9. Bijlagen bij de jaarrekening

9.1. Staat van reserves

OmschrijvingBedragen x 1.000 Euro's Stand per 01-01-2015 Rente Dotaties Onttrek kingen Stand per  31-12-2015 Maatschappelijke ondersteuning Res Gemeentelijkesociale huisvesting 256 19 0 15 260 Reserve Wmo 2.402 0 500 1.620 1.282 Reserve Vrouwenopvang 219 0 35 0 254 Res Maat. opvang en verslavingzorg 157 0 0 0 157 Reserve egalisatie Zwembaden 537 24 201 137 625 Gezond Meedoen convenant Menzis 530 0 196 530 196 Reserve Transformatieagenda MO 0 0 3.689 0 3.689 Reserve Maatschappelijk functieSport 0 0 494 0 494 Versterken economie Reserve mobiliteit 11.761 0 2.065 1.453 12.373 Handhaving inburgering 111 0 0 56 56 Re-Integratie en Inburgering 0 0 2.471 0 2.471 Dienstreserve DCW 271 0 0 0 271 LEA 0 0 878 0 878 Duurzame leefomgeving Integraal Veiligheidsplan 0 0 274 54 220 Reserve rente jaarl. bijdr. BWS 250 0 0 250 0 Reserve parkeren 3.123 101 1.606 149 4.681 Reserve grondexploitatie -12.117 -545 2.245 160 -10.577 Res exploitatieresult bouwvergunning 225 0 392 0 617 Onderhoud havens 875 19 1 87 808 Herstel opgebroken bestrating 429 0 75 80 423 Landinrichting 476 0 0 0 476 Gronduitgifte 2.374 0 0 161 2.212 Reserve Muziekfonds 91 7 0 0 97 Reserve stadsverfraaiing 304 7 0 50 260 Reserve wijkbudgetten 878 0 772 992 658 Reserve Monumentenbeleid 94 0 0 32 62 Dienstverlening en financieel beleid Weerstandsvermogen 26.901 0 20.138 10.599 36.439 Rekeningresultaat lopend jaar 13.059 0 -12.424 276 359 Reserve kapitaallasten 925 0 1 4 922 Incidenteel middelenkader 2.089 0 365 89 2.365 Majeure investeringsopgaven 5.495 361 5.541 8.559 2.839 Nog uit te voeren werkzaamheden 2 0 0 0 2 Innovatiebudget 2.444 0 2.000 4.227 217 Res Nationaal uitvoerings programma 930 0 0 930 0 Risico regionale dienstverlening 100 0 100 0 200 Flankerend beleid 2.183 0 3.744 1.981 3.946 Investering externe activiteiten 307 7 0 36 278 IT - Gem.brede software 484 6 1.013 798 705 Vervanging ICT 1.675 21 3.361 3.268 1.789 H&S - Werkplekinrichting 647 8 610 490 776 H&S - Leegstandsreserve 885 11 677 543 1.031 Vastgoed 19.648 884 3.865 10.245 14.152 Res exploitieresultaat bedrijfsverz 722 9 430 500 661 Onderwijshuisvesting 10.250 297 945 3.327 8.165 Vervangingsinvestering sport 3.145 142 244 345 3.185 Eigen vermogen 105.136 1.378 46.503 52.044 100.972

 

Toelichting reserves
Hieronder wordt het doel waarvoor de reserves zijn ingesteld, per reserve toegelicht. De mutaties in de reserves worden alleen toegelicht, wanneer de mutaties 400.000 euro of hoger zijn geweest.

Maatschappelijke ondersteuning

Reserve Gemeentelijke sociale huisvesting
Doel	Reserve is gevormd uit een schenking en is bedoeld voor financiële hulp bij huisvestingsproblemen.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve WMO
Doel	De reserve wordt ingezet ter dekking van lasten die samenhangen met de decentralisatie van de ABWZ begeleiding, Jeugdzorg en CJG.
Toelichting op de mutaties	Met het Raadsbesluit van 29 juni 2015 is de zomernota vastgesteld. Het incidentele voordeel van 0,5 miljoen euro als gevolg van de afrekening van de PGB voorzieningen 2014 door Menzis wordt conform besluit gedoteerd aan de Reserve WMO. Daarnaast is er voor 1,6 miljoen euro aan deze reserve onttrokken voor enerzijds de verdere afwikkeling van de invoering van de decentralisaties en anderzijds voor een dotatie van 0,6 miljoen euro aan de reserve transformatieagenda MO conform raadsbesluit "Bouwen aan een duurzaam en solide sociaal stelsel" van 8 juni 2015.

 

Reserve vrouwenopvang
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de vrouwenopvang te egaliseren. Eventuele beschikbare middelen worden regionaal ingezet.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve Maatschappelijke opvang en verslavingszorg
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de maatschappelijke opvang te egaliseren. Eventuele beschikbare middelen worden regionaal ingezet.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden binnen deze reserve.

 

Reserve egalisatie Zwembaden
Doel	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserve.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve Gezond meedoen conventant Menzis
Doel	Deze reserve is ingesteld om de kosten die voortvloeien uit de uitvoering van het convenant tussen de gemeente Enschede en Menzis op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Met het Raadsbesluit "Bouwen aan een duurzaam en solide sociaal stelsel" van 8 juni 2015 zijn de beschikbare middelen van deze reserve in 2015 onttrokken en aan de Reserve Transformatieagenda MO toegevoegd. Daarnaast wordt bij de jaarrekening 2015 de niet bestede middelen voor dit convenant conform bestendige gedragslijn toegevoegd aan de reserve.

 

Reserve Transformatieagenda MO
Doel	Deze in 2015 ingestelde reserve wordt ingezet ter dekking van de lasten van het investeringsprogramma 2015-2017 voor de transformatieagenda maatschappelijke ondersteuning.
Toelichting op de mutaties	Met het Raadsbesluit "Bouwen aan een duurzaam en solide sociaal stelsel" van 8 juni 2015 is deze reserve ingesteld en is het beschikbare gebundelde budget in 2015 hieraan toegevoegd.

 

Reserve Maatschappelijke functie Sport
Doel	Deze in 2015 ingestelde reserve wordt ingezet ter dekking van lasten die samenhangen met de pilot arbeidsreïntegratie via sport en het actieplan voor de vitale sportverenigingen.
Toelichting op de mutaties	Met het Raadsbesluit van 29 juni 2015 is de zomernota vastgesteld. In het incidentele middelenkader 2016-2019 zijn daar de bedragen van voorzieningen 'BOS-Gezond bewegen door jeugd' en 'BOS-Kom in beweging voor jezelf' in 2015 aan deze reserve toegevoegd. De beide voorzieningen zijn daarmee komen te vervallen.

 

Versterken economie

Reserve mobiliteit
Doel	Reserve bedoeld voor de egalisatie van de opbrengsten en kosten van mobiliteitsprojecten.
Toelichting op de mutaties	De dotatie is opgenomen in de programmabegroting 2015-2018 en in het Raadsbesluit van 30-01-2006. De onttrekking volgt uit de aanvraag jaarschijf mobiliteit waarover de raad heeft besloten op 25-1-2010, 23-5-2011, 2-4-2012, 5-6-2013 en 16-2-2015.

 

Reserve Handhaving inburgering
Doel	Reserve is bedoeld voor de bekostiging van werkzaamheden van handhaving op inburgering
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve reintegratie en inburgering
Doel	Het financieren van uitgaven re-integratieactiviteiten en inburgering
Toelichting op de mutaties	In deze reserve is een bedrag gedoteerd van 2,4 miljoen. Deze dotatie is afkomstig uit de resultaatsbestemming van de gemeenterekening 2014.

 

Dienstreserve DCW
Doel	Reserve bestemd om niet voorziene kosten aan het pand Kuipersdijk op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden in deze reserve.

 

Reserve LEA
Doel	Reserve bedoeld voor de egalisatie van de opbrengsten en kosten van de Lokaal Educatieve Agenda 2015-2018.
Toelichting op de mutaties	Mutaties betreffen nog niet bestede LEA-middelen. Op 3 maart 2015 heeft de gemeenteraad besloten een reserve in te stellen voor de niet bestede LEA-middelen.

Duurzame leefomgeving

Reserve Integraal veiligheidsplan
Doel	Reserve is ingesteld om de meerjarige kosten te dekken voor veiligheidsprojecten.
Toelichting op de mutaties	Deze reserve is in 2015 ingesteld na een besluit van de raad. Het liquidatiesaldo van de SPVE is hiervoor in de reserve gestort.

 

Reserve jaarlijkse bijdrage BWS
Doel	Reserve bedoeld ter afwikkeling van de regeling Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS).
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben voor deze reserve geen mutaties van 400.000 euro of hoger plaatsgevonden.

 

Reserve parkeren
Doel	Deze reserve van het parkeerbedrijf bestaat uit een drietal deelreserves, die bij besluit van de Raad (PB 2011-2014) zijn samengevoegd: de reserve Egalisatie Risico's Parkeergarage ingesteld ten behoeve van het opvangen van de aanloopverliezen van de H.J. van Heekgarage. De exploitatieresultaten worden afgewikkeld via deze egalisatiereserve; de reserve Parkeergarage, ingesteld ten behoeve van het afdekken van de reserve egalisatie risico's parkeergarage; de bestemmingsreserve Parkeren Roombeek. Hierin is de afkoopsom, voor een periode van 15 jaren, gestort voor de jaarlijkse kosten voor invoering, beheer, exploitatie en parkeerregulering in Roombeek door PBE en het beheer, de exploitatie en het onderhoud van de parkeergarage de Brouwerij.
Toelichting op de mutaties	De dotatie van 1,6 miljoen euro is het exploitatiesaldo van 2015. Uit het  raadsbesluit 8-4-2003 (Meerjaren perspectief parkeerbedrijf) en programmabegroting 2015 (raadbesluit 10-11-2014) volgt dat dit saldo wordt toegevoegd aan de reserve. De onttrekking volgt uit het raadsbesluit 1-6-2007 (de Brouwerij).

 

Reserve grondexploitatie
Doel	Buffer ten behoeve van het egaliseren van zowel positieve als negatieve resultaten op de exploitatie van gronden. Het verloop van deze reserve wijzigt als gevolg van de actualisatie van de grondcomplexen in het Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG). Zie paragraaf grondbeleid.
Toelichting op de mutaties	De dotatie aan de reserve is het gevolg van de verbetering van het resultaat bij de herziening van het MPG 2016.

 

Reserve exploitatieresultaat bouwvergunningen
Doel	Reserve ter egalisatie van de opbrengsten en kosten betreffende bouwvergunningen ten einde fluctuaties in de tarieven aan de burger te reduceren
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve onderhoud havens
Doel	Middelen gereserveerd voor onderhoud haven (baggeren en oevervoorzieningen) voor het project Masterplan Havengebied. Uitvoeringskrediet is in december 2010 door de Raad vastgesteld.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve herstel opgebroken bestrating
Doel	Reserve om de verschillen in de kosten en opbrengsten van partijen die toestemming krijgen om in gemeentelijke straten en wegen werkzaamheden te verrichten (bijvoorbeeld bekabelaars) op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve landinrichting
Doel	Reserve bedoeld voor de financiering van het project Landinrichting.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve.

 

Reserve Gronduitgifte
Doel	Deze reserve is bedoeld om meer maatwerk te kunnen leveren bij de uitgifte van grond voor bedrijventerreinen, kantoren en wonen. Dit om de verkoop te stimuleren. Deze reserve is ingesteld bij de vaststelling van de nota grondprijsbeleid op 16-12-2013.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve muziekfonds
Doel	Uit de reserve - die voortkomt uit een particuliere gift - kunnen bijdragen worden gedaan in de kosten van opvoeringen op muzikaal gebied. Bijvoorbeeld bijzondere orkest- of operavoorstellingen.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve stadsverfraaiïng
Doel	Uit de reserve kunnen bijdragen worden geput voor het realiseren van kunstopdrachten al dan niet geïntegreerd in of op een gebouw of bouwwerk. Het gaat in deze periode nog om twee kunstwerken op het Wilminkplein en op het Koningsplein.  Daarnaast is de reserve een achtervang voor grootschalig onderhoud van bestaande kunstwerken (calamiteiten).
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve wijkbudgetten
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de middelen voor wijken en buurten te egaliseren.
Toelichting op de mutaties	Conform Zomernota 2015 is 992.000 euro onttrokken uit de reserve wijkbudgetten als restant van de wijkbudgetten uit eerdere jaren. Op grond van het raadsvoorstel wijkbudgetten zijn de op 31 december 2015 resterende wijkbudgetten gedoteerd aan de reserve.

 

Reserve monumentenbeleid
Doel	Reserve is bedoeld om jaarlijkse fluctuaties in de baten en lasten van de middelen van het monumentenbeleid te egaliseren.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

Dienstverlening en financieel beleid

Reserve Weerstandsvermogen
Doel	De reserve wordt gebruikt om risico's op te kunnen vangen op basis van de geïnventariseerde risico's.
Toelichting op de mutaties	Dotaties en onttrekkingen komen voort uit IPC-producten.

 

Reserve rekeningresultaat lopend jaar
Doel	De reserve betreft het nog te verdelen rekeningresultaat van het afgesloten jaar.
Toelichting op de mutaties	De mutatie op deze reserve betreft de onttrekking op basis van het bestemmingsresultaat bij de jaarrekening 2014. Het saldo in de reserve is bestemd voor werkzaamheden binnen het programma 'Duurzame leefomgeving' die in 2016 worden afgerond.

 

Reserve kapitaallasten
Doel	De reserve is ingesteld om vrijvallende kapitaallasten te reserveren en om schommelingen in werkelijke kapitaallasten op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve incidenteel middelenkader
Doel	Deze middelen zijn ter beschikking gesteld bij de PB 2010-2013. Hieronder valt onder andere de reserve IZA met middelen voor de bevordering van mobiliteit en duurzaamheid.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve Majeure investeringsopgaven
Doel	Dit zijn reserveringen ten behoeve van de door de raad aangewezen majeure stedelijke investeringsopgaven.
Toelichting op de mutaties	Op basis van besluiten bij eerdere IPC-producten is er 1,9 miljoen euro ingezet voor het incidentele middelenkader. Daarnaast is er 1,7 miljoen euro naar de algemene reserve gegaan ter versterking van het weerstandsvermogen. Tevens zijn er middelen naar de MSI-projecten gegaan. Hiervan ging 700.000 euro naar het project revitalisering havengebied, 500.000 euro naar de plankosten herstructureringsprojecten, 2,3 miljoen euro naar het project Stadsweide openbare ruimte, 500.000 euro naar Boswinkel en 300.000 euro naar de Stadsweide in het algemeen.

 

Reserve nog uit te voeren werkzaamheden
Doel	Betreft nog uit te voeren werkzaamheden ihkv beheer wegen en monumenten.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve.

 

Reserve innovatiebudget
Doel	Reserve om het actieprogramma innovatie te bekostigen.
Toelichting op de mutaties	De stortingen en onttrekkingen in deze reserve hebben plaatsgevonden conform de in de Programmabegroting 2015-2018 aangegeven stortingen en onttrekkingen.

 

Reserve Nationaal uitvoeringsprogramma
Doel	Dit zijn middelen die de gemeente heeft ontvangen als een renteloze lening. Deze middelen worden niet ingezet. Deze middelen worden in 2015 teruggestort. Deze reserve zal in 2015 opgeheven worden.
Toelichting op de mutaties	De middelen uit een ontvangen renteloze lening zijn in 2015 teruggestort.

 

Reserve Risico regionale dienstverlening
Doel	Reserve is ingesteld om het financiële risico van afnemende regionale dienstverlening (bedrijfsvoeringsactiviteiten voor derden) tijdelijk te dempen. De reserve is ingesteld bij de ontvlechting van de gemeentelijke brandweer naar de veiligheidsregio en is gevoed door een tijdelijke bijdrage voor de demping van desintegratieschade.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve Flankerend beleid
Doel	Reserve bedoeld voor flankerend beleid personeel, IT en remweg.
Toelichting op de mutaties	Dotatie totaal 3,7 miljoen euro: 1,7 miljoen euro voor de vorming van de reserve conform de begroting. 900.000 euro dotatie uit reserve weerstandsvermogen ten behoeve van de remweg 2016 conform het besluit in de zomernota 2015. 1,1 miljoen euro niet bestede middelen Flankerend Beleid Personeel conform het besluit in de zomernota 2015. Onttrekking totaal 2 miljoen euro: 1,7 miljoen euro aanwending conform de begroting. 248.000 euro aanwending voor flankerend beleid IT, conform het besluit in de Zomernota 2015.

 

Reserve investering externe activiteiten
Doel	Doel van deze reserve is tweeërlei, aan de ene kant het mogelijk maken om te blijven investeren in het product om het op de markt te houden. Aan de andere kant dient de reserve als egalisatie als gevolg van schommelende inkomsten en uitgaven.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

Reserve IT - Gemeentebrede software
Doel	Reserve is bestemd voor de dekking van de kapitaallasten die voortkomen uit de vervanging van software voor applicaties.
Toelichting op de mutaties	Dotatie totaal 1 miljoen euro: 1 miljoen euro voor de vorming van de reserve conform begroting. Onttrekking totaal 798.000 euro: 134.000 euro aanwending voor de kapitaallasten van de software 5 jaar. Onttrekking is door uitstel van investeringen lager dan verwacht. 664.000 euro aanwending voor de bijdrage aan de uitgaven voor Dimpact. Deze uitgaven zijn door uitbreiding van de hosting omgeving en incidentele dienstverlening door Dimpact 36.000 euro hoger dan begroot.

 

Reserve vervanging ICT
Doel	Reserve is bestemd voor de dekking van kapitaallasten die voortkomen uit de vervangingsinvesteringen voor ICT werkplekmiddelen en hardware en de kosten voor licenties van besturingssoftware.
Toelichting op de mutaties	Dotatie totaal 3,7 miljoen euro: 3,3 miljoen euro conform de begroting. 102.000 euro dotatie vanuit de beschikbare middelen bedrijfsvoering 3D's voor de dekking van de kapitaallasten in verband met de aanschaf van werkplekmiddelen. Onttrekking totaal 3,3 miljoen euro: 2,2 miljoen euro aan 0 jaars uitgaven, onttrekking voor diverse jaarlijkse licentiekosten van MS kantoorautomatisering, Oracle, Autocad, Citrix, enzovoort. De onttrekking voor 0-jaars licenties is met 145.000 euro overschreden onder andere door de in gebruik name van een monitorings-signaleringsysteem dat tijdig eventuele uitval van IT-systemen signaleert. Er is 1,4 miljoen euro begroot voor de kapitaallasten van het rekencentrum en de werkplekmiddelen IT bedrijf. De totale onttrekking aan kapitaallasten voor het rekencentrum en de werkplekmiddelen in verband met het doorschuiven van investeringen van 2014 naar 2015 bedragen 1 miljoen euro.

 

Reserve H&S werkplekinrichting
Doel	Reserve is bestemd voor de dekking van kapitaallasten die voortkomen uit de investeringen voor de werkplekinrichting.
Toelichting op de mutaties	De dotatie van 610.000 euro is conform de begroting. De begrote onttrekking was 610.000 euro. De daadwerkelijke ontrekking bedraagt 490.000 euro door het uitstellen van geplande investeringen in afwachting van ontwikkelingen rondom stedelijke dienstverlening.

 

Reserve H&S Leegstand
Doel	Reserve wordt aangewend om de financiële gevolgen van niet verhuurde m2 van ambtelijke huisvesting op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Dotatie 677.000 euro: 331.000 euro conform de begroting. 346.000 euro incidentele dotatie in verband met hogere opbrengsten voor de verhuur van panden aan externen in 2015. De extra dotatie is bestemd voor het opvangen van de leegstand in 2017 en volgende jaren die is ontstaan door het vertrek van diverse externe huurders, waaronder de politie uit de servicecentra Noord en West. De onttrekking is 543.000 euro en is daarmee 200.000 euro lager dan voorzien in de begroting.

 

Reserve Vastgoed
Doel	De reserve Vastgoed is bedoeld als buffer om de vermogensrisico’s en (tijdelijke) exploitatietekorten van het gemeentelijk vastgoed op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Conform begroting worden alle exploitatiebaten- en lasten verrekend met deze reserve. Daarnaast zijn er in 2015 extra dotaties en onttrekkingen geweest i.v.m. de verkoop van objecten zoals voortvloeit uit het raadsbesluit Strategie op Vastgoed en financiële gevolgen Concentratie Vastgoed van 26 januari 2015.

 

Reserve exploitatieresultaat bedrijfsverzamelgebouw
Doel	Reserve om eventuele tekorten in de exploitatie van de bedrijfsverzamelgebouwen op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Conform begroting wordt het exploitatietekort van het CeeCee-gebouw verrekend met deze reserve.

 

Reserve Onderwijshuisvesting
Doel	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Toelichting op de mutaties	Conform begroting worden de kapitaallasten gedoteerd danwel onttrokken aan deze reserve.

 

Reserve Vervangingsinvesteringen sport
Doel	Deze reserve is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen. Indien de kapitaallasten lager dan wel hoger zijn dan het daarvoor beschikbare budget wordt gedoteerd dan wel onttrokken aan deze egalisatiereserves.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben zich geen mutaties voorgedaan in deze reserve van 400.000 euro of hoger.

 

9.2. Staat van voorzieningen

Bedragen x 1.000 Euro's Voorziening Stand 01-01-2015 Dotaties Vrijval Bestedingen Stand 31-12-2015 Maatschappelijke ontwikkeling BOS-Gezond bewegen door jeugd 65 0 65 0 0 BOS-Kom in beweging voor jezelf 446 0 397 49 0 Versterken economie Voorz DCW 499 -57 0 0 442 Voorziening BF Economie &Werk 230 203 0 209 224 Voorziening WWB-Werkdeel 292 -147 0 11 133 Duurzame Leefomgeving Onderhoud parkeergarages 1.692 551 0 158 2.086 Voorz Afdek WW-Risico tijd amb OE 111 -21 0 0 90 Voorz Grondwatermonitoring 244 0 0 0 244 Voorz huisvesting Twente Milieu 1.610 0 0 1.610 0 Voorziening Afvalstoffen 2.308 0 0 83 2.225 Voorziening Riolering 8.317 352 0 0 8.670 Dienstverlening en financieel beleid H&S vrz. onderhoud 1.427 210 0 642 994 Voorz. gr.onderh. atl.baan Wesselerh 43 5 0 0 48 Voorzien Risico Locatieontwikkeling 0 2.000 0 0 2.000 Voorziening ADT 9.356 125 0 0 9.482 Voorziening BTW -1 1 0 0 0 Voorziening GEM Zuiderval 12.667 570 54 0 13.183 Voorziening RBT 4.440 985 0 0 5.425 Vrz. oud wethouders (pensioen) 3.083 860 0 315 3.627 Vrz. personeel 746 121 0 329 537 Vrz. VBE BTW Buitensport 1 54 0 29 25 Vrz. VBE BTW compensabel 332 174 0 73 433 Vrz. VBE BTW de Mast 68 0 0 0 68 Vrz. VBE BTW gemengd 5.359 1.062 0 640 5.781 Vrz. VBE BTW Muziekkwartier 1.201 585 0 441 1.345 Vrz. VBE BTW niet verrekenb./compens -5.730 529 0 825 -6.026 Vrz. VBE BTW Sportacc. -857 396 0 169 -630 Vrz. VBE BTW verrekenbaar 557 297 0 144 710 Vz Onderhoud Zwembaden 2016+2017 0 466 0 0 466 Vz OnderhoudSportBinnenacc.2016+2017 0 250 0 0 250 Vz OnderhoudSportBuitenacc.2016/2017 0 250 0 0 250 Voorzieningen   48.508 9.819 516 5.728 52.082

 

Toelichting voorzieningen

Hieronder wordt het doel waarvoor de voorzieningen zijn ingesteld, per voorziening toegelicht. De mutaties in de voorzieningen worden alleen toegelicht wanneer de mutaties 400.000 euro of hoger zijn geweest. 

Maatschappelijke ondersteuning

Voorziening BOS - Gezond bewegen door jeugd
Doel	Door de sterke groei van het aantal leden van de sportverenigingen was het budget niet meer toereikend. In de integrale afweging in april 2008 is besloten dit knelpunt tot en met 2011 af te dekken. Omdat het ledental nog steeds licht groeit is deze voorziening in 2012 en 2013 ingezet om deze groei op te vangen. In 2013 is door de Raad besloten om het subsidiestelsel met ingang van 1 januari 2014 te herzien. Met deze herziening is er binnen het product sport een bezuiniging uit de programmabegroting gerealiseerd. Om deze bezuiniging en herziening te realiseren wordt deze voorziening in 2014 ingezet.
Toelichting op de mutaties	Met het Raadsbesluit van 29 juni 2015 is de zomernota vastgesteld. In het incidentele middelenkader 2016-2019 is het bedrag van deze voorziening in 2015 vrijgevallen en conform besluit aan de reserve Maatschappelijke functie Sport toegevoegd. Deze voorziening kan daarmee vervallen.

 

Voorziening BOS - Kom in beweging voor jezelf
Doel	De kosten van het actieplan vitale sportvereniging (MIO) worden hieruit bekostigd. Daarnaast fungeert de voorziening als buffer voor mogelijke tegenvallers dan wel om initiatieven vanuit (partners van) het programma waar nodig aan te jagen en te stimuleren.
Toelichting op de mutaties	Met het Raadsbesluit van 29 juni 2015 is de zomernota vastgesteld. In het incidentele middelenkader 2016-2019 is het bedrag van 0,4 mln euro van deze voorziening vrijgevallen en conform besluit aan de reserve Maatschappelijke functie Sport toegevoegd. Het restant van de voorziening is in 2015 besteed. Deze voorziening kan daarmee vervallen.

Versterken economie

Voorziening DCW
Doel	Deze voorziening is bestemd voor de verplichting spaarverlof van de WSW werknemers.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening Boven Formatief Economie & Werk
Doel	Deze voorziening is getroffen om de verplichtingen voor de bovenformatieven op te vangen.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening WWB W-deel
Doel	In deze voorziening bevinden zich de middelen voor afwikkeling personele lasten SDWE.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

Duurzame leefomgeving

Voorziening Onderhoud parkeergarages
Doel	Voorziening bedoeld ter egalisatie van de kosten voor (groot) onderhoud aan de parkeergarages.
Toelichting op de mutaties	De voorziening is ingesteld met het raadsbesluit van 6-11-2006. De lasten en baten die ten laste van de voorziening zijn gebracht zijn gebaseerd op het onderliggende onderhoudsplan. De dotatie van 551.000 euro betreft het in de programmabegroting 2015 (raadsbesluit 10-11-2014) opgenomen bedrag.

 

Voorziening Afdekken WW risico tijdelijk ambtelijk personeel Onderhoud Enschede
Doel	Voorzieningen om WW-risico af te dekken van medewerkers met een tijdelijke ambtelijke aanstelling bij Onderhoud Enschede. De storting heeft plaatsgevonden vanuit de hiervoor verkregen loonkostensubsidies.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening Grondwatermonitoring
Doel	Voorziening om monitorings- en nazorgkosten te dekken van reeds uitgevoerde saneringen.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening Huisvesting Twente Milieu
Doel	Voorziening ten behoeve van de met Twente Milieu gesloten overeenkomst inzake een bijdrage in de huisvestingskosten.
Toelichting op de mutaties	De mutatie betreft de afwikkeling van de overeenkomst met Twente Milieu.

 

Voorziening Afvalstoffen
Doel	Voorziening ter egalisatie vande opbrengsten en kosten betreffende afvalstoffenheffing om fluctuaties in de tarieven te reduceren.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening Riolering
Doel	Voorziening ter egalisatie vande opbrengsten en kosten betreffende rioolheffing om fluctuaties in de tarieven te reduceren.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

Dienstverlening en financieel beleid

Voorziening H&S onderhoud
Doel	Voorziening ter dekking van de kosten voor het uitvoeren van regulier binnenonderhoud van de gebouwen waar gemeentelijk personeel is gehuisvest. Onttrekkingen uit deze voorziening geschiedt op basis van werkelijk gemaakte kosten, toevoeging van middelen op basis van een berekening voor toekomstig verwacht onderhoud.
Toelichting op de mutaties	In 2015 is 642.000 euro onttrokken aan de voorziening onderhoud. In het Stadskantoor is op de meeste etages het tapijt  conform regulier onderhoudsplan vervangen en zijn bouwkundige aanpassingen uitgevoerd om de mogelijkheid tot flexwerken te realiseren.

 

Voorziening Groot onderhoud atletiekbaan Wesselerbrink
Doel	Bedoeld ter egalisatie van kosten van (groot) onderhoud aan de atletiekbaan Wesselerbrink.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening Risico Locatieontwikkeling
Doel	Voorziening bedoeld om tegenvallers op te vangen in het programma wonen, bedrijventerreinen en kantoren.
Toelichting op de mutaties	In het MPG zijn voor de tekorten van de verlieslatende grondexploitaties voorzieningen getroffen. De jaarlijkse afboekingen in het verleden tonen aan dat de ontwikkeling van gronden omgeven is door onzekerheden. Ondanks herstel van de markt geven landelijke onderzoeken aan dat er nog afboekingen te verwachten zijn. De wijzigingen als gevolg van de aangepaste notitie grondexploitaties bevestigen dit.

 

Voorziening ADT
Doel	Voorziening om de tekorten volgens de grondexploitatie gebiedsontwikkeling luchthaven Twente af te dekken.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening BTW
Doel	Niet van toepassing.
Toelichting op de mutaties	De mutatie betreft een administratieve correctie.

 

Voorziening GEM Zuiderval
Doel	Voorziening ter dekking van het tekort op de grondexploitatie GEM Zuiderval
Toelichting op de mutaties	De dotatie heeft plaatsgevonden om aan de eventuele vordering op de gemeente te kunnen voldoen.

 

Voorziening RBT
Doel	Voorziening ter dekking van het tekort op de grondexploitatie XL Business Park
Toelichting op de mutaties	De dotatie heeft plaatsgevonden om aan de eventuele vordering op de gemeente te kunnen voldoen.

 

Voorziening oud wethouders (pensioen)
Doel	Op basis van de wet APPA (Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers) hebben politieke ambtsdragers recht op verschillende pensioenregelingen. De hieruit op termijn voortvloeiende financiële verplichtingen voor de gemeente wordt in deze voorziening tot uitdrukking gebracht. Jaarlijks worden de toekomstige verplichtingen herrekend en eventuele toevoegingen of onttrekkingen die hiervan het resultaat zijn, worden bij de jaarrekening inzichtelijk gemaakt.
Toelichting op de mutaties	Op grond van de actuariteitsberekeningen is meer gedoteerd aan de voorziening. Zie hiervoor ook de toelichting bij het product 'college van B&W' in hoofdstuk 7.2.

 

Voorziening personeel
Doel	Uit deze voorziening worden de FPU-kosten, WW-kosten en kosten die voortvloeien uit overige personele regelingen vergoedt.
Toelichting op de mutaties	Over 2015 hebben geen mutaties plaatsgevonden van 400.000 euro of hoger.

 

Voorziening Vastgoed (VBE)
Doel	De kosten van planmatig onderhoud worden bekostigd uit deze voorziening. De mutaties in de onderhoudsvoorziening zijn gebaseerd op een meerjaren onderhoudsplanning.
Toelichting op de mutaties	De verschillende mutaties zijn conform de onderhoudsplanning van het VBE.

 

Voorziening onderhoud Zwembaden 2016 + 2017
Doel	De kosten voor onderhoud in 2016 en 2017 dekken. Instellen van de voorziening is conform raadsbesluit 25 januari 2016.
Toelichting op de mutaties	Dotatie aan de voorziening van 466.000 euro conform raadsvoorstel.

 

Voorziening OnderhoudSportBinnenacc. 2016+2017
Doel	De kosten voor onderhoud in 2016 en 2017 dekken. Instellen van de voorziening is conform raadsbesluit 25 januari 2016.
Toelichting op de mutaties	Dotatie aan de voorziening van 250.000 euro conform raadsvoorstel.

 

Voorziening OnderhoudSportBuitenacc. 2016+2017
Doel	De kosten voor onderhoud in 2016 en 2017 dekken. Instellen van de voorziening is conform raadsbesluit 25 januari 2016.
Toelichting op de mutaties	Dotatie aan de voorziening van 250.000 euro conform raadsvoorstel.

 

9.3. Overzicht kredieten/onderhanden werk

In de financiële verordening van de Gemeente Enschede (artikel 4 lid 3 ) is vastgelegd dat in de jaarrekening wordt gerapporteerd over de uitputting van de geautoriseerde investeringskredieten en de actuele raming van de totale uitgaven
 
Hierbij geldt de regel dat een overschrijding van 5% of maximaal 50.000 euro is toegestaan.  Grotere afwijkingen moeten volgens de financiële verordening tijdig aan de raad worden gemeld.
 
Uiteraard worden in de toelichting van gemelde overschrijdingen ook de dekkingsvoorstellen verwacht.

Hoofdproduct Project Begroting Lasten Begroting Baten Realisatie Lasten 2015 Realisatie Baten 2015 Raming Lasten Raming Afwijking Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid Incentive Zone (15005) 2.588 -2.588 3.159 -3.159 3.159 -570 Mobiliteitsplan 2015 (1400317826) 7.680 -7.680 1.415 -1.283 7.680 0 Duurzame verkeersmaatregelen 5.423 -5.423 3.370 -3.370 5.423 0 Fiets 3.526 -1.691 1.058 -558 3.526 0 Fietsenstalling de Graaf expl (15005) 3.062 -3.062 2.551 -2.551 3.062 0 Fietsenstalling en oversteek NZ station E'de (1500008452) 1.212 -1.212 118 -118 1.212 0 HOV 364 -364 528 -364 528 -164 Mobiliteitsplan 2016 1.445 -1.445 0 0 1.445 0 Openbaar Vervoer 290 -290 189 -189 290 0 Studies 2.268 -2.268 1.948 -1.672 2.268 0 Vereffeningsreserve (11943) 1.450 -1.450 222 -222 1.450 0 Verkeersprojecten overig 2.210 -2.210 1.985 -1.985 2.210 0 Verkeersveiligheid 524 -524 320 -320 524 0 Hoofdwegenstructuur 10.519 -8.074 8.802 -8.605 10.519 0 Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid - Totaal 42.560 -38.280 25.666 -24.397 43.295 -735 Projecten Economische ontwikkeling Kennispark 16.390 -16.390 15.273 -14.929 16.390 0 Havengebied 25.182 -25.182 19.776 -15.815 25.182 0 Projecten Economische ontwikkeling - Totaal 41.572 -41.572 35.050 -30.744 41.572 0 Beheer wegen Wegenbeleidsplan 2014-2018 21.890 -746 2.074 -1.957 21.890 0 Beheer wegen - Totaal 21.890 -746 2.074 -1.957 21.890 0 Beleid leefomgeving Projecten Beleid leefomgeving 1.025 -450 0 0 1.025 0 Beleid leefomgeving - Totaal 1.025 -450 0 0 1.025 0 Duurzaamheid INV Woningverbetering (13471) 1.233 -1.233 2.333 -2.333 2.333 -1.100 Duurzaamheid (BV14000059) 750 -750 715 -715 750 0 Duurzaamheid - Totaal 1.983 -1.983 3.048 -3.048 3.083 -1.100 Locatie ontwikkeling Wesselerbrink Noord (15139) 3.691 -3.691 3.834 -3.833 3.834 -142 Stroinkslanden (16378) 1.100 -1.100 1.026 -1.026 1.100 0 Stationsomgeving (11155) 13.857 -12.457 2.807 -2.807 13.857 0 Stadsweide van Galenstr (16075) 1.600 -1.600 362 -359 1.600 0 Stadsweide Koningsplein (17084) 6.650 -6.650 8.577 -8.577 8.577 -1.927 Stadsweide Koningsplein (14234) 690 -690 4.237 -4.237 4.237 -3.547 Stadsveld (12776) 1.140 -1.140 2.453 -2.453 2.453 -1.313 Binnenstad (17084) 320 -320 320 -320 320 0 Binnenstad (15089) 2.568 -2.568 1.705 -1.705 2.568 0 Stadsweide Westerlijke uitrit (16062) 1.600 -1.600 101 -101 1.600 0 Locatie ontwikkeling - Totaal 33.216 -31.816 25.421 -25.418 40.145 -6.929 Openbare orde en veiligheid Vervangingsinvestering B&V PB 13-16 (16158) 150 0 0 0 150 0 Openbare orde en veiligheid - Totaal 150 0 0 0 150 0 Openbare verlichting Beleidsplan openbare verlichting 8.485 0 5.938 -5.938 8.485 0 Openbare verlichting - Totaal 8.485 0 5.938 -5.938 8.485 0 Parkeerbeheer Aanpassing van Heekgarage MST (16062) 25.799 0 20.737 -20.737 25.799 0 Parkeerbeheer - Totaal 25.799 0 20.737 -20.737 25.799 0 Riolering GRP 2011-2015 47.264 -1.874 22.493 -21.173 47.264 0 Riolering - Totaal 47.264 -1.874 22.493 -21.173 47.264 0 Ruimtelijke ontwikkeling Buitengebied (17113) 32 -32 56 -36 56 -23 Ruimtelijke ontwikkeling - Totaal 32 -32 56 -36 56 -23 Interne dienstverlening Flexwerken H&S CR 2014 (17113) 537 0 326 -20 537 0 Vervangingsinvestering H&S PB 16-19 (150066679) 1.370 0 0 0 1.370 0 Vervangingsinvestering IT PB 16-19 (150066679) 5.482 -3.027 0 0 5.482 0 Interne dienstverlening - Totaal 7.389 -3.027 326 -20 7.389 0 Publieksdienstverlening Vervangingsinvestering  PDV PB 16-19 (150066679) 100 0 0 0 100 0 Vervangingsinvestering PDV PB 14-17 (16693) 320 0 0 0 320 0 Publieksdienstverlening - Totaal 420 0 0 0 420 0 Sport- en wijkaccomodaties Sportpark Boekelo (14117) 1.710 0 2.206 -1.710 2.206 -497 Vervangingsinvestering Sport PB 15-18 (BV14000380) 230 0 0 0 230 0 Vervangingsinvestering Sport PB 16-19 (150066679) 1.680 0 0 0 1.680 0 Sport- en wijkaccomodaties - Totaal 3.620 0 2.206 -1.710 4.116 -497 Vastgoed Vervangingsinvestering OHV PB 16-19 (150066679) 216 0 0 0 216 0 Herhuisvesting De Wissel (16791) 372 0 240 0 372 0 OHV prog 2013 (BV12000871) 321 0 229 -10 321 0 Vervangingsinvestering VBE PB 16-19 (150066679) 1.480 0 0 0 1.480 0 OHV prog 2015 (BV14000380) 174 0 0 0 174 0 OHV prog 2014 (BV13000848) 620 0 176 -838 620 0 Brede School (16154) 560 0 75 0 560 0 Vastgoed - Totaal 3.744 0 721 -848 3.744 0 Geheel - Totaal 239.150 -119.781 143.735 -136.026 248.434 -9.284

Toelichting

Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid

HOV en Incentive Zone
Betreft project HOV midden. De raming van de lasten komt hoger uit dan begroot. Hier staan echter baten tegenover in de vorm van subsidiegelden. Per saldo is er geen afwijking.  

Locatieontwikkeling

Wesselerbrink Noord (15139)
Er is sprake van extra kosten, waar ook extra dekking tegenover staat. Per saldo is er geen afwijking.

Stadsweide Koningsplein (17084)
Er is sprake van extra lasten en extra baten als gevolg van interne overboekingen (ie. interne inkomsten en interne uitgaven), omdat er administratief spraks is van diverse deelprojecten vanuit het totaal project Koningsplein. Per saldo is er geen afwijking.

Stadsweide Koningsplein (14234)
Er is sprake van extra lasten en extra baten als gevolg van de financiële transacties die voortkomen uit de overeenkomst met het MST inzake parkeren en aanleg Koningsplein en de Aanpassingen Van Heek Garage. Dit project wordt administratief gebruikt om de individuele afspraken en bijbehorende transacties vanuit andere deelprojecten te verzamelen tot één totaal transactie met het MST. Per saldo is er geen afwijking.

Stadsveld (12776)
Er is sprake van extra lasten en extra baten als gevolg van interne overboekingen (ie. interne inkomsten en interne uitgaven), omdat er administratief spraks is van diverse deelprojecten vanuit het totaal project Stadsveld. Per saldo is er geen afwijking. 

Sport en wijkaccomodaties

Sportpark Boekelo
Het tekort betreft de grondpositie. In het afgelopen jaar heeft er een aantal ontwikkelingen plaatsgevonden (o.a. erfpachtconstructie met Golfpark Spielehof) die dit tekort gaan verminderen. Intentie is onverminderd om het tekort op te lossen langs de lijnen van beperkte herontwikkeling.

9.4. Sisa

9.5. Investeren in Overijssel

Financieel overzicht van inzet provinciale subsidie en gemeentelijke middelen 

Toelichting

 

A. Project Nieuwstad fase 1 (Spoorzone)

 

Beoogde resultaten:

 

• minimaal 180 woningen en bijbehorende parkeergelegenheden;
• een plein met retail en horeca als onderdelen van de Cultuurmijl;
• inpassing IOK school;
• inpassing van een vestiging voor de opvang kwetsbare groepen.

 

Mijlpalen per 31 december 2015
De volgende mijlpalen zijn bereikt:

 

• Woningen
  180 woningen: De werkzaamheden van de Gemeente Enschede en kosten om de woningen mogelijk te maken zijn afgerond, het betreft het bouwrijp maken van het gebied inclusief het verleggen van de Visserijstraat. Het aantal woningen welke al door derden is gerealiseerd is 57. Voor 10 woningen is reeds de bouwvergunning verstrekt en zijn thans in aanbouw. De koop- en realisatieovereenkomst met Dura Trebbe voor het realiseren van 33 woningen, wordt in  2016 gesloten. Deze woningen worden in de loop van 2016 gerealiseerd.  De gemeente is in de laatste fase van onderhandeling met Nijhuis bouw over het realiseren van 14 eengezinswoningen en een kleinschalig appartementencomplex (8 stuks).
  Het restant van het gebied (op de plek van het voormalige Leger des Heils en zodra IOK de Globe is verhuisd) zal de gemeente ongeveer 40 kavels in particulier opdrachtgeverschap uitgeven. Een deel van de 180 woningen zal in het aangrenzende gebied gerealiseerd worden, welke oorspronkelijk tot de 2de fase spoorzone behoorde, maar nu eveneens ontwikkeld wordt. Het woonrijpmaken van de openbare ruimte wordt gefinancierd met de opbrengst van de grondverkoop van 180 woningen en de aanvullende gemeentelijke bijdrages.
• Leger des Heils
  De nieuwbouw aan de cultuurmijl en de verbouw van de voormalige volksuniversiteit zijn in middels in volle gang. De oplevering van de 25 wooneenheden (studio’s) wordt in juni 2016 verwacht. De eerste termijn ad 1.500.000 euro is in 2015 aan het Leger voldaan.
• IOK school
  Er is overeenstemming bereikt over een nieuwe locatie voor IOK De Globe. Deze school voor internationale kinderen verhuisd naar een nieuwe locatie aan de Dr. Benthemstraat. Hiertoe is een B&W besluit genomen op 15 april 2014. De kosten die deze verhuizing met zich meebrengen ad 1.200.000 euro worden in 2016 voldaan.
• Plein
  De werkzaamheden voor de realisatie van het plein rondom de Cultuurmijl zijn op 21 september gestart. De retail- en horeca invulling zal geen onderdeel meer maken van het plein. Vanwege een gewijzigde marktsituatie (en onder andere leegstandsproblematiek in de nabijgelegen binnenstad) zijn deze plannen gewijzigd.

 

Geconcludeerd kan worden dat alle prestaties binnen het project behaald zijn.

 

B. Project Energiebesparing bestaande woningvoorraad, particuliere woningbouw

Inleiding
Doelstelling van het project was om particuliere woningeigenaren bij de verduurzaming van hun woning actief te begeleiden en te ontzorgen door een persoonlijke benadering.  De begeleiding en ontzorging bestaat uit het bieden van maatwerkadvies, berekeningen, het uitzoeken van subsidiemogelijkheden, helpen bij offertebeoordelingen, e.d.

De ambitie was om in de periode 2011 tot en met 2015  worden ten minste 670 woningeigenaren begeleid. Deze eigenaren zouden daarmee een energiebesparing van hun woning van ten minste twee labelstappen realiseren.

Dit project is langs een viertal sporen uitgevoerd:

1. wijkgericht met een vast consortium
2. stadsbreed met de thermoscan en de “vrije” markt
3. maatschappelijk met de investeringsopgave duurzaam wonen en werken in Enschede (MIO)
4. bottum-up met buurtenergie 

Dit project is uitgevoerd over de periode van 2011 tot 31 december 2015. Hierna worden de resultaten in 2015 toegelicht en totaalresultaten van het project.

Stadsbrede aanpak
In 2015 is de zonnekaart in totaal ruim 4.000 keer uniek bezocht. De ervaring leert dat de belangstelling langzaam wegebt, tot een stabiel aantal gebruikers van rond de 400 per maand. Een dergelijk instrument zou blijvend ondersteund moeten worden met andere communicatiemiddelen (zoals bijvoorbeeld de koppeling met de nationale duurzame huizenroute).

Maatschappelijke investeringsopgave duurzaam wonen en werken in Enschede (MIO DWWE)
In het kader van de MIO Duurzaam Wonen en Werken Enschede heeft de gemeente Enschede samen met de corporaties Domijn en De Woonplaats een aanbestedingstraject doorlopen om een Advies- en Verkooporganisatie voor Enschede te vinden. Hierop heeft een aantal partijen gereageerd, waaronder Reimarkt en Energiebesparing Twente (EBT) . Reimarkt Enschede is uit dit traject als beste naar voren gekomen. Het consortium Energiebesparing Twente (EBT) heeft besloten om de door haar voorgestelde aanpak toch op eigen kracht uit te voeren. 

Reimarkt
Tot eind 2015 zijn er ruim 500 huurwoningen verduurzaamd. Het aantal geïnteresseerde  huurders neemt elke maand toe. Er zijn elke maand 2 zogenaamde pop-up-stores: verduurzaamde woningen die gedurende een aantal avonden opengesteld zijn voor de buurt.
Afgelopen periode heeft Reimarkt 2 acties, speciaal gericht op woningeigenaren, georganiseerd. De zonnepanelenactie en de isolatieactie.
De “zonnepanelenactie” kende een met collectief inkoopelement.  Na versturen van een uitnodigingsbrief vanuit de gemeente Enschede en diverse social-media uitingen, is er door Reimarkt een informatiebijeenkomst over zonnepanelen gehouden in de wijk Velve-Lindenhof. De opkomst was redelijk, maar leidde niet direct tot concrete opdrachten en plaatsing van PV-panelen.  De isolatieactie is in de laatste maanden van 2015 gehouden.
Hierbij richt Reimarkt zich steeds meer op de regio: zo zijn er pop-up-stores in Losser en Haaksbergen geweest, en heeft de zonnepanelenactie tegelijkertijd in Enschede en Oldenzaal gelopen.

Concrete resultaten van Reimarkt:

• 26.850 website weergaves
• 5.090 unieke website bezoekers
• 1.066 individuele intakes
• 649 opdrachten tot uitvoering, vooral huurwoningen.  
• 13 pop-up-stores.

Met deze acties zijn er na advisering door Reimarkt ruim 600 huurwoningen en een kleine 50 koopwoningen verduurzaamd.

Energiebesparing Twente (EBT)
Binnen haar aanpak heeft EBT gekozen voor een directe benadering van de eigenaar/bewoners via informatiebijeenkomsten, zo veel mogelijk wijk- en buurtgericht. Vooral deze buurtgerichte aanpak, waarbij aangesloten wordt bij een of meer enthousiaste buurtambassadeurs lijkt goed te werken. 

Concrete resultaten van EBT:

• Er zijn 8000 particuliere adressen aangeschreven
• Er zijn 11 voorlichtingsbijeenkomsten gehouden
• Hier zijn ca. 600 bezoekers geweest
• Er zijn 232 aanmeldingen voor een energiescan van de woning
• Van deze 232 aanvragen heeft er bij 188 adressen een 2e bezoek plaatsgevonden.
• Van deze 188 adressen hebben 72 woningeigenaren een of meerdere maatregelen uit laten voeren.  Bij 20 adressen is nog niet gereageerd op de aangeboden offertes. Deze mensen worden binnenkort nagebeld.
  Van deze 188 adressen hebben er 96 tot nu toe geen maatregelen laten uitvoeren. Of deze mensen in de toekomst maatregelen laten uitvoeren is onzeker. Het beslisproces voor de uitvoering van maatregelen is erg lang, vaak duurt zo’n proces wel een of meerdere jaren

Gezamenlijke acties Reimarkt en GEAS/EBT
Beide consortia opereren niet alleen in eigen verband, maar hebben de samenwerking onderling ook opgepakt:

• inloopspreekuur voor medewerkers gemeente Enschede
• bewonersavond Bolhaar (70 bezoekers). Deze bijeenkomst was druk bezocht en kende veel respons. Daarop is in Bolhaar en ook de Zuidkamp nog een drietal extra bijeenkomsten voorlichting gegeven.

Buurtenergie
In de afgelopen jaren is het aantal buurtenergiebedrijven met ondersteuning van gemeente en Buurkracht uitgebreid tot 7 initiatiefgroepen verspreid over Enschede. Duurzaam Bolhaar, Duurzaam Horstlanden-Veldkamp, Duurzaam Stadsweide, Beien, Buurtenergie Zuid, Energiek Boekelo en de Groene Wijk. De Gemeente Enschede had hierin een faciliterende rol door de organisatie van bewonersavonden/kennis-sessies en communicatie.

Communicatie acties gemeente Enschede
Ook in 2015 heeft  de gemeente Enschede verschillende activiteiten ontplooid om huiseigenaren te informeren over het verduurzamen van hun woning. Enkele hiervan:

• Energy Battle: In 2014-2015 hebben gemeente, bedrijven en bewoners deelgenomen aan de landelijke Energy Battle waarin m.b.v. de Wattcher de strijd werd aangegaan voor een zo laag mogelijk elektriciteitsverbruik en gasverbruik.  
• Duurzame Huizen Route: Gemeente Enschede heeft in 2015 deelgenomen aan de Nationale Duurzame Huizen Route
• Duurzaamheidscongres: de officiële opening van Reimarkt is gecombineerd met een congres over duurzaamheid. Minister Blok was hierbij aanwezig.

C. Project Twekkelerzoom/Collectieve warmtevoorziening Bothoven

Beoogde resultaten: 

Duurzaam renoveren van het voormalige Polaroid gebouw.

Duurzame energie opwekken door middel van het plaatsen van zonnepanelen.

Duurzame warmte opwekken door het opnieuw benutten van het ketelhuis op het polaroidterrein als opwekinstallatie.

Stand van zaken:

Verduurzamen warmtenet Bothoven Noord
Woningcorporaties Domijn en De Woonplaats en de gemeente Enschede hebben diverse werksessies gehouden met EnNatuurlijk om te onderzoeken op welke wijze het warmtenet verduurzaamd kan worden. Geconstateerd is dat we niet beschikken over inzicht in de laatste – innovatieve – ontwikkelingen op dit gebied.  We hebben besloten externe expertise in te schakelen om dit proces te versnellen. In november is opdracht gegeven aan DWA om met diverse scenario’s te komen en deze samen met EnNatuurlijk uit te werken in business cases. Eind februari 2016 is dit rapport voorgelegd aan de bestuurders van de gemeente, corporaties en EnNatuurlijk in een gezamenlijk bestuurlijk overleg. Zij hebben de projectgroep opdracht gegeven om het scenario waarbij een koppeling wordt gemaakt met het WKC van Twence (restwarmte) nader uit te werken. Hier wordt momenteel aan gewerkt.

Verduurzamen Performance Factory
Tegelijkertijd is woningcorporatie Domijn een business case aan het uitwerken voor het grootschalig uitrollen van pv-panelen op de daken van Performance Factory. Deze panelen zullen benut worden voor de energiebehoefte van de gebruikers van het PF-terrein, maar kunnen in de toekomst ook worden benut voor het warmtenet en de eventueel de energiebehoefte in de rest van de wijk. De panelen zouden dit jaar gelegd gaan worden. Door wijziging van plannen met het gebouw en hiermee samenhangende besluitvorming is dit vertraagd. De herontwikkeling van het Polaroid terrein (Performance Factory) is zeer complex (oude fabriekshallen en ambitie om culturele en maatschappelijke partijen te huisvesten). Door het terugtrekken van een grote huurder, heeft Domijn haar huisvestingsplannen gewijzigd en gaat zelf naar een ander gebouw (van noordwest naar zuid). Investeringen zijn voorzien voor 2016.

Wijzigingsverzoek
Omdat een deel van de investeringen is voorzien voor 2016 is aan de Provincie schriftelijk een uitstelverzoek gedaan, waarbij de subsidiedatum wordt verschoven naar 31 december 2016. Bij brief van 16 november 2015 heeft de Provincie Overijssel ingestemd met deze wijziging.
In het wijzigingsverzoek is tevens verzocht om de prestatieverplichting van 95Tj/jaar energiereductie te laten vervallen. De eerste berekening betrof een theoretische berekening, inmiddels zijn de plannen concreet, waardoor ook een beter beeld is ontstaan van de energieprestatie. Wij schatten deze nu in op 35Tj/jaar. De ontwikkelkosten zijn wel gelijk gebleven ondanks de lagere energieprestatie.

 

 

 

 

 

1. {{source.parent_web_page_title}}
2. {{source.title}}