematieken.

In ons streven naar netwerken en samenwerken met anderen pakken we kansen zoals een sterke lobby agenda met resultaat. Denk onder andere aan de ‘triple helix’ samenwerking in de Twente Board. Tegelijkertijd hebben we ook oog voor de schaduwkanten van netwerken en het belang van integriteit. Netwerkcorruptie en ondermijning moeten we voorkomen.

Maatschappelijke, technologische en organisatorische ontwikkelingen in de informatiesamenleving vragen in 2024 met nadruk aandacht. We zetten concrete stappen in het programma Wet open overheid zodat informatie sneller en actief openbaar wordt gemaakt. We maken een visie op digitale inclusie. En we werken aan integraal beleid ‘Digitaal Enschede’ op basis van de publieke waarden uit het manifest van PublicSpaces - te weten: open, transparant, verantwoordelijk, soeverein en de gebruiker centraal. Vanuit de Europese Unie komen in drie jaar tijd dertien wetten op ons af die onze digitale transformatie versnellen. Die digitale transformatie ziet op uiteenlopende, maar gerelateerde terreinen als kunstmatige intelligentie, databeheer, cybersecurity en digitale identiteiten. Wij bereiden ons hier zo goed mogelijk op voor binnen de wettelijke en financiële kaders.

Met onze inzet in 2024 werken we verder aan het herwinnen van ons gezag. Voor de elementen uit het ROB-signalement 'Gezag herwinnen: over de gezagswaardigheid van het openbaar bestuur' hebbben we oog.

Veilig Enschede

De basis voor een open en weerbare democratie is het behoud van openbare orde en veiligheid. In Enschede moet iedereen in een veilige omgeving kunnen wonen, werken en recreëren. En de aandacht voor zorg en veiligheid als een logische combinatie staat centraal.

Veiligheid en handhaving van de openbare orde staan allang niet meer op zichzelf. Het kent samenhang met andere problemen in de stad. Zoals ondermijning, criminele activiteiten (drugs)overlast, huiselijk geweld, armoede, maatschappelijke problemen vanuit zorg en welzijn of maatschappelijke opvang. Dit zijn allemaal thema’s die we helaas ook zien bij de opgroeiende jeugd in onze stad. We leggen dan ook specifiek de focus op preventie, veiligheid en jongeren. Een stevige thuisbasis, een veilige fysieke en digitale omgeving en een stimulerende leer- en werkomgeving zijn daarbij van cruciaal belang.

Daarnaast ondervinden we als grensstad al decennia lang de nadelige gevolgen van Duitse en Oost-Europese drugsgebruikers die hun drugswaar kopen en gebruiken in onze gemeente. Dit vraagt om een stevige en zichtbare aanpak van de problemen die dit met zich meebrengt. Met een repressief en actief sluitingsbeleid van drugspanden en een persoonsgerichte aanpak zitten we daar bovenop. Desondanks blijft dit een hardnekkig fenomeen dat om een structurele aanpak vraagt en waar wij ook in ons grensoverschrijdend overleg bij de Duitse bestuurders aandacht voor vragen.

Door Enschede op een open wijze te besturen met flinke aandacht voor veiligheid dragen we bij aan een sociale, bruisend aantrekkelijke, duurzame en groene stad. Waar we samen trots op kunnen zijn.

Kaders uit de Zomernota en moties

In het onderstaande hoofdstuk laten we zien wat we in 2024 met nadruk gaan doen om bij te dragen aan Open Enschede en Veilig Enschede. Hierbij verwerken we de kaders zoals meegegeven bij de Zomernota. Waaronder de aangenomen motie digitale zaken en intensiveringen voor de Cloudtransitie, het programma Bridge, datagedreven werken, dienstverlening, samenlevingsgericht werken en het borgen van direct duidelijke communicatie naar inwoners. Aandacht voor juridische kwaliteit is geborgd door de intensiveringen op Woo/AVG processen en opleidingsbudget. Alsook in de motie 20% minder bezwaarschriften, aangenomen bij de gemeentebegroting 2023. Er is een indicator in ontwikkeling. De eerste aanzet is opgenomen. De aangenomen motie over het gebruik van Mastodon voor crisiscommunicatie zetten we door naar de Veiligheidsregio Twente omdat deze organisatie bevoegd is.

.. Wat gaan we doen voor de Strategische opgave: Open Enschede?

01. Enschede is een op de inwoner gerichte gemeente waarbij de menselijke maat uitgangspunt is voor ons handelen.

Een op de inwoner gericht Enschede gaat uit van een breed burgerperspectief; We weten beter wie onze inwoners zijn en wat ze willen, kunnen en waarover ze zich zorgen maken en kunnen onszelf daarin verplaatsen. We hebben aandacht voor het individu en de verschillen tussen mensen en situaties. Onze aanpak gaat uit van menselijke waardigheid en ziet op het maken van regelgeving en beleid, op de uitvoering en op onze rechtsbeschermingsprocedures. Onze houding is open, empathisch, we handelen behoorlijk en onze dienstverlening is toegankelijk voor iedereen. We communiceren duidelijk en werken aan een goede en open informatievoorziening.

01.01 Wij zijn op de inwoner gericht, handelen behoorlijk en hebben een toegankelijke dienstverlening
De menselijke maat staat centraal in onze regelgeving, beleid, uitvoering, dienstverlening en rechtsbescherming. Iedere inwoner zien wij voor wie die is, in de veelheid aan rollen die de inwoner kan vervullen. De inwoner en de ondernemer staan centraal in onze dienstverlening en moet daar toegang toe hebben. We zijn betrokken en maken daarmee het verschil. Dat doen we digitaal waar het kan, persoonlijk waar het moet. Het brede burgerperspectief van mens tot mens, de algemene beginselen van behoorlijk bestuur uit de Algemene wet bestuursrecht en de behoorlijkheidsnormen van de Nationale Ombudsman vormen onze leidraad.

Indicatoren
Aantal indicatoren: 4

Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze dienstverlening, aan de balie, telefoon en andere contacten.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel. Hoewel een groot aantal is dit cijfer niet geheel representatief. Het cijfer toont ook geen causaal verband tussen onze beleidsinzet en score. Dat is ook de reden dat we geen streefwaarden opnemen voor de indicatoren bij ‘Open Enschede’. Wel laten we, waar mogelijk, realisatiecijfers zien van andere gemeenten met inwonerklasse 100.000-300.000.

Vergelijking andere gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten het cijfer 6,5 betreft in 2022. Dit beeld laat zien dat we in Enschede een constant beeld laten zien en landelijk er sprake is van een dalende score. We gaan in Enschede verder met de uitvoering van onze Dienstverleningsvisie.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze digitale dienstverlening. Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten het cijfer 6,8 betreft in 2022. Uit deze scores maken we op dat zowel landelijk als in Enschede we iets lager zijn gaan presteren in de ogen van de panelleden. In 2024 zetten we in op digitale inclusie.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

Toelichting
Het cijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze dienstverlenende houding. Dienstverlening met de menselijke maat, ook wel 'hostmanship' genoemd, gaat over mensen het gevoel geven dat inwoners welkom zijn. Het gaat over de 'zachte' kant van gemeentelijke dienstverlening. Hostmanship uit zich onder andere in het willen dienen, verantwoordelijkheid tonen, het echt willen oplossen van een probleem, dialoog aangaan in plaats van debat, deskundigheid en inlevingsvermogen. Het zijn aspecten die een grote impact hebben op de algehele waardering van de dienstverlening.

De schaalscore 'hostmanship' bedraagt 6,27 in Enschede. Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten het cijfer 6,49 betreft in 2022. We meten deze indicator nu voor het eerst. Een echte trend is nog niet zichtbaar. Wel scoren we iets lager dan vergelijkbare gemeenten. Dat rechtvaardigt dat we blijven inzetten op dienstverlening en een open houding.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

Toelichting
Deze staafdiagrammen laten het aantal ingediende en afgehandelde bezwaarschriften uit 2021 en 2022 zien alsmede het aantal beroepszaken, geregistreerd bij de afdeling Juridische Zaken. Vanaf de gemeentebegroting 2025 breiden wij de indicator uit met informatie over het aantal totaal genomen besluiten in de organisatie zodat het aantal procedures kan worden afgezet tegen het totaal aan besluiten. Dan nemen we ook een concrete streefwaarde op, mede gebaseerd op de aangenomen motie uit 2022 20% minder bezwaarschriften.
Ook geven wij dan informatie, die pas sinds medio 2023 wordt verzameld, weer over het aantal ingetrokken bezwaarschriften en de reden (informele aanpak of herstel gebrek) en de doorlooptijden van de procedures.

Acties 2024

Aantal acties: 3

01. In 2024 gaan we het organisatiebrede programma Open Enschede intensiveren waar 'menselijke maat' als uitgangspunt van ons handelen, een belangrijk thema is.

De focus in 2024 ligt op:

Een goede verbinding tussen deze gedragsopgave en (HR) activiteiten als onboarding, training, coaching en intervisie zodat we als organisatie constructief, integraal en actief blijven werken aan ons open en inwonergerichte gedrag. Met oog voor het recht op ambtelijk vakmanschap.
Benutten van de ruimte in het recht voor het toepassen van maatwerk en uitbreiding van instrumenten als de Doorbraakmethode van het Instituut voor Publieke Waarden en moreel beraad zodat we maximaal oplossingsgericht kunnen handelen.
Het vaker en breder ophalen van signalen uit de stad, bijvoorbeeld door themagerichte focusgroepen uit de stadspeiling te halen en meer gebruik te maken van narratieve evaluatie. Hierbij benutten we de uitkomsten van de Staatscommissie rechtsstaat.

02. We geven uitvoering aan (juridische) kwaliteitszorg en verbeteren de rechtsbescherming van onze inwoners.

We implementeren één gemeentebrede werkwijze Informele aanpak bij besluiten en bezwaar (als actie opgenomen in het in 2023 vastgestelde POK bestedingsplan). De effecten van die aanpak gaan we eind 2024 meten, in ieder geval in de bezwaarfase.
We maken het lerend effect van klacht- en juridische procedures vanzelfsprekend onderdeel van onze processen. Signalen van de onafhankelijke commissie bezwaarschriften en de Klachtencommissaris leveren structureel informatie. Deze informatie draagt bij aan een betere en meer oplossingsgerichte rechtsbescherming van inwoners.
We genereren informatie over reden bezwaar, beslistermijnen, reden intrekking bezwaar etc. op basis van het in 2023 gedigitaliseerde bezwaarproces, waardoor we effectiever sturen op kwaliteit van besluiten en een inwonergerichte werkwijze.

03. We geven uitvoering aan onze Dienstverleningsvisie en zetten in 2024 in op:

Het continu verbeteren van telefonische bereikbaarheid en responsiviteit naar aanleiding van de resultaten van het in 2023 uit te voeren bereikbaarheidsonderzoek.
We ontwikkelen een visie op digitale inclusie van onze inwoners, zodat we eind 2024 weten welke stappen nodig zijn om onze digitale dienstverlening toegankelijk te maken voor alle inwoners.
We maken voor onze inwoners een veilig digitaal portaal dat een einde maakt aan versnippering van informatie. Dit portaal biedt diensten aan en werkt volledig samen met onze gemeentelijke website.

01.02 Wij communiceren duidelijk en persoonlijk
We onderhouden open en persoonlijk (klant)contact. Elke inwoner ontvangt duidelijke voorlichting over regelgeving, beleid en concrete plannen in de buurt. In direct duidelijke taal. Naar inwoner en partners staat een duurzaam toegankelijke informatievoorziening centraal. Binnen de muren van het stadhuis werken we aan goede informatie-uitwisseling zodat onze lokale democratie optimaal functioneert.

Indicatoren
Aantal indicatoren: 2

Toelichting
De gemeente heeft in haar informatievoorziening en communicatie te maken met verschillende doelgroepen en hoedanigheden en beweegt zich daarin tussen digitale media en meer persoonlijke interactievormen. Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van onze communicatie en voorlichting.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere gemeenten in 2022 het cijfer 6,4 betreft.

Hier zien we een licht dalende trend. Dat maakt de investering in zaken zoals Direct duidelijk enzovoort noodzakelijk.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

Toelichting
Het samengestelde rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van vertrouwen in de wijze waarop de gemeente wordt bestuurd. Hierbij is gekeken naar de aspecten:
De gemeente …
- doet wat ze zegt
- zorgt ervoor dat inwoners zich aan de regels houden
- stelt zich flexibel op als dat nodig is
- luistert naar inwoners
- laat inwoners meedenken bij plannen, activiteiten en voorzieningen
- helpt inwoners bij het uitvoeren van ideeën en plannen
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten in ons Enschedepanel..

Vergelijking 100.000 plusgemeenten: Uit percentage cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat in 2021 22 % van de respondenten te Enschede aangaf weinig/geen vertrouwen te hebben in wijze besturen van de gemeente versus 20% van de respondenten van andere gemeenten. 30% van de respondenten heeft (heel) veel vertrouwen in de gemeente Enschede tegen 34% van de respondenten van andere gemeenten. Hier zien we voor Enschede een constante lijn waarbij de score middelmatig is. Dit rechtvaardigt extra inzet zoals de acties die zien op communicatie, openheid en samenlevingsgericht werken.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

Acties 2024

Aantal acties: 3

01. We geven uitvoering aan het gemeentebrede uitvoeringsplan Communicatievisie 2023-2026 langs de vier lijnen:

Optimale dienstverlening
Dialoog en participatie
Be good and tell it
Buiten winnen is binnen beginnen.

We zetten daarbij in op:

Onze communicatiestijl beter aan laten sluiten bij wie we tegenover ons hebben. Dus de inwoner centraal zetten, betrouwbaar en open zijn, met menselijke maat, direct duidelijk en trots. Dit doen we waar nodig op assertieve wijze. Dit integreren we binnen het programma Open Enschede, in het introductieprogramma nieuwe medewerkers en in het leiderschapsprogramma.
Participatie combineren met communicatie. We intensiveren de samenwerking met Particpatieteam en gaan de organisatie zo goed mogelijk ondersteunen in de uitvoering.
Digitaal luisteren (communiceren op basis van data). We gaan ondermeer onze monitoring en webcare verder verbeteren.
Leren van en met elkaar: meer kennisdelen en successen vieren. We gaan ondermeer ons intranet verder verbeteren en digitale en fysieke bijeenkomsten organiseren.

02. We gaan door met Direct Duidelijk Enschede

Het herschrijven van alle webteksten, standaardbrieven en -mails is vrijwel afgerond. Extra aandacht blijft nodig om het gedachtegoed van Direct Duidelijk onderdeel te laten zijn van ons gedrag in de opgave 'Open Enschede'. Het gaat erom om altijd onze inwoners en andere doelgroepen centraal te stellen en aan te sluiten met onze communicatie. Niet alleen schriftelijk, maar ook mondeling en in beeld. Dit moet routine worden in ons dagelijks handelen. In 2024 zetten wij in op:

Alle nieuwe medewerkers krijgen een basis schrijftraining Direct Duidelijk
Extra training van onze medewerkers: Direct Duidelijk in gesprek.
Het leesbaarder maken van onze bestuursvoorstellen, onder andere met de hulp van training, Text metrix en het lezerspanel van raadsleden.

03. We geven uitvoering aan het programmaplan Wet open overheid dat het in tweede deel van 2023 gereed is.

Focus ligt in 2024 op:

Bewustwording, houding en gedrag.
Kwalitatieve groei van de informatievoorziening.
Efficiente keteninrichting van de processen passieve en actieve openbaarmaking.
Actieve openbaarmaking via ons publictieplatform van de informatiecategorieën wet- en regelgeving, bereikbaarheidsgegevens, organisatie en werkwijze, vergaderstukken decentrale overheden en Woo-verzoeken en -besluiten.

02. Enschede is een netwerkende en responsieve gemeente

Onze blik is naar buiten gericht. Per opgave realiseren we ons dat we er niet alleen voor staan en de grote problemen ook zeker niet alleen kunnen oplossen. Dat gebeurt in netwerken. We staan open voor passende partners, soms interbestuurlijk dan weer met bedrijven, kennisinstellingen, organisaties en inwoners, ook concreet op wijkniveau. We werken aan gezamenlijke agenda's en gedeeld eigenaarschap. Daarbij hebben we oog voor de vitaliteit en dynamiek uit de stad en benutten of ondersteunen de ideeën en kracht.

02.01 (veer)kracht van de stad: we staan open voor en benutten signalen en initiatieven uit de samenleving
We werken duurzaam samen met de stad aan onze opgaven en staan open voor inwonerparticipatie, doen aan overheidsparticipatie en werken aan inwonervertegenwoordiging in alle vormen. We nemen onze inwoners daarbij steeds meer mee aan de voorkant bij het maken van beleid. Zodat mensen zich herkennen in beleid en ook echt meer zeggenschap krijgen. Als we uitgedaagd worden door burgerinitiatieven om onze taken over te nemen, staan we daarvoor open en reageren we adequaat. Uiteraard benutten we hierbij de jarenlange ervaringen van het stadsdeelmanagement en wisselen we digitale vormen van participatie af met fysieke vormen.

Indicatoren
Aantal indicatoren: 2

Toelichting
Steeds vaker zijn inwoners of maatschappelijke organisaties onderdeel van netwerken die werken aan een (semi-)publieke taak. Op elk niveau is de totstandkoming en uitvoering van taken een co-creatie van verschillende partners in wisselende samenstelling. Inwoners verwachten daarin een ambitieuze gemeente die luistert, meedenkt, de ruimte biedt, transparant werkt, betrouwbaar en flexibel is. Het samengestelde rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van het betrekken van onze inwoners, organisaties en bedrijven bij beleid en uitvoering.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten van ons Enschedepanel en is een samengesteld cijfer dat ziet op inwonerparticipatie, overheidsparticipatie en samenwerking.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Wij werken vanaf 2022 met een uniek lokaal samengesteld rapportcijfer. Exacte vergelijking is niet mogelijk. Wel spoort de score van een 5 ons aan tot extra inzet samenlevingsgericht werken.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

Toelichting
Het rapportcijfer geeft weer hoe onze inwoners ons scoren op het gebied van het betrekken van onze inwoners, organisaties en bedrijven bij beleid en uitvoering.
Het betreft een gemiddelde van meningen van gemiddeld 1000 respondenten van ons Enschedepanel en is een cijfer dat ziet op waardering over de wijze waarop de gemeente Enschede inwoners en organisaties betrekt en de samenwerking zoekt.

Vergelijking andere 100.000 plus gemeenten: Uit cijfers van waarstaatjegemeente.nl blijkt dat het gemiddelde van andere 100.000 plus gemeenten in 2021 het cijfer 6 betreft. Deze indicator laat een licht dalende trend zien, hoewel Enschede beter presteert dan vergelijkbare gemeenten.
Bron: VNG | Burgerpeiling (waarstaatjegemeente.nl).

Acties 2024

Aantal acties: 2

01. In 2024 voeren we het “Actieplan samenlevingsgericht werken 2022 – 2025” uit.

In 2024 zetten we vooral in op:

Experimenten met nieuwe vormen van inwonervertegenwoordiging.
Een extra impuls geven aan het faciliteren van initiatieven uit de samenleving.
Participatietrajecten narratief evalueren. Met de uitkomsten organiseren we leersessies (lerende organisatie).

02. We bouwen jongerenparticipatie verder uit.

Na het leggen van de eerste bouwstenen voor jongerenparticipatie, werken we in 2024 aan continuering en borging zodat we een brede doelgroep jongeren structureel weten te bereiken en te betrekken. Concreet werken we in 2024 aan:

een structuur waarbij we kinderen vanaf het primair onderwijs (groep 7) structureel bereiken en betrekken;
het verbinden van burgerschapsonderwijs en maatschappelijke stages aan gemeentelijke beleidsvorming en uitvoering.

02.02 Passende allianties: we werken samen met andere overheden, onderwijsinstellingen en andere partners aan de gezamenlijke opgaven van de stad en de regio
Samenwerking met regionale, landelijke en internationale partners is gebaseerd op een gezamenlijke agenda, onderlinge kennisdeling en gedeeld eigenaarschap.
Tal van uitdagingen waar Enschede voor staat, zoals de energietransitie, klimaatadaptatie en de transitie naar een circulaire economie zijn te groot om alleen op te pakken. Daarom zoeken we samenwerking, niet alleen binnen Twente, maar ook in Euregionaal, landelijk en Europees verband. En niet alleen op stedelijk niveau, ook met de universiteiten en met onze bedrijven. In triple Helix verband dus.
Op weg naar een wereld die in 2050 CO2 neutraal moet zijn, wordt er zowel landelijk als Europees niveau gewerkt aan programma’s die vervolgens weer op stedelijk niveau moeten worden doorvertaald. Dankzij een jarenlange investering in de samenwerking met Hengelo en Munster hebben we een sterke basis om gezamenlijke te participeren in EU programma’s. Gezamenlijk staan we sterker als we aanvragen te doen EU fondsen en kunnen we kennis en middelen ophalen om onze grote opgaven adequater en sneller op te pakken.
We staan open voor allerlei nieuwe vormen van samenwerking, formeel en informeel. Gelijktijdig werken we aan onze samenwerkingsvaardigheden zodat we een adequate en betrouwbare partner zijn.

Acties 2024

Aantal acties: 5

01. We versterken de samenwerking met onze strategische netwerkpartners (netwerksturing).

In 2023 hebben we helder gemaakt wie onze meest strategische partners zijn in relatie tot onze strategische opgaven. Om in 2024 op politiek, bestuurlijk en ambtelijk niveau goed te kunnen samenwerken in die netwerken, maken we een Handreiking Netwerksturing als aanvulling op de Notitie Samenwerken.

02. Samen met de Twenteboard werken we verder aan de sociaal-economische structuurversterking van de regio en Enschede.

De Twenteboard stelt jaarplannen op. Concreet wordt in 2024 verder uitvoering gegeven aan de Agenda voor Twente (2023-2027), en de bestaande (30 mln) en nieuwe regiodeal (25 mln). Ook werken we in de Twenteboard aan een Kansenagenda naar aanleiding van het rijksrapport Elke Regio Telt. Vanuit de huidige strategie werken we samen in de Twente board aan een langere termijn visie. Twenteboard is verantwoordelijk voor de lobby op een aantal sociaal-economische dossiers. Deze lobby blijven wij samen met de Twenteboard vormgeven. De dossiers die zijn belegd bij de Twenteboard worden in 2024 herijkt danwel aangevuld.

03. EU Agenda

De samenwerking met Hengelo en Almelo op diverse lobbydossiers wordt voortgezet. Met de verkiezingen in november 2023 en de formatie van een nieuw Kabinet daarna, vraagt dit extra aandacht. Belangrijke lobbydossiers zijn de verstedelijksopgave; bereikbaarheid én de financiële kloof. Het merendeel hiervan vindt plaats in nauwe samenwerking / afstemming met Twenteboard en de BOSS.

04. We bouwen de kennisorganisatie uit.

In 2024 ontwikkelen wij samen met de kennisinstellingen kennis die nodig is bij onze grote opgaven zoals de energietransitie. Cockpit053 zorgt dat wij kennis ontwikkelen over gemeentebrede thema’s, zoals migratie. Die thema’s verzamelt zij tijdens de jaarlijkse signalensessies. De kennis die wij ontwikkelen en delen met onze kennispartners bewaren wij via samenwerkingsplatforms, zoals de Regionale Energie Transitie (RES) Twente en Enschedelab. Kennispunt Twente ondersteunt ons daarbij.

05. We versterken de samenwerking met Munster, de Euregio en de Europese Unie.

Wij organiseren, samen met Hengelo en Almelo, een permanente vertegenwoordiging in het Huis van de Nederlandse Provincies in Brussel zodat we goed voorbereid zijn op nieuwe wetgeving die op ons afkomt, weten aan welke programma’s we kunnen deelnemen en in kunnen spelen op (subsidie) kansen.
We verkennen nieuwe Europese netwerken en Europese missies op basis van onze strategische opgaven en gezamenlijke prioriteiten. Onder andere European Regions Research Innovation Network (ERRIN) en het Covenant of Mayors, en zorgen ervoor dat Enschede en de regio daarin worden geprofileerd.
Wij borgen kennis uit Europa goed in de organisaties en bij de raad. Door het organiseren van kennissessies, uitwisselingsprogramma’s en intensievere benutting van het gezamenlijke lidmaatschap van Eurocities, het toonaangevende stedennetwerk dat rechtstreeks schakelt met de Europese Commissie.
In 2024, het jaar van de Europese Verkiezingen, betrekken wij de inwoners van Enschede.
Wij verankeren onze grensoverschrijdende samenwerking met onze Duitse partners, die onze positie in Europa verder versterkt, in uitvoeringsprogramma’s en de bestuurlijke overeenkomsten met Munster, Gronau, Osnabruck, NRW en de Euregio. Deze sociaal-economische ontwikkeling van onze stad en euregio bereiken we onder andere door de ontwikkeling van het Euregio-kwartier met Gronau, de grensoverschrijdende infrastructuur op spoor, weg en fiets. In MONT-verband de samenwerking op het gebied van klimaatadaptatie.

Bijdrage verbonden partij Euregio

Maatschappelijk rendement:

Wij werken samen binnen de Euregio om binnen Europa op lobby- en subsidiegebied onze kracht te kunnen bundelen. Daarnaast is één van de doelstellingen van de Euregio het wegnemen van grens gerelateerde barrières.

Bijdrage verbonden partij: Bestuursovereenkomst Twentse samenwerking / Twenteboard

Maatschappelijke rendement:

Doel van deze samenwerking is het voeren van bestuurlijk overleg ten behoeve van het voorbereiden, het afstemmen en het terugkoppelen van de inbreng van de gemeenten in het bestuur van de Twente Board. Zodat gezamenlijk regie wordt gevoerd op de Twente Board. Daarnaast draagt dit bestuurlijk overleg bij aan (de afstemming van) het lobbyen van de gemeenten bij provincie, Rijk, de Europese Unie en andere (semi)overheden en haar organisaties ten behoeve van de sociaal economische structuurversterking en andere door het bestuurlijk overleg gekozen onderwerpen.

03. Enschede is in toenemende mate een digitale gemeente

Onze samenleving is digitaal in transitie. Die transitie biedt nieuwe mogelijkheden en kansen voor onze welvaart en ons maatschappelijk welzijn. Denk voor een gemeente aan digitale dienstverlening, het efficiënt en effectief inrichten van processen en het verlagen van drempels om met elkaar in contact te komen. Tegelijkertijd is onze dienstverlening er ook voor die inwoners die niet of slechts gedeeltelijk mee kunnen doen in de digitale gemeente. Dit doen we door hulp- en andere mogelijkheden te bieden zoals baliebezoek en gerichte afspraken. Digitalisering roept ook nieuwe vragen op rond digitale ontwrichting of hoe we (digitale) grondrechten borgen in de informatiesamenleving.

03.01 We benutten de kansen, verkleinen de risico’s en reflecteren en acteren op de digitale transformatie.
Enschede kiest ervoor de informatiesamenleving te omarmen en niet aan de zijlijn te staan, maar midden in de informatiesamenleving, dichtbij haar inwoners. Vanuit dit perspectief pakken we de kansen die digitalisering biedt en werken we aan de mogelijke keerzijde ervan.

Acties 2024

Aantal acties: 5

01. We integreren de mogelijkheden van digitalisering en data meer en meer in de vorming en uitvoering van beleid.

We werken deze raadsperiode aan een integraal beleid ‘Digitaal Enschede’ op basis van de publieke waarden uit het manifest van PublicSpaces - te weten: open, transparant, verantwoordelijk, soeverein en de gebruiker centraal.
We gaan en zijn in gesprek met PublicSpaces en de VNG om te werken aan digitaal beleid op basis van publieke waarden, en om te onderzoeken hoe we nog meer kunnen optrekken met anderen in de uitvoering daarvan.
We gaan door met het inrichten en aanpassen van onze IT-, kennis- en dataorganisatie in 2024. We beheren en bewaken met een centrale data-architectuur de koers van onze dataorganisatie en coördineren de verdere implementatie van deze koers in de organisatie.

02. We bieden de ethische visie op data en technologie aan.

In 2024 wordt de ethische visie op data en technologie voorgelegd voor besluitvorming aan de gemeenteraad. Organisatie en bestuur gaan volgens deze visie werken, ondersteund door de ethische commissie en het intern ethisch kennisnetwerk dat opgericht moet worden.

03. We implementeren een transitiestrategie Common Ground

Landelijk is in 2023 een programmaorganisatie opgezet die de landelijke agenda voor 2024 meer stuurt en controleert en die standaardisatie bij leveranciers en landelijke opschaling van componenten bij gemeenten een impuls moet geven. We participeren actief in landelijke gremia en samenwerkingsverbanden (Common Ground Board, CIO Beraad, Dimpact etc.) om gezamenlijk steeds meer common ground componenten in gebruik te nemen als organisatie (PodiumD, Haal Centraal). We implementeren de transitiestrategie Common Ground om zelf stappen te zetten om als organisatie juiste kennis en competenties in huis te hebben en halen, en zelf actief te kunnen participeren.

04. We implementeren digitaliseringswetten

De wetgever stelt steeds meer wetten op die de digitale rechten en plichten voor de inwoners voorschrijven en borgen. De implementatie hiervan bij gemeenten wordt met audits getoetst. Deze wetten hebben een hoge impact op ons handelen en in de voorbereiding zijn de nodige projecten uit te voeren. Naast de Wet Open Overheid gaat het ondermeer om projecten voor de uitvoering van onder andere de AVG, Wet Digitale Overheid, Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer WMEBV, AI act, Single Digital Gateway en de NIS2-richtlijn. We voegen zoveel mogelijk de benodigde acties samen.

05. We geven uitvoering aan het strategische informatiebeveiligings- en privacybeleid

Dit doen we door voldoende maatregelen te nemen voor de borging van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) zoals het inrichten en bijhouden van het verwerkingsregister, het opzetten van een KI register, het sluiten van bewerkersovereenkomsten en het uitvoeren van DPIA's. Voor de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) is dit onder andere wachtwoordbeleid, datacassificatie, technische beveiliging (authorisatiebeleid). Daarnaast verhogen we onze digitale weerbaarheid door bewustwordingstrainingen en technische maatregelen. We vergroten de capaciteit van de Decentrale Privacy Officers, de AVG coördinatie, conform de raadsbesluiten om de forse toename van privacy gerelateerde zaken te kunnen afhandelen.

Bijdrage verbonden partij: Dimpact

Maatschappelijk rendement:

Wij zijn lid van de coöperatieve vereniging Dimpact om samen met andere gemeenten ICT oplossingen te ontwikkelen. Dit verlaagt de kwetsbaarheid en versterkt lobby- en inkoopkracht van onze bedrijfsvoering.

.. Wat gaan we doen voor openbare orde en veiligheid?

04. Enschede is een veilige gemeente

In Enschede moet iedereen in een veilige omgeving kunnen wonen, werken en recreëren. We vinden het belangrijk dat iedereen in Enschede veilig over straat kan en dat overlast tot een
minimum wordt beperkt. Veiligheid en handhaving openbare orde staat allang niet meer op zichzelf. Het kent samenhang met andere problemen in de stad. Of het nu gaat om ondermijning, criminele activiteiten (drugs)overlast, huiselijk geweld, maatschappelijke problemen vanuit zorg en welzijn of maatschappelijke opvang. Centraal staat een integrale aanpak, stedelijk en in de stadsdelen. Uitgangspunt bij de aanpak is dat we streng zijn voor degene die zich niet aan de regels (wil) houden, maar hulp bieden aan degene die op het juiste spoor wil komen en blijven. Belangrijk is een evenwicht te vinden tussen repressie, preventie en zorg. Doel is de stad weer zichtbaar en voelbaar veiliger te laten zijn voor inwoners en ondernemers.

04.01 We bevorderen de verbinding in de samenleving
We willen onze signalerings- en interventiepositie in de stad verstevigen door constant in gesprek te zijn in de stad. Daarbij leggen we de focus op het verminderen van maatschappelijke onrust.

Acties 2024

Aantal acties: 2

01. We onderzoeken de veiligheidsbeleving van onze inwoners.

We volgen signalen van onrust en sentimenten in de samenleving met betrekking tot de komst van het AZC. Verder willen we via Stadsgesprekken ophalen wat er leeft op bepaalde thema's in de Enschedese samenleving, veiligheid is één van de thema's. We blijven ook gebruik maken van studenten (fieldlabs Saxion) om het begrip veiligheidsgevoel verder te duiden. September 2023 start het onderzoek van Bureau Beke in Glanerbrug, dit loopt door in 2024.

02. We pakken veiligheidsvraagstukken aan door integrale afstemming met stakeholders.

We merken een verschuiving van veiligheid naar leefbaarheid. We blijven ons inzetten op veiligheidsvraagstukken. Denk hierbij aan investeren in de Doelgroepenaanpak (Persoongerichte aanpak, gebiedsverboden, Last onder dwangsommen) en cameratoezicht. We gaan ons nu ook focussen op leefbaarheid (uitwerking Future Search) en het bevorderen van duurzame netwerken tussen de diverse binnenstadspartners. De verdere uitwerking van Wijkpunt 32 (wijkpunt de Heurne) is een voorbeeld van integraal werken tussen de binnenstadspartners maar ook met inwoners waarbij we ook onze methodieken en resultaten willen delen met elkaar.

04.02 Enschede heeft een ongunstig klimaat voor ondermijnende activiteiten
De aanpak van ondermijning heeft verschillende dimensies. Als lokale overheid moeten we nog alerter worden en maatregelen nemen die voorkomen dat we onbedoeld crimineel gedrag faciliteren. We willen voorkomen dat we criminelen ‘helpen’ door bijvoorbeeld vergunningen en subsidies af te geven, zorgcontracten aan te gaan, vastgoedtransacties te plegen die gefinancierd worden met crimineel geld of waarmee criminelen een dekmantel krijgen voor hun activiteiten. Samen met de politie, RIEC en partners, moeten we ons beeld van de criminele netwerken die zich in Enschede bevinden, maar ook die in Enschede en daarbuiten opereren versterken. Op basis van een goede informatiepositie kunnen we beter sturen en prioriteren in de aanpak. Om de beschikbare capaciteit en middelen van onszelf en onze partners zo effectief te kunnen benutten, moeten we samen met onze partners scherpe keuzes en duidelijke afspraken maken. Een ander belangrijk speerpunt is het nadrukkelijker betrekken van nog meer (publieke en private) partijen in de aanpak, zodat legale structuren nog moeilijker misbruikt kunnen worden door criminelen. Verder is het van belang om meer naar de voorkant van problematiek te komen door vroegtijdig interventies te plegen en barrières op te werpen.

Acties 2024

Aantal acties: 3

01. We gaan door met de integrale aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit.

We continueren de (integrale) aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Zowel intern als extern. In samenwerking met partners gaan we:

Ons beeld van de criminele netwerken die zich in Enschede en omgeving bevinden versterken;
Gerichte keuzes maken en de beschikbare capaciteit en middelen van onszelf en onze partners zo effectief mogelijk te benutten;
Vroegtijdig interventies plegen en barrières opwerpen. We behandelen ondermijningscasuïstiek aan de lokale casustafel ondermijning en met het Regionaal Informatie-en Expertise Centrum (RIEC);
We houden aandacht voor signalen van zorgfraude en treden waar nodig op.

02. We doen een Interreg-aanvraag voor de aanpak van grensoverschrijdende ondermijning.

Samen met de Euregio en het RIEC wordt gewerkt aan het versterken en verbreden van de grensoverschreidende aanpak van ondermijning. Begin 2024 wordt hiervoor een Interreg-aanvraag (Europese subsidie) ingediend om deze samenwerking met gemeenten en politie van beide kanten van de grens uit te bouwen naar een structureel netwerk.

03. We gaan zichtbaarder controleren en handhaven

Dit kan op verschillende manieren geschieden. De integrale MIA controles zijn hier een voorbeeld van. Aandachtspunten in 2024 zijn horeca en kamerverhuur.

Bijdrage verbonden partij: Veiligheidsregio Twente

Maatschappelijk rendement:

Op grond van de Wet Veiligheidsregio’s werken brandweer, politie, geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio (GHOR) en de gemeenten (kolom Bevolkingszorg) samen in de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Twente (VRT) op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding. Brandweer Twente heeft een aantal wettelijke taken in het kader van brand-, crisis - en rampenbestrijding. Door de coronacrisis en de vluchtelingencrisis zijn er extra taken bijgekomen en is de Veiligheidsregio een belangrijke partner in deze crises.

04.03 We versterken de samenwerking tussen zorg en veiligheid
Bij complexe casuïstiek opereren zowel het zorg- als veiligheid, in aanvulling op elkaar. Door een verbeterende samenwerking tussen zorg en veiligheid wordt bijgedragen aan de algemene veiligheid, het verbeteren van de persoonlijke situatie, het voorkomen en verminderen van recidive, (ernstige) overlast, criminaliteit en/of maatschappelijke uitval. Samenwerking met het Veiligheidshuis is bij deze onderwerpen aan de orde. De focus ligt op verwarde en kwetsbare personen, woonoverlast, huiselijk geweld, straatintimidatie , mensenhandel en loverboy problematiek.

Acties 2024

Aantal acties: 4

01. We versterken de samenwerking als het gaat om casuïstiek die zich afspeelt op het terrein van zorg en veiligheid.

We zetten de ketenregisseur Zorg en Veiligheid in die de regionale en lokale zorg- en veiligheidsnetwerken verbindt en die lokale verbeterpunten oppakt en verder uitwerkt. Ook wordt intensiever samengewerkt met andere interne afdelingen om zo gezamenlijke preventieve activiteiten uit te rollen.

02. We evalueren de aanpak van mensenhandel en loverboys, dit doen we samen met het regionaal kenniscentrum mensenhandel Twente.

In samenwerking met onze ketenpartners geven we uitvoering aan de ambities uit de aanpak Mensenhandel Twente. In 2024 wordt de aanpak geevalueerd. Centrum gemeente Enschede en het kenniscentrum mensenhandel Twente pakken dit samen op.

03. In het kader van het project Veilige Steden richten we ons op bewustwording en het geven van handelingsperspectief aan omstanders van (straat)intimidatie.

We blijven investeren in samenwerking met partners in de stad. Daarnaast zetten we actiever campagnes in waarbij we onder andere meer gaan inzetten op de LHBTIQ+ gemeenschap. We houden oog voor sociale spanningen en acteren hier desgewenst pro-actief op.

04. We richten ons meer op de persoonsgerichte aanpak in de voetbalportefeuille.

De voetbalportefeuille zal meer inzet vragen. In verband met de landelijke ontwikkelingen (Handelingskader aanpak ongeregeldheden rondom betaald voetbalwedstrijden, Richtlijnen KNVB) wordt de gemeentelijke regierol nog belangrijker. Meer inzet op de persoonsgerichte aanpak in samenwerking met het sociaal domein.

04.04 Voorkomen en verminderen van risicogedrag bij jongeren
Het integraal veiligheidsbeleid legt een accent op de jeugd vanuit de gedachte van preventie. Preventie ligt primair bij het begrotingsprogramma Vitaal en Sociaal, het verminderen van risicogedrag zit meer bij Veiligheid.

Acties 2024

Aantal acties: 2

01. We gaan de weerbaarheid van de jeugd vergroten.

In het kader van preventie met gezag zetten we in op het voorkomen dat kinderen, jongeren en jongvolwassenen (verder) afglijden naar crimineel gedrag en daarnaast grenzen stellen om een criminele carriere zo onaantrekkelijk mogelijk te maken. Dit doen we door uitvoering te geven aan het uitvoeringsprogramma preventie met gezag waarbij verschillende interventies ingezet worden, denk hierbij aan: vroegsignalering, inzet rolmodellen, Halt in de wijk, jeugdwerk online, versterken aanpak drugscriminaliteit.

02. We voeren een stadsbrede pilot vroegsignalering uit in het kader van de patseraanpak.

We gaan stadsbreed een pilot op vroegsignalering invoeren om zo eerder jongeren in hulptrajecten te krijgen en uit het criminele circuit. Daarnaast zetten we in op het versterken van de samenwerking op de persoonsgerichte en groepsaanpak. Maatwerk staat centraal in situaties waarbij inwoners overlast ervaren door jongeren of wanneer jongeren crimineel gedrag (dreigen te) vertonen. We benutten de kennis en expertise van het Jeugd- en Jongerenwerk en zetten hen steeds meer preventief in. We werken hierin nauw samen met de stadsdelen en professionals uit het sociaal domein.

Nieuw of aanpassing beleid 2024
Beleidsveld	Onderwerp
Samenleving & Bestuur	Actualisatie visie op Dienstverlening
Samenleving & Bestuur	Actualisatie Legesverordening
Samenleving & Bestuur	Visie Digitale Inclusie
Samenleving & Bestuur	Visie Sociale Inclusie
Samenleving & Bestuur	Evaluatie en vervolg jongerenparticipatie
Samenleving & Bestuur	Ethische visie op data en technologie
Samenleving & Bestuur	Verantwoordingsverslag Digitoegankelijkheid
Samenleving & Bestuur	Raadsvoorstellen aanpassing gemeenschappelijke regelingen (8 besluiten in 2024)
Samenleving & Bestuur	Bij aanpassing Wet Markt en Overheid moet in 2024 de huidige Verordening Wet Markt en Overheid worden geëvalueerd en geactualiseerd.

Wettelijk verplichte indicatoren

Op grond van het Besluit begroting en verantwoording zijn onderstaande indicatoren opgenomen. De indicatoren gelden voor iedere gemeente en zijn bedoeld om gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken. Dit is mogelijk via www.waarstaatjegemeente.nl.

	Beleidsveld	Naam indicator	Eenheid	Jaar	Score	Bron
6.	1. Veiligheid	Verwijzingen Halt	Aantal per 10.000 jongeren	2022	120	Bureau Halt
8.	1. Veiligheid	Winkeldiefstallen	Aantal per 1.000 inwoners	2022	3,8	CBS
9.	1. Veiligheid	Geweldsmisdrijven	Aantal per 1.000 inwoners	2022	4,7	CBS
10.	1. Veiligheid	Diefstallen uit woning	Aantal per 1.000 inwoners	2022	2,1	CBS
11.	1. Veiligheid	Vernielingen en beschadigingen (in de openbare ruimte)	Aantal per 1.000 inwoners	2022	7,9	CBS

.. Wat mag het kosten?

Om de gestelde doelen te bereiken zijn per doel lasten begroot voor 2024. Deze bedragen worden ingezet voor het realiseren van de acties (onder 'Wat gaan we doen') maar ook voor het realiseren van de reguliere werkzaamheden. Onderstaande grafiek geeft per product inzicht in de beschikbaar gestelde budgetten.

Onderstaande tabel geeft inzicht in de meerjarige ontwikkeling van de lasten, baten en reserve mutaties.

Samenleving en bestuur Bedragen x 1.000 euro	Realisatie 2022	Begroting 2023	Begroting 2024	Raming 2025	Raming 2026	Raming 2027
Lasten	45.893	43.890	47.011	47.090	47.204	47.105
Baten	11.383	5.848	6.593	6.720	7.054	7.037
Saldo van baten en lasten	34.510	38.042	40.418	40.370	40.149	40.068

Storting reserves	340	0	0	0	0	0
Onttrekking reserves	334	423	0	0	0	0

Resultaat

34.515

37.620

40.418

40.370

40.149

40.068

Toelichting

De lasten nemen in 2023 met circa 3,1 miljoen euro toe en de baten nemen toe met circa 0,7 miljoen euro.

De toename van de lasten is met name het gevolg van:

een hogere bijdrage aan de Veiligheidsregio Twente als gevolg van loon- en prijscompensatie (1,2 miljoen euro);
hogere lasten door een actualisatie van het aantal te verstrekken documenten bij publieksdienstverlening. In 2014 loopt de geldigheidsduur van 10 jaar af die destijds voor het eerst is ingegaan. Hier staan ook hogere legesopbrengsten tegenover (0,9 miljoen euro);
Bij het product Stadsdeelsgewijs werken nemen de lasten toe vanwege het in de Zomernota 2023 opgehoogde budget "impuls samenlevingsgericht werken" (0,3 miljoen euro);
Op alle overige producten is sprake van een verhoging van het budget als gevolg van de toegekende loon- en prijscompensatie.

De toename van de baten is het gevolg een toename van het aantal te verstrekken documenten bij publieksdienstverlening. Zie ook de toelichting bij de lasten.

De onttrekkingen nemen in 2023 met 423.000 euro af ten opzichte van 2023. Dit wordt veroorzaakt door:

In 2023 is ten behoeve van het product Stadsgedeels werken 323.000 euro onttrokken aan de reserve 'Reserve wijkbudgetten', dit betreft de onderbesteding van de afgelopen jaren dat aangewend werd voor de wijkbudgetten van 2023. Voor 2024 is dit vooralsnog niet voorzien, maar is afhankelijk van de realisatie in 2023;
Daarnaast is er in 2023 incidenteel 100.000 euro onttrokken uit de algemene reserve ter dekking van het aangenomen amendement ‘Kansengelijkheid en 700 jaar Enschede’. Voor 2024 wordt deze onttrekking niet voorzien.

Meer info	Klik hier voor meer informatie over reguliere werkzaamheden en beleidsnota's.
Portefeuillehouders	Roelof Bleker, Arjan Kampman, Niels van den Berg, Marc Teutelink
Concerndirecteuren	Kees Meijer