|
Onderdeel | Portefeuillehouder | Programmadirecteur |
Coördinerend | Eelco Eerenberg | Marcel Meijs |
Openbare orde en veiligheid | Peter den Oudsten | Herman Bosman |
Bestuur, samenwerking en partnerschap | College van B&W: Peter den Oudsten Raad en commissies: Raadspresidium |
Marcel Meijs Rolf Jongedijk |
Bedrijfsvoering | Eelco Eerenberg (Middelen) Jeroen Hatenboer (Communicatie en Vastgoed) |
René van Kuilenburg |
Project Management Bureau Enschede | Eelco Eerenberg | Tjerk Wassenaar |
Betrouwbare en duurzame financiële huishouding | Eelco Eerenberg | Paul Davina |
Inleiding
Het programma Bestuur en Middelen bestaat uit een 4-tal thema's:
Deze thema's worden in de volgende paragrafen inhoudelijk en financieel toegelicht
Financieel resultaat
Het financiële resultaat van het programma Bestuur en Middelen is ten opzichten van de concernrapportage met ruim 10 miljoen verbeterd. Dit komt voornamelijk door de meevallende algemene uitkering en het niet verwerken van taakmutaties vanuit de algemene uitkering naar de programma’s van circa 7 miljoen. Naast de verbetering van het resultaat op treasury en dividenduitkeringen circa 1,4 miljoen is ook het resultaat op belasting inkomsten en uitgaven met circa 0,4 miljoen verbeterd ten opzichte van de concernrapportage. Tot slot heeft de versobering bedrijfsvoering binnen het programma BMO, de concernstaf en de raadsgriffie geleid tot een verbetering van het resultaat van circa 1 miljoen. Wij hebben geanticipeerd op de verdere bezuinigingen op de organisatie & bedrijfsvoering vanaf 2015. De bezuinigingen binnen het programma zijn hiermee nagenoeg ingevuld.
Doelstellingen
Doelstelling A | Veiligheid en openbare orde Het zorgdragen voor de wettelijke taak van de overheid om de veiligheid van inwoners en bezoekers van Enschede te waarborgen. |
Doelstelling B | Bestuur, samenwerking en partnerschap Het versterken van het contact tussen burgers en partners in en buiten de stad met het stadsbestuur, en daarmee ook het versterken van het vertrouwen van de stand in haar bestuur. |
Doelstelling C | Bedrijfsvoering Het realiseren van een solide, innovatieve en maatschappelijke verantwoorde bedrijfsvoering. |
Doelstelling D | Financiële huishouding Het bevorderen van een betrouwbare en voor de lange termijn houdbare financiële huishouding. |
Inleiding
In 2014 zijn naast de reguliere coördinatie van veiligheidszaken rond bijvoorbeeld voetbalwedstrijden, huiselijk geweld, criminaliteit en de uitvoering van de speerpunten uit het Integraal Veiligheidsplan 2013-2016 diverse projecten opgestart die de “samenredzaamheid” bevorderen. Dit zijn onder andere de Pilot Getfert-Perik en het overlastproject Noorderhagen. Hier hebben wij naast het behalen van effecten op de veiligheid op zichzelf, ingezet op een sterke verbinding tussen veiligheid, zorg en wijkgericht werken en de verdere ontwikkeling van de gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Met name de aanpak van de Hight impact crimes heeft in 2014 inzet gevergd van de gemeente en partners. Naast een zware lopende inzet op inbraakpreventie, zijn de cijfers m.b.t. woninginbraken en overvallen sterk gedaald in vergelijk met de voorgaande jaren. Verder wordt middels de zogenaamde lokale casustafel de bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit versterkt en worden bestuurlijke, strafrechtelijke en fiscale instrumenten gecombineerd om een stevige, effectieve en integrale aanpak mogelijk te maken van de (gerelateerde) georganiseerde misdaad.
Enkele andere bijzondere ontwikkelingen in 2014 zijn:
Daarnaast is er altijd sprake van acute crisismomenten; in 2014 is dit bijvoorbeeld de gijzeling op camping Ostana geweest.
Doelstellingen
Doelstelling A | Openbare Orde en Veiligheid Het zorgdragen voor de wettelijke taak van de overheid om de veiligheid van inwoners en bezoekers van Enschede te waarborgen. |
Indicatoren
Om de effecten van onze inzet te meten hebben we per doelstelling indicatoren opgesteld. In de onderstaande tabel staan de streef- en realisatiecijfers.
Voor een totaaloverzicht van alle effectdoelstellingen en indicatoren zie de bijlage bij het jaarverslag.
Indicatoren | Score 2013 | Streven 2014 | Score 2014 |
9. Het percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt. | 23,9% | 20% | 22,2% |
20. Positie veiligheid van Enschede ten opzichte van de overige twaalf gemeenten met meer dan 150.000 inwoners. | 5 | Top 5 | 8 |
21. Opkomstpercentage waarbij de Brandweer na een melding tijdig ter plaatse is. | 90% | 90% | 93% |
Toelichting
Ad 9. Enschede kent als één van de weinige grotere gemeenten, na een gestage stijging in de afgelopen jaren, een relatief sterke daling in de onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt in 2014. De invloed van de (integrale) projecten m.b.t. aanpak onveiligheidsgevoelens in de wijken en de goede resultaten bij de aanpak van de High Impactcrimes zullen in 2015 en 2016 nog beter tot uiting moeten komen in de daling van het percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt.
Ad 20. De ranglijst is uitgebreid van 12 naar 16 gemeenten. Daarnaast is deze opgemaakt op basis van een gewogen samengestelde index van het aantal geweldsmisdrijven en vernielingen. In objectieve cijfers gezien is het totaal van de veiligheids-/ criminaliteitscijfers in Enschede aanwijsbaar verbeterd ten opzichte van voorgaande jaren.
Ad 21. het Twentse gemiddelde is dat 22% van de objecten ‘te laat’ wordt bereikt. Oorzaak van de positieve afwijking in Enschede ten opzichte van het Twentse gemiddelde is de inzet van beroepsbrandweerlieden in Enschede terwijl in de rest van Twente overwegend met vrijwilligers wordt gewerkt.
Politieke speerpunten
Klik hier voor een uitgebreide beschrijving van de politieke speerpunten zoals opgenomen in de Programmabegroting 2014-2017.
Politieke speerpunten | |
Enschede blijft behoren tot de top 6 van veiligste steden in Nederland |
|
Het zorgdragen voor de wettelijke taak van de overheid om de veiligheid van inwoners en bezoekers van Enschede te waarborgen. | |
|
|
= niet/gedeeltelijk uitgevoerd;
= conform begroting;
= boven verwachting;
= afwijking conform coalitie-akkoord
Toelichting
Aanpak en signalering radicalisering
Wij hebben al voor de tragische gebeurtenissen in Parijs een aanpak uitgerold om vroegtijdige signalering en de integrale aanpak van radicalisering in Enschede te intensiveren en verbeteren. Hiermee lopen wij voorop in de landelijke aanpak.
|
Toelichting
Het voordeel binnen het product openbare orde en veiligheid is voornamelijk ontstaan door de lagere bijdrage aan de VRT (hiermee wordt al voor een deel voldaan aan de bezuinigingsopgave vanaf 2015) en de afrekening van de VRT over 2013.
Inleiding
De gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart hebben het Enschedese politieke landschap behoorlijk door elkaar geschud. D66 is de grootste partij geworden met zeven zetels en direct na de verkiezingen zijn tweeëntwintig nieuwe raadsleden benoemd in Enschedese gemeenteraad. Er is een nieuwe coalitie gevormd bestaande uit vijf partijen, D66, BBE, CDA,VVD, en CU. Deze coalitie heeft een nieuw coalitieprogramma opgesteld: Duurzaam, Samen, Sterker!
Doelstellingen
Doelstelling B | Bestuur, samenwerking en partnerschap Het versterken van het contact tussen burgers en partners in en buiten de stad met het stadsbestuur, en daarmee ook het versterken van het vertrouwen van de stad in haar bestuur. |
Indicatoren
Om de effecten van onze inzet te meten hebben we per doelstelling indicatoren opgesteld. In de onderstaande tabel staan de streef- en realisatiecijfers.
Voor een totaaloverzicht van alle effectdoelstellingen en indicatoren zie de bijlage bij het jaarverslag.
Indicatoren | Score 2013 | Streven 2014 | Score 2014 |
Doelstelling B: 22. Rapportcijfer voor de mate waarin de burgers betrokken worden bij uitvoering van gemeentelijke plannen. |
E: 5,7 NL: |
E: 5,5 NL: 5,6 |
Niet bekend |
Doelstelling B: 23. Rapportcijfer voor de mate waarin de kiezer invloed heeft op wat er in de stad gebeurt. |
E: 5,3 NL: |
E: 5,1 NL: 5,8 |
Niet bekend |
Toelichting
De meting uit Waarstaatjegemeente.nl wordt niet meer op deze manier uitgevoerd. Landelijk wordt een burgerpeiling nieuwe stijl uitgevoerd. Gegevens van Enschede zijn (nog) niet beschikbaar.
Politieke speerpunten
Klik hier voor een uitgebreide beschrijving van de politieke speerpunten zoals opgenomen in de Programmabegroting 2014-2017.
Politieke speerpunten | |
Doelstelling B: Bestuur, samenwerking en partnerschap Het versterken van het contact tussen burgers en partners in en buiten de stad met het stadsbestuur, en daarmee ook het versterken van het vertrouwen van de stad in haar bestuur. |
|
Raad en Raadcommissies | |
|
|
Herijken en opnieuw uitlijnen vergaderstelsel raad
|
|
Uitdagingen voor raad als toezichthoudend orgaan:
|
|
College van B&W | |
Coalitieakkoord:
|
|
Verbeteren afstemming en samenwerking met partners buiten onze gemeentegrenzen | |
|
|
= niet/gedeeltelijk uitgevoerd;
= conform begroting;
= boven verwachting;
= afwijking conform coalitie-akkoord
Toelichting
Raad en Raadscommissies
IPC efficiënter inrichten
Inmiddels is de 2e nota van wijzigingen afgeschaft en is de programmabegroting compact en digitaal gemaakt. Tegelijkertijd hebben we een nieuwe P&C cyclus afgesproken waarbij ook de 1e nota van wijziging verdwijnt en de concernrapportage wordt samengevoegd met de kadernota in de “Zomernota”. We hebben daarbij nieuwe afspraken gemaakt over het indicatorenstelsel waardoor raad meer in positie gebracht is.
Toezichthoudersrol
De gewijzigde raadssamenstelling heeft geleid tot diverse wijzigingen in de samenstelling van de rekenkamer en rekeningencommissie. Dit heeft de nodige tijd gevraagd. Het horizontaaltoezicht ligt op schema, het toezicht op verbonden partijen en gemeenschappelijke regelingen is in regionaal verband opgepakt. Deze samenwerking zorgt voor een stevigere positie maar heeft geleid tot eigen vertraging van het proces. De doorontwikkeling van de (mogelijk) aangepaste positionering zal in 2015 een verder gevolg krijgen.
Afspraken college en raad m.b.t. toezichthoudersrollen
Naar aanleiding van het rekenkamerrapport “Voorgoed verbonden” is besloten eerst het nieuwe beleidskader verbonden partijen af te wachten voordat nieuwe afspraken gemaakt kunnen worden. Eind 2014 is besloten dat het nieuwe toezicht kader meeloopt in het traject van sourcing en regievoering.
Verbeteren afstemming en samenwerking met partners buiten onze gemeentegrenzen
Een gecoördineerde lobbyaanpak
De lobbydossiers zijn niet integraal geactualiseerd omdat we de focus gelegd hebben op het actuele dossier met betrekking tot MAU. De integrale actualisatie start begin 2015 in samenwerking met Netwerkstad Twente.
|
Toelichting
Het voordeel binnen de paragraaf bestuur samenwerking en partnerschap wordt vooral veroorzaakt door:
Euregionale samenwerking
Het nadeel op euregionale samenwerking is een administratief nadeel. De totale kosten voor de regio en euregio worden begroot binnen alle producten binnen de begroting. Alleen de algemene kosten voor beheer, de netwerkstad en de bijdrage van de euregio, worden binnen het programma B&M begroot. De Regio Twente kent een eigen P&C cyclus met begrotingswijzigingen. Gedurende het jaar maakt ook de Regio Twente begrotingswijzigingen. Bij de 2e nota van wijzigingen werden deze (budgettair neutrale) begrotingswijzigingen verwerkt in de begroting van Enschede. Omdat deze 2e nota van wijziging afgeschaft is, worden in deze jaarrekening de afwijkingen binnen de verschillende programma's gemeld. Bij de toelichting op de jaarrekening wordt een totaaloverzicht gepresenteerd.
Inleiding
Solide bedrijfsvoering
Het onderdeel Bedrijfs-en Management Ondersteuning kende in 2014 een financiële opgave van 2,6 miljoen en een te realiseren personele krimp van 60 formatieplaatsen. Zowel op geld als op formatie is deze taakstelling door BMO in 2014 volledig ingevuld. Dit betekent in de interne dienstverlening wel dat de ondersteuning naar het minimale niveau is terug gebracht waarbij de focus ook (deels) is verschoven van ontzorgen naar "zelfredzaamheid".
De invoering van twee van de drie decentralisaties in 2015 kent ook haar impact op de bedrijfsvoering, hiervoor zijn de nodige acties en maatregelen getroffen. Vanuit de totale beschikbare middelen voor de decentralisaties is financiële ruimte gecreëerd om deze activiteiten af te dekken. In 2015 monitoren we op diverse terreinen (bijvoorbeeld bezwaarschriften en poststromen) wat de werkelijke impact is op de bedrijfsvoering.
Met het opleveren van een integraal raadsvoorstel voor vastgoed is invulling gegeven aan een herijking van de vastgoedstrategie en het concentreren van vastgoed. Een overzichtelijke set van spelregels zorgt ervoor dat we risico's transparant in beeld brengen en ook beheersbaar maken. Het Vastgoedbedrijf heeft in 2014 een verder vervolg gegeven aan de verkoopopdracht: tot en met 2014 is nu 1,1 miljoen aan boekwinsten gerealiseerd en liggen nieuwe verkoopopdrachten vast (0,6 mln) met realisatie in 2015. Daarmee is 80% van de verkoopdoelstelling gerealiseerd.
In maart 2014 hebben de Colleges van Almelo, Borne, Losser en Enschede een voorgenomen besluit genomen voor de vorming van een regionale bedrijfsvoeringsorganisatie (IBO). Gaandeweg het traject om te komen tot IBO is de koers gewijzigd naar "inrichting op maat" en ligt het accent niet op inrichting van een organisatie maar voortdurende intensieve samenwerking.
Innovatieve bedrijfsvoering
Ondanks de genoemde personele en financiële taakstellingen op de bedrijfsvoering zijn we in staat geweest om onze bedrijfsvoering te verbeteren. Concrete resultaten zijn:
Maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering
Evenals in 2013 geldt voor dit jaar dat het aandeel social return in lijn is gebleven met de beweging van de ambtelijke formatie. In 2014 is een start gemaakt met de invulling van onze verantwoordelijkheid als gemeentelijk werkgever over participatiebanen (afspraken Sociaal Akkoord).
De social return on investment (SROI) op gemeentelijke inkopen is versterkt door projecten als de Stichting Infra Werkt (bundeling van opdrachtgevers, opdrachtnemers en de sociale doelgroep waarbij de doelgroep duurzaam arbeid krijgt in de vorm van projecten) en in de bouw ("Bouw werkt"). Hiertoe zijn eind 2014 nadere afspraken met partners gemaakt. Met het aanstellen van een contractmanager SROI geven we het realiseren en borgen van onze SROI-doelstellingen een verdere impuls.
In 2014 is voor 159 ton aan CO-2 reductie gerealiseerd, met name als gevolg van de vervanging van duurzame gebouw gebonden toepassingen (isolatie, energiezuinige verlichting etc.). Centrale inkooptrajecten zijn maximaal voorzien van duurzaamheidseisen en bij de inrichting van het Stadskantoor wordt waar mogelijk gekozen voor duurzame investeringen.
Doelstellingen
Doelstelling C | Bedrijfsvoering Het realiseren van een solide, innovatieve en maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering |
Indicatoren
BMO stuurt op onder meer prestatie- en effectindicatoren voor de bedrijfsvoering. In de bedrijfsvoeringparagraaf is een overzicht opgenomen van indicatoren die een relatie met de stad kennen (bijvoorbeeld: % lokale/regionale inkoop, betaaltermijn facturen, subsidieverstrekking). Deze worden ook op landelijk niveau (www.venstersvoorbedrijfsvoering.nl) vergeleken.
Klik hier voor een uitgebreide beschrijving van de politieke speerpunten zoals opgenomen in de Programmabegroting 2014-2017.
Politieke speerpunten | |
Het realiseren van een solide, innovatieve en maatschappelijk verantwoorde bedrijfsvoering |
|
Overdragen van taken | |
|
|
Flexibiliteit van mensen, werkplek en budget | |
Mensen:
|
|
Werkplek:
|
|
Budget:
|
|
Veilige en verbindende informatie voorziening | |
|
|
C4: Investeren met maatschappelijke partners | |
|
|
Duurzaamheid | |
Speerpunten in 2014 zijn:
|
|
= niet/gedeeltelijk uitgevoerd;
= conform begroting;
= boven verwachting;
= afwijking conform coalitie-akkoord
Toelichting afwijkingen
Overdragen van taken
IBO:
Gedurende het inrichtingstraject van IBO is gebleken dat het vraagt om een "inrichting op maat": werkprocessen aan de voorkant uitlijnen en daarmee vooraf zicht is op de benodigde middelen en transitiekosten en het wegnemen van de onzekerheid voor personeel aan de voorkant. Focus ligt daarmee niet op de inrichting van een organisatie maar op samenwerking.
Flexibiliteit van mensen werkplek en budget
Mobiliteit:
De gemeentelijke organisatie is in 2013-2014 fors gekrompen (236 fte) en met de programmabegroting 2014-2017 is er opnieuw een taakstelling opgenomen van circa 150 fte. Medewerkers worden actief begeleid van werk naar werk buiten de gemeente of ondersteund bij vertrek, vervroegde pensionering of het opstarten van een eigen bedrijf door de eenheid mobiliteit. Hiermee is de structurele krimpopgave in 2014 gerealiseerd.
Vrijspelen Noordmolen:
In 2014 is de Noordmolen deels “vrijgespeeld”. Het verder ambtelijk leeg maken van de Noordmolen zal in 2015 plaatsvinden. Dit wordt mede mogelijk gemaakt door herinrichting en flexibilisering van gebruik van het Stadskantoor. Er is enige vertraging ontstaan mede door het onderzoeken van een mogelijke gezamenlijke huisvestingsvariant met partner UWV. Afhankelijk van deze uitkomsten wordt ook het Werkplein op termijn verlaten. Verder vindt er leegloop plaats in de Servicecentra. Alle vier hebben ze al te kampen met leegstand die de komende jaren verder toeneemt doordat derden het huurcontract opzeggen. De gevolgen hiervan zijn betrokken in het Raadsvoorstel "Strategie op vastgoed en financiële consequenties concentratie vastgoed".
Duurzaamheid
Lange termijn onderhoud duurzaam:
Het verder verduurzamen van de eigen gebouwen door het aanpassen van het lange termijn onderhoud is nog niet volledig gerealiseerd. Door het aangaan van prestatiecontracten, en hierdoor maximaal de kennis van marktpartijen in te zetten, willen we dit in de komende 2 jaren alsnog realiseren.
Reductie CO2:
In 2014 is voor ca. 159 ton CO2 vermindering gerealiseerd. Dit is 21 ton minder dan de gemiddelde norm per jaar (180 ton) maar we lopen nog steeds voor op onze lange termijn doelstellingen (+ circa 300 ton).
|
Toelichting
Product Regionale Dienstverlening
Om de kosten voor interne dienstverlening zo laag mogelijk te houden wordt gekeken naar opties voor schaal- en/of volumevergroting voor deze dienstverlening. De omzet van deze dienstverlening wordt apart inzichtelijk gemaakt in het product regionale dienstverlening. Resultaten op dit product worden altijd verrekend met het product interne dienstverlening.
Dit product sluit met een nadeel van 17.000 euro door teruglopende opbrengsten voor inkoop, een lagere regionale bijdrage voor de inzet van het digitaal informatie centrum en teruglopende omzet op vastgoedinformatie. De teruglopende IT dienstverlening (en daarmee omzet) voor de Stadsbank is opgevangen door extra inkomsten van DIMPACT gemeenten.
Product Bezwaar & Beroep
De hogere lasten voor mediation alsmede de sterk toegenomen griffiekosten voor beroepszaken zorgen voor een nadelig resultaat van 89.000 euro.
Product Interne dienstverlening
Dit product sluit per saldo met een voordeel van 1,051 miljoen euro.
Feitelijk bestaat dit resultaat uit vier componenten:
1. Bedrijfsvoering BMO voordeel 918.000 euro:
2. Incidentele resultaten sociale premies voordeel 118.000 euro.
De definitieve afwikkeling van sociale premies/werkgeverslasten uit voorgaande jaren leidt tot een incidenteel positief voordeel van 118.000 euro.
3. Vrijval middelen "kwetsbare dekking interne dienstverlening" voordeel 347.000 euro.
Door de sterke krimp van activiteiten uit projecten en gesloten systemen is in 2014 een structureel dekkingsprobleem ontstaan op de interne dienstverlening. Hiervoor is bij de PB 2014-2017 structureel 4 miljoen euro ter beschikking gesteld. In 2014 resteert hiervan incidenteel een saldo van 347.000 euro als gevolg van meer dekking uit de middelen van het participatiebudget.
4. Voorziening personeel nadeel 332.000 euro.
De voorziening personeel is een concernbrede voorziening en is bedoeld om toekomstige ongedekte lasten uit wachtgeld-, WW- en bovenformatieve regelingen op te kunnen vangen. In 2014 is een aanvullende dotatie noodzakelijk van 332.000 euro. Deze extra dotatie is vooral een gevolg van "terugkerende" WW-verplichtingen voormalige collega's met een eerder tijdelijk dienstverband die in 2014 opnieuw werkloos zijn geworden. De gemeente is nog aansprakelijk voor het restant van de WW-periode. Ook is er sprake van bovenformatieve personeelslasten die niet volledig gedekt zijn/worden door detacheringsopbrengsten.
Product Vastgoedbedrijf
Het resultaat van het Vastgoedbedrijf (VBE) over 2014 is 867.000 euro positief. Het VBE is een gesloten systeem en daarom wordt dit saldo toegevoegd aan de egalisatiereserve Vastgoed. Het positieve resultaat komt vooral door gerealiseerde boekwinsten van 4 verkochte panden. In dit resultaat is ook de afwaardering van 3 nog te verkopen panden verwerkt, deze panden zijn afgewaardeerd omdat de boekwaarde hoger was dan de taxatiewaarde.
Inleiding
De algemene dekkingsmiddelen, vrij besteedbaar door de gemeente, zijn een belangrijke basis voor de realisatie van de gemeentelijke ambities. Over ontwikkelingen en beleid wordt op diverse plaatsen in deze gemeenterekening nader ingegaan:
- gemeentefonds: Zie toelichting “wat heeft het gekost? “.
- lokale belastingen: zie paragraaf lokale heffingen.
- rente & treasury: zie paragraaf treasury.
Doelstellingen
Doelstelling D | Financiële huishouding Het bevorderen van een betrouwbare en voor de lange termijn houdbare financiële huishouding. |
|
Toelichting
Algemene Belastingen
Het voordeel op de gemeentelijke belastingen wordt veroorzaakt door een voordeel op de uitvoeringskosten van het GBT. Dit voordeel betreft enerzijds een voordeel op de uitvoeringskosten over 2014 als ook uit de afrekening over 2013.
Verder zijn wij in de ramingen de afgelopen jaren terughoudend geweest in de autonome ontwikkelingen van niet woningen. Hier doet zich een voordeel voor als gevolg van de realisatie van een aantal nieuwe bedrijfspanden.
Algemene uitkering
Het resultaat van de uitkering uit het gemeentefonds bestaat uit de uitkomsten van:
Het totale resultaat voor 2014 uit de diverse circulaires is zeer positief. Dit komt voor een groot deel door de taakmutaties. Door de aanpassing van de IPC-cyclus is de 2e nota van wijziging niet meer beschikbaar om deze taakmutaties over te dragen aan programma’s. Meer informatie vindt u in de toelichting op de jaarrekening.
Diverse algemene inkomsten
Het positieve resultaat in de jaarrekening ontstaat o.a. door: