Acquisitie

• In opdracht van provincie Overijssel en Regio Twente zijn twee acquisiteurs voor de regio Twente aangesteld. Zij worden gefinancierd uit gelden van alle gemeenten en de provincie en zijn aangesteld voor een periode van 3 jaar. Deze acquisiteurs gaan zich richten op High Tech Systemen en Materialen en de maakindustrie/logistiek.
• Het in 2016 opgezette acquisitieproces krijgt zowel intern als extern een steviger fundament. In 2017 heeft Enschede een duidelijk concurrentieprofiel, waarmee strategische keuzes zijn gemaakt voor de speerpunten van acquisitie. De doelgroepen voor acquisitie zijn benoemd en we beschikken over concrete aanvalsplannen en bijbehorende marketinginstrumenten per speerpunt. Er staat een compacte programma-organisatie die stuurt op het behalen van de afgesproken targets. Er zijn afspraken gemaakt met onze regionale acquisitiepartners over de onderlinge rol- en taakverdeling met het gezamenlijke doel om meer bedrijven te laten vestigen in Twente.

Rode loper

• In 2017 stellen we het Bestemmingsplan binnenstad vast. Daarin wordt onder meer de ‘centrum bestemming’ gehanteerd die een hele brede reikwijdte heeft. Hierdoor wordt het gemakkelijker een grotere diversiteit aan functies in het centrum te creëren.
• Voor ondernemers met bouw- of verbouwplannen organiseren wij een eenduidig en warm ontvangst en een vlotte gemeentelijke besluitvorming.
• De subsidieverlening uit het Actieprogramma Binnenstad wordt in 2017 nog beter toegesneden op wensen van de ondernemers.
• In 2016 wordt de Twentebrede Visie Werklocaties opgesteld. Dit is een vervolg op de Herijking bedrijventerreinenvisie Netwerkstad uit 2013. Besluitvorming is voorzien in de eerste helft van 2017. Na vaststelling van de visie start de implementatie.

In 2017 wordt gewerkt met een beleidsplan internationaal, dat de internationale ambities van bedrijven en de kennisinstellingen ondersteunt. Uitgangspunt is structurele versterking van de economie van stad en regio. Daartoe worden de (bestuurlijke) netwerken van Enschede ingezet en worden er projecten ontwikkeld die de internationale uitstraling van de stad versterken.

In de ontwikkeling van Twente moet internationalisering – net als bij het bedrijfsleven en bij de kennisinstellingen – bij voortduring op de politieke en economische agenda staan. Gewerkt wordt aan: 

• Euregio en MONT (Münster, Osnabrück en Netwerkstad Twente) op de arbeidsmarktkansen, logistiek & bereikbaarheid en innovatie.
• Kansen HTSM en Health in China en Amerika (export en investeerders).
• Verwerving Europese middelen.  
• Internationale acquisitie.
• Vestigingsvoorwaarden: internationaal onderwijs & expat center.
• Internationale uitstraling Enschede: toerisme, cultuur en onderwijs.

Op basis van het Actieplan Duurzaamheid is in 2016 een convenant gesloten met een aantal bedrijven op de Josink Es en de Marssteden. Doel van het convenant is om de voorbeeldrol van die bedrijven op het gebied van duurzame energie en energiebesparing te benadrukken en uit te voeren. Dit convenant wordt in 2017 verder uitgerold naar meer bedrijven.

Op basis van een tweede spoor uit het Actieplan Duurzaamheid werken we waardeketens uit voor de langere termijn (biobased economy en circulaire economie). De kansrijke mogelijkheden worden binnen de thema’s 'ondernemersklimaat' en 'branche-aanpak en acquisitie' geagendeerd en opgepakt.

Aan de toezegging over personele inzet voor de actielijn duurzaamheid binnen Strategie en Beleid EWO wordt voor twee jaar invulling gegeven.

Kennispark

• De interesse voor vestiging of groei op Kennispark neemt flink toe. Dit leidt tot meerdere kavelreserveringen, waarvan eind 2016/begin 2017 zal blijken of dit leidt tot nieuwbouw op diverse plekken op Kennispark.
• De founders van Kennispark Twente hebben een nieuw convenant gesloten, waarbij meer focus is aangebracht in de werkzaamheden van de stichting Kennispark Twente. Het gevolg hiervan is dat de regie voor de gebiedsontwikkeling van de innovatiecampus Kennispark in Enschede is overgegaan naar de gemeente Enschede. In 2017 gaan we werken vanuit een herijkt masterplan Kennispark. 
• In 2017 wordt het Innovatiepad (flow of innovation) aangelegd. Het Innovatiepad wordt een living lab voor technische innovaties.
• Op initiatief van Demcon, een sterk groeiend bedrijf op Kennispark, wordt gewerkt aan de gebiedsontwikkeling op de hoek Auke Vleerstraat/Hengelosestraat. Samen met de gemeente, de provincie en een grote groep bedrijven uit Enschede en de regio Twente die zich wil vestigen op deze plek, worden plannen gemaakt voor een innovatiecampus die de kwaliteit heeft om talent aan te trekken en te behouden. Ook de locatie van het BTC en het leegstaande MAI-pand maken onderdeel uit van de plannen, waarin ook een centrale parkeervoorziening en een deel van het Innovatiepad een plek zullen vinden. De uitvoering van de plannen start in 2017, omdat een aantal ondernemers de ruimte hard nodig heeft om hun groeiende bedrijven te huisvesten.

XL Businesspark

• Eind 2016 heeft XL Businesspark overeenstemming bereikt met de laatste bewoners in het plangebied, waardoor XL Businesspark de beschikking krijgt over alle gronden in het gebied. Tevens heeft de gemeente Almelo eind 2016 een nieuw bestemmingsplan voor tranche 3 in procedure gebracht, waardoor beter tegemoet wordt gekomen aan vragen uit de markt. Ook hebben deelnemende gemeenten en provincie overeenstemming bereikt over een gezamenlijke investering van 12 miljoen euro om extra investeringen te doen en met name de werkgelegenheid of duurzaamheidsambities een extra impuls te geven. In 2017 wordt vooral ingezet op het aantrekken van logistieke partijen.

Technology Base Twente

• De bestemmingsplannen worden ter vaststelling aan de Raad voorgelegd.
• De adviezen van het kwaliteitsteam worden verankerd in beleidsregels ruimtelijke kwaliteit en de werkzaamheden van het kwaliteitsteam worden beëindigd.
• Technology Base wordt neergezet als een gebied voor test- en ontwikkelcentrum voor drones, Safety & Security en AMM-proeffabrieken.
• Met het Topteam worden in 2017 nieuwe afspraken gemaakt over de inbedding van hun opdracht voor het concreet invullen van Technology Base Twente en het versterken van HTSM voor heel Twente.
• Een aantal bedrijven in de sectoren Safety & Security, AMM en ‘drones’ vestigt zich in het gebied.
• Er komt een stappenplan voor de ontvlechting van de woongebieden.

Fysiek

• Versterken (eu)regionale en nationale bereikbaarheid van Enschede over de weg en per spoor.
• Implementatie van bereikbaarheidsstrategie.
• Meer aandacht voor lobby in 2017.
• Uitvoering nieuwe N18 (Rijkswaterstaat) en optimalisatie aansluiting A1 (provincie).
• Verder investeren in optimalisatie lokaal wegennet, aandacht voor doorstroming bij verkeerslichten.
• Verder investeren in fietsinfrastructuur en campagnes om fietsen te bevorderen.

 Digitaal

• Totstandkoming breedband in buitengebied faciliteren, waarbij de realisatie afhankelijk is van het samenspel tussen aanbieders en deelnamebereidheid bij inwoners en bedrijven.

Verbonden partij: Regio Twente

1. Bijdrage aan beleid (maatschappelijk belang)
Versterken van de economische ontwikkeling van Twente door lobby op bereikbaarheid en logistieke sector. Dit is onderdeel van de Agenda van Twente.

Beleidsrisico’s: n.v.t.

Het belangrijkste actiepunt voor 2017 is het terugbrengen van het tekort op de BUIG. Door de genomen maatregelen is de bestandsontwikkeling in Enschede aanzienlijk lager dan in vergelijkbare steden. Desondanks is de omvang van het bestand in 2016 nog wel toegenomen. Ook landelijk is een toename van het aantal bijstandsgerechtigden te zien, onder andere door meer statushouders. We blijven daarom inzetten op de drie actielijnen: meer banen, aan het werk en rechtmatigheid/participatie.

De aanpassingen in het verdeelmodel voor 2017 laten voor Enschede een verhoging van het BUIG-budget zien. Deze verhoging is vooralsnog te gering om structureel met het rijksbudget uit te komen. Zoals in 2.5 aangegeven gaan we onderzoeken op welke wijze we structureel kunnen uitkomen met het rijksbudget. Uiterlijk In de zomernota 2017 rapporteren wij hierover.

De actielijn Meer banen is gericht op het binnenhalen van voor de doelgroep geschikte arbeidsplaatsen. Hier wordt invulling aan gegeven via acquisitie en de rode loper voor ondernemers.

We gaan in 2017 onderzoeken hoe we optimale resultaten kunnen halen uit de periodieke herbeoordelingen, zowel op het gebied van rechtmatigheid als op het gebied van het stimuleren van de maatschappelijke participatie.

De actielijn Aan het werk is gericht op het bevorderen van de uitstroom. Naast het continueren van de activiteiten gericht op uitstroom naar banen in Duitsland, wordt in 2017 ingezet op het organiseren van banenmarkten en het nog intensiever begeleiden van kansrijke werkzoekenden.

De samenwerkingsverbanden met diverse uitzendbureaus (onder andere In Person, Tempo Team, Timing en Randstad), worden voortgezet. Ook doen we een onderzoek naar het outsourcen van werkzaamheden van de afdeling Werk. Conclusies zijn op dit moment nog niet bekend (verwachting najaar 2016). Op basis van de bevindingen van het onderzoek naar outsourcing worden de eventuele acties voor 2017 bepaald.

Het programma Digitale Innovatie Arbeidsmarkt loopt tot eind 2016 (tweede fase). In het eerste kwartaal van 2017 worden de resultaten van deze tweede fase en de verdieping van een aantal onderwerpen bekend gemaakt.

Samen met externe partners wordt onderzocht of de digitale dienstverlening richting ondernemers verder kan worden verbeterd. Hierbij wordt nadrukkelijk de samenwerking met het UWV gezocht.

De criteria voor het Werkpact keurmerk worden geactualiseerd. Er wordt onderzocht of we hiervoor een instrument kunnen aanschaffen analoog aan het SROI-instrument (een instrument om afspraken met werkgevers rondom aanbesteding en social return on investment vast te leggen).

Mensen met een arbeidshandicap

• Het is de verwachting dat met ingang van 1-1-2017 het Kabinet een aantal fundamentele wetswijzigingen gaat doorvoeren voor mensen met een arbeidshandicap (voorheen de Sociale Werkvoorziening). Met dit wetsvoorstel komt er per gemeente een landelijk opgelegde jaarlijkse taakstelling voor het invullen van (beschutte) werkplekken voor mensen met een arbeidshandicap en kunnen mensen zich ook zelf aanmelden. Omdat gemeenten met dit wetsvoorstel verplicht worden tot het aangaan van dienstbetrekkingen voor mensen met een arbeidshandicap, zullen er zowel op financieel als arbeidsrechtelijk een solide basis ingeregeld worden. Begin 2017 gaan de eerste medewerkers in Enschede aan de slag in de voorziening nieuw Beschut als vervolg op de praktijkdiagnose die zij in 2016 hebben doorlopen.
• Voor 2017 gaan wij verder met het optimaliseren van de loonwaarde van alle medewerkers bij werkgevers. Door de organisatorische samenvoeging van de afdelingen die mensen met loonkostensubsidie plaatsen en mensen die gedetacheerd zijn begeleiden, verwachten we in 2017 de werkgevers nog beter te kunnen bedienen. Dit doordat we daar waar plekken niet meer door de SW kunnen worden opgevuld, we direct mensen met loonkostensubsidie kunnen plaatsen.
• Tot slot staat de verhuizing van de locatie Kuipersdijk van de DCW naar een nieuwe locatie voor 2017 op de planning. Op de locatie waar nu de DCW zit komt Hornbach.

Regio

• De regionale werkgeversbenadering vanuit het Werkplein Twente staat. Er is sprake van een gezamenlijk, regionaal aanbod van werkgerichte arbeidsmarktinstrumenten. Daarnaast zorgen gemeenten en UWV dat werkzoekenden die niet in staat zijn het wettelijk minimumloon te verdienen, bemiddeld worden naar banen in het kader van 'de baanafspraak' met het Regionale Werkbedrijf.
• Met de sociale partners zijn binnen het Werkbedrijf Twente doelen en acties geformuleerd om garantiebanen in Twente te blijven realiseren. Het Werkbedrijf Twente draagt daarmee bij aan de realisatie van garantiebanen zoals die in het sociaal akkoord is afgesproken tussen sociale partners en de Rijksoverheid.

In samenwerking met Regio Twente gaan we meer inzetten op acquisitie voor de periode 2016-2018.

We gaan onderzoeken in hoeverre we een start-upvriendelijke stad zijn en wat nodig is om dit verder uit te bouwen.

Duitsland

• In 2017 hebben we een 'Duitslandagenda' met actiepunten om te komen tot een internationale metropoolregio.
• Het evenement 'Duitslandweek' staat in 2017 op de planning. Met dit evenement willen we Enschede op de kaart zetten als de meest Duitse stad van Nederland.
• Voortzetting acquisitie van Duitse ondernemingen voor zowel de binnenstad als voor onder andere Kennispark. 
• Het project: 8ting wordt uitgebreid met oriëntatie op de Duitse arbeidsmarkt, vacatures, cursussen en motivering. 
• Werken in de Zorg: pilot waarin 20 Nederlandse werkzoekenden een opleiding krijgen om vervolgens bij een Duitse zorginstelling aan de slag te kunnen.
• Aanzet tot een Euregionaal Jobcenter. De huidige bemiddelingsactiviteiten vanuit het Werkplein willen we omzetten naar een samenwerkingsverband, waarin Duitse en Nederlandse bemiddelaars samen de euregionale arbeidsmarkt 'bedienen'. Met locatie in Gronau.
• Twee projecten in samenwerking met de Wirtschaftsförderungen in de Euregio. Bijvoorbeeld gezamenlijke acquisitie.
• Social Impact Bond (SIB) Werken in Duitsland: de gemeente Enschede heeft zich gecommitteerd aan een samenwerking met ABN AMRO, Start Foundation (investeerders) en BOAS Werkt en de Kreishandwerkerschaft Steinfurt-Warendorf (uitvoerders) om in 2016-2019 (2,5 jaar) circa 138 werkzoekenden naar werk in Duitsland te begeleiden. In 2017 gaan de eerste groepen werkzoekenden van start. Kennispunt Twente is als objectieve partij gecontracteerd om te monitoren of de werkzoekenden die via de SIB worden begeleid sneller aan een baan komen dan de werkzoekenden in een vergelijkbare controlegroep. De eerste voorlopige monitoringsresultaten worden in 2017 verwacht, al duurt het tot 2018 voordat de eerste definitieve resultaten worden opgeleverd. Als in de komende jaren de geprognotiseerde besparing van circa 1,6 miljoen euro aangetoond wordt, betaalt de gemeente daar de investeerders circa 1,1 miljoen euro van terug. Als er geen besparing wordt aangetoond, is het risico voor de investeerders.   

Verbonden partij: Regio Twente

1. Bijdrage aan beleid (maatschappelijk belang)
Versterken van de economische ontwikkeling in de regio door onder andere financiering en ondersteuning van een Twents acquisitieteam op High Tech Systems and Materials (HTSM), maakindustrie en logistiek.

Beleidsrisico’s: n.v.t.

Verbonden Partij: XL Businesspark Twente/Regionaal Bedrijventerrein RBT 

1. Bijdrage aan beleid (maatschappelijk belang)

Het XL Businesspark heeft als doel: verbreding van de Twentse economie en groei van werkgelegenheid. Wat goed is voor Twente is goed voor Enschede. Het terrein moet voldoende ruimte geven aan uitbreiding van bestaande bedrijvigheid danwel nieuwe vestigingen, waarbij het zich met name richt op grote ruimtevragers uit de sectoren industrie, transport en distributie.

Beleidsrisico’s: n.v.t.

Verbonden Partij: Area Development Twente (ADT)

1. Bijdrage aan beleid (maatschappelijk belang)
De gemeente Enschede en provincie Overijssel zetten zich in om met de transformatie van de voormalige vliegbasis Twenthe de economie in Twente duurzaam te versterken. Dit doen we door:

• de balans te vinden tussen mensen, natuur en vooruitgang;
• het samenwerken en coördineren met partners in de innovatiedriehoek;
• te zoeken naar samenwerking met passende initiatieven uit de markt.

Beleidsrisico’s: n.v.t.

De Lokale Educatieve Agenda (LEA) 2015–2018 bevat de belangrijkste gezamenlijke doelen met de onderwijspartners voor de komende twee jaren. Het hoofddoel van de LEA is dat meer jongeren een opleiding afronden die aansluit bij de arbeidsmarkt. Daartoe gaan we in 2017 de LEA-middelen nog intensiever inzetten op: wetenschap & technologie met programmeren, euregionale focus met Duits in het onderwijs, inzet van vouchers voor onderwijsbegeleiding, verder uitwerken van Alles-in-één-school, intensivering van de ondersteuningsstructuur, een taalintensief programma voor peuters onder nieuwkomers en de aanpak van het non-bereik van voor- en vroegschoolse educatie (VVE).

Voor een uitbreiding van de onderwijsagenda met de partners Saxion en UT en opnieuw ROC werken we aan een internationale onderwijsagenda en aan het versoepelen van de overgangen tussen de onderwijsinstellingen onderling en met (startende) bedrijven.

Als centrumgemeente trekken we regionaal de inrichting van de nieuwe wettelijke taken van de Regionale Meld en Coördinatie (RMC) voortijdig schoolverlaten: voor álle jongeren die kwetsbaar zijn op de arbeidsmarkt.

De stichting Consent en het Stedelijk Lyceum vormen samen de International School Twente (IST). In 2017 werken zij aan een doorlopende leerlijn van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs. Speerpunt in 2017 is de communicatiestrategie richting internationale bedrijven, om zodoende de groei van het aantal leerlingen te bevorderen. Het Stedelijk Lyceum werkt daarbij aan het International Baccalaureate Diploma Program. IST wordt hiermee een toonaangevende voorziening voor kinderen uit de internationale gemeenschap in de regio Twente.

De inspectie Onderwijs heeft in het najaar van 2016 geconcludeerd dat de kwaliteit in Enschede het afgelopen jaar sterk is gestegen en dat Enschede op veel gebieden een voorbeeld voor anderen is. De extra middelen voor de uitvoering van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) zijn in 2017 voor het laatst beschikbaar. Daarom is het mogelijk door te gaan met de verbeteringen in het aanbod VVE binnen de Integrale Kindcentra (IKC's). Wij spannen ons in om nog meer peuters te laten deelnemen aan de voorschoolse voorzieningen. We zijn erin geslaagd de deelname aan peuter- en VVE-arrangementen in 2016 opnieuw goedkoper te maken voor vrijwel alle ouders, waardoor de toegankelijkheid opnieuw verbetert. Wij verwachten dat daarmee meer peuters een betere start krijgen in het basisonderwijs. Met als uiteindelijk doel een startkwalificatie en zelfredzaamheid in de samenleving.

Het Rijk gaat de middelen voor het onderwijsachterstandenbeleid na 2017 anders verdelen. Wij houden rekening met daling van budgetten. Dit betekent dat we in 2017, een jaar later dan verwacht, samen met de IKC-partners scherpe keuzes moeten voorbereiden voor 2018 en latere jaren.