We stoten vastgoed af tenzij het gaat om een maatschappelijke functie waarin de markt niet voorziet of die duurder is en waarvoor een beleidsreden is. We gebruiken het beleidskader bij alle nieuwe vastgoedontwikkelingen binnen de gemeente en bij het doorlichten van de bestaande vastgoedportefeuille. Jaarlijks voeren we een risicoscan op de gehele portefeuille uit en zetten we zo nodig beheersmaatregelen in gang.

In het coalitieakkoord staat dat in 2040 de gehele gemeentelijke vastgoedportefeuille energieneutraal (nul op de meter) moet zijn. In 2020 combineren we dit met de uitvoering van de geplande onderhoudswerkzaamheden
Bij de uitvoering van onderhoudswerkzaamheden passen wij duurzame maatregelen toe:
- Bij vervanging van verlichting passen we ledverlichting toe.
- Bij vervanging van verwarmingsinstallaties gaan we over op gasloos of passen we een energiezuinigere variant toe.
- Bij vervanging van dakbedekking op platte daken isoleren we aanvullend.
Concreet betekent dit dat we twee gymzalen gasloos maken en in drie sporthallen optimaliseren we het gebouwbeheer- ventilatie- en luchtbehandelingssysteem. Deze maatregelen leveren een energieprestatieverbetering op van 1 tot 2 energielabels per gebouw.
Duurzame maatregelen Noordmolen
In de Noordmolen passen we duurzame maatregelen toe die we binnen 5 jaar terugverdienen. Hierdoor voldoet de Noordmolen aan de wetgeving voor minimaal energielabel C in 2020. De maatregelen zijn o.a. renovatie en luchtzijdig inregelen van de luchtbehandelingskasten, optimalisatie van het gebouwbeheerssysteem en vervangen van verlichting door ledverlichting. Met deze maatregelen, inclusief het toepassen van het aansluiten van het gebouw op de warmtebaan (realisatie 2019), gaat dit kantoorpand van energielabel D naar energielabel A en wordt het gasloos.
3% energiebesparing per jaar door prestatiecontracten
Voor het jaarlijkse onderhoud zijn prestatiecontracten afgesloten. Onderdeel hiervan is dat de opdrachtnemer jaarlijks een voorstel doet voor 3% energiebesparing.

De afgelopen jaren is van 8 van de 9 wijkcentra het beheer overgedragen of is de wijk- en buurfunctie beëindigd. In het coalitieakkoord is aandacht voor door inwoners geïnitieerde maatschappelijke activiteiten. Er wordt dan ook expliciet gekeken of bewoners de exploitatie zelf in de hand kunnen nemen.

We voeren het plan van aanpak uit, rekening houdend met de beschikbare middelen.

In 2020 starten we met de uitvoering van het plan om het verouderde gebouwenbestand in een periode van 30 jaar te vernieuwen en te verduurzamen. In het coalitieakkoord wordt het creëren van ontmoetingsplekken in de wijk benoemd. Dit nemen we mee in de plannen.
In het vervangingsplan kijken we of en waar scholen teruggebouwd moeten worden. Voor het basisonderwijs streven we naar het bouwen van centraal in de wijk gelegen locaties waar scholen van verschillende richtingen zijn ondergebracht. Door het creëren van flexibel inzetbare ruimte kunnen fluctuaties in leerlingenaantal eenvoudiger worden opgevangen. Met het speciaal- en voortgezet onderwijs voeren we ook overleg over spreiding en positionering in de stad.
Het plan sluit aan bij de plannen die er zijn in de Dynamische Investeringsagenda (DIA). Samen met het onderwijs, stadsdeelmanagement, maatschappelijke organisaties en de corporaties bekijken we welke functies van meerwaarde zijn voor het onderwijs en de wijk en die we aan de nieuwbouw kunnen toevoegen.

Op dit moment is nieuwe wet- en regelgeving in de maak over onder andere de verantwoordelijkheid voor renovatie van schoolgebouwen. Op het moment dat het Rijk de wet aanpast, past de VNG de modelverordening Onderwijshuisvesting aan. Onze eigen verordening passen we op basis daarvan aan. Hierbij werken we met alle 14 Twentse gemeenten aan een Twentse modelverordening gebaseerd op de VNG-verordening.

Met strategisch personeelsmanagement (SPM) brengen we centraal en per organisatieonderdeel de interne en externe ontwikkelingen in kaart, vertalen dit in de gevolgen voor de afdelingen, teams en functies en bepalen welke formatie en kwaliteiten nodig zijn. Dit past bij de flexibele, wendbare en hoogwaardige organisatie die we willen zijn. Daarvoor is het nodig dat we goed zicht hebben op onze toekomstige personele behoefte (hoeveel medewerkers en met welke kwaliteiten), op onze in- door- en uitstroom en op de kwaliteiten en het ontwikkelpotentieel van onze huidige medewerkers.

Een wendbare, flexibele organisatie vraagt om medewerkers die vanuit eigenaarschap werken, in staat zijn opgavegericht te werken en gericht zijn op blijvend leren en continu verbeteren. Om onze medewerkers hiervoor goed toe te rusten, investeren we in het neerzetten van een goed leerklimaat, voldoende ondersteuning in individuele ontwikkeling en een cultuur van continu verbeteren. Medewerkers worden hierin ondersteund door passend leiderschap. Om dit leiderschap goed vorm te geven, nemen in 2020 alle leidinggevenden deel aan een intensief leiderschapsontwikkelprogramma.

We implementeren onze arbeidsmarktcommunicatiestrategie. Deze is gericht op het neerzetten van een onderscheidend werkgeversmerk, vergroten van de bekendheid van de gemeente Enschede als werkgever en het optimaal gebruikmaken van moderne wervingskanalen. Een wendbare, flexibele organisatie vraagt om het behouden en aantrekken van talent voor de opgaven van nu en de toekomst. We zien ons geconfronteerd met moeilijk in te vullen vacatures, forse uitstroom door pensionering en een steeds krappere arbeidsmarkt. Als overheidswerkgever moeten we extra investeren om in de sterk concurrerende arbeidsmarkt aantrekkingskracht op nieuw talent uit te oefenen.

We gaan samen met de programma’s in de organisatie en partners in de stad door met het professioneel verzamelen, beheren, ontsluiten en analyseren van data, op basis van de (in 2018) vastgestelde gemeentelijke datastrategie. Hierbij is ons uitgangspunt basis op orde. Bij het werken aan de opgaven van de stad moeten we steeds slimmer gebruik maken van beschikbare informatie en ICT. We combineren eigen data met publiek toegankelijke (open) data en data van andere instanties voor strategische sturing en besluitvorming. Daarnaast zetten we data in voor het verbeteren van onze processen waardoor onze dienstverlening verbetert. We ondersteunen in het fysieke domein het innovatief project Strategische Investerings Afweging (SIA) ondermeer door advies, uitvoering en cofinanciering vanuit IIP (Informatie Investeringsplan) budget. We richten samen met de organisatie gegevensmanagement in ten behoeve van overzicht en inzicht in beschikbare data, de kwaliteit hiervan en wie welke verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van deze data en ontwerpen samen met de collega’s in het sociale domein een betrouwenbare en flexibele basisdata-infrastructuur ten behoeve van het datagedreven werken. In de huidige situatie moeten we dit doen met de bestaande middelen waarbij we de mogelijkheid hebben om IIP budget in de vorm van cofinanciering aan te wenden ter ondersteuning van projecten op dit gebied vanuit de programma’s.

Op basis van de in de begroting aangegeven doelen en opgaves actualiseren we onze sturingsprincipes en behoeftes voor de diverse managementniveaus. Daarbij betrekken we ook het gebruik van de data van onze keten - en samenwerkingspartners ter ondersteuning van het datagedreven werken. Deze uitwerking dient als basis voor de uitwerking van het huidige en gewenste proces en de applicatiearchitectuur. We herijken onze sturingsprincipes en behoeftes op diverse managementniveaus. De strategische opgaven van onze stad zijn leidend geweest voor de doelenboom en het inrichten van de gemeentebegroting.

Binnen de Nederlandse overheid is enkele jaren geleden het stelsel van basisregistraties ingevoerd. Het stelsel bestaat inmiddels uit 10 basisregistraties met veel onderlinge koppelingen. Van vijf basisregistraties is de gemeentelijke overheid de bronhouder: BRP (BasisRegistratie Personen), BAG (Basisregistratie- Adressen en Gebouwen), BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie), WOZ (basisregistratie Waardering Onroerende Zaken) en de BRO (BasisRegistratie Ondergrond). Overheden hebben de wettelijke verplichting om registraties waar zij als bronhouder verantwoordelijk voor zijn, op te bouwen en te beheren op een wijze die vooraf is beschreven in wettelijke kaders. Via standaard berichtenverkeer worden alle registraties betrouwbaar en actueel gehouden. Bij het constateren van een onjuiste registratie moet dit teruggemeld worden, zodat de registratie gecorrigeerd kan worden. Er vindt jaarlijks een audit plaats op de basisregistraties via de ENSIA-methode. Deze informatie met verbeteracties wordt gebruikt voor zowel de horizontale verantwoording richting College en Raad als de diverse verticale verantwoordingslijnen richting departementen.

We verhogen de digitale weerbaarheid door implementatie van de BIO-maatregelen (Baseline Informatiebeveiliging Overheid). Tevens vervolgen we de ingezette weg om het bewustzijn van medewerkers ten aanzien van informatieveiligheid te verhogen. Dit doen we door voortzetting van de bewustwordingscampagne ‘Veilig werken. Zo doe je dat!’.

Maatschappelijk rendement:

Dataland ontzorgt gemeenten door namens hen objectinformatie toegankelijk te maken voor publieke en private afnemers.

We werken een visie uit op het digitaal werken binnen de gemeente Enschede, in combinatie met de juiste vastlegging van digitale documenten en welke applicaties hiervoor het meest geschikt zijn. Daarnaast begeleiden we de organisatie naar het volledig digitaal maken van de werkprocessen.

We digitaliseren de vigerende milieudossiers zodat we deze intern digitaal kunnen raadplegen en ook digitaal kunnen aanbieden aan de omgevingsdienst Twente (ODT). In 2020 wordt 700 meter archiefachterstand weggewerkt. Daarna is deze op termijn overdraagbaar naar het stadsarchief van de gemeente en als historische informatie voor iedereen toegankelijk.

Met de missie ‘bewaren om te gebruiken’ ontwikkelt het Stadsarchief de website Erfgoed Enschede. Via deze website is het cultureel erfgoed van de gehele gemeente Enschede (stadsarchieven, archeologie, monumenten en volkscultuur) toegankelijk voor iedereen. We betrekken daarbij erfgoedpartners uit de stad, die zich op deze website presenteren met hun collecties. Deze website vormt ook een platform voor het ontwikkelen van erfgoededucatie en activiteiten voor toerisme.
De rijke geschiedenis van Enschede vormt de cultuur en ontwikkeling van onze stad. Respect voor deze historie is een belangrijk uitgangspunt voor stedelijke ontwikkeling. Historische archieven moeten daarom houdbaar, bruikbaar en zichtbaar zijn, zodat de maatschappij ze optimaal kan benutten. Op deze manier helpen we mensen verder met hun online historisch onderzoek.

In 2020 wordt de nieuwe inkoop- en betalingsapplicatie Purchase to Pay (P2P) geïmplementeerd. Daarnaast wordt invulling gegeven aan de EU richtlijn en zijn we in staat e-facturen te verwerken door aan te sluiten op landelijke Simpler Invoicing (SI) netwerk dat het ontvangen (en versturen) van e-facturen mogelijk maakt.

We gaan onze financieel administratieve processen inventarissen en doorlichten op de verdere mogelijkheden voor vereenvoudiging, uniformering en digitalisering. Op basis van deze doorlichting gaan we deze processen waar mogelijk aanpassen. Hiermee beogen we te komen tot een stabiele, toekomstbestendige uitvoering van de financiële en Planning & Control-processen gebaseerd op geactualiseerde sturingsprincipes en concernkaders. Tegelijkertijd passen wij de stuurinformatie uit deze processen aan op de onze opgaven en geactualiseerde sturingsprincipes. Dit biedt de mogelijkheid om in te anticiperen op de uitstroom van personeel en het verder professionaliseren van de financiële functie.

We constateren de toenemende behoefte bij inwoners en bedrijven aan snelle respons van ons als gemeente, of het nu gaat om een dienst, een voorziening of een besluit. Onze gemeente beschikt voor de uitvoering van haar vele verschillende taken over een complex applicatielandschap. Dit landschap is in ontwikkeling en ook landelijk zet VNG college van dienstverleningszaken met zijn programma "Samen organiseren" een nieuwe standaard (Common ground) neer voor data ontsluiten met grote invloed op het huidige applicatielandschap. Zonder sturing groeit het applicatielandschap in complexiteit en omvang. Daarom gebruiken we een toetsingskader met landelijke informatiekundige principes, bewegingen en uitgangspunten. We gaan verder met het professionaliseren van het projectportfoliomanagement en richten het applicatieportfoliomanagement in om het actuele applicatielandschap beheersbaar en betaalbaar te houden. Bij verandering letten we nadrukkelijk op beheersbaarheid, kosten-baten verhouding, flexibiliteit, uitwisselbaarheid en toekomstvastheid. Hierbij ligt de focus op de basis op orde. Dat vraagt om een projectmatige aanpak van projecten en het werken onder architectuur. Deze aanpak helpt bij het vooraf goed kunnen bepalen van de impact van een project en het beheersbaar houden in de uitvoering.

We ondersteunen de organisatie bij het digitaliseren van hun werkprocessen en de taken die zij uitvoeren voor de stad. De organisatie gaat daarnaast meer experimenteren met nieuwe technieken, methodes en data(bestanden) om samen stappen te zetten naar automatisering van stappen in deze werkprocessen. Deze beweging vindt plaats met de bestaande middelen over de volle breedte van de gemeentelijke dienstverlening. Wij zetten bij herontwerp van processen -waar dat kan en wenselijk is- in op volledige slimme automatisering van processen en het analyseren van data om continu te kunnen monitoren. We professionaliseren op deze manier ons handelen, verkorten de procestijd en streven naar foutloze afhandeling. Zo hebben we continu inzicht in wat speelt en leeft in onze stad en kunnen we inspelen op ontwikkelingen en zo invulling geven aan de opgaven van onze stad. Om dat inzicht te genereren heeft onze organisatie een basis IT-infrastructuur nodig die snelle, efficiënte (bedrijfsvoerings)processen en een goede kwaliteit van data en technieken stabiel, veilig en flexibel aan biedt. Dit is nodig omdat we anders niet in staat zijn om snel en goed te (blijven) reageren op vragen van inwoners en bedrijven. Deze infrastructuur is nodig voor een actueel inzicht in hoe we ervoor staan als stad met betrekking tot de opgaves van de stad. 

Anticiperend op de landelijke ontwikkeling gaan we in regionaal verband (IT Platform Twente) al stappen zetten met het realiseren van de projecten digikoppeling, govroam en voorbereiding van twentecloud. We wegen bij welke ontwikkeling zorgvuldig af of werken in de cloud meerwaarde heeft. Ons technisch rekencentrum neemt als gevolg van deze beweging in omvang af, waardoor we flexibeler en minder kwetsbaar worden. Tegelijkertijd wordt het overzicht houden over de clouddiensten en hun onderlinge relatie complexer en neemt het contractmanagement en – beheer toe.

De gemeente levert dienstverlening aan derden, bestaande uit gemeenten of andere overheids(gelieerde)instanties. Bij bestaande en nieuwe dienstverlening voor derden passen we het afwegingskader “Werken voor derden” toe.

Met een beïnvloedbaar inkoopvolume van circa 200 miljoen op jaarbasis vormt inkoop een krachtig instrument om gemeentelijke doelstellingen te behalen op o.a. duurzaamheid, social return, innovatie en lokaal ondernemerschap. Om kennis, ervaring en de nieuwste ontwikkelingen uit de markt mee te kunnen nemen richten we de Tenderboard meer flexibel in waardoor we beter in staat zijn om in te zetten wat nodig is. We continueren de huidige samenwerking met Saxion, UT, Novel-T, Pianoo en andere gemeenten waarbij in 2020 circulair inkopen een belangrijk speerpunt is. Hiertoe doen we mee aan een pilot om Wmo hulpmiddelen circulair in te kopen.
We geven invulling aan professioneel opdrachtgeverschap door interne (werk) processen en contract- en accountmanagement te optimaliseren en de informatievoorziening op orde te hebben.

Het IT- bedrijf zet zich als professionele afdeling in om de IT-basisvoorzieningen voor de taken in de stad, de interne organisatie en contractpartners te optimaliseren. We zorgen voor een stabiele en flexibele basis van onze gehele IT infrastructuur, die snelle, efficiënte (bedrijfsvoerings)processen en een goede kwaliteit van data en technieken stabiel, veilig en flexibel aanbiedt. Hiervoor zijn we continu bezig onze dienstverlening verder te professionaliseren en procestijd te verkorten, onder meer door automatisering van stappen in deze werkprocessen en een hierdoor foutloze afhandeling. Technologische ontwikkeling (waar onder ‘Cloud’) onderzoeken wij en waar het een positieve bijdrage levert implementeren wij deze. Evenals de landelijke bewegingen (VNG-Gemeentelijke Telecommunicatie- oplossingen en Gemeentelijke Gemeenschappelijke Infrastructuur). Voor de ontsluiting richting onze klanten onderzoeken wij hoe de digitale werkplek/omgeving er de komende jaren uit moet zien en bepalen wij de te voeren strategie. Dit is nodig omdat we anders niet in staat zijn om snel en goed te (blijven) reageren op vragen van inwoners en bedrijven. Deze infrastructuur is nodig voor een actueel inzicht in hoe we ervoor staan als stad met betrekking tot de opgaves van de stad. 

Op basis van de herijkte sturingsprincipes en behoeftes van diverse managementniveaus zetten we de specifieke wensen vanuit gemeente Enschede af tegen de huidige en nog niet gebruikte functionaliteiten binnen onze bedrijfsvoerings- en financiële applicatie CODA. We voeren een eerste marktverkenning uit naar alternatieven waarbij we ervaringen bij vergelijkbare gemeenten ophalen.

Onze financieel administratieve processen vragen veel handmatig en tijdrovend werk. Er gaat veel capaciteit zitten in het uitvoeren van operationele financiële werkzaamheden, mede door de huidige inrichting van de applicaties.
Hierdoor is er onvoldoende ruimte en tijd voor meer tactische en strategische control en advies werkzaamheden. We gaan onze financieel administratieve processen inventarissen en doorlichten op de verdere mogelijkheden voor vereenvoudigen, uniformeren en digitaliseren. Op basis van deze doorlichting gaan we deze processen waar mogelijk verder vereenvoudigen, uniformeren en digitaliseren.

Maatschappelijk rendement:

Wij zijn lid van de coöperatieve vereniging Dimpact om samen met andere gemeenten ICT oplossingen te ontwikkelen. Samenwerking in Dimpact verband verlaagt de kwetsbaarheid en versterkt lobby- en inkoopkracht van onze bedrijfsvoering. Gemeentelijke uitgaven voor Dimpact zijn deels inkomsten voor de IT afdeling omdat de gemeente Enschede ook betaalde werkzaamheden verricht voor het Dimpact – verband.

We willen ons geld uitgeven aan Enschede en niet aan rentebetalingen. Daarom houden we onze schulden zo laag mogelijk. We anticiperen op rentestanden en sluiten wanneer dit financieel aantrekkelijk is op tijd onze schulden over.

De financiering van ons personeel is een aanzienlijke kostenpost in de begroting. We onderzoeken of een andere financieringsvorm kan leiden tot meer financiële flexibiliteit. Daarbij kijken we onder andere naar de voor- en nadelen van lumpsum en projectfinanciering.

We onderzoeken de mogelijkheid om verbonden partijen via trap op trap af systematiek, of een andere vorm, in financieel moeilijke tijden bij te laten dragen aan bezuingingsopgaven.Dit is opdracht uit de motie 'Sturing begroting verbonden partijen'.

Het college wil voor de bezuiniging op verbonden partijen niet de “kaasschaafmethodiek” toepassen, maar een inhoudelijke takendiscussie faciliteren. Zo kunnen de keuzes gerelateerd worden aan gewenst beleid en door de Raad vastgestelde doelstellingen. In dit proces wordt gestart met desk research waarbij financiën, partners, taken en verantwoordelijkheden van de Verbonden Partijen in kaart worden gebracht. Vervolgens vindt er een takendiscussie plaats welke tussentijds met de rekeningencommissie wordt gedeeld. Tot slot wordt voor de te maken keuzes draagvlak bij de Verbonden Partijen en overige partners gezocht. Op basis van dit proces worden bij de zomernota 2021 concrete en realistische maatregelen voor bezuinigingen op de Verbonden Partijen voorgesteld.

Vanaf 2021 moeten overheidsorganisaties zelf een In Control Statement en rechtmatigheidsverklaring kunnen overleggen. Nu is dat belegd bij de accountant.
In 2020 wordt dit voorbereid. Onderdeel hiervan is de aanschaf en het inrichten van een digitaal systeem; Key Control Dashboard. Deze applicatie ondersteunt om meer
grip te hebben op de financiële processen, interne beheersing, interne controle en risicomanagement.

Het Rijk werkt aan een wijziging van het gemeentefondsmethodiek vanaf 2021. Het gaat hierbij om het verdeelmodel van het gemeentefonds. Gezien de financiële positie van de gemeenten in zijn algemeenheid en die van Enschede in het bijzonder is het noodzakelijk dat wij zowel bestuurlijk als ambtelijk zo direct mogelijk betrokken zijn. Deze inspanningsverplichting vullen wij in via onze formele en informele ambtelijke netwerken en bestuurlijke posities.

Maatschappelijk rendement:

De BNG Bank is de huisbankier van de gemeente. Daarnaast is de gemeente aandeelhouder van de BNG Bank. Door de lage kosten voor het gemeentelijke betalingsverkeer en de jaarlijkse dividenduitkering draagt zij bij aan een houdbare financiële huishouding. Daarnaast draagt de bank door het verstrekken van laagrentende leningen bij aan het realiseren van investeringen in de stad die de burger ten goede komen tegen aanvaardbare kosten.

Maatschappelijk rendement:

Enexis is de eigenaar van het netwerk voor gas en elektra in de stad. Het streven is om het netwerk betaalbaar, betrouwbaar en veilig te houden. Hiermee draagt Enexis ook bij aan het Energieakkoord en daardoor ook tegelijkertijd aan de gemeentelijke doelstellingen op het gebied van duurzaamheid. De gemeente is aandeelhouder van Enexis. De jaarlijkse dividenduitkering draagt bij aan een houdbare financiële huishouding.

Maatschappelijk rendement:

Door de wettelijke taak belastinginning en heffingen te laten verzorgen door het GBT wordt op een effectieve en efficiënte manier uitvoering gegeven aan deze taak. Op deze manier wordt de gemeente Enschede in de gelegenheid gesteld om zich te richten op de ontwikkelingen van de Twentse samenleving.

Maatschappelijk rendement:

Hierbij gaat het om diverse Bv's die zijn ontstaan uit het verkoopproces van de aandelen die gemeente bezat in Essent NV. Deze Bv's zullen binnen enkele jaren worden opgeheven. De destijds niet uitgekeerde delen van de verkoopopbrengst zijn grotendeels uitgekeerd. Er zijn slechts nog kleine uitkeringen te verwachten in de komende jaren.