3.3 Duurzame leefomgeving

Behouden en versterken van de dynamische en vitale stad -->  1. Stedelijke ontwikkeling -->  Ruimtelijke ontwikkeling -->  Lasten 3.295
-->  Baten 1.616
Bestemmingsplannen -->  Lasten 1.174
-->  Baten 200
Grondbedrijf -->  Lasten 31.562
-->  Baten 18.095
Locatieontwikkeling -->  Lasten 2.565
-->  Baten 553
Stimuleren van de bruisende stad -->  2. Beleving in de (binnen)stad -->  Cultuur -->  Lasten 16.668
-->  Baten 17
Evenementen en citymarketing -->  Lasten 2.489
-->  Baten 0
3. Binnenstad (centrum) Binnenstad (centrum) -->  Lasten 0
-->  Baten 0
Burgers wonen in leefbare en veilige wijken en leveren daar een bijdrage aan -->  4. Burger- en overheidsparticipatie -->  Stadsdeelsgewijs werken -->  Lasten 4.500
-->  Baten 313
5. Openbare orde en veiligheid Openbare orde en veiligheid -->  Lasten 15.049
-->  Baten 1.737
6. Beheer en onderhoud openbare ruimte Parkeerbeheer -->  Lasten 12.010
-->  Baten 12.473
Begraafplaatsen -->  Lasten 1.196
-->  Baten 528
Beheer wegen -->  Lasten 8.525
-->  Baten 504
Gladheidsbestrijding -->  Lasten 610
-->  Baten 0
Havens en markten -->  Lasten 976
-->  Baten 680
Openbare verlichting -->  Lasten 1.574
-->  Baten 15
Stadsdeelbeheer -->  Lasten 13.999
-->  Baten 2.365
Beleid leefomgeving -->  Lasten 2.437
-->  Baten 904
Riolering -->  Lasten 14.702
-->  Baten 14.702
7. Stadsdeelgewijs werken aan lokale duurzame initiatieven (WeEconomy) SGW aan lokale duurzame initiatieven -->  Lasten 0
-->  Baten 0
8. Wettelijke taken en deregulering Vergunningen leefomgeving -->  Lasten 4.747
-->  Baten 3.644
Handhaving bouwwerken en bedrijven -->  Lasten 1.715
-->  Baten 301
Handhaving openbare ruimte -->  Lasten 1.460
-->  Baten 820
Stimuleren van een duurzame leefomgeving -->  9. Duurzame energievoorziening -->  Duurzaamheid -->  Lasten 489
-->  Baten 0
10. Afvalstoffen: afvalloos Twente Afvalstoffen -->  Lasten 20.218
-->  Baten 19.945
11. Circulaire economie Circulaire economie -->  Lasten 0
12. Klimaatadaptie Klimaatadaptatie -->  Lasten 0

Wat willen we bereiken?

Op basis van het coalitieakkoord is de Programmabegroting 2015-2018 opgesteld. Hierin is voor de komende vier jaar bepaald wat we willen bereiken.

Economisch gaat het goed met Enschede. De private investeerders hebben belangstelling, de woningmarkt doet het prima en de binnenstad bloeit. Steeds meer bewoners willen zich in de stad vestigen en er zijn zelfs partijen die voorspellen dat als Enschede haar kansen grijpt, zij door kan groeien naar meer dan 165.000 inwoners. Om de aantrekkingskracht van Enschede te blijven vergroten is er wel samenhangend beleid nodig om de juiste afweging te kunnen maken waar(in) we gaan investeren.

Met de keuze van de raad in de Zomernota 2017 voor scenario 5 "evenwichtige keuzes", gaan we niet alleen versoberen, maar ook gericht extra investeren in de stad. Zo investeren we in de Kop Boulevard om hier samen met particuliere investeerders een hoogwaardige stadswijk van te maken. En gaan we investeren in het Wilminktheater om de bijdrage aan de bruisende binnenstad te kunnen vergroten en gezamenlijke programmering tussen culturele partners te bevorderen. We gaan ook weer meer gras maaien om het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte te verhogen. Verder gaan we versnellen in de duurzame energieprojecten. Tegelijkertijd gaan we in de jaren 2018 en 2019 versoberen op het gebied van vervangingsinvesteringen in de openbare ruimte en structureel in het culturele domein. Ook wordt een deel van de reserve mobiliteit en het positieve exploitatie resultaat van parkeren gemeentebreed ingezet.

Komend jaar richten we ons vol op het verder versterken van het vestigingsklimaat door de blijvende focus op de binnenstad, Kennispark en de invalswegen. Duurzaamheid vormt een rode draad door alle opgaven en investeringen, zoals de aanleg van de stadsbeek, het vergroten van de biodiversiteit (Enschede bloeit op!), aandacht voor waterberging in diverse projecten en de circulaire economie. De inwoners worden betrokken bij initiatieven in hun woonomgeving en hebben in een aantal gevallen ook een actieve rol (wijkbudgetten, zelfbeheer, etc.) Tenslotte zetten we in op vereenvoudiging in regels voor bewoners en bedrijven en het versnellen van procedures. 

1. Rapportcijfer voor de waardering van de groene kwaliteit van het buitengebied (natuur, landschap, water, cultuurhistorie)

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
In deze indicator zijn diverse aspecten verwerkt die van invloed zijn op de beleving van het buitengebied. Dat het een relatief hoog cijfer is, komt door de algemene waardering van het Twentse landschap. Op de verschillende onderdelen van de beoordeling heeft gemeentelijk beleid en uitvoering echter wel invloed. Zo zorgt het sluiten van contracten met landeigenaren in het kader van de groenblauwe diensten voor het in stand houden en verbeteren van het landschap. Ook op de andere aspecten natuur (biodiversiteit), cultuurhistorie en water voert de gemeente actief beleid. 

 

2. Het aantal vergunningen dat leidt tot ruimtelijke ingrepen

 
 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
De grafiek geeft het totaal aanvragen weer op het gebied van bouw, sloop, aanleg en inrit/uitweg. Het aantal vergunningaanvragen is in 2016 en 2017 toegenomen en terug op het niveau van 2011. Voor de jaren 2019 en volgend is het aantal aanvragen mede afhankelijk van mogelijk veranderende wetgeving (wet private kwaliteitsborging en omgevingswet).

  

3. Indexcijfer voor de stedelijke ruimtelijke kwaliteit (ten opzichte van 2012 op de onderdelen woonaantrekkelijkheid, dichtheden, groen en water)

 
 

Bij een betrouwbaarheid van 95% is de foutmarge 0,1% naar boven en naar beneden.

Toelichting
Dit cijfer is samengesteld uit verschillende waarderingsaspecten van de aantrekkelijkheid van de woonomgeving. De keuze is gebaseerd op studies van het Ministerie en de atlas voor Nederlandse gemeenten. Het gaat daarbij bijvoorbeeld over de mate van contact tussen buren, de hoeveelheid groen en water in de wijk, het percentage koopwoningen en het culturele aanbod.

 

4. Rapportcijfer voor de waardering van aspecten van de binnenstad (horeca, winkels, sfeer, veiligheid, et cetera)

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Aan bezoekers van de binnenstad wordt jaarlijks een rapportcijfer gevraagd. Wij willen minimaal vasthouden aan de waardering in 2011.

 

5. Aantal bezoekers van grote evenementen

 

Toelichting
Als gevolg van de bezuinigingsopgave 2017 incl. verplichtingenstop, is er voor gekozen om in 2017 geen monitoringsopdracht te verstrekken specifiek voor evenementen. Voor 2018 onderzoeken we de mogelijkheid of het meten van de mate waarin de evenementen bijdragen aan de doelen, zoals meer sfeer en dynamiek, meer bezoekers, economisch krachtige (binnen)stad en een sterk imago als stedelijk hart van Oost-Nederland, gecombineerd kan worden met andere onderzoeken. Daarbij wordt de indicator ‘bezoekersaantallen evenementen’ gehanteerd met de streefwaarde van 200.000 bezoekers. In 2016 heeft er geen peiling plaatsgevonden.

 

6. Aantal bezoekers van de grote gesubsidieerde culturele instellingen

 

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Deze indicator geeft de bezoekersaantallen weer van de instellingen ATAK, Concordia, Twentse Welle en het Wilminktheater. De instellingen kennen een divers verloop van bezoekerscijfers. Over de gehele linie genomen is het huidige streefcijfer reëel en leidt dit nu niet tot een wijziging van het streefcijfer.  

 

7. Percentage van inkomsten van de grote gesubsidieerde culturele instellingen ten opzichte van de subsidie 

 
 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Dit percentage wordt berekend door van de instellingen ATAK, Concordia, Twentse Welle en Wilminktheater de eigen inkomsten af te zetten tegen de gemeentelijke subsidie-inkomsten. De koerswijzigingen bij de culturele instellingen moeten leiden naar een streefpercentage van 68%. 

 

8. Positie veiligheid van Enschede ten opzichte van de overige twaalf gemeenten met meer dan 150.000 inwoners

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
De grafiek toont de positie van Enschede op de ranglijst van 150.000+ gemeenten in de landelijke veiligheidsmonitor.

 

9. Percentage inwoners dat zich weleens onveilig voelt in de eigen buurt

 

Bij een betrouwbaarheid van 95% is de foutmarge 1,5% naar boven en naar beneden.

Toelichting
De grafiek toont het percentage inwoners dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen in de wijk of buurt.

 

10. Opkomstpercentage waarbij de brandweer na een melding tijdig ter plaatse is

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Het opkomstpercentage van de brandweer wordt berekend op het gemiddelde opkomstpercentage uit de kwartaalrapportages van de Veiligheidsregio Twente.

 

11. Beoordeling schouwresultaten 'schoon'
Cijfer voor schouwresultaten "schoon"; 3 = hoog, 2 = basis en 1 = laag. 

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Het afgesproken kwaliteitsniveau 'hoog' op het stadserf en 'basis' in de rest van de stad is behaald en deze streefwaarde blijft ook de komende jaren staan, conform de eerder gemaakte afspraken met de raad. Voor het verwijderen van blad en deels voor het maaien is een ander beeld afgesproken als gevolg van het traject 'Veranderen en bezuinigen in de openbare ruimte'.

 

12. Rapportcijfer voor de waardering van de kwaliteit van het openbaar groen

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
We kiezen ervoor het na te streven rapportcijfer voor de waardering van de kwaliteit van het groen niet te laten zakken, ondanks het ingezette traject 'Veranderen en Bezuinigen in de openbare ruimte'. Dit betekent dat we de waardering minimaal op een 6,7 willen behouden.

 

13. Naleefgedrag milieu gerelateerde handhaving 

 
 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Het naleefgedrag is het percentage van het totaal aantal gecontroleerde bedrijven (op jaarbasis), waarbij bij de eerste controle geen overtredingen zijn geconstateerd. In 2021 verwachten we ook een score van 75%. Dat is lager dan het huidige gemiddelde. De verwachting is dat een grote verandering in de wettelijke regels, o.a. de invoering van de Omgevingswet in beginsel een negatieve uitwerking zal hebben. Dit omdat bedrijven tijd nodig hebben om de veranderingen eigen te maken en door te voeren binnen het bedrijf.  

 

14. Stadsdeelgewijs werken aan lokale duurzame initiatieven (WEconomy)

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Gemeten wordt het aantal nieuwe collectieve bewonersinitiatieven met betrekking tot duurzaamheid. Doelstelling is 10 per jaar. Deze doelstelling is voor 2016 gehaald. Daarnaast hebben gesprekken die de afgelopen periode met inwoners in stadsdelen zijn gevoerd, geleid tot agendering van duurzaamheid in de stadsdeelagenda's Noord en Oost.

 

15. Gemiddeld energielabel. Beoogde labelverdeling van de woningvoorraad

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
De gegevens met betrekking tot de realisatie zijn ontleend aan de website 'Meer met minder'. Deze gegevens zijn gebaseerd op de indicatieve labelverdeling en daarmee slechts een inschatting van de werkelijke labelverdeling. In Overijssel wordt op korte termijn onderzoek gedaan naar de daadwerkelijke labelverdeling. De streefcijfers zijn gebaseerd op de prognoses van Reimarkt en andere initiatiefnemers en gerelateerd aan de door de gemeente Enschede onderschreven doelstellingen van de Provincie Overijssel.

 

16. Planologische reservering van het aantal locaties voor wind- en zonne-energie

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
In deze grafiek is het aantal locaties weergegeven die planologisch gereserveerd zijn voor grootschalige opwekking van duurzame energie. We streven naar 4 locaties in 2021. 

17. Energiebesparing per jaar:
Elektriciteit:

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Deze grafiek is gebaseerd op cijfers van de samenwerkende netwerkbeheerders (www.energieinbeeld.nl). Getoond wordt het elektriciteitsverbruik door particulieren en bedrijven. Er heeft geen analyse plaatsgevonden die de afname van de energiebesparingssnelheid verklaart.

Bij het halen van deze doelstelling zijn we sterk afhankelijk van factoren die buiten onze directe invloedssfeer liggen, zoals het nationale en internationale beleid, de ontwikkeling van de economie en technologische innovaties. Maar er is ook afhankelijkheid op lokaal niveau: het zijn uiteindelijk onze inwoners, bedrijven en instellingen die de beslissingen nemen over noodzakelijke energiemaatregelen.

Ook in 2018 spannen we ons niettemin extra in om deze neerwaartse tendens om te buigen.

Gas:

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Deze grafiek is gebaseerd op cijfers van de samenwerkende netwerkbeheerders (www.energieinbeeld.nl). Getoond wordt het gasverbruik door particulieren en bedrijven. Er heeft geen analyse plaatsgevonden die de afname van de energiebesparingssnelheid verklaart.

Bij het halen van deze doelstelling zijn we sterk afhankelijk van factoren die buiten onze directe invloedssfeer liggen, zoals het nationale en internationale beleid, de ontwikkeling van de economie en technologische innovaties. Maar er is ook afhankelijkheid op lokaal niveau: het zijn uiteindelijk onze inwoners, bedrijven en instellingen die de beslissingen nemen over noodzakelijke energiemaatregelen.

Ook in 2018 spannen we ons niettemin extra in om deze neerwaartse tendens om te buigen.

 

18. Toename scheidingspercentage restafval

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
Het scheidingspercentage voor huishoudelijk restafval is in 2016 gestabiliseerd op 47,5% . De resultaten over het eerste half jaar van 2017 laten zien dat het scheidingspercentage met invoering van de tariefdifferentiatie op restafval in 2017 een impuls heeft gekregen. Het doel van 60% in 2018 komt hiermee binnen handbereik. Het scheidingpercentage kan, in afwachting van verdere besluitvorming door de Raad,  een extra stimulans krijgen met de invoering van de omgekeerde inzameling van restafval . In de jaren na 2020 zouden we dan aan  kunnen sluiten op de landelijke doelstelling  van 75%.

 

19. Kg's restafval per inwoner/jaar (afname)

 

Een foutmarge is bij deze indicator niet van toepassing.

Toelichting
De hoeveelheid huishoudelijk restafval per inwoner per jaar is als gevolg van de invoering van de tariefdifferentiatie vanaf 1 januari 2017 op restafval sterk aan het dalen. De doelstelling voor 2018 is 175 kilogram per inwoner per jaar. Het behalen van deze doelstelling komt binnen handbereik. In afwachting van de verdere besluitvorming door de raad over de invoering van omgekeerde inzameling zouden we in 2020 kunnen uitkomen op 130 kilogram per inwoner per jaar. De stip aan de horizon (2030) in Twente is 50 kilogram per inwoner per jaar.

  

20. Aantal ondersteuningsvragen aan de duurzaamheidsmakelaar

 

Toelichting
Door deze indicator wordt vanaf 2016 inzichtelijk gemaakt hoeveel digitale (ondersteunings)vragen worden gesteld via duurzaam053. Niet geteld worden ondersteuningsvragen via het ambtelijk apparaat. Het aantal (ondersteunings)vragen maakt inzichtelijk wat het meerjarig gebruik is van deze 'Enschedese digitale vraagbaakfunctie. NB: In het Actieplan Duurzaamheid zijn met betrekking tot deze indicator geen streefwaardes vastgesteld, daarom wordt hier alleen de realisatie weergegeven. 

Wettelijk verplichte indicatoren

Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording zijn onderstaande indicatoren opgenomen. De indicatoren gelden voor iedere gemeente en zijn bedoeld om gemeenten met elkaar te kunnen vergelijken. Dit is mogelijk via www.waarstaatjegemeente.nl.

Beleidsveld Naam indicator Eenheid Score Bron
1. Veiligheid Verwijzingen Halt Aantal per 10.000 jongeren  159 Bureau Halt (2016)
1. Veiligheid Harde kern jongeren Aantal per 10.000 inwoners  1,3 KLPD (2014)
1. Veiligheid Winkeldiefstallen Aantal per 10.000 inwoners  3,0 CBS (2016)
1. Veiligheid Geweldsmisdrijven Aantal per 10.000 inwoners  5,9 CBS (2016)
1. Veiligheid Diefstallen uit woning Aantal per 1.000 inwoners  5,0 CBS (2016)
1. Veiligheid Vernielingen en beschadigingen (in de openbare ruimte) Aantal per 1.000 inwoners  7,0 CBS (2016)
7. Volksgezondheid en milieu Hernieuwbare elektriciteit %   RWS

Wat gaan we doen?

De lijn die de Raad heeft vastgelegd bij de Programmabegroting 2015-2018 wordt gecontinueerd.

In 2018 streven we naar de onderstaande resultaten. 

Doelstelling A: Samen met partners behouden en versterken van de ‘dynamische en vitale’ stad.

Actiepunten 2018
Thema 1: Stedelijke ontwikkeling

Het gaat goed met Enschede, de private investeerders hebben belangstelling, de woningmarkt doet het prima en de binnenstad bloeit. Steeds meer bewoners willen zich in de stad vestigen en er zijn zelfs partijen die voorspellen dat als Enschede haar kansen grijpt, zij door kan groeien naar meer dan 165.000 inwoners. Als dat zich voor zou doen en deze trend zich voortzet is er nog steeds voldoende ruimte in de bestaande stad en kan er vanuit het hart gegroeid worden. Maar deze verdichting in de stad vraagt ook om publieke investeringen, zoals in bereikbaarheid, parkeren, openbare ruimte en duurzaamheid (klimaat adaptief). 

Op dit moment wordt bij elk nieuw ruimtelijk initiatief op projectniveau naar oplossingen gezocht voor deze aspecten. Om een volgende stap te kunnen zetten in de ontwikkeling van Enschede is het wenselijk om voor een aantal gebieden integrale oplossingen te verkennen. Wij leggen in de stedelijke ontwikkeling de focus op het binnensingelgebied, de invalswegen, het Kennispark en het luchthaventerrein. Dit is ook als zodanig verwerkt in het Kompas.

We zien dat de vraag naar woningen weer is toegenomen. Dit zien we o.a. terug in de (voortvarende) ontwikkeling van de Kop Boulevard en de projecten Spoorzone, Boddenkamp en de Laares. Daarmee droogt het huidige aanbod aan nieuwbouw in het binnensingelgebied op en ook ons eigen kavelaanbod neemt verder af. Deze ontwikkelingen vragen om een visie voor de Kop Boulevard en een herijking van de kaders van de Spoorzone. Ook bieden deze ontwikkelingen perspectief om de invalswegen nu extra onder de loep te nemen en de mogelijkheden van extra kavels (op eigen grond of grond van anderen) in de gehele stad te onderzoeken, onder de noemer van "Bouwen in de wijk 2".

Het speelveld rondom de aanpak van wijken is de afgelopen vijf jaar ingrijpend veranderd. De Rijksoverheid deed een stap terug, het initiatief voor wijkaanpak verschoof naar de steden, met aanzienlijk minder financiële middelen vanuit het Rijk. Ook bij de steden verminderde de aandacht voor leefbare wijken. Ingrijpende decentralisaties in het sociaal domein zorgden, zowel bij gemeenten als uitvoeringsorganisaties, voor interne herijking en reorganisaties en het opzetten en inregelen van wijkteams eiste tijd en aandacht. Woningcorporaties leggen zich sinds de invoering van de nieuwe Woningwet (2015) vooral toe op het beheer van hun eigen complexen. Kortom, er is een groot contrast zichtbaar ten opzichte van de tijd van het actieve rijksbeleid. Ook in Enschede. Het Enschedese antwoord op de landelijke uitdaging om tot nieuwe wijkontwikkelingsinstrumenten te komen is de Dynamische Investeringsagenda. De Dynamische Investeringsagenda heeft tot doel om meer rendement te halen uit iedere euro die door de gemeente en haar partners in woningen, de openbare ruimte en de leefbaarheid van de wijken wordt geïnvesteerd. De Dynamische Investeringsagenda is dus een instrument dat het college inzet om te versnellen op de woon- en leefbaarheids doelen van de stad. 

  1.  We gaan voor de (her)ontwikkeling van de Kop Boulevard een stedenbouwkundige visie en een grondexploitatie ter besluitvorming voorleggen. Ook leggen we een samenwerkingsovereenkomst ter discussie voor aan de gemeenteraad en sluiten wij deze af met partijen.
  2. De verdere ontwikkeling van de Spoorzone vraagt in 2018 om een actualisatie van de bestaande kaders om zo nieuwe ontwikkelingen mogelijk te kunnen maken. Het gaat onder andere om de visie op het gebied (ruimtelijk en functioneel), de begrenzing van het gebied, de rol van de overheid in de ontwikkeling en de prioritering binnen het gebied.
  3. We gaan een proces doorlopen, waarvan de uitkomst een product is dat samenhang gaat brengen tussen de vele lopende ontwikkelingen en de verschillende gebiedsvisies (o.a. de invalswegen en de binnenstad)  en dat richting geeft aan (toekomstige) programmeringsvragen. Dit product is een vervolg op de Ruimtelijke Ontwikkelingsvisie uit 2009. 
  4. We gaan voor de invalswegen van de stad een integraal ruimtelijk kader maken met een uitvoeringsagenda voor de gewenste functionele en ruimtelijke inrichting. Dit plan leggen wij ter besluitvorming voor aan de gemeenteraad. In het plan stellen wij een prioritering voor. Inzet is om in 2018 op de Hengelosestraat net buiten de singel een pilot te draaien in het kader van het verbeteren van de uitstraling van invalswegen.
  5. We gaan de procedures voor de bestemmingsplannen van het voormalige luchthaventerrein afronden, zodat we sneller kunnen meewerken aan passende initiatieven.
  6. We gaan in 2018 starten met het maken van een Dynamische Investeringsagenda voor een aantal gebieden. Dit doen wij samen met de corporaties. We verzamelen per wijk data en maken een analyse. Op grond van deze analyse maken we met de corporaties een prioritering van wijken en buurten waar we in de toekomst gezamenlijk willen investeren.
  7. We gaan de gemeenteraad voorstellen om op een aantal nieuwe locaties verspreid over de stad de bouw van enkele woningen toe te staan (“Bouwen in de wijk 2”). Wij voegen ook een evaluatie toe van het eerste project “Bouwen in de wijk”.
  8. We gaan een geactualiseerde nota grondbeleid aan de gemeenteraad voorleggen. In deze nota geven wij aan welke basishouding wij als gemeente hebben in gebiedsontwikkelingen en welk instrumentarium we in gaan zetten.
  9. We leggen de gemeenteraad een geactualiseerde Gids Buitenkans ter besluitvorming voor. Dit is nodig omdat er nieuwe inzichten zijn, mede op basis van de opgedane ervaringen. Bovendien willen we de juridische problemen bij de huidige gids wegnemen.
  10. Om een andere coördinatie en invulling van het bezoekerscentrum de Lammerinkswönner en om de duurzaamheidseducatie voor het basisonderwijs invulling te geven gaan we in 2018 een gebiedssamenwerking aan samen met partijen in dit gebied, zoals Stawel en De Viermarken.
  11. We maken een overzicht van de (invoerings)consequenties van de omgevingswet voor het gemeentebestuur (rollen gemeenteraad en college), voor de ambtelijke organisatie en de werkprocessen én voor de inwoners, instellingen en bedrijven in Enschede. Dit overzicht gebruiken we om de voortgang van de invoering te volgen.
  12. We gaan, vooruitlopend op de nieuwe Omgevingswet, flexibeler om met de toepassing van de bestaande bestemmingsplannen. Wij gaan hiervoor meerdere pilots doen. In de pilots ligt de nadruk op participatie, flexibiliteit, integraliteit, meer bestuurlijke afwegingsruimte en maatwerk.


Regio Twente (RO en wonen)

Binnen het kader van de regio wordt samengewerkt op het gebied van wonen, externe lobby en samenwerking en grondzaken.

Maatschappelijk rendement
In het verlengde van de regionale woonvisie die begin 2016 is vastgesteld, worden afspraken gemaakt over de omvang en kwaliteit van de woningproductie in Twente. Daarnaast wordt de inbreng in G32, VNG en dergelijke gecoördineerd. Binnen de regio is de samenwerking met de Netwerksteden vooral op wonen en grondzaken. 

Doelstelling B: Stimuleren van de bruisende stad.

Actiepunten 2018
Thema 2: Beleving in de (binnen)stad

Samen met de overige bezuinigingen (o.a. Kaliber) en opgaven (o.a. regionale programmering, bundeling van voorzieningen, vraagstuk van huurindexering) ontstaat een nieuw (vastgoed)vraagstuk, namelijk over toekomstige invulling van het Muziekkwartier. Aanpassingen aan het gebouw dragen verder bij aan de bruisende binnenstad omdat een betere verbinding kan worden gemaakt tussen binnen- en buiten activiteiten, een gezamenlijke programmering door de culturele partners en samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering.

We hebben besloten om de komende vijf jaar structureel te bezuinigen op cultuur, oplopend tot 500.000 euro in 2021 (Zomernota, dekkingsmaatregel IX). De denkrichting voor de huidige bezuiniging is om hierbij te kijken naar posten gerelateerd aan een andere rol van de gemeente en efficiency. Gedacht wordt aan ander atelierbeleid, bezuinigen op niet specifiek geoormerkte budgetruimte in de cultuurbegroting die jaarlijks ingezet wordt voor niet voorziene activiteiten en/of calamiteiten die zich voordoen, op de kleine instellingen/subsidies en hiermee gepaarde personeelskosten. Het exacte voorstel hiervoor dient nog nader onderbouwd en uitgewerkt te worden in een apart raadsvoorstel. Een van de randvoorwaarden hiervoor is vereenvoudiging van het subsidieproces. Verder wordt in de transitieopgave van Atak sterk ingezet op vergaande samenwerking met Metropool, die niet alleen inhoudelijke maar ook financiële synergievoordelen op moet leveren.

We zien dat het Rijk bezig is met hervormingen in het culturele bestel (o.a. regionale samenwerking en herijking subsidiestelsel). Wij zijn daarover met hen in gesprek. Onze culturele partners werken aan een eigen visie op cultuur. Verder zien we ook nieuwe kansen voor de stad, zoals het succes van pop-up broedplaatsen en het versterken van de relatie tussen muziekverenigingen, koren, dans, enzovoort met de buurt. Dit vraagt om een geactualiseerde visie op het cultuurbeleid en op de verschillende deelterreinen.

Ook binnen citymarketing en evenementenbeleid ontstaan nieuwe vraagstukken in het kader van positionering en profilering, zoals de samenhang tussen de nota citymarketing en 'het verhaal van de stad' en de samenwerking met Duitsland. In 2018 gaan we in samenspraak met betrokken partners deze vragen beantwoorden. 

  1. De nota cultuurbeleid gaan we actualiseren en ter besluitvorming voorleggen aan de gemeenteraad.
  2. We gaan het atelierbeleid actualiseren.
  3. Het beleid en instrumentarium voor de amateurkunst gaan we vernieuwen. Dit beleid moet bijdragen aan het verbreden van de doelgroep, verjonging, verbinding tussen partijen, creëren van ruimte voor nieuwe initiatieven en zorgen voor een brede basis in de wijken.
  4. We gaan samen met de Openbare Bibliotheek de mogelijkheden onderzoeken van een verhuizing van de centrale vestiging naar het Muziekkwartier.
  5. We faciliteren de huidige gebruikers van het NMK in de uitwerking en implementatie van hun gezamenlijke visie op het toekomstig gebruik van het NMK. Daarbij kunnen ook nieuwe partners betrokken worden in de ontwikkeling van een bruisender 'huiskamer van de stad’.
  6. We gaan het evenementenbeleid en bijbehorend toetsingskader actualiseren.


Twentsche Schouwburg

Maatschappelijk rendement
De Twentse Schouwburg N.V. (Wilminktheater en Muziekcentrum Enschede) vormt een belangrijke culturele voorziening voor de gemeente Enschede en omgeving. De onderneming exploiteert vier gebouwen met samen zes podia in het centrum van Enschede, te weten: het Wilminktheater, het Muziekcentrum, de Grote Kerk en De Kleine Willem. Op jaarbasis biedt de organisatie momenteel circa 350 – 380 voorstellingen en concerten aan met circa 135.000 bezoekers per jaar. Daarnaast is er meer aandacht voor de verbindende rol van Wilminktheater en Muziekcentrum Enschede binnen de Twentse samenleving, verbinding tussen publiek en podia en ook tussen de Twentse podia onderling.

Thema 3: Binnenstad (centrum)

In 2018 continueren we de uitvoering van activiteiten binnen de Agenda Centrum 2015-2018 en de wijkprogramma’s, ondersteund door het Actieprogramma Binnenstad. De Agenda Centrum heeft zes speerpunten: Bruisende Binnenstad, Compact en Dynamisch, Eigen Kracht, Meer Zeggenschap, Be Good And Tell It en Banenmotor. Binnen het speerpunt Bruisende Binnenstad gaan we prioriteren op basis van de volgende criteria: vergroten van de beleving, verbeteren ruimtelijke kwaliteit en het versterken van de economie. Ook blijven we inzetten op een goede begeleiding van marktpartijen bij nieuwe ontwikkelingen. In het oog springende ontwikkelingen in 2018 zijn de komst van grote partijen zoals VUE Cinemas in het oude Postkantoor, Decathlon en Hudson Bay.

  1. We gaan in de te actualiseren visie voor de spoorzone (zie thema 1) ook een voorstel doen om de uitstraling van het Stationsplein te verbeteren zodat deze uitnodigender wordt. En we gaan daarin ook een visie geven hoe we de verblijfsfunctie en de doorstroming voor voetgangers daar kunnen verbeteren.
  2. We gaan een plan maken voor het vernieuwen van de bewegwijzering in en naar de binnenstad.
  3. Aan de noordzijde van het centrum richten we de Raiffeisenstraat opnieuw in, waarbij we onder andere de verkeersveiligheid gaan verbeteren op de kruising van de Deurningerstraat met de Hengelosestraat en we zorgen ervoor dat de zuidelijke stukken van de Deurningerstraat en Molenstraat worden ontlast.
  4. We gaan op het stadserf een camerahandhavingssysteem voor auto’s invoeren.
  5. We gaan de entrees van het stadserf meer uitstraling geven, waarbij rekening wordt gehouden met het instandhouden van de verkeerstechnische functie voor het camerahandhavingssysteem.
  6. We gaan onderzoeken of er maatregelen zijn waarmee we de overlast van brommers en scooters op het stadserf kunnen verminderen.
  7. We gaan verschillende beheer- en onderhoudsprojecten (riolering, wegen, water en groen) uitvoeren. De meest in het oog springende zijn de riool en asfaltvervanging Boddenkampsingel en de herinrichting van de C.F. Klaarstraat en de Hoge Bothofstraat naar een 30 km-zone. Voor de laatste wordt ook gekeken naar de mogelijkheid van een waterberging. 

Doelstelling C: Burgers wonen in leefbare en veilige wijken en leveren daar een bijdrage aan.

Actiepunten 2018
Thema 4: Burger- en overheidsparticipatie

Het stadsdeelgewijs werken is doorontwikkeld naar de samenlevingsgerichte manier van werken waar onze moderne samenleving om vraagt. We sluiten aan bij ontwikkelingen als “Goed bestuur”, de “Experimenteeragenda” van de Raad en bij experimenten zoals “Citizenlab”. Elk stadsdeel kent een stadsdeelagenda. In 2018 maken we de stadsdeelagenda’s voor de komende 4 jaar. De focus richt zich op “verbinding” en “gezamenlijk realiseren”. In lijn hiermee zetten we zwaarder in op wijkregie door het stadsdeelmanagement (Zomernota, dekkingsmaatregel VIII). We willen meer inzicht krijgen in de behoefte van inwoners in relatie tot de maatschappelijke opgaven van de stad. We geven ruimte aan innovatieve vormen van zeggenschap die beter aansluiten op de maatschappelijke ontwikkelingen.

In 2018 werken we aan de volgende prioriteiten:

  1. De stadsdeelagenda’s worden in nauwe samenwerking met inwoners, ondernemers en in- en externe partners voor de nieuwe coalitieperiode geactualiseerd.
  2. Samen met inwoners, wijkraden en raad vervolgen we het proces en de zoektocht naar bewonersvertegenwoordiging en zeggenschap die aansluit bij de behoefte van deze tijd. De ervaringen nemen we mee in de doorontwikkeling van dit proces. Hierbij beoordelen we ook of en hoe het instrument wijkaandeel hierin een rol kan spelen.
  3. Aan de hand van de conclusies en aanbevelingen van de evaluatie wijkbudgetten eind 2017 wordt in 2018 de werkwijze van de wijkbudgetten aangepast.
  4. Onder regie van stadsdeelmanagement worden jaarafspraken gemaakt voor de uitvoering van het Nieuw Enschedees Welzijn in de stadsdelen en de monitoring daarvan. 
  5. We ondersteunen de politieke wens om samen met de partners, corporaties en politie, buurtbemiddeling stadsbreed in te voeren. We denken daarom actief mee bij het vinden van inhoudelijke en financiële middelen om de dienstverlening van buurtbemiddeling te continueren en verder uit te rollen.
Thema 5: Openbare orde en veiligheid

Enschede is een relatief veilige stad met bijpassende grensproblematiek. Het is nodig om meer aandacht te hebben voor georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Witwassen van zwart geld, uitbuiting van mensen, drugshandel en kwaadwillende motorclubs zijn allemaal voorbeelden van activiteiten die de rechtsstaat ondermijnen, maar ook de gemeenschap zoals wij die in Enschede kennen negatief beïnvloeden. De overheid heeft als taak om de rechtstaat te bewaken en op te komen voor degenen die dat niet voor zichzelf kunnen. Door op tijd in te grijpen voorkomen we zwaardere overlast en hogere kosten in de toekomst. We helpen waar nodig en pakken aan waar dat moet. We zijn streng voor degene die zich niet aan de regels (wil) houden, maar bieden hulp aan degene die op het juiste spoor wil komen en blijven. Dit doen we niet alleen, maar samen met onze inwoners en partners. Veiligheid is een verantwoordelijkheid van ons allemaal.

5.1.  Ondermijnende criminaliteit is een complex onderwerp en vraagt om een brede aanpak. Met ons  ondermijningsbeeld hebben we (vertrouwelijke) signalen gekregen over ondermijnende criminaliteit in Enschede. We gaan intern en samen met onze partners dit onderwerp integraal aanpakken door:

  • het huidige ondermijningsbeeld aan te vullen met meer en recente informatie, zodat we samen met onze partners (o.a. RIEC, Politie, Belastingdienst) gerichte acties kunnen ondernemen om ondermijning aan te pakken.
  • Bewustwordings- en informatiebijeenkomsten te organiseren waardoor de bewustwording binnen overheid en samenleving vergroot wordt. We willen de overheid en samenleving hierdoor weerbaarder maken.

5.2.  (In het centrum-gebied) in Enschede is al geruime tijd sprake van aanwezigheid van Antilliaanse en Marokkaanse criminelen en overlastgevers. Met onze "Kameleon aanpak"  gaan wij op het Wilminkplein, Noorderhagen en het Stationsplein de (drugs)overlast en criminaliteit maximaal beperken door:

  • met alle betrokken partners persoonsgerichte casussen te bespreken.
  • stopgesprekken te voeren.
  • onze informatie positie te verbeteren en deze nationaal en internationaal te delen.
  • de mogelijkheid te onderzoeken van een Living Lab rond het Wilmink Plein.

5.3. We gaan een veiligheidsdashboard inrichten, gebruikmakend van (big-)data, om onze informatiepositie op het gebied van veiligheid te verbeteren.  


Veiligheidsregio Twente

Maatschappelijk rendement
Gemeenten zijn doorgaans te klein om inwoners optimaal te kunnen beschermen tegen (gezondheids)risico's, rampen en crises. Bovendien overschrijdt een ramp vaak de gemeentegrens. Een regionale aanpak is effectiever. Daarom werken diverse hulpdiensten en overheden onder centrale regie van Veiligheidsregio Twente samen om rampen en crises in Twente zo veel mogelijk te voorkomen en te bestrijden. In 2016 zijn door de VRT onder andere de volgende werkzaamheden verricht voor de gemeente Enschede:

  

 

 Thema 6: Beheer en onderhoud openbare ruimte
  1. We gaan als uitwerking van het amendement 'Maaibeleid' het gras weer maaien op een nader te bepalen acceptabel niveau (Zomernota, intensivering G). Dit vanuit de uitkomsten van de pilots en evaluaties die samen met bewoners, ondernemers en instellingen in 2017 zijn gehouden  (zie voor de eindevaluatie paragraaf 4.3, onderdeel 'Groen').
  2. We gaan nieuwe activiteiten uitvoeren in het kader van Enschede Bloeit op! We gaan onder andere bloemenlinten voor bijen aanleggen en we gaan samen met De Groene Loper en bedrijventerreinen zoeken naar mogelijkheden om samen de biodiversiteit in de stad te vergroten.
  3. We gaan samen met Dimpact een pilot  "slim melden" uitvoeren. 
  4. Op basis van de positieve evaluatie van de pilots zelfbeheer gaan we dit structureel toepassen op de bedrijventerreinen Havengebied en Euregio bedrijvenpark 1.
  5. We gaan samen met de Dorpsraad en de inwoners van Boekelo verkennen of zelfbeheer in Boekelo mogelijk is en wat de meerwaarde voor alle partijen is.
  6. We gaan Fase 2 van de Stadsbeek aanleggen.
  7. We gaan de Oldenzaalsestraat vanaf het spoor tot aan de Boulevard 1945 verduurzamen. Er komt meer groen en er wordt een ondergrondse en bovengrondse waterberging aangelegd.
  8. We maken een nieuw Wegenbeleidsplan die ter besluitvorming aan de gemeenteraad wordt voorgelegd.
  9. De Commissie 'Voor het Beheer van het Volkspark' heeft in 2017 haar Visie voor de komende 20 jaar geformuleerd. De Commissie maakt samen met de gemeente en andere partners een (uitvoerings)plan voor een toekomstbestendig volkspark, waarin een nadrukkelijker verbinding tot stand komt met de Stadscampus en de Binnenstad en waar meer evenementen gehouden kunnen worden.

 

Onderhoud Enschede

Maatschappelijk rendement
Zij zorgt voor de uitvoering van het onderhoud van de openbare ruimte. Daarmee draagt zij bij aan de realisatie van de doelen voor de openbare ruimte, zoals behalen van het gewenste kwaliteitsniveau en het woon- en vestigingsklimaat van de stad. Daarnaast levert zij een belangrijke bijdrage aan de arbeidsmarktdoelstellingen, doordat 60% van het personeel van Onderhoud Enschede BV bestaat uit mensen uit de arbeidsmarktdoelgroep. De kwaliteit van de werkzaamheden wordt gemonitord en vastgelegd in rapportages. De werkzaamheden dragen bij aan de programma’s versterken economie en duurzame leefomgeving en zijn van invloed op de indicatoren 3, 11 en 12.

Thema 7: Stadsdeelgewijs werken aan lokale duurzame initiatieven (Weconomy)

Een aantal activiteiten die vanuit het Actieplan Duurzaamheid zijn opgestart, zijn nu onderdeel geworden van reguliere werkzaamheden in de organisatie.

  1. We gaan de website www.jijmaaktdebuurt.nl/duurzaam aanpassen door een rubricering aan te brengen waardoor deze geschikt wordt als instrument om duurzaamheidsinitiatieven te monitoren.
  2. We gaan duurzaamheid steviger inbedden in de reguliere processen in de stadsdelen. We gaan een instrument maken ter ondersteuning van medewerkers om inwoners te stimuleren initiatieven duurzamer te maken.
  3. We gaan de grootschalige bewonersinitiatieven als (energiecoöperatie) Enschede Energie en de Groene Loper (biodiversiteit en klimaatadaptatie) ondersteunen om onafhankelijker te worden.
Thema 8: Wettelijke taken en deregulering

De invoering van de Omgevingswet is weliswaar uitgesteld tot in ieder geval juli 2020, dat betekent niet dat wij de voorbereiding gaan vertragen, maar verder gaan met de ingezette koers. Vooruitlopend op de Omgevingswet zijn we gestart met een andere manier van werken, namelijk meer vanuit de volledige keten. Dit resulteert in een integraal vergunning-, toezicht- en handhavings- (VTH-) beleid en de inzet van omgevingsmanagers. De Wet kwaliteitsborging, als gevolg waarvan een gedeelte van de vergunningverlening uit moet worden gevoerd door private partijen, is ook uitgesteld. In 2018 zal meer duidelijk worden. We zien verder dat het een steeds grotere uitdaging wordt om aan de toenemende handhavingsvraag te voldoen, voor 2018 verwachten wij een nog grotere spanning op dit onderwerp.

  1. We maken een overzicht van de (invoerings)consequenties van de Omgevingswet voor het gemeentebestuur (rollen gemeenteraad en college), voor de ambtelijke organisatie en de werkprocessen én voor de inwoners, instellingen en bedrijven in Enschede. Dit overzicht gebruiken we om de voortgang van de invoering te volgen.
  2. In 2018 gaan we door met het vergroten van de flexibiliteit in Bestemmingsplannen. We experimenteren met cases als de Melkhal, Ariënsplein, Kennispark en Creatieve Campus en bij actualisaties van bestemmingsplannen zoals Getfert-Perik, Hogeland Noord, Velve-Wooldrik. In de pilots ligt de nadruk op participatie, flexibiliteit, integraliteit, meer bestuurlijke afwegingsruimte en maatwerk. De uitkomsten van deze pilots dienen als input voor het vervolg van het implementatie traject van de Omgevingswet Flexibilisering van bestemmingsplannen leidt namelijk tot minder en/of kortere procedures voor particulieren en bedrijven om een project te realiseren.
  3. Eind 2017 wordt het VTH-beleid (vergunningen, toezicht en handhaving) en programma vastgesteld. Nieuw hierbij is het Vergunningen gedeelte. In 2018 zullen wij het VTH-beleid en het programma implementeren en uitvoeren. Eind 2018 zullen we aan de Raad verantwoording hierover afleggen in het jaarverslag.
  4. In het VTH-programma zal de prioritering waar wij qua handhaving in 2018 op in gaan zetten een prominente rol spelen. We zien dat de vraag om te handhaven steeds verder toeneemt, bijvoorbeeld door Diftar, onzelfstandige bewoning (amendement C), de zondag openstelling bij winkels, illegale prostitutie, Hennepkwekerijen en andere vormen van ondermijning. Daarnaast neemt ook door de aantrekkende economie de vraag om handhaving toe. Zonder uitbreiding qua capaciteit kunnen wij aan deze toenemende vraag niet voldoen.
  5. In 2017 is het Bestemmingsplan vastgesteld om 1273 panden een monumentale bescherming te geven. Dit is naast de 462 elementen die al beschermd worden door de Monumentenwet en de 400 panden die de Raad via een motie heeft voorgesteld. De huidige capaciteit om aan deze nieuwe taak te voldoen is niet toereikend. Hierdoor zal er een keuze gemaakt dienen te worden om extra middelen beschikbaar te stellen (2.3 fte voor capaciteit) of dit Bestemmingsplan, om deze panden een monumentale bescherming zal geven, zal ingetrokken dienen te worden. 
  6. We gaan een flitsvergunning introduceren, vooralsnog bij kleinere bouwaanvragen. Hiermee zal de doorlooptijd versneld worden. De resultaten gaan wij rapporteren via het VTH jaarverslag.
  7. We gaan het proces voor kleine en jaarlijks terugkerende evenementen vereenvoudigen. De resultaten gaan wij rapporteren via het VTH-jaarverslag.
  8. In 2017 zijn we gestart met het verzelfstandigen van de kleinere markten en dit willen wij in 2018 afronden.
  9. We gaan starten met het verzelfstandigen van de zaterdagmarkt. Daarvoor gaan wij een overeenkomst met "de markt" sluiten.
  10. We onderzoeken de mogelijkheid en de voor- en nadelen om bij kleine overtredingen zelfstandig een bestuurlijke boete op te leggen in plaats van een strafbeschikking (justitie). Bij de huidige strafbeschikking zijn de werkzaamheden (de lasten) voor de gemeente en de opbrengsten voor het Rijk, bij een bestuurlijke boete zijn lasten en opbrengsten voor de gemeente.


Omgevingsdienst Twente

Naar verwachting zal er op 1 januari 2018 nog geen Omgevingsdienst Twente (ODT) operationeel zijn maar pas per 1 januari 2019. Tot die tijd wordt de samenwerking in de netwerkorganisatie RUD Twente voortgezet. Op het moment van het schrijven van deze begroting is nog onduidelijk of alle deelnemers (de 14 Twentse gemeenten en de provincie) dezelfde voorbereidende en uitvoerende milieutaken aan de ODT overdragen en onder welke voorwaarden zij dat doen. Wij hebben zelf aan de feitelijke inbreng van de extra taken (boven op het wettelijke takenpakket) per uiterlijk 1 januari 2019  een aantal voorwaarden verbonden die betrekking hebben op de omvang van de extra kosten en het kwaliteitsniveau van de uitvoering, aangeduid met de term Twentse norm. Wij hebben ingestemd met een inbreng van alle milieutaken mits aan deze voorwaarden wordt voldaan. In de loop van 2018 zal daar duidelijkheid over zijn. De gemeente blijft wel bevoegd gezag voor de taken. In 2018 zullen alle voorbereidende werkzaamheden plaatsvinden zowel voor die taken die overgaan als die taken die achterblijven bij de gemeente.

Maatschappelijk rendement
Het ODT houdt toezicht en handhaaft, zo nodig, op activiteiten ten aanzien van het omgevingsrecht. Het gaat daarbij onder andere om zware en complexe milieubedrijven.

Doelstelling D: Stimuleren van een duurzame leefomgeving.

In deze paragraaf wordt nader ingegaan op de speerpunten ‘Duurzame energie’, ‘Circulaire economie’, ‘Klimaatadaptatie’ en ‘WEconomy’. Het onderwerp ‘Biodiversiteit’ komt bij een aantal andere thema's  aan bod.

We gaan de verduurzaming van de stad versnellen. Dat houdt in dat de in gang gezette uitvoering van het actieplan gewoon doorgaat. En dat we dat aanvullen met extra aandacht voor drie speerpunten. Dat zijn de opwekking van hernieuwbare energie (Enschede Wekt Op), inzetten op afvalloos Twente (via Diftar en daarna het omgekeerd inzamelen) en verduurzaming van de gebouwde omgeving (groene leges bijvoorbeeld (zie hoofdstuk 2.2, punt 9).

Op 8 juni 2015 stelde de gemeenteraad het Actieplan duurzaamheid vast. Daarin wordt de ambitie verwoord om in 2030 tenminste 12 procent van de energie die we in Enschede gebruiken op een duurzame manier binnen de gemeentegrenzen op te wekken. In 2050 zou het aandeel hernieuwbare energie zelfs moeten zijn opgelopen tot minimaal 27 procent. Naar aanleiding daarvan ging in 2016 de campagne ‘Enschede wekt op’ van start; daarbij werden inwoners uitgenodigd om zoveel mogelijk zelf duurzame energie op te wekken en/of daarvoor locaties aan te reiken. De resultaten van dit participatieproces zijn op 10 april 2017 door de Raad besproken. Daarbij is besloten tot de ontwikkeling van een structuurvisie energie (energievisie), waarmee de kaders worden gecreëerd om in Enschede de transitie naar een volledig duurzame energievoorziening te realiseren. 

Actiepunten 2018
Thema 9: Duurzame energievoorziening
  1. We gaan een structuurvisie energie (energievisie) aan de gemeenteraad ter besluitvorming voorleggen. Deze nota moet inzichtelijk maken hoe we in Enschede overschakelen van fossiele naar duurzame vormen van energie. De energievisie stelt kaders voor energiebesparing, het opwekken van duurzame energie en (financiële) participatie daarbij. Inzichtelijk zal worden gemaakt wat er de afgelopen jaren op dit vlak is bereikt en wat er binnen en buiten de gemeentegrenzen (o.a. aan de hand van de Twentse Energiestrategie) moet gebeuren om het op 10 april 2017 vastgestelde doel (een volledig duurzame energievoorziening) binnen handbereik te krijgen, waarbij de transitie naar aardgasloos een belangrijke opgave zal zijn. De energievisie zal worden voorzien van een planning en een uitvoeringsparagraaf, waarin onder meer aan bod komt op welke manier we ruimte bieden aan (kleinschalige) energie-initiatieven vanuit de maatschappij (Zomernota, intensivering F).
  2. Momenteel worden onder regie van de provincie Overijssel de mogelijkheden verkend voor het met draagvlak van alle betrokkenen opwekken van duurzame energie op de Usseler Es. De resultaten daarvan zullen in 2018 beschikbaar komen en verwerkt worden in de Energievisie.
  3. We gaan vooruitlopend op de vaststelling van de structuurvisie Energie, de realisatie van zonneparken versnellen. Dat doen we door de initiatiefnemers van zonneparken te  faciliteren. We zorgen voor zorgvuldige en transparante besluitvorming en we treffen maatregelen die bijdragen aan het ontstaan van draagvlak (zoals mogelijk maken financiële participatie).
  4. We gaan de raad voorstellen om een “labellening” voor energiebesparing in te stellen. Met de labellening willen we mogelijk maken dat mensen met onvoldoende financiële ruimte toch hun woning kunnen verduurzamen en daarmee energie en geld kunnen besparen. Met de labellening investeert de woningeigenaar niet uit eigen middelen en zet hij/zij de financiële besparing op de maandelijkse energierekening in, om de kosten van rente en aflossing te dekken. We stellen met dit instrument een specifieke bewonersgroep in staat om energie te besparen en hun woning te verduurzamen terwijl dit zonder labellening voor hen niet mogelijk is.
Thema 10: Afvalstoffen: afvalloos Twente
  1. Met ingang van 2017 is tariefdifferentiatie voor de inzameling van restafval ingevoerd als eerste stap om de inzamelresultaten (toename scheidingspercentage en afname hoeveelheid restafval per inwoner) te verbeteren. Een volgende stap om de inzamelresultaten te kunnen verbeteren is dat wij verdere besluiten nemen met betrekking tot de invoering van de omgekeerde inzameling op restafval (bewoners brengen dan zelf hun restafval weg naar een ondergrondse container in de buurt).  
  2. Aansluitend op de invoering van tariefdifferentiatie werken wij aan de optimalisatie van de afvalbrengpunten, met als doel de mogelijkheden voor het aantal te scheiden grove afvalstromen verder uit te breiden en de vlotte doorstroming van bezoekers te bevorderen.

 

Twente Milieu

Maatschappelijk rendement
Draagt bij aan de ambitie van de gemeente op het gebied van afvalloos Twente. Dit doet Twente Milieu door de inzameling van de door ons afgesproken afvalstoffen.


Twence

Maatschappelijk rendement
Draagt bij aan de taak van de gemeente om te voorzien in een doelmatig beheer van afvalstoffen door de verbranding van restafval. Met het vergisten van GFT-afval, de productie van duurzame energie en het terugwinnen van grondstoffen draagt Twence ook bij aan de gemeentelijke duurzaamheidsdoelstellingen.  

Thema 11: Circulaire Economie

Vanuit thema 10 (afvalloos Twente) wordt met een betere scheiding van afval en de vermindering van de hoeveelheid restafval de hoeveelheid grondstoffen in hergebruik en recycling gehouden. Hiermee wordt het waardebehoud van afval als grondstof en hiermee duurzaamheid bevorderd. Met de invoering van tariefdifferentiatie van 1 januari 2017 voor de inzameling van restafval zien we ook de totale hoeveelheid afval (restafval plus gescheiden) afnemen. Door een verschuiving naar de consumptie van zo duurzaam mogelijk geproduceerde goederen neemt de totale hoeveelheid afval (restafval plus gescheiden stromen) af. Minder grondstoffen in de cyclus betekent een verminderde aanslag op onze leefomgeving.  

Thema 12: Klimaatadaptatie
  1. We komen tot een voorstel voor een subsidie/bijdrage aan particulieren en bedrijven die water bufferen of regenwater afkoppelen van het riool.
  2. We nemen deel aan het landelijke platform van de Green Deal Groene Daken o.a. lobby naar het rijk voor wetswijziging om korting op waterbelasting mogelijk te maken. Hiermee geven we invulling aan de Green Deal groene daken.  
  3. We maken een plan om minimaal 1 gemeentelijk gebouw in te vullen met een groen dak. Hiermee geven we invulling aan de Green Deal Groene Daken(april 2016), waarin we ons hebben gecommitteerd aan het stimuleren van de aanleg van groene daken in Nederland.
  4. We onderzoeken de stad op hittestress (waar spelen hoge temperaturen die de leefbaarheid in gevaar brengen?) We krijgen hierover o.a. klachten van bewoners van het Van Heekplein. We meten 2 zomers op het Van Heekplein en afhankelijk van de uitkomst maken we een voorstel voor maatregelen.   
  5. We begeleiden de ontwikkeling van de "Ensketon" een Twentse regenton met een slimme overloop ontwikkeld door de UT die een bijdrage kan leveren tegen de wateroverlast en mensen stimuleert om zelf regenwater te bergen en te gebruiken.

Wat mag het kosten?

In onderstaand taartdiagram zijn de uitgaven per thema weergegeven.

 

Duurzame leefomgeving Bedragen x 1.000 euro Begroting  2017 Begroting 2018 Raming  2019 Raming  2020 Raming  2021
Lasten 166.419 161.960 149.088 145.630 139.142
Baten 96.130 79.413 78.357 76.963 73.022
Saldo van baten en lasten 70.289 82.547 70.731 68.666 66.120
Storting reserves 6.784 21.015 3.642 4.251 4.067
Onttrekking reserves 7.976 32.331 2.606 2.377 -438
Resultaat 69.098 71.232 71.767 70.540 70.625

Toelichting

 

De financiële middelen in de programmabegroting 2018-2021 voor het programma Duurzame Leefomgeving laten een mutatie zien van respectievelijk +2,2 miljoen euro in 2018, + 0,6 miljoen euro in 2019, -/- 1,2 miljoen euro in 2020 en +0,1 miljoen euro in 2021.

De verschillen t.o.v. 2017 worden in belangrijke mate veroorzaakt door een toename van de lasten voor de onderdelen Grondbeleid, Locatieontwikkeling, Cultuur, Havens, Riolering, Vergunningen en Afval.

Bij Grondbeleid ontstaat de mutatie door minder lasten in de grondexploitaties en mutaties vanuit RAR. De lasten in Locatieontwikkeling zijn lager door incidentele lasten infrastructuur in 2017, daarnaast worden de baten lager door de incidentele storting in de voorziening (BBV/RAR) in 2017.

Bij Cultuur is er in 2017 incidenteel sprake geweest van extra lasten voor Twentse Welle en Atak,

In 2018 is er groot onderhoud opgenomen in de begroting van Havens. 

Het product Riolering is aangepast op basis van de actualisatie GRP. 

Door een toename van het aantal aanvragen bij Vergunningen stijgen zowel de lasten en de baten. Actuele ontwikkelingen rondom diftar hebben gezorgd voor aanpassing van zowel de lasten als de baten bij het product Afval.

De mutaties in 2019, 2020 en 2021 worden grotendeels verklaard door schommelingen in de jaarschijven van grondexploitaties en de administratieve verwerking daarvan in de begroting. Ook de tariefswijzigingen van het parkeerbedrijf hebben invloed.

De wijziging in de reserve onttrekkingen en stortingen komen grotendeels voort uit het product Grondbedrijf ten laste en ten gunste van de reserve Grondexploitatie.

 

Meer info  Klik hier voor meer informatie over reguliere werkzaamheden en beleidsnota's.
Portefeuillehouders  Hans van Agteren, Eelco Eerenberg, Jeroen Hatenboer, Jurgen van Houdt, Onno van Veldhuizen
Programmadirecteuren  Djoerd de Vos-Koelink, Hilde Reints