6. Bijlagen

6.1. Incidentele baten en lasten

A. Incidentele baten en lasten

Programma
Toelichting/omschrijving 
(bedragen in 1.000 euro)
 2024  2025  2026  2027
  Baten Lasten Baten Lasten  Baten Lasten  Baten Lasten
Vitaal en sociaal                
 NPO 268 268            
 POK middelen, actielijn 2 Rechtsbescherming   235   235   235    

 POK middelen, actielijn 3 Systeemleren

  48   48   48    
Gevolgen voor kinderen van complexe scheidingen verminderen   75   50        
Driemilieusvoorziening Spuk 200 200            
Energieprijzen Sportaal   113            
Later realiseren taakstelling clustering sportparken   61            
Bestrijding vogelgriep   50            
Brede SPUK GALA 2.984 2.984 2.984 2.984 2.366 2.366    
Pilot schuldhulpverlening in de stadsdeelketen     85            
Herindicaties nieuwe inkoop Wmo-BG   250            
Herindicaties nieuwe inkoop Jeugd   250            
Projectbudget huishoudelijke ondersteuning herindicaties   500   500        

Subtotaal Vitaal en sociaal

3.452 5.034 2.984 3.817 2.366 2.649    
Duurzaam wonen, leven en werken                
Leges evenementen    240            
Cultuurnota   1.000   1.097   1.097   1.097
Achterstallig werk bij Bestemmen   180            
Actieplan Binnenstad inclusief Stimuleringsfonds Binnenstad Enschede   925   925        
Zero emissie binnenstad   235            

Pilot afval binnenstad

  416            
Pilot stortquotum max. 300 kilo   623            
Pilot gratis ophalen grof afval       650        
Aanpak Energiearmoede 3.541 3.541            
Verkeersveiligheid   500   500   500   500
Spuk buitenproportionele opgave (bodemsanering) 1.935 1.935            
Intensivering Economie -
Foundersbijdrage Novel-T
  275   275   275    

700 jaar Enschede (TET tramemendement)

  60            
Vrijetijdseconomie   75            

Crossboss Helmerhoek

  30            

Handgeld Citymarketing

  30            

Subtotaal Duurzaam wonen, leven en werken 

5.476 10.065   3.447    1.872    1.597 
Samenleving en bestuur                
Gemeentelijke bijdrage buurtbemiddeling   69   78   81    
Subtotaal Samenleving en bestuur   69   78   81    
Financiën en organisatie                
Informatie Investerings Plan   463            

Testcapaciteit implementatie software en applicaties

  190            
Programma BRIDGE (duurzaam toegankelijk informatie- en archiefbeheer   400            
Wet open overheid 132 132 132 132 132 132    
Direct Duidelijk Enschede   150   150        
700 jaar Enschede    150   1.000        
IT-transitiefonds   1.200   1.460        
Extra afschrijving meubilair   140            
Traineeprogramma continueren   125            
Opzet, inrichting, inbedding rechtmatigheidsverantwoording   200            
Subtotaal Financiën en organisatie  132 3.150 132  2.742 132 132    
Totaal  9.060 18.318  3.116  10.084  2.498  4.734    1.597

 

Incidentele reservemutaties

Programma 2024 2025 2026 2027
  Onttrekkingen Stortingen Onttrekkingen Stortingen Onttrekkingen Stortingen Onttrekkingen Stortingen
Vitaal en sociaal 9.334 1.835  746  820  496  0  196  0
Duurzaam wonen, leven en werken 5.038  10.383 4.584 8.597  3.059 7.289  3.072  6.915
Samenleving en bestuur 0 0  0  0  0  0  0  0
Financiën en organisatie 14.226  16.164  13.316 11.385 10.411  9.921 10.703  9.716
Totaal 28.598 28.382  18.646 19.182 13.966  17.209  13.971  16.631

 

Toelichting

 

Vitaal en sociaal

NPO

Het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) is er voor herstel en ontwikkeling van het onderwijs tijdens en na corona. Gemeenten krijgen deze middelen voor hun rol in voorschoolse educatie, primair en voortgezet onderwijs

 

POK middelen: Rechtsbescherming

In reactie op het rapport Ongekend onrecht van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) zijn in de decembercirculaire 2021 middelen beschikbaar gesteld ter versterking van de dienstverlening van de overheid. De middelen voor Rechtsbescherming maken hier onderdeel van uit en stellen de gemeenten in staat om te werken aan een robuust rechtsbeschermingsstelsel. 

 

POK middelen: Systeemleren

De middelen voor systeemleren zijn ook onderdeel van de POK middelen en zijn in de decembercirculaire 2021 beschikbaar gesteld ter versterking van de dienstverlening van de overheid. De middelen voor Systeemleren moet gemeenten in staat stellen een lerende uitvoeringspraktijk te realiseren.

 

Gevolgen voor kinderen van complexe scheidingen verminderen

Incidentele middelen voor het ontwikkelen van een systemische aanpak om te helpen bij complexe scheidingen, waarbij naast zorg ook financiën en wonen een plek krijgen. Dit ter voorkoming van schadelijke gevolgen bij kinderen ter gevolg van complexe scheidingen bij ouders.

 

Driemilieusvoorziening

Van het ministerie VWS hebben we voor 2022 t/m 2024 voor de realisatie van de vastgoedtransitie open driemilieusvoorzieningen een specifieke uitkering ontvangen van totaal 4,2 miljoen euro.

 

Energieprijzen Sportaal

In de begroting 2023 was voor het jaar 2024 voor energiekosten Sportaal 500.000 euro opgenomen. Op basis van een nieuwe berekening is dit bijgesteld naar 613.000 euro voor 2024. Het verschil van 113.000 euro is een knelpunt. Zie hiervoor de Zomernota 2023.

 

Later realiseren taakstelling clustering sportparken

Ongeveer de helft van de besparingsopgaven kan gelet op de planning van de sluiting van de sportparken uit het raadsvoorstel wel gerealiseerd worden in 2024, daarmee resteert voor 2024 een knelpunt van 61.000 euro. De planning van het realiseren van de taakstelling vanaf 2025 is onzeker en hangt af van de uitkomsten van de haalbaarheidsonderzoeken en het vervolg daarop. Zie hiervoor de Zomernota 2023.

 

Bestrijding vogelgriep

Voor 2024 is een incidenteel bedrag opgenomen van 50.000 euro in verband met de vele extra werkzaamheden rondom het ruimen van dode vogels door de dierenambulance. Hierbij valt te denken aan extra personele inzet, inzet van extra materialen en het vaker ontsmetten van de dierenambulance. Zie hiervoor de Zomernota 2023.

 

Brede SPUK GALA

Dit betreft de regeling Specifieke uitkering versterking voor sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis 2023-2026 (SPUK BREED). De Brede SPUK-regeling is voor alle gemeenten beschikbaar gesteld. De stip op de horizon is een gezonde generatie in 2040. De Brede SPUK-regeling is voor alle gemeenten in werking gesteld om diverse afspraken uit te kunnen uitvoeren. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Hoofdlijnen Sportakkoord II, het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA).

 

Pilot schuldhulpverlening in de stadsdeelketen

Het jongerenperspectieffonds is zeer succesvol gebleken in het laagdrempelig realiseren van meer deelname aan de schuldhulpverlening, meer afgeronde schuldtrajecten en minder bewindvoering bij jongeren. Op basis van deze ervaring willen we een soortgelijke pilot (van 1 jaar) opzetten voor volwassenen in een van de stadsdeelketens van W&I. Op deze wijze kunnen we ervaren of deze laagdrempelige aanpak ook voor deze doelgroep werkt. Omdat dit een extra kop is op de nieuwe dienstverlening van de SON zijn er aan deze pilot kosten verbonden.

 

Herindicaties nieuwe inkoop Wmo-begeleiding (nieuwe regionale inkoop per 1-1-2025)

Hierbij gaat het om projectbudget (extra uitvoeringsinzet) om, in het geval van lopende indicaties en een eventuele overgang van cliënten naar een andere zorgaanbieder, te herindiceren. Deze kosten worden gedekt uit de investeringsreserve sociaal domein.

 

Herindicaties nieuwe inkoop Jeugdhulp (nieuwe regionale inkoop per 1-1-2025)

Hierbij gaat het om projectbudget (extra uitvoeringsinzet) om, in het geval van lopende indicaties en een eventuele overgang van cliënten naar een andere zorgaanbieder, te herindiceren. Deze kosten worden gedekt uit de investeringsreserve sociaal domein.

 

Aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning (per 1-1-2024) - Herindicaties, projectbudget

In de overeenkomsten is afgesproken dat iedere inwoner met een lopende indicatie op 01-01-2025 geherindiceerd is volgens het nieuwe normenkader 2019. Binnen de bestaande bezetting is hiervoor onvoldoende ruimte en daarom is extra capaciteit nodig.

 

 

Duurzaam wonen, leven, werken

Leges evenementen   

In de zomernota 2021 zijn middelen voor 2022 beschikbaar gesteld om het tekort op de legesopbrengsten niet te hoeven door te rekenen aan de evenementenbranche. Dit is in de Gemeentebegroting 2023 door een incidentele bijdrage verlengd tot en met 2024.

 

Cultuurnota

In de Zomernota 2023 is de nota van uitgangspunten voor de Cultuurnota goedgekeurd door de Raad. Hierin zijn extra incidentele middelen opgenomen voor een periode van vier jaar voor de uitvoering van het nieuwe cultuurbeleid. Het nieuwe cultuurbeleid is uitgewerkt in de nieuwe Cultuurnota die in november aan de Raad zal worden voorgelegd.

 

Achterstallig werk bij Bestemmen

Om de achterstanden weer in te halen is over 2023 en 2024 incidenteel extra capaciteit toegekend. Als er geen uitvoering gegeven was aan het wegwerken van achterstallig onderhoud liepen we het risico dat planologische situaties achterhaald waren en niet meer overeenkomen met de feitelijke situatie. Initiatiefnemers konden bovendien gedwongen worden om een afzonderlijke ruimtelijke procedure te moeten volgen. Dit zou leiden tot onnodige procedures en extra vertraging.

 

Actieplan Binnenstad inclusief Stimuleringsfonds Binnenstad Enschede

Vanuit de zomernota 2022 is voor 2023 tot en met 2025 inclusief loon- en prijscompensatie jaarlijks, in 2024 en 2025, incidenteel 925.000 euro beschikbaar voor actieplan binnenstad. Dat bestaat uit de pijlers Stimuleringsfonds Binnenstad Enschede, Experimenteerfonds, Samenwerking met partners en de uitvoeringsorganisatie met als doel het versterken van de economische structuur van de binnenstad.

 

Zero emissie binnenstad

In de begroting zijn incidentele middelen voor het invoeren van een Zero Emissie zone op het Stadserf opgenomen in 2024 van 235.000 euro. Dit leidt tot minder en schoner verkeer en is in lijn met het klimaatakkoord waarin is vastgelegd dat de 30 tot 40 grootste gemeentes van Nederland zero emissie stadlogistiek moeten hebben.

 

Pilot afval binnenstad

Het Enschedese stadserf is het visitekaartje van de stad. Deze openbare ruimte wordt als huiskamer van de stad intensief benut voor allerlei activiteiten van winkelen, wonen, recreëren, cultuurbezoek tot evenementen en demonstraties. Dit vraagt om een andere wijze van omgaan met afval. Inwoners van het stadserf ervaren de venstertijden (tot 11 uur) als beperking bij het zelf afval afvoeren. Velen van hen bezitten zelf geen auto en zijn afhankelijk van derden. We voeren t/m april 2024 een pilot uit om het aantal bijplaatsingen bij ondergrondse verzamelcontainers in de binnenstad terug te dringen en het vele vrachtverkeer waaronder afvalinzamelwagens, te beperken. Dit doen we onder andere door online dienstverlening op maat te faciliteren voor de inwoners en ondernemers in de binnenstad waarbij het afval opgehaald wordt.

 

Pilot stortquotum max. 300 kilo

Om het de inwoners makkelijker te maken om de woonomgeving schoon en netjes te houden wordt het stortquotum in 2023 verhoogd van 75 kilo naar 300 kilo. Voor deze maatregel wordt in totaal 1,2 miljoen euro beschikbaar gesteld uit het gemeentelijk middelenkader.

 

Pilot gratis ophalen grof afval

In 2025 wordt een pilot gedaan om de haalbaarheid van het gratis ophalen van grof afval te onderzoeken. Hiervoor wordt 650.000 euro beschikbaar gesteld uit het gemeentelijk middelenkader. Bij het behalen van het gewenste resultaat (=verbetering van de beeldkwaliteit/straatbeeld), valt de maatregel vanaf 2026 binnen de Afvalstoffenheffing (met als gevolg een verhoging van circa 9,50 euro per huishouden).

 

Aanpak Energiearmoede

Het Rijk heeft de gemeente Enschede een Specifieke Uitkering (SPUK) toegekend van in totaal €7,8 miljoen euro voor de aanpak van energiearmoede. De uitkering is verstrekt onder de voorwaarde dat deze middelen worden besteed aan ondersteuning van huishoudens (huurders en eigenaar bewoners) met een laag besteedbaar inkomen die te maken hebben met hoge energielasten als gevolg van gestegen energieprijzen in combinatie met de lagere energetische kwaliteit van de woningen. De middelen zijn vanaf 2022 ontvangen en zullen in de periode 2023 tot en met 2025 besteed worden.

 

Verkeersveiligheid

In lijn met het verkeersveiligheidsplan Enschede willen we de verkeersveiligheid in Enschede verbeteren. Hiervoor wordt in totaal 2,0 miljoen euro beschikbaar gesteld uit het gemeentelijk middelenkader. 

 

Spuk buitenproportionele opgave

Voor taken op het gebied van bodemsanering zijn er middelen ontvangen van het ministerie van I en W. 

 

Intensivering Economie - Foundersbijdrage Novel-T

De huidige bijdrage aan het partnerschap met Novel-T loopt per 2024 af, we zetten de samenwerking graag voort. Hiervoor is in het gemeentelijk middelenkader de reeks verlengd tot en met 2026. Budget is exclusief indexering.

 

700 jaar Enschede (TET tramemendement)

Bij de behandeling van de Zomernota 2023 is een bedrag van 60.000 euro beschikbaar gesteld voor de restauratie, terugkeer en plaatsing van de TET Tram 1.

 

Vrijetijdseconomie

In 2024 is 75.000 euro beschikbaar gesteld vanuit de aangenomen Motie Agenda Vrijetijdseconomie. De middelen zijn bedoeld om een start te kunnen maken met de uitvoering van de agenda vrijetijdseconomie en daarna verder te zoeken naar structurele middelen in de begroting.

 

Crossboss Helmerhoek

Bij de behandeling van de Zomernota 2023 is er voor het jaar 2024 incidenteel 30.000 euro beschikbaar gesteld om de ontwikkeling van een crossbos in Helmerhoek mogelijk te maken.

 

Handgeld Citymarketing

Bij de behandeling van de Zomernota 2023 is er voor het jaar 2024 incidenteel 30.000 euro beschikbaar gesteld als handgeld voor de afdeling Citymarketing.

 

 

Samenleving en bestuur

Gemeentelijke bijdrage buurtbemiddeling

Op 17 juli 2017 heeft de Gemeenteraad een motie aangenomen waarin zij het College onder ander opdraagt om buurtbemiddeling actief te ondersteunen om haar activiteiten in heel Enschede op te starten. Buurtbemiddeling ondersteunt buurtbewoners met een gezamenlijk conflict. 

 

 

Financiën en organisatie

Extra afschrijvingen meubilair

In het oude contract met de leverancier van kantoormebilair lag vast dat de bureaustoelen zouden worden teruggenomen na verloop van tijd tegen een vooraf vastgestelde prijs. Hierdoor is er gewerkt met een restwaarde waardoor de kapitaallasten lager waren. In het contract met de nieuwe leverancier staan vergelijkbare afspraken maar zonder vast gestelde prijs. In het kader van het voorzichtigheidsprincipe, en om te voldoen aan onze eigen financiële verordening, worden de afschrijvingen van de afgelopen jaren ingehaald (140.000 euro) en de nog komende jaren verhoogd.

 

Informatie Investerings Plan

Incidenteel zijn middelen beschikbaar gesteld als cofinanciering voor informatie-investeringsprojecten.

 

BRIDGE (duurzaam toegankelijk informatie en archiefbeheer)

Ten behoeve van de uitvoering van het programma BRIDGE worden incidentele uitgaven gedaan.

 

Wet Open Overheid

Door het rijk zijn meerjarig middelen ter beschikking gesteld waarvan een deel incidenteel ten behoeve van de implementatie van de wet. 

 

Direct duidelijk Enschede

Voor de jaren 2024 & 2025 is er incidenteel 150.000 euro beschikbaar voor direct duidelijk. Belangrijke onderdelen als Wet Open Overheid en Menselijke Maat vragen nog volop inzet om op een andere manier te werken. 

 

IT-transitiefonds

Voor de afronding realisatie platform cloud en het omzetten van applicaties naar de cloudomgeving is incidenteel voor 2024 en 2025 budget beschikbaar gesteld.

 

Testcapaciteit implementatie software en applicaties

Niet (goed) testen van software of platformen veroorzaakt veel problemen met betrekking tot de bedrijfscontinuïteit. Daarnaast zijn de kosten van herstel hoog. Ongeteste functionaliteiten kunnen en mogen nooit toegevoegd worden op de productie omgeving, omdat de nodige risico’s met zich meebrengen.  Voor 2024 is er incidenteel geld beschikbaar gesteld en vanaf 2025 is het voorstel om dit op te nemen in de nieuwe projectplannen om op deze manier het af te dwingen.

 

700 jaar Enschede

In 2025 vieren wij dat Enschede 700 jaar stadsrechten heeft. Tijdens het jubileumjaar zullen verschillende initiatieven georganiseerd worden. Het jubileumjaar moet iets nalaten aan de stad en haar inwoners. Voor 2024 is er een uitvoeringsbudget van 150.000 euro  gereserveerd en in 2025 is er een miljoen beschikbaar. 

 

Traineeprogramma continueren

Het traineeprogramma planning en control is succesvol gebleken als het gaat om het aantrekken van jong talent. Gezien de voorziene uitstroom en de schaarste op de arbeidsmarkt voor deze beroepsgroep, is het noodzakelijk dit programma te continueren om daarmee de instroommogelijkheden te vergroten. Hiervoor is in de begroting 2023 een incidenteel bedrag van 125.000 euro voor 2024 beschikbaar gesteld.

 

Opzet, inrichting, inbedding rechtmatigheidsverantwoording

Ten behoeve van de verplichte invoering van de rechtmatigheidsverantwoording is in de komende periode extra inzet nodig voor de inrichting en inbedding hiervan in de organisatie. Momenteel zijn en worden de belangrijkste processen hiertoe ingericht. Andere processen moeten daarna worden opgepakt. In de begroting 2023 is voor de jaren 2023 en 2024 extra budget beschikbaar gesteld, zodat het onderdeel kan worden van het dagelijkse werk.

 

 

B. Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

Programma Reserve Onttrek-kingen 2024 Stort-ingen 2024 Onttrek-kingen 2025 Stort-ingen 2025 Onttrek-kingen 2026 Stort-ingen 2026 Onttrek-kingen 2027 Stort-ingen 2027
Vitaal en sociaal Kapitaallasten vervangingsinvesteringen sport  83 0  54  0  0  0  0  0
Duurzaam wonen leven en werken Kapitaalslasten  0  26  0  26  0  26  0  26
Financiën en organisatie Loon- en priijscompensatie 4.553 0 0 0 0 0 0 0
Financiën en organisatie IT Gemeentebrede software 511  372  463 372 473 372 492 372
Financiën en organisatie H&S Werkplekinrichting  735  568 644  568  716  568  716  568
Financiën en organisatie Kapitaalslasten Brede Scholen  2.723  6.022  2.838  5.076  3.325  5.276  3.661  5.526
     8.604  6.048 3.998  6.041 4.513  6.241  4.869  6.491
Saldo mutatie structureel   2.556  -2.043 -1.729 -1.622

6.2. Staat van reserves

  Soort reserves Bedragen x  1.000 Euro Stand 31-12-2023 Dotaties 2024 Onttrek-kingen 2024 Eind-stand 2024 Eind-stand 2025 Eind-stand 2026 Eind-stand 2027
Alg Reserve grondbedrijf 25.391 710 680 25.420 25.980 25.877 25.753
Alg Weerstandvermogen 61.769 4.476 10.948 55.298 55.695 42.055 25.577
Totaal - Algemene Reserves 87.160 5.186 11.628 80.718 81.675 67.932 51.330
BR Egal Egalisatiereserve Beschermd Wonen 6.802 0 0 6.802 6.802 6.802 6.802
BR Egal Reserve parkeren 3.076 0 277 2.799 2.516 1.916 1.326
Totaal - Bestemmingsreserve - Egalisatie 9.878 0 277 9.601 9.318 8.717 8.127
BR Kap H&S - Werkplekinrichting 2.822 568 735 2.654 2.578 2.430 2.282
BR Kap IT - Gem.brede software 1.384 372 511 1.244 1.152 1.051 930
BR Kap Onderwijshuisvesting 4.754 5.083 2.722 7.115 9.354 11.306 13.171
BR Kap Reserve kapitaallasten 2.259 26 0 2.285 2.312 2.338 2.364
BR Kap Vastgoed 3.589 6.479 1.824 8.244 7.225 6.024 5.130
BR Kap Vervanging ICT 3.626 2.267 2.100 3.793 3.941 4.254 3.869
BR Kap Vervangingsinvestering sport 136 0 82 54 0 0 0
Totaal - Bestemmingsreserve - Kapitaallasten 18.571 14.794 7.975 25.390 26.561 27.402 27.746
BR Ov BR Versterking gem dienstverlening 1.960 0 0 1.960 1.960 1.960 1.960
BR Ov Dienstreserve DCW 339 0 66 272 206 139 73
BR Ov Flankerend beleid 2.381 0 940 1.441 1.341 1.241 1.241
BR Ov Gebiedsontwikkeling 1.755 150 0 1.905 2.055 2.205 2.355
BR Ov Gezond Meedoen convenant Menzis 1 0 0 1 1 1 1
BR Ov Herstel opgebroken bestrating 255 0 0 255 255 255 255
BR Ov Implementatie wetgeving informatie 930 742 712 960 990 1.020 1.050
BR Ov Integratie AZC in de wijk 102 0 0 102 102 102 102
BR Ov Investering externe activiteiten 608 1.200 1.650 158 158 158 158
BR Ov Investeringsreserve Sociaal Domein 938 0 938 0 0 0 0
BR Ov Nog uit te voeren werkzaamheden 3.998 240 75 4.163 4.250 4.086 3.923
BR Ov Raadsimpulsen 100 0 0 100 100 100 100
BR Ov Re-Integratie en Inburgering 400 0 100 300 200 100 0
BR Ov Rekeningresultaat lopend jaar 800 0 800 0 0 0 0
BR Ov Res exploitatieresult bouwvergunning 87 0 0 87 87 87 87
BR Ov Res Gemeentelijkesociale huisvesting 167 0 30 138 108 79 49
BR Ov Res Maat. opvang en verslavingzorg 4.838 0 0 4.838 4.838 4.838 4.838
BR Ov RES Strategische investeringsagenda 24.860 5.939 1.012 29.787 33.764 38.308 42.873
BR Ov Reserve duurzaamheid 1.319 0 0 1.319 1.319 1.319 1.319
BR Ov Reserve herv.agenda expl.ontw.jeugd 11.487 1.835 6.300 7.022 7.842 7.842 7.842
BR Ov Reserve Impl Wet kwaliteitsborging 572 0 0 572 572 572 572
BR Ov Reserve Implementatie Omgevingswet 1.049 0 0 1.049 1.049 1.049 1.049
BR Ov Reserve Loon- en prijscompensatie 7.472 0 4.553 2.919 2.919 2.919 2.919
BR Ov Reserve mobiliteit 13.312 3.344 2.992 13.664 13.186 13.588 13.594
BR Ov Reserve Monumentenbeleid 67 0 1 67 67 67 67
BR Ov Reserve Muziekfonds 21 0 0 21 21 21 21
BR Ov Reserve Noodfonds 894 0 1.200 -306 -306 -306 -306
BR Ov Reserve stadsverfraaiing 265 0 0 265 265 265 265
BR Ov Reserve TOZO 533 0 0 533 533 533 533
BR Ov Reserve Vrouwenopvang 3.622 0 700 2.922 2.372 2.072 2.072
BR Ov Reserve Wederopbloei 29 0 0 29 29 29 29
BR Ov Reserve wijkbudgetten 296 0 0 296 296 296 296
BR Ov Reserve Drugsbestrijding 0 500 0 500 500 500 500
BR Ov Reserve Woonoverlast 0 500 0 500 500 500 500
Totaal - Bestemmingsreserve - Overige 85.458 14.450 22.070 77.839 81.579 85.946 90.337
Eigen vermogen 201.068 34.430 41.950 193.548 199.133 189.998 177.541

Toelichting op de reserves
De doelstellingen van de reserves zijn toegelicht met behulp van zogenaamde mouse-overs op de website. De mutaties van de verschillende reserves komen in hoofdstuk 3 en 6.4 aan de orde, bij de toelichting op het onderdeel "Wat mag het kosten?"

 

Toelichting Reserve Noodfonds:

De Reserve Noodfonds laat voor de jaren 2024 en verder een negatieve stand van 0,3 miljoen euro zien. Dit komt omdat in de begroting 2023 nog wordt uitgegaan van onttrekking van 1 miljoen euro. In de rekening 2023 zal de onttrekking voor het Noodfonds naar alle verwachting uitkomen op circa 245.000 euro.  Hiermee komt de uiteindelijke eindstand van de Reserve Noodfonds per 31-12-2023 uit op 1.649.000 euro. Na onttrekking van de 1,2 miljoen euro per 2024 komt de Reserve daarmee uit op 449.000 euro positief.

6.3. Staat van voorzieningen

Soort Voorziening
Bedragen x  1.000 Euro's
Voorziening Stand 31-12-2023 Bestedingen 2024 Stortingen 2024 Eindstand 2024 Eindstand 2025 Eindstand 2026 Eindstand 2027
Voorziening voor verplichtingen, verliezen en risico s Verliesvoorziening Particulier GREX 774 0 0 774 774 774 774
Verliesvrz GREX negatieve balanswrde 8.197 0 0 8.197 8.197 8.197 8.197
Voorz DCW 400 0 0 400 400 400 400
Voorz Grondwatermonitoring 524 0 0 524 524 524 524
Voorziening ADT 9.267 0 0 9.267 9.267 9.267 9.267
Voorziening Claims 800 0 0 800 800 800 800
Vrz. oud wethouders (pensioen) 5.627 300 520 5.847 6.067 6.287 6.507
Vrz. personeel 821 150 270 940 1.083 1.225 1.368
Totaal - Voorziening voor verplichtingen, verliezen en risico s 26.408 450 790 26.748 27.111 27.473 27.836
Voorziening ter egalisatie van de kosten H&S vrz. onderhoud 1.890 467 251 1.675 1.864 1.609 1.355
Onderhoud havens 436 3 200 633 897 1.161 1.425
Onderhoud parkeergarages 2.410 630 503 2.283 1.136 1.182 1.556
Voorziening Riolering 1.484 267 0 1.217 1.035 508 24
Voorziening VBE 2.616 6.842 13.126 8.895 14.975 20.491 27.607
Vz gr onderh infrastruct kunstwerken 616 0 67 683 683 683 683
Totaal - Voorziening ter egalisatie van de kosten 9.448 8.208 14.149 15.388 20.593 25.636 32.652
Voorziening voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen Voorziening Afvalstoffen 4.079 572 0 3.508 2.936 864 292
Voorziening vervanging Riolering 0 8.500 8.500 0 0 0 0
Totaal - Voorziening voor bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen 4.079 9.072 8.500 3.508 2.936 864 292
Voorziening voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is Voorziening MST 1.092 0 8 1.101 1.101 1.101 1.101
Totaal - Voorziening voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is 1.092 0 8 1.101 1.101 1.101 1.101
Totaal 41.028 17.730 23.447 46.745 51.740 55.074 61.880

Toelichting voorzieningen

De doelstellingen van de belangrijkste voorzieningen zijn toegelicht met behulp van zogenaamde mouse-overs op de website.

 

6.4. Wat mag het kosten?

Onderstaande tabellen geven per programma inzicht in de verdeling van de baten en de lasten van de producten voor de jaren 2022 t/m 2027. De toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves spelen hierbij een belangrijke rol en zijn daarom ook opgenomen. Waar de baten en de lasten binnen één product niet aan elkaar gelijk zijn, ontstaat een resultaat. Dit resultaat kan positief of negatief zijn en komt, rekening houdend met reservemutaties op dit product, uiteindelijk ten gunste of ten laste van de algemene middelen van de gemeente Enschede.

Vitaal en sociaal

Bedragen x 1.000 euroRealisatie 2022Begroting 2023Begroting 2024Raming 2025Raming 2026Raming 2027
Sport en Gezondheid19.25920.12222.79222.31821.68021.132
Jeugdhulp76.32976.19686.28179.59575.55575.425
Onderwijs16.90218.55318.45919.84219.81111.590
Ondersteuning lokaal (WMO)53.09661.10570.06470.90868.08367.964
Ondersteuning centrumtaken (WMO)49.49660.34557.69460.05859.16558.865
Algemene bijstand levensonderhoud102.585111.396111.010111.006111.006111.006
Inkomensondersteuning30.95020.28013.93713.93613.93613.936
Schuldhulpverlening3.4445.5003.9283.9703.9703.970
Arbeidsmarktparticipatie21.62129.37329.28827.16227.27227.732
Sociale Werkvoorziening en Nieuw Beschut34.53037.41835.78834.79732.69931.651
Algemene Maatschappelijke Voorzieningen14.87314.19813.06012.36812.22111.221
Ondersteuning wijkteams14.16215.56016.26616.37116.37116.421
Stelpost onderuitputting Vitaal & Sociaal0-3.500-3.500-3.500-3.500-3.500
Opvang Ontheemden0016.00016.00016.00016.000
Totaal Lasten437.246466.546491.064484.830474.268463.411
Sport en Gezondheid1.7521.6361.0921.046605102
Jeugdhulp1.1115.8402.2192.0192.0192.019
Onderwijs11.06112.59610.70810.37010.3392.118
Ondersteuning lokaal (WMO)1.9391.9841.9191.9191.9191.919
Ondersteuning centrumtaken (WMO)1.8362.5293.2053.2053.2053.205
Algemene bijstand levensonderhoud90.235103.590103.590103.590103.590103.590
Inkomensondersteuning734375375375375375
Arbeidsmarktparticipatie4.96010.70010.0118.2798.2798.279
Sociale Werkvoorziening en Nieuw Beschut8.3288.4578.3807.7787.2687.268
Algemene Maatschappelijke Voorzieningen1161.1441.1381.1389920
Ondersteuning wijkteams22000000
Opvang Ontheemden0016.00016.00016.00016.000
Totaal Baten122.292148.851158.638155.720154.591144.876
Saldo van baten en lasten314.954317.695332.426329.110319.677318.536
Storting reserves23.2242.6411.83682111
Onttrekking reserves20.46112.1309.416800496196
Resultaat317.718308.206324.845329.131319.182318.341

Toelichting

 

 

Sport en gezondheid

 

Dit product bestaat uit de onderdelen Sport (subsidies aan sportverenigingen en de exploitatiebijdrage aan Sportaal BV) en Preventie GGZ/JGZ (waaronder de bijdrage aan het Openbaar Lichaam Gezondheid SamenTwente) en hangt samen met het subdoel 2.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten in 2024 nemen ten opzichte van de begroting 2023 toe met 2,7 miljoen euro. Deze toename wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon-en prijscompensatie (852.000 euro);
  • hogere lasten als gevolg van van een hogere bijdrage aan SamenTwente met name als gevolg van loon-en prijscompensatie (414.000 euro);
  • hogere lasten als gevolg van de intensivering van middelen voor preventieakkoord uit de gemeentebegroting 2023 (2,2 miljoen euro);
  • hogere lasten als gevolg van de intensivering van middelen uit de Begroting 2023 ten behoeve van uitgaven voor de sportnota-uitvoeringsplan sport (473.000 euro).
  • hogere lasten als gevolg van de toegekende knelpunten vanuit de Zomernota 2023 met betrekking tot extra kosten voor bestrijding van de vogelgriep en extra kosten in het kader van de Wet op de Lijkbezorging (100.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg het wegvallen incidentele intensiveringen uit de Begroting 2023 voor het terugdringen huisartsentekort / Twentse Koers en het bereikbaar maken van sport voor iedereen (100.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van het wegvallen van de incidentele middelen 2023 in het kader van het bestemmingsvoorstel Kansrijke Start (75.000 euro);
  • hogere lasten als gevolg het beschikbaar stellen van extra middelen voor de ijsbaan vanuit de Zomernota 2023 (185.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van het wegvallen van de incidentele middelen die in 2023 beschikbaar zijn gesteld voor de clustering van sportparken (781.000 euro);
  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van het beschikbaar stellen van middelen uit de Zomernota 2023 voor een kunstgrasveld en het later realiseren van de taakstelling van de clustering van sportparken (111.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van een lagere exploitatiebijdrage aan Sportaal vanwege een lager knelpunt voor energielasten (137.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van een neerwaartse bijstelling van diverse specifieke uitkeringen (284.000 euro). Zie ook bij de baten;
  • lagere lasten als gevolg het wegvallen van incidentele middelen 2023 voor frictiekosten en sanering kunstgrasvelden van Sportaal (220.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van diverse kleinere posten (38.000 euro).

De baten nemen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 af met 544.000 euro. Deze afname wordt veroorzaakt door:

  • lagere baten als gevolg van het wegvallen van de bijdragen in 2023 van andere gemeenten in Twente aan het exploitatietekort van de ijsbaan (261.000 euro);
  • lagere baten door een verlaging van een aantal specifieke uitkeringen, te weten Sport BTW, Sportakkoord, Preventieakkoord en Brede Spuk Gala (284.000 euro);
  • lagere baten als gevolg van kleine verschillen (1.000 euro).

 

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

  • vanaf 2025 dalen de lasten met 363.000 euro als gevolg van een lagere raming voor energielasten voor Sportaal hetgeen leidt tot een lagere exploitatiebijdrage vanuit de gemeente;
  • vanaf 2025 een hogere exploitatiebijdrage aan Sportaal (462.000 euro) ten behoeve van de nieuwbouw van het zwembad. Deze bijdrage wordt grotendeels binnen dit product gedekt;
  • vanaf 2026 en 2027 een daling van ruim 0,4 miljoen euro aan lasten en baten als gevolg van een neerwaartse bijstelling van de Brede Spuk Gala.

 

Jeugdhulp

 

Dit product bestaat uit de onderdelen Consultatie & Diagnostiek, Ondersteuningsbehoeften Jeugdhulp, Wonen & Verblijf, Maatregelenhulp, Beschikbaarheidsvoorzieningen, Landelijk Transitie Arrangement, Onderwijs Jeugdhulp Arrangement en Vervoer maatschappelijke deelname. Het product hangt samen met het subdoel 3.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten nemen in 2024 toe met 10,1 miljoen euro ten opzichte van de begroting 2023. Deze toename wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • hogere lasten voor de groei op uitgaven voor Jeugdhulp als gevolg van het woonplaatsbeginsel, volumegroei en stijging van de gemiddelde kosten per cliënt (6,3 miljoen euro); deze onderdelen van groei aan uitgaven zijn opgenomen als knelpunten in het Middelenkader Zomernota en worden in 2024 nog gedekt uit de beschikbare middelen in de reserve "hervormingsagenda en exploitatieontwikkeling jeugd" (zie ook baten);
  • hogere lasten als gevolg van de inschatting van de uitkomsten uit het onderzoek "reële prijs" (2,5 miljoen euro); de contracten voor Jeugdhulp en Wmo zijn voor de jaren 2023 en 2024 eenzijdig verlengd en na juridische toetsing is gebleken dat gemeenten verplicht zijn om bij het verlengen van de raamovereenkomsten opnieuw te beoordelen of er sprake is van een reëel tarief. In de huidige marktomstandigheden zal dat leiden tot een bijstelling van de huidige tarieven;
  • lagere lasten door het vervallen van specifieke uitkeringsmiddelen (SPUK) voor regionale activiteiten voor investeringen in de (kleinschaligheid naar) driemilieusvoorzieningen waarvoor Enschede als centrumgemeente fungeert (3,6 miljoen euro), zie ook baten;
  • hogere lasten vanuit verdere afspraken met het Rijk over de Hervormingsagenda Jeugd (1,1 miljoen euro); enerzijds vervalt de rijkskorting uit het coalitie-akkoord voor Jeugd (1,1 miljoen euro voordeel) en is een deel van de besparingen uit de Hervormingsagenda voor 2024 en 2025 teruggedraaid (1,0 miljoen euro voordeel), anderzijds is er sprake van een afdracht (1,0 miljoen euro nadeel) aan het benodigde landelijke investeringsbudget voor de Hervormingsagenda; 
  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijsindexatie voor 2024 (3,0 miljoen euro);
  • hogere lasten als gevolg van tariefstijging 2023 op basis van nacalculatie op de OVA-indexatie 2022 waardoor de tarieven met 0,76% extra verhoogd moeten worden conform contractuele afspraken (515.000 euro); dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • hogere lasten ten behoeve van de extra inzet voor de te verwachten herindicaties (250.000 euro) voortvloeiend uit de nieuwe regionale inkoop vanaf 2025;  
  • hogere lasten door een aantal kleine mutaties uit gemeentefondscirculaires voor o.a. werkdrukverlaging en inzet jeugdhulp in AZC's (53.000 euro).

De baten nemen in 2024 af met 3,6 miljoen euro. Het gaat hier om de (per saldo) wijziging in de middelen voor de specifieke uitkeringen voor de driemilieusvoorzieningen (centrummiddelen ten behoeve van investeringen in kleinschalige woonvoorzieningen).

 

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

  • de lasten nemen af door de rijkskorting op Jeugd uit het coalitieakkoord (5,8 miljoen euro). Uitgangspunt is dat deze korting tot een evenredige afname van de uitgaven leidt;
  • de lasten nemen af vanuit de Hervormingsagenda door oplopende rijksbezuinigingen (5,0 miljoen euro).

 

Onderwijs

 

Dit product bestaat uit de onderdelen Onderwijsachterstandenbeleid, Lokaal Educatieve Agenda, Leerlingenvervoer, Leerplicht RMC, Voortijdig schoolverlaten (VSV) en Handhaving Kinderopvang. Het product hangt samen met de subdoelen 3.01 en 3.03 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 


De lasten in 2024 nemen ten opzichte van de Begroting 2023 af met 95.000 euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere lasten door afloop van de eenmalige extra middelen voor RMC/VSV (105.000 euro);
  • lagere lasten door het vervallen van de incidentele middelen Nationaal Programma Onderwijs (915.000 euro). Deze middelen zijn bedoeld voor voorschoolse educatie in primair en voortgezet onderwijs tijdens en na corona;
  • lagere lasten door het wegvallen van middelen vanuit meeneemregeling voorgaande jaren Onderwijsachterstandenbeleid (820.000 euro);
  • lagere lasten voor Kinderopvang Handhaving en Toezicht, Zomernota 2023 (75.000 euro);
  • lagere lasten door wegvallen eenmalige middelen gemeentefonds voor Leerlingenvervoer Oekraïners, meicirculaire 2023 (150.000 euro) en diverse kleinere verschillen (65.000 euro);
  • hogere lasten door toekenning van loon- en prijscompensatie (360.000 euro);
  • hogere lasten voor de compensatie tariefstijging aanbesteding Leerlingenvervoer, Zomernota 2023 (800.000 euro);
  • hogere lasten door ophoging van het budget Kansengelijkheid, Zomernota 2023 (875.000 euro).

De baten nemen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 af met 1,9 miljoen euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • afloop eenmalige extra middelen RMC/VSV (105.000 euro);
  • lagere baten als gevolg van vervallen incidentele middelen Nationaal Programma Onderwijs (915.000 euro);
  • lagere baten als gevolg van wegvallen middelen meeneemregeling voorgaande jaren Onderwijsachterstandenbeleid (820.000 euro) en reguliere RMC-subsidie (50.000 euro)

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

  • de periode van het Onderwijsachterstandenbeleid loopt van 2023-2026. In 2027 start een nieuwe periode, op dit moment is het bijbehorende budget nog niet bekend. 

Ondersteuning lokaal (Wmo)

Dit product bestaat uit de onderdelen Consultatie & Diagnostiek, Ondersteuningsbehoefte, Wonen & Verblijf, Ondersteuning huishouden en Hulpmiddelen & Diensten. Dit product hangt samen met het subdoel 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten nemen in 2024 toe met 9,0 miljoen euro ten opzichte van de begroting 2023. Deze toename bestaat uit de volgende ontwikkelingen:

  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (2,5 miljoen euro);
  • hogere lasten als gevolg van de inschatting van de uitkomsten uit het onderzoek "reële prijs" (2,4 miljoen euro); de contracten voor Jeugdhulp en Wmo zijn voor de jaren 2023 en 2024 eenzijdig verlengd en na juridische toetsing is gebleken dat gemeenten verplicht zijn om bij het verlengen van de raamovereenkomsten opnieuw te beoordelen of er sprake is van een reëel tarief. In de huidige marktomstandigheden zal dat leiden tot een bijstelling van de huidige tarieven;
  • hogere lasten als gevolg van tariefstijging 2023 op basis van nacalculatie op de OVA-indexatie 2022 waardoor tarieven met 0,76% extra verhoogd moeten worden conform contractuele afspraken (170.000 euro); Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • hogere lasten als gevolg van de effecten van aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning voor de implementatie van een nieuw normenkader, de harmonisering van het uurtarief (2 miljoen euro). Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • hogere lasten als gevolg van projectbudget (extra uitvoeringsinzet) voor herindicaties Huishoudelijke Ondersteuning (500.000 euro); Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • hogere lasten als gevolg van projectbudget (extra uitvoeringsinzet) voor herindicaties Wmo-Begeleiding (250.000 euro);
  • hogere lasten door reguliere volumegroei Wmo (440.000 euro), het betreft de groei als gevolg van demografische ontwikkelingen Enschede (vergrijzing) en het daadwerkelijke beroep op de zorg. Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • hogere lasten als gevolg van de effecten van de aanbesteding Vervoer (zorgvervoer en collectief vervoer); de stijging in tarieven overstijgt de gemeentelijke loon- en prijscompensatie (300.000 euro). Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • hogere lasten als gevolg van tariefstijgingen bij hulpmiddelen en diensten (490.000 euro); de daadwerkelijke indexatie ligt hoger dan de gemeentelijke loon- en prijscompensatie. Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen; 
  • hogere lasten als gevolg van tariefstijgingen bij Huishoudelijke Ondersteuning (500.000 euro); de daadwerkelijke indexatie ligt hoger dan de gemeentelijke loon- en prijscompensatie. Dit verschil is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • lagere lasten vanwege (verdere) realisatie van de taakstelling transformatie Huishoudelijke Ondersteuning (200.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg verlaging van het rijksbudget (diverse circulaires) (86.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van de overheveling van budget voor algemene voorzieningen naar arbeidsmarktparticipatie (210.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van een verlaging van het rijksbudget (meicirculaire 2022, coalitieakkoord) voor valpreventie (50.000 euro);

 

De baten nemen in 2024 af met 65.000 euro ten opzichte van de begroting 2023. Deze afname wordt veroorzaakt door lagere eigen bijdrage binnen Hulpmiddelen en Diensten, onderdeel vervoersdiensten (CVV vervoer).

  

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

  • een verlaging van de lasten (in 2026) als gevolg van een taakstellende besparing (door wijziging Rijksbeleid) in relatie tot de eigen bijdrage (2,3 miljoen euro).

 

Ondersteuning centrumtaken (Wmo)

 

Dit product bestaat uit de onderdelen Beschermd wonen, Maatschappelijke opvang en Vrouwenopvang en hangt samen met de subdoelen 1.02 en 3.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten dalen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 met 2,7 miljoen euro. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • een daling van de lasten als gevolg van de inzet uit het verwachte resultaat 2024 bij Beschermd wonen op het aandeel van de gemeente Enschede ten behoeve van het gemeentelijk middelenkader zoals besloten bij de Zomernota 2023 (2,5 miljoen euro);
  • een daling van de lasten als gevolg van het (vooralsnog) stoppen van de decentralisatie-uitkering voor het Nationaal Actieplan Dakloosheid. Er worden wel nieuwe middelen vanaf 2024 verwacht maar er is nog geen uitsluitsel over het exacte bedrag en de vorm van de toekenning van middelen (1,3 miljoen euro);
  • een stijging van de lasten als gevolg van het toekennen van loon-en prijscompensatie van de budgetten voor Maatschappelijke opvang en Vrouwenopvang (1,0 miljoen euro);
  • een stijging van de lasten als gevolg van een ophoging van de budgetten vanwege aanpassingen van de budgetten via de rijkscirculaires (129.000 euro);
  • een daling van de lasten als gevolg van het vervallen van het incidenteel beschikbaar gestelde budget bij de Begroting 2023 voor de kosten van Bed, Bad en Brood (75.000 euro);
  • een stijging van de lasten als gevolg van het ophogen van de lasten voor het Centrum voor Seksueel Geweld vanwege de bijdrage van de gemeenten Arnhem en Apeldoorn, omdat Enschede deze taken ook voor deze regio's uitvoert. Zie ook bij de baten (70.000 euro).

De baten stijgen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 met 675.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • een stijging van de baten als gevolg van de bijdrage van de regiogemeenten voor de medefinanciering van loon-en prijsstijgingen voor de Maatschappelijke opvang en Vrouwenopvang (605.000 euro);
  • een stijging van de baten als het volg van het opnemen van de bijdragen in de begroting afkomstig van de gemeenten Arnhem en Apeldoorn voor het Centrum voor Seksueel Geweld. 

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

  • een stijging van de lasten voor Beschermd wonen als gevolg van het wegvallen van de incidentele bijdrage vanuit beschermd wonen voor het middelenkader vanaf 2025 (2,5 miljoen euro);
  • een daling van de lasten vanaf 2026 als gevolg van het stoppen van de decentralisatie-uitkering voor Kind-en Gezinsbescherming (635.000 euro);
  • een stijging van de lasten bij Vrouwenopvang voor extra uitgaven in het kader van de regiovisie omtrent de aanpak van huiselijk geweld  (150.000 euro in 2025 oplopend naar 300.000 euro in 2027) en een stijging voor het mogelijk maken van lokale initiatieven (250.000 euro in 2026). Deze bedragen zullen worden onttrokken aan de hiervoor ingestelde bestemmingsreserve.

 

 

Algemene bijstand levensonderhoud

 

Dit product bestaat uit de onderdelen Algemene bijstand levensonderhoud, Loonkostensubsidie en Besluit Bijstand voor Zelfstandigen en hangt samen met de subdoelen 1.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten dalen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 met 400.000 euro. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere lasten als gevolg van het wegvallen van compensatie voor het knelpunt op de BUIG (700.000 euro);
  • hogere lasten door toekenning van loon-en prijscompensatie (300.000 euro).

Inkomensondersteuning

 

Dit product bestaat uit de onderdelen Bijzondere inkomensvoorzieningen, Individuele bijzondere bijstand en uit middelen voor de collectieve ziektekostenverzekering. Dit product hangt samen met de subdoelen 1.01 en 3.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'.  

 

De lasten dalen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 met 6,34 miljoen euro. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere lasten door het vervallen van de incidentele middelen voor de Energietoeslag  (6,27 miljoen euro);
  • lagere lasten door het vervallen van middelen voor het Noodfonds  (1 miljoen euro);
  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie  (550.000 euro);
  • hogere lasten voor de gezamenlijke huisvesting van Armoedepartners, Zomernota 2023  (100.000 euro);
  • hogere lasten als gevolg van de verwachte toename van het bereik, zoals opgenomen in de nota Rondkomen met je inkomen (160.000 euro);
  • hogere lasten door het weer beschikbaar komen van middelen vanuit het Middelenkader van de Gemeentebegroting 2022-2025  (120.000 euro).

Schuldhulpverlening

 

Dit product hangt samen met het subdoel 1.01 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten voor het product Schuldhulpverlening nemen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 af met 1,57 miljoen euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere lasten door vervallen van de middelen voor Vroegsignalering vanuit de meicirculaire 2023 (840.000 euro), waar de Wijkwijzers voor 127.000 euro uit worden betaald in 2024;
  • lagere lasten voor Vroegsignalering door het wegvallen vanuit de resultaatsbestemming Jaarrekening 2022 (440.000 euro);
  • lagere lasten voor Armoede en Schulden van de meicirculaire 2023 (580.000 euro);
  • lagere lasten door wegvallen van de middelen voor Nazorg en Coaching uit kadernota Rondkomen met je Inkomen (85.000 euro);
  • hogere lasten door de toekenning van loon- en prijscompensatie 290.000 euro;
  • hogere lasten voor de Pilot schuldhulpverlening in de stadsdeelketen, Zomernota 2023 (85.000 euro).

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn: 

  • In de Zomernota 2023 is een knelpunt opgenomen voor het nieuwe dienstverleningsmodel van de Stadsbank. Dit model is per 1 januari 2023 van start gegaan. Het Rijk heeft landelijk gezien structureel 40 miljoen begroot voor Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden. Voor 2023 is dit reeds verdeeld onder de gemeenten en daarmee wordt dit knelpunt afgedekt. Voor 2024 en verder heeft het Rijk de begrote budgetten echter nog niet verdeeld. Het ministerie heeft toegezegd dat dit op een later moment alsnog gebeurd.
  • Voor Vroegsignalering komt in 2024 nog via het Gemeentefonds middelen beschikbaar. Daarnaast wordt gewerkt aan een voorstel om de niet gebruikte middelen 2023 van de Vroegsignalering mee te nemen in een Egalisatiereserve, zodat deze middelen ook de komende jaren kunnen worden ingezet voor Vroegsignalering.

 

Arbeidsmarktparticipatie

 

Dit product bestaat uit lokale arbeidsmarktparticipatie, regionale arbeidsmarktparticipatie en Inburgering en hangt samen met de subdoelen 1.01, 3.02 en 3.03 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten van het product Arbeidsmarktparticipatie nemen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 af met 85.000 euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere lasten door een lagere vergoeding voor de kosten van het Regionaal Mobiliteitsteam (600.000 euro);
  • lagere lasten door het wegvallen van incidentele rijksmiddelen in 2022 en 2023 (750.000 euro); Het gaat daarbij om Taallessen voor ontheemde Oekraïners, begeleiding van jongeren naar Werk en aanvullende uitvoeringsbudgetten wet Inburgering;
  • lagere lasten door een verlaging van de specifieke uitkering van het rijk voor de kosten van de leerroutes in het kader van de inburgering van statushouders (230.000 euro);
  • lagere lasten door het wegvallen van een incidenteel budget ten behoeve van Breed offensief (130.000 euro);
  • hogere lasten door een verhoging van rijksmiddelen voor de uitvoering van educatie (taal- en rekenlessen (200.000 euro);
  • hogere lasten door de toekenning van een budget bij de Zomernota 2023 voor de invulling van de functie van privacy officer (200.000 euro);
  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (780.000 euro);
  • hogere lasten door een extra budget vanuit het Ministerie vvan SZW voornamelijk als gevolg van de uitbreiding van de doelgroep van de bijstand (235.000 euro);
  • hogere lasten door een overheveling van een budget vanuit de Wmo (210.000 euro).

 

De baten van het product Arbeidsmarktparticipatie nemen in 2024 ten opzichte van de begroting 2023 af met 689.000 euro. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere baten door een verlaging van de specifieke uitkering van het rijk voor de kosten van de leerroutes in het kader van de inburgering van statushouders (233.000 euro);
  • lagere vergoeding vanuit het ministerie van SZW voor de uitvoeringskosten van het regionaal mobiliteitsteam (600.000 euro);
  • lagere baten door het wegvallen van detacheringsopbrengsten bij Divosa (50.000 euro);
  • hogere baten door een hogere rijksbijdrage voor de uitvoering van educatie (194.000 euro).

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

  • in 2025 stopt de aanvullende incidentele rijksbijdrage voor de uitvoering van Inburgering (300.000 euro);
  • vanaf 2025 stopt de rijkssubsidie voor de werkzaamheden van het Regionaal mobiliteitsteam (1,8 miljoen euro).

Sociale werkvoorziening en Nieuw Beschut

 

Dit product bestaat uit de onderdelen SW Beschut werk, SW Detachering, SW Begeleid werken en Nieuw beschut en hangt samen met de subdoelen 1.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten van het product Sociale Werkvoorziening en Nieuw Beschut nemen in 2024 af met 1,6 miljoen euro ten opzichte van de begroting 2023. Deze afname wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere loonkosten van SW-medewerkers als gevolg van het krimpende personeelsbestand van de ‘oude’ Wsw leiden tot een verlaging van 2,1 miljoen euro;
  • Hogere loonkosten van medewerkers Beschut werk door een toenemend personeelsbestand (500.000 euro);
  • hogere lasten voornamelijk als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (300.000 euro);
  • lagere lasten door een hogere (interne) bijdrage vanuit Arbeidsmarktparticipatie voor de uitvoering van Nieuw beschut (200.000 euro);
  • lagere lasten door het wegvallen van een incidentele subsidie voor innovatie (100.000 euro).

De baten van het product Sociale Werkvoorziening en Nieuw beschut nemen in 2024 af met 77.000 euro ten opzichte van de begroting 2023. En wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • hogere baten door een stijging van de loonkostensubsidie met 470.000 euro;
  • lagere baten door het wegvallen van een incidentele subsidie voor innovatie (100.000 euro);
  • lagere baten door een afname van transitievergoedingen (211.000 euro);
  • lagere opbrengsten uit omzet als gevolg van een krimpend personeelsbestand (236.000 euro).

'Opvallende' meerjarige trendbreuken zijn:

  • vanaf 2025 is sprake van enerzijds een daling van de lasten door de blijvende afname van de SW-populatie en anderzijds een stijging vanwege de instroom van Nieuw beschut. De afname van de oude SW-populatie is echter groter dan de nieuwe instroom, waardoor de lasten per saldo verder afnemen.

Algemene maatschappelijke voorzieningen

Dit product bestaat uit de onderdelen Welzijn, Mantelzorg, Transformatie, Vrijwilligerswerk, Integratie, Jongerenwerk, Opvoedondersteuning, Speeltuinwerk en Overige voorliggende voorzieningen. Dit product hangt samen met de subdoelen 2.01, 2.02, 3.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'. 

 

De lasten dalen in 2024 met 1,2 miljoen euro ten opzichte van de begroting 2023 . Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • lagere lasten door het wegvallen middelen voor prioriteiten afkomstig uit het coalitieakkoord. Dit betreft inclusief beleid (100.000 euro) en tegengaan eenzaamheid (160.000 euro);
  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (435.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van het vervallen van incidentele middelen (bestemmingsvoorstellen Jaarrekening 2022; 500.000 euro); dit betreft mantelzorg (50.000 euro), bijdrage aan de SES (360.000 euro) en sociale basis (90.000 euro);
  • lagere lasten als gevolg van een lagere onttrekking (bijdrage) uit de Investeringsreserve Sociaal domein (1,1 miljoen euro);
  • hogere lasten ter dekking van de Wijkwijzers (254.000 euro);

Opvallende meerjarige trendbreuken zijn:

  • Het wegvallen van de bijdrage Brede SPUK GALA van circa 1 miljoen euro in 2027.

 

 

Ondersteuning wijkteams

Dit product bestaat uit de taken van de wijkteams, de werkbudgetten voor beleid en uitvoering, de regionale taken/bijdrage voor Jeugd en Gezin en hangt samen met de subdoelen 2.02, 3.01 en 3.02 van de strategische opgave 'Inclusief Enschede'.

 

De lasten nemen in 2024 toe met 706.000 euro ten opzichte van de begroting 2023. Deze toename wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • hogere lasten als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie (608.000 euro);
  • hogere lasten door de autonome groei binnen Jeugd en Wmo (150.000 euro). De populatie en vraag naar ondersteuning door het wijkteam neemt zodanig toe dat dit tot extra kosten leidt. Dit is als knelpunt in het middelenkader opgenomen;
  • hogere lasten in verband met de aanpak van mensenhandel (75.000 euro). Er is sprake van een toename in de casuïstiek mensenhandel. Deze toename leidt tot meer werk waarbij extra middelen nodig zijn voor de aanpak van mensenhandel. Dit punt is als prioriteit in het middelenkader opgenomen;
  • lagere lasten door een overheveling naar het product Algemene Maatschappelijke Voorzieningen voor de dekking van de Wijkwijzers (127.000 euro).

Stelpost onderuitputting Vitaal en sociaal

 

In de Zomernota 2021 is een stelpost bij Vitaal & Sociaal opgenomen van 3,5 miljoen euro. Deze is ingesteld om te anticiperen op onderuitputting op budgetten binnen het begrotingsprogramma Vitaal & Sociaal. Er zijn geen afwijkingen op de lasten en baten.

Opvang ontheemden

Vanaf 2024 valt het product Opvang Ontheemden onder Vitaal en Sociaal, voorheen Samenleving en Bestuur.

 

De lasten nemen in 2024 toe met 16 miljoen euro ten opzichte van de begroting 2023. Deze toename wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • vanuit het Rijk ontvangen we een normvergoeding, 83 euro per dag per gerealiseerde opvangplek. Deze middelen omvatten onderdak in onderdak in opvangvoorzieningen, een maandelijkse financiële toelage ten behoeve van voedsel, kleding en andere persoonlijke uitgaven (eet- en leefgeld) recreatieve en educatieve activiteiten, een verzekering tegen financiële gevolgen van wettelijke aansprakelijkheid en betaling van buitengewone kosten. 

Reserves

 

Hieronder wordt een toelichting gegeven op de verschillen die optreden tussen de begrotingsjaren in de mutatie(s) van de reserves. Per saldo nemen de reserves toe met 1,9 miljoen euro.

De mutatie op stortingen (805.000 euro) in de reserves ten opzichte van de begroting 2023 betreft:

  • Reserve hervormingsagenda en exploitatieontwikkeling Jeugdhulp (805.000 euro): de dotatie aan de reserve daalt door een afname van de extra ontvangen rijksmiddelen Jeugdhulp. Deze extra middelen worden (na aftrek bijdrage algemene middelen en eerdere knelpunten) in de reserve gestort voor de jaren 2022 tot en met 2025.

De mutatie op onttrekkingen (2,7 miljoen euro) aan de reserves ten opzichte van de begroting 2023 betreffen:

  • een daling van 1,9 miljoen euro als gevolg van het vervallen van de bestemmingsvoorstellen uit de Jaarrekening 2022 en decembercirculaire 2022 (o.a. Mantelzorg, Speeltuinen, Sociale Basis, Inburgering, Uitvoering en Implementatie Breed Offensief, Maatregelen energierekening en de investeringen via de investeringsreserve sociaal domein); deze middelen zijn in 2023 aan de reserve weerstandsvermogen onttrokken;
  • een toename van 6,3 miljoen euro voor Jeugd: in het middelenkader 2024 wordt op voorhand een onttrekking aan de reserve begroot voor de effecten van het woonplaatsbeginsel, volumegroei en stijging van de gemiddelde kosten per cliënt;
  • een daling van 6,1 miljoen euro van de reserve voor Inkomensondersteuning. Deze afname wordt veroorzaakt door het vervallen van de onttrekking voor de Energietoeslag (6,3 miljoen euro) en een hogere onttrekking aan de reserve Noodfonds (200.000 euro);
  • een daling van 400.000 euro van de reserve voor Onderwijs vanwege de eenmalige onttrekking aan de reserve in 2023 voor Kansengelijkheid;
  • een daling van 27.000 euro van de reserve maatschappelijke functie sport vanwege het incidentele karakter van deze uitgaven in 2023 die hieruit gedekt werden;
  • een daling van 531.000 euro uit de reserve investeringsagenda vanwege het incidentele karakter van deze uitgaven 2023 in het kader van de clustering van sportparken.

 

 

 

Duurzaam wonen, leven, werken

Bedragen x 1.000 euroRealisatie 2022Begroting 2023Begroting 2024Raming 2025Raming 2026Raming 2027
Cultuur, Evenementen en Citymarketing22.92423.21923.82024.01524.52324.804
Duurzaamheid6933.4673.1263.152246246
Bestemmen, Vergunnen, Toezicht en Handhaving12.62813.59813.34812.88012.86112.861
Stedelijke ontwikkeling2.6207.0867.5333.8963.9013.906
Grondbedrijf21.82428.75317.18717.7078.7874.543
Locatieontwikkeling5.0145.9005.3116.0645.8475.847
Parkeerbeheer11.17912.01012.48812.86313.72714.108
Begraafplaatsen1.2331.2111.2591.2591.2591.259
Verkeersinfrastructuur en beleid13.2474.9016.7106.7576.2966.692
Beheer en Onderhoud Openbare Ruimte31.31433.22536.48434.66034.65534.818
Riolering18.55418.84720.05620.61021.61322.183
Afvalstoffen24.66326.77129.02628.63727.98727.987
Dienstverlening aan ondernemers9901.2681.3141.3151.3161.317
Versterken economische structuur7.2055.7356.2526.2485.3235.048
Totaal Lasten174.086185.991183.912180.063168.341165.620
Cultuur, Evenementen en Citymarketing652732340340299299
Duurzaamheid63.2412.8802.90600
Bestemmen, Vergunnen, Toezicht en Handhaving5.1984.9284.5914.5914.5914.591
Stedelijke ontwikkeling4483.0593.760220220220
Grondbedrijf17.65728.39016.80717.5248.4284.183
Locatieontwikkeling6506380000
Parkeerbeheer12.45213.65514.10714.92215.46815.860
Begraafplaatsen584573595595595595
Verkeersinfrastructuur en beleid3.84950464505050
Beheer en Onderhoud Openbare Ruimte3.2333.8214.3262.3902.3902.390
Riolering18.55418.84720.05620.61021.61322.183
Afvalstoffen24.29425.79327.59427.59427.59427.594
Dienstverlening aan ondernemers514446474849
Versterken economische structuur2.54300000
Totaal Baten90.169103.77095.56691.78881.29578.014
Saldo van baten en lasten83.91782.22188.34688.27587.04687.606
Storting reserves17.71420.09510.3838.5977.2896.915
Onttrekking reserves24.59621.1345.0384.5843.0593.072
Resultaat77.03581.18293.69292.28891.27591.449

Toelichting

 

  

Cultuur, Evenementen en Citymarketing

 

Lasten

De lasten in 2024 zijn in totaal 601.000 euro hoger ten opzichte van 2023. De oorzaken hiervoor zijn: 

  • lagere lasten Spuk jongerencultuur (295.000 euro);
  • hogere lasten uitvoering nieuwe cultuurnota (740.000 euro), aanvullend wordt 240.000 euro in de reserve uitvoering cultuurnota gestort voor uitvoering komende jaren;
  • hogere lasten uitvoering nieuwe evenementennota (300.000 euro);
  • hogere lasten toepassen loon- en prijscompensatie instellingen (708.000 euro);
  • hogere lasten aangenomen motie handgeld Citymarketing (30.000 euro)
  • lagere lasten besteding rijksmiddelen coronagelden (530.000 euro);
  • lagere lasten bijdragen broedplaatsen (114.000 euro);
  • lagere lasten bijdrage compensatie energielasten culturele instellingen (182.000 euro);
  • lagere lasten bijdrage Dutch Innovation Days (56.000 euro).

Baten

De baten in 2024 zijn in totaal 392.000 euro lager ten opzichte van 2023. De oorzaken hiervoor zijn: 

  • lagere baten vanuit het Rijk voor Spuk jongerencultuur (295.000 euro);
  • lagere baten van de Provincie voor bijdragen aan broedplaatsen (97.000 euro).

Reserves

  • In 2024 is een onttrekking begroot voor een bedrag van 75.000 euro uit de reserve uitvoering culturele activiteiten vanuit eerder ontvangen Coronamiddelen van het Rijk. In 2023 was hiervoor een onttrekking begroot van 955.000 euro vanuit de Coronamiddelen. Het verschil is 880.000 euro lagere onttrekking in 2024.
  • In 2024 is een storting begroot voor een bedrag van 240.000 euro in de reserve uitvoering nieuwe cultuurnota. In 2023 heeft er geen mutatie plaatsgevonden. Het verschil is 240.000 euro hogere storting in 2024.

Duurzaamheid

 

Lasten

De lasten in 2024 zijn in totaal 340.000 euro lager ten opzichte van 2023 door:

  • lagere lasten doordat in 2023 incidenteel middelen beschikbaar waren voor de dekking van de kosten voor zero-emissiezones (387.000 euro);
  • hogere lasten doordat de middelen die het Rijk beschikbaar stelt voor de uitvoering van het klimaatakkoord in 2024 iets hoger zijn (47.000 euro).

Baten

De baten in 2024 zijn in totaal 361.000 euro lager ten opzichte van 2023 door:

  • lagere baten doordat in 2023 incidenteel middelen beschikbaar waren voor de dekking van de kosten voor zero-emissiezones (387.000 euro);
  • hogere baten doordat de middelen die het Rijk beschikbaar stelt voor de uitvoering van het klimaatakkoord in 2024 iets hoger zijn (26.000 euro).

Ontwikkeling meerjarenbegroting

Het Rijk heeft een beschikking afgegeven voor de dekking van de kosten in het kader van het klimaatakkoord tot en met 2025. Er is al een toezegging gedaan dat ook voor de periode tot en met 2030 geld beschikbaar gesteld wordt.

 

Bestemmen, Vergunnen, Toezicht en Handhaving

 

Lasten

De lasten in 2024 zijn in totaal 250.000 euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • hogere lasten voor loon- en prijscompensatie (596.000 euro);
  • lagere incidentele lasten voor wegvallen dekking voor de omgevingswet (150.000 euro);
  • lagere incidentele lasten voor de invoering van de Wet Kwaliteitsborging (75.000 euro);
  • hogere structurele lasten verbonden partij Omgevingsdienst Twente (236.000 euro);
  • lagere incidentele lasten voor knelpunt capaciteit handhaving bouwen en milieu (440.000 euro);
  • hogere structurele lasten om uitvoering te geven aan de motie intensivering handhaving buitengebied (180.000 euro);
  • lagere lasten door nieuwe kostendekkendheidsberekening (597.000 euro).

Baten

De baten in 2024 zijn in totaal 336.000 euro lager ten opzichte van 2023 door het toekennen van loon- en prijscompensatie bij Vergunnen (261.000 euro hoger) en verlaging door nieuwe kostendekkendheidsberekening (597.000 euro lager).

 

Ontwikkelingen meerjarig

In 2025 is er een daling van de lasten van 468.000 euro ten opzichte van 2024. Dit wordt veroorzaakt door:

  • lagere incidentele lasten voor knelpunt leges evenementen (240.000 euro);
  • lagere incidentele lasten voor loon- en prijscompensatie (20.000 euro);
  • lagere incidentele lasten voor achterstallige werkzaamheden bij bestemmen die in 2023 en 2024 weggewerkt zijn (180.000 euro);
  • lagere incidentele lasten voor onder andere vanuit het Rijk ontvangen middelen voor energie handhaving etc. (28.000 euro);

 

Stedelijke ontwikkeling

 

Lasten

De lasten in 2024 zijn in totaal 447.000 euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • lagere lasten doordat er in 2023 kosten zijn gemaakt voor de omgevingsvisie (440.000 euro);
  • lagere lasten doordat er in 2023 kosten zijn gemaakt voor Huisvesting aandachtsgroepen. Hiervoor was een specifieke uitkering beschikbaar (470.000 euro);
  • lagere lasten doordat er in 2023 voor de in de reserve strategische investeringsagenda gereserveerde middelen voor de DIA’s Twekkelerveld en Zuid zijn besteed aan de voorbereidings- en proceskosten voor deze DIA’s (600.000 euro);
  • lagere lasten doordat er in 2023 incidenteel middelen beschikbaar waren in het kader van de Wet goed verhuurderschap (109.000 euro);
  • lagere lasten doordat er in 2023 incidenteel middelen beschikbaar waren gesteld voor de kosten van de beleidscapaciteit voor wonen en zorg (100.000 euro);
  • lagere lasten doordat er in 2023 incidenteel middelen beschikbaar waren gesteld door het Rijk voor de kosten met betrekking tot de subsidie Flexwoningen spoedzoekers (50.000 euro);
  • lagere lasten door diverse kleine oorzaken (55.000 euro);
  • hogere lasten doordat de kosten met betrekking tot de specifieke uitkering Aanpak Energiearmoede in 2024 hoger zijn dan in 2023 (1,17 miljoen euro);
  • hogere lasten door een stevige toename van diverse gemeentelijke werkzaamheden met betrekking tot Wonen, zowel in beleid als in uitvoering. Dit naar aanleiding van de uitwerking van de nationale woon- en bouwagenda in wetten en beleid (500.000 euro);
  • hogere lasten door de nieuwe wet versterking regie volkshuisvesting. Hierdoor zijn we verplicht een urgentieverordening uit te werken en deze uit te voeren (100.000 euro);
  • hogere lasten doordat er vanaf 2024 meer middelen beschikbaar zijn gesteld voor de gebiedsgerichte aanpak landelijk gebied (500.000 euro).

Baten

De baten in 2024 zijn in totaal 701.000 euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • lagere baten, doordat er in 2023 baten zijn ontvangen ter dekking van de kosten voor Huisvesting aandachtsgroepen. Hiervoor was een specifieke uitkering beschikbaar (470.000 euro);
  • hogere baten, doordat de baten en lasten met betrekking tot de specifieke uitkering Aanpak Energiearmoede in 2024 hoger zijn dan in 2023 (1,17 miljoen euro).

Reserve

De kosten met betrekking tot de DIA’s in Twekkelerveld en Zuid zijn in 2023 incidenteel gedekt door een onttrekking te doen aan de reserve Strategische investeringsagenda (600.000 euro).

In verband met de begrote kosten voor de omgevingsvisie in 2023 is er een bedrag van 440.000 euro onttrokken aan de reserve Nog uit te voeren werkzaamheden (straks reserve implementatie Omgevingswet GR2022).

 

Ontwikkelingen meerjarig

Vanaf 2025 zijn er geen middelen meer beschikbaar gesteld door het Rijk voor de aanpak energiearmoede.

 

Grondbedrijf 

 

Lasten

De lasten zijn in 2024 11,6 miljoen euro lager dan in 2023. Dit wordt veroorzaakt doordat in 2024 minder kosten in het MPG worden verwacht dan in 2023. Dit betreffen feitelijk alle grondexploitatieprojecten en de overige gronden. Alleen in het grondexploitatieproject Versnelling Cromhoff worden meer kosten verwacht in 2024 dan in 2023.

 

Baten

De baten zijn in 2024 11,6 miljoen euro lager dan in 2023 en dat wordt volledig veroorzaakt doordat in 2024 minder baten in het MPG worden verwacht dan in 2023. Dit betreffen de meeste grondexploitatieprojecten en de overige gronden. In de grondexploitatieprojecten Brunink, Leuriks, CK Molenstraat-Zuidzijde, Kennispark, Oostkrans-Usseler Es worden juist meer baten verwacht in 2024 dan in 2023.

 

De mutatie van de boekwaarde van de grondposities (voorraden en mva) laat dit jaar geen opvallende mutatie zien.

 

Reserve 

De dotaties en onttrekkingen laten dit jaar geen opvallende mutatie zien.

 

Ontwikkelingen meerjarig

Tot en met 2027 nemen zowel de lasten als de baten verder af als gevolg van minder begrote projectactiviteiten in de grondexploitaties.

 

Locatieontwikkeling

 

Lasten

De lasten zijn in 2024 589.000 euro lager dan in 2023. Dat wordt veroorzaakt door:

  • 620.000 euro lagere kapitaallasten voor met name De Kop. Dit saldo betreft de nog niet benodigde begrote kapitaallasten en deze zijn nu als een storting in de reserve strategische investeringsagenda begroot;
  • 149.000 euro lagere lasten voor plankosten fase 0 en 1 doordat in 2023 een hoger saldo is begroot uit de reserve strategische investeringsagenda voor de plankosten van de 2 DIA's;
  • 180.000 euro hogere lasten inzake verwerving van strategische gronden ten behoeve van de strategische investeringsagenda projecten.

 

Baten

De baten zijn in 2024 638.000 euro lager dan in 2023 doordat een in 2023 begrote incidentele bijdrage vanuit het project Centrumkwadraat ten gunste van de reserve mobiliteit in 2024 niet meer aanwezig is.

 

Reserve 

De onttrekkingen zijn in 2024 15,1 miljoen euro lager dan in 2023. Dit wordt veroorzaakt door:

  • 15,0 miljoen euro lagere onttrekking in 2024 als gevolg van een incidentele onttrekking uit de algemene reserve ten gunste van de reserve strategische investeringsagenda in 2023;
  • 0,1 miljoen euro lagere onttrekking in 2024 voor plankosten fase 0 en 1 doordat in 2023 een hoger saldo dan in 2024 is begroot uit de reserve strategische investeringsagenda voor de plankosten van de 2 DIA's;

 De stortingen zijn in 2024 11,0 miljoen lager dan in 2023. Dit wordt veroorzaakt door:

  • 15,0 miljoen euro lagere storting in 2024 als gevolg van een incidentele storting in de reserve strategische investeringsagenda vanuit de algemene reserve in 2023;
  • 638.000 euro lagere storting in 2024 doordat een in 2023 begrote incidentele bijdrage vanuit het project Centrumkwadraat ten gunste van de reserve mobiliteit in 2024 niet meer aanwezig is;
  • 638.000 euro hogere storting in 2024 inzake de nog niet benodigde begrote kapitaallasten van De Kop en deze zijn vanaf 2024 als een storting in de reserve strategische investeringsagenda begroot;
  • 4,0 miljoen euro hogere storting als gevolg van een hoge beschikbaar structureel budget ten behoeve van de reserve strategische investeringsagenda. 3,6 miljoen euro ten behoeve van de reserve strategische investeringsagenda en 0,4 miljoen euro ten behoeve van de reserve grondbedrijf inzake rentelasten op strategisch aangekochte gronden. 

Ontwikkelingen meerjarig
Geen bijzonderheden.

 

Parkeerbeheer

 

Zie bijlage 6.6.

 

Verkeersinfrastructuur en beleid

 

De cijfers zijn gebaseerd op de projecten waarvoor de gemeenteraad tot begrotingsjaar 2024 middelen beschikbaar heeft gesteld op basis van de raadsvoorstellen "aanvraag budget mobiliteitsprojecten en meerjarige doorkijk".

De toekenning van budget voor nieuwe projecten voor 2024 e.v. vindt plaats via een separaat raadsvoorstel in de loop van het jaar, niet bij vaststelling van de Gemeentebegroting.

 

Lasten

Het verschil ( 1,809 miljoen euro) in de lasten tussen de begrotingsjaren 2024 en 2023 wordt veroorzaakt door:

  • ophoging budget kapitaallasten (397.000 euro);
  • ophoging budget interne verrekeningen (1.325.000 euro);
  • ophoging budget voor materiële uitgaven (87.000 euro).

Baten

Het verschil (414.000 euro) tussen de begrotingsjaren 2024 en 2023 wordt veroorzaakt door een ophoging van het budget interne verrekeningen.

 

Ontwikkeling meerjarenbegroting

Door de gemeenteraad is in de zomernota 2021 besloten structureel budget toe te voegen aan het product verkeersinfrastructuur en beleid op basis van de vastgestelde mobiliteitsvisie en fietsvisie. Dit is een oplopende reeks van 1.180.000 euro in 2022 tot 1.795.000 euro in 2025. Daarnaast is besloten voor zero emissie binnenstad incidenteel budget toe te voegen van 235.000 euro. In de zomernota 2023 is 500.000 euro budget toegevoegd voor verkeersveiligheid.

 

Beheer en Onderhoud Openbare ruimte 

 

Dit product is opgebouwd uit meerdere deelproducten. Hieronder per deelproduct de toelichting op de afwijkingen indien het verschil per deelproduct groter is dan 100.000 euro of 5%.

 

Beleid en uitvoering milieu bodem

Baten

De baten zijn in 2024 in totaal 590.000 euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • hogere incidenteel ontvangen gelden van 590.000 euro voor bodembescherming in 2024.

Onttrekking reserves

De onttrekkingen in 2024 zijn in totaal 400.000 euro lager ten opzichte van 2023 door:

  • incidenteel 400.000 euro in te zetten voor de lopende zaken vanuit het werkprogramma aan de bodem- en ondergrondtaken gerelateerde uitvoering voor 2023 financieel. 

Beheer Wegen

Lasten

De lasten in 2024 zijn in totaal 802.000 euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • hogere lasten voor areaaluitbreiding vanaf 2024 (150.000 euro);
  • hogere lasten voor loon- en prijscompensatie (233.000 euro);
  • hogere lasten door loon- en prijsstijgingen. Op basis van de CBS grond-, weg en waterbouw (GWW) is berekend wat de werkelijke prijsstijgingen zijn in de markt van 1 januari 2020 t/m 2023 (1.031.000 euro);
  • lagere lasten voor de kapitaallasten Centrumkwadraat (70.000 euro). Echter t.o.v. 2023 stijgen de lasten met 81.000 tot in totaal 219.000 euro. Daarvan wordt 150.000 euro gestort in de reserve door vertraging van het project;
  • lagere lasten doordat incidenteel in 2023 groot onderhoud Projecten wegen ingehaald zijn die in de afgelopen jaren niet volledig uitgevoerd konden worden (493.000 euro);
  • lagere incidentele lasten voor ondergronds infra implementatie, controle en toezicht nieuwe wet en regelgeving (CROW500, omgevingswet, AVOI) (150.000 euro);
  • Hogere structurele lasten naar aanleiding herstelwerkzaamheden Kabels en leidingen conform meeropbrengsten (101.000 euro).

Baten

De baten zijn in 2024 in totaal 101.000 euro hoger ten opzichte van 2023 doordat er met de bouwopgave meer aanvragen komen voor werkzaamheden kabels en leidingen.

 

Reserve

In 2024 storten we 150.000 euro van de kapitaallasten Centrumkwadraat in de reserve investeringsagenda en daarnaast hebben we ten opzichte van 2023 geen onttrekking van de reserve voor 493.000 euro voor nog niet afgeronde groot onderhoud projecten.

 

Ontwikkeling meerjarenbegroting

Vanaf 2025 stijgen de kapitaallasten (rente en afschrijving) voor vervanging van o.a. wegen, fietspaden en trottoirs (2025: 100.000 euro, 2026: 200.000 euro, 2027: 325.000 euro).

 

Markten

Dit subproduct wordt vanaf 2024 opgeheven in verband met de verzelfstandiging van de markten. De overgebleven lasten en baten worden overgeheveld naar het subproduct Stadsdeelbeheer. Hierdoor vallen vanaf 2024 de lasten en baten 270.000 euro lager uit bij Markten.

 

Openbare verlichting                    

Lasten

De lasten zijn in 2024 in totaal 695.000 euro hoger ten opzichte van 2023 door: 

  • hogere lasten door extra prijsstijging van loon- en materiaalkosten en (stijgende) energie prijzen. Deze middelen worden ingezet om het beheer en onderhoud uit te kunnen blijven voeren (476.000 euro);
  • hogere lasten, doordat er in 2023 een storting heeft plaats gevonden in de reserve kapitaallasten (151.000 euro).
  • hogere lasten (68.000 euro) vanwege areaaluitbreiding.

Reserve

De storting in de reserve kapitaallasten in 2023 van 151.000 euro verklaart het verschil ten opzichte van het jaar 2024. Ook de komende jaren zullen er nog stortingen in de reserve plaats vinden, maar die zijn nu nog niet begroot. De hoogte van de stortingen moet nog bepaald worden.

 

Stadsdeelbeheer

De lasten in 2024 zijn in totaal 1,95 miljoen euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • hogere lasten door loon- en prijscompensatie (693.000 euro);
  • hogere lasten door extra prijsstijging van loon- en materiaalkosten en (stijgende) energieprijzen. Deze middelen worden ingezet om het beheer en onderhoud uit te kunnen blijven voeren (590.000 euro);
  • hogere lasten voor de lasten m.b.t. het Groenambitieplan (393.000 euro);
  • hogere lasten, doordat de overgebleven lasten en baten met betrekking tot de markten zijn overgeheveld van het subproduct Markten naar het subproduct Stadsdeelbeheer (35.000 euro);
  • lagere lasten, doordat er in 2023 incidenteel middelen voor dierenwelzijn beschikbaar zijn gesteld (50.000 euro);
  • hogere lasten voor aangenomen motie Crossbos Helmerhoek (30.000 euro)
  • hogere lasten voor areaaluitbreiding (262.000 euro).

Ontwikkeling meerjarenbegroting

In 2025 stijgen de lasten voor het Groenambitieplan met 141.000 euro en in 2026 dalen de lasten met 106.000 euro en in 2027 stijgen de lasten weer met 38.000 euro.

 

Riolering

 

De budgetten zijn gebaseerd op het door de Raad vastgestelde Water- en Klimaatadaptatieplan Gemeente Enschede 2022-2026 en door College vastgestelde Actualisatie Water- en Klimaatadaptatieplan 2022-2026.

De belangrijkste wijzigingen in 2024 ten opzichte van 2023 zijn de verschuivingen in de lasten en de hogere rioolheffing stijging. In plaats van 2,6% is de stijging voor 2024 3,9% (conform inflatie percentage CEP).

 

Afvalstoffen

 

In de vergadering van 18 april 2016 heeft de raad besloten om per 2017 over te gaan tot de invoering van tariefdifferentiatie. Als vervolgstap is in de vergadering van 5 november 2019 door de raad besloten tot invoering van het keuzemodel bij laagbouw en invoering inzameling GFE bij hoogbouw per 2021.

 

Lasten

De lasten in 2024 zijn in totaal 2,26 miljoen euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • hogere lasten voor materiele uitgaven, inclusief pilot stortquotum en pilot afval binnenstad (2,21 miljoen euro);
  • hogere lasten interne gemeentelijke doorrekening (45.000 euro).

Baten

De baten in 2024 zijn in totaal 1,8 miljoen euro hoger ten opzichte van 2023 door:

  • hogere baten externe opbrengsten (2,0 miljoen euro);
  • lagere baten afvalstromen (213.000 euro).

De afvalstoffenheffing is vanaf 2017 gesplitst in een vast deel en een variabel deel. Definitieve tarieven 2024 worden voor 1 januari 2024 door de raad vastgesteld.

 

Versterken Economische Structuur

 

Lasten

De lasten zijn in 2024 517.000 euro hoger dan in 2023. Dit wordt veroorzaakt door:

  • 234.000 euro hoger als gevolg van hoger budget Recreatieschap Twente;
  • 150.000 euro hoger als gevolg van 230.000 euro extra budget van vooral zomernota Internationaal/ Duitsland agenda, maar daarentegen 80.000 euro lager als gevolg van het vervallen van apparaatskosten dekking in 2024;
  • 148.000 euro hoger als gevolg van loon- en prijscompensatie;
  • 75.000 euro hoger als gevolg van de aangenomen motie Budget vrijetijdseconomie.
  • 90.000 euro lager als gevolg van het wegvallen van de incidentele dekking in 2023 inzake Talentontwikkeling.

Ontwikkeling meerjarig

Na 2025, dus vanaf 2026, vervallen diverse incidentele budgetten voor in totaal zo’n 925.000 euro.

 

Samenleving en bestuur

Bedragen x 1.000 euroRealisatie 2022Begroting 2023Begroting 2024Raming 2025Raming 2026Raming 2027
Publieksdienstverlening5.5335.6696.9517.0787.4127.395
Verkiezingen751390405405405405
College van B&W2.1722.3342.3582.3582.3582.358
Ondersteuning College van B&W en directie4.4544.6744.7564.7564.7554.755
Raad en commissies2.8172.8232.9402.9402.9402.940
Bezwaar en beroep1.9972.2862.3812.3812.3812.381
Klachtencommissariaat341321335335335335
Stadsdeelsgewijs werken4.1844.8835.0265.0355.0384.957
Regionale samenwerking157548566499499499
Openbare orde en veiligheid23.48619.96221.29421.30421.08121.081
Totaal Lasten45.89343.89047.01147.09047.20447.105
Publieksdienstverlening2.7212.7773.7223.8494.1834.166
College van B&W98800000
Ondersteuning College van B&W en directie500000
Raad en commissies8000000
Bezwaar en beroep100000
Stadsdeelsgewijs werken655050505050
Openbare orde en veiligheid7.5223.0212.8212.8212.8212.821
Totaal Baten11.3835.8486.5936.7207.0547.037
Saldo van baten en lasten34.51038.04240.41840.37040.14940.068
Storting reserves34000000
Onttrekking reserves3344230000
Resultaat34.51537.62040.41840.37040.14940.068

Toelichting

 

Publieksdienstverlening

De lasten van het product publieksdienstverlening stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 1.282.000 euro.

 

Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

  • vervallen van incidentele lasten voor het voorkomen van identiteit- en documentfraude (15.000 euro);
  • hogere lasten voor prijs- en looncompensatie (319.000 euro);
  • hogere lasten voor fraudebestrijding aan de balie (32.000 euro) (knelpunt ZN);
  • hogere lasten vanwege verhoogde vraag naar de legesproducten (945.000 euro). Hier staan hogere legesopbrengsten tegenover (zie baten), per saldo is dit neutraal.

De baten van het product publieksdienstverlening stijgen in 2024 t.o.v. 2023 met 945.000 euro.

 

Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkeling:

  • hogere baten vanwege verhoogde omzet op legesproducten (945.000 euro).

Ontwikkeling meerjarenbegroting
Een opvallende meerjarige trendbreuk is dat er vanaf 2024 fors meer reisdocumenten zijn begroot. Hierdoor stijgen de lasten en baten van het product publieksdienstverlening vanaf 2024. Dit komt door het 10 jaren termijn van reisdocumenten sinds 9 maart 2014 waardoor er rond 2024 veel reisdocumenten verlopen en opnieuw moeten worden aangevraagd.

 

 

Verkiezingen

De lasten van het product verkiezingen stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 15.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

 

College van B&W 

De lasten van het product college van B&W stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 24.000 euro. 

 

Deze stijging wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen: 

  • Lagere lasten door reductie budgetten college. Dit betreft een bezuiniging vanuit het middelenkader (50.000 euro);
  • Het restant (74.000 euro) is het gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie.

Ondersteuning College van B&W en directie 

De lasten van het product college van B&W en directie stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 82.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

 

Raad en commissies 

De lasten van het product raad en commissies stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 117.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

 

Bezwaar en Beroep

De lasten van het product Bezwaar en Beroep stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 95.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

 

Klachtencommissariaat

De lasten van het product klachtencommissariaat stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 14.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

  

Stadsdeelsgewijs werken

De lasten van het product Stadsdeelsgewijs werken stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 143.000 euro.

 

De oorzaken hiervoor zijn:

  • lagere lasten als gevolg van het amendement ‘wijkbudgetten ook vanaf 2018 op peil houden’, van de onderbesteding in 2022 is 323.000 euro aangewend voor de wijkbudgetten van 2023. Hierdoor vallen de lasten in 2024 lager uit ten opzichte van 2023;
  • impuls samenlevingsgericht werken en stadsdeelsgewijs werken krijg in de zomernotan 2023 een structureel karakter en is verhoogd met 250.000 euro;
  • hogere lasten door toekenning van middelen in de zomernota 2023 voor de gemeentelijke bijdrage Buurtbemiddeling (69.000 euro);
  • Het restant (147.000 euro) betreft met name als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie.

Regionale samenwerking 

De lasten van het product regionale samenwerking stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 18.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

  

Openbare Orde en Veiligheid

De lasten van het product Openbare Orde en Veiligheid stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 1.332.000 euro.

 

Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen: 

  • Een verhoging van het budget van 1.420.000 euro in 2024 ten aanzien van de bijdrage aan de verbonden partij Veiligheidsregio Twente (VRT) voor loon- en prijscompensatie (in zomernota 2023 opgehoogd);
  • Een verlaging van het budget van 325.000 euro in 2024 als gevolg van het niet meer beschikbaar zijn van in 2023 incidentele subsidies voor projecten;
  • Hogere lasten van 50.000 euro door toekenning van middelen in de zomernota 2023 voor de veiligheid vrouwen en meisjes op straat;
  • Als gevolg van het toekennen van loon- en prijscompensatie stijgen de lasten met 187.000 euro.

De baten dalen in 2024 ten opzichte van 2023 met 200.000 euro als gevolg van een incidentele subsidie voor een project in Glanerbrug.

 

 

RESERVES

 

Reserve wijkbudgetten

In 2023 is ten behoeve van het product Stadsgedeels werken 323.000 euro onttrokken aan de reserve 'Reserve wijkbudgetten', dit betreft de onderbesteding van de afgelopen jaren dat aangewend werd voor de wijkbudgetten van 2023. Voor 2024 is dit niet voorzien en onder andere afhankelijk van de realisatie in 2023.

 

Daarnaast wordt er in 2023 incidenteel 100.000 euro onttrokken uit de algemene reserve ter dekking van het aangenomen amendement ‘Kansengelijkheid en 700 jaar Enschede’. Voor 2024 wordt deze onttrekking niet voorzien. 

Financiën en organisatie

Bedragen x 1.000 euroRealisatie 2022Begroting 2023Begroting 2024Raming 2025Raming 2026Raming 2027
Sport- en wijkaccommodaties145119119119119119
Vastgoedbedrijf15.80016.58918.71819.82820.32320.297
Onderwijsvoorzieningen: onderwijshuisvesting12.63912.43411.94912.26312.74213.079
Regionale dienstverlening12.35011.27511.68011.68111.61912.713
Bedrijfsvoering11.87610.12311.18011.17511.24111.236
Gemeentearchief511511532532532532
Basisregistratie1.8371.8592.0722.0722.0712.071
Interne dienstverlening48.49158.16561.82959.79758.06559.281
Algemene inkomsten6.023-516-3.9857.41721.52432.219
Algemene uitkering010.7510000
Algemene belastingen2.1602.0852.2532.2532.2532.253
Rente & treasury16.69411.76710.44211.32411.50111.460
Totaal Lasten128.527135.161126.788138.462151.990165.260
Sport- en wijkaccommodaties2200000
Vastgoedbedrijf15.06512.34722.30217.73818.05218.332
Onderwijsvoorzieningen: onderwijshuisvesting1.600871927927927927
Regionale dienstverlening13.53012.00812.49012.49112.49213.586
Bedrijfsvoering1.2241.1431.1431.1431.1431.143
Gemeentearchief000000
Basisregistratie40166166166166166
Interne dienstverlening1.2152.8052.4082.4522.4973.469
Algemene inkomsten12.05600000
Algemene uitkering469.878456.181472.052497.505484.538492.021
Algemene belastingen54.10454.89257.32257.32257.32257.322
Rente & treasury14.12513.28611.64912.05912.59212.047
Totaal Baten582.859553.698580.458601.802589.727599.012
Saldo van baten en lasten-454.332-418.537-453.670-463.340-437.737-433.752
Storting reserves45.35317.14522.21118.81216.16116.206
Onttrekking reserves20.28725.61627.49617.26029.03132.312
Resultaat-429.267-427.008-458.955-461.789-450.606-449.858

Toelichting

 

Sport en wijkaccommodaties

Geen afwijkingen op het product sport en wijkaccommodaties.

 

Vastgoedbedrijf

Het Vastgoedbedrijf is een zogenoemd "gesloten systeem", dat betekent dat het saldo van de baten en de lasten over langere tijd neutraal moet zijn. Tussentijdse resultaten worden verrekend met de reserve vastgoed, die fungeert als vermogensbuffer. Hierdoor zullen de baten, lasten, storting en onttrekking aan de reserve een wisselend beeld laten zien. Het saldo van deze onderdelen in een jaar is altijd neutraal. Vanwege de complexiteit en de vele verschillende mutaties wordt dit product op het totaalsaldo toegelicht. De lasten voor het vastgoedbedrijf nemen in 2024 toe ten opzichte van 2023 vanwege loon- en prijsindexatie. De baten nemen in 2024 toe ten opzichte van 2023 vanwege incidentele baten voor interne bijdragen voor het Diekman Oost, verkoopopbrengsten en meeropbrengst op het product EMV (3,1 miljoen euro), en vanwege het in overeenstemming brengen van de reservestanden met de werkelijke investerings- en onderhoudsplanning (6,5 miljoen euro). Dit is een technische wijziging en is per saldo budgetneutraal.

 

Onderwijsvoorzieningen

De kosten voor onderwijshuisvesting bestaan voor het grootste gedeelte uit kapitaallasten. Ieder jaar worden de feitelijke kapitaallasten begroot en deels gedekt uit de exploitatie en deels uit een onttrekking aan de egalisatiereserve. Vanaf 2021 wordt er uitvoering gegeven aan het door de raad vastgestelde Integraal Huisvestingsplan Onderwijshuisvesting 2021-2055. Jaarlijks zijn er voor het realiseren van duurzame, energie neutrale, wijkgerichte en flexibele onderwijsgebouwen investeringen van ruim 10 miljoen euro gepland. 

 

Regionale dienstverlening

Het product regionale dienstverlening omvat alle dienstverlening op het gebied bedrijfsvoering voor derden (waaronder Losser, Dimpact en het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente). De lasten stijgen in totaal met 405.000 euro in 2024 ten opzichte van 2023.

  • Door voornamelijk indexering nemen de lasten toe met 405.000 euro. Deze worden doorberekend aan derden (zie baten).

De baten stijgen met 481.000 euro in 2024 ten opzichte van 2023.

  • Door voornamelijk indexering en actualisatie dienstverlening nemen de baten toe met 481.000 euro.

Bedrijfsvoering

Vanaf 2017 wordt de programma- en afdelingsoverhead verzameld binnen het programma Financiën & Organisatie onder het product Bedrijfsvoering. Wettelijk is namelijk voorgeschreven dat vanaf 2017 alleen de kosten van het primaire proces in de programma’s worden opgenomen.

 

In 2024 zijn de lasten 1.057.000 euro hoger vanwege:

  • 268.000 euro voor een clustermanager en afdelingshoofd Vitaal & Sociaal (Zomernota 2023),
  • 600.000 euro voor international office / Duitslandagenda (200.000 euro), en managementcapaciteit voor stadsingenieurs en gebieds- en projectontwikkeling (400.000 euro) (Zomernota 2023),
  • en 189.000 euro aan loon- en prijscompensatie. 

 

Gemeentearchief

De lasten van het product gemeentearchief stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 21.000 euro door het toekennen van loon- en prijscompensatie. 

 

Basisregistratie

Dit product bestaat uit de deelproducten GBA en Basisregistratie vastgoed. De lasten van het product basisregistraties stijgen in 2024 ten op opzichte van 2023 met 213.000 euro door de volgende ontwikkelingen:

  • hogere lasten voor loon- en prijscompensatie (76.000 euro);
  • lagere lasten door vanwege in 2023 incidentele lasten voor vernieuwing kadaster (74.000 euro);
  • extra structurele middelen toegekend in de zomernota 2023:
    • extra structurele lasten voor landmeetinstrumenten (44.000 euro);
    • extra formatie team GEO Informatie (118.000 euro);
    • een extra halve fte voor een GIS-adviseur (49.000 euro). 

Algemene inkomsten 

De lasten van het product algemene inkomsten dalen met 3.469.000 euro. Dit als gevolg van de volgende ontwikkelingen:

  • In de Zomernota 2023 is besloten om de structurele post onvoorzien vanaf 2024 in te zetten ten gunste van het middelenkader. Hiermee dalen de lasten in 2024 met 2 miljoen euro.
  • In de Zomernota 2023 is er incidenteel budget beschikbaar gesteld voor de viering van 700 jaar Enschede (voor 2024 150.000 euro en 2025 1 miljoen euro). De lasten nemen hierdoor toe.
  • Conform het bestemmingsvoorstel bij de Jaarrekening 2002 zijn in 2023 zijn lasten begroot voor de opvang van Oekrainers (1,6 miljoen euro). Omdat er nog geen duidelijkheid is over de duur en de hoogte van de te maken kosten en de aanwending van beschikbare budgetten kan dit voor 2024 niet nu al worden ingeschat. Zodra hier meer duidelijkheid over zal dit in de Zomernota 2024 worden bijgesteld.

 

Interne Dienstverlening

 

Interne dienstverlening omvat alle gemeentelijke gecentraliseerde taken voor bedrijfsvoering (onder meer IT, personeelszaken, financiële administratie, huisvesting, facilitaire diensten en inkoop) en onderdelen van Publieksdienstverlening (KCC en Informatiebeheer). De lasten stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 3.663.000 euro.

 

  • In de Zomernota zijn verschillende knelpunten opgenomen en toegekend die leiden tot hogere laten voor 2024. Dan gaat het bijvoorbeeld om de knelpunten: indexatie licentiekosten, KCC, opzet en inrichting lijnorganisatie centraal informatiebeheer (Bridge), inbesteding catering en areaaluitbreiding bedrijfsvoering (3.200.000 euro)
  • hogere lasten voor loon- en prijscompensatie (1.363.000 euro)
  • lagere uitgaven voor Flankerend Beleid, vertrekregelingen (500.000 euro). Hier staat een lagere onttrekking aan de reserves tegenover. 
  • De lasten voor de dienstverlening voor het IT Platform nemen af met circa 400.000 euro. Hier staan lagere baten tegenover.

 

De baten dalen met 396.456 euro in 2024 ten opzichte van 2023.

  • De lasten voor de dienstverlening voor het IT Platform nemen af met circa 400.000 euro. Hier staan lagere baten tegenover.

Algemene uitkering

 

De lasten dalen met 10,8 miljoen euro in 2024 ten opzichte van 2023. Deze daling is het totaal van het resultaat voor 2023 uit de september- en decembercirculaire 2022 alsook de meicirculaire 2023. Deze resultaten waren nog niet verwerkt in het middelenkader in de Gemeentebegroting 2023. Het resultaat voor 2024 e.v. bedraagt nul omdat het resultaat van deze circulaires is verrekend in het middelenkader via de algemene reserve.

 

De baten stijgen met 15,8 miljoen euro in 2024 ten opzichte van 2023 vanwege toevoegingen vanuit de recente circulaires, zoals ook opgenomen in de Zomernota 2023; 

 

Algemene belastingen

De lasten van het product algemene belastingen stijgen in 2024 ten opzichte van 2023 met 168.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door het toekennen van loon- en prijscompensatie.

 

De baten zijn in 2024 met 2.430.000 euro gestegen als gevolg van actualisatie van de lokale belastingen conform het besluit in de zomernota 2023;

  • Hogere baten van 2.300.000 euro door een indexatie van 4,3% op de OZB toe te passen; 
  • Hogere baten van 30.000 euro op precariobelasting;  
  • Hogere baten van 100.000 euro op toeristenbelasting. 

 

Rente en treasury 

De lasten dalen ten opzichte van 2023 omdat zowel in 2023 als in 2024 geen nieuwe leningen aangetrokken hoeven te worden. De baten dalen in 2024 doordat minder rente wordt verrekend over de activa en met het grondbedrijf. Voor verdere informatie wordt verwezen naar hoofdstuk 4.4 paragraaf financiering en de zomernota 2023.

 

Reserves

De stortingen zijn in 2024 5,1 miljoen euro hoger dan in 2023.

De mutatie op stortingen 2024 in de reserves ten opzichte 2023 betreffen:

  • Reserve vastgoed; Als gevolg van een technische correctie nemen de stortingen toe met 5,1 miljoen euro.

De onttrekkingen zijn in 2024 1,8 miljoen euro hoger dan in 2023. De mutatie op onttrekkingen 2024 in de reserves ten opzichte van 2023 betreffen:

  • Reserve Loon- en prijscompensatie; Vanwege het toekennen van de nieuwe CAO nemen de onttrekkingen in 2024 toe met 4,1 miljoen euro. 
  • Reserve weerstandsvermogen; De begrote onttrekking aan de reserve weerstandsvermogen is in 2024 5,9 miljoen hoger dan in 2023 onder andere als gevolg van het vastgestelde middelenkader;
  • Reserve vastgoed; Als gevolg van een noodzakelijke technische correctie nemen de onttrekkingen af met 3,1 miljoen euro.
  • Reserve IT-transitiefonds, ICT gemeentebrede software en vervanging IT hardware: In 2024 wordt een bedrag van 0,7 miljoen euro minder onttrokken dan in 2023. In de zomernota is een knelpunt met betrekking tot licentiekosten opgelost, waarmee de exploitatie dekkend is voor deze kosten. Voor 2023 werden deze extra kosten bekostigd uit de bestemmingsreserve. Daarnaast behoeft er minder hardware vervangen te worden als gevolg van de verclouding. 
  • Reserve Flankerend beleid; De onttrekking van middelen aan de reserve Flankerend beleid is in 2024 0,8 miljoen euro lager dan in 2023. Dit betreft met name minder verwachte kosten vertrekregelingen (zie ook hierboven lager verwachte onttrekking voor 2023) en generatiepact.
  • Lagere onttrekking (800.000 euro) uit de reserve wetgeving informatievoorziening tbv het programma Bridge. Dit wordt veroorzaakt doordat het programma Bridge in 2024 afloopt en daardoor minder uitgaven zijn die uit de reserve gedekt worden.
  • Reserve nog uit te voeren werkzaamheden; Een daling van 1,8 miljoen euro als gevolg van het vervallen van de bestemmingsvoorstellen uit de jaarrekening 2022.
  • Reserve onderwijshuisvesting; bij onderwijshuisvesting is er in 2024 sprake van een lagere onttrekking van 0,9 miljoen euro als gevolg van het Integraal Huisvestingsplan (IHP).

6.5. Subsidies

Onderstaand een inzicht in het totale subsidiebudget dat beschikbaar is en de verdeling daarvan naar de doelen van stad. Opgemerkt wordt dat verstrekte subsidies in gevallen bijdragen aan meerdere doelen, maar om wille van het voorkomen van dubbeltelling in deze weergave enkel zijn meegenomen bij het doel waar de subsidie hoofdzakelijk toe bijdraagt.

Bedragen in 1.000 euro's
DoelstellingBegroting 2023Begroting 2024Begroting 2024 Percentage
Programma: Samenleving en bestuur1891970%
Versterking samenwerking bestuur/samenleving1891970%
Programma: Duurzaam wonen, leven en werken21.69420.97818%
De bereikbaarheid van banen wordt vergroot5643210%
Talent wordt aangetrokken en vastgehouden21.13020.65718%
Programma: Vitaal en sociaal97.48393.96681%
Jeugd groeit veilig op en ontwikkelt talenten20.99617.04415%
Inwoners wonen langer zelfstandig54.95355.07148%
Inwoners zijn financieel zelfstandig2.6452.5692%
Inwoners participeren in de samenleving18.89019.28217%
Programma: Financien en organisatie4004000%
Optimaal faciliteren van gemeentelijke taken passend bij primaire proces4004000%
Totaal119.767115.541100%

Een subsidie kan alleen worden verstrekt als er een juridische grondslag voor is. De meeste subsidies worden verstrekt op grond van een bijzondere subsidieverordening. De algemene wet bestuursrecht staat ook toe dat een subsidie wordt verstrekt op grond van de begroting. Daarvoor moet de (beoogde) subsidieontvanger met naam en het maximaal beschikbare subsidiebedrag in de begroting zijn opgenomen (Awb, artikel 4:23, lid 3 sub c). Vandaar dat hieronder een specifieke subsidiestaat op het niveau van subsidieontvangers is opgenomen. De subsidiepartijen die zijn genoemd hebben niet automatisch recht op dit bedrag want er moet eerst nog worden voldaan aan andere subsidie eisen, zoals het indienen van een aanvraag met begroting en activiteitenplan.

 

In de subsidiestaat is te zien dat ten tijde van de begroting een aanzienlijk deel van de beschikbaar zijnde subsidiebudgetten nog niet is gelinkt aan individuele ontvangers maar nog op verzamelsubsidies staan. Dat maakt ook dat op het niveau van individuele subsidieontvangers niet altijd een goed vergelijk tussen 2023 en 2024 mogelijk is. Voor 2023 heeft inmiddels verlening vanuit de verzamelsubsidies plaatsgevonden, maar voor 2024 is dat nog niet gebeurd. Vergelijk over meerdere jaren op het niveau van individuele instellingen is pas echt mogelijk als voor al deze jaren de definitieve toekenning is afgerond.

Bedragen in 1.000 euro's
HoofdproductSubsidieBegroting 2023Begroting 2024
S&B:  Doel - Versterking samenwerking bestuur/samenleving189197
Stadsdeelsgewijs werkenKinderboerderij Noord119124
Erve 't Wooldrik7073
Totaal product: Stadsdeelsgewijs werken189197
Totaal programma: Samenleving en bestuur189197
DWLW:  Doel - De bereikbaarheid van banen wordt vergroot564321
Versterken economische structuurNovelT7575
Oost NL5050
Stichting Gamelab Oost20
Sticht. Dutch Innovation Foundation225
Totaal product: Versterken economische structuur370125
Dienstverlening aan ondernemersStichting Ondernemersfonds150150
BIZ Euregio I4446
Totaal product: Dienstverlening aan ondernemers194196
DWLW:  Doel - Talent wordt aangetrokken en vastgehouden21.13020.657
Stedelijke ontwikkelingArchitectuurcentrum Twente0
Stichting Stawel5356
Totaal product: Stedelijke ontwikkeling5356
Cultuur, Evenementen en CitymarketingVerzamel-subsidie: Amateurkunst 2 jaar288299
Verzamel-subsidie: Amateurkunst 2023 2024075
Verzamel-subsidie: Amateurkunst projectsubsidie4850
Verzamel-subsidie: Broedplaatsen550
Verzamel-subsidie: Cultuurregio100
Verzamel-subsidie: Onderhoud evenementen citymarketing0
Verzamel-subsidie: SPUK Impuls Jongerencultuur295
Verzamel-subsidie: Verordening 2014 Cultuur270125
Verzamel-subsidie: Verordening: Enschede studentenstad3738
Verzamel-subsidie: Verordening: Evenementen (programma)506422
Verzamel-subsidie: Versterken Middenkader155
AKI ArtEZ Academie voor Art & Design2829
Concordia Kunst & Cultuur1.1771.234
Enschedese Carnavalsraad55
Fotogalerie Objektief1718
Jazz, stichting2324
Koninginnedag Lonneker11
Marathon Enschede, stichting5052
Military Boekelo4042
Kaliber Kunstenschool1.9712.052
Openbare Bibliotheek Enschede3.0443.168
Oranjecomite Boekelo11
Phion8386
Prinses Christina Concours99
Sint Nicolaas Comité67
Sonnevanck, Jeugdtheater4143
Twentse Schouwburg nv6.8727.145
Villa de Bank4648
Volksfeest Glanerbrug11
Literaire Manifestaties Enschede1111
Planet Art, Stichting7578
Kunstbende Overijssel22
Museumfabriek1.5541.617
Stichting Piano Competition78
St. Herdenking gevallenen ZO Azie 4133
Tetem521534
Artist in Residence3334
Lonneker Kunstroute45
Step Enschede promotie1.6371.702
Cultuurcoach8083
Oranjevereniging22
Popronde Nederland / St Popwaarts88
Valerius Ensemble1111
Rijks Museum Twente7780
Stichting Kunst Non Stop1111
Metropool Poppodia van Twente1.3351.389
4 en 5 mei Enschede0
Saxion Hogeschool2737
Muziekfonds1515
Totaal product: Cultuur, Evenementen en Citymarketing21.07620.602
Totaal programma: Duurzaam wonen, leven en werken21.69420.978
V&S:  Doel - Jeugd groeit veilig op en ontwikkelt talenten20.99617.044
JeugdhulpVerzamel-subsidie: Nieuwe thema en ontwikkelingen64
Verzamel-subsidie: Pilot BSO plus6554
Verzamel-subsidie: RET budget impulsgelden813813
Verzamel-subsidie: RET budget onderzoeksgelden100100
Avanti Wilskracht afd. voetbal077
Jarabee2.0361.626
Stg Leger des Heils Welz en Gezondh950
Victoria ¿28, voetbalvereniging130190
Stichting Pluryn3.6743.179
V.V. Rigtersbleek Comb.Traj.130190
Cooperatie ontmoetingsclusters Ensch70
Totaal product: Jeugdhulp8.0326.229
Sport en GezondheidVerzamel-subsidie: Sport-algemeen:subs. sportvereniging721749
GGD Twente1617
Stichting Maatschappelijke Dienstver5456
Tactus Verslavingszorg149155
Mediant194202
Totaal product: Sport en Gezondheid1.1351.180
OnderwijsVerzamel-subsidie: Brede regeling combinatiefunctionari40125
Verzamel-subsidie: Nationaal Programma Onderwijs64269
Verzamel-subsidie: Niet Doelgroeppeuters29705
Verzamel-subsidie: OCW Integr uitk combinatiefuncties036
Verzamel-subsidie: Onderwijsachterstandenbeleid1987.350
Verzamel-subsidie: Onderwijsbegeleiding OAB36104
Concordia Kunst & Cultuur81
Stichting Consent601
Gemeente Almelo561480
Gemeente Haaksbergen5251
Gemeente Hengelo277238
Gemeente Losser5149
Gemeente Oldenzaal143123
Jarabee4
KOE Katholiek Onderwijs Enschede st961
Vereniging Christelijk Onderwijs277
Kaliber Kunstenschool18
Openbare Bibliotheek Enschede33
SKE Kinderopvang4.371
Stichting Maatschappelijke Dienstver4112
Tactus Verslavingszorg5152
Stichting Alifa331
Mediant5252
Tetem10
Smallsteps Partou1.250
Sportaal136
Columbus Junior B.V.1.646
FPS21
Onderwijsbegeleiding Oost Nederland42
Boomhut1
Metropool Poppodia van Twente18
Stichting Pluryn11
FC Twente Comb.Traj18
JINC35
Totaal product: Onderwijs11.8299.636
V&S:  Doel - Inwoners wonen langer zelfstandig54.95355.071
Ondersteuning lokaal (WMO)Verzamel-subsidie: Begeleiding Wmo indiv en gezin0350
Verzamel-subsidie: Bijdrage Pension Vredenberg0119
Verzamel-subsidie: Verz subs AV; begeleid participatie768799
Verzamel-subsidie: Verz subs AV; dagbesteding2.4892.311
Verzamel-subsidie: Verz subs AV; ondersteun huishouden2020
Verzamel-subsidie: Verz subs AV; regel dagelijkse zaken256266
De Tubanters098
Totaal product: Ondersteuning lokaal (WMO)3.5333.963
Ondersteuning centrumtaken (WMO)Verzamel-subsidie: Beschermd wonen mut gemeentefonds4.5044.517
Verzamel-subsidie: BW regelen toegang180180
Verzamel-subsidie: BW wonen subsidie24.00024.000
Verzamel-subsidie: MO ambulante begeleiding1920
Verzamel-subsidie: MO dagbesteding algemeen1.9762.057
Verzamel-subsidie: MO inloopvoorziening algemeen2.4822.585
Verzamel-subsidie: MO opvangvoorzieningen4.4594.643
Verzamel-subsidie: MO preventie algemeen389405
Verzamel-subsidie: MO verhoging middelen AWBZ698727
Verzamel-subsidie: MO zorg en toeleiding1.8941.972
Verzamel-subsidie: Nationaal actieplan Dakloosheid1.284
Verzamel-subsidie: VO Aanpak Huiselijk geweld & kinderm473.864
Verzamel-subsidie: VO preventie algemeen591
Verzamel-subsidie: VO Regionale preventie trainingen71132
Verzamel-subsidie: VO Seksueel geweld en grensoverschr254254
Verzamel-subsidie: VO Uitstapprogramma prostituees216225
Verzamel-subsidie: VO vrouwenopvang algemeen3354.180
Verzamel-subsidie: VO zorg mensenhandel0421
Stichting Humanitas Onder Dak Twente161167
Stg Leger des Heils Welz en Gezondh380396
Tactus Verslavingszorg247257
Kadera aanpak huiselijk geweld3.496
RIBW Groep Overijssel9194
Reclassering Nederland, Regio Oost130
Stichting Helmgras1112
Wijkracht271
Regio Twente2.815
Veiligheidsregio Twente421
Totaal product: Ondersteuning centrumtaken (WMO)51.42051.108
V&S:  Doel - Inwoners zijn financieel zelfstandig2.6452.569
InkomensondersteuningVerzamel-subsidie: Armoedebestrijding (o.a. Kinderen)1112
Verzamel-subsidie: Empowerment8589
Verzamel-subsidie: Sociaal maats. participatie jongeren95124
Stichting Fonds Bijzondere Noden195203
Stichting Van Harte3132
Stichting Leergeld Enschede1.7641.626
Stichting Present Enschede3840
Stichting Voedselbank Enschede5052
Stg Weekendschool Toppers op Zondag4042
Stichting Kledingbank Enschede101105
Stichting Vakantiefonds Twente1011
Totaal product: Inkomensondersteuning2.4202.336
SchuldhulpverleningVerzamel-subsidie: Voorl.training finan.vaardigh jong0
Stichting Maatschappelijke Dienstver224233
Totaal product: Schuldhulpverlening224233
V&S:  Doel - Inwoners participeren in de samenleving18.89019.282
ArbeidsmarktparticipatieStichting Alifa7376
M-Pact8389
Totaal product: Arbeidsmarktparticipatie155164
Algemene Maatschappelijke VoorzieningenVerzamel-subsidie: Bemoeizorg WMO584608
Verzamel-subsidie: Plaatselijke ouderenorg. was 65002522526
Verzamel-subsidie: Specifiek jongerenwerk was 65002811
Verzamel-subsidie: Vrijwilligers jeugdwer was 65002683739
55+, stichting030
Art. 1 Overijssel122127
IVN Ver natuur en milieueducatie22
KBO Enschede, Kath. Bond v. Ouderen33
LOGE Lokaal Overleg Gehandicape E'de34
NIVON Enschede55
PCOB Protestants Christ. Ouder. Bond33
Stichting SES Activiteiten1.123822
Stichting Intercultureel Vrouwencent64
Slachtofferhulp Nederl. Regio Twente5456
Stichting Maatschappelijke Dienstver309322
Tactus Verslavingszorg0
Vluchtelingenwerk Enschede, st.8993
HALT Twente5962
Stichting Dierenopvangcentr Enschede280292
Stichting Alifa2.8052.987
MEEReizen1010
Mediant0
Zorgbelang Overijssel66
Zorggroep Manna160
Stichting Hospice en Leendert Vriel1728
Vereniging Humanitas, District Oost384400
Rode Kruis Enschede6
Slamat Datang34
Ned Hindoe Ouderenbond33
Aveleijn2829
M-Pact765787
Twentse Zorg Academie015
Totaal product: Algemene Maatschappelijke Voorzieningen6.9516.761
Ondersteuning wijkteamsGGD Twente185193
Slachtofferhulp Nederl. Regio Twente0
Stichting Maatschappelijke Dienstver10.37110.884
Stichting Alifa756787
Vereniging Humanitas, District Oost472492
Totaal product: Ondersteuning wijkteams11.78412.356
Totaal programma: Vitaal en sociaal97.48393.966
F&O:  Doel - Optimaal faciliteren van gemeentelijke taken passend bij primaire proces400400
Interne dienstverlening1 Twente400400
Totaal product: Interne dienstverlening400400
Totaal programma: Financien en organisatie400400
Totaal119.767115.541

Toelichting

 

Ondersteuning Centrumtaken (Wmo)

 

De middelen Beschermd wonen (totaal 28,7 miljoen euro), Maatschappelijke Opvang (totaal 13,3 miljoen euro) en Vrouwenopvang (totaal 9,1 miljoen euro) ontvangt Enschede van het Rijk als zijnde centrumgemeente. Inzet van de middelen vindt plaats in overleg met de regiogemeenten. De middelen worden voor een groot deel ingezet via subsidies.

 

Deze subsidies voor Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang zijn in 2024 onder de diverse "verzamel-subsidies" opgenomen. Na ontvangst van de subsidieaanvragen volgt er een toekenning.

 

Verzamelsubsidies Beschermd Wonen betreffen onder andere: RIBW, Tactus, Leger des Heils, Humanitas Onder Dak Twente, JP van den Bent, Zekere Basis.

 

Verzamelsubsidies Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang betreffen onder andere: Humanitas onder Dak Twente, Jarabee,  Leger des Heils, Surplus, Tactus, Veilig Thuis Twente, Coördinatiecentrum Mensenhandel, Avedan, Kadera, Mediant, Wijkracht, Reclassering Nederland.

 

De taakstellingen efficiency subsidies Vitaal en Sociaal en niet indexeren van subsidies in programmabegroting 2018, samen 825.000 euro, is ingevuld binnen het Enschedse aandeel Wmo-Beschermd Wonen.

Een aantal subsidies zijn programma overstijgend. Deze zijn opgenomen in onderstaande tabel. 

Een aantal subsidies zijn programma overstijgend. Deze zijn opgenomen in onderstaande tabel. 

Bedragen * 1000 euro
Omschrijving    Begroting 2023Begroting 2024
Programmaoverstijgende subsidies
Aveleijn2829
Concordia Kunst & Cultuur1.2581.234
GGD Twente201209
Gemeente Hengelo277238
Jarabee2.0401.626
M-Pact848875
Mediant246255
Museumfabriek1.5541.617
Phion8386
RIBW Groep Overijssel9194
Sonnevanck, Jeugdtheater4143
Stichting Alifa3.9643.850
Stichting Maatschappelijke Dienstver11.36911.498
Tactus Verslavingszorg447464
Tetem532534
Twentse Schouwburg nv6.8727.145
Vereniging Humanitas, District Oost857892
Vluchtelingenwerk Enschede, st.8993
Totaal30.79630.781

6.6. Meerjaren Prognose Parkeerbeheer

 

Jaarlijks valt de doorkijk van de Meerjaren Prognose Parkeerbeheer (MPP) samen met de totstandkoming van de gemeentebegroting. De totaal begrote omzet in 2024 bedraagt 14 miljoen euro (afgerond).

 

1. Meerjaren Prognose Parkeren 2024

Het product parkeerbeheer laat een positief resultaat zien van 1,9 miljoen euro. Dit resultaat bestaat uit een positief exploitatieresultaat op basis van de Meerjaren Prognose Parkeren (MPP) 2024 en een bijdrage uit de algemene middelen van 445.000 euro ter dekking van de pilot 1e uur gratis parkeren.

 

Het positieve resultaat van 1,9 miljoen euro is onderdeel van de algemene middelen.

 

Het verschil in de lasten van 478.000 euro (hoger) tussen de begrotingsjaren 2024 en 2023 wordt veroorzaakt door:

  • hogere kapitaallasten als gevolg van een gewijzigd investeringsniveau (48.000 euro);
  • hogere dotatie aan de voorziening onderhoud (372.000 euro);
  • hogere interne verrekeningen (58.000 euro).

Het verschil in de baten van 452.000 euro (hoger) tussen de jaren 2024 en 2023 wordt veroorzaakt door:

  • hogere opbrengsten voor garage parkeren (289.000 euro);
  • hogere opbrengsten voor straat parkeren (163.000 euro).

In 2024 wordt aan de reserve parkeren 10.000 euro meer onttrokken in vergelijking met 2023.

 

2. Parkeerinkomsten 2024 ev

In de gemeentebegroting 2022-2025 is opgenomen om de kortparkeertarieven tot en met 2024 ieder jaar met 0,10 euro te verhogen.

Voor 2024 zijn de totale parkeerinkomsten begroot op 14 miljoen euro (afgerond). Er is in 2023 een pilot 1e uur gratis parkeren ingesteld met een duur van 2 jaar.

 

3. Onderhoudsvoorziening parkeren

In 2024 wordt een bedrag van 500.000 euro toegevoegd aan de voorziening en wordt een bedrag van 630.000 euro voor (groot) onderhoudswerkzaamheden aan de voorziening onttrokken.

Op basis van contractuele afspraken wordt een deel van de onderhoudskosten en vervangingsinvesteringen in rekening gebracht bij partners.

 

4. Reserve

In het raadsbesluit bij de PB2011-2014 zijn diverse deelreserves parkeren samengevoegd tot de reserve parkeren. Elk van de deelreserves hebben een eigen functie. Voor het opvangen van schommelingen in de parkeerexploitatie is 1.000.000 euro opgenomen.

 

5. Parkeren bezoekers MST in de H.J. van Heekgarage.

In het product parkeerbeheer zijn de resultaten (lasten en baten) meegenomen uit de aanpassing van de H.J. van Heekgarage voor het Medisch Spectrum Twente (MST).

 

6. Fiscaliteit

Vanaf 2016 vallen de activiteiten van het parkeerbedrijf onder de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (vpb) voor zover sprake is van een fiscale onderneming. Over de fiscale winst die het parkeerbedrijf maakt met haar ondernemingsactiviteiten dient vennootschapsbelasting betaald te worden. Binnen het parkeerbedrijf is er sprake van uitoefening van overheidsactiviteiten (straat parkeren) en ondernemingsactiviteiten (garage parkeren). Straat parkeren en garage parkeren worden apart getoetst. Over de overheidsactiviteiten is weliswaar sprake van een fiscale onderneming, maar is geen vennootschapsbelasting verschuldigd, omdat een vrijstelling kan worden toegepast.

Voor het garage parkeren wordt jaarlijks beoordeeld of sprake is van een fiscale onderneming. Eén van de criteria is dat sprake moet zijn van ‘winst’. Jaarlijks wordt er zowel op basis van de begroting als op basis van de realisatie een fiscale geactualiseerde winsttoets gedaan voor het garage parkeren. De uitkomst van de winsttoets op basis van de laatst getoetste begroting van het parkeerbedrijf laat zien dat er (nog) geen fiscale winst wordt behaald waarover vennootschapsbelasting verschuldigd is.

 

6.7. Aangenomen moties en amendementen

Amendement A

Drugsbestrijdingsfonds

Indieners: VVD, BBE, PvdA, CU

Besluit:

Een paragraaf toe te voegen over het instellen van een drugsbestrijdingsfonds met de volgende tekst: “Harddrugsgebruik onder jongeren wordt steeds meer genormaliseerd. Dit is een onwenselijke ontwikkeling. Op dit moment is er onvoldoende beleid in Enschede op de preventie van harddrugsgebruik. Er wordt daarom een drugsbestrijdingsfonds opgericht. Dit geld kan gebruikt worden in het kader van drugspreventie. Daarbij wordt er ook een campagne opgezet vergelijkbaar zoals die in Rotterdam, waarbij de (criminele) gevolgen van harddrugs inzichtelijk worden gemaakt. Ook gaat het college in gesprek met de horeca en organisatoren van festivals om de controle op harddrugs te intensiveren en in te zetten op bewustwording over de schadelijke effecten van harddrugsgebruik. Dit maakt onderdeel uit van het handhaving- en preventieplan harddrugs wat in 2024 wordt opgeleverd.

  • Dit toe te voegen als aparte actie 02 op pagina 32 “We gaan aan de slag met drugspreventie”.
  • Hier 500.000 euro voor te reserveren en dit te dekken vanuit de Algemene Middelen. 

Amendement B

Aanpak woonoverlast

Indieners: VVD, BBE, PvdA, CU

Besluit:

  • Een bedrag van € 500.000 te reserveren voor de aanpak woonoverlast, te dekken uit de Algemene reserve. Dit bedrag in te zetten in de jaren 2024, 2025 en 2026. Voor deze inzet in het eerste kwartaal van 2024 een eerste plan van aanpak met bestedingsplan op te stellen. Hierbij wordt de personele inzet op korte termijn uitgewerkt en wordt een tijdlijn geschetst voor de lange termijn aanpak. 

 

Motie 1

Ouderen en gezinnen zichtbaarder in gemeentelijk beleid

Indieners: BBE, VVD, CDA, D66, PvdA, PvvD, Volt, SP, EA, CU, GL, PVV en FvD

Draagt het college op:

  • Zorg te dragen dat er weer een evenwichtiger balans terugkomt in de aandacht en prioritering binnen ons beleid en uitvoering.
  • De doelgroepen gezinnen en ouderen, nadrukkelijker mee te nemen in het beleid vanuit deze begroting.
  • De doelgroepen gezinnen en ouderen in alle toekomstige beleidstukken en visiedocumenten explicieter op te nemen en bij beleid hier rekening mee te houden.

 

Motie 2

Meer woningen in het hogere segment

Indieners: D66

Draagt het college op:

  • Naar de raad te komen met een plangebied (binnenstedelijk of als uitleggebied, met als uitgangspunt de woonvisie) waar de focus ligt op vrijstaande woningen in het hogere segment vergelijkbaar met het Brunink en Vaneker;

 

Motie 3

Accukluisjes

Indieners: D66, SP

Draagt het college op:

  • Accukluisjes te plaatsen in de gemeentelijke fietsenstallingen De Graaf en de stalling onder het Intercityhotel;
  • De kosten hiervoor te dekken uit de Algemene Middelen;
  • Als het na een jaar goed bevalt ook de overige stallingen te voorzien van accukluisjes;

 

Motie 4

Op de bagagedrager bij de gemeente Den Haag

Indieners: D66

Draagt het college op:

  • De ontwikkelingen rondom de proef “pré-AOW” in de gemeente Den Haag te volgen;
  • Contact op te nemen met de gemeente Den Haag zodra de proef definitief is en de beleidsregels helder zijn om te kijken of we de proef in Enschede kunnen overnemen;
  • Hierover de raad te informeren.

 

Motie 8

Gezinnen met een inkomen tot 130% ( is nu 120%) van het sociaal minimum in aanmerking laten komen voor een aanvraag Kindpakket

Indieners: EA

Draagt het college op:

  • Te onderzoeken wat het extra zal kosten als het Kindpakket ook beschikbaar komt voor gezinnen met een inkomen van 130% van het sociaal minimum.
  • Breng dat totaal in kaart, inclusief alle kosten die nodig zijn voor de uitvoer voor een grotere groep
  • Leg dat, binnen een redelijke termijn, voor aan de Gemeenteraad ter bespreking

 

Motie 9

Meer inzicht in inkomsten en uitgaven duurzaamheid in of bij de begroting

Indieners: PvdD, EA

Draagt het college op:

  • Het Uitvoeringsplan groen en duurzaam Enschede, of een aangepaste versie hiervan, vanaf de volgende begroting (2025-2028), in de begroting op te nemen als een van de paragrafen (duurzaamheidsparagraaf), of als bijlage toe te voegen aan de begroting.

 

6.8. Sustainable Development Goals

Sustainable Development Goals: Werelddoelen voor duurzame ontwikkeling

Een einde aan extreme armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering. Dat is de kern van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s).

De 193 lidstaten van de Verenigde Naties (VN) hebben deze ontwikkelingsagenda voor 2015 – 2030 vastgesteld. De agenda bestaat uit 17 doelen. Deze SDG’s heten voluit de Sustainable Development Goals maar worden vaak afgekort naar SDG’s. Zij gelden in alle landen en voor alle mensen. 

De doelen zijn:

  1. Uitbannen van alle vormen van (extreme) armoede
  2. Einde aan honger, zorgen voor voedselzekerheid en duurzame landbouw
  3. Gezondheidszorg voor iedereen
  4. Inclusief, gelijkwaardig en kwalitatief onderwijs voor iedereen
  5. Gelijke rechten voor mannen en vrouwen en empowerment van vrouwen en meisjes 
  6. Schoon water en sanitaire voorzieningen voor iedereen
  7. Toegang tot betaalbare en duurzame energie voor iedereen
  8. Inclusieve, economische groei, werkgelegenheid en fatsoenlijk werk voor iedereen
  9. Infrastructuur voor duurzame industrialisatie
  10. Verminderen ongelijkheid binnen en tussen landen
  11. Maak steden veilig, veerkrachtig en duurzaam
  12. Duurzame consumptie en productie
  13. Aanpak klimaatverandering
  14. Beschermen en duurzaam gebruik van de oceanen en zeeën
  15. Beschermen van ecosystemen, bossen en biodiversiteit
  16. Bevorderen van veiligheid, publieke diensten en recht voor iedereen
  17. Versterken van het mondiaal partnerschap om doelen te bereiken

Bron: Sustainable Development Goals: Werelddoelen voor duurzame ontwikkeling | Ontwikkelingssamenwerking | Rijksoverheid.nl

6.9. Afkortingenlijst

Afkorting Definitie
ADT Area Development Twente
AOW Algemene Ouderdomswet (basispensioen)
ASR De Amersfoortse en Stad Rotterdam
AVG Algemene verordening gegevensbescherming
AZC Asielzoekerscentrum
BAG Basisregistratie Adressen en Gebouwen
BBZ Besluit bijstandsverlening zelfstandigen
BIBOB Wet Bevordering Integriteitsbevordering door het openbaar bestuur
BIO Baseline informatie beveiliging
BNG Bank Bank Nederlandse Gemeente
BOSS Sociaal Economische Structuurversterking Twente
BRP Bruto regionaal product
Bureau RMC Adviesbureau voor Retail en Dienstverlening
BV Besloten vennootschap
CBS Centraal Bureau Statistiek
CIO Beraad Chief Information Officer
COELO Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden
CPB Centraal Planbureau
DCW Deze Combinatie Werkt (Sociale werkvoorziening Enschede)
DPIA Data Protection Impact Assessment
EEA Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak
ERRIN European Regions Research&Innovation Network
EU De Europese Unie
GBT Twente Gemeentelijk belastingkantoor
GGD Gemeentelijke gezondheidsdienst
GFT Groente-, Fruit- en Tuinafval
GHOR Geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio
HBO Hoger beroepsonderwijs
HR Human Resources
HTSM Hightech systemen en materialen
IOAZ Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk    arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen
IT Informatietechnologie
IIT Individuele Inkomenstoeslag
ITC-toren International training center
KNVB Koninklijke Nederlandse Voetbalbond
LHBTIQ Lesbisch, homoseksueel, bi+, transgender, intersekse en queers
LISA Landelijk Informatiesysteem van Arbeidsplaatsen
LKS Loonkostensubsidie
LTA Landelijk Transitiearrangement
LTO Land- en Tuinbouworganisatie Nederland
MO Maatschappelijke opvang
MONT-verband Samenwerking tussen Münster, Osnabrück en Netwerkstad Twente
MST Medisch Spectrum Twente
MVO Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
NDW NIS Nationaal Dataportaal Wegverkeer Netwerk- en informatiesystemen 
NRW Noordrijn-Westfalen
OV Openbaar Vervoer
OZJT Organisatie voor Zorg en Jeugdhulp Twente
PFAS Poly- en perfluoralkylstoffen
PHO(J) Praktijk Ondersteuner Huisarts (Jeugd)
P+R terrein Park and Ride
RES Twente Regionale Energiestrategie
RIEC Regionaal Informatie- en expertise centrum
RMC Retail Management Center
SDG Sustainable Development Goals
3 lijnen van de SHE Spoorzone Hengelo - Enschede
SLO Stichting Leerplan Ontwikkeling
SON Stadsbank Oost Nederland
SSD Solid State Disk (registratiesysteem afd. Werk & Inkomen)
STAWEL Stichting voor Duurzame Plattelandsontwikkeling Enschede
TOF-regeling Twentse Ontzorg Financiering
UT Universiteit Twente
UWV Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen
VO Vrouwenopvang (afkorting wordt ook gebruikt voor Voortgezet Onderwijs)
VNG Vereniging van Nederlandse gemeenten
VROM Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
VRT Veiligheidsregio Twente
VTT Veilig Thuis Twente
VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
WEK Water- en Klimaatadaptatieplan
WGS Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening
W&I Werk & Inkomen (afdeling)
WKB Wet Kwaliteitsborging
WLZ Wet Langdurige Zorg
WMO Wet Maatschappelijke Ondersteuning
WMEBV Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer
WO Wetenschappelijk Onderwijs
WOO Wet Open Overheid
WOZ Waardering Onroerende Zaken
WSM Wettelijk Sociaal Minimum

                                                                    

6.10. Middelenkader Zomernota 2023

 

Gemeentefonds

Gemeentefonds ontwikkelingen (in 1.000 euro) 2024 2025 2026 2027
Septembercirculaire 2022 3.806 9.743 11.640 0
Decembercirculaire 2022 -2.374 -2.387 -2.415 855
Meicirculaire 2023 7.282 11.611 12.251 23.040
Reservering uit accres voor loon-prijsstijging 2027       -10.727
Saldo accres gemeentefonds 8.714 18.967 21.476 13.168

 

Op basis van bovenstaande tabel kan de indruk ontstaan dat de ontwikkelingen in het gemeentefonds sterk positief zijn. Het is van belang te beseffen dat op een eerder moment forse uitnames uit het gemeentefonds zijn gedaan. Zo heeft het kabinet nog steeds de opschalingskorting van 1 miljard euro vanaf 2026 volledig in de begroting staan. Ook is bij het regeerakkoord door het kabinet een forse structurele uitname uit het gemeentefonds gedaan. Dit onder de noemer dat een nieuwe financieringssystematiek zou worden uitgewerkt. Totaal is vanaf 2026 sprake van een korting op het gemeentefonds van 4 miljard euro per jaar. Bij de septembercirculaire 2022 is een incidentele reparatie van 1 miljard euro toegepast voor 2026. In de meicirculaire 2023 heeft het kabinet besloten om deze 1 miljard euro structureel toe te voegen aan het gemeentefonds waardoor deze ook vanaf 2027 doorloopt. Per saldo komen gemeenten daarmee echter nog steeds structureel 3 miljard euro tekort. Voor Enschede vertaalt zich dat in een bedrag van omstreeks 30 miljoen euro per jaar. Dat is ongeveer gelijk aan het tekort in onze meerjarenbegroting voor 2027 en verder. In VNG verband wordt een sterke lobby richting het kabinet gevoerd om dit alsnog volledig gerepareerd te krijgen. Op het VNG congres van 14 juni is hiertoe een motie rechtvaardig, duurzaam en solide meerjarig financieel perspectief voor gemeenten aangenomen met 97% van de stemmen.

 

Inmiddels heeft het Rijk wat meer duiding gegeven aan de nieuwe financieringssystematiek die ze wil invoeren. Insteek is om het gemeentefonds vanaf 2027 te indexeren op basis van de prijsindex BBP. Daarmee bewegen gemeenten dus niet meer trap-op en trap-af met het uitgaveniveau van het rijk zelf maar met de omvang van de economie. Het rijk meent hiermee een stabiele, solide en duurzame financiële basis te bieden aan gemeenten. De gereserveerde budgetten hiervoor (150 miljoen euro voor 2027 en 300 miljoen euro voor 2028) zijn echter niet ruim te noemen. Daarbij zien gemeenten hierin een groot risico gerelateerd aan vergrijzing. Als gevolg van stijgende zorgkosten door vergrijzing stijgt het uitgaveniveau van het rijk de komende jaren. Gemeenten zouden daarmee ook meer budget krijgen dat ook nodig is voor de eigen kostenstijging gerelateerd aan vergrijzing. Deze koppeling wordt nu echter losgelaten. Sterker nog, als gevolg van vergrijzing zou de omvang van de economie kunnen dalen waardoor gemeenten volgens de nieuwe volume-indexatie wellicht zelfs gekort worden. Dit risico wordt vanuit de VNG met het kabinet besproken.

 

 

Het kabinet kijkt bij de aanpassing van de financieringssystematiek ook naar een uitbreiding van het eigen belastinggebied van gemeenten. Daarmee wil ze de autonomie van gemeenten vergroten en de afhankelijkheid van het Rijk verkleinen. Op zichzelf is dat niet verkeerd. We zien echter wel het risico dat het kabinet niet inzet op verschuiving van belastingen maar dat sprake kan zijn van stijging van de belastingdruk die gemeenten uit moeten leggen aan de burger. Specifiek voor Enschede is er ook het risico dat de mogelijkheden om extra lokale belastingen op te halen beperkter zijn dan in gemeenten waar burgers meer welvarend zijn.

 

Per saldo is dus nog steeds sprake van een forse uitname door het kabinet uit het gemeentefonds vanaf 2026 en zien we ook aanvullende risico’s in het meerjarenbeeld. We kiezen ervoor daarop nu niet bij te sturen. Met andere gemeenten samen voeren we actief lobby richting het kabinet voor herstel van de onterechte uitname uit het gemeentefonds.

Loon en prijscompensatie 2024

Loon en prijs ontwikkelingen 2024 (in 1.000 euro) 2024 2025 2026 2027
1. Prijs ontwikkeling 2024 (obv 3,9%) -6.630 -6.630 -6.630 -6.630
2. Loonkosten ontwikkeling 2024 (obv 4,2%) -10.920 -10.920 -10.920 -10.920
3. Pensioen premiestijging ABP (obv 0%) 0 0 0 0
4. Loon-prijscompensatie Gemeenschappelijke Regelingen -1.653 -1.653 -1.653 -1.653
5. Dekking uit stelpost loon-prijs voor LPO 2024 18.550 18.550 18.550 18.550
6. Treasury 380 430 790 490
Saldo  -273 -223 137 -163

 

Toelichting op loon- en prijsontwikkelingen 2024

1. Prijs ontwikkeling 2024

Het CPB gaat in de prognoses van het Centraal Economisch Plan uit van een inflatie van 3,9% in 2024 (prijs van de materiele overheidsconsumptie). Op basis van een beoordeling van alle prijsgevoelige begrotingsposten leidt dit tot een nadeel van 6,6 miljoen euro. 

 

2. Loonkosten ontwikkeling 2024

Het CPB gaat in de prognoses van het Centraal Economisch Plan uit van een loonstijging van 5,2% vanaf 2024. De CAO gemeenten voor 2024 moet echter nog worden vastgesteld en we vinden het niet opportuun om nu al te anticiperen op een dergelijke hoge loonstijging. Vandaar dat voor 2024 wordt gerekend met een loonstijging van 4,2%. Op basis van een beoordeling van alle loongevoelige begrotingsposten leidt dit tot een nadeel van 10,9 miljoen euro. Op basis van de daadwerkelijke CAO gemeenten zal bepaald worden of op een later moment een correctie nodig is.

 

3. Pensioenpremie stijging ABP

Voor 2024 wordt geen rekening gehouden met een stijging van pensioenpremies.

 

4. Loon- prijscompensatie Gemeenschappelijke Regelingen

De loon- prijs compensatie voor Gemeenschappelijke regelingen valt dit jaar hoog uit. Dit komt doordat obv nacalculatie nog een compensatie verrekend wordt over de hoge inflatie van afgelopen jaar. Gemeenschappelijke regelingen stellen al vroeg in het jaar hun begrotingen op. In 2022 hebben ze daardoor nog gerekend met een lage inflatie die naderhand aanzienlijk hoger uitviel. Conform de in Twents verband gemaakte afspraken over de loon- en prijsindexatie vindt achteraf een verrekening plaats op basis van een vergelijk tussen de begrote en werkelijke inflatie.

 

5. Dekking vanuit de stelpost loon-prijscompensatie

In de begroting 2024 wordt een last opgenomen van 18,55 miljoen euro op de stelpost loon-prijscompensatie. Dit om het grootste deel van de loon- en prijsontwikkeling in 2024 op te kunnen vangen. De stelpost die in 2024 nog beschikbaar is bedraagt slechts 14,2 miljoen euro. Dit verschil is op te vangen met de egalisatiereserve loon-prijs. Voor de jaren 2025, 2026 en 2027 blijft op deze manier voldoende financiële ruimte over in de stelpost en egalisatiereserve om een gemiddelde inflatie op te vangen. Aanname daarbij is dan wel dat de inflatie na 2024 weer normaliseert.

 

6. Treasury

Het positieve verschil t.o.v. de gemeentebegroting 2023-2026 ontstaat door verlaging van de verwachte herfinanciering. Wel wordt rekening gehouden met een stijging van de rente voor de nieuwe benodigde leningen in de komende jaren. De omslagrente is overigens ongewijzigd en blijft 1,5%. De gemiddelde rente van de leningenportefeuille blijft laag nu voorlopig geen nieuwe leningen aangetrokken zullen worden. De rentebaten vanuit de kapitaallasten zijn naar beneden bijgesteld nu blijkt dat de omvang van de activa lager is dan waarmee eerder rekening is gehouden. De investeringen blijven achter bij de prognoses mede vanwege de gestegen kosten door hoge inflatie alsook door het tekort aan personeel in vele sectoren.

 

Knelpunten

 Programma Knelpunt (in 1.000 euro)   I/S 2024  2025  2026  2027
 V&S 1. Tariefstijging 2023 obv extra index 2022 OVA - Jeugd S  -490 -490 -490  -490 
 V&S 2. Tariefstijging 2023 vergoeding pleegzorg (2,45%) S  -25 -25  -25  -25 
V&S 3. Tariefstijging 2023 obv extra index 2022 OVA - Wmo (BG) S -170 -170 -170 -170
V&S 4. Tariefstijging Hulpmiddelen 2023 (CEP vs gemeentelijke indexatie) S -360 -360 -360 -360
V&S 5.  Loon- en prijsstijging Vervoer 2023 (NEA vs gemeentelijke indexatie) S -130 -130 -130 -130
V&S 6.  Loon- en prijsstijging Huishoudelijke Ondersteuning 2023 S -500 -500 -500 -500
V&S  7.  Aanbesteding Vervoer (zorgvervoer en CVV vervoer) -300 -300 -300 -300
V&S  8.  Aanbesteding Leerlingenvervoer -800 -800 -800 -800
V&S  9.  Energieprijzen Sportaal I  -113      
V&S 10. Herindicaties nieuwe inkoop Wmo-BG (nieuwe regionale inkoop per 1-1-2025) -250      
V&S  11. Herindicaties nieuwe inkoop Jeugd (nieuwe regionale inkoop per 1-1-2025) -250      
DWLW  12. Prijsstijging wegen en infrastructurele kunstwerken -1.030 -1.130 -1.230 -1.355
DWLW 13. Prijsstijging stadsdeelbeheer S -590 -590 -590 -590
DWLW 14. Prijsstijging openbare verlichting S -419 -319 -319 -319
S&B 15. VNG-GGU S -50 -50 -50 -50
S&B 16. Fraudebestrijding aan de balie S -32 -32 -32 -32
F&O 17. Indexatie Onderwijshuisvesting S 0 0 0 -250
F&O 18. Indexering licenties 2023 S -498 -498 -498 -498
F&O 19. Landmeetinstrumenten S -44 -44 -44 -44
  Totaal knelpunten inflatie voorgaande jaren   -6.051 -5.438 -5.538 -5.913
V&S 20. Structurele impact woonplaatsbeginsel S -3.500 -3.500 -3.500 -3.500
V&S 21. Autonome ontwikkeling Jeugdhulp: toename gemiddelde kosten per cliënt S -1.475 -1.625 -2.125 -2.125
V&S 22. Autonome ontwikkeling Jeugdhulp: toename volume 2e lijns zorg  S -1.325 -1.475 -1.975 -1.975
V&S 23. Volumegroei Wmo S -440 -440 -440 -440
DWLW 24. Areaaluitbreiding S -480 -480 -480 -480
F&O 25. Volume groei bedrijfsvoering S -1.594 -1.594 -1.594 -1.594
  Totaal knelpunten volume   -8.814 -9.114 -10.114 -10.114
V&S 26. Autonome groei Jeugd en Wmo op uitvoeringscapaciteit wijkteams S  -150 -200 -250  -300 
V&S  27. Clustermanager en afdelingshoofd  -268  -268 -268  -268
DWLW 28. Managementcapaciteit Stadsingenieurs en Gebieds- en Projectontwikkeling S -400 -400 -400 -400
DWLW 29. Ondergrondse infrastructuur S -300 -300 -300 -300
DWLW 30. Extra inzet in beleid en uitvoering ten gevolge van Nationale woon- en bouwagenda en daaruit volgende wetten en landelijk beleid S -500 -500 -500 -500
S&B 31. Coördinatie WOO en AVG verzoeken S -105 -105 -105 -105
S&B 32. Opleidingsbudget Juridische Zaken S -60 -60 -60 -60
S&B 33. KCC (Burgerzaken, Werk & Inkomen, Stadserfontheffing/parkeren/vergunningen) S -424 -424 -424 -424
F&O 34. Beveiliging mobiele hardware S -49 -49 -49 -49
F&O 35. Testcapaciteit implementatie software en applicaties I -190      
F&O 36. Datagedreven Werken S -311 -311 -311 -311
F&O 37. Uitbreiding capaciteit team Geoinformatie S -118 -118 -118 -118
F&O 38. Bridge S -900 -900 -900 -900
F&O 39. Inbesteding catering S -130 -130 -130 -130
Diverse 40. Decentrale Privacy Officers (DPO) S -315 -315 -315 -315
  Totaal knelpunten personeel   -4.220 -4.080 -4.130 -4.180
V&S 41. Aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning - effect P*Q, implementatie nieuw normenkader S -1.100 -1.100 -1.100 -1.100
V&S 42. Aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning - prijseffect harmonisering uurtarief S -950 -950 -950 -950
V&S 43. Aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning - Herindicaties, projectbudget I -500 -500    
V&S 44. Wet op de lijkbezorging S -50 -50 -50 -50
V&S 45. Later realiseren taakstelling clustering sportparken I -61 pm pm pm
V&S 46. Bestrijding vogelgriep/vervoer gewonde/dode vogels I -50      
V&S 47. IJsbaan S -446 -494 -295 -250
V&S 48. Stadsbank dienstverleningsmodel S -550 -550 -550 -550
V&S 49. Gezamenlijke huisvesting armoedepartners S -100 -100 -100 -100
DWLW 50. Hogere bijdrage recreatieschap S -155 -155 -155 -155
DWLW 51. Uitwerken en uitvoeren urgentieverordening S -100 pm pm pm
DWLW 52. Partnerschap novel-t continueren I   -275 -275  
S&B 53. Gemeentelijke bijdrage Buurtbemiddeling I -69 -78 -81  
F&O 54. Disaster recovery S -250 -250 -250 -250
F&O 55. Arc GIS Software S -117 -117 -117 -117
  Totaal knelpunten overig   -4.498 -4.619 -3.923 -3.522
  Totaal alle knelpunten   -23.583 -23.251 -23.705 -23.729
F&O 56. Afronding realisatie platform Cloud en omzetten applicaties naar Cloudomgeving I Reserveoverboeking 1,2 miljoen euro in 2024 en 1,46 miljoen euro in 2025 van algemene reserve naar reserve transitiefonds IT

 

Toelichting op de knelpunten

 

1. Tariefstijging 2023 obv extra index 2022 OVA – Jeugd

Op basis van nacalculatie op de OVA 2022 is een regionaal besluit genomen om de tarieven met 0,76% extra te verhogen. Deze extra tariefstijging is niet verwerkt in de structurele begroting vanaf 2023 en kan niet worden opgevangen binnen de bestaande middelen.

 

2. Tariefstijging 2023 vergoeding pleegzorg (2,45%)

Op basis van landelijke wettelijke afspraken worden pleegzorgouders extra (2,45%) gecompenseerd voor de gestegen lasten. Dit kan niet worden opgevangen binnen de bestaande middelen.

 

3. Tariefstijging 2023 obv extra index 2022 OVA - Wmo (BG)

Op basis van nacalculatie op de OVA 2022 is een regionaal besluit genomen om de tarieven met 0,76% extra te verhogen. Deze extra tariefstijging is niet verwerkt in de structurele begroting vanaf 2023 en kan niet worden opgevangen binnen de bestaande middelen.

 

4. Tariefstijging Hulpmiddelen 2023 (CEP vs gemeentelijke indexatie)

Indexatie vindt plaats op basis van de gemeentelijke loon- en prijsindexatie. Voor 2023 was dit 2,3% (obv 100% prijsgevoeligheid). Aanvullend is er gecompenseerd voor de verwachte stijging van 10% in 2023. De feitelijke indexering is gekoppeld aan de CEP index September '22 (hulpmiddelen) en deze bedraagt ca. 15%. Dit tekort in percentage (5%) kan niet binnen de bestaande budgetten voor Wmo worden opgevangen.

 

5. Loon- en prijsstijging Vervoer 2023 (NEA vs gemeentelijke indexatie)

Indexatie vindt plaats op basis van de gemeentelijke loon- en prijsindexatie. Voor 2023 was dit 2,3% (obv 100% prijsgevoeligheid). Aanvullend is er gecompenseerd voor de verwachte stijging van 3,5%. De feitelijke indexering in 2023 is gekoppeld aan de NEA-index (hulpmiddelen) en deze bedraagt 13,7%. Dit tekort in percentage (7,9%) kan niet binnen de bestaande budgetten voor Wmo worden opgevangen.

 

6. Loon- en prijsstijging Huishoudelijke Ondersteuning 2023

Indexatie vindt plaats op basis van de gemeentelijke loon- en prijsindexatie. Voor 2023 was dit 2,3% (obv 100% prijsgevoeligheid). Aanvullend is er gecompenseerd voor de verwachte stijging van 5,76%. De feitelijke indexering in 2023 bedraagt 8,6% op basis van het normatieve kader voor de reële prijs. Dit tekort in percentage (2,84%) kan niet binnen de bestaande budgetten voor Wmo worden opgevangen.

 

7. Aanbesteding Vervoer (zorgvervoer en CVV vervoer)

De verwachting is dat de aanbesteding zal leiden tot ca 16,3% kostenstijging op basis van de eerder uitgevoerde marktconsultatie en het vorig jaar afgesloten vervoerscontract op "grote bussen". Dat is ruim hoger dan de gemeentelijke prijsindexatie. Dit tekort in percentage kan niet binnen de bestaande budgetten voor Wmo worden opgevangen.

 

8. Aanbesteding Leerlingenvervoer

Het vervoerscontract loopt in juni 2023 af. Aanbesteding loopt momenteel.

Inschatting op basis van eerdere gunning vervoerscontract 'grote bussen' (kostenstijging van 40% en NEA-index 2023 is 13,7%) leidt tot een kostenstijging van 800.000 euro.

 

9. Energieprijzen Sportaal

In de begroting 2023 was voor energiekosten Sportaal 500.000 euro opgenomen, obv nieuwe berekening is dit bijgesteld naar 613.000 euro. Het verschil van 113.000 euro is een knelpunt.

 

10. Herindicaties nieuwe inkoop Wmo-BG (nieuwe regionale inkoop per 1-1-2025)

Hierbij gaat het om projectbudget (extra uitvoeringsinzet) om in geval van lopende indicaties en eventuele overgang naar andere zorgaanbieder te herindiceren; de hoogte is afhankelijk van wel/geen keukentafelgesprek en/of administratieve omzetting. Deze kosten worden gedekt uit de investeringsreserve sociaal domein (zie meevallers).

 

11. Herindicaties nieuwe inkoop Jeugd (nieuwe regionale inkoop per 1-1-2025)

Hierbij gaat het om projectbudget (extra uitvoeringsinzet) om in geval van lopende indicaties en eventuele overgang naar andere zorgaanbieder te herindiceren; de hoogte is afhankelijk van wel/geen keukentafelgesprek en/of administratieve omzetting. Deze kosten worden gedekt uit de investeringsreserve sociaal domein (zie meevallers).

 

12. Prijsstijging wegen en infrastructurele kunstwerken

De beheer-, onderhouds- en vervangingskosten van wegen en infrastructurele kunstwerken stijgen fors door loon- en prijsstijgingen. Op basis van de CBS grond-, weg en waterbouw (GWW) is berekend wat de werkelijke prijsstijgingen zijn in de markt van 1 januari 2020 t/m 2023. Over deze periode is de GWW loon- en prijsstijging ruim 25% en het verschil met onze gemeentelijke prijscompensatie is ruim 18%. Er is dus vanaf 2024 ruim 18% meer budget nodig om onze wegen, fietspaden, trottoirs en infrastructurele kunstwerken op het afgesproken onderhoudsniveau te houden. We hebben daarvoor nodig:

* stijging kapitaallasten (rente en afschrijving) voor vervanging van o.a. wegen, fietspaden en trottoirs (2024: 100.000 euro, 2025: 200.000 euro, 2026: 300.000 euro, 2027: 425.000 euro)

* 850.000 euro voor groot en klein onderhoud van o.a. de wegen, trottoirs en fietspaden.

* 80.000 euro voor beheer en onderhoud van de infrastructurele kunstwerken (o.a. bruggen).

 

13. Prijsstijging stadsdeelbeheer

We zien forse prijsstijging door hogere loon- en materiaalkosten en (stijgende) energieprijzen. Deze middelen zijn nodig om de kosten te compenseren en het beheer en onderhoud uit te kunnen blijven voeren. 590.0000 euro is als gevolg van loonstijgingen, dit is structureel.

 

14. Prijsstijging openbare verlichting

We zien een forse prijsstijging als gevolg van hogere loon- en materiaalkosten en (stijgende) energieprijzen. Deze middelen zijn nodig om de kosten te compenseren en het beheer en onderhoud uit te kunnen blijven voeren. 219.000 euro is als gevolg van stijgende energieprijzen in 2024 en in de jaren daarna structureel 119.000 euro. 200.000 euro is als gevolg van loon en materiaalkostenstijging.

 

15. VNG-GGU

Dit betreft een verhoging van de verplichte contributie aan de VNG m.b.t. de GGU (Gemeentelijke Gezamenlijke Uitvoering). Dit bedrag wordt bepaald o.b.v. aantal inwoners.

 

16. Fraudebestrijding aan de balie

Het knelpunt dat was opgenomen in de vorige begroting bleek niet voldoende. De opdracht is uiteindelijk iets duurder geworden door o.a. inflatie.

 

17Indexatie Onderwijshuisvesting

O.b.v. eerdere afspraken worden conform voorgaande jaren de kapitaallasten van onderwijshuisvesting geïndexeerd. Op deze manier kan gegarandeerd worden dat er na afloop van de afschrijvingstermijn kan worden herbouwd. Tevens zijn deze middelen onderdeel van het door de Raad vastgestelde Integraal HuisvestingsPlan (IHP).

 

18. Indexering licenties 2023

De kosten voor licenties en software nemen aanzienlijk toe. De toegepaste indexatie bedroeg voor materiële kosten bedroeg slechts 2,3% in 2023. Gehanteerde indexcijfers door leveranciers voor licentiekosten liggen op 7% of hoger. De meerkosten hiervoor zijn 498.000 euro (incl. personeelsinformatiesysteem van P&O).

 

19. Landmeetinstrumenten

Landmeetkundige instrumenten van het team GEO informatie zijn sterk verouderd en moeten worden vervangen om de wettelijke taken te kunnen blijven uitvoeren. Vervangingsbudget is niet beschikbaar.

 

20. Structurele impact woonplaatsbeginsel

In 2022 is het nieuwe woonplaatsbeginsel ingevoerd. Dat leidt tot een toename van het aantal cliënten Jeugdhulp voor Enschede. Enschede heeft hier ook budget voor gekregen maar de feitelijke gemiddelde prijs per cliënt ligt veel hoger dan dit budget.

 

21. Autonome ontwikkeling Jeugdhulp: toename gemiddelde kosten per cliënt

De gemiddelde kosten per cliënt zijn in 2022 sterk gestegen door toenemende zorgzwaarte en oplopende zorgduur. Deze stijging kan niet worden opgevangen binnen de bestaande structurele budgetten. Er is daarbij sprake van een oplopende reeks doordat in het budget de extra middelen vanuit de hervormingsagenda dalen.

 

22. Autonome ontwikkeling Jeugdhulp: toename volume 2e lijns zorg

In de laatste 3 jaren is het volume van Jeugdhulp (exclusief het woonplaatsbeginsel) met 6% gestegen, met name doordat de zorgduur is opgelopen en daardoor kinderen minder snel uitstromen. 6% volumestijging betekent +250 unieke cliënten tegen gemiddeld 12.500 per cliënt. Er is daarbij sprake van een oplopende reeks doordat in het budget de extra middelen vanuit de hervormingsagenda dalen.

 

23. Volumegroei Wmo

Het betreft de autonome volumestijging voor het beroep op de Wmo vanuit enerzijds de demografische ontwikkeling en anderzijds het daadwerkelijke beroep op zorg. Hierbij wordt de groei/daling per leeftijdsklasse over de afgelopen 5 jaar berekend en toegepast op het Wmo-volume voor die betreffende leeftijdsklasse. Het gaat hier niet om de effecten van volumegroei Wmo door gewijzigde externe omstandigheden.

 

24. Areaaluitbreiding

Betreft de jaarlijkse optelsom van uitbreiding en krimp van de openbare ruimte. De benodigde kosten voor beheer en onderhoud van alle assets betreffen materiële kosten, kosten inzet derden, kosten vanuit fte inzet eigen personeel en fte inzet vanuit Onderhoud Enschede BV. Door toevoeging van het areaal Vaneker, diverse herinrichtingen en inmeten speelplekken Zuid is het te onderhouden areaal van wegen en groen vergroot.

 

25. Volume groei bedrijfsvoering

De afgelopen periode is de organisatie gegroeid ruim 150 fte. De budgetten voor dekking van de uitgaven van ondersteuning en bedrijfsvoering voor deze medewerkers groeien nog niet automatisch mee. Dat zou wel moeten. Meer medewerkers betekent immers automatisch hogere kosten voor hardware (laptops, telefonie, i-pads, andere IT-voorzieningen), voor de thuis- of kantoorwerkplek als bureau en stoel, etc., voor softwarelicenties (w.o. Microsoft, beveiliging, etc.), en ook voor ondersteuning en opleidingen (salarisverwerking, inkoop, personeelsadvies, aansturing, etc.). Uw Raad heeft daarom in de Gemeentebegroting 2023-2026 via een actiepunt opgedragen om een financieringsmechanisme in te voeren, waarmee het budget voor bedrijfsvoering automatisch mee kan ademen met de omvang van de organisatie (bij groei en krimp). Dat wordt met ingang van deze zomernota via dit knelpunt ingevoerd. Een deel van dit budget wordt in deze zomernota daarnaast aangewend om een aantal specifieke knelpunten in de bedrijfsvoering op te lossen, te weten: uitbreiding directeur Bedrijfsvoering, uitbreiding Clustermanager IT/Interne Dienstverlening, capaciteit voor rechtmatigheidsverantwoording Inkoop en P&O en voor Contractmanagement Inkoop/IT (totaal circa 870.000 euro). Daarnaast is er in de periode 2010-2020 fors bezuinigd op de organisatie en is een inhaalslag nodig om de opgelopen werkdruk te beheersen (zie rapport Compact Flexibele Organisatie). In het belang van de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en beheersbare werkdruk, zijn er afgelopen jaren al kosten gemaakt die als incidenteel via de jaarrekening zijn opgevangen, maar de facto structureel zijn, gegeven de groeiende omvang van de organisatie en de vraagstukken die voorliggen. Als dit knelpunt niet wordt toegekend dan leidt dat wederom tot een overschrijding op bedrijfsvoering budgetten van verschillende afdelingen. Dit is ongewenst. Zeker ook gegeven de gewijzigde regelgeving omtrent rechtmatigheidsverantwoording.

 

26. Autonome groei Jeugd en Wmo op uitvoeringscapaciteit wijkteams

De toegenomen groei van Jeugd en Wmo wordt niet "automatisch" vertaald in toegenomen capaciteit voor de wijkteams. Er is ingezet op procesoptimalisatie om zo efficient mogelijk te kunnen werken. Echter de populatie en vraag naar ondersteuning stijgt zodanig veel dat er geen inverdieneffecten meer mogelijk zijn.

 

27. Clustermanager en afdelingshoofd

Het overdragen van rijkstaken naar gemeenten heeft geleid tot een toename van 35% van het aantal beleidsmedewerkers. Het management is echter niet meegegroeid waardoor de span of care te groot is geworden. Om de span of care te normaliseren is een afdelingshoofd aangetrokken. Verder is enkele jaren geleden besloten om de functie van clustermanager Strategie Beleid Sociaal (SBS) niet in te vullen en deze te gebruiken voor het invullen van een personele taakstelling. Gelet op de groei van het aantal taken in en de verdere ontwikkeling van het cluster SBS is een clustermanager noodzakelijk voor de integrale afstemming en sturing binnen en buiten het sociaal domein voor de duur van 4 jaar. Na 4 jaar vindt een evaluatie plaats.  De kosten bedragen 122.000 euro structureel voor afdelingshoofd en 146.000 euro voor clustermanager (2024 t/m 2027).

 

28. Managementcapaciteit Stadsingenieurs en Gebieds- en Projectontwikkeling

De afdelingen Stadsingenieurs & Ontwerp (SIO) en Gebieds- en Projectontwikkeling (GPO) maken beide onderdeel uit van het fysieke domein, cluster Ruimtelijke Ontwikkeling & Beheer. Beide afdelingen groeiden de afgelopen jaren sterk door diverse in- en externe ontwikkelingen. SIO naar ruim 60 medewerkers en GPO naar bijna 100 medewerkers. Daarmee werd de span of care voor de afdelingshoofden te groot. In goed overleg met de medewerkers en rekening houdend met de sturingsfilosofie en het beleid van de gemeente is per afdeling gekozen voor een nieuwe passende aansturingsstructuur. Voor SIO betekende dit de opdeling van de afdeling per 1 januari 2023 in 2 afdelingen: de afdeling Ontwerp en de afdeling Stadsingenieurs. En daarmee een uitbreiding van 1 afdelingshoofd naar 2 afdelingshoofden. Voor GPO betekent dit de opdeling van de afdeling in 3 teams, waarvan 2 teams onder leiding van een teamleider komen. Zo wordt bij beide afdelingen ruimte gecreëerd voor sturing op het gewenste resultaat, de ontwikkeling van de afdeling en de aansturing en begeleiding van medewerkers. Voor de uitbreiding van managementcapaciteit met 1 afdelingshoofd en 2 teamleiders is structureel 400.000 euro nodig.

 

29. Ondergrondse infrastructuur

Door wetgeving (o.a. energiewet, avoi, warmtewet en de omgevingswet die er aan komt) en toenemende taken die erbij gekomen zijn op het gebied van ondergrondse infrastructuur door o.a. energietransitie en duurzaamheid moet Enschede regie nemen op de ondergrond en de ondergrondse infrastructuur om belangen veilig te stellen in ruimtelijke keuzes, projecten, beleid en operationele processen. Daarvoor moeten structureel een aantal nieuwe specifieke functies worden ingericht voor ondergrondse infrastructuur: een regisseur voor strategische afstemming en relatiebeheer met stakeholders, een senior technisch adviseur voor project-afstemming en de inhoudelijke kennis, een senior beleidsadviseur en een toezichthouder.

 

30. Extra inzet in beleid en uitvoering ten gevolge van Nationale woon- en bouwagenda en daaruit volgende wetten en landelijk beleid

De uitwerking van de nationale woon- en bouwagenda in wetten en beleid zorgt voor een stevige toename van diverse gemeentelijke werkzaamheden mbt "wonen", zowel in beleid als uitvoering. Denk aan de uitwerking van woondeals, de wet versterking regie volkshuisvesting en werkzaamheden mbt wonen en zorg (programma's "een thuis voor iedereen" en "wonen en ouderen"). Voor beleid is het knelpunt 240.000 euro per jaar, voor uitvoering in de vorm van account- en projectmanagement wonen en zorg en huisvesting aandachtsgroepen 260.000 euro jaarlijks. Tezamen: 500.000 euro. De uitvoeringskosten urgentieverordening zijn als apart punt hierboven opgenomen. Het gaat daarbij tevens om de samenhang met het op korte termijn versneld toevoegen van woningen (flexwoningen/modulaire woningen).

 

31. Coördinatie WOO en AVG verzoeken

De wetgeving rond AVG (en WOO) vereist veel meer van onze organisatie, dan we nu hebben georganiseerd. Dit speelt zowel voor de centrale coördinatie als voor de afhandeling binnen het primaire proces. Wat betreft het laatste wordt dit overgelaten aan de betreffende managers. (bij omvangrijke verzoeken kan inhuur zelfs noodzakelijk zijn). Het aantal AVG-verzoeken groeit erg hard. Coördinatie op centraal niveau op dit moment is hiervoor ontoereikend en extra capaciteit is noodzakelijk. Financiering vanuit het Rijk hiervoor ontbreekt. Het niet organiseren van deze coördinatie leidt tot het niet (adequaat) afdoen van privacy vraagstukken en WOO-verzoeken met alle juridische en financiële consequenties (boetes AP) van dien. Dit is onwenselijk.

 

32. Opleidingsbudget Juridische Zaken

Bijblijven op wet en regelgeving en andere actuele ontwikkelingen is een vereiste voor juridisch adviseurs binnen de Gemeente. De laatste drie jaren was het tekort op het opleiden van de medewerkers gemiddeld 90.000 euro per jaar. Taakstellend wordt het knelpunt vanaf 2025 met 30.000 euro verlaagd met de opdracht om in regionaal verband te kijken naar schaalvoordelen door opleidingen voor een grotere groep aan te bieden.

 

33. KCC (Burgerzaken, Werk & Inkomen, Stadserfontheffing/parkeren/vergunningen)

Het beleid is dat we 80% van onze telefoontjes binnen 30 seconden opnemen. Niet beschikbaar stellen van middelen betekent:

- Norm naar 60% binnen 30 seconden

- Lange wachttijden (van 1-12 naar 3-23 minuten)

 

34. Beveiliging mobiele hardware

Door Corona en de versnelling van de digitalisatie heeft iedereen nu mobiele devices. Hierdoor zijn beveiligingsvereisten verzwaard. De beheerlast is hierdoor toegenomen. Hiervoor is aanvullende capaciteit nodig.

 

35. Testcapaciteit implementatie software en applicaties

Niet (goed) testen van software of platformen veroorzaakt veel problemen m.b.t. bedrijfs-continuïteit. Daarnaast zijn de kosten van herstel hoog. Ongeteste functionaliteit kan en mag niet worden toegevoegd op de productie omgeving. Om dit goed en professioneel te organiseren is 2 fte nodig. Momenteel wordt hiervoor ingehuurd en ontbreekt het budget hiervoor bij IT. Voor 2024 wordt dit vanwege al lopende projecten voor het laatste jaar op centraal niveau afdekt. Voor 2025 en verder is het voorstel om bij nieuwe projecten het "dwingend testen" op te laten nemen in de projectplannen door de lijn (o.b.v. een opgave door IT). Financiering moet dan geregeld worden vanuit de beschikbare projectbudgetten. Dit vergt dan wel het goed vastleggen van deze afspraken. De benodigde bezetting wordt dan wel permanent aangetrokken, maar deze moeten zichzelf dan terugverdienen.

 

36. Datagedreven Werken

Datagedreven werken is eigenlijk al lang geen keuze meer, willen we mee kunnen met de ontwikkelingen in onze omgeving. We moeten steeds meer data gebruiken om de taken van de gemeente te verrichten en diensten te kunnen verlenen aan inwoners. Door analyse van data kunnen we dat gerichter. Daarnaast vragen medeoverheden ook steeds meer (verantwoordings-) data. Om dit te kunnen - in navolging van andere 100.000+ -gemeenten - verankert Enschede nu datagedreven werken in de organisatie.

 

37. Uitbreiding capaciteit team Geoinformatie

De backoffice heeft al lange tijd capaciteitstekort bij het team GI. Dit team is verantwoordelijk voor alle registraties rondom Geo informatie en doet werkzaamheden voor de gehele organisatie. Er is 0,5 FTE schaal 10 (44.000 euro) adviseur Geo Informatie die in 2023 incidenteel is gedekt vanuit CIO in het kader van datagedreven werken (satellietorganisatie), en moet voor 2024 en verder structureel gedekt worden. Daarnaast is er uitbreiding geweest met 1 FTE schaal 8 (70.000 euro) voor het uitvoeren van de wettelijke taak rondom BAG/BGT. Als laatste is er structureel budget (4.000 euro) nodig ter vergoeding van uren van een GIS-specialist die werkzaamheden verricht voor andere afdelingen binnen Enschede die niet te koppelen zijn aan een project. Hiervoor zijn geen middelen binnen de backoffice.

 

38. Bridge

Binnen Bridge lopen twee sporen. Enerzijds is dat het wegwerken van de achterstanden in de archivering (1.300 meter archief), anderzijds het inrichten van een lijnorganisatie voor informatiebeheer om te zorgen dat er geen nieuwe achterstanden ontstaan. Zolang de nieuwe lijnorganisatie niet staat, blijven de achterstanden bestaan of oplopen. Hiermee voldoen we niet aan de Archiefwet en bepalingen rond de Burgerlijke stand. Met de aangegeven middelen kunnen we starten met het inrichten van de lijnorganisatie op dit onderdeel, op basis van een extern ingewonnen advies. Vanuit praktische overweging (personele arbeidsmarkt) starten we met 50% van de normcapaciteit van het advies. Mede op basis van de ervaringen die we komende periode opdoen, moet blijken of en wat aanvullend nodig is. Eventuele vervolgacties en verdere investeringen volgen in een volgende begroting. Tegelijkertijd worden de achterstanden weggewerkt. Hierop wordt toezicht gehouden door de archiefinspectie. Dit wordt grotendeels uitbesteed, omdat de staande lijnorganisatie dat er niet bij kan doen. Dit brengt incidenteel extra kosten met zich mee, waarvan de omvang afhankelijk is van de snelheid waarmee de nieuwe lijnorganisatie wordt opgebouwd. Hier is dan ook sprake van een aflopende reeks. Deze extra kosten zijn nu nog niet exact in te schatten en worden zoveel als mogelijk opgevangen binnen de reguliere exploitatie. Een eventuele overschrijding zal betrokken worden bij de Tussenrapportage en Jaarrekening.

 

39. Inbesteding catering

De Raad heeft op 5 april jl een motie aangenomen waardoor het College de opdracht heeft gekregen het cateringpersoneel in vaste dienst te nemen. Momenteel onderzoeken we hoe we de catering vorm willen gaan geven. Over de uitvoering van de motie wordt de raad binnenkort geïnformeerd. Afhankelijk van deze keuze kan er een betere inschatting van de meerkosten gemaakt worden. In dit knelpunt is alleen een schatting opgenomen van de meerkosten van medewerkers en aansturing. Dat kan betekenen dat we de hoogte van het knelpunt moeten herzien, dit zal betrokken worden bij de zomernota 2024

 

40. Decentrale Privacy Officers (DPO)

Taken voor de AVG groeien enerzijds door verplichte wet- en regelgeving (maken dpia’s verwerkingsregister, bewerkersovereenkomsten e.d.) en anderzijds door een toenemende stroom inzageverzoeken van inwoners. Wettelijk gezien moeten we alle verzoeken afhandelen en DPIA ’s opstellen en controleren. Hiervoor is meer capaciteit benodigd. Niet uitvoeren zal bij controle door de AP leiden tot het opleggen van boetes.

 

41. Aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning - effect P*Q, implementatie nieuw normenkader

De contracten voor ondersteuning huishouden lopen af per 31-12-2023. Op dit moment wordt geïndiceerd op basis van het normenkader 2017 (HHM). Per 01-01-2024 gaan de nieuwe contracten in. Volgens jurisprudentie moet bij het aangaan van nieuwe contracten het meest recente normenkader gehanteerd worden. Er zit een verschil in ureninzet voor de basismodule in deze normenkaders, namelijk een ophoging van 3 uren per jaar per cliënt.

 

42. Aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning - prijseffect harmonisering uurtarief

Op dit moment worden er twee tarieven gehanteerd voor ondersteuning huishouden. Er wordt een ander tarief gehanteerd wanneer sprake is van regieproblemen bij de inwoner. Verondersteld werd dat er dan andere expertise/inzet noodzakelijk is. Omdat in de praktijk blijkt dat er geen ander soortige ondersteuning wordt ingezet, wordt in de nieuwe contracten 1 tarief afgesproken. Aangezien meer dan 90% tegen het lage tarief werd gecontracteerd leidt de harmonisatie van het tarief tot een extra kostenstijging die niet binnen de bestaande budgetten kan worden opgevangen.

 

43. Aanbesteding Huishoudelijke Ondersteuning - Herindicaties, projectbudget

In de overeenkomsten is afgesproken dat iedere inwoner met een lopende indicatie op 01-01-2025 geherindiceerd is, dat wil zeggen volgens het normenkader 2019. Dit gebeurt gedeeltelijk via administratieve omzetting en gedeeltelijk via een nieuw onderzoek. Binnen de bestaande bezetting is hiervoor onvoldoende ruimte en daarom is extra capaciteit nodig.

 

44. Wet op de lijkbezorging

Er is minder betaalcapaciteit bij inwoners waardoor er meer beroep op gemeentelijke begrafenissen wordt gedaan.

 

45. Later realiseren taakstelling clustering sportparken

Ongeveer de helft van de besparingsopgaven kan gelet op de planning van de sluiting van de sportparken uit het raadsvoorstel wel gerealiseerd worden in 2024. De planning van het realiseren van de taakstelling vanaf 2025 is onzeker en hangt af van de uitkomsten van de haalbaarheidsonderzoeken en het vervolg daarop.

 

46. Bestrijding vogelgriep/vervoer gewonde/dode vogels

In de afgelopen periode heeft de dierenambulance veel extra werk verzet rondom het ruimen van dode vogels. Deze toename leidt enerzijds tot extra benodigde personele inzet die niet opgelost kan worden met meer vrijwilligers en anderzijds tot de inzet van extra materialen voor de aanschaf van speciale materialen en het vaker ontsmetten van de ambulance. Er is een incidenteel bedrag voor 2024 opgenomen. Voor de jaren daarna bekijken we hoe de vogelgroep zich verder ontwikkelt.

 

47. IJsbaan

Het externe onderzoek naar het naar het toekomstperspectief van de ijsbaan is onlangs afgerond. Op voorhand was duidelijk dat er een hogere bijdrage vanuit de gemeente moet komen voor een exploitant van de ijsbaan bij een sluitende exploitatie. Dat blijkt ook uit het externe onderzoek. Er is een meerjarenbegroting opgesteld waarbij is onderzocht welke interventies doorgevoerd kunnen worden voor een financiële verbetering van de exploitatie. Daarbij is een kostendekkende huur van het VFBE in de meerjarenbegroting verwerkt. Daaruit blijkt een aanvangstekort van 595.000 euro waarvan 100.000 euro reeds is gedekt in de begroting zodat een tekort resteert van 495.000 euro. Het tekort in 2024 is wat lager omdat een deel van dit tekort reeds meegenomen is in het raadsvoorstel (maart 2023) met betrekking tot de overbruggingsbijdrage voor het seizoen 2023-2024. Het externe bureau ziet mogelijkheden om komende jaren stapsgewijs tot verbeteringen te komen van de exploitatie. We nemen deze ingeschatte effecten over in onze meerjarenraming. We verwachten dat na inzet van de beschikbare dekking van 100.000 euro er sprake zal zijn van een resterend tekort van 250.000 euro in 2027. Als besloten wordt de ijsbaan niet verder te exploiteren dan zal het vastgoedbedrijf een afboeking moeten doen van circa 4,5 miljoen euro. Dit heeft een groot effect op de reserve die daarmee richting nul gaat. Dat legt ook druk op de uitvoering van de verduurzamingsopgave en nieuwe ontwikkelingen. Op het moment dat de reserve langere tijd negatief is dan kan het vastgoedbedrijf dat alleen voorkomen door óf de verduurzamingsopgave verder weg in de tijd te zetten (enige sturingsmogelijkheid binnen de reserve) óf doordat de vastgoedreserve aangevuld wordt vanuit de algemene middelen. Met een verdere exploitatie van de ijsbaan wordt deze miljoenen afboeking voorkomen en gaat de ijsbaan een nieuwe exploitatieperiode in die voor het vastgoedbedrijf kostendekkend is.

 

48. Stadsbank dienstverleningsmodel

Na een presentatie aan de raad over inhoud en meerkosten van het nieuwe dienstverleningsmodel in oktober vorig jaar, is dat op 1 januari 2023 van start gegaan. Het Rijk heeft landelijk gezien structureel 40 miljoen euro begroot voor Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden. Voor 2023 is dit reeds verdeeld onder gemeenten en daarmee wordt dit knelpunt afgedekt. Voor 2024 en verder heeft het Rijk de begrote budgetten echter nog niet verdeeld. Ons is vanuit het ministerie toegezegd dat dit op een later moment alsnog gebeurd. Administratief kiezen we ervoor dit punt nu als knelpunt toe te voegen en gelijktijdig bij de meevallers een stelpost armoede en schulden op te nemen in dezelfde omvang om het knelpunt mee af te dekken (zie onder meevallers nr.8).

 

49. Gezamenlijke huisvesting armoedepartners

Door de ontwikkeling van het Diekman gebied moeten de Kledingbank en het meubeldepot verhuizen. Ook een aantal andere partijen staan de komende jaren voor de uitdaging nieuwe huisvesting te vinden. Dit komt omdat Stichting Leergeld en de Voedselbank op locaties zitten die op enig moment getransformeerd worden naar woningbouw. Dit knelpunt gaan we oplossen door ze gezamenlijk te huisvesten. Dit sluit aan bij de ambitie uit het Coalitieakkoord 2022-2026: “Bij ons armoedebeleid willen we op dezelfde manier werken, zodat op één plek alles samenkomt”. De gezamenlijke huisvesting, inclusief de flexplekken voor de andere maatschappelijke partners die niet permanent gehuisvest zijn, geeft invulling aan deze ambitie. Voor de gezamenlijke huisvesting loopt nu een haalbaarheidsonderzoek voor een specifieke locatie. Om dit knelpunt op te lossen is echter 100.000 euro structureel nodig. De partners leveren zelf ook een bijdrage aan deze verhuizing. Hierover zijn nog geen concrete afspraken gemaakt.

 

50. Hogere bijdrage recreatieschap

Deze bijdrage is ten opzichte van de gewijzigde begroting 2023 gestegen met afgerond 155.000 euro. De gemeentelijke bijdrage stijgt door een viertal ontwikkelingen (45.000 euro) die reeds allemaal door het bestuur vooraf zijn goedgekeurd. Dit betreft het opnemen van de rentelasten van de lening die is aangegaan ter financiering van de overgenomen activa van SamenTwente, inzet van een eigen externe accountant en lidmaatschappen van de werkgeversorganisatie Samenwerken Gemeentelijke Organisaties (verplicht) en Twentse Kracht. Deze zijn allemaal het gevolg van de ontvlechting van de regio. Daarnaast zijn de kosten voor de investeringen horende bij de visie Routenetwerken Twente voor het eerst in de begroting 2024 verwerkt, dit veroorzaakt een stijging van circa 110.000 euro. Hierover is door het BO Recreatieschap in december 2022 een besluit genomen.

 

51. Uitwerken en uitvoeren urgentieverordening

Door de nieuwe wet Versterking Regie Volkshuisvesting zijn we verplicht binnen enkele jaren een urgentieverordening op te stellen en uit te voeren. Mede door toenemende druk op de woningmarkt starten we in 2024 met het opstellen van de urgentieverordening en brengen we in beeld hoe we de uitvoering kunnen vormgeven en welke kosten hiermee zijn gemoeid. Er wordt momenteel landelijk onderzocht of en hoe gemeenten voor de extra werkzaamheden worden gecompenseerd. Wat dit gaat betekenen is nog niet duidelijk. De financiële vertaling van de structurele uitvoering wordt meegenomen bij de zomernota in 2024.

 

52. Partnerschap novel-t continueren

De huidige bijdrage aan het partnerschap met novel-t loopt per 2024 af. We zetten de samenwerking graag voort. De reeks is daarom verlengd tm 2026. Budget is excl indexering.

 

53. Gemeentelijke bijdrage buurtbemiddeling

Op 17 juli 2017 heeft de Gemeenteraad een motie aangenomen waarin zij het College o.a. opdraagt om buurtbemiddeling actief te ondersteunen om haar activiteiten (gefaseerd) in heel Enschede op te starten. Buurtbemiddeling ondersteunt buurtbewoners met een gezamenlijk conflict. Voor deze ondersteuning wordt gebruik gemaakt van speciaal getrainde vrijwilligers onder begeleiding van projectcoördinatoren. Voor de uitvoering van deze taak is samen met de partners (corporaties, Politie, SMD en gemeente) een nieuw convenant met nieuwe afspraken vastgelegd voor de periode 2022-2026. De afgelopen jaren is dit gedekt vanuit verschillende werkbudgetten die vanwege Corona niet volledig benut werden. De kosten voor de gemeente bedragen vanaf 2024: 69.397 euro (2024), 78.279 euro (2025) en 80.625 euro (2026) en moeten nu aan de voorkant afgedekt worden.

 

54. Disaster recovery

In verband met de herontwikkeling van de Spoorzone en de tijdelijke opvang van vluchtelingen in de Noordmolen is dit pand niet meer in gebruik voor ambtelijke huisvesting. Dit betekent dat het Rekencentrum van het IT-bedrijf op korte termijn verhuist. Vanaf de nieuwe locatie moet straks opnieuw een veilige op optimaal werkende "disaster recovery" faciliteit worden ingericht, een zogeheten DRAAS. Dit is de basisvoorziening van het platform die noodzakelijk is in het kader van bedrijfscontinuiteit om de IT omgeving te herstellen na een calamiteit (bijvoorbeeld datacenter volledig onbeschikbaar of ransomware) en waarbij de werking kan worden bewaakt en aangetoond. Deze voorziening wordt dan toekomstproof ingericht en is maximaal voorbereid op de beweging naar de cloud.

 

55. Arc GIS Software

ArcgisPro is de opvolger van ArcMap. Tooling wordt gebruikt voor meerdere GIS activiteiten die gemeentebreed worden ingezet. Urgentie van de inzet voor het vervangen is zeer hoog doordat we afhankelijk zijn van deze software voor het maken van alle kaarten die we als gemeente gebruiken. De oude software ArcMap wordt niet meer ondersteund door de leverancier en moet worden vervangen voor deze nieuwe, duurdere versie.

 

56. Afronding realisatie platform Cloud en omzetten applicaties naar Cloudomgeving

Dit betreft de afronding van het cloudready maken van onze hard- en software, waarover de Raad eerder besloten heeft. Hierop is al veel geinvesteerd en opgetuigd. Voor de noodzakelijke laatste fase is onvoldoende budget beschikbaar. Afronding van deze fase is noodzakelijk om de vervolgstap van het -veelal door software leveranciers verplicht - naar de cloud brengen van applicaties mogelijk te maken.

 

Aanvullend gaat het om het omzetten van bestaande applicaties naar cloudapplicaties in een veilige en voor Enschede beheersbare cloud omgeving. Momenteel wordt inzichtelijk gemaakt welke applicaties in welk jaar omgezet moeten worden. Om slagkracht te vergroten wordt dit bedrag gestort in de reserve IT-Transitiefonds, zodat besteding niet afhankelijk is van jaareinde-grenzen en middelen behouden kunnen blijven. In 2025, nadat deze applicaties over zijn gebracht naar de cloud, vindt evaluatie plaats en kan bepaald worden welk structureel effect dit heeft op de beheersorganisatie inclusief uitgaven.


 

 Prioriteiten

Programma Prioriteiten opgenomen (in 1.000 euro) I/S 2024 2025 2026 2027
V&S 1. Kansengelijkheid S -1.275 -3.000 -3.000 -3.000
V&S 2. Schuldhulpverlening jongeren - jongeren perspectief fonds S -85 -85 -85 -85
V&S 3. Pilot schuldhulpverlening in de stadsdeelketen I -85      
V&S 4. Aanvullende bijdrage clustering sportvelden S -50 -50 -50 -50
V&S 5. Aandachtsfunctionaris mensenhandel S -75 -75 -75 -75
S&B 6. Veiligheid vrouwen en meisjes op straat S -50 -50 -50 -50
DWLW 7. Cultuurnota I -1.000 -1.097 -1.097 -1.097
DWLW 8. Evenementenbeleid S -300 -600 -900 -1.181
DWLW 9. Middelen binnenstad I -200 -200    
DWLW 10. Tweede ontsluiting oost S     -280 -280
DWLW 11. Gratis grof vuil ophalen I   -650    
DWLW 12. Groenambitieplan S -393 -534 -428 -466
DWLW 13. Verkeersveiligheid (ambitiescenario) I -500 -500 -500 -500
DWLW 14. International Office / Duitslandagenda S -200 -200 -200 -200
DWLW 15. Uitvoering geven aan motie intensivering handhaving buitengebied S -180 -180 -180 -180
S&B 16. Verstevigen participatie (impuls samenlevingsgericht en stadsdeelgewijs werken) S -500 -500 -500 -500
S&B 17. Direct Duidelijk I -150 -150    
S&B 18. 700 jaar Enschede I -150 -1.000    
F&O 19. Huiskamer van de stad S -400 -400 -400 -400
  Totaal alle prioriteiten   -5.593 -9.271 -7.745 -8.064

 

 

Toelichting op prioriteiten

 

1. Kansengelijkheid

Kansengelijkheid is één van de speerpunten van het coalitieprogramma Samen trots op Enschede. Het college en de gemeenteraad wil dat ieder kind de kans heeft om zijn gaven en talenten tot bloei te laten komen. Hiertoe is de nota Kansrijk Enschede 2023-2033 opgesteld. Hierin zijn 13 activiteiten opgenomen die een bijdrage kunnen leveren aan het vergroten van kansengelijkheid. De keuze is om gericht te investeren op die plekken waar het meeste effect en impact te maken is. De nota Kansrijk Enschede 2023-2033 richt zich op de leeftijd vanaf -9 maanden tot 27 jaar. Het is belangrijk om in een vroeg stadium te investeren in een goede start. Er ligt een extra focus op de verbetering van de omstandigheden in de eerste 5 levensjaren, de eerste 2000 dagen van het (ongeboren) kind. Om de activiteiten voor kansengelijkheid uit te kunnen voeren zijn extra investeringen noodzakelijk.

 

2. Schuldhulpverlening jongeren - jongeren perspectief fonds

Het Jongerenperspectieffonds is zeer succesvol gebleken in het laagdrempelig realiseren van meer deelname aan de schuldhulpverlening, meer afgeronde schuldtrajecten en minder bewindvoering bij jongeren. Evaluatie is gemaakt over de 62 jongeren die geholpen zijn en heeft uitgewezen dat t.o.v. de standaard schuldhulpverlening (123 jongeren bij de SON): méér schulden worden opgelost, minder jongeren in beschermingsbewind komen en bij meer jongeren het toekomstperspectief verbeterd is. En dit tegen lagere kosten.

 

3. Pilot schuldhulpverlening in de stadsdeelketen

Het Jongerenperspectieffonds is zeer succesvol gebleken in het laagdrempelig realiseren van meer deelname aan de schuldhulpverlening, meer afgeronde schuldtrajecten en minder bewindvoering bij Jongeren (meer resultaat tegen minder kosten). O.b.v. deze ervaring willen we een soortgelijke pilot (van 1 jaar) opzetten voor volwassenen in een van de stadsdeelketens van W&I. Op deze wijze kunnen we ervaren of deze laagdrempelige aanpak ook voor deze doelgroep werkt. Omdat dit een extra kop is op de nieuwe dienstverlening van de SON zijn er aan deze pilot kosten verbonden.

 

4. Aanvullende bijdrage clustering sportvelden

Een kunstgrasveld brengt 50.000 euro aan structurele lasten met zich mee. Het college heeft voor 1 kunstgrasveld geld opgenomen in het middelenkader. We zien lopende het haalbaarheidsonderzoek bij Scheurserve dat een kunstgrasveld daar gewenst zo niet noodzakelijk is, om de versnelde verhuizing van TVV en Phenix naar Schreurserve mogelijk te maken, conform voorkeursscenario van het college in de RVS clustering. Daarnaast ligt er op dit moment een raadsvoorstel met scenario’s voor SVV’91. Een van de scenario’s is dat een kunstgrasveld wordt aangelegd bij Wesselerbrink Midden. Dit is geen logisch dan wel wenselijk scenario voor het college. De onderbouwing hiervan leest u in het raadsvoorstel clustering.

 

5. Aandachtsfunctionaris mensenhandel

De uitwerking van de aanpak is een lokale aangelegenheid. Door de komst van het Kenniscentrum Mensenhandel Twente zien we dat de casuïstiek mensenhandel toeneemt. Althans we zien meer casuïstiek, die we eerder waarschijnlijk niet in beeld hadden. Dat kan op verschillende plekken consequenties hebben voor de uitvoering. Zo zijn er bij de Wijkteams Enschede (SMD) tijdelijk 2 aandachtsfunctionarissen voor mensenhandel aangesteld en willen we deze plekken graag structureel invullen. Ook bij toezicht en handhaving is de verwachting dat het meer zien van mensenhandel casuïstiek zal leiden tot meer werk. Dit kan betekenen dat er extra lokale middelen voor de aanpak mensenhandel moeten worden ingezet. We zullen de signalen en verwachte effecten hierin monitoren.

 

6. Veiligheid vrouwen en meisjes op straat

Voor het programma veilige steden is voor de jaren 2023-2026 opnieuw subsidie aangevraagd bij het Ministerie van OCW. Daardoor kan het programma Veilige Steden worden voortgezet. Eigen inzet van middelen is veelal essentieel voor het verkrijgen van subsidies. De 1e acties zijn uitgezet via Vizier waar ook het meldpunt is ondergebracht. Dit meldpunt wordt verder uitgebouwd om de bekendheid te vergroten. Daarnaast wordt er ingezet op straatacties om het bewustzijn bij inwoners en omstanders te organiseren. Professionals worden getraind om gastlessen te geven. Ook worden er door onze partners diverse activiteiten ingezet om seksuele intimidatie te bespreken en tegen te gaan.

 

7. Cultuurnota

De nota van uitgangspunten voor cultuur is in mei vastgesteld door de raad. Dit is de basis voor de uitwerking van het cultuurbeleid voor de periode 2024 - 2028. De prioriteit voor het inzetten van de middelen ligt bij het versterken van het middenveld, het stimuleren van talentontwikkeling en creatieve broedplaatsen. Dit gebeurt vanuit het perspectief van maatwerk en experimenteren. Met ruimte voor het eigen initiatief van makers. Hierbij is het belangrijk om Fair Pay in de culturele sector te stimuleren. Met als doel een aantrekkelijke stad. Een stad die ontwikkelingsmogelijkheden en inspirerende plekken biedt waardoor iedereen de kans krijgt hun talent te ontwikkelen. De capaciteit die nodig is om uitvoering te geven aan dit beleid blijft op peil

 

We investeren in de Cultuurregio Twente. In samenwerking met de 14 Twentse gemeenten geven we van 2023 tot 2028 uitvoering aan een gemeenschappelijk uitvoeringsprogramma, waarin Enschede een belangrijke trekkende rol speelt. In dat programma wordt geïnvesteerd in broedplaatsen, bibliotheken, erfgoed en jongerencultuur. Daardoor versterken we de aantrekkingskracht van de regio in Nederland.

 

8. Evenementenbeleid

De nota van uitgangspunten Evenementenbeleid is in mei vastgesteld door de Raad. Dit is de basis voor het nieuwe evenementenbeleid voor de periode 2024 – 2028. Het huidige evenementenbeleid richt zich op: veel evenementen, met weinig budget per evenement. Organisatoren van evenementen hebben te maken met sterk stijgende kosten. Ook wordt er steeds meer gevraagd van de professionaliteit van organisatoren. Dit is niet mogelijk binnen de huidige systematiek. Daarom is gekozen om meer te investeren in minder evenementen. Hierdoor worden evenementen professioneler, verbeterd de kwaliteit en worden evenementen duurzaam bestendig. Met het verstrekken van meerjarige subsidies geven we organisatoren zekerheid. Dit stimuleert investeringen door derden. De prioriteit ligt bij beeldbepalende evenementen die bijdrage leveren aan imago van de stad, met (boven) regionale uitstraling, die ontstaan/doorgroeien vanuit een lokale voedingsbodem.

 

9. Middelen binnenstad

Alleen met een divers aanbod van retail, horeca, recreatie, cultuur en evenementen blijft de binnenstad niet alleen aantrekkelijk maar ook levensvatbaar. Dit kan door grotere verscheidenheid en gevarieerdere economische dragers in de binnenstad. In 2023 is het ambitie- en actieplan binnenstad vastgesteld. Er is reeds 3x 700.000 euro in de begroting opgenomen (jaren 2023, 2024 en 2025). Met de partners in de binnenstad wordt nu gewerkt om te komen tot een Bedrijven Investeringszone. Doel is dat de ondernemers onder die BIZ gezamenlijk betalen voor werkzaamheden die het gebied verbeteren. Om te komen tot een BIZ met alle partners en om alle ondersteuning van de actielijnen in het actieprogramma vorm te geven, is nog aanvullend 2 keer 200.000 euro nodig. Als deze middelen niet beschikbaar komen gaat dit ten koste van een aantal in het actieprogramma binnenstad afgesproken lijnen zoals de beschikbare subsidies voor ondernemers.

 

10. Tweede ontsluiting oost

Gemeente, provincie en Rijk hebben met elkaar een verkennend onderzoek gedaan naar de te nemen maatregelen op de kruising Oostweg/N35. Doel is een ongelijkvloerse aansluiting te realiseren die geschikt is voor een eventuele doortrekking naar de zuidwijken van Enschede. Om de aanpak van deze kruising te versnellen sturen wij op een voorfinanciering vanuit Enschede. Vooralsnog gaan we daarbij uit van een takken theorie, dat wil zeggen dat de gemeente uiteindelijk 1 tak betaald. Hiervoor willen we in 2025 krediet aanvragen van 20 miljoen euro waarvan 13 miljoen euro wordt gedekt uit externe middelen (subsidies) en 7 miljoen euro uit interne middelen. De jaarlijkse structurele last van die interne middelen in de vorm van kapitaallasten is 280.000 euro vanaf moment van oplevering project, naar verwachting op z'n vroegst 2026.

Met het opwaarderen van deze aansluiting verbeteren we de bereikbaarheid van Glanerbrug en Enschede Oost. De tweede ontsluiting zien wij over de grens, hier is met een relatief kleine ingreep een nieuwe aansluiting mogelijk vanuit Glanerbrug naar de B70 (Amtsveenweg) en daarmee naar de B54/N.

 

11. Gratis grof vuil ophalen

In 2025 wordt een pilot gedaan om de haalbaarheid van deze beleidsmaatregel te onderzoeken. Het budget is gebaseerd op 2 keer ophalen van grof afval zonder dat er voorrijkosten in rekening worden gebracht inclusief een stukje flankerend beleid.

De pilot wordt gefinancierd vanuit algemene middelen. Bij het behalen van het gewenste resultaat (=verbetering van de beeldkwaliteit/straatbeeld),

valt de maatregel vanaf 2026 binnen de Afvalstoffenheffing (met als gevolg een verhoging van circa 9,50 euro per huishouden).

 

12.Groenambitieplan

Dit onderdeel is uitgewerkt conform de vaststelling van het Groenambitieplan Enschede "Enschede één groot groen park". Daarbij heeft de gemeenteraad besloten voor vijf onderdelen benodigde uitvoeringsmiddelen uit te werken. Ze vallen ook onder de investeringsambitie als genoemd in het gesloten coalitieakkoord. Concreet gaat het hier om:

A. Het optimaliseren van de boomverzorging:  optimalisatie van het beheer en onderhoud van bomen. Daarnaast zijn er bij dit onderdeel vanuit de "motie bomen beter beschermen" ook eenmalig aanvullende middelen opgenomen om de regels bomenbescherming te optimaliseren  (als verwoord op  www.enschede.nl/bomen). De reguliere kosten van  de regels bomenbescherming nemen we mee in het raadsbesluit rond dit traject.

B. Het vergroenen van de singels: betreft eenmalige middelen voor het vergroenen van de singels.

C. Vergroenen van de binnenstad (groenblauwere binnenstad):  middelen voor planvorming en het tijdelijk vergroenen van de binnenstad conform de motie van de gemeenteraad en middelen. Voor het uitvoeren van concrete projecten  rond het vergroenen van de binnenstad zijn aanvullende middelen, die we meenemen in het raadsbesluit rond dit traject.

D. Optimaliseren van de stadsparken:   Dit betreffen middelen om voor alle parken tot een plan te komen en middelen voor kleinschalige investeringen in de parken. De middelen voor een eventueel grootschalige aanpak zijn hierin niet meegenomen.

E. Opzetten meerjarenprogramma voor groen: dit betreft reguliere investeringsmiddelen  om structureel te investeren in het vergroenen vanuit het groenambtieplan.

 

13. Verkeersveiligheid (ambitiescenario)

In lijn met het verkeersveiligheidsplan Enschede willen we de verkeersveiligheid in Enschede verbeteren. Omdat het aantal ongevallen in Enschede toeneemt lijkt het huidige beleid en maatregelen niet voldoende te zijn. Met het basisscenario zetten wij extra in op

- Jaarlijks per stadsdeel een risicoanalyse uitvoeren;

- Ingrepen basis- en middelbare scholen langs 50-wegen;

- Op orde maken van bebording t.b.v. snelheidsherkenning in auto's;

- Voorzieningen blinden en slechtzienden verbeteren;

- Eenmalig op de markt onderzoek uitvragen om de geloofwaardigheid van onze weginrichtingen in kaart te brengen.

- We gaan proactief maatregelen (3x200.000 euro) uit de verschillende wijkverkeersplannen realiseren (nu liften verkeersmaatregelen uitsluitend mee met beheer en onderhoud)

 

14. International Office / Duitslandagenda

De samenwerking tussen Almelo, Hengelo en Enschede op lobbygebied voor stedelijke ontwikkeling geeft ons een sterke positie richting Den Haag. Deze samenwerking willen we ook doortrekken naar Brussel. We moeten weten wat er in Brussel speelt, net als in Den Haag, om goed voorbereid te zijn op nieuwe wetgeving, waar mogelijk invloed uitoefenen op nieuwe wetgeving en de lobby daar effectief te laten zijn. Om dit te realiseren is een permanente vertegenwoordiging, zoals regio Eindhoven en regio Groningen dit al succesvol doen, gewenst. Dit willen wij samen met Twenteboard, en zo mogelijk ook de UT, oppakken.

We trekken steeds meer samen op met partners uit euregio om belemmeringen te overwinnen en samenwerking te stimuleren, vooral ook tussen bedrijven en kennisinstellingen, om onze economische ‘cirkel’ te versterken. Zowel met Münster, de Euregio als in MONT verband. Met name de intensieve samenwerking met Münster op het gebied van bereikbaarheid is van belang voor de ontwikkeling van Enschede/Twente. Hiervoor was tijdelijke financiering en dit willen we omzetten naar structureel. Daarbij zal over 3 jaren een evaluatie plaatsvinden van onze aanwezigheid in Brussel.

 

15. Uitvoering geven aan motie intensivering handhaving buitengebied

Om uitvoering te kunnen geven aan de motie “bewaak kwaliteit van bestaande opstallen” is er structureel geld nodig. Als het toezicht en handhaving in het buitengebied wordt geïntensiveerd ontstaan er diverse vervolgacties en trajecten gericht op bestaande opstallen, maar bijvoorbeeld ook bij recreatiewoningen in het buitengebied. Om hier adequaat uitvoering aan te kunnen geven is er structureel 180.000 euro nodig. Dit bedrag is gebaseerd op 2 FTE (jurist en inspecteur). Gezien de grote opgaven in het landelijk gebied en de onmogelijkheid om te herprioriteren, wil het college hierop intensiveren. Herprioriteren is niet mogelijk aangezien de overige zaken bij handhaving op minimaal niveau worden uitgevoerd en dit heeft geleid tot een signaal vanuit de provincie om hier op bij te gaan sturen.

 

16. Verstevigen participatie (impuls samenlevingsgericht en stadsdeelgewijs werken)

Totaal is 500.000 euro/jaar nodig om participatie structureel te borgen. 450.000 euro voor het Participatieteam dat faciliteert, adviseert en organiseert bij participatievragen. 50.000 euro voor een digitaal platform (Stem van Enschede) waar inwoners kunnen meepraten en stemmen over initiatieven en beleid in Enschede. Het Participatieteam[1] heeft veel resultaat geboekt in het verder brengen van participatie met inwoners. O.a. het digitale platform Stem van Enschede, de participatieverordening en de methode “relevant gesprek” zijn geïmplementeerd. Ook is een expertteam gevormd dat met raad en daad faciliteert. De afgelopen 2 jaar is elk jaar 250.000 euro gefinancierd uit de begroting (impuls). Daarnaast was er 2x 250.000 euro incidentele financiering in fte’s uit afdelingsbudget van concernstaf, Strategie en Beleid Fysiek en stadsdeelmanagement. Uit interviews en gesprekken met inwoners en collega’s wordt de meerwaarde van het team onderschreven. Werkzaamheden van het team waarborgen in de lijn (AD-financiering) vraagt 450.000 euro structureel op jaarbasis. In de zomernota 2021 is dit ook zo vastgelegd: "We nemen 2 jaar de tijd om met behulp van een concrete uitvoeringsagenda (met bijbehorende toolbox) te experimenteren, te leren, te borgen en te bepalen of en hoeveel structurele middelen vanaf 2024 nodig zijn." De inbedding is ook gewenst vooruitlopend op de invoering van het Wetsvoorstel ‘Versterking participatie op decentraal niveau naar de Tweede Kamer’. En we zijn personele verplichtingen aangegaan (mensen in dienst genomen). Indien er geen structurele financiering komt worden de medewerkers van het participatieteam deels boventallig.

 

17. Direct Duidelijk

Direct Duidelijk is incidenteel gefinancierd. Er zijn al mooie stappen gezet, maar we zijn nog lang niet klaar. Sterker nog, belangrijke onderdelen als Wet Open Overheid, Menselijke Maat, gewenste ander manier van werken, vragen nog volop inzet. Het betreft deels inzet van het personeel, maar ook de kosten voor textmetrics (tool die we in word en outlook gebruiken) en wat voorlichting- en opleidingskosten.

 

18. 700 jaar Enschede

In 2025 vieren wij dat Enschede 700 jaar stadsrechten heeft. Tijdens het jubileumjaar zullen verschillende initiatieven georganiseerd worden. Iedereen is welkom om 700 jaar Enschede op zijn of haar manier te vieren. We willen graag dat het een feest van de stad voor de stad is. Van kleine buurt-initiatieven tot grote publieksevenementen. Het jubileumjaar moet iets nalaten aan de stad en haar inwoners. Uw raad heeft in uw raadsvergadering d.d 5 april jl hierover een besluit genomen. Onderdeel van dit besluit was dat bij de integrale afweging in de zomernota 1 mln euro wordt meegenomen om uitvoering te geven aan initatieven uit de samenleving voor de viering van 700 jaar Enschede. Deze is opgenomen in 2025. Aanvullend is er voor 2024 voor 150k uitvoeringsbudget gereserveerd.

 

19. Huiskamer van de stad

In 2017 besluit de gemeenteraad tot het realiseren van een Huiskamer van de Stad. Het is een gezamenlijke wens dat de betrokken culturele partners elkaar inhoudelijk versterken. Met de realisatie ontstaat een open en transparant gebouw, waar de (fysieke) barrières om gezamenlijk programmering te realiseren worden geslecht. Een laagdrempelig openbaar toegankelijke plek waar iedere inwoner in aanraking komt met, en mee kan doen met cultuur. In juni 2021 heeft de Raad krediet beschikbaar gesteld voor de realisatie. Op 20 december 2022 informeerden wij de Raad over de nieuwe Europese aanbesteding voor de Huiskamer van de Stad. Op 1 mei 2023 heeft Dura Vermeer zich ingeschreven om de Huiskamer van de Stad te realiseren voor een totale projectbegroting van 28,5 miljoen euro. De huidige stand van zaken is dat de aanbieding met een bezuiniging is teruggebracht naar een totale projectbegroting van 26,7 miljoen euro. Dit betekent dat er een dekkingstekort is ontstaan van 13,5 miljoen euro. Programmatisch is het huisvestingsontwerp hetzelfde gebleven. De voornaamste redenen voor het ontstane tekort zijn de gestegen bouwkosten als gevolg van hoge inflatie, energieprijzen en schaarste van grondstoffen, onderdelen en personeel. Dit is een landelijke ontwikkeling waar heel Nederland mee heeft te kampen. Het is niet aannemelijk dat hier op korte termijn verandering in komt. Dit betekent een hogere kostprijsdekkende huur van het VBE aan de hoofdgebruikers van de Huiskamer 400.000 euro. Die hogere huur kunnen deze partijen niet zelf dragen. Realisatie kan alleen indien de gemeente een hogere subsidie verstrekt ter dekking van de hogere huur. Als uw Raad kiest het project Huiskamer van de Stad te realiseren, dan zijn extra kosten onontkoombaar. Verdere bezuinigingen zijn niet door te voeren zonder het gewenste kwalitatieve concept van de Huiskamer van de Stad in stand te houden. De culturele partners kunnen niet bijdragen in dit tekort middels hogere huurlasten. Dit zou tot een ongewenste vergroting van hun exploitatielasten leiden. Dit zou gevolgen hebben voor hun inhoudelijke programma. Ook alternatieven voor het project Huiskamer van de Stad brengen hoge kosten met zich mee. Want op dat moment zou óf de bibliotheek aan de Pijpenstraat grootschalig gerenoveerd moeten worden óf een andere locatie gevonden moeten worden. Beide ontwikkelingen zouden grote investeringen met zich meebrengen waarbij de jaarlijkse exploitatielasten hoger zouden zijn dan de realisatie van de Huiskamer van de Stad. Daar is namelijk sprake van ‘inbreiding’; het concept van de bibliotheek wordt ingepast in het bestaande Muziekkwartier. Dit zorgt ervoor dat het gebouw veel efficiënter gebruikt gaat worden en dat alle partners per saldo een voordeel behalen op energie, schoonmaak, klein onderhoud, etc.

 

[1] * Een digitaal platform is in de huidige tijd niet meer weg te denken bij participatieprojecten. We werken sinds een jaar met Stem van Enschede. Een digitaal participatieplatform waar inwoners kunnen meepraten en stemmen over initiatieven en beleid in Enschede. De pilotfase is voorbij en laat goede resultaten zien. We hebben inmiddels 2.400 accounts en 38.000 bezoekers op het platform.

 

 Meevallers/scherpe keuzes

Programma Meevaller/scherpe keuze (in 1.000 euro) I/S 2024 2025 2026 2027
V&S 1. Jeugd- Incidentele ruimte reserve Jeugdhulp I 6.300      
V&S 2. Incidentele extra middelen hervormingsagenda I   1.150    
V&S 3. Vrijval overgebleven middelen noodfonds I 1.200      
V&S 4. Kinderopvangcontroles onderwijs S 75 75 75 75
V&S 5. Dekking medewerkers opvang vluchtelingen I 800      
V&S 6. Onderuitputting sociale werkvoorziening I 500      
V&S 7. Onderuitputting Regiotaak Beschermd wonen I 2.500      
V&S 8. Stelpost middelen armoede en schulden S 550 550 550 550
V&S 9. Bijdrage uit investeringsreserve sociaal domein I 500      
S&B 10. Onderuitputting budgetten college B&W S 50 50 50 50
F&O 11. Normaliseren energieprijzen ambtelijke huisvesting I 200      
F&O 12. Voordeel uit omklap begroting 2027 S       634
F&O 13. Post onvoorzien schrappen S 2.000 2.000 2.000 2.000
  Totaal alle meevallers/scherpe keuzes   14.675 3.825 2.675 3.309

 

 

Toelichting meevallers / scherpe keuzes

 

1. Jeugd- Incidentele ruimte reserve Jeugdhulp

Het gaat hier om de vrijval van extra rijksmiddelen in de reserve ten behoeve van investeringen hervormingsagenda en egalisatie tekorten. Op basis van de actuele inschatting kan het verwachte tekort in 2024 (evenals 2023) opgelost worden vanuit de reserve. Daarna is reserve leeg.

 

2. Incidentele extra middelen hervormingsagenda

Op basis van het recente akkoord (voor de jaren 2024 en 2025) van de hervormingsagenda is een deel van de bezuinigingen incidenteel geschrapt. Daar staat echter ook een uitname voor investerings- en uitvoeringskosten voor de hervormingsagenda tegenover waardoor er alleen in 2025 een extra voordeel ontstaat.

 

3. Vrijval overgebleven middelen noodfonds

In september 2022 heeft de gemeenteraad ingestemd met het openstellen van een lokaal noodfonds. Hiervoor is ruim 2 miljoen euro beschikbaar gesteld. Van dit bedrag is 0,5 miljoen euro besteed. Onlangs is een motie aangenomen bij het besluit van de raad over de evaluatie en beëindiging van het noodfonds. De motie roept op om 100.000 euro van het noodfonds te behouden voor 2023 zodat de maatschappelijke partners binnen rondkomen met je inkomen inwoners kunnen helpen die geconfronteerd worden met een hoge eindafrekening. Rekening houdend met de aangenomen motie en de resterende uitvoeringskosten van de stadsbank is het voorstel om 1,2 miljoen euro in 2024 te laten vrij vallen in de algemene middelen.

 

4. Kinderopvangcontroles onderwijs

Het gaat hier om de inzet van het voordeel op kinderopvangcontroles uit product Onderwijs (lagere uitvoeringskosten van GGD-controles inzake toezicht / handhaving Kinderopvang ). Het bijstellen van het begrotingsniveau naar de actuele situatie vanuit GGD, betekent een structureel lager niveau van controles maar wel nog boven het wettelijk minimum. Dit is wel op basis van de huidige situatie. Eventuele nieuwe wetgeving rondom inspecties en kwaliteit van gastouders zal leiden tot nieuwe situatie/beoordeling.

 

5. Dekking medewerkers opvang vluchtelingen

Betreft een onttrekking aan het overschot 2022 rijksbijdrage Gemeentelijke Opvang Oekraïners. (Overschot was 2,4 miljoen euro groot.)

 

6. Onderuitputting sociale werkvoorziening

Op basis van de positieve jaarrekeningresultaten van afgelopen jaren op het product Sociale werkvoorziening en nieuw beschut is het mogelijk incidenteel 500.000 euro te laten vrijvallen.

 

7. Onderuitputting Regiotaak Beschermd wonen

Uit de resultaten van de afgelopen jaren blijkt een structureel voordeel op de taken van Beschermd Wonen. Er zijn diverse initiatieven in ontwikkeling die zullen leiden tot een afname van dit structurele voordeel (actieplan terugdringen wachtlijst, nieuw verdeelmodel en woonplaatsbeginsel vanaf 2025). Daarnaast moet dit voordeel enerzijds ook in samenhang gezien worden met de stijgende kosten op de lokale Wmo en anderzijds met de reeds in de begroting opgenomen stelpost op het sociaal domein van 3,5 miljoen euro. Voor 2024 is het incidenteel mogelijk om een bijdrage aan het middelenkader te doen.

 

8. Stelpost middelen armoede en schulden

Bij de knelpunten is een knelpunt opgenomen voor het nieuwe dienstverleningsmodel van de Stadsbank. Dit model is per 1 januari 2023 van start gegaan. Het Rijk heeft landelijk gezien structureel 40 miljoen euro begroot voor Dienstverlening gemeenten aanpak armoede en schulden. Voor 2023 is dit reeds verdeeld onder gemeenten en daarmee wordt dit knelpunt afgedekt. Voor 2024 en verder heeft het Rijk de begrote budgetten echter nog niet verdeeld. Ons is vanuit het ministerie toegezegd dat dit op een later moment alsnog gebeurd. Administratief kiezen we ervoor dit punt nu als knelpunt toe te voegen en gelijktijdig bij de meevallers een stelpost armoede en schulden op te nemen in dezelfde omvang om het knelpunt mee af te dekken (zie onder knelpunten nr. 48).

 

9. Bijdrage investeringsreserve sociaal domein

De investeringsreserve sociaal domein kent nog een ongelabelde ruimte van 1,3 miljoen euro. Voorgesteld wordt om hiervan 0,5 miljoen euro te reserveren voor de noodzakelijke uitvoeringscapaciteit voor de herindicaties voor Jeugdhulp en Wmo-begeleiding bij de implementatie van de nieuwe inkoop, ingaande per 2025 (zie knelpunten 10 en 11).

 

10. Onderuitputting budgetten college B&W

De afgelopen jaren is het college terughoudend omgegaan met hun declaraties, mede als gevolg van het meer digitaal vergaderen, waardoor er ruimte is ontstaan op het budget van College B&W. Het voorstel is om deze lijn voort te zetten en structureel met 50.000 euro het budget te verlagen.

 

11. Normaliseren energieprijzen ambtelijke huisvesting

In de begroting 2023 is een compensatie toegekend voor gestegen energieprijzen voor ambtelijke huisvesting. Er wordt gewerkt met een contract waarin tarieven kunnen worden vastgeklikt. Inmiddels zijn de energieprijzen weer enigszins genormaliseerd en dat leidt tot een voordeel voor de contractprijzen voor komende jaren. Voor 2025 ev is dat voordeel door de raad reeds ingezet als dekking voor de kosten van het nieuwe zwembad. Voor 2024 kan echter wel een bedrag vrijvallen. Het gaat om een besparing van 200.000 euro.

 

12. Voordeel uit omklap begroting 2027

Voordeel uit omklap 2026 naar 2027 omdat budgetten eindigen in 2026.

 

13. Post onvoorzien schrappen

Enkele jaren terug is een structurele post onvoorzien van 2 miljoen euro in de begroting opgenomen. We hadden toen al een aantal jaren te maken met een flinke korting vanuit vanuit het Rijk op de gemeentefonds uitkering voor het lopende jaar. Dat maakte dat vaak in het lopende jaar nog bijgestuurd moest worden. Met deze post onvoorzien hadden we een eerste buffer om dergelijke tegenvallers op te vangen. Inmiddels is onze algemene reserve goed op niveau waarmee we daarin ook een buffer hebben om tegenvallers op te vangen. Vandaar dat we het verantwoord vinden om de post onvoorzien te schrappen.

 Lokale belastingen

Elk jaar actualiseren we de geprognosticeerde inkomsten voor lokale belastingen. Aanvullend wordt de afweging gemaakt welke indexatie toe te passen op de lokale belastingen. Het college kiest ervoor de OZB inkomsten dit jaar niet met de werkelijke inflatie te indexeren. In lijn met het coalitieakkoord is gekeken naar de gemiddelde inflatie over de afgelopen jaren om zodoende de lastenverzwaring voor burgers en bedrijven beperkt te houden.

 

Programma Lokale belasting (in 1.000 euro) I/S 2024 2025 2026 2027
F&O 1. Indexatie OZB S 2.300 2.300 2.300 2.300
F&O 2. Precariobelasting (actualisatie) S 30 30 30 30
F&O 3. Toeristenbelasting (actualisatie) S 100 100 100 100
F&O 4. Vermakelijkhedenretributie S pm pm pm pm
  Totaal lokale belastingen   2.430 2.430 2.430 2.430

 

 

Toelichting lokale belastingen

 

1. Indexatie OZB

Normaliter wordt de OZB elk jaar geïndexeerd op basis van de inflatie die voorzien wordt in het Centraal Economisch Plan. Voor 2024 zou dat een indexatie van 5,9% betekenen. In het coalitieakkoord is opgenomen dat de gemeente terughoudend om wil gaan met belastingverhogingen. Daarom wordt indexatie gebaseerd op een langjarig gemiddelde van de inflatiecorrectie. De OZB wordt daarom geïndexeerd op basis van een gemiddelde inflatie over de afgelopen 4 jaren, zijnde 4,3%.

 

2. Precariobelasting (actualisatie)

Op basis van een actuele inschatting van de inkomsten precariobelasting (obv grotere terrassen) is het reëel om 30.000 euro per jaar meer te ramen.

 

3. Toeristenbelasting (actualisatie)

Naar aanleiding van de rapportage van het GBTwente, is er contact geweest over prognose realisatie toeristenbelasting 2022. Het ingewikkelde is namelijk, dat na de verhoging van de tarieven we te maken hebben gehad met corona. Het effect van de verhoging hebben we dus niet in beeld. Het GBTwente geeft nu aan, dat deze beweegt richting de 700.000 euro. Dat is een ton meer dan begroot.

 

4. Vermakelijkhedenretributie

In verschillende gemeenten in Nederland wordt een vermakelijkhedenretributie geheven. Ook in Enschede overwegen we dot in te voeren. Richting de begroting gaan de mogelijkheden om vermakelijkhedenretributie te heffen voor evenementen onderzoeken. Daarbij brengen we in kaart de maatstaf van heffing, de potentiële opbrengst en de bijkomende kosten.

 

Amendementen/moties Zomernota 2023

Middelenkader Amendementen/Moties (x 1.000 euro) 2024 2025 2026 2027
Tramamendement 60      
Behoud studentambtenaren 50 50 50 50
Vrijetijdseconomie 75      
Crossboss Helmerhoek 30      
Handgeld Citymarketing 30      
Behoud Stichting 55+ 30      
Saldo amendementen/moties Zomernota 2024-2027 275 50 50 50

 

Toelichting Amendementen/Moties

 

Tramamendement
De indiener stelt aan de Raad voor om de voorliggende ontwerp-beslissing als volgt te wijzigen:

"Het bedrag bestemd voor "700 jaar Enschede" in 2024 te verhogen van 150.000 euro naar 210.000 euro; waarbij deze verhoging van 60.000 euro wordt gereserveerd voor de restauratie, terugkeer en plaatsing van de TET Tram 1 en dit te dekken uit het positieve saldo middelenkader 2024 of uit de algemene reserve."

 

Toelichting:

  • De raad heeft op 6 maart 2023 een motie aangenomen op Tram 1 te behouden voor de stad;
  • Deze tram is een kans om een uniek historisch object te behouden voor onze stand en kan daarmee bijdragen aan het verhaal van de stad;
  • De raad heeft het college opgeroepen om samen met partijen uit de stad een plan uit te werken voor de restauratie en publieke plaatsing, bij voorkeur te realiseren voor het jubileumjaar 700 jaar Enschede;
  • Nu alvast een bedrag te reserveren om de gemeentelijke bijdrage te kunnen leveren.

 

Behoud studentambtenaren

De indiener stelt aan de raad voor om de voorliggende ontwerp-beslissing als volgt te wijzigen:

  • Rij 22 "Samenwerking kennisinstelingen - inzet student-ambtenaren" in de tabl op pageina 40 onder "Bijlage 1: toelichting niet meegenomen onderwerpen" te verwijderen en deze verwijderde rij in zijn geheel toe te voegen aan pagina 24 in de tabel onder "3.4 Prioriteiten" als nieuwe rij 20;
  • Binnen de nieuwe rij 20 op pagina 24 de "S" van structureel in deze zomernota voor 2023 te vervangen door een "I" van incidenteel en in de reeks de jaren 2026 en 2027 vooralsnog op 0 te zetten;
  • Een toelichting voor een nieuwe rij 20 op te nemen op pagina 29 met als tekst "Sinds 2017 werkt de gemeente Enschede, als eerste gemeente van Nederland, zeer succesvol met studentenambtenaren. Studentambtenaren zijn studenten die als afgevaardigden namens WO en HBO, en sinds 2023 ook namens het MBO als brugfunctie dienen tussen het onderwijs, studentenleven en de gemeente. De studenten weten goed wat er speelt en denken actief mee over beleid voor de gemeente om de verbinding tussen studenten en Enschede groter te maken, talentbehoud te stimuleren en Enschede als stad aantrekkelijker te maken voor studenten. Recent hebben de studentambtenaren hun nieuwe werkprogramma 2023-2027 gelanceerd. Speerpunten voor de studentambtenaren de komende jaren zijn: studentenparticipatie, voorzieningen, carrieremogelijkheden, huisvesting, internationalisering en welzijn. Als gemeente willen wij de studentambtenaren de kans geven de komende jaren dit werkprogramma uit te voeren. Daarom zetten we n op structurele middelen tot minstens 2028."
  • De paragraag "22. Samenwerking kennisinstellingen - inzet student-ambtenaren" op pagina 45 te schrappen.

Toelichting:

  • Wij dragen het college op de kosten voor 2024 en 2025 te dekken vanuit het positieve saldo middelenkader en voor structurele dekking vanaf 2026 naar de raad terug te komen bij de zomernota behandeling in 2024. (In de komende zomernota zal daardoor de S van structureel verrvangen wordne door de I van incidenteel, vanaf de zondernota 2024 zal de I dan weer vervangen worden door de S.)
  • Sinds 2017 werkt de gemeente Esnchede, als eerste gemeente in Nederland, zeer succesvol samen met studentenambtenaren;
  • Sudentambtenaren zijn studenten die als afgevaardigden namens met WO en HBO, en sids 2023 ook namens met MBO als brugfunctie dienen tussen het onderwijs, srtudentenleven en gemeente;
  • Studentambtenaren worden ingezet omdat wij het belangrijk vinden niet over studenten te praten naar met studenten;
  • De studenten weten goed wat er speelt en denken actief mee over beleid voor de gemeente om de binding tussen studenten en Enschede groter te maken, talentbehoud te stimuleren en Enschede als stad aantrekkelijker te maken voor studenten;
  • De aantrekkelijkheid van Enschede als werkgever wordt vergroot voor studenten;
  • Het zou zeer te betreuren zijn als de studentambtenaren hun werk zoudne moeten stoppen, gezien de positieve ervaringen van de afgelopen jaren die zowel door de raad als college breed erkend worden;
  • In november 2022 is bij de behandeling van de programmabegroting voor 2023 een motie aangenomen waarin de raad voor minimaal 2 jaar wenst om naast een HBO en WO studentambtenaar ook met een MBO studentambtenaar te starten. Het huidige voorstel van het college om de studentenambtenaar te schappen voldoet daarmee niet aan de aangenomen motie;
  • Recent hebben de studentambtenaren hun nieuwe werkprogramma gelanceerd. Speerpunten voor de studentenambtenaren de komende jaren zijn: Studentenparticipatie, voorxieningen, carrieremogelijkheden, huisvesting, internationalisering en welzijn. Het zou een gemiste kans zijn als we nu de studentambtenaren duidelijke speerpunten hebben gevormd hen niet de kans geven deze ookj uit te werken. 

Vrijetijdseconomie

De gemeenteraad van Enschede, in vergadering bijeen op 17 julie 2023, gehoord de beraadslaging over:

De Zomernota

 

Contaterende dat

 

  • De agenda Vrijetijdseconomie via een uitgebreid participatietraject is ontwikkeld;
  • De agenda Vrijetijdseconomie door de gemeenteraad is vastgesteld;
  • Er geen budget is gereserveerd om de visie uit te voeren;
  • De agenda Vrijetijdseconomie een belangrijk onderdeel van onze economie is;
  • We tegenover alle partners die hebben meegewerkt aan deze visie het niet kunnen maken om geen uitvoering hieraan te geven. 

Overwegende dat:

  • Er alvast een start dient te worden gemaakt met de uitvoering van de Agenda Vrijetijdseconomie;
  • Dit eventueel in verschillende stappen te doen.

Draagt het college op:

  • De eerste stappen te zetten in het uitwerken van de aangenomen Agenda Vrijetijdseconomie;
  • Hiervoor een bedrag beschikbaar te stellen á 75.000 euro;
  • Dit te dekken uit het positieve saldo middelenkader 2024;
  • Bij de begroting kijken naar structurele ruimte om verdere uitvoering te geven aan de Agenda Vrijetijdseconomie.

En gaat over tot de orde van de dag.

 

Crossbos Helmerhoek

De gemeenteraad van Enschede, in vergadering bijeen op 17 julie 2023, gehoord de beraadslaging over:

De Zomernota

 

Contaterende dat:

  • Er op dit moment geen plek is voor de jeugd op Helmerhoek, en dat die ook nog een langere tijd op zich laat wachten door een reorganisatie van scholen;
  • Het crossbos cultuurhistorische waarde heeft vanwege de wielerbaan die daar bijna een eeuw geleden aangelegd werd.
  • Het crossbos op dit moment in verval is en hierdoor slecht begaanbaar is.
  • Er een bewonersinitiatief is genaamd project crossbos dat onvoldoende financiële middelen heeft om een start van het project te kunnne realiseren.
  • Er aanvragen lopen bij fondsen die niet het gehele project kunnen financieren;
  • Het bewonersinitiatief op eigen kracht 10.000 euro heeft opgehaald voor het crossbos.
  • Er twee fases zijn waarvan fase 1 het bouwrijp maken en het beplanten betreft en fase 2 het verzorgen van speelelementen en straatmeubilair.  

Overwegende dat:

  • Een plek voor de jeugd op Helmerhoek van uiterst belang is voor hun sociaal emotionele ontwikkeling;
  • Het crossbos een incusieve plek kan worden in stadsdeel Zuid waar jong en oud elkaar kunnen ontmoeten en met elkaar kunnne sporten en ontspannen;
  • Deze plek ook begaanbaar zal worden voor minder valide bewoners, door het aanleggen van gedeeltelijk bredere paden;
  • Vrijwillers zich al een langere tijd hard maken voor project crossbos, door middel van het opstellen van een plan, bewonersparticipatie en het aanschrijven van fondsen.
  • Project crossbos nog 30.000 euro nodig heeft om fase 1 te kunnen realiseren en mogelijk, wanneer overige fondsen akkoord zijn het gehele project kunnen realiseren.

Draagt het college op:

  • In samenspraak met het bewonersinitiatief de ontwikkeling van het crossbos mogelijk te maken;
  • Hiervoor 30.000 euro te dekken uit het positieve saldo middelenkader 2024.
  • Fase 1 zo snel mogelijk te realiseren.
  • Om de voortgang en resultaten actief terug te koppelen bij de vergadering van stadsdeel Zuid.

En gaat over tot de orde van de dag.

 

Handgeld citymarketing

De gemeenteraad van Enschede, in vergadering bijeen op 17 julie 2023, gehoord de beraadslaging over:

De Zomernota

 

Contaterende dat:

  • Bijna alle gelden zijn gelabeld en er weinig ruimte is voor spontane en nieuwe kleine initiatieven;
  • Het zou helpen om handgeld te hebben voor citymarketing, om zo zaken van de grond te krijgen en aan te jagen;
  • Er nu te vaak en te lang wordt gekeken waar zelfs dee kleine kosten van kunnen worden gedekt.

Overwegende dat:

  • Er bij een bruisende stad past dat er snel kan worden geschakeld en er kleine investeringen kunnen worden gedaan om zaken van de grond te krijgen.
  • Kleine initiatieven zoals een stadsstrand, wateraansluitingen, etc etc. met een minimale bijdrage een grote impact kunnen opleveren voor de hele stad.
  • Er handgeld voor citymarketing beschikbaar zou moeten zijn.
  • (citymarketing, niet te verwarren met Enschede promotie)

Draagt het college op:

  • Voor de afdeling citymarketing handgeld ter beschikking te stellen a 30.000 euro;
  • Dit te dekken uit het positief saldo middelenkader 2024
  • Bij de begroting te kosten met dekkingsvoorstellen voor opvolgende jaren.

En gaat over tot de orde van de dag.

 

Behoud stichting 55+

De gemeenteraad van Enschede, in vergadering bijeen op 17 julie 2023, gehoord de beraadslaging over:

De Zomernota

 

Contaterende dat:

  • Stichting 55+ activiteiten organiseert voor 1700 deelnemers, waarvan er 700 actief betrokken zijn;
  • Stichting 55+ momenteel financiële problemen heeft 1);
  • Stichting 55+ op dit moment een pand huurt aan het Schuttersveld.

OVerwegende dat:

  • Eenzaamheid onder senioren in Enschede zal toenemen, als deze stichting zal worden opgeheven;
  • Deze stichting zichzelf prima kon redden tot uitbraak van de Covid pandemie en aansluitend de energiecrisis;
  • Stiching 55+ zichzelf zal opheffen als er geen structurele subsidie wordt verstrekt;
  • Toevallige ontmoetingen binnen het pand aan het Schuttersveld als zeer waardevol worden ervanren door de deelnemers;
  • Een verhoging van de contributie, naar inschatting van het bestuur, zal leiden tot een afname van het aantal deelnemers;
  • Stichting 55+ gebaat is bij de duidelijkheid die een structurele subsidie met zich meebrengt;
  • Stichting 55+ in het verleden subsidie ontving vanuit de gemeente Eschede;
  • Door deze raad besloten is dat de subsidie voor Stichting 55+ vanaf 2014 af te bouwen na gemeentelijke bezuinigingen.