6. Bijlagen

6.1. Incidentele baten en lasten

A. Incidentele baten en lasten

 

Incidentele reservemutaties

Programma	2023		2024		2025		2026
	Onttrekkingen	Stortingen	Onttrekkingen	Stortingen	Onttrekkingen	Stortingen	Onttrekkingen	Stortingen
Vitaal en sociaal	2.046	2.640	446	1.835	446	820	196	0
Duurzaam wonen, leven en werken	2.730	18.933	3.277	8.446	2.572	6.804	1.864	5.879
Samenleving en bestuur	500	0	0	0	0	0	0	0
Financiën en organisatie	34.490	15.142	11.485	19.711	10.910	28.182	25.082	14.522
Totaal	39.766	36.715	15.207	29.992	13.928	35.805	27.042	20.401

 

Toelichting

 

Vitaal en sociaal

 

Zwembad

Deze post vloeit voort uit het besluit van de raad voor de nieuwbouw zwembad. Dat voorziet de komende jaren in voldoende zwemwater voor de verschillende doelgroepen.

Hierbij is sprake van een incidenteel knelpunt voor frictiekosten. Dit betreft frictiekosten personeel voor 100.000 euro in 2023.

 

NPO

Het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) is er voor herstel en ontwikkeling van het onderwijs tijdens en na corona. Enschede krijgt voor de jaren 2021 tot en met 2023 in totaal 2,9 miljoen euro. Gemeenten krijgen deze middelen voor hun rol in voorschoolse educatie, primair en voortgezet onderwijs.

 

POK middelen: Rechtsbescherming

In reactie op het rapport Ongekend onrecht van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) zijn in de decembercirculaire 2021 middelen beschikbaar gesteld ter versterking van de dienstverlening van de overheid. De middelen voor Rechtsbescherming maken hier onderdeel van uit en stellen de gemeenten in staat om te werken aan een robuust rechtsbeschermingsstelsel. 

 

POK middelen: Systeemleren

De middelen voor systeemleren zijn ook onderdeel van de POK middelen en zijn in de decembercirculaire 2021 beschikbaar gesteld ter versterking van de dienstverlening van de overheid. De middelen voor Systeemleren moet gemeenten in staat stellen een lerende uitvoeringspraktijk te realiseren.

 

Driemilieusvoorziening

Van het ministerie VWS hebben we voor 2022 t/m 2024 voor de realisatie van de vastgoedtransitie open driemilieusvoorzieningen een specifieke uitkering ontvangen van totaal 4,2 miljoen euro.

 

Sport bereikbaar maken voor iedereen

Sport en bewegen in de openbare ruimte neemt toe in populariteit. Daarom brengen we in beeld welke faciliteiten er al zijn en welke nog ontbreken of verbeterd kunnen worden. Hier is onderzoek voor nodig.

 

Bodemvervuiling kunstgrasvelden

Dit betreft compensatie door de gemeente aan Sportaal in verband met extra kosten bij de vervanging van 4 kunstgrasvelden. Het gaat om de kosten van sanering als gevolg van rubber korrels en Japanse Duizendknoop. Deze kosten zijn voor rekening van de gebruiker Sportaal, echter Sportaal heeft hiervoor geen budget.

 

Huisartsentekort - Twentse koers Menzis

Het invullen van het partnerschap tussen de gemeente, huisartsen Enschede en Menzis. Dit moet leiden tot de optimalisering van de samenwerking tussen huisartsen, wijkteams en gemeente zodat inwoners de juiste ondersteuning op de juiste plek krijgen en gezondheid wordt bevorderd.

 

Gevolgen voor kinderen van complexe scheidingen verminderen  

Incidentele middelen voor het ontwikkelen van een systemische aanpak om te helpen bij complexe scheidingen, waarbij naast zorg ook financiën en wonen een plek krijgen. Dit ter voorkoming van schadelijke gevolgen bij kinderen ter gevolg van complexe scheidingen bij ouders.

 

Intensivering clustering sportparken

Voor de verdere uitvoering van de clusteringsopgave van sportaccommodaties is een uitvoeringsbudget nodig. Het gaat om projectkosten die gemaakt worden ten behoeve van het realiseren van een MFSA in Zuid, de clustering op Diekman Oost, Glanerbrug en een haalbaarheidsonderzoek Schreurserve.

 

Duurzaam wonen, leven, werken

 

Plankosten beleidsmedewerker economie
In de Zomernota 2021 is besloten om 75.000 euro incidenteel toe te kennen voor een beleidsmedewerker economie, met aandachtsgebied Technology Base en Kennispark.

 

Intensivering Economie

In het coalitieakkoord 2018-2022 is afgesproken extra te gaan investeren in de economische ontwikkeling van Enschede. In de Zomernota 2021 is besloten om enkele van deze incidentele budgetten 1 of 2 jaar langer toe te kennen.

 

Impuls groenherstel (bedrijven)

In de Zomernota 2021 is besloten om incidenteel 200.000 euro voor impuls groenherstel toe te kennen.

 

Samenwerking Kennisinstellingen en Talent

In de Zomernota 2021 is besloten om incidenteel 100.000 euro voor samenwerking kennisinstellingen en talent tot te kennen.

 

Aanpak Energiearmoede

Het Rijk heeft de gemeente Enschede een Specifieke Uitkering (SPUK) toegekend van €5,8 miljoen euro voor de aanpak van energiearmoede. De uitkering is verstrekt onder de voorwaarde dat deze middelen worden besteed aan ondersteuning van huishoudens (huurders en eigenaar bewoners) met een laag besteedbaar inkomen die te maken hebben met hoge energielasten als gevolg van gestegen energieprijzen in combinatie met de lagere energetische kwaliteit van de woningen. De middelen zijn in 2022 ontvangen en zullen in 2023 besteed worden.

 

Zero emissie binnenstad

In de begroting zijn incidentele middelen voor het invoeren van een Zero Emissie zone op het Stadserf opgenomen in 2023 50.000 euro en in 2024 235.000 euro. Dit leidt tot minder en schoner verkeer en is in lijn met het klimaatakkoord waarin is vastgelegd dat de 30 tot 40 grootste gemeentes van Nederland zero emissie stadlogistiek moeten hebben.

 

Frictiekosten gevolgen wet Wkb

Met de Omgevingswet wordt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen ingevoerd. Die wet hevelt een deel van het werk over van de gemeente naar de markt. Het werk van enkele medewerkers vervalt. Het kost tijd voordat we daarvoor een passende oplossing hebben gevonden. De geschatte frictiekosten zijn in 2022 150.000 euro en in 2023 nog 75.000 euro.

 

Ondergronds infra implementatie 

Incidenteel  is er in 2023 75.000 euro voor implementatie van de nieuwe wetten. Door nieuwe wet- en regelgeving (CROW500, omgevingswet, AVOI) moet er gekeken worden hoe we de controle en toezicht gaan inbedden. Controle en toezicht door Agentschap Telecom dreigt met hoge boetes als de naleving achterblijft.

 

Implementatie Omgevingswet

In de zomernota 2020 zijn middelen toegekend voor de frictiekosten voor het wegvallen van leges (2022: 250.000 euro en 2023: 150.000 euro). 

 

Pilot afval binnenstad

Het Enschedese stadserf is het visitekaartje van de stad. Deze openbare ruimte wordt als huiskamer van de stad intensief benut voor allerlei activiteiten van winkelen, wonen, recreëren, cultuurbezoek tot evenementen en demonstraties. Dit vraagt om/ een andere wijze van omgaan met afval. Inwoners van het stadserf ervaren de venstertijden (tot 11 uur) als beperking bij het zelf afval afvoeren. Velen van hen bezitten zelf geen auto en zijn afhankelijk van derden. We voeren in 2024 of zoveel eerder als haalbaar is een pilot uit om het aantal bijplaatsingen bij ondergrondse verzamelcontainers in de binnenstad terug te dringen en het vele vrachtverkeer waaronder afvalinzamelwagens, te beperken. Dit doen we onder andere door online dienstverlening op maat te faciliteren voor de inwoners en ondernemers in de binnenstad waarbij het afval opgehaald wordt.

 

Pilot stortquotum max. 300 kilo

Om het de inwoners makkelijker te maken om de woonomgeving schoon en netjes te houden wordt het stortquotum verhoogd van 75 kilo naar 300 kilo. Voor deze maatregel wordt in totaal 1,2 miljoen euro beschikbaar gesteld uit het gemeentelijk middelenkader.

 

 

Samenleving en bestuur

 

Impuls op samenlevingsgericht werken en participatie 

In de Zomernota 2021 is besloten om incidenteel 250.000 euro voor impuls op samenlevingsgericht werken en participatie toe te kennen.

Amendement 'Kansengelijkheid en 700 jaar Enschede'

Bij de raadsbehandeling van de Gemeentebegroting 2023-2026 is een amendement aangenomen waarbij eenmalig 500.000 euro is gereserveerd voor de onderwerpen Kansengelijkheid en 700 jaar Enschede. Deze onderwerpen staan op de raadsagenda 2023.

 

Financiën en organisatie

 

Informatie Investerings Plan

Incidenteel zijn middelen beschikbaar gesteld als cofinanciering voor informatie-investeringsprojecten.

 

BRIDGE (duurzaam toegankelijk informatie en archiefbeheer)

Ten behoeve van de uitvoering van het programma BRIDGE worden incidentele uitgaven gedaan.

 

 

B. Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

Programma	Reserve	Onttrek-kingen 2023	Stort-ingen 2023	Onttrek-kingen 2024	Stort-ingen 2024	Onttrek-kingen 2025	Stort-ingen 2025	Onttrek-kingen 2026	Stort-ingen 2026
Vitaal en sociaal	Kapitaallasten vervangingsinvesteringen sport	83	0	83	0	54	0	0	0
Duurzaam wonen leven en werken	Kapitaalslasten	0	1	0	1	0	1	0	1
Financiën en organisatie	IT Gemeentebrede software	368	360	478	360	472	360	481	360
Financiën en organisatie	Vervanging ICT	0	0	0	0	0	0	0	0
Financiën en organisatie	H&S Werkplekinrichting	594	544	596	547	621	547	693	547
Financiën en organisatie	Kostprijsdekkende huur	1.429	0	1.429	0	1.429	0	1.429	0
Financiën en organisatie	Kapitaalslasten Brede Scholen	0	0	0	0	0	0	0	0
		2.474	905	2.586	907	2.576	907	2.603	907
Saldo mutatie structureel		1.569		1.679		1.669		1.696

 

6.2. Staat van reserves

Toelichting op de reserves
De doelstellingen van de reserves zijn toegelicht met behulp van zogenaamde mouse-overs op de website. De mutaties van de verschillende reserves komen in hoofdstuk 3 en 6.4 aan de orde, bij de toelichting op het onderdeel "Wat mag het kosten?"

 

De Investeringsreserve Sociaal Domein laat voor de jaren 2023 en verder een negatieve stand van 1,2 miljoen euro zien. Dit komt doordat de storting vanuit het jaarrekeningresultaat 2021 van 762.000 euro niet leidt tot een aanpassing in de begrote stand van 31-12-2022. Daarnaast is rekening gehouden met een begrote onttrekking in boekjaar 2022 van 1,8 miljoen euro waarvan de verwachting is dat deze middelen in 2022 niet volledig uitgegeven worden. Voor 2023 is mede daarom rekening gehouden met een hogere onttrekking van 1,6 miljoen euro. Hiermee rekening houdende is de stand van de begrote reserve vanaf 2023 positief.

 

6.3. Staat van voorzieningen

Toelichting voorzieningen

De doelstellingen van de belangrijkste voorzieningen zijn toegelicht met behulp van zogenaamde mouse-overs op de website.

 

6.4. Wat mag het kosten?

Onderstaande tabellen geven per programma inzicht in de verdeling van de baten en de lasten van de producten voor de jaren 2021 t/m 2025. De toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves spelen hierbij een belangrijke rol en zijn daarom ook opgenomen. Waar de baten en de lasten binnen één product niet aan elkaar gelijk zijn, ontstaat een resultaat. Dit resultaat kan positief of negatief zijn en komt, rekening houdend met reservemutaties op dit product, uiteindelijk ten gunste of ten laste van de algemene middelen van de gemeente Enschede.

Vitaal en sociaal

Toelichting

 

 

Sport en Gezondheid

Dit product bestaat uit de onderdelen Sport (subsidies aan sportverenigingen en de exploitatiebijdrage aan Sportaal BV) en Preventie GGZ/JGZ (waaronder de bijdrage aan Samen Twente) en hangt samen met het subdoel 2.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten nemen in 2023 met 321.000 euro toe ten opzichte van de begroting 2022.. Deze toename wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• de daling van de lasten wordt vooral veroorzaakt door diverse verlagingen als gevolg van incidentele bedragen uit 2022 die in 2023 niet meer begroot zijn (totaal 1,7 miljoen euro): dit betreft de incidentele bijdrage aan de sportaccommodatie Diekman Oost (800.000 euro), de eenmalige afboeking van het Aquadrome (600.000 euro), afname specifieke uitkeringen lokale sportakkoord en preventieakkoord (300.000 euro);
• lagere lasten als gevolg van de taakstelling die gerelateerd is aan de de nieuwbouw van het zwembad (240.000 euro);
• lagere lasten als gevolg van de afloop van intensiveringsmiddelen uit het vorige coalitieakkoord (100.000 euro);
• lagere lasten als gevolg van de taakstelling op de clustering van de sportaccommodaties (67.000 euro);
• hogere lasten in verband met de overheveling van middelen in het kader van de begroting Samen Twente (100.000 euro); dit betreft o.a. middelen voor Loes;
• hogere lasten als gevolg de bestuurlijke aandacht voor het huisartsentekort (50.000 euro); De gemeente Enschede wil faciliteren in randvoorwaarden vestiging en gezamenlijke aanpak voor uitbreiding van het aantal huisartsenpraktijken.
• hogere lasten door extra middelen voor inzet voor de realisatie van het preventieakkoord (300.000 euro).
• hogere lasten door extra middeleen voor de inzet van sportstimulering ter bevordering van een gezonde leefstijl (200.000 euro)
• hogere lasten door extra middelen voor de uitvoering van de clusteringsopgave van sportaccommodaties (200.000 euro);
• hogere lasten door sport bereikbaar te maken voor iedereen: meer sport en beweegvoorzieningen in de openbare ruimte en het landelijk gebied (50.000 euro);
• hogere lasten in verband met het voorzetten van de inzet van combifunctionarissen sport (137.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van extra kosten voor de sanering van de ondergrond van kunstgrasvelden (120.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van de gestegen energiekosten bij Sportaal (750.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon -en prijscompensatie en overige kleine verschillen (521.000 euro).

 

De baten nemen in 2023 af met 325.000 euro als gevolg van afnemende rijksbijdragen in het kader van het lokale sportakkoord en preventieakkoord.

 

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

• de ophoging van de middelen voor het realiseren van preventieakkoord (2 miljoen euro);
• extra middelen (673.000 euro) om de inzet van sportstimulering uitvoeringsplan sport verder door te zetten. Dit betekent dat capaciteit wordt ingezet op de 5 onderdelen die aansluiten bij het coalitieakkoord. Het bereikbaar maken van sporten voor iedereen, ook voor mensen met een beperking. Het gezondheidsniveau naar het gemiddelde niveau van Nederland brengen door het werken aan een gezonde leefstijl.

 

Jeugdhulp

Dit product bestaat uit de onderdelen Consultatie & Diagnostiek, Ondersteuningsbehoeften Jeugdhulp, Wonen & Verblijf, Maatregelenhulp, Beschikbaarheidsvoorzieningen, Landelijk Transitie Arrangement, Onderwijs Jeugdhulp Arrangement en Vervoer maatschappelijke deelname. Het product hangt samen met het subdoel 3.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten nemen in 2023 toe met 8,8 miljoen euro ten opzichte van 2022. Deze toename wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• hogere lasten door de regionale activiteiten (investeringen) in de driemilieusvoorzieningen (open residentiële instelling voor jeugdhulp met verblijf). De middelen zijn bedoeld voor de vastgoedtransitie van de accommodaties naar kleinschaligheid. Enschede fungeert hiervoor als centrumgemeente voor geheel Overijssel en beheert de middelen die via een specifieke uitkering ter beschikking gesteld worden (3,6 miljoen euro), zie ook baten;
• lagere lasten door het vervallen van regionale activiteiten (investeringen) voor acute problematiek in de GGZ. Ook hiervoor fungeert Enschede als centrumgemeente voor een tweetal zorgaanbieders in de GGZ en beheert de middelen die via een specifieke uitkering ter beschikking gesteld worden (615.000 euro), zie ook baten;
• hogere lasten door het toevoegen van extra rijksmiddelen vanuit afspraken tussen Rijk en gemeenten rondom de tekorten Jeugd; deze middelen zijn voor 2023 en verder zodanig concreet dat vanuit de toezichthouder aangegeven is dat deze voor 100% mogen worden meegenomen in de begroting. De middelen worden toegevoegd aan de exploitatie voor Jeugdhulp (3,7 miljoen euro). Er is wel sprake van een hervormingsagenda waardoor deze reeks in de komende jaren aflopend is;
• hogere lasten door een tariefstijging voor de Jeugdbescherming en Jeugdreclassering (814.000 euro); het huidige contract loopt ultimo 2022 af. Voor 2023 is een nieuw contract overeen gekomen waarin tegemoet wordt gekomen aan een stijging van het uurtarief alsmede caseloadverlaging. Dat leidt tot extra kosten boven de reguliere indexering en is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
• lagere lasten als gevolg van het vervallen van een onttrekking aan de reserve "hervormingsagenda en epxloitatieontwikkeling jeugdhulp" (2,0 miljoen euro). De onttrekking aan de reserve wordt niet op voorhand geraamd maar is afhankelijk van de ontwikkeling van de exploitatie voor Jeugdhulp en wordt bepaald bij de jaarrekening;
• lagere lasten als gevolg van de toename van lopende taakstellingen (178.000 euro);
• lagere lasten als gevolg van het vervallen van investeringen in de wachtlijstproblematiek (375.000 euro), hiertoe is bij de jaarrekening 2021 een bestemmingsvoorstel voor 2022 ingediend om de projectkosten voor wachtlijstproblematiek te dragen, deze middelen vervallen in 2023;
• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijsindexatie (2,0 miljoen euro);
• hogere lasten als gevolg van de indexatie op de tarieven voor Jeugdhulp conform de contractuele afspraken (1,4 miljoen euro), de daadwerkelijke indexatie (5,76%) ligt ruim hoger dan de gemeentelijke loon- en prijsindexatie. Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen; 
• hogere lasten als gevolg van aanvullende personele inzet (158.000 euro);
• hogere lasten voor het vervallen van een aantal kleine mutaties (kortingen) uit gemeentefondscirculaires (200.000 euro).

De baten nemen in 2023 toe met 3,0 miljoen euro. Het gaat hier om de (per saldo) wijziging in de middelen voor de specifieke uitkeringen voor de driemilieusvoorzieningen en de acute problematiek GGZ.

 

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

• het vervallen van de incidentele middelen van het Rijk voor de driemilieusvoorzieningen (3,6 miljoen euro in 2024);
• het afnemen met 5,8 miljoen aan rijksmiddelen door bezuinigingen uit de hervormingsagenda (3,0 miljoen euro in 2026 in de exploitatie en 2,8 miljoen aan dotatie aan de reserve);
• en het doorvoeren van de rijkskorting op Jeugd uit het coalitie-akkoord (4,7 miljoen euro). Uitgangspunt is dat deze hervormingen en kortingen tot een evenredige afname van de uitgaven leiden.

  

Algemene bijstand levensonderhoud

Dit product bestaat uit de onderdelen Algemene bijstand levensonderhoud, Loonkostensubsidie en Besluit Bijstand voor Zelfstandigen en hangt samen met de subdoelen 1.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten nemen in 2023 af met 370.000 euro ten opzichte van 2022. Deze afname ontstaat door:

• lagere lasten van 1,3 miljoen euro in verband met het wegvallen van de middelen voor de kwijtschelding van schulden Bijstandsdebiteuren;
• hogere lasten door de toekenning van loon-en prijscompensatie (250.000 euro);
• hogere lasten door compensatie van het knelpunt van 677.000 euro; Voor de raming van de lasten van Algemene bijstand levensonderhoud is uitgegaan van een prognose van 5.636 uitkeringen per ultimo 2022 (ultimo 2021: 5.906 uitkeringen). Het CPB verwacht voor 2023 een werkloosheidspercentage van 3,9% (2022 = 3,4%). Op basis van de huidige trendontwikkeling van het bijstandsbestand en de raming van het CPB ramen we een afname van het bijstandsbestand van 3%. Daarnaast wordt, mede vanuit landelijke ontwikkelingen, een verlaging van het macrobudget verwacht. De verlaging van het macrobudget en de aanpassing van de loonkostensubsidie worden nu nog niet in deze begroting gewijzigd. Dit vindt plaats na publicatie van de nieuwe budgetten en zal worden verwerkt in de Zomernota 2023. Afgezet tegen het nader voorlopig budget 2022 laat de prognose van onze bijstand uitgaven een voorlopig nadeel zien van  677.000 euro wat voor 2023 gecompenseerd is. Gelet op de onzekerheid van de ontwikkeling van het Rijksbudget is in de begroting vooralsnog geen rekening gehouden met een mogelijk groter nadeel, maar is hier wel een risico voor opgenomen voor de bepaling van het benodigde weerstandsvermogen. Op basis van deze uitgangspunten denken we niet uit te kunnen komen met de Rijksmiddelen. De ontwikkelingen worden nauwgezet gemonitord en naar aanleiding van nieuwe informatie en de eigen bestandsontwikkeling vindt zo nodig aanpassing van de begroting plaats.

 

Onderwijs

Dit product bestaat uit de onderdelen Onderwijsachterstandenbeleid, Lokaal Educatieve Agenda, Leerlingenvervoer, Leerplicht RMC, Voortijdig schoolverlaten (VSV) en Handhaving Kinderopvang. Het product hangt samen met de subdoelen 3.01 en 3.03 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten dalen in 2023 met 466.000 euro ten opzichte van 2022. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• lagere lasten door de afloop van de eenmalige extra middelen voor het RMC voor het jaar 2022 (234.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (202.000 euro);
• lagere lasten door de afloop van de LEA-middelen periode 2019-2022 (104.000 euro);
• hogere lasten door het opnemen van een budget voor Kansengelijkheid (300.000 euro, middelenkader 2022-2025);
• hogere lasten door de compensatie van de tariefstijging busvervoer (223.000 euro);
• lagere lasten door het vervallen van het steunpakket corona (o.a. bijdrage noodopvang kinderen), Perspectief voor Jongeren (50.000 euro), dekking afkomstig vanuit jaarrekeningresultaat 2021;
• lagere lasten door het vervallen van de incidentele middelen Nationaal Programma Onderwijs (NPO) van 608.000 euro. Deze middelen zijn bedoeld voor voorschoolse educatie in primair en voortgezet onderwijs tijdens en na corona;
• lagere lasten Doorlopende Euregionale Leerlijn (261.000 euro);
• hogere lasten voor de inzet van het multifunctioneel team, tot en met jaar 2024 (68.000 euro).  

De baten dalen in 2023 met 1 miljoen euro ten opzichte van 2022. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• lagere baten door de afloop van de eenmalige extra middelen voor het RMC voor het jaar 2021 (234.000 euro);
• lagere baten vanuit incidentele middelen Nationaal Programma Onderwijs (NPO) van 608.000 euro. Deze middelen zijn bedoeld voor voorschoolse educatie in primair en voortgezet onderwijs tijdens en na corona.
• lagere baten Doorlopende Euregionale Leerlijn (261.000 euro);
• hogere baten voor de inzet van het multifunctioneel team, tot en met jaar 2024 (68.000 euro). 

 

Ondersteuning lokaal (Wmo)

Dit product bestaat uit de onderdelen Consultatie & Diagnostiek, Ondersteuningsbehoefte, Wonen & Verblijf, Vervoer maatschappelijke deelname, CVV-vervoer, Ondersteuning huishouden en Hulpmiddelen & aanpassingen. Dit product hangt samen met het subdoel 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten nemen in 2023 toe met 7,7 miljoen euro ten opzichte van 2022. Deze toename wordt bestaat uit de volgende ontwikkelingen:

• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (1,7 miljoen euro);
• hogere lasten als gevolg van de indexatie op de tarieven voor Wmo conform de contractuele afspraken (930.000 euro), de daadwerkelijke indexatie (5,76%) ligt ruim hoger dan de gemeentelijke loon- en prijsindexatie. Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen; 
• hogere lasten als gevolg van het verschuiven van subsidies voor dagbestedingsactiviteiten vanuit Algemeen Maatschappelijke voorzieningen (3,6 miljoen euro). Het gaat hier om activiteiten die binnen de reikwijdte van de Wmo vallen en daarom overgeheveld zijn;
• hogere lasten door reguliere volumegroei Wmo (588.000 euro), het betreft de groei als gevolg van demografische ontwikkelingen Enschede (vergrijzing);
• hogere lasten als gevolg van tariefstijgingen bij hulpmiddelen en CVV vervoer (565.000 euro); de daadwerkelijke indexatie ligt hoger dan de gemeentelijke loon- en prijscompensatie. Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
• lagere lasten vanwege (verdere) realisatie van de taakstelling transformatie Huishoudelijke Ondersteuning (100.000 euro);
• lagere lasten als gevolg van een verlaging van het rijksbudget (meicirculaire 2022, coalitieakkoord) voor valpreventie (106.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van het vervallen van een bijdrage voor uitvoeringskosten SVB (200.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van aanvullende personele inzet (40.000 euro);
• hogere lasten in verband met de overheveling van middelen in het kader van nazorg vanuit de centrumtaak maatschappelijke opvang (300.000 euro); deze activiteiten behoren tot de lokale Wmo.

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

• het verhogen van de taakstelling tot 500.000 euro op ondersteuning huishouden vanaf 2024;
• een verlaging van de lasten (in 2025) als gevolg van een taakstellende besparing (door wijziging Rijksbeleid) in relatie tot de eigen bijdrage (1,0 miljoen euro).

 

Ondersteuning centrumtaken (Wmo)

Dit product bestaat uit de onderdelen Beschermd wonen, Maatschappelijke opvang en Vrouwenopvang en hangt samen met de subdoelen 1.02 en 3.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten dalen in 2023 t.o.v. 2022 met 800.000 euro. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (700.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van volume-, loon- en prijsindexatie voor Beschermd wonen (1,1 miljoen euro);
• lagere lasten als gevolg van een overdracht van cliënten beschermd wonen naar de Wlz (200.000 euro);
• lagere lasten door het vervallen van middelen voor de Brede aanpak dak- en thuisloosheid (1,5 miljoen euro);
• lagere lasten door het vervallen van de onttrekking aan de reserve Maatschappelijke Opvang voor de Brede aanpak dak- en thuisloosheid (600.000 euro);
• lagere lasten in verband met de overheveling van middelen in het kader van nazorg vanuit de centrumtaak maatschappelijke opvang (300.000 euro).

De baten stijgen in 2023 met 412.000 euro ten opzichte van 2022. Deze stijging wordt veroorzaakt door de raming van loon-prijscompensatie van regiogemeenten voor Maatschappelijke Opvang (220.000 euro) en Vrouwenopvang (191.000 euro).

 

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

• het in 2024 wegvallen van de middelen voor Bed, Bad en Brood van uitgeprocedeerden (100.000 euro);
• het in 2026 wegvallen van middelen voor Kind- en gezinsbescherming (600.000 euro);
• het in 2026 wegvallen onttrekking reserve VO voor lokale initiatieven (300.000 euro).

 

Inkomensondersteuning

Dit product bestaat uit de onderdelen Bijzondere inkomensvoorzieningen, Individuele bijzondere bijstand en uit middelen voor de collectieve ziektekostenverzekering. Dit product hangt samen met de subdoelen 1.01 en 3.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'.  

 

De lasten nemen in 2023 af ten opzichte van 2022 met 10,0 miljoen euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• lagere lasten door het vervallen van incidentele middelen voor de uitvoering van de regeling Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijk Kosten (TONK, 500.000 euro). Dekking was afkomstig vanuit het jaarrekeningresultaat 2021;
• lagere lasten door het vervallen van de incidentele middelen voor de Energietoeslag (10 miljoen euro);
• lagere lasten door de afloop van middelen vanuit de Coronasteunpakketten (200.000 euro).
• hogere lasten door toevoeging van incidentele midden ten behoeve van Rondkomen met je inkomen (Zomernota 2021, in 2023: 300.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (400.000 euro).

 'Opvallende' meerjarige trendbreuken:

 

De ophoging van de lasten met 300.000 euro in 2024 ten opzichte van 2023 als gevolg van de verwachte toename van het bereik, zoals opgenomen in de nota Rondkomen met je inkomen.

 

 

Arbeidsmarktparticipatie

Dit product hangt samen met de subdoelen 1.01, 3.02 en 3.03 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten van het product Arbeidsmarktparticipatie nemen in 2023 ten opzichte van 2022 af met 2,4 miljoen euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• lagere lasten door de afloop van middelen vanuit de Coronasteunpakketten (3,4 miljoen euro);
• lagere lasten door de beeindiging van het Twents Fonds voor Vakmanschap (1,0 miljoen euro);
• lagere lasten door het wegvallen van incidentele rijksmiddelen in 2022 voor regionale crisisdienstverlening (1,1 miljoen euro);
• lagere lasten door de invulling van een organisatietaakstelling (100.000 euro);
• lagere lasten door verlaging van het rijksbudget voor de uitvoering van de Participatiewet (100.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (700.000 euro);
• hogere lasten voor de uitvoering van de wet Inburgering (2,4 miljoen euro). Het gaat daarbij om de overheveling van de werkzaamheden vanuit het product Algemeen maatschappelijke voorzieningen aangevuld met specifieke rijksbudgetten voor de uitvoeringskosten;
• hogere lasten door de toekenning van rijksmiddelen voor de uitbreiding van de nieuwe doelgroep (voormalig Wajong en Wsw) via de meicirculaire (200.000 euro);

De baten van het product Arbeidsmarktparticipatie nemen in 2023 ten opzichte van 2022 toe met 500.000 euro.

• hogere baten door specifieke rijksbijdragen voor de uitvoering van de nieuwe Wet inburgering (1,5 miljoen euro);
• lagere baten door het vervallen van de rijksbijdrage voor de uitvoering van het Twents Fonds voor Vakmanschap (1,0 miljoen euro). Dit project eindigt in 2022.

 

Sociale Werkvoorziening en Nieuw Beschut

Dit product bestaat uit de onderdelen SW Beschut werk, SW Detachering, SW Begeleid werken en Nieuw beschut en hangt samen met de subdoelen 1.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten van het product Sociale Werkvoorziening en Nieuw Beschut nemen in 2023 af met 400.000 euro ten opzichte van 2022. Deze afname ontstaat door de volgende ontwikkelingen:

• lagere loonkosten van SW-medewerkers als gevolg van het krimpende personeelsbestand van de ‘oude’ Wsw leiden tot een verlaging van 700.000 euro;
• lagere uitvoeringskosten door het wegvallen van een subsidie voor de inzet van ambtelijk personeel (100.000 euro);
• lagere lasten door een toegenomen (interne) bijdrage vanuit Arbeidsmarktparticipatie voor de uitvoering van Nieuw beschut (600.000 euro).
• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (300.000 euro);
• hogere loonkosten van Nieuw beschut-medewerkers (700.000 euro) als gevolg van groei van de doelgroep Nieuw beschut en een begrotingsaanpassing die het gevolg is van de liquidatie van de Stichting Werkgeverstaken Participatiewet Enschede (SWPE);

De baten van het product Sociale Werkvoorziening en Nieuw beschut nemen in 2023 toe met 400.000 euro: 

• hogere baten door een stijging van de loonkostensubsidie met 500.000 euro;
• lagere baten door het wegvallen van een incidentele subsidie van 100.000 euro.

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

 

Vanaf 2024 is sprake van enerzijds een daling van de lasten door de blijvende afname van de SW-populatie en anderzijds een stijging vanwege de instroom van Nieuw beschut. De afname van de oude SW-populatie is echter groter dan de nieuwe instroom, waardoor de lasten per saldo verder afnemen.

 

 

Algemene maatschappelijke voorzieningen

Dit product bestaat uit de onderdelen Welzijn, Mantelzorg, Transformatie, Vrijwilligerswerk, Integratie, Jongerenwerk, Opvoedondersteuning, Speeltuinwerk en Overige voorliggende voorzieningen. Dit product hangt samen met de subdoelen 2.01, 2.02, 3.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten van het product Algemeen Maatschappelijke Voorzieningen dalen in 2023 ten opzichte van 2022 met 7,0 miljoen euro. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• lagere lasten als gevolg van de overheveling van de middelen Asiel en Intregratie naar het product Arbeidsmarktparticipatie (1,5 miljoen euro);
• lagere lasten als gevolg van het verschuiven van subsidies voor dagbestedingsactiviteiten naar het product Ondersteuning lokaal (3,6 miljoen euro);
• hogere lasten door de overheveling van de subsidie Slachtofferhulp vanuit het product Ondersteuning wijkteams (55.000 euro);
• lagere lasten door het wegvallen van de middelen Gezond in de stad en een lagere onttrekking uit de Investeringsreserve Sociaal Domein (800.000 euro);
• hogere lasten als gevolg van prioriteiten afkomstig uit het coalitieakkoord; Dit betreft inclusief beleid (100.000 euro), uitbreiding jongerenwerk (320.000 euro) en tegengaan eenzaamheid (160.000 euro);
• lagere lasten als gevolg van het vervallen van incidentele middelen (bestemmingsvoorstellen jaarrekening 2021; 1,6 miljoen euro), waaronder de zogenaamde POK-middelen en toevoeging aan de investeringsreserve Sociaal Domein;
• lagere lasten door het wegvallen van incidentele middelen corona, ten behoeve van eenzaamheid en jongeren (500.000 euro);
• lagere lasten door het vervallen van de incidentele bijdrage middelenkader 2022-2025 (315.000 euro); Dit bestaat o.a. uit de bijdrage aan de SES;
• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (500.000 euro);
• hogere lasten door het verschuiven van de taakstelling voor pedagogische gezinsondersteuning naar het product Ondersteuning wijkteams (163.000 euro).

De baten nemen in 2023 af met 555.000 euro als gevolg van de overheveling van de middelen Asiel en Integratie naar het product Arbeidsmarktparticipatie.

 

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

 

De onttrekking aan de Investeringsreserve Sociaal Domein (1,7 miljoen euro) vervalt.

 

 

Ondersteuning wijkteams

Dit product bestaat uit de taken van de wijkteams, de werkbudgetten voor beleid en uitvoering, de regionale taken / bijdrage voor Jeugd en Gezin en hangt samen met de subdoelen 2.02, 3.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten nemen ten opzichte van 2022 toe met 420.000 euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (454.000 euro);
• hogere lasten door een hogere bijdrage aan het OZJT inzake incidenteel/structureel werk voor de uitvoering van de kernactiviteiten voor inkoop Jeugd en Wmo (361.000 euro);
• hogere lasten door het voortzetten van pedagogische gezinsondersteuning in relatie tot wegvallende GIDS-middelen (174.000 euro) door het honoreren van een knelpunt in het middelenkader. Per saldo leidt dit tot 11.000 euro hogere lasten doordat de hierbij behorende taakstelling is verschoven van Algemeen maatschappelijke voorzieningen naar dit product; 
• lagere lasten door een overheveling van de subsidie Slachtofferhulp naar het product Algemene maatschappelijke voorzieningen (55.000 euro);
• lagere lasten door een overheveling van de subsidie Loes zwanger naar het product Sport en gezondheid (70.000 euro);
• lagere lasten door het vervallen van de uitvoer van de bestemmingsvoorstellen van POK-middelen en invoering woonplaatsbeginsel Jeugd (505.000 euro). Hiertoe is bij de jaarrekening 2021 een bestemmingsvoorstel voor 2022 ingediend, deze middelen vervallen in 2023;
• lagere lasten aan uitvoeringskosten van per saldo 21.000 euro;
• hogere lasten door de extra vergoeding zorgsalarissen middeninkomens Zorg & Welzijn (100.000 euro);
• hogere lasten inzake extra inzet in relatie tot het verminderen van gevolgen voor kinderen van complexe scheidingen (75.000 euro);
• hogere lasten door het intensiveren in de begroting 2023 van Samen Twente inzake veilige gegevensverwerking en rechtmatig en doelmatig inkopen (70.000 euro).

Er zijn geen 'opvallende' meerjarige trendbreuken.

 

Schuldhulpverlening

Dit product hangt samen met het subdoel 1.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten voor het product Schuldhulpverlening nemen in 2023 ten opzichte van 2022 af met 766.000 euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• lagere lasten door het vervallen van incidentele middelen vanuit de Coronasteunpakketten 940.000 euro;
• hogere lasten door de toekenning van loon- en prijscompensatie 110.000 euro;
• hogere lasten door de toename van de dienstverlening Stadsbank Oost Nederland 64.000 euro.

'Opvallende' meerjarige trendbreuken:

 

Als gevolg van de afloop van maatregelen uit de nota Rondkomen met je inkomen is er een verlaging in 2024 ten opzichte van 2023 (0,2 miljoen euro). Het betreft het Jongeren Perspectieffonds en de Nazorg en coaching. Evaluatie van deze maatregelen vindt plaats in 2023. Afhankelijk van de evaluatie kan de inzet van deze middelen gecontinueerd worden. 

 

 

Stelpost onderuitputting Vitaal & Sociaal

In de Zomernota 2021 is een stelpost bij Vitaal & Sociaal opgenomen van 3,5 miljoen euro. Deze is ingesteld om te anticiperen op onderuitputting op budgetten binnen het begrotingsprogramma Vitaal & Sociaal.

 

 

Reserves

Hieronder wordt een toelichting gegeven op de verschillen die optreden tussen de begrotingsjaren in de mutatie(s) van de reserves. Per saldo nemen de reserves toe met 5 miljoen euro.

De mutatie op stortingen (6,2 miljoen euro) in de reserves t.o.v. 2022 betreffen:

• Reserve hervormingsagenda en exploitatieontwikkeling Jeugdhulp (6,2 miljoen euro): de dotatie aan de reserve daalt door een afname van de extra ontvangen rijksmiddelen Jeugdhulp. Deze extra middelen worden (na aftrek bijdrage algemene middelen en eerdere knelpunten) in de reserve gestort voor de jaren 2022 tot en met 2025.

De mutatie op onttrekkingen (11,2 miljoen euro) aan de reserves t.o.v. 2022 betreffen:

• een daling van 4 miljoen euro als gevolg van het vervallen van de bestemmingsvoorstellen uit de jaarrekening 2021 en decembercirculaire 2021 (o.a. de POK-middelen en de investeringen via de investeringsreserve sociaal domein); deze middelen worden in 2022 aan de reserve weerstandsvermogen onttrokken;
• een daling van 4 miljoen euro als gevolg van het vervallen van de extra coronamiddelen (3,4 miljoen euro arbeidsmarktparticipatie en 600.000 euro schuldhulpverlening);
• een daling van 2 miljoen euro voor Jeugd: de onttrekking van investeringen voor de implementatie van de landelijke hervormingsagenda Jeugdhulp alsmede (mogelijke) exploitatietekorten voor Jeugdhulp; deze wordt op voorhand niet begroot, maar bepaald bij de jaarrekening;
• een daling van 500.000 euro als gevolg van het vervallen van de TONK-regeling (zie ook inkomensondersteuning);
• een daling van 750.000 euro door het vervallen van de investeringsmiddelen voor de herontwikkeling van Diekman Oost.

 

Investeringsreserve sociaal domein

 

In het coalitieakkoord is opgenomen dat we het huidige transformatiebudget willen veranderen in een investeringsfonds sociaal domein. Op dit moment hebben we een investeringsreserve sociaal domein, bedoeld om de uitvoering van de transformatieagenda te financieren. Het gaat daarbij om incidentele investeringen met als doel om structureel bij te dragen aan de transformatiedoelen. In lijn met het coalitieakkoord willen we de reikwijdte van deze investeringsreserve verbreden, waarbij we o.a. slimme verbindingen maken tussen het fysieke en sociale domein.  Voor de Zomernota 2023 zullen we een voorstel aan de raad voorleggen.

 

 

Duurzaam wonen, leven, werken

 Toelichting

 

Cultuur, Evenementen en Citymarketing

 

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 28.000 euro lager ten opzichte van 2022. De oorzaken hiervoor zijn: 

• lagere lasten door de in 2022 opgenomen middelen t.b.v. de verordening Wendbaar & Weerbaar. Dit betreffen de extra Coronamiddelen t.b.v. cultuur ( 985.000 euro);
• hogere lasten door voornamelijk het toepassen van loon- en prijscompensatie (570.000 euro);
• hogere lasten door structurele verhoging onderhoud kunstwerken. Zie ook tussenrapportage 2022 (40.000 euro);
• lagere lasten door niet geraamde kosten Cultuurcoach (40.000 euro);
• lagere lasten door lager begrote kosten Creatieve Broedplaatsen in 2023 (115.000 euro);
• lagere lasten door niet begrote uitgaven Tolle Woche bij Cultuur (26.000 euro);
• lagere lasten door enkele kleine bijstellingen ( 19.000 euro)
• hogere lasten door opnemen extra bedrag aan energiekosten voor subsidieinstellingen (547.000 euro);

  

Baten

De baten in 2023 zijn in totaal 174.000 euro lager ten opzichte van 2022. Dit wordt voor 115.000 euro veroorzaakt door lagere baten voor de opgenomen subsidie t.b.v. Broedplaatsen vanuit de Provincie. Het overige verschil wordt veroorzaakt door het niet opgenomen te ontvangen bijdrage voor de Cultuurcoach in de begroting 2023 en enkele kleinere bijstellingen. Dit wordt jaarlijks na vaststelling begroting gemeente bepaald en toegevoegd.

 

Reserve

In 2023 vindt er voor een bedrag van 145.000 euro een onttrekking uit de reserve uitvoering plaats vanuit eerder ontvangen Coronamiddelen van het Rijk. In 2022 is een onttrekking geraamd van € 1.130.000 vanuit de Coronamiddelen en een bedrag van 26.000 euro vanuit de Tolle Woche. Het verschil is 985.000 euro lagere onttrekking in 2023.

 

Duurzaamheid

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 480.000 euro lager ten opzichte van 2022 door:

• lagere lasten, doordat doordat vanaf 2023 het budget voor het project Zon op daken lager is. Vanuit de klimaatmiddelen die door het Rijk beschikbaar worden gesteld wordt het restant bekostigd (100.000 euro);
• lagere lasten, doordat er in 2022 een onttrekking is gedaan aan de reserve Duurzaamheid ter dekking van de lasten (250.000 euro);
• lagere lasten, doordat er in 2022 incidenteel een budget beschikbaar gesteld was voor Fonds Duurzame ontwikkeling (125.000 euro);
• lagere lasten door diverse kleine oorzaken (5.000 euro).

 

Reserve

In 2022 is er net zoals in 2021, 250.000 euro onttrokken uit de reserve Duurzaamheid. Dit geldt als dekking voor de opgenomen lasten. Voor 2023 en verder is de onttrekking nog niet begroot. Vanuit het Rijk is er in 2022 een bedrag van 873.000 euro ontvangen ter dekking van de kosten die gemaakt gaan worden in het kader van het Klimaatakkoord. Deze middelen zijn in 2022 gestort in de reserve Duurzaamheid. In 2023 zal een deel van dit bedrag aangesproken worden om de bijbehorende kosten te dekken.

 

Ontwikkeling meerjarenbegroting

De verwachting is dat het Rijk de komende jaren nog meer middelen beschikbaar zal stellen ter dekking van de kosten in het kader van het klimaatakkoord. De bestedingen vanuit deze reserve zijn bedoeld voor het bufferen van incidentele en structurele middelen op het gebied van de uitwerking van het Klimaatakkoord naar ontwikkelingen over meerdere jaarschijven. 

 

Bestemmen, Vergunnen, Toezicht en Handhaving

 

De lasten in 2023 zijn in totaal 269.000 euro hoger ten opzichte van 2022 door:

• hogere lasten voor loon- en prijscompensatie (336.000 euro);
• lagere lasten door nieuwe kostendekkendheidsberekening (77.000 euro)
• lagere lasten als gevolg van ook het wegvallen van baten bij de dekking leges van (100.000 euro);
• lagere lasten door incidentele bijdrage voor een tekort op evenementenleges (217.000 euro);
• lagere incidentele lasten voor de implementatie van de omgevingswet (925.000 euro);
• lagere incidentele lasten voor de aanpak van onzelfstandige bewoning (135.000 euro);
• lagere incidentele lasten voor de invoering van de Wet Kwaliteitsborging (167.000 euro);
• hogere structurele lasten facilitaire overhead als gevolg van de outsourcing ODT (250.000 euro);
• hogere structurele lasten beleidsadvisering Omgeving & Recht (200.000 euro);
• lager incidentele lasten voor bestemmingsvoorstel kerkenvisie uit de gemeenterekening 2021 (45.000 euro);
• lagere incidentele lasten voor onder andere vanuit het Rijk ontvangen middelen voor energie handhaving etc. (22.000 euro).
• hogere structurele lasten voor knelpunt bestemmen voor regulier werk (150.000 euro)
• hogere incidentele lasten voor knelpunt bestemmen voor achterstallig werk (180.000 euro)
• hogere incidentele lasten voor knelpunt leges evenementen (240.000 euro)
• hogere incidentele lasten voor knelpunt capaciteit handhaving bouwen en milieu (440.000 euro)
• hogere structurele lasten voor beleidswens Bibob onderzoeken (160.000 euro)

 

De baten in 2023 zijn in totaal 62.000 euro hoger ten opzichte van 2022 door het toekennen van loon- en prijscompensatie bij Vergunnen (139.000 euro) en verlaging door nieuwe kostendekkendheidsberekening (77.000 euro)

 

Reserve onttrekkingen

De onttrekking uit de reserve in 2022 van 463.000 euro zijn incidenteel als bestemmingsvoorstel in de gemeenterekening 2021 bestemd voor 2022. Het betreft de volgende posten:

• Ontvangen Rijksmiddelen voor de invoering Wet Kwaliteitsborging (92.000 euro).
• Overhevelen budget door uitstel invoering omgevingswet (325.000 euro).
• Overhevelen kerkenvisie middelen vanwege vertraging uitvoering door Corona (45.000 euro).

 

Ontwikkelingen meerjarig

In 2024 is er een daling van de lasten van 225.000 euro ten opzichte van 2023. Dit wordt veroorzaakt door een verlaging van de lasten voor de Wet Kwaliteitsborging (75.000 euro) en wegvallen dekking leges (150.000 euro). In 2025 is er een daling van de lasten van 28.000 euro ten opzichten van 2024 door het wegvallen van de doeluitkering versterking omgevingsveiligheid bij handhaving bouwen.

 

 

Dienstverlening aan ondernemers

 

Lasten

De lasten zijn in 2023 239.000 euro hoger dan in 2022, dit wordt veroorzaakt door:.

• hogere lasten door toekenning van loon- en prijscompensatie (36.000 euro);
• hogere lasten door toename apparaatskosten ondernemersloket (39.000 euro);
• hogere lasten door schrappen brede taakstelling fysiek en economisch domein (300.000 euro);
• lagere lasten door het effect van het verwijderen van budget dat gefinancierd werd middels dotatie uit reserve flankerend beleid (200.000 euro);
• hogere lasten door toekenning van extra middelen voor het ondernemersloket (100.000 euro);
• lagere lasten door afloop van subsidie BIZ/Euregio (36.000 euro).

Baten

De baten zijn in 2023 96.000 euro lager dan in 2022. Dit wordt veroorzaakt door de afloop van subsidie BIZ/Euregio (36.000 euro) en door het effect van het verwijderen van de dotatie uit de reserve flankerend beleid vanwege het schrappen van de brede taakstelling fysiek en economisch domein (60.000 euro)

 

Reserve

Onttrekking uit de reserve flankerend beleid is niet meer begroot. In 2022 stond nog een dotatie van 60.000 euro begroot op dienstverlening aan ondernemers in verband met de brede taakstelling binnen het fysieke en economische domein voor het deel ondernemersloket. 

 

Ontwikkeling meerjarenbegroting

Door het schrappen van de brede taakstelling op fysiek en economisch domein heeft de begroting van dienstverlening aan ondernemers jaarlijks dezelfde omvang.

 

 

 

 

 

Grondbedrijf

De lasten zijn in 2023 13,1 miljoen euro lager dan in 2022. Dit wordt veroorzaakt doordat in 2023 minder kosten in het MPG worden verwacht dan in 2022. Dit betreffen vooral de grondexploitatie projecten Leuriks Oost, Roombeek, Hoog en Droog, Versnelling Cromhof, Kennispark, Hardick&Seckel, Zuiderval en Hornbach. In de grondexploitatieprojecten De Kop en Centrumkwadraat Molenstraat Zuid worden juist meer kosten verwacht in 2023 dan in 2022.

 

De baten zijn in 2023 9,2 miljoen euro lager dan in 2022 en dat wordt volledig veroorzaakt door de mutatie in de boekwaarde van de voorraad grondpositie. De begrote projectbaten zijn in 2023 6,8 miljoen euro hoger dan begroot in 2022 en dat wordt vooral veroorzaakt door de grondexploitatieprojecten De Kop, Centrumkwadraat Molenstraat Zuid, Versnelling Cromhof, Oostkrans-Usseler Es en Velve kleine bouwplannen. Daarentegen zijn de begrote baten van de verkoop van overige gronden en van de particulieren grexen in 2023 6,8 miljoen euro lager dan in 2022 begroot.

 

In de dotaties en onttrekkingen is in 2022 een mutatie begroot die in 2023 niet meer aanwezig is. Het betreft 3,8 miljoen euro als gevolg van een onttrekking uit Reserve Strategische Investeringsagenda vanuit het raadsvoorstel RAR/BBV ten gunste van de Reserve Grondbedrijf. Deze middelen worden vervolgens vanuit de Reserve Grondbedrijf gestort in de verliesvoorziening Onderhanden Werk ter dekking van verlieslatende complexen.

 

Ontwikkelingen meerjarig: 

Tot en met 2026 nemen zowel de lasten als de baten verder af als gevolg van minder begrote projectactiviteiten in de grondexploitaties.

 

Locatieontwikkeling

 

Lasten

De lasten zijn in 2023 404.000 euro lager dan in 2022. Dat wordt veroorzaakt door:

• 1,0 miljoen euro lagere lasten voor plankosten Centrumkwadraat Mobiliteitshub (0,4 miljoen euro) en de 2 DIA's (2 x 0,3 miljoen euro);
• 509.000 euro hogere lasten voor plankosten fase 0 en 1 als gevolg van het aflopen van een terugbetaal reeks aan mobiliteit waarbij een lopende taakstelling nu is vervuld;
• 50.000 euro hogere lasten voor extra inzet pachtbeleid monitoring;
• 37.000 euro hogere overige lasten.

 

Reserve 

De onttrekkingen zijn in 2023 10,2 miljoen euro hoger dan in 2022. Dit wordt veroorzaakt door:

• 15,0 miljoen euro hogere onttrekking in 2023 als gevolg van een incidentele onttrekking uit de algemene reserve ten gunste van de reserve strategische investeringsagenda;
• 3,8 miljoen euro lagere onttrekking in 2023 doordat in 2022 een mutatie is begroot van 3,8 miljoen euro als gevolg van een onttrekking uit de reserve strategische investeringsagenda vanuit het raadsvoorstel RAR/BBV ten gunste van de reserve grondbedrijf. Deze is in 2023 niet meer aanwezig.
• 1,0 miljoen euro lagere onttrekking in 2023 doordat in 2022 een mutatie is begroot uit de reserve strategische investeringsagenda voor de plankosten van centrumkwadraat mobiliteitshub en de 2 DIA's, die in 2023 niet meer begroot zijn.

De stortingen zijn in 2023 10,6 miljoen hoger dan in 2022. Dit wordt veroorzaakt door:

• 15,0 miljoen euro hogere storting in 2023 als gevolg van een incidentele storting in de reserve strategische investeringsagenda vanuit de algemene reserve;
• 3,8 miljoen euro lagere storting in 2023 doordat in 2022 een mutatie is begroot van 3,8 miljoen euro ten gunste van de reserve grondbedrijf vanuit de reserve strategische investeringsagenda.
• 500.000 euro lagere storting in 2023 als gevolg van het aflopen van de terugbetaalreeks inzake plankosten fase 0 en 1 ten gunste van de reserve mobiliteit.
• 100.000 euro lagere storting in 2023 in de Reserve Strategische investeringsagenda dan in 2022 met betrekking tot het niet benutte kapitaalslastenbudget strategische investeringsagenda projecten.

 

Ontwikkelingen meerjarig:
De kapitaalslasten inzake strategische investeringsagenda projecten lopen de komende jaren op van 100.000 euro tot tot 1,6 miljoen euro in 2026.

De storting in de reserve strategische investeringsagenda als gevolg van niet benutte kapitaalslastenbudget loopt navenant af tot nihil in 2026.

 

Parkeerbeheer

Zie bijlage 6.6.

 

Stedelijke ontwikkeling

 

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 635.000 euro hoger ten opzichte van 2022 door:

• lagere lasten, doordat niet alle werkzaamheden voor het opstellen van de transitievisie warmte en de wijkaanpak Zuid in 2021 zijn uitgevoerd, zijn er voor 2022 bestemmingsvoorstellen gedaan om de middelen toe te voegen aan de reserve. In 2022 zijn deze middelen alsnog onttrokken uit de reserve (375.000 euro);
• lagere lasten, doordat er in 2022 incidenteel een onttrekking is geweest aan de reserve voor het project Usseler es (110.000 euro);
• lagere lasten door diverse kleine oorzaken (24.000 euro);
• hogere lasten, doordat vanaf 2023 structureel middelen beschikbaar zijn gesteld voor de wijkaanpakken Twekkelerveld en Zuid (600.000 euro);
• hogere lasten, doordat bij de investeringsagenda en de daaruit volgende versnelling en het goed neerzetten van projectmatig werken extra capaciteit noodzakelijk is (80.000 euro);
• hogere lasten, door onderzoek naar beschikbare flexwoningen voor spoedzoekers (50.000 euro);
• hogere lasten, doordat er vanaf 2023 geld middelen beschikbaar zijn gesteld voor de gebiedsgerichte aanpak landelijk gebied (100.000 euro);
• hogere lasten door loon- en prijscompensatie (60.000 euro);
• hogere lasten, doordat er vanaf 2023 middelen beschikbaar zijn gesteld voor een applicatie t.b.v. projectinformatie (54.000 euro).

 

Reserve

Aangezien niet alle werkzaamheden m.b.t. het opstellen van de transitievisie warmte en de wijkaanpak Zuid in 2021 zijn uitgevoerd zijn er voor 2022 bestemmingsvoorstellen gedaan om de middelen toe te voegen aan de reserve (375.000 euro). In 2022 zijn deze middelen alsnog onttrokken uit de reserve. Daarnaast is er incidenteel een onttrekking geweest aan de reserve voor het project Usseler es (110.000 euro).

 

Ontwikkelingen meerjarig:

Vanaf 2024 is er jaarlijks 600.000 euro beschikbaar voor de gebiedsgerichte aanpak landelijk gebied.

 

 

Verkeersinfrastructuur en beleid

 

De cijfers zijn gebaseerd op de projecten waarvoor de gemeenteraad tot begrotingsjaar 2023 middelen beschikbaar heeft gesteld op basis van de raadsvoorstellen "aanvraag budget mobiliteitsprojecten en meerjarige doorkijk".

De toekenning van budget voor nieuwe projecten voor 2023 e.v. vindt plaats via een separaat raadsvoorstel in de loop van het jaar, niet bij vaststelling van de Gemeentebegroting.

 

Lasten

Het verschil ( 2,3 miljoen euro) in de lasten tussen de begrotingsjaren 2023 en 2022 wordt veroorzaakt door:

• ophoging budget te ontvangen subsidiebedragen F35 (3 miljoen euro);
• ophoging budget kapitaallasten (336.000 euro);
• ophoging budget interne verrekeningen (30.000 euro);
• hogere onttrekking reserve mobiliteit (1.073.000 euro);
• ophoging budget te ontvangen subsidiebedragen (867.000 euro);
• verlaging budget voor materiële uitgaven (17.000 euro).

Baten

Het verschil in de baten (917.000 euro) tussen de begrotingsjaren 2023 en 2022 wordt veroorzaakt door: een ophoging van de budgetten overige posten (50.000 euro) en te ontvangen subsidiebedragen (867.000 euro). 

 

Ontwikkeling meerjarenbegroting

Door de gemeenteraad is in de zomernota 2021 besloten structureel budget toe te voegen aan het product verkeersinfrastructuur en beleid op basis van de vastgestelde mobiliteitsvisie en fietsvisie. Dit is een oplopende reeks van 1.180.000 euro in 2022 tot 1.795.000 euro in 2025. Daarnaast is besloten voor zero emissie binnenstad incidenteel budget toe te voegen in 2023 is dit 50.000 euro en in 2024 is dit 235.000 euro.

 

Beheer en Onderhoud Openbare ruimte 

Dit product is opgebouwd uit meerdere deelproducten. Hieronder per deelproduct de toelichting op de afwijkingen indien het verschil per deelproduct groter is dan 100.000 euro of 5%.

 

Beleid en uitvoering milieu bodem

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 1.960.000 euro lager ten opzichte van 2022 door:

 

ophoging budget te ontvangen subsidiebedragen (29.000 euro);

• hogere lasten voor loon- en prijscompensatie (40.000 euro);
• lagere lasten door incidenteel ontvangen gelden voor bodembescherming in 2022 vanuit het Rijk (400.000 euro);
• lagere incidentele lasten voor ondergronds brengen van hoogspanningskabels in Twekkelerveld (550.000 euro);
• lagere incidentele lasten door de reserve in te zetten voor de lopende zaken vanuit het werkprogramma aan de bodem- en ondergrondtaken gerelateerde uitvoering 2022 1,2 miljoen euro);
• hogere structurele lasten voor de personeelsbegroting beleid Fysiek zodat de normformatie gelijk is met de bezetting (151.000 euro).

 

Onttrekking reserves

De onttrekkingen in 2023 zijn in totaal 1.610.000 euro lager ten opzichte van 2022 door:

• Incidenteel 410.000 euro bij te dragen aan de Zomernota 2021 (aanpak kamerverhuurpanden en  ondergronds brengen hoogspanningskabels en duurzaamheid) in 2022.
• Incidenteel 1,2 miljoen euro in te zetten voor de lopende zaken vanuit het werkprogramma aan de bodem- en ondergrondtaken gerelateerde uitvoering voor 2022 financieel. 

Beheer Wegen

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 304.000 euro hoger ten opzichte van 2022 door:

• hogere lasten voor areaaluitbreiding vanaf 2023 (7.000 euro);
• hogere lasten voor loon- en prijscompensatie (147.000 euro);
• hogere incidentele lasten voor ondergronds infra implementatie, controle en toezicht nieuwe wet en regelgeving (CROW500, omgevingswet, AVOI) (150.000 euro).

Ontwikkeling meerjarenbegroting

Vanaf 2024 zijn de totale lasten 69.000 euro lager ten opzichte van 2023 door de rest investeringen (kapitaallasten) van het project Centrumkwadraat fase 1 ( 81.000 euro , hogere lasten) en door de ondergrondse infra implementatie (150.000 euro).

 

Openbare verlichting                    

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 231.000 euro hoger dan in 2022 door: 

• Hogere lasten door loon- en prijscompensatie (37.000 euro);
• Hogere lasten, doordat er in 2022 een storting heeft plaats gevonden in de reserve kapitaallasten (194.000 euro).

Reserve

De storting in de reserve kapitaallasten in 2022 van 194.000 euro verklaart het verschil ten opzichte van het jaar 2023. Ook de komende jaren zullen er nog stortingen in de reserve plaats vinden, maar die zijn nu nog niet begroot. De hoogte van de stortingen moet nog bepaald worden.

 

Stadsdeelbeheer

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 810.000 euro hoger ten opzichte van 2022 door:

• hogere lasten door loon- en prijscompensatie (400.000 euro);
• hogere lasten door volumestijging van fysieke projecten/gebiedsontwikkeling (250.000 euro);
• hogere lasten, doordat er in 2023 incidenteel middelen voor dierenwelzijn beschikbaar zijn gesteld (50.000 euro);
• hogere lasten voor areaaluitbreiding (110.000 euro).

Riolering

De budgetten zijn gebaseerd op het door de Raad vastgestelde Water- en Klimaatadaptatieplan Gemeente Enschede 2022-2026.

De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van 2022 zijn de verschuivingen in de lasten.

 

Afvalstoffen

In de vergadering van 18 april 2016 heeft de raad besloten om per 2017 over te gaan tot de invoering van tariefdifferentiatie. Als vervolgstap is in de vergadering van 5 november 2019 door de raad besloten tot invoering van het keuzemodel bij laagbouw en invoering inzameling GFE bij hoogbouw per 2021.

 

Lasten

De lasten in 2023 zijn in totaal 1.268.000 euro hoger ten opzichte van 2022 door:

• hogere lasten voor materiele uitgaven, inclusief pilot stortquotum (1.240.000 euro);
• hogere lasten interne gemeentelijke doorrekening (28.000 euro).

Baten

De baten in 2023 zijn in totaal 660.000 euro hoger ten opzichte van 2022 door:

• hogere baten externe opbrengsten (599.000 euro);
• lagere baten afvalstromen (61.000 euro).

 

De afvalstoffenheffing is vanaf 2017 gesplitst in een vast deel en een variabel deel. Definitieve tarieven 2023 worden voor 1 januari 2023 door de raad vastgesteld.

 

 

 

Versterken Economische Structuur

 

Lasten

De lasten zijn in 2023 1,5 miljoen euro lager dan in 2022. Dit wordt veroorzaakt door:

 

• 0,1 miljoen euro lager als gevolg van vervallen incidenteel budget impuls groen herstel bedrijven;
• 0,1 miljoen euro lager als gevolg van vervallen incidenteel budget Stimuleringsfonds Binnenstad Enschede;
• 0,1 miljoen euro lager als gevolg van vervallen incidenteel budget Technology Base;
• 2,3 miljoen euro lager als gevolg van vervallen incidenteel subsidiebudget Regiodeal;
• 0,7 miljoen euro hoger als gevolg van nieuw incidenteel budget voor de Binnenstad;
• 0,4 miljoen euro hoger als gevolg van nieuw structureel budget voor de nieuwe economische visie.

Baten

De baten zijn 2,4 miljoen euro lager als gevolg van het vervallen van de subsidie vanuit de Regiodeal middelen. 

 

Reserves

De onttrekingen uit de reserve zijn 30.000 euro lager in 2023 ten opzichte van 2022 en dat wordt veroorzaakt doordat de gereserveerde middelen als gevolg van niet uitgevoerde werkzaamheden door corona van Actieplan Internationaal wegvallen.

 

Ontwikkeling meerjarig:

Vanaf 2024 valt voor 375.000 euro lastenbudgetten weg voor de plankosten van economisch beleid en van de groen herstel impulsen.

Vanaf 2025 valt voor 275.000 euro het lastenbudget voor de foundersbijdrage van Novel-T weg.

 

 

Samenleving en bestuur

Toelichting

 

Publieksdienstverlening 

Lasten

De lasten van het product publieksdienstverlening stijgen in 2023 ten opzichte van 2022 met 1.104.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• hogere lasten voor de implementatie van iBurgerzaken (35.000 euro)
• hogere lasten voor prijs- en looncompensatie (144.000 euro);
• hogere lasten voor het voorkomen van identiteit- en documentfraude (75.000 euro);
• hogere lasten voor lijkschouwing (100.000 euro);
• hogere lasten vanwege verhoogde omzet op de legeproducten (768.000 euro);
• overige kleine lagere kostenposten (18.000 euro).

Baten

De baten van het product publieksdienstverlening stijgen in 2023 ten opzichte van 2022 met 768.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkeling:

• hogere baten vanwege verhoogde omzet op legeproducten (768.000 euro).

Ontwikkeling meerjarenbegroting
Een opvallende meerjarige trendbreuk is dat er vanaf 2024 fors meer reisdocumenten zijn begroot. Hierdoor stijgen de lasten en baten van het product publieksdienstverlening vanaf 2024. Dit komt door het 10 jaren termijn van reisdocumenten waardoor er rond 2024 veel reisdocumenten verlopen en opnieuw moeten worden aangevraagd.

 

 

Verkiezingen 

Lasten

De lasten van het product verkiezingen dalen met 266.000 euro. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• lagere lasten omdat er in 2022 een eenmalige uitkering is geweest in de decembercirculaire van 2021 van 275.000 euro voor het inrichten van stemlocaties omtrent coronamaatregelen. Deze zit niet in de budgetten van 2023 en verder. 
• hogere lasten door prijs- en looncompensatie (9.000 euro).

 

College van B&W

De lasten van het product college van B&W stijgen in 2023 t.o.v. 2022 met 60.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

  

Ondersteuning College van B&W en directie

De lasten van het product college van B&W en directie stijgen in 2023 t.o.v 2022 met 672.000 euro.

 

Deze stijging wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen: 

• Als gevolg van een verschuiving binnen diverse verschillende producten stijgen de lasten met 60.000 euro;
• In verband met het aangenomen amendement ‘Kansengelijkheid en 700 jaar Enschede’ stijgen de lasten met 500.000 euro.
• Daarnaast neemt het budget toe vanaf 2023 door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

Raad en commissies 

De lasten van het product raad en commissies stijgen in 2023 t.o.v. 2022 met 55.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

 

Bezwaar en Beroep

De lasten van het product Bezwaar en Beroep stijgen in 2023 t.o.v. 2022 met 221.000 euro.

 

De oorzaken hiervoor zijn: 

• hogere lasten door uitbreiding van de capaciteit  (109.000 euro);
• hogere lasten door toekenning van loon- en prijscompensatie (72.000 euro);
• hogere lasten door vervanging van de gedateerde ICT-applicatie (40.000 euro).

Klachtencommissariaat 

De lasten van het product klachtencommissariaat stijgen in 2023 t.o.v. 2022 met 12.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

  

Stadsdeelsgewijs werken

De lasten van het product Stadsdeelsgewijs werken dalen in 2023 t.o.v 2022 met 210.000 euro.

 

De oorzaken hiervoor zijn:

• Lagere lasten als gevolg van het amendement ‘wijkbudgetten ook vanaf 2018 op peil houden’, van de onderbesteding in 2021 is 305.000 euro aangewend voor de wijkbudgetten van 2022. Hierdoor vallen de lasten in 2023 lager uit ten opzichte van 2022;
• Het restant (95.000 euro) betreft met name als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie, hierdoor stijgen de lasten in 2023 ten opzichte van 2022;

 

Regionale samenwerking 

De lasten van het product regionale samenwerking dalen in 2023 t.o.v. 2022 met 44.000 euro.

 

Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• Als gevolg van een herschikking van het budget voor de verbonden partij "Samen Twente" nemen de lasten op dit product af met 51.000 euro.
• Het budget stijgt vanaf 2023 met 9.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.   

  

Openbare Orde en Veiligheid

De lasten van het product Openbare Orde en Veiligheid stijgen in 2023 t.o.v. 2022 met 971.000 euro

 

Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen: 

• Een verhoging van het budget van 620.000 euro in 2023 ten aanzien van de bijdrage aan de verbonden partij Veiligheidsregio Twente (VRT) voor loon- en prijscompensatie en dekking voor het knelpunt dat wordt veroorzaakt door een gewijzigde verdelingssystematiek, beleidsintensiveringen en vervangingsinvesteringen;
• Een verhoging van het budget van 300.000 euro als gevolg van het in deze begroting toekennen van budget voor drie bestuurlijke prioriteiten (Uitbreiding cameratoezicht, Versterking Zorg en Veiligheid & Versterking weerbaarheid jeugd)  
• Als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie stijgen de lasten met 51.000 euro.

 

 

RESERVES

 

Reserve wijkbudgetten

In 2022 is ten behoeve van het product Stadsgedeels werken 305.0000 euro onttrokken aan de reserve 'Reserve wijkbudgetten', dit betreft de onderbesteding van de afgelopen jaren dat aangewend werd voor de wijkbudgetten van 2022. Voor 2023 is dit niet voorzien en afhankelijk van de realisatie in 2022.
Daarnaast wordt in 2023 incidenteel 500.000 euro onttrokken ter dekking van het aangenomen amendement ‘Kansengelijkheid en 700 jaar Enschede’.

 

Financiën en organisatie

Toelichting

 

 

Sport en wijkaccommodaties

Geen afwijkingen op het product sport en wijkaccommodaties.

 

Vastgoedbedrijf

Het Vastgoedbedrijf is een zogenoemd "gesloten systeem", dat betekent dat het saldo van de baten en de lasten over langere tijd neutraal moet zijn. Tussentijdse resultaten worden verrekend met de reserve vastgoed, die fungeert als vermogensbuffer. Hierdoor zullen de baten, lasten, storting en onttrekking aan de reserve een wisselend beeld laten zien. Het saldo van deze onderdelen in een jaar is altijd neutraal. Vanwege de complexiteit en de vele verschillende mutaties wordt dit product op het totaalsaldo toegelicht. In 2023 wordt er per saldo 2,2 miljoen euro onttrokken uit de reserve Vastgoed. De lasten voor het vastgoedbedrijf zijn in 2023 met loon- en prijsindex aangepast. In 2023 zijn de baten en de mutatie in de reserve aangepast in verband met een noodzakelijke technische correctie. Deze is per saldo budgetneutraal.

 

Onderwijsvoorzieningen

De kosten voor onderwijshuisvesting bestaan voor het grootste gedeelte uit kapitaallasten. Ieder jaar worden de feitelijke kapitaallasten begroot en deels gedekt uit de exploitatie en deels uit een onttrekking aan de egalisatiereserve. Vanaf 2021 wordt er uitvoering gegeven aan het door de raad vastgestelde Integraal Huisvestingsplan Onderwijshuisvesting 2021-2055. Jaarlijks zijn er voor het realiseren van duurzame, energie neutrale, wijkgerichte en flexibele onderwijsgebouwen investeringen van ruim 10 miljoen euro gepland. 

 

Regionale dienstverlening

Het product regionale dienstverlening omvat alle dienstverlening op het gebied bedrijfsvoering voor derden (waaronder Losser, Dimpact en het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente). De lasten dalen in totaal met 0,6 miljoen euro in 2023 ten opzichte van 2022.

• De administratie van diensten voor het IT Platform regio wordt overgezet naar het product Interne Dienstverlening. Hierdoor nemen de lasten als ook de baten af bij het product Regionale dienstverlening, dit betreft 783.000 euro.
• Door voornamelijk indexering nemen de overige lasten toe bij meerdere afdelingen met ongeveer 231.000 euro.

De baten dalen met 0,5 miljoen euro in 2023 ten opzichte van 2022.

• De administratie van diensten voor het IT Platform regio wordt overgezet naar het product Interne Dienstverlening. Hierdoor nemen deze baten af bij het product Regionale dienstverlening, dit betreft 783.000 euro.
• Door voornamelijk indexering nemen de overige baten toe met 252.000 euro.

Bedrijfsvoering

Vanaf 2017 wordt de programma- en afdelingsoverhead verzameld binnen het programma Financiën & Organisatie onder het product Bedrijfsvoering. Wettelijk is namelijk voorgeschreven dat vanaf 2017 alleen de kosten van het primaire proces in de programma’s worden opgenomen.  

 

Gemeentearchief

De lasten van het product gemeentearchief dalen in 2023 ten op opzichte van 2022 met 31.000 euro door de volgende ontwikkelingen:

• hogere lasten voor prijs- en looncompensatie (19.000);
• vervallen van het lastenbudget voor het wegwerken van archiefachterstanden (50.000 euro). Dit budget is in 2020 incidenteel beschikbaar is gesteld en gelijkmatig verdeeld over 2020-2022.

 

Basisregistratie

Dit product bestaat uit de deelproducten GBA en Basisregistratie vastgoed. De lasten van het product basisregistraties stijgen in 2023 ten op opzichte van 2022 met 141.000 euro door de volgende ontwikkelingen:

• hogere lasten voor prijs- en looncompensatie (67.000 euro);
• vernieuwing van de basisregistratie van het kadaster (74.000 euro).

  

Algemene inkomsten

De lasten van het product algemene inkomsten dalen met 12.856.000 euro. Dit als gevolg van de volgende ontwikkelingen:

• In 2022 neemt het budget incidenteel toe vanwege het afschaffen van de opschalingskorting voor het lopende jaar (2,5 miljoen euro). Hierdoor is het lastenbudget in 2022 verhoogd. Het vervallen van de opschalingskorting voor de jaren 2023 en verder wordt betrokken bij de actualisatie van de circulaires in het Gemeentefonds en is onderdeel van het middelenkader in hoofdstuk 2.
• De begrote lasten als ook de baten zijn voor het boekjaar 2022 in de zomernota 2022 incidenteel bijgesteld met ongeveer 8,8 miljoen euro voor de kosten voor de opvang van Oekraïners. Deze lasten en baten zijn voor 2023 nog niet begroot, omdat er nog geen duidelijkheid is over de duur en de hoogte van de te maken kosten. Zodra er meer duidelijkheid komt over 2023 zal dit wederom in de Zomernota 2023 worden bijgesteld. Per saldo is dit neutraal omdat Enschede voor de gemaakte kosten wordt gecompenseerd. 
• Via dit (administratieve) product worden diverse concern brede mutaties in het middelenkader verwerkt (totale verlaging circa 1,5 miljoen euro).

De baten dalen met 9.314.000 euro:

• De begroting voor de opvang van vluchtelingen voor 2023 moet nog worden opgemaakt. In 2022 was sprake van een begrote last en bate van 8,8 miljoen euro. Dit wordt, net zoals dat dit jaar gedaan is, betrokken bij de Zomernota 2023. Zie ook de toelichting bij de lasten.
• Daarnaast zijn als het gevolg van het aanpassen van de administratie aan de wet- en regelgeving (Bbv) en CBS voorschriften de baten verlaagd met 482.000 euro.

 

Interne Dienstverlening

Interne dienstverlening omvat alle gemeentelijke gecentraliseerde taken voor bedrijfsvoering (onder meer IT, personeelszaken, financiële administratie, huisvesting, facilitaire diensten en inkoop). De lasten stijgen met 5,4 miljoen euro in 2023 ten opzichte van 2022.

• De administratie van diensten voor het IT Platform regio worden overgezet van het product Regionale Dienstverlening naar het product Interne Dienstverlening. Hierdoor nemen deze lasten toe bij dit product. Dit betreft 851.000 euro (inclusief indexering voor 2023).
• In 2023 wordt 900.000 euro meer besteed uit het in 2022 ingestelde IT-transitiefonds.
• Vervanging van IT software (230.000 euro) en deelname van medewerkers aan het generatiepact (322.000 euro) leiden tot hogere lasten bij het IT-bedrijf.
• Door stijgende energielasten van de ambtelijke huisvesting wordt er 750.000 euro meer uitgegeven.
• In 2022 was sprake van incidentele budgetten voor verschillende digitaliseringsprojecten die afgerond zijn of worden. Hierdoor dalen de lasten in 2023 ten opzichte van 2022 met 700.000 euro. Dit betekent eveneens een lagere onttrekking aan de reserve IIP omdat de lasten hieruit gedekt zijn.
• Door groei van de ambtelijke bezetting nemen de lasten voor de bedrijfsvoering ook toe. Hiervoor zijn de budgetten opgehoogd (600.000 euro).
• Vanwege de verhoogde bijdrage aan 1Twente, voorzetting van het programma Direct Duidelijk en implementatie van het door het Rijk verplichte Webteam stijgen de lasten bij de afdeling Communicatie met totaal 550.000 euro.
• Vanwege de opzet en inrichting van de nieuwe rechtmatigheidsverantwoording en voorzetting van het traineeprogramma voor financials stijgen de lasten met 325.000 euro.  
• Als gevolg loon-en prijsindexatie nemen de lasten toe (1,6 miljoen euro).

De baten stijgen met circa 0,7 miljoen euro in 2023 ten opzichte van 2022.

• De diensten uit voor het IT Platform regio zijn ondergebracht bij het product Interne Dienstverlening. Hierdoor nemen deze baten toe bij het product Intern Dienstverlening, dit betreft 851.000 euro (inclusief indexatie voor 2023).
• Overige incidentele baten nemen in 2023 af met circa 100.000 euro.

Algemene uitkering

De uitkomsten van de meicirculaire 2022 zijn verwerkt in het resultaat. Zie ook de nadere toelichting in hoofdstuk 2.2.

 

Algemene belastingen

De lasten van het product algemene belastingen stijgen in 2023 t.o.v. 2022 met 59.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

 

De baten zijn in 2023 met 662.000 euro gestegen. Deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de afgesproken indexatie van OZB.

 

Rente en treasury 

De lasten dalen vanaf 2023 bij het product rente en treasury als gevolg van een rentevoordeel door afkoop van een lening in 2022 (zie ook hoofdstuk 2.5). Voor het overige wijkt het resultaat over 2023 minimaal af van het resultaat over 2022. Dit is voornamelijk het gevolg van de gelijkblijvende omslagrente. Voor verdere informatie wordt verwezen naar hoofdstuk 4.4 paragraaf financiering.

 

Reserves

De stortingen zijn in 2023 19 miljoen euro lager dan in 2022.

De mutatie op stortingen 2023 in de reserves t.o.v. 2022 betreffen:

• Reserve Loon- en prijscompensatie; In de tussenrapportage 2022 is besloten om het beschikbare budget voor loon en prijscompensatie incidenteel te storten in de reserve Loon- en prijscompensatie hierdoor nemen de stortingen in 2023 af met 2,2 miljoen euro. 
• Reserve weerstandsvermogen; Een daling van 9,3 miljoen als gevolg van het afschaffen van het ingestelde spaarprogramma in de reserve weerstandsvermogen. En als gevolg van een mutatie in het middelenkader daalt de storting in de reserve met 1,5 miljoen;
• Reserve kapitaallasten; Een daling van 0,4 miljoen als gevolg van een begrote incidentele kasschuif, die in 2022 voor het laatst wordt toegepast. 
• Reserve vastgoed; Als gevolg van een technische correctie nemen de stortingen af met 2,5 miljoen euro.
• Reserve IT-transitiefonds, ICT gemeentebrede software en vervanging IT hardware; In 2023 zijn de stortingen bij IT 3,7 miljoen euro lager, doordat in 2022 een incidentiele dotatie heeft plaatsgevonden voor de vorming van een IT-transitiefonds van 3,3 miljoen euro en een incidentele dotatie voor de Dimpact transitie (0,4 miljoen euro).
• Reserve Onderwijshuisvesting; bij Onderwijshuisvesting is sprake van een hogere storting van 0,6 miljoen euro ten behoeve van het Integraal Huisvestingsplan (IHP).

De onttrekkingen zijn in 2023 12,4 miljoen euro lager dan in 2022. De mutatie op onttrekkingen 2023 in de reserves t.o.v. 2022 betreffen:

• Reserve weerstandsvermogen; De begrote onttrekking aan de reserve weerstandsvermogen is in 2023 15,3  miljoen euro lager dan in 2022 met name als gevolg van de verbetering van het middelenkader. 
• Reserve vastgoed; Als gevolg van een noodzakelijke technische correctie nemen de onttrekkingen toe met 3 miljoen euro.
• Reserve IT-transitiefonds, ICT gemeentebrede software en vervanging IT hardware: In 2023 wordt een bedrag van 0,9 miljoen euro meer onttrokken aan het in 2022 ingestelde IT-transitiefonds (zie de toelichting bij de stortingen) dan in 2022 is onttrokken. Verder wordt meer onttrokken (0,6 miljoen euro) in 2023 voor de vervanging van IT middelen voor medewerkers.
• Reserve Flankerend beleid; De onttrekking van middelen aan de reserve Flankerend beleid is in 2023 1,0 miljoen euro lager dan in 2022. Dit betreft met name de onderdelen Informatie Investeringsplan (IIP) en het uitvoeringsplan Bridge. De oorzaak van de lagere onttrekking is dat deze middelen in 2022 incidenteel beschikbaar zijn gesteld en zijn aangewend.
• Reserve nog uit te voeren werkzaamheden; Een daling van 0,3 miljoen euro als gevolg van het vervallen van de bestemmingsvoorstellen uit de jaarrekening 2021.
• Reserve werkplekinrichting; Met name door de uitgevoerde werkplekaanpassingen in 2022 in verband met hybride werken zal de onttrekking in 2023 0,2 miljoen euro lager zijn dan in 2022.
• Reserve Onderwijshuisvesting; bij Onderwijshuisvesting is sprake van een lagere onttrekking van 0,2 miljoen euro ten behoeve van het Integraal Huisvestingsplan (IHP).

6.5. Subsidies

Onderstaand een inzicht in het totale subsidiebudget dat beschikbaar is en de verdeling daarvan naar de doelen van stad. Opgemerkt wordt dat verstrekte subsidies in gevallen bijdragen aan meerdere doelen, maar om wille van het voorkomen van dubbeltelling in deze weergave enkel zijn meegenomen bij het doel waar de subsidie hoofdzakelijk toe bijdraagt.

Een subsidie kan alleen worden verstrekt als er een juridische grondslag voor is. De meeste subsidies worden verstrekt op grond van een bijzondere subsidieverordening. De algemene wet bestuursrecht staat ook toe dat een subsidie wordt verstrekt op grond van de begroting. Daarvoor moet de (beoogde) subsidieontvanger met naam en het maximaal beschikbare subsidiebedrag in de begroting zijn opgenomen (Awb, artikel 4:23, lid 3 sub c). Vandaar dat hieronder een specifieke subsidiestaat op het niveau van subsidieontvangers is opgenomen. De subsidiepartijen die zijn genoemd hebben niet automatisch recht op dit bedrag want er moet eerst nog worden voldaan aan andere subsidie eisen, zoals het indienen van een aanvraag met begroting en activiteitenplan.

 

In de subsidiestaat is te zien dat ten tijde van de begroting een aanzienlijk deel van de beschikbaar zijnde subsidiebudgetten nog niet is gelinkt aan individuele ontvangers maar nog op verzamelsubsidies staan. Dat maakt ook dat op het niveau van individuele subsidieontvangers niet altijd een goed vergelijk tussen 2022 en 2023 mogelijk is. Voor 2022 heeft inmiddels verlening vanuit de verzamelsubsidies plaatsgevonden, maar voor 2023 is dat nog niet gebeurd. Vergelijk over meerdere jaren op het niveau van individuele instellingen is pas echt mogelijk als voor al deze jaren de definitieve toekenning is afgerond.

Toelichting

 

 Cultuur, Evenementen en Citymarketing

 

De subsidie is lager door het wegvallen van de subsidies die extra werden ingezet als gevolg van de Coronamiddelen die door het Rijk zijn beschikbaar gesteld. De stijging die er tegenover staat wordt veroorzaakt door de loon- en prijscorrectie. 

Vanuit de tender verordening evenementen is op 3 oktober j.l. duidelijk geworden dat de aanvragen vanwege prijsstijgingen hoger zijn dan in afgelopen jaren. Het subsidieplafond gaat omhoog met 100.000 euro. Daarvoor is dekking binnen het product cultuur onderdeel beleidsbudget. Dit zorgt mogelijk tot een overschrijding op dit onderdeel, daar komen we bij de zomernota op terug. 

 

 

Ondersteuning Centrumtaken (Wmo)

 

De middelen Beschermd wonen (totaal 28,6 miljoen euro), Maatschappelijke Opvang (totaal 12,6 miljoen euro) en Vrouwenopvang (totaal 7,9 miljoen euro) ontvangt Enschede van het Rijk als zijnde centrumgemeente. Inzet van de middelen vindt plaats in overleg met de regiogemeenten. De middelen worden voor een groot deel ingezet via subsidies.

 

Deze subsidies voor Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang zijn in 2023 onder de diverse "verzamel-subsidies" opgenomen. Na ontvangst van de subsidieaanvragen volgt er een toekenning.

 

Verzamelsubsidies Beschermd Wonen betreffen onder andere: RIBW, Tactus, Leger des Heils, Humanitas Onder Dak Twente, JP van den Bent, Zekere Basis.

 

Verzamelsubsidies Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang betreffen onder andere: Humanitas onder Dak Twente, Jarabee,  Leger des Heils, Surplus, Tactus, Veilig Thuis Twente, Coördinatiecentrum Mensenhandel, Avedan, Kadera, Mediant, Wijkracht, Reclassering Nederland.

 

De taakstellingen efficiency subsidies Vitaal en Sociaal en niet indexeren van subsidies in programmabegroting 2018, samen 825.000 euro, is ingevuld binnen het Enschedse aandeel Wmo-Beschermd Wonen.

Een aantal subsidies zijn programma overstijgend. Deze zijn opgenomen in onderstaande tabel. 

6.6. Meerjaren Prognose Parkeerbeheer

 

Jaarlijks valt de doorkijk van de Meerjaren Prognose Parkeerbeheer (MPP) samen met de totstandkoming van de gemeentebegroting. De totale begrote omzet in 2023 bedraagt 14 miljoen euro (afgerond) .

 

1. Meerjaren Prognose Parkeren 2023

In de Meerjaren Prognose Parkeren (MPP) 2023 en verder, wordt rekening gehouden met een positief exploitatieresultaat van 2,3 miljoen euro over 2023. Dit positieve exploitatieresultaat is onderdeel van de algemene middelen.

Het verschil in de lasten van 376.000 euro (lager) tussen de begrotingsjaren 2023 en 2022 wordt veroorzaakt door:

• lagere kapitaallasten als gevolg van een wijziging investeringsniveau (37.000 euro);
• hogere uitgaven onderhoud (68.000 euro);
• lagere overige materiele uitgaven (191.000 euro);
• lagere dotatie aan de voorziening onderhoud (293.000 euro);
• hogere interne verrekeningen (77.000 euro).

 Het verschil in de baten van 210.000 euro (lager) tussen de jaren 2023 en 2022 wordt veroorzaakt door:

• lagere opbrengsten voor garage parkeren (255.000 euro);
• hogere opbrengsten voor straat parkeren (45.000 euro).

In 2023 wordt aan de reserve parkeren 5.000 euro meer onttrokken in vergelijking met 2022.

 

2. Parkeerinkomsten 2023 ev

In de gemeentebegroting 2022-2025 is opgenomen om de parkeertarieven tot en met 2024 ieder jaar met 0,10 euro te verhogen. Die lijn wordt in de gemeentebegroting 2023-2026 gecontinueerd inclusief het uitstel van de dotatie groot onderhoud van het parkeerbedrijf.. Daarmee is een tariefstijging van 0,20 euro in 2023 niet noodzakelijk om de in het middelenkader opgenomen begrote opbrengsten te realiseren..

Voor 2023 zijn de totale parkeerinkomsten begroot op 14 miljoen euro (afgerond). Er wordt in 2023 en 2024 een pilot 1e uur gratis parkeren ingesteld.

 

3. Onderhoudsvoorziening parkeren

In 2023 wordt een bedrag van 62.000 euro toegevoegd aan de voorziening en wordt een bedrag van 1,2 miljoen euro voor (groot) onderhoudswerkzaamheden aan de voorziening onttrokken.

Op basis van contractuele afspraken wordt een deel van de onderhoudskosten en vervangingsinvesteringen in rekening gebracht bij partners.

 

4. Reserve

In het raadsbesluit bij de PB2011-2014 zijn diverse deelreserves parkeren samengevoegd tot de reserve parkeren. Elk van de deelreserves hebben een eigen functie. Voor het opvangen van schommelingen in de parkeerexploitatie is 1.000.000 euro opgenomen.

 

5. Parkeren bezoekers MST in de H.J. van Heekgarage.

In het product parkeerbeheer zijn de resultaten meegenomen uit de aanpassing van de H.J. van Heekgarage voor het Medisch Spectrum Twente (MST).

 

6. Fiscaliteit

Vanaf 2016 vallen de activiteiten van het parkeerbedrijf onder de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (vpb) voor zover sprake is van een fiscale onderneming. Over de fiscale winst die het parkeerbedrijf maakt met haar ondernemingsactiviteiten dient vennootschapsbelasting betaald te worden. Binnen het parkeerbedrijf is er sprake van uitoefening van overheidsactiviteiten (straat parkeren) en ondernemingsactiviteiten (garage parkeren). Straat parkeren en garage parkeren worden apart getoetst. Over de overheidsactiviteiten is weliswaar sprake van een fiscale onderneming, maar is geen vennootschapsbelasting verschuldigd, omdat een vrijstelling kan worden toegepast.

Voor het garage parkeren wordt jaarlijks beoordeeld of sprake is van een fiscale onderneming. Eén van de criteria is dat sprake moet zijn van ‘winst’. Jaarlijks wordt er zowel op basis van de begroting als op basis van de realisatie een fiscale geactualiseerde winsttoets gedaan voor het garage parkeren. De uitkomst van de winsttoets op basis van de laatst getoetste begroting van het parkeerbedrijf laat zien dat er (nog) geen fiscale winst wordt behaald waarover vennootschapsbelasting verschuldigd is.

 

 

 

6.7. Aangenomen moties en amendementen

Amendement B

Samen maken wij Enschede aantrekkelijk
Indieners: PvdA, Sp

Besluit:
het raadsvoorstel als volgt te wijzigen: “De beroepsbevolking in Enschede en Twente gaat dalen in de komende decennia. Dit kan er toe leiden dat bedrijven op de langere termijn gaan verplaatsen naar gebieden met meer potentiële werknemers. Daarom moet Enschede kwalitatief groeien om veerkrachtig te blijven als stad.
Over 10 jaar is het inwoneraantal gegroeid naar 170.000 inwoners. Al het talent is belangrijk voor de Enschedese/Twentse economie, maar vraagt om verschillende aanpakken. Het praktisch geschoold talent werkt veelal op de plek waar ze wonen en daarom koesteren we deze grote, waardevolle groep en zetten we in op ontwikkeling van deze groep. Het werken aan dit deel van de opgave hangt heel erg samen met het arbeidsmarktbeleid vanuit de opgave “inclusief Enschede”.

Voor de theoretisch geschoolden is de aanpak meer gericht op het aantrekken en vasthouden. We zien dat deze groep flexibeler is in het bepalen van hun woon- en werkplek. Bijvoorbeeld jongeren trekken wel naar Enschede om hier te studeren, maar verhuizen daarna naar een grotere stad. De bereikbaarheid van banen speelt hierbij een grote rol. Vandaar dat we inzetten op meer baankansen in onze stad/regio en aantrekkelijke en diverse voorzieningen.

 

Amendement F

Reservering Kansengelijkheid
Indieners: D66, EA

Besluit:
Toe te voegen aan het dictum als punt 1:

• Een bedrag van €500.000 te reserveren voor de raadsagenda, waarbij oa kansengelijkheid en 700 jaar Enschede thema’s zijn, te dekken vanuit de Algemene Reserve. Dit bedrag kan binnen het kader van de raadsagenda door de raad in 2023 ingezet worden.
  
  

Amendement G

Agenda voor Twente
Indieners: CDA

Besluit:
Pagina 67 van de begroting, 05. Enschede heeft veel baankansen toevoegen:

“We willen Enschede economisch versterken. In regionaal verband steunen wij de Agenda voor Twente.”

 

Amendement H

Nieuwe woonmilieu’s ook betaalbaar
Indieners: CDA, PvdA

Besluit:
Het raadsvoorstel als volgt te wijzigen:
06.02 De nieuwe woonmilieus zijn attractief, betaalbaar en toekomstbestendig
Dit subdoel betreft de nieuwbouwopgave van onze stad. Deze nieuwbouwopgave is gericht op dat wat we bouwen past bij de mensen die er gaan wonen. Daarbij zoeken we expliciet naar de balans tussen de bestaande behoefte aan betaalbare en bereikbare woningen voor Enschedeërs en woningen voor nieuwe inwoners die we welkom heten in onze stad. We willen hiermee de opgaves omtrent doorstroom, het vasthouden van talent en de woon-zorgvraag oplossen. Voldoende en bereikbare betaalbare woningen is een uitgangspunt, waarbij de nieuwe richtlijnen van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening én de analyse van de woonbehoefte, demografie en het inkomen in Enschede leidend zijn voor het woningbouwvraagstuk. We willen passende woningen bieden voor net afgestudeerden van alle niveaus, expats en gezinnen. Als grootste stad van het oosten bieden wij een grootstedelijk woonmilieu dat passend is voor alle inkomensgroepen.

 

Motie 2

IJsbaan
Indieners: BBE

Draag het college op:

• Gesprekken met de regiobestuurders en provincie te vervolgen, en de bijdragen vanuit de regio nader te specificeren
• Hierbij een model te hanteren gebaseerd op inwonertal, en zo de incidentele 518k te verkrijgen. 
• Indien blijkt dat er, naast de structurele bijdrage van 100K vanuit Enschede, nog extra middelen nodig zijn, deze aan te vullen tot in totaal 160k, hetgeen overeenkomt met het inwonertal van Enschede. 
• Hierover de raad te informeren waarbij het totaaloverzicht van de regiobijdragen specifiek in beeld is gebracht 
• Het onderzoek regionaal op te starten en af te ronden voor de zomernota en de uitkomsten te delen met de raad 
• De raad een structurele oplossing voor te leggen m.b.t. exploitatie van de ijsbaan meerjarig, vanuit de regio gefinancierd en hierbij ook de overige 3 regionale sportvoorzieningen te betrekken. 

 

Motie 3

Vergroenen van het van Heekplein
Indieners: BBE

Draag het college op:

• De twee asfalt stukken op het van Heekplein te vervangen door een ‘’ prairie tuin’’ (zoals op het Koningsplein)  
• Hierbij de bestaande bomen en bankjes te behouden en in te passen; 
• Te onderzoeken of hier ook een watertappunt zal passen; 
• Onderzoeken naar de groenmogelijkheden en de uitkomsten terug te koppelen in het voorjaar 2023 (inclusief voorstel) 

 

Motie 5

Meer kleinere bouwlocaties ivm stikstof
Indieners: BBE, PvdA

Draag het college op:

Om op zoek te gaan naar geschikte bouwlocaties in Enschede, verspreid over de stad, ten behoeve van uitgifte van bouwkavels en/of projectbouw met als doel verschillende kleinere bouwlocaties tegelijkertijd op te starten om de voortgang van bouwen van woningen te stimuleren.

 

Motie 6

Landmark cultuur
Indieners: BBE, PvdA

Draag het college op:

• Om werk te maken van een serieuze landmark (bijv. langs de A18 - A35 of een andere prominente en opvallende locatie)
• Dit ook van een dusdanige omvang dient te zijn dat het ook kan worden gezien als Landmark
• Daarnaast in het centrum te zorgen dat er meer en ook structureel uiting wordt gegeven aan de creativiteit in en uit onze stad en zo lokaal talent ook een podium te geven. 

 

 

Motie 7

Leendert Overduin
Indieners: BBE

Draag het college op:

• Met een voorstel te komen om Leendert Overduin zichtbaar in de stad te eren voor zijn buitengewone inzet; 
• Met een educatie programma te komen en tot uiting te brengen waarin onze Enschedese helden besproken worden en dit bij het programma van 700 jaar Enschede onder te brengen. 
• Bij het programma van 700 jaar Enschede ook te kijken naar de mogelijkheden om meer helden uit het verleden te eren. 

 

Motie 8

20% minder bezwaar en beroep
Indieners: BBE

Draag het college op:

• In twee jaar tijd, 20% minder bezwaar en beroepzaken te hebben;  
• Een indicator op te stellen en mee te nemen in de reguliere IPC; 
• Bij het achterblijven van de doelstelling, de raad te informeren en te komen met een voorstel om de doelen alsnog te behalen. 

 

Motie 10

Enschede 700 jaar verder met elkaar
Indieners: BBE, CDA, CU, EA, FvD, GL, PvdD, PvdA, PVV, SP, VVD, Volt

Draag het college op:

• Om de nadere uitwerking van de voorbereidingen, de organisatie, de financiering en planning van het jubileumjaar in het eerste kwartaal van 2023 aan de raad voor te leggen.
• Om voor de financiële dekking met een dekkingsvoorstel te komen;
• Afhankelijk van de onderbouwing en de haalbaarheid van de plannen op dat moment van besluitvorming over het voorstel (uiterlijk 2023) dekking aan te geven uit ofwel de incidentele middelen uit het rekeningenresultaat 2022 ofwel te betrekken bij de zomernota 2023;
• De voorbereidingskosten tot aan dat moment van besluitvorming te dekken uit de reguliere beschikbare middelen (stadsmarketing, representatie, enz.)

Motie 12

Maximaal benutten landelijke regelingen voor verduurzaming
Indieners: PvdA

Draag het college op:

• Te inventariseren welke maatschappelijke organisaties momenteel problemen hebben met het betalen van de energierekening of op korte termijn problemen verwachten; 
• Te onderzoeken welke verduurzamingsbehoefte er bij hen bestaat;  
• Het bestaande netwerk (Alifa, Pioneering, Energieloket) nog actiever te laten optreden in wijken waar de verduurzamingsvraagstukken het grootst zijn, met kleine snelle energiebesparingsmaatregelen;  
• In kaart te brengen hoeveel capaciteit en financiële middelen nodig zijn om het bestaande netwerk te versterken zodat inwoners en organisaties ontzorgd worden in het doen van hun aanvraag;  
• In kaart te brengen welke duurzaamheidsinvesteringen in maatschappelijk vastgoed in bezit van de gemeente Enschede naar voren gehaald kunnen worden;  
• Zo snel mogelijk te komen met een concreet voorstel voor de uitvoering van deze aanpak en de financiële dekking daarvan.  

 

Motie 14

Internationale dienstreizen tot 750km per trein
Indieners: D66, GL, PvdD

Draag het college op:

De raad voor het zomerreces 2023 een voorstel aan te bieden voor een aangepaste ‘Verordening rechtspositie burgemeester en wethouders, raads- en commissieleden 2019’, waarin aan artikel 9 van deze verordening een lid is toegevoegd dat luidt: ‘Bij werkbezoeken altijd eerst gekeken wordt of het noodzakelijk is om fysiek aanwezig te zijn of dat digitale deelname kan volstaan. Internationale werkbezoeken tot 750 kilometer worden per (snelle) trein afgelegd, waarbij het college de bevoegdheid heeft (in incidentele gevallen) af te wijken van deze richtlijn, bijvoorbeeld vanwege reisduur. Bij vliegreizen wordt de CO2-uitstoot van vluchten standaard gecompenseerd. Dit geldt ook voor werkbezoeken in Duitsland, België of Luxemburg.”

 

Motie 15

1.000 woningen industrieel verduurzamen in 500 dagen.
Indieners: D66, GL

Draag het college op:

• Samen met de grote woningcorporaties ervoor te zorgen dat er binnen een jaar tenminste 1.000 Enschedese woningen aangemerkt gaan worden voor een industriële vorm van verduurzaming in de komende twee jaar.
• Hierbij te ondersteunen in het creëren van het benodigde draagvlak onder bewoners.
• Met de Provincie gezamenlijk in kaart te brengen welke regels momenteel een obstakel vormen om snel te kunnen verduurzamen en hiervoor efficiëntere alternatieven te ontwikkelen die aansluiten bij het verduurzamen van hele woonblokken tegelijk.
• In het geval er middelen nodig zijn, hiervoor actief een voorstel neer te leggen bij de raad.

Motie 17

Ook MBO-ers verdienen volwaardige vertegenwoordiging binnen de gemeente Enschede
Indieners: D66, CDA

Draag het college op:

• Vanaf 2023, voor een periode van twee jaar als pilot, een derde studentambtenaar aan te stellen, ditmaal expliciet vanuit het MBO, die de belangen van alle MBO studenten in Enschede kan vertegenwoordigen en dezelfde taken en verantwoordelijkheden krijgt als de HBO en WO studentambtenaar die hebben voor hun achterban;
• Voordat deze twee jaar voorbij zijn met een evaluatie te komen richting de raad en met een voorstel te komen over wel of niet definitief maken van dit voorstel.

Motie 18

Sportverenigingen betaalbaar houden voor inwoners
Indieners: CDA

Draag het college op:

• Met een voorstel naar de gemeenteraad te komen hoe om te gaan met de prijsstijgingen voor de (sport)verenigingen en stichtingen , en daarin op te nemen welke mogelijkheden er zijn (bijvoorbeeld via kortingen of bevriezen van de accommodatieverhuur) om eventuele lidmaatschapsprijsstijgingen tegen te gaan;
• De subsidieverordening sport 2017 te actualiseren;
• Het voorstel voor de zomernota van 2023 ter besluitvorming voor te leggen aan de gemeenteraad

 

Motie 19

Benchmark 100.000 plus gemeenten
Indieners: CDA

Roept het college op:

• Initiatief te nemen om de Raad voor de Zomernota alsnog de beschikking te geven over een benchmark met analyse en verklaringen op in elk geval de indicatoren formatie, bezetting, externe inhuur en overhead

Motie 20

Buurtgezinnen
Indieners: CU, PvdA, VVD

Draag het college op:

Om voor de zomernota te komen met een verkenning of dit ook in Enschede toegevoegde waarde kan hebben. Voor extra info: www.buurtgezinnen.nl

 

Motie 28

Duurzaamheidsparagraaf
Indieners: PvdD, GL

Draag het college op:

• Vanaf de volgende begroting verbeterde en completere informatie over de lasten, baten en investeringen in duurzaamheid in de begroting op te nemen. 
• Voor de uitvoering hiervan kan worden gedacht aan opname van een duurzaamheidsparagraaf in de begroting, waarin een dwarsdoorsnede wordt gegeven van alle inkomsten en uitgaven aan duurzaamheid binnen alle taakvelden en programma’s. 

 

 

 

6.8. Toelichting op de knelpunten

 

1. Structurele toename Lijkschouwing, Euthanasieverklaring

Wanneer géén overtuiging is van een natuurlijke dood of is sprake van een kennelijk niet-natuurlijk overlijden, dan schakelt de behandelend arts de gemeentelijk lijkschouwer in. Dit besteden wij uit bij GGD Twente. Hiervoor is gemiddeld jaarlijks 142.000 euro nodig (op basis van analyse van de afgelopen jaren). Het beschikbare budget 42.000 euro.

 

2. Areaaluitbreiding stadsdeelbeheer, wegen en openbare verlichting

Betreft de jaarlijkse optelsom van uitbreiding en krimp van de openbare ruimte. De benodigde kosten voor beheer en onderhoud van alle assets betreffen materiele kosten, kosten inzet derden, kosten vanuit fte eigen personeel en fte inzet vanuit Onderhoud Enschede BV.

 

3. Volumegroei WMO als gevolg van demografische ontwikkeling

Het betreft de autonome volumestijging voor het beroep op de Wmo vanuit enerzijds de demografische ontwikkeling en anderzijds het daadwerkelijke beroep op zorg. Hierbij wordt de groei/daling per leeftijdsklasse over de afgelopen 5 jaar berekend en toegepast op het Wmo-volume voor die betreffende leeftijdsklasse. Het gaat hier niet om de effecten van volumegroei Wmo door gewijzigde externe omstandigheden. Het knelpunt is op basis van de daadwerkelijke zorgconsumptie in 2022 opgehoogd.

 

4. BUIG

Voor 2023 verwachten we een knelpunt bij de BUIG van 677.000 euro. Uitgangspunt hierbij is het laatst vastgestelde ‘nader voorlopig budget’ en een daling van de ons bestand met 3%. De veronderstelde aanpassing van het verdeelmodel zal niet meer plaatsvinden in 2023, maar naar verwachting in 2024. Daarbij wordt een positieve bijstelling van het BUIG-budget voor Enschede verwacht. We verwachten voor 2023 een verdere verlaging van het rijksbudget als gevolg van lagere landelijke volumes. Hierbij is rekening gehouden met de risicobepaling voor het benodigde weerstandsvermogen.

 

5 Tariefstijging aanbesteding grote busvervoer (SW en LLV) boven reguliere indexatie

In 2022 is het (grote bus) vervoer opnieuw aanbesteed. De tarieven vallen aanzienlijke hoger uit. Daarnaast is sprake van een prijsindexering in 2023 van 8% (conform de contractueel afgesproken index voor vervoer, de NEA-index) en dat is ruim hoger dan de actuele gemeentelijke prijscompensatie.

 

6. Loon- en prijsstijging Jeugd en Wmo (begeleiding en ondersteuning huishouden) boven niveau loon- en prijscompensatie

Op basis van de actuele loon- en prijsindexatie van de gemeente worden de zorgbudgetten met 3,28% verhoogd (obv 75% loon- en 25% prijsgevoeligheid). De inmiddels vastgestelde indexeringspercentages van het OZJT liggen echter op 5,76% stijging in 2023. De afgesproken tarieven worden jaarlijks aangepast conform de systematiek zoals deze door de
Nederlandse Zorg Autoriteit is ontwikkeld. In de indexering van 2023 wordt ook de nacalculatie over 2022 opgenomen, deze is mede op basis van de CEP cijfers aanzienlijk. Het verschil in indexeringspercentage kan niet binnen de bestaande budgetten voor Jeugd en Wmo worden opgevangen.

 

7. Tariefstijging aanbesteding JB/JR

De aanbesteding voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering is het eerste nieuwe onderdeel van de regionale inkoop voor Jeugd en Wmo (begeleiding). Vanuit de marktconsultatie, landelijke richtlijnen rondom tarifering en bestuurlijke gesprekken met zorgaanbieders is duidelijk dat zowel het uurtarief als de volumecomponent (uren per product) zullen stijgen. Er is sprake van caseloadproblematiek en een kritische financiële positie van de betreffende zorgaanbieders. In het definitieve voorstel is 20% tariefstijging voor 2023 overeen gekomen (ten opzichte van prijspeil 2021). Voor 2024 wordt deze indexering opnieuw beoordeeld op basis van de uitkomsten van een aantal lopende landelijke onderzoeken naar tarifering voor JB/JR, het ligt niet in de lijn der verwachting dat het tarief dan daalt. Het knelpunt gaat nu uit van een kostenstijging van 20% minus 1,63% index 2022, minus de 2,3% die al in het algemene knelpunt rondom indexatie is meegenomen minus de verwachte loon- prijsindexatie van de gemeente (3,28%). Per saldo een extra toename van 12,6%. Deze toename kan niet binnen de reguliere budgetten/exploitatie van Jeugdhulp worden opgevangen.

 

8. Tariefstijgingen Hulpmiddelen en CVV vervoer tov reguliere compensatie

Op basis van de actuele loon- en prijsindexatie van de gemeente worden de materiële budgetten met 2,3% verhoogd (obv 100% prijsgevoeligheid). De feitelijke indexering is gekoppeld aan de CPI index (hulpmiddelen) en NEA-index (vervoer) en deze laten een voorlopige stijging zien van respectievelijk 10% en 8%. Dit tekort in percentage kan niet binnen de bestaande budgetten voor Wmo worden opgevangen.

 

9. Vergoeding zorgsalarissen middeninkomens zorg&welzijn meer dan rijksmiddelen

Met het aannemen van de motie van de leden Hijink en Bikker om extra middelen voor zorgsalarissen vrij te maken moet er compensatie plaatsvinden binnen zowel zorg als welzijn. De gemeente heeft hiervoor middelen gekregen maar deze zijn niet toereikend om alle instellingen conform de motie te vergoeden.

 

10. Energiekosten ambtelijke huisvesting

Enschede heeft met een groot aantal andere Twentse gemeenten een contract afgesloten met Vattenfall voor de levering van gas. Dat contract heeft een looptijd van 4 jaren. Daarbinnen kunnen gemeenten bepalen voor welke periode de gasprijs telkens “vastgeklikt” wordt. Een externe energiemakelaar adviseert Enschede hierin. De ingangsdatum van het contract is 1 januari 2023. Voor Enschede is dat ook de datum dat het huidige contract van rechtswege afloopt. De prijs voor gas moet voor de eerste periode nog worden “vastgeklikt”. Dat kan naar verwachting nog tot halverwege december. Voor de bepaling van de hoogte van dit knelpunt is gerekend met de inmiddels iets dalende marktprijzen van het moment van het opmaken van het middelenkader (half september). Mochten de tarieven nog verder dalen voorafgaand aan de vaststelling van de begroting dan kan het knelpunt desgewenst bijgesteld worden. Echte zekerheid over de hoogte is er pas in december. Omdat we ervan uitgaan dat de tarieven de komende jaren weer zullen normaliseren gaan we uit van een dalende reeks. Bij de Zomernota 2023 zal het beeld worden geactualiseerd. In dit knelpunt zit tevens al een besparing verwerkt van 50.000 euro vanwege de verlaging van de temperatuur in overheidsgebouwen van 21 naar 19 graden op voorschrift van het Rijk. Hierover is de Raad op 31 mei jl. geïnformeerd als antwoord op een artikel 35 vraag van de Partij voor de Dieren. Ook worden momenteel nadere duurzaamheidsmaatregelen verkend die kunnen helpen en energieverbruik te reduceren.

 

11. Energiekosten Sportaal
Sportaal heeft aangeven niet uit te kunnen komen met de indexatie van de exploitatiebijdrage van 2,4%. Het betreft hier met name de forse stijging van de energiekosten waar Sportaal geen dekking voor heeft. Het gaat om de stijgende kosten van de stadsverwarming ten behoeve van de zwembaden en de kostenstijging als gevolg van het aflopende contract met Gazprom en een veel duurdere nieuwe leverancier ten behoeve van de sporthallen en gymzalen. We ramen een knelpunt van 750.000 euro in 2023 en schatten een afname van 250.000 euro per jaar en een structureel hogere uitgave van 250.000 euro vanaf 2025.

 

12. Energielasten culturele instellingen 
De energieprijzen zijn sinds de oorlog tussen Oekraïne en Rusland fors gestegen tot wel 350%. De Cultuurinstellingen die wij subsidiëren kunnen deze kosten niet alleen dragen. Op korte termijn zijn er geen maatregelen te nemen, op de lange termijn kijken we naar vergaande Verduurzaming en verwachten we een verlaging en normalisering van de energielasten, dit hebben we dan ook opgenomen in de begroting. Waarbij opgemerkt dat het warmtenet meestijgt met de gasprijs. Daarnaast verwachten we ook dat het Rijk met maatregelen komt. 

 

13. Verhoging contributie VNG/GGU

De VNG verhoogt vanaf 2022 de verplichte bijdrage van het lidmaatschap van de GGU (Gemeentelijke Gezamenlijke Uitvoering) vanwege gestegen uitvoeringskosten en gestegen inwoneraantallen. Dit betreft een landelijk samenwerkingsverband t.b.v. de verbetering van de dienstverlening en standaardisatie van de aanpak op de invoering van wet- en regelgeving binnen gemeenten. Deze verhoging (circa 15%) leidt tot een onontkoombaar knelpunt dat afgedekt moet worden. Voor 2022 is dit tekort gemeld bij de Tussenrapportage.

 

14. Premie brandverzekering

De huidige verzekeraar heeft eenzijdig het contract opgezegd. Dat heeft ertoe geleid dat er nieuwe aanbesteding is gestart. Hieruit blijkt dat de premies verhoogd worden (circa +20%). Dit leidt tot een onontkoombaar knelpunt.

 

15. Impact incidentele en structurele werkzaamheden OZJT

Al een aantal jaren is sprake van een disbalans tussen de opgaven en bezetting van het OZJT. De huidige situatie is onhoudbaar en is vertaald in een nieuw meerjarenperspectief van het OZJT waarin enerzijds om een borging van de structurele activiteiten wordt gevraagd en anderzijds de noodzaak voor een incidenteel projectenbudget uiteen wordt gezet. Er is sprake van een toename van taken als gevolg van de wettelijke vereisten (aanpassing Jeugdwet, Norm voor Opdrachtgeverschap, Borging zorgcontinuïteit systeemaanbieders) en een projectenbudget waarmee sneller geanticipeerd kan worden op incidentele werkzaamheden.

 

Enschede staat inhoudelijk achter dit meerjarenperspectief. In het verleden zijn incidentele werkzaamheden ook uitgevoerd door Enschedese beleidsadviseurs of gedekt uit overschotten op werkbudgetten maar die ruimte is er niet meer (vanuit de afroming van structurele voordelen in de begroting 2022-2025). Daar waar deze uitzetting leidt tot een toekomstige reductie van 2e lijns zorg uitgaven worden deze lasten niet opgenomen. Daar waar sprake is van noodzakelijke extra uitvoeringscapaciteit (o.a. vanuit wetgeving rondom early warning, minimale juridische capaciteit etc.) zijn de meerkosten hier opgevoerd.

 

16. Vervangingsinvesteringen sport / kunstgrasvelden

In de coronanota 2020 en het raadsvoorstel Plan van aanpak kunstgras is aangegeven dat voor het

bekostigen van het vervangen en onderhouden van de huidige velden en accommodaties de

exploitatiebijdrage van Sportaal met de genoemde bedragen verhoogd moet worden. De reserve

vervangingsinvesteringen sport biedt hiervoor t/m 2024 dekking en in  2025 gedeeltelijk. Ultimo 2025 is deze reserve leeg. Daarom is er vanaf 2025 en volgende jaren er sprake van een onvermijdelijk knelpunt.

 

17. Outsourcing ODT

Vanuit het programma DWLW is samen met andere gemeenten het milieutoezicht verzelfstandigd in de eerder opgerichte Omgevingsdienst Twente (ODT). In twee fases zijn taken en personeel overgegaan. Dit leidt tot overdracht van budgetten, zowel primair als overhead. T.b.v. de desintegratiekosten overhead is in de Zomernota 2019 reeds een bedrag van 170.000 euro als knelpunt opgenomen voor de eerste fase. In de tweede fase zijn de overige diensten en medewerkers overgegaan en leidt tot aanvullende desintegratiekosten.

 

18. Veiligheidsregio Twente

In mei zijn de begrotingen 2023 voor de verbonden partijen vastgesteld. Bij de Veiligheidsregio Twente (VRT) stijgen de kosten onder andere door hogere lonen en prijzen. Daarbovenop stijgen de begrote lasten door beleidsintensiveringen i.v.m. extra kosten in het kader van informatieveiligheid (zoals cyberaanvallen) en vervangingsinvesteringen. Ook is de verdeelsystematiek iets gewijzigd. Deze aanpassingen zijn conform eerder genomen besluiten. De vastgestelde begroting leidt daarmee tot een knelpunt.

 

19. Stadsbank Oost-Nederland

Oorzaak hiervoor is dat de SON een additionele bijdrage vraagt in de begroting 2023 voor borging van haar continuïteit van circa 95.000 euro. Hiervan is 31.000 euro binnen de begroting op te vangen. Voor het overige deel resteert een knelpunt van 64.000 euro.

 

20. Samen Twente

Oorzaak betreft intensiveringen in de begroting 2023 van Samen Twente inzake veilige gegevensverwerking en rechtmatig en doelmatig inkopen.

 

21. Beleidsadvisering Omgeving & Recht

In de afgelopen jaren is bij de zomernota’s steeds aangegeven dat er een tekort is op de dekking van de beleidsadvisering Omgeving en Recht. Een deel van de beschikbare gedekte capaciteit is niet gedekt en leidt ook jaarlijks tot een tekort in de jaarrekening. Deze capaciteit is noodzakelijk om de uitvoering bij Omgeving en Recht goed te ondersteunen bij de ontwikkeling van nieuw beleid en het op de juiste manier uitvoeren van de bestaande werkzaamheden.

 

22. Verschillen in normformatie en bezetting

Bij de samenvoeging van de beleidsafdelingen van Stedelijke Ontwikkeling en Stedelijk Beheer in 2016, tot wat nu Strategie beleid en Fysiek is, bleken vergelijkbare functies anders gewaardeerd. Onder het motto gelijke monniken gelijke kappen is de waardering vervolgens gelijk getrokken maar is de normformatie op hetzelfde niveau gebleven. Dat levert structureel een tekort op de personeelsbegroting op. Dit is een punt dat niet opgelost wordt anders dan door de normformatie gelijk te trekken met de bezetting.

 

23. Formatie teamleider P&O

Personele en organisatorische vraagstukken zijn in de huidige arbeidsmarkt steeds complexer geworden en nemen toe in omvang. Het gaat dan bijvoorbeeld om het kunnen aantrekken van kwalitatief goed geschoold personeel, opzetten van traineeships om jong talent kennis te laten maken met het werken voor gemeenten, afstemming met het onderwijsveld en het opzetten en inrichten van ontwikkelprogramma's om medewerkers te houden en te laten door ontwikkelen. Dit vereist op de verschillende onderdelen binnen P&O meer tijd voor een gedegen en veranderende aansturing en de juiste aandacht voor de medewerkers. Ook vraagt het aandacht en tijd voor de verbetering van (werk)processen, rollen/functies en voor het geven van sturing aan de strategische agenda op gebied van P&O in samenwerking met het lijnmanagement concern breed. Deze tijd is nu onvoldoende beschikbaar omdat de span of context te groot is voor het afdelingshoofd. Een te werven teamleider voor de dagelijkse aansturing van de operationele teams moet die ruimte creëren.

 

24. Tijdelijke uitbreiding personeel

Er is een aantal urgente ontwikkelingen die noodzakelijk zijn terwijl de reguliere bezetting al onder druk staat door de veelheid aan vragen die spelen in het sociale domein. Deze ontwikkelingen zijn:

1. Aanbestedingstrajecten wegens aflopende contracten (regionale) aanbesteding Jeugdhulp, WMO en Welzijn. Deze zijn onuitstelbaar vanwege het moeten voldoen aan wettelijke verplichtingen (Jeugdwet, Wmo en zorgcontinuïteit).  

2. Daarnaast is tijdelijke uitbreiding noodzakelijk voor integrale, domein overstijgende dossiers en de intensieve afstemming die dit vraagt, waaronder Dia’s, Wonen & zorg en het versterken van de sociale basis. Zonder aanvullende formatie wordt het onmogelijk de afgesproken opgaven die een integrale aanpak vragen ook daadwerkelijk te realiseren op inhoud én financieel. Kostenreductie wordt op termijn gerealiseerd door beter wonen (minder zorg), en een betere sociale basis (preventie) met beide als effect vermindering van inzet van tweedelijns zorg.

Voor deze ontwikkelingen is een tijdelijk uitbreiding van de formatie nodig van 2,6 fte voor de jaren 2023 t/m 2026.

 

25. Onbalans in formatie door generatiepact IT

Binnen het IT bedrijf maken 16 medewerkers gebruik van het generatiepact. Gemiddeld genomen gaan deze medewerkers 25% minder werken. Omgerekend betekent dit een verlies van arbeidsproductiviteit van 4 fte. Het werk neemt echter niet af, waardoor nieuwe medewerkers zijn aangetrokken. Het uitgangspunt van het generatiepact was dat vervanging door jongere medewerkers tegen een lagere functieschaal zou kunnen plaatsvinden en zo budgetneutraal uitgevoerd kan worden. In de huidige arbeidsmarkt en in de ICT-sector in het bijzonder, gaat dit niet op. Er moet vervangen worden tegen maximale schaaltarieven, vaak nog met een aanvullende arbeidsmarkttoelage. En waar het vinden van goede medewerkers niet snel lukt, moet zelfs duurder ingehuurd worden (150% van normsalaris). De besparing op de loonkosten van medewerkers die gebruik maken van het generatiepact, valt weg tegen deze hogere kosten. 

 

26. Formatie senior jurist bezwaar en beroep

Bij Juridische Zaken (JZ) is sprake van een tekort t.a.v. de juridische adviescapaciteit en dit is het gevolg van:

-         het aantal besluiten en beschikkingen in het Sociaal Domein neemt fors toe. Niet alleen in aantallen, maar ook in complexiteit

-         het aantal Wob verzoeken is aanzienlijk toegenomen

-         het aantal AVG-vraagstukken met juridische impact is toegenomen in aantallen en complexiteit.

 

Vanuit JZ kan niet meer worden voldaan aan de (kwalitatief goede) beantwoording van het aantal juridische adviesaanvragen vanuit de organisatie. Dat maakt de gemeente erg kwetsbaar en in het kader van goed bestuur is dit onwenselijk. Er is hierdoor onvoldoende permanente aandacht voor de noodzakelijke verbetering van de kwaliteit van het proces bezwaar en beroep. Daarnaast blijft uitvoering van concrete aanbevelingen van het rapport Menselijke maat inzake rechtsgang bezwaar en beroep vanuit de Participatiewet uit.

 

27. Voorzetten Pedagogische gezinsondersteuning (PGJ) irt wegvallende GIDS middelen

De bezuiniging op niet wettelijke GGD taken is door de raad deels ongedaan gemaakt waarbij continuering gedekt werd door de Gezond in de Stad (GIDS) middelen. Deze reeks is door het rijk toegekend t/m 2022. Daarna valt deze dekking weg. Deze uitgaven voor gezinsondersteuning zijn belangrijk in het voorkomen van 2e lijns uitgaven bij jeugdhulp.

 

28.  Voortzetten huidige inzet combifunctionarissen sport

Het betreft hier de buurtsportcoaches in de verschillende stadsdelen, die een belangrijke rol hebben in de verbinding tussen onder schools en naschools. Ze zijn uitvoerder en coördinator van de naschoolse activiteiten en vakantieactiviteiten en een vertrouwd gezicht in de wijk en geven op die wijze een impuls aan de leefbaarheid in de wijken. Ze zijn met name actief in die wijken waar de sportdeelname laag is en kinderen minder mogelijkheden hebben om te bewegen. Nut en noodzaak van deze functies is groot voor een gezonde en vitale jeugd. Inmiddels is de inzet van de functionarissen een succesformule die structureel gecontinueerd moet worden en lukt dit niet meer met incidenteel geld.

 

29. Capaciteit Handhaven Bouwen en Milieu (HBM)

Voor Toezicht en Handhaving is in dat beleid afgeweken van het landelijke beleid (landelijk toezichtprotocol nieuwbouw) om een bezuiniging op de uitvoeringsorganisatie te kunnen vormgeven. Dit besluit heeft geleid tot een lagere frequentie en diepgang van het toezicht op de nieuwbouw, en naar schatting 2 tot 3 fte minder capaciteit dan volgens invoering landelijke toezichtprotocol nodig zou zijn. Het Enschedees toezichtbeleid en uitvoering voor nieuwbouw zit daarmee dus onder het landelijk niveau.
Daarnaast is besloten om geen beleid en actief toezicht op de bestaande bouw te voeren wat betekent dat we reactief handelen op basis van klachten. De raad heeft in haar besluit het risico op een toename van klachten meegenomen.

De tijd laat ons zien dat de besluiten inderdaad hebben geleid tot een toename van klachten. De toename is inmiddels zodanig dat het tot extra werkdruk leidt waardoor andere werkzaamheden niet meer kunnen worden uitgevoerd en het kwaliteitsniveau van de uitvoering onder druk komt te staan. Daarnaast hebben we sinds 2018 ook te maken met andere ontwikkelingen die om extra inzet van medewerkers vragen. 

 

30. Bestemmen Regulier, advies en achterstallig 

Er is sprake van een structureel tekort op het AD budget van bestemmen. De hoeveelheid werk is toegenomen maar de beschikbare capaciteit is daarmee niet meegegroeid. Daarnaast is er sprake van toenemende complexiteit in wet en regelgeving waardoor de tijd die gaat zitten in planvorming en advisering is toegenomen. Voor een goede uitvoering van wettelijke taken op het gebied van ruimtelijke ordening is een structureel tekort van ca 2 fte . Dit tekort leidt momenteel zowel tot vertraging binnen projecten, maar ook tot vertraging in het “regulier onderhoud” van planologische procedures. In verband met het bovenstaande hebben reguliere planologische werkzaamheden achterstanden opgelopen. Om deze achterstanden weer in te halen is over 2023 en 2024 incidenteel extra capaciteit nodig. Als we geen uitvoering geven aan het wegwerken van achterstallig onderhoud lopen we het risico dat planologische situaties achterhaald zijn en niet meer overeenkomen met de feitelijke situatie. Initiatiefnemers kunnen bovendien gedwongen worden om een afzonderlijke ruimtelijke procedure te moeten volgen. Dit leidt tot onnodige procedures en extra vertraging

 

31. Extra inzet benodigd voor pachtbeleid en monitoring

Er is monitoring van het pachtbeleid noodzakelijk omdat het pachtbeleid gestuurd wordt op de ambities in de Visie landelijk gebied. Er zal er meer monitoring nodig zijn dan in het verleden: worden de gronden gebruikt zoals is afgesproken bij uitgifte. Rekening houden met de inzet die dit vergt van de gemeente (0,4 fte extra bovenop de huidige capaciteit).

 

32. P&C Projectcontroller 

Toelichting ihkv investeringsagenda/versnellingsopgave is er extra P&C-adviescapaciteit noodzakelijk voor projectcontrol(Mogelijke) dekking vanuit de extra beschikbaar gestelde middelen, zoals eerder ook  ingestoken bij de opzet. Door de toename van projecten en grote gebiedsontwikkeling wordt er ook meer een beroep gedaan op beheer om faalkosten en lange termijn beheerskosten beheersbaar te houden. De omvang van de projecten brengen meer risico's met zich mee waardoor er tijdens de projecten projectcontrol nodig is.

 

33. Volume stijging fysieke projecten/gebiedsontwikkeling

Door de toename van projecten en grote gebiedsontwiikkeling wordt er ook meer een beroep gedaan op beheer om faalkosten en lange termijn beheerskosten beheersbaar te houden. De omvang van de projecten brengen meer risico's met zich mee waardoor er tijdens de projecten control nodig is.

 

34. Direct duidelijk borgen

Voor de voortzetting van het programma Direct Duidelijk moet er vanaf 1 januari 2023 budget beschikbaar komen. Beleidsinhoudelijk is dit inmiddels goed verankerd in de Gemeentebegroting, in de Communicatievisie, in het nieuwe uitvoeringsprogramma Stedelijke Dienstverlening en in het programma Wet Open Overheid. De uitvoering hiervan vraagt de komende jaren nog serieuze inzet. Het grote belang wordt breed gedragen, maar zonder een budget zal de aandacht wegzakken en zijn we over een paar jaar terug bij af. De afgelopen jaren is dit incidenteel bekostigd vanuit de verschillende domeinen en was er tot en met 2022 een jaarbudget van 150.000 euro beschikbaar voor het programma Direct Duidelijk.

 

In de afgelopen jaren is 70% van alle standaardbrieven en mails voor de eerste keer herschreven door onze taalcoaches. Daarnaast is enschede.nl helemaal herschreven. En zijn veel medewerkers getraind. Vanaf 2022 worden er ook webinars gegeven over onder meer Direct Duidelijk bestuursvoorstellen schrijven, Direct Duidelijk gedragsbeïnvloeding en Direct Duidelijk en laaggeletterdheid. Sinds kort staat op Stem van Enschede.nl het onderwerp ‘Dat kan beter’ waar alle inwoners elke maand hun feedback op één van onze brieven kunnen geven. Via het ROC en het Huis voor Taal en Meedoen wordt ook feedback opgehaald, juist ook van laaggeletterden. De reacties van inwoners en partners hierop zijn zeer positief. Direct Duidelijk draait niet alleen om de teksten zelf. Direct Duidelijk zijn vraagt aandacht en tijd voor alle communicatie en processen van de gemeente. Het moet in het DNA komen van alle medewerkers en dat vraagt tijd, capaciteit en middelen.

 

35. Traineeprogramma P&C continueren

Het traineeprogramma P&C is succesvol gebleken als het gaat om het aantrekken van jong talent. Gezien de voorziene uitstroom en de schaarste op de arbeidsmarkt voor deze beroepsgroep, is het noodzakelijk dit programma te continueren om daarmee instroommogelijkheden te vergroten.

 

36. Opzet, inrichting, inbedding rechtmatigheidsverantwoording (F&C)

T.b.v. de verplichte invoering van de rechtmatigheidsverantwoording is de komende periode extra inzet nodig voor de inrichting en inbedding hiervan in de organisatie. Momenteel zijn en worden de belangrijkste processen hiertoe ingericht. Andere processen moeten daarna worden opgepakt. Hiervoor is voor de komende twee jaren extra budget noodzakelijk, voordat alles is ingebed en onderdeel is geworden van het dagelijkse werk.

 

37. Verhoging budget bedrijfsvoering

Zoals bekend is de afgelopen jaren het aantal medewerkers van de organisatie toegenomen. Ook voor komend jaar is verdere uitbreiding voorzien, zoals af te leiden valt uit de voorliggende begroting. Als gevolg van deze groei stijgen de kosten van ondersteuning voor deze medewerkers, zoals IT, telefonie, werkplek, P&O-inzet, etc. Die budgetten staan momenteel onder druk omdat ze niet automatisch worden verhoogd als de organisatie groeit (en niet worden verlaagd bij krimp). In de opmaat naar de Zomernota wordt, in navolging van andere gemeenten, een voorstel uitgewerkt voor het instellen van een trap-op-trap-af financiering voor bedrijfsvoering. Hiermee kan dit budget automatisch mee-ademen met de omvang van de organisatie en is duurzame bedrijfsvoering geborgd.

 

38. Structurele dekking personeel Stadsdeelbeheer

Bij de investeringsagenda en de daaruit volgende versnelling van prioritaire projecten komt er binnen diverse afdelingen capaciteit om de nieuwe projecten te trekken, echter vanuit SDB is hier geen capaciteit voor. Huidige tekort binnen de formatie kunnen we oplossen maar dat gaat niet voldoende zijn om al het extra werk te bolwerken. Het zijn veelal inbreidingen dus vanuit areaaluitbreiding zien we hier niets van terug. Tegelijk moet de capaciteit nu geleverd worden en niet pas 1 jaar nadat iets is gerealiseerd.

 

39. Ondergrondse infra

Betreft een knelpunt door nieuwe wet en regelgeving (CROW500, omgevingswet, AVOI). Controle en toezicht door Agentschap Telecom hebben de afgelopen tijd al meerdere keren tot waarschuwingen geleid omdat we geen goede uitvoering geven aan de wet- en regelgeving. De laatste keer hebben zij gedreigd met boetes die oplopen tot 450.000 euro per overtreding. Per project kunnen meerdere overtredingen plaats vinden, dus de boetes kunnen behoorlijk oplopen. Om boetes te voorkomen moeten we maatregelen treffen. Welke maatregelen wij moeten treffen willen we samen met een extern adviesbureau onderzoeken. Hoe kunnen wij als organisatie de regie van de ondergrondse infrastructuur nemen en kunnen zorgen voor de implementatie van het geheel binnen onze organisatie, coördinatie en afstemming met partijen in de Kabel en Leidingen branche en de interne coördinatie op de ondergrondse infrastructuur.

 

In de volgende zomernota zullen wij erop terugkomen als er structurele gelden nodig zijn om dit te borgen. Dit zal namelijk uit het onderzoek en de implementatiefase moeten blijken. Hiervoor hebben is in eerste instantie 150.000 nodig voor implementatie van nieuwe werkprocessen, regie op ondergrondse infrastructuur en aansturing op samenwerking intern en extern.

 

40. Structureel onderhoudsbudget Kunst in de Openbare Ruimte

Het budget voor het beheer en onderhoud voor de gemeentelijke kunst in de openbare ruimte werd in 2019, 2020 en 2021 jaarlijks met gemiddeld 36.000 euro overschreden. Dit wordt veroorzaakt door: hogere onderhoudskosten; hogere nutskosten (energie, elektra, water); grotere publieke en bestuurlijke belangstelling voor de fysieke staat van de kunstwerken; initiatieven voor nieuwe kunstwerken die aan de openbare ruimte worden toegevoegd (zoals de EnschedeEclips, waarvan de jaarlijkse onderhoudslasten worden geschat op 3.000 euro); toenemen incidenten (zoals diefstal, vandalisme, graffiti en ongelukken)

 

41. Wegvallende GIDS middelen
Het wegvallen van de GIDS-middelen betekent dat de taakstelling die op deze middelen drukt niet meer is te realiseren.

 

42. Verlengen tijdelijke bijdrage legesopbrengsten evenementen

In verband met jaarlijkse subsidies, hebben we op dit moment dekking te organiseren voor 2023 en overgangsjaar 2024. Derhalve willen we voor de komende twee jaar de incidentele bijdrage te verlengen. De legesinkomsten over het eerste halfjaar 2022 bedragen 30k terwijl de lasten (ureninzet) over dit half jaar ca 150k bedragen. Prognose over een heel jaar is dat de legesinkomst ca 60k bedragen en de lasten ca 300k. Een incidentele vraag van 240k dus voor 2023 en (overgangsjaar) 2024. Indien dit voor 2024 niet nodig blijkt te zijn als gevolg van het nieuwe beleid, zal dit in het middelenkader worden meegenomen.

 

43. Stroinkshuis (iom SDM)

De overeenkomst met de Woonplaats is dit jaar met 1 jaar verlengd en daar is bij de Zomernota 2021 incidenteel budget toegekend voor 2022. De Woonplaats wil binnen afzienbare termijn duidelijkheid overeen meerjarige bijdrage van de gemeente. In de wijk Stroinkslanden zijn nauwelijks andere alternatieven.

 

44. Emancipatie/LHBTI

De gemeentelijke bijdrage hiervoor is bij de Zomernota 2021 met 1 jaar verlengd voor 2022. Daarna is geen bijdrage meer geraamd voor deze reguliere activiteiten.

 

45. Bodemvervuiling kunstgrasvelden

Vorig jaar en dit jaar zijn er 7 kunstgrasvelden vervangen. Daarbij is asbest, rubber korrels en Japanse Duizendknoop aangetroffen. De kosten van asbest komen voor rekening van het Vastgoedbedrijf. De  kosten van sanering a.g.v. rubber korrels en Japanse Duizendknoop zijn voor rekening van de gebruiker, Sportaal. Deze kosten waren gemiddeld ca. 30.000 euro per veld. Volgend jaar zullen er 4 velden worden vervangen hetgeen tot een extra kostenpost van ongeveer 120.000 euro gaat leiden. Sportaal heeft hier geen budget voor en wordt hiervoor gecompenseerd.

 

46. Taakstelling onderwijshuisvesting

In 2015 heeft gemeente Enschede de toezegging gekregen van gemeente Hengelo voor een compensatie voor kosten die gemoeid waren met onderwijshuisvesting voor de speciaal onderwijsinstelling Attendiz in de periode van 2006 tot en met 2013. De totale omvang van de compensatie was 2,4 miljoen euro, welke in een aantal jaarlijkse termijnen aan de gemeente Enschede is uitgekeerd in de jaren 2015 t/m 2022.

Enschede heeft in 2015 besloten om deze middelen in de periode 2016 tot en met 2022 aan te wenden voor de invulling van een op dat moment door het Rijk opgelegde taakstelling (motie Haersma/Buma). Dit houdt in dat de taakstelling is ingevuld met incidentele middelen die vanaf 2023 niet meer beschikbaar zijn. Dit leidt nu tot een onontkoombaar knelpunt. 

 

47. Amendement "sterke raad, meer ondersteuning"

Ten behoeve van de uitvoering van het aangenomen amendement “sterke raad, meer ondersteuning” wordt een vaste norm in de gemeentebegroting opgenomen waarmee de totale werkbegroting van de raad structureel geborgd wordt als vast percentage van de totale gemeentebegroting, vooralsnog 0,4 % van de totale begroting .

De middelen worden ingezet voor de structurele ondersteuning en versterking van de gemeenteraad: inzet van de fractiebudgetten t.b.v. noodzakelijke fractieondersteuning om tot een verantwoord niveau te komen/ ondersteuning van het (functionele en sociale) inwerkprogramma van de raad, (vak) excursies, uitwisselingen etc/ versterking samenlevingsgericht werken (participatie en interactie)/ontwikkeling en implementatie nieuw vergadermodel en stadsdeelcommissies/ het professionaliseren van raadsleden door cursussen en opmaat begeleiding en de versterking van de informatiepositie van de raad (onder meer door investering in informatiesysteem).

 

48. Kadaster heeft basisregistratie vernieuwd

De Basisregistratie Kadaster (BRK) is vernieuwd met o.a. een nieuwe informatiemodel IMKAD 2.3 en nieuwe processen binnen het Kadaster. Dit is een externe vernieuwing waar wij geen invloed op hebben. Om klaar te zijn voor de vernieuwde aanlevering van gegevens uit de Basisregistratie Kadaster (BRK), moten we meegaan met deze transitie. Doen we dat niet voldoen wij niet aan de wetgeving en raakt dit de continuïteit: Als het project niet uitgevoerd wordt, valt direct een stuk van de interne dienstverlening of dienstverlening aan inwoners/bedrijven om.

 

49. Implementatie iBurgerzaken

Het huidige contract voor het systeem voor Burgerzaken loopt met ingang van 1 juli 2023 af. Op dit moment loopt de aanbesteding. Structureel wordt geen uitzetting verwacht. Wel moet het nieuwe systeem worden geïmplementeerd. Dit vraagt extra personele capaciteit bij ons en implementatiekosten voor de leverancier.

 

50. Voorkomen identiteits- en documentfraude

Het bestrijden van identiteits- en documentfraude is een taak van de afdeling burgerzaken. Dit doen we met goed opgeleide, getrainde en ervaren medewerker. Dit is niet voldoende. Nieuwe technieken zijn beschikbaar de medewerkers ondersteunen in de uitoefening van die opsporingstaken en die ook echt van toegevoegde waarde zijn. Daar moeten we op inzetten, want fraude leidt tot grote maatschappelijke schade en persoonlijk leed. Daarnaast voorkomt het shop gedrag: vanaf 2024 is het voor onze inwoners mogelijk om ook bij andere gemeenten een paspoort, ID kaart of rijbewijs aan te vragen. Fraudeurs zullen hiervan gebruik gaan maken door juist bij die gemeente een aanvraag in te dienen die niet geïnvesteerd hebben in fraudebestrijding. Dat moeten we voorkomen.

 

51. Grip op projecten (applicatie)

Op 31 januari 2021 heeft de raad de geactualiseerde financiële verordening vastgesteld. Hierin is opgenomen dat we de raad via de begroting en jaarrekening meer inzicht geven in en vat geven op de investeringsprojecten. Op dit moment zijn alleen de grondexploitatie projecten via projectview inzichtelijk voor de raad. Om alle projecten te ontsluiten is een extra module van Totallink nodig. Bijvangst van deze module is dat hiermee ook de projectinformatie ontsloten wordt die nodig is voor een goede actuele projecten- en capaciteitsplanning voor het fysieke domein. Kosten omvatten applicatie inclusief implementatie

 

52. Webteam -digitoegankelijkheid - regie op websites

Overheidswebsites moeten goed toegankelijk zijn voor iedereen. Hiertoe is specifieke wetgeving opgesteld, waaraan Nederlandse overheidsinstanties zich moeten houden. Zij mogen bij het aanbieden van digitale diensten geen onderscheid meer maken tussen personen met en zonder beperking (bijvoorbeeld blind of slechtziend) of chronische ziekte. In het Besluit digitale toegankelijkheid overheid staan specifieke voorschriften voor de opzet en inrichting van websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties. Gemeenten moeten uitvoering geven aan deze wettelijke plicht om websites toegankelijker te maken op basis van de eisen uit hoofdstuk 9 van de Europese standaard EN 301 549. Daarbij zijn gemeenten tevens verplicht om een toegankelijkheidsverklaring op te stellen en landelijke overheid ziet toe op naleving. Dit alles vraagt specialistische kennis én regie op alle gemeentelijke websites.  Hiervoor is structurele capaciteit en beperkt werkbudget nodig.

 

53. Vervanging applicatie ‘Octopus Web’

De applicatie octopus (Zaaksysteem voor bezwaar, beroep en aanverwante procedures) dateert uit medio 2007 en hieraan is nooit optimalisatie of onderhoud gepleegd. Deze applicatie is nu erg "zwaar" geworden en brengt (cyber)security en AVG-risico’s met zich mee. In 2020/2021 zijn procesoptimalisaties in kaart gebracht. Een nieuw begin in een opgeschoonde applicatie (AVG Proof) is noodzakelijk. Daarbij wordt de huidige versie van Octopus uit gefaseerd door de uitgever (onontkoombaar). De nieuwe versie wordt, conform beleid van de gemeente, SaaS (Software as a Service) geleverd. Deze vernieuwing brengt onontkoombare hogere structurele hostingkosten met zich mee. 

 

54. Vervanging Planon

Planon (applicatie voor vastgoedbeheer en facility management) is sinds 2018 out of support als applicatie. In juli 2022 vervallen alle licenties, verlenging is niet meer mogelijk, waardoor Planon niet meer gebruik mag worden. Dit levert onaanvaardbare risico's op qua beveiliging, gebrekkige functionele ondersteuning en vervallen van functionaliteit. De noodzakelijke vervanging is in gang gezet en valt uiteen in 4 trajecten, waarbij zoveel mogelijk wordt aangehaakt op bestaande applicaties.

 

55. Vervangen applicatie VIS2

Vangnet Informatie en Samenwerking Systeem (VIS2) moet worden vervangen en wordt momenteel aanbesteed. Dit gebeurt op Twentse schaal. Deze vervanging brengt incidentele implementatiekosten met zich mee die niet in de begroting zijn opgenomen. Het aandeel van Enschede hierin bedraagt 100.000 euro. Nog niet exact bekend is of dit ook nog structurele financiële gevolgen heeft. Vooralsnog wordt hier niet vanuit gegaan. Mocht dat wel zo zijn, dan zal dit betrokken moeten worden bij de Zomernota 2023. VIS2 is een digitaal cliëntvolgsysteem ter ondersteuning van overlegstructuren in de jeugdhulpverlening. Gegevens over jongeren kunnen via het systeem op een eenvoudige manier tussen de verschillende organisaties uitgewisseld worden, en zo kan er eerder (preventief) ingegrepen worden.

 

 

 

 

 

6.9. Toelichting op het coalitieakkoord - prioriteiten 2023

 

1. Het maken van inclusief beleid

Het aangegeven bedrag van 100.000 euro is voor de aanjager. De kosten van het uitvoeren van het plan van aanpak worden meegenomen in de zomernota 2023. Inclusiebeleid omvat:

- ondersteuning organisaties die zich inzetten voor emancipatie;

- ondersteunen van organisaties die zich inzetten voor LHBTI+;

- in gesprek gaan en blijven via de tafel van Vrede met alle geloofsgemeenschappen in de stad;

- omarmen van VN-verdrag voor mensen met een handicap;

- uitvoeren acties die voortkomen uit dit verdrag op o.a. de beleidsterreinen als openbaar vervoer, sport, zorg, wonen, mobiliteit, toegankelijkheid en ruimtelijke ordening. 

 

2. Stoppen met Bed Bad en Brood vanaf 1 augustus 2023

De Bed Bad Brood regeling voor mensen die al lange tijd in Enschede verblijven maar geen rechtsgeldige verblijfsdocumenten hebben, eindigt op 1 augustus 2023. Er vindt vanaf de zomer 2022 geen nieuwe instroom meer plaats. Voor de vier huidige gebruikers zoeken we een oplossing die hen perspectief biedt. Perspectief dat voorkomt dat hun enige alternatief 'de straat' is. De vier betrokkenen zijn medio augustus 2022 vanuit het Wegenerpand verhuisd naar twee tijdelijke woningen. Activiteiten:
1. Trajectplannen per individu koppelen aan formele beëindiging per 1 augustus 2023.
2. Lobby bij het Rijk om een landelijke oplossing voor deze groep te krijgen.
3. Om toekomstperspectief voor de vier betrokkenen zo goed mogelijk te faciliteren zoeken naar activering en participatie in de woonomgeving, via o.a. vrijwilligerswerk, cursus en scholing, activiteiten bij buurtcentra, werk etc. Hierbij optimaal gebruik maken van de mogelijkheden die de huidige regelgeving biedt.
4. Juridische ondersteuning (laten) bieden om het proces om alsnog een geldige verblijfsstatus te verkrijgen te kunnen afronden in de resterende periode.
5. Waar nodig een individuele eenmalige investering om een vervolgstap in Nederland, het land van herkomst of een ander land mogelijk te maken en waarmee de bemoeienis van Enschede eindigt.
6. Medio mei/juni 2023 informeren we de raad over de voortgang en de definitieve afronding van het traject en waar nodig stemmen we met de Raad af bij dreigende stagnatie of andere bijzonderheden. 

NB: beëindiging van de regeling BBB wil niet per definitie zeggen dat er na 1 augustus 2023 geen gemeentelijke verantwoordelijkheid of betrokkenheid meer is en er dus ook na die datum sprake kan zijn van inzet van capaciteit en middelen.

 

3. Gevolgen voor kinderen van complexe scheidingen verminderen 

Ontwikkelen van een systemische aanpak, waarbij naast zorg ook financiën en wonen een plek krijgen, ter voorkoming van schadelijke gevolgen complexe echtscheidingen:

- Onderzoeken welke regionaal ontwikkelde interventies t.a.v. voorkomen complexe echtscheidingen relevant zijn voor Enschede en deze vertalen naar de Enschedese situatie en implementeren. De interventies hebben betrekking op de volgende onderdelen: a. deskundigheidsbevordering professionals, b. publiekscampagne gericht op netwerk van scheidende ouders, c. afspraken met school en d., vroegtijdig signaleren (ontwikkelen en implementeren risico-taxatie-instrument);

- Onderzoeken van een echtscheidings-jeugdbeschermingstafel, waar samen met ouders en kinderen het traject van de jeugdbeschermingsmaatregel in het kader van gezag en omgang wordt vormgegeven met als doel om kinderen veilig te laten opgroeien.
Mogelijk zijn extra financiële middelen nodig voor de implementatie bij de wijkteams voor projectleiding en werkbudget.

 

4. Huisartsentekort bestuurlijke aandacht - Twentse koers Menzis

We gaan het partnerschap tussen de gemeente, huisartsen Enschede en Menzis concreet invullen. Het gaat dan om het faciliteren in randvoorwaarden van de vestiging in Enschede en een gezamenlijke aanpak voor uitbreiding van het aantal huisartsenpraktijken, zodat elke Enschedese inwoners ingeschreven is bij een huisartsenpraktijk en een beroep kan doen op huisartsenzorg. We optimaliseren de samenwerking tussen huisartsen, wijkteams en de gemeente zodat inwoners de juiste ondersteuning op de juiste plek krijgen en de gezondheid wordt bevorderd. Deze samenwerking benutten we voor procesverbetering in de verwijzing naar (gespecialiseerde) jeugdhulp.

Gelet op ambities van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) overwegen we een monitorfunctie te koppelen aan dit partnerschap: waar hebben we last van kwaliteitstekorten in de samenwerking, hoe kunnen we de beste preventie-activiteiten selecteren, waar loopt het over in de volwassenenpsychiatrie met gevolgen voor veiligheid, wonen, wachttijden?

Door de dynamiek in deze thematiek is het noodzakelijk dat we jaarlijks het benodigde werkbudget vaststellen. Benodigde (beleids)capaciteit en werkbudget zijn afhankelijk van omvang van de uit te werken samenwerkingsagenda en de inzet op dit dossier door de huisartsen.
Huidige beleidscapaciteit lijkt nu nog toereikend.

 

5. Jongeren werk terug op school / impuls jongeren -en welzijnswerk

Het jongerenwerk behoort tot de basisvoorzieningen in het voorliggende veld als het gaat om activiteiten die bijdragen aan het veilig, gezondheid en kansrijk opgroeien van onze jongeren. Jongerenwerkers kunnen voor scholen een waardevolle samenwerkingspartner zijn, omdat zij weten wat er speelt in het leven en de leefomgeving van de jongeren buiten de schoolmuren. Door in en rond school aanwezig te zijn komen jongeren makkelijk in contact met jongerenwerkers. Jongeren kunnen bij hen terecht voor vragen of problemen. Door een goede samenwerking tussen het jongerenwerk en scholen kunnen jongeren daardoor nog beter ondersteund worden. Gelet de vraagstukken waar een aantal scholen zich voor gesteld ziet en het doel om jongeren laagdrempelig en vroegtijdig te ondersteunen, is versterking van het jongerenwerk op deze scholen gewenst en nodig.

Daarnaast kan het jongerenwerk, door samen te werken met andere partijen, een betekenisvolle bijdrage leveren aan veilige en leefbare wijken en kunnen escalaties als rellen of overlast worden voorkomen. Ook kan door vroegtijdige signalering en het delen van deze signalen op tijd worden ingegrepen als een jongere in de criminaliteit dreigt af te glijden. Jongerenwerkers kunnen in zo'n situatie een belangrijke rol spelen door de jongere perspectief te bieden, te betrekken bij de samenleving en aan talentontwikkeling te werken. Om deze doelen te halen is extra inzet van het jongerenwerk in de wijken nodig. Voor deze extra inzet op de scholen en in de wijken is 4 extra FTE nodig.

 

6. Sport bereikbaar maken voor iedereen

Sport en bewegen in de openbare ruimte neemt toe in populariteit. Daarom brengen we in beeld welke faciliteiten er al zijn en welke nog ontbreken of verbeterd kunnen worden. Hier is onderzoek voor nodig.

 

7. Nota dierenwelzijn

We stellen een nota dierenwelzijn op. De aandacht voor dierenwelzijn neemt toe. De huidige nota ten aanzien van dierenwelzijn dateert uit 2009. In het kader van de schone, veilige stad willen we werk maken van het actualiseren van ons beleid

 

8. Preventieakkoord

In 2023 leveren we het Ambitiedocument 'Gezond, gelukkig en vitaal Enschede' op. Een beleidskader waarin we onze doelen op het gebied van gezondheid voor de volgende generatie vaststellen. Vanuit het gedachtengoed van positieve gezondheid ontwikkelen we een integrale aanpak met als thema’s gezondheid in de fysieke omgeving (infrastructuur, sporten en bewegen, groen, klimaat, etc.), gezondheid in de sociale leefomgeving (sociale basis, meedoen) en gezondheid bij het individu (kennis, vaardigheden en gedrag). Dit ambitiedocument maakt ook de onderlinge verbindingen met de diverse partners (zoals GGD, huisartsen, Menzis, zorginstellingen, welzijnsorganisaties, sport- en scoutingaanbieders, Sportaal, SES, MPact) duidelijk die nodig zijn om de ambitie te bereiken. Dit sluit aan bij de forse ambitie in het coalitieakkoord; 'het gezondheidsniveau naar het gemiddeld niveau van Nederland'. De genoemde investering betreft dan ook het brede palet. Hierbij gaat het ook over investering in de openbare ruimte (fysiek), financiële toegankelijkheid van sport en bewegen (volwassenenfonds Sport en Cultuur - geraamde kosten in Enschede 1,5 miljoen euro) en het verkleinen van gezondheidsverschillen (kansengelijkheid). 

 

9. Sportnota/uitvoeringsplan sport

In de opdracht aan Sportaal (2022) is -als voorloper op het Ambitiedocument- de inzet van sportstimulering verder doorgezet. Hierbij wordt capaciteit ingezet op vijf onderdelen welke aansluiten bij het coalitieakkoord:
a. het bereikbaar maken van sporten voor iedereen, ook voor mensen met een beperking;
b. het gezondheidsniveau naar het gemiddelde niveau van Nederland brengen door het werken aan een gezonde leefstijl;
c. het bevorderen van kansengelijkheid bij de jeugd door te werken aan de motorische ontwikkeling;
d. het tegengaan van overgewicht;
e. het ondersteunen van sportverenigingen waardoor meer inwoners kunnen gaan sporten en bewegen.
 

10. Intensivering clustering sportparken in 2023

Voor het verder uitvoeren van de clusteringsopgave sportparken is projectbudget nodig. De clusterings opgave betreft Diekman-oost, Enschede-Zuid (MFSA), Glanerbrug en en een haalbaarheidsonderzoek Schreurserve.

 

11. Beschikbare flexwoningen voor spoedzoekers

We zien mensen die moeite hebben een woning te vinden in de stad, als gevolg van de krapte op de woningmarkt of door persoonlijke omstandigheden. Denk daarbij aan bijvoorbeeld de groep spoedzoekers. We willen in Enschede een thuis voor iedereen. We schetsen een beeld van hoeveel flexwoningen (tijdelijke woningen) er nodig zijn. Daarnaast kijken we hoe dit passend kan binnen opgaven van de verschillende wijken en buurten.

 

12. Pilot parkeren 1e uur gratis

Twee jaar een pilot met het eerste uur gratis parkeren, daarna volgt een evaluatie.

 

13. Pilot afval binnenstad

Het Enschedese stadserf is het visitekaartje van de stad. Deze openbare ruimte wordt als huiskamer van de stad intensief benut voor allerlei activiteiten van winkelen, wonen, recreëren, cultuurbezoek tot evenementen en demonstraties. Dit vraagt om een andere wijze van omgaan met afval. Inwoners van het stadserf ervaren de venstertijden (tot 11 uur) als beperking bij het zelf afval afvoeren. Velen van hen bezitten zelf geen auto en zijn afhankelijk van derden. We voeren in 2024 of zoveel eerder als haalbaar een pilot uit om het aantal bijplaatsingen bij ondergrondse verzamelcontainers in de binnenstad terug te dringen en het vele vrachtverkeer waaronder afvalinzamelwagens, te beperken. Dit doen we onder andere door online dienstverlening op maat te faciliteren voor de inwoners en ondernemers in de binnenstad waarbij het afval opgehaald wordt.

 

14. Pilot stortquotum max. 300 kilo

De pilot stortquotum kan per 1 januari 2023 ingevoerd worden en zal naar schatting 1,2 miljoen euro gaan kosten. Deze pilot is losgekoppeld van de pilot ‘gratis grof vuil rondes’. De invoering van de pilot ‘gratis grof vuil rondes’ per 1 januari 2023 is niet reëel. Hier wordt rekening gehouden met invoering per 1 januari 2024. Het jaar 2023 wordt gebruikt om de pilot vorm te geven en hiervoor een begroting op te stellen. 

 

15. Middelen binnenstad 

Voor het actieplan Binnenstad is drie jaar 700.000 euro nodig. Voor de uitvoering van diverse actiepunten (verdere uitwerking van de plannen, inhuur expertise, capaciteit). Daarnaast zal 500.000 euro ingezet worden voor professionalisering van de binnenstadsorganisatie (100.000 euro), 300.000 euro voor de opvolging van het stimuleringsfonds (o.a. gevelverbetering, vergroenen, etc.) en 100.000 euro om innovaties en creativiteit te ondersteunen. De beleidskader hiervoor moeten nog nader worden uitgewerkt.

 

16. Schrappen brede taakstellingen fysiek domein en 100.000 extra ondernemersloket

De eerder opgelegde taakstelling zal worden teruggedraaid om zo weer te komen tot versterking van het Ondernemersloket. Daar bovenop stelt het college voor het ondernemersloket met 100.000 euro een extra impuls te geven. 

 

17. Versnellen / maximaal inzetten op zon op dak

In 2023 starten we na een succesvolle eerste tranche (waarmee we 3 ha Zon op Dak en 5 ha Solar Parking verwachten te realiseren) met een tweede tranche Zon op Dak en Solar Parking zodat we nog meer grote daken en parkeerterreinen in Enschede benutten voor het opwekken van energie. De verwachting is dat we ongeveer 60% van deze kosten kunnen dekken met de extra middelen die we van het Rijk hebben en zullen ontvangen voor de uitvoering van het Klimaatakkoord.

 

18. Gebiedsgerichte aanpak (GGA) landelijk gebied

In 2023 starten we met vier gebiedsprocessen (Usselo/Boekelo, Twekkelo, Eschmark en Lonneker) rondom kansrijke particuliere duurzaamheidsinitiatieven (voorstellen voor de realisatie van zonneakkers). Hierbij volgen we de gekozen aanpak in de Broekheurne waarbij de gemeente in samenwerking met het gebied (buurtkring, inwoners en belanghebbenden) onder leiding van een onafhankelijke gebiedsregisseur een gebiedsplan maakt inclusief een meerjarig maatregelenpakket. Naast de opwek van energie, i.c. het voorstel voor de realisatie van een zonneakker, landen ook de opgaven en voorstellen voor en uit het gebied voor landbouw, landschap en natuur in het gebiedsplan en maatregelenpakket. De zogenoemde gebiedsgerichte aanpak (GGA). Per gebied stelt de gemeente per jaar 150.000 euro beschikbaar als co-financiering voor de uitvoering van fysieke maatregelen. 

 

19. Impuls economie

De inzet op de economische ontwikkeling van de stad wordt versterkt. We continueren de uitvoering van de 2 gebiedsagenda’s toekomstbestendige bedrijventerreinen (Euregio en De Reulver) en het locatie onderzoek naar een nieuw bedrijventerrein, maar zetten ook in het verder ontwikkelen van de ecosystemen via Medtech, Space053 en de Dutch Innovation Days. We versterken de economische inzet in de gebiedsontwikkeling Spoorzone Enschede-Hengelo. Tot slot wordt er ingezet op het onderzoek naar locaties voor broedplaatsen ten behoeve van de creatieve sector in relatie met economische ontwikkeling.

 

20. Uitbreiding cameratoezicht (binnenstad en tunnels)
Het thema veiligheid staat prominent in het coalitieakkoord. Voor het zomerreces is in de kamer bestuur en middelen het thema veiligheid besproken, mede op basis van de concept bestuursopdracht. Belangrijke speerpunten zijn veiligheid in de binnenstad en Glanerbrug, zorg en veiligheid en handhaving. Maar ook preventie en weerbaarheid van jongeren, drugsoverlast vanwege onze grensligging en drugs gerelateerde ondermijning zoals vastgoed dat in verkeerde handen beland en wordt gebruikt voor bijvoorbeeld drugshandel.

 

Om in 2023 hier extra focus aan te brengen is het noodzakelijk de ambities en beschikbare middelen in balans te brengen. Hiermee kan in 2023 extra ingezet worden op worden op sociaal en gebiedsgerichte interventie in de binnenstad en Glanerbrug, gericht op (drugs)criminaliteit en leefbaarheid. Daarbij willen wij meer ervaring opdoen met flexibel en tijdelijk cameratoezicht. Dit brengt extra kosten met zich mee, zowel voor extra camera’s als voor het uitlezen van camerabeelden. Aanvullend kan daarmee ook het cameratoezicht in tunnels worden verlengd.

 

21. Versterking Zorg en Veiligheid

Het thema veiligheid staat prominent in het coalitieakkoord. Zie hiervoor ook de inleidende tekst bij bestuurlijke prioriteit 'Uitbreiding cameratoezicht (binnenstad en tunnels).

 

Om in 2023 hier extra focus aan te brengen is het noodzakelijk de ambities en beschikbare middelen in balans te brengen. Naast het ondermijnende aspect van zorg neemt de overlast van mensen met zorg – of juist het ontbreken van de juiste zorg ook veiligheidskwesties met zich mee. Vanuit de casuïstiek constateren we dat deze opgave steeds complexer wordt. De betreffende mensen hebben vaak een combinatie van problemen, waar veel instellingen inzet op plegen die niet altijd voldoende is, of wordt
geaccepteerd. Hierdoor ontstaan schrijnende en soms ook gevaarlijke situaties met grote maatschappelijke impact. Voor de mensen zelf, voor hun gezin, maar ook voor hun leefomgeving. Deze problematiek vraagt een integrale aanpak vanuit Zorg en Veiligheid. De focus ligt op verwarde en kwetsbare personen, woonoverlast, huiselijk geweld, straatintimidatie, mensenhandel en loverboy problematiek.

 

22. Versterking weerbaarheid jeugd

Het thema veiligheid staat prominent in het coalitieakkoord. Zie hiervoor ook de inleidende tekst bij bestuurlijke prioriteit 'Uitbreiding cameratoezicht (binnenstad en tunnels).

 

Om in 2023 hier extra focus aan te brengen is het noodzakelijk de ambities en beschikbare middelen in balans te brengen. Er is de afgelopen jaren fors ingezet in de leefbaarheid en veiligheid, maar het is niet genoeg! Kameleon wordt weliswaar doorgezet, maar kan slechts de problemen beheersen of verplaatsen. De doelgroep van deze aanpak rondom het Wilminkplein, de Noorderhagen en de Heurne is complex en hardnekkig, waar een intensivering van gemeente en partners nodig is om het probleem weg te nemen. Daar is een brede aanpak nodig. Dit is voor Glanerbrug ook van toepassing op de drugsoverlast vanwege de ligging bij de grens. Met politie en justitie is afgesproken voor de komende tijd vanuit politie, justitie en gemeente breed, de focus te leggen op de binnenstad en Glanerbrug. Deze extra inzet vraagt in ieder geval tijdelijk extra capaciteit van 1 fte voor een periode van drie jaar.

 

23. Schrappen taakstelling rendement investeren in organisatie 

Vorig jaar is voor bijna 2 miljoen invulling gegeven aan deze taakstelling. Het is destijds niet gelukt om de resterende 100.000 euro ook van invulling te voorzien. Om deze reden en vanwege de al aanwezige hoge druk op de organisatie heeft het college besloten deze taakstelling te schrappen. 

 

24. Proceskosten DIA Twekkelerveld en DIA Zuid

Uitvoeringsagenda Twekkelerveld. Voor Twekkelerveld is in het kader van de dynamische investeringsagenda gewerkt aan een integrale uitvoeringsagenda voor de komende 5-10 jaar. Door bundeling van activiteiten ontstaat synergie en worden middelen efficiënt ingezet. Dit vraagt echter ook projectmanagement, een actieve houding (in plaats van enkel faciliterend) en participatie en communicatie met inwoners. Voor sommige gebieden binnen Twekkelerveld zijn er concrete plannen voor aanpak particuliere voorraad, hierover zijn we vol op in het gesprek met partners in het gebied (woningbouw, etc).

 

Voor Zuid is in het kader van de dynamische investeringsagenda gewerkt aan een integrale uitvoeringsagenda voor de komende 5-10 jaar. Door bundeling van activiteiten ontstaat synergie en worden middelen efficiënt ingezet. Dit vraagt echter ook projectmanagement, een actieve houding (in plaats van enkel faciliterend) en participatie en communicatie met inwoners. Hier zitten we in de begin fase. Veel sprake van energie armoede. We zijn ons bewust van de middelen van het Rijk echter is daar nog niet over besloten hoe in te zetten in Enschede. 

 

25. Uitbreiding capaciteit beleid nazorg detentie 

Vanaf januari 2022 is er 0,2 FTE extra beleidscapaciteit beschikbaar om beleid nazorg detentie vorm te geven (toegekend in zomernota 2021). Na een eerste inventarisatie blijkt de omvang aan werkzaamheden veel groter dan verwacht (0,4 FTE meer). Dit heeft te maken met de dynamiek landelijk (bestuurlijk akkoord, convenant, nieuwe Wet zorg en dwang) en de recente regionale ontwikkelingen als gevolg hiervan die gericht zijn op versterken en intensiveren van de ketensamenwerking (o.a. huis van herstel). Daarnaast zien we een toenemende politieke aandacht die gerelateerd is aan door justitie gecontracteerde zorgorganisaties gevestigd in Enschede die niet aan de kwaliteitseisen voldoen en voor overlast en onveilige situaties zorgen. De financiële consequenties voor de uitvoering zijn nog niet in beeld. De uitvoeringsprocessen worden momenteel doorgelicht.

 

26. Bibob onderzoeken

Het thema veiligheid staat prominent in het coalitieakkoord. Voor het zomerreces is in de kamer bestuur en middelen het thema veiligheid besproken, mede op basis van de concept bestuursopdracht. Belangrijke speerpunten zijn veiligheid in de binnenstad en Glanerbrug, zorg en veiligheid en handhaving.

 

Om ook aan de politieke ambities en de aanbeveling van het RIEC te kunnen voldoen, is een structurele bijdrage van 160.000 euro nodig om de capaciteit op niveau te krijgen. Dit betreft 80.000 euro voor een onderzoeker die op basis van het vigerende beleid echt nodig is én in tijdelijke zin reeds zonder structurele dekking is aangesteld. Daarnaast ook 80.000 euro voor een extra onderzoeker die op basis van toekomstig beleid (en de ambities zoals verwoord in het coalitieakkoord) extra nodig is om de toename aan onderzoeken en complexiteit van onderzoeken te kunnen opvangen. 

 

27. Eenzaamheid Samen1Enschede

In de aanpak van eenzaamheid zoeken we binnen de gemeente zoveel mogelijk naar aansluiting bij bestaand beleid en lopende projecten, onder andere als partner in de actiecoalitie Samen1Enschede. Doelstelling is om in gezamenlijkheid met het onderwijs, de politiek, zorg, welzijn, cultuur woningbouwcorporaties en het bedrijfsleven de eenzaamheidsproblematiek aan te pakken en fors te verminderen. Een gemeenschappelijke aanpak is nodig om de versnippering te verminderen en meer vraaggericht samen te werken. De komende jaren zal deze samenwerking verder worden ontwikkeld. Lokaal, en mogelijk ook op regionaal gebied. Het gezamenlijke plan van aanpak zal worden uitgevoerd en verder worden vormgegeven. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de landelijke ontwikkelingen en initiatieven vanuit het Rijk.

 

Het aangegeven bedrag van 160.000 euro wordt ingezet om de actiecoalitie Samen1Enschede voort te zetten en de samenwerking verder uit te bouwen. Hierbij is ruimte voor (de ondersteuning van) initiatieven vanuit de samenleving.

 

28. Wetenschappelijk onderzoek naar de gemeente Enschede in de context van bezetting, bevrijding en nasleep 

De gemeente Enschede wil onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek laten doen naar Enschede tijdens de Tweede Wereldoorlog, bevrijding en de naoorlogse periode. Hierbij zal extra aandacht zijn voor het afnemen van eigendommen van Joodse inwoners en andere vervolgden tijdens de bezetting en wat daarmee is gebeurt na de bevrijding. Het gaat daarbij met name om de rol van de gemeente Enschede zelf. Het onderzoek is een promotieonderzoek, een onderzoek aan een universiteit waarna bij succesvolle afronding de onderzoeker promoveert tot doctor. Het onderzoek wordt begeleidt door het Nederlands Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD). Aan het eind van het onderzoek is er een boek dat geschreven is voor een breed publiek. Het onderzoek naar Enschede kan bijdragen aan onze geschiedschrijving en die van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het onderzoek gaat vier jaar duren en kost 380.000 euro.

 

29. 1Twente

De afgelopen jaren heeft 1Twente meerdere malen incidenteel financiële ondersteuning van de gemeente Enschede ontvangen, om faillissement te voorkomen. Dit en diverse moties van de gemeenteraad hebben ertoe geleid dat in het voorjaar van 2022 onderzoeken zijn uitgevoerd naar de maatschappelijke meerwaarde en de financiële positie van 1Twente. Vandaaruit zijn tijdens het zomerreces, samen met 1Twente, scenario’s ontwikkeld om te komen tot een duurzame, structurele financiering van 1Twente. De uitkomst is, dat dit vraagt om een extra structurele bijdrage van de gemeente Enschede aan 1Twente van ten minste 290.000 euro. Tegelijkertijd met het opstellen van deze gemeentebegroting wordt een voorstel van die strekking naar de gemeenteraad gestuurd.

 

30. Structurele dotatie aan de investeringsagenda 

Enschede is een aantrekkelijke stad. Voor onze inwoners, voor ondernemers, voor studenten en voor bezoekers. Met een sfeervol horecaplan, winkels voor jong en oud en een groene stadsrand met 53 landgoederen. Als grootste stad van Twente met prachtige voorzieningen zien we volop kansen om de stad nog aantrekkelijker te maken. De raad heeft hiervoor de basis gelegd in december 2021 met de Strategische Investeringsagenda. De agenda wordt jaarlijks geactualiseerd en nieuwe plannen kunnen worden toegevoegd en bestaande plannen aangescherpt. Denk aan de wijkaanpak in Zuid waar we steeds meer beeld hebben van de verschillende deelprojecten en daarmee ook de financiële consequenties steeds meer in beeld kunnen brengen.

 

Om met deze agenda blijvend te investeren in Enschede is structurele dekking noodzakelijk. Hiermee zorgen we dat we nu en in de toekomst blijvend kunnen investeren in de stad. Niet alleen als het economisch goed gaat en er voldoende middelen zijn. Juist ook anti-cyclisch investeren en zorgdragen dat de plannen op de plank liggen om zo aansluiting kunnen vinden bij verschillende programma’s die vanuit Den Haag en soms ook Brussel mogelijkheden bieden voor cofinanciering. Wat we doen, moet goed zijn voor de hele stad en bijdragen aan de brede welvaart. Als we keuzes maken, dan kiezen we voor acties die bijdragen aan meerdere opgaven. We moeten profiteren van de kansen die er liggen, van onze ligging als groene woonstad en mogelijkheden tot kwalitatieve groei. Met deze structurele bijdrage aan de investeringsagenda is er jaarlijks ruimte voor de raad om bij de actualisatie van de investeringsagenda te bekijken welke nieuwe projecten de hoogste prioriteit hebben en gefinancierd moeten worden. De middelen hoeven dan niet elk jaar ‘gezocht’ te worden, maar kunnen via vaststelling van de geactualiseerde investeringsagenda worden ‘gereserveerd’ voor die projecten totdat er een raadsvoorstel over dat specifieke project is. Dan worden de middelen definitief uit de reserve investeringsagenda gehaald.

 

31. Rentevoordeel afkoop lening

Het college streeft ernaar de eigen verdiencapaciteit van Enschede te vergroten. Daarmee worden we minder afhankelijk van het Rijk voor onze inkomsten. We kijken niet zozeer naar tariefsverhogingen maar naar creatieve invullingen om lokale inkomsten te verhogen, of eigen lasten structureel te verlagen. In deze begroting geeft het college invulling aan deze ambitie door het afkopen van een dure lening. Hierdoor ontstaat door een eenmalige investering structurele begrotingsruimte van 985.000 euro.

 

 

6.10. Strategic Development Goals

Sustainable Development Goals: Werelddoelen voor duurzame ontwikkeling

Een einde aan extreme armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering. Dat is de kern van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s).

De 193 lidstaten van de Verenigde Naties (VN) hebben deze ontwikkelingsagenda voor 2015 – 2030 vastgesteld. De agenda bestaat uit 17 doelen. Deze SDG’s heten voluit de Sustainable Development Goals maar worden vaak afgekort naar SDG’s. Zij gelden in alle landen en voor alle mensen. 

De doelen zijn:

1. Uitbannen van alle vormen van (extreme) armoede
2. Einde aan honger, zorgen voor voedselzekerheid en duurzame landbouw
3. Gezondheidszorg voor iedereen
4. Inclusief, gelijkwaardig en kwalitatief onderwijs voor iedereen
5. Gelijke rechten voor mannen en vrouwen en empowerment van vrouwen en meisjes 
6. Schoon water en sanitaire voorzieningen voor iedereen
7. Toegang tot betaalbare en duurzame energie voor iedereen
8. Inclusieve, economische groei, werkgelegenheid en fatsoenlijk werk voor iedereen
9. Infrastructuur voor duurzame industrialisatie
10. Verminderen ongelijkheid binnen en tussen landen
11. Maak steden veilig, veerkrachtig en duurzaam
12. Duurzame consumptie en productie
13. Aanpak klimaatverandering
14. Beschermen en duurzaam gebruik van de oceanen en zeeën
15. Beschermen van ecosystemen, bossen en biodiversiteit
16. Bevorderen van veiligheid, publieke diensten en recht voor iedereen
17. Versterken van het mondiaal partnerschap om doelen te bereiken

Bron: Sustainable Development Goals: Werelddoelen voor duurzame ontwikkeling | Ontwikkelingssamenwerking | Rijksoverheid.nl

1. {{source.parent_web_page_title}}
2. {{source.title}}