Inhoudsopgave
| Programma Product (Bedragen in 1.000 euro's) |
Toelichting/omschrijving | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||||
| Baten | Lasten | Baten | Lasten | Baten | Lasten | Baten | Lasten | ||
| Maatschappelijke ondersteuning | |||||||||
| Algemene maatschappelijke voorzieningen | Uitvoering transformatieagenda MO | 1.307 | |||||||
| LHTBI beleid | 25 | 25 | 25 | ||||||
| Valpreventie | 50 | ||||||||
| Maatschappelijk isolement | 100 | ||||||||
| Subtotaal Maatschappelijke ondersteuning | 1.482 | 25 | 25 | ||||||
| Versterken economie | |||||||||
| Kennispark | 350 | 350 | 350 | ||||||
| Internationalisering Duitsland agenda | 100 | 100 | 100 | ||||||
| Brede talenontwikkeling | 400 | ||||||||
| Subtotaal Versterken economie | 850 | 450 | 450 | ||||||
| Duurzame leefomgeving | |||||||||
| Duurzaamheid | Actieplan Duurzaamheid | 330 | |||||||
| Enschede wekt op | 100 | ||||||||
| BIG DATA | 50 | 50 | 50 | ||||||
| Kameleon aanpak | 50 | 150 | 50 | 150 | |||||
| Woonopgave | 200 | ||||||||
| Handhaving | 200 | 200 | |||||||
| Middelen sociale pilots in de wijk | 350 | ||||||||
| Grondbedrijf | Richting Aan Ruimte (RAR) | 12.800 | |||||||
| Subtotaal Duurzame leefomgeving | 50 | 14.180 | 100 | 400 | |||||
| Dienstverlening en financieel beleid | |||||||||
| Infrastructuur ADT | Aanleg infrastructuur | 1.125 | 1.125 | ||||||
| Flankerend beleid | Reorganisatie, Remweg, Project IPP, Flexibele begroting | 1.000 | 1.700 | 700 | 700 | ||||
| Uitgaven invoering BRP | 370 | ||||||||
| Achterstand archivering | 150 | ||||||||
| Verkiezingen | Opkomstbevorderende maatregelen | 70 | |||||||
| Verkiezingen EP | 125 | ||||||||
| Thuis voelen en Meedoen | 200 | 200 | |||||||
| Implementatie omgevingswet | 300 | 600 | |||||||
| Communicatie | Versterken communicatie met de burger | 240 | |||||||
| Subtotaal Dienstverlening en financieel beleid | 3.455 | 3.750 | 700 | 700 | |||||
| Totaal | 50 | 19.967 | 100 | 4.625 | 1.175 | 700 | |||
Toelichting
Programma Maatschappelijke ondersteuning
Algemene maatschappelijke voorzieningen - uitvoering transformatieagenda MO
Voor het meerjaren investeringsprogramma Sociaal Domein zijn in 2015 en 2016 (cf raadsdbesluit 8 juni 2015) middelen toegevoegd aan de reserve Sociaal Fonds. Deze reserve wordt gebruikt om het investeringsprogramma uit te kunnen voeren. De uitgaven voor 2018 zijn voorzien op 1,3 miljoen euro. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het onderdeel reserves en voorzieningen in bijlage 6.4.
LHTBI beleid
Incidentele intensivering, zoals opgenomen in de Zomernota 2017.
Valpreventie
Incidentele middelen voor valpreventie, zoals vastgelegd in de Programmabegroting 2015-2018.
Maatschappelijk isolement
Incidentele middelen voor aanpak maatschappelijk isolement, zoals vastgelegd in de Programmabegroting 2015-2018.
Programma Versterken economie
Kennispark
Incidentele intensivering, zoals opgenomen in de Zomernota 2017.
Internationalisering Duitsland agenda
Incidentele intensivering, zoals opgenomen in de Zomernota 2017.
Brede talenontwikkeling
Incidentele middelen voor brede talentontwikkeling, zoals vastgelegd in de Programmabegroting 2015-2018.
Programma Duurzame leefomgeving
Duurzaamheid
Bij het aflopen van het coalitieakkoord in 2018 zijn er vanaf 2019 geen middelen beschikbaar voor het product duurzaamheid. De lasten zijn in 2018 100.000 euro hoger dan in 2017 i.v.m. de intensivering uit de zomernota voor Enschede wekt op.
BIG DATA
Dit betreft de kosten voor het maximaal 3 jarige project om in het domein veiligheid (big) data gestuurde interventies uit te kunnen voeren.
Kameleon aanpak
Dit betreft het 3 jarige project voor de aanpak van (drugs)overlast op het Wilminksplein, Noorderhagen en Glanerbrug. Naast de intensivering is er ook incidentele subsidie ontvangen van 150.000 euro over de drie jaar.
Woonopgave
Incidentele uitgave in 2017 en 2018 voor het afronden van herstructureringsprojecten. Opgenomen in Zomernota 2017.
Handhaving
Intensivering op handhaving in 2017, 2018 en 2018. Opgenomen in de Zomernota 2016.
Middelen sociale pilots in de wijk
Resterende incidentele middelen voor sociale pilots in de wijk, zoals vastgelegd in de Programmabegroting 2015-2018.
Richting aan Ruimte (RAR)
Betreft een afwaardering van projecten gebiedsontwikkeling conform Raadsbesluit financiële effecten Richting aan Ruimte (RAR)
Programma Dienstverlening en financieel beleid
Infrastructuur ADT
Bij de ontwikkelingsplannen van het ADT is voor 3 miljoen euro rekening gehouden met kosten voor aanleg van de infrastructuur. Hiervoor is 2,25 miljoen euro geraamd voor 2018.
Flankerend beleid
Incidenteel wordt in de periode 1,0 en 1,7 miljoen euro aan de reserve flankerend beleid gedoteerd. De reserve flankerend beleid is gevormd voor het realiseren van bezuinigingen en de intensivering van digitalisering werkprocessen. Hiermee heeft de organisatie meer armslag om bij het doorvoeren van bezuinigingen en verzelfstandigen van taken flankerende maatregelen te nemen. Denk daarbij aan het treffen van regelingen voor bovenformatief personeel, frictiekosten, desintegratiekosten en investeringen in ICT om efficiënter te kunnen werken. In 2018 wordt 2,16 miljoen euro onttrokken aan deze reserve.
Incidentele kosten invoering nieuw systeem basis registratie personen (BRP)
Voor de implemenatie van nieuwe BRP zijn incidenteel in 2018 (370.000 euro) middelen benodigd.
Achterstand archivering
Er zijn achterstanden aanwezig in het archiefbeheer van lopende en afgeronde dossiers. Voor het wegwerken van deze achterstanden is in 2018 incidentele inzet van personeel benodigd waarvoor de kosten zijn begroot op 150.000 euro.
Verkiezingen
In verband met de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 is incidenteel 70.000 euro extra vrijgemaakt (zie zomernota 2017) voor de samenhangende bestuursgerelateerde kosten.
Thuis voelen en Meedoen
Naar aanleiding van de toename van vluchtelingen in Nederland zet de gemeente sinds 2015 extra acties in op het thema thuis voelen en meedoen. Zoals opgenomen in de Zomernota 2016 is er in 2018 en 2019 een bedrag 200.000 euro beschikbaar voor organisatiekosten, vrijwilligerscoördinatie en innovatie- en activiteitenbudget.
Implementatie omgevingswet
In de Zomernota 2016 zijn incidentele middelen begroot voor de implementatie van de omgevingswet.
Versterken communicatie met de burger
Incidentele middelen voor het versterken van communicatie met de burger, zoals vastgelegd in de Programmabegroting 2015-2018.
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Toelichting op de reserves
De doelstellingen van de reserves zijn toegelicht met behulp van zogenaamde mouse-overs op de website. De mutaties van de verschillende reserves komen in hoofdstuk 3 en 6.4 aan de orde, bij de toelichting op het onderdeel "Wat mag het kosten?".
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De doelstellingen van de belangrijkste voorzieningen zijn toegelicht met behulp van zogenaamde zogenaamde mouse-overs op de website.
Onderstaande tabellen geven per programma inzicht in de verdeling van de baten en de lasten van de producten voor de jaren 2017 t/m 2021. De toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves spelen hierbij een belangrijke rol en zijn daarom ook opgenomen. Waar de baten en de lasten binnen één product niet aan elkaar gelijk zijn, ontstaat een resultaat. Dit resultaat kan positief of negatief zijn en komt, rekening houdend met reservemutaties op dit product, uiteindelijk ten gunste of ten laste van de algemene middelen van de gemeente Enschede.
|
Toelichting
Algemene maatschappelijke voorziening
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 1 en 2 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit de onderdelen Algemene voorzieningen Wmo, Integratie, Jeugdgezondheidszorg, burgerkracht, Mantelzorg, natuureducatie, Preventie gezondheid & GGZ, Speeltuinwerk & speelvoorzieningen, Sport & recreatie, Vrijwilligerswerk en Welzijn.
De lasten van het product Algemene maatschappelijke voorziening dalen in 2018 ten opzichte van 2017 met 1,5 miljoen euro. Deze daling wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen binnen dit product:
In 2019 dalen de lasten met 1,6 miljoen euro ten opzichte van het lastenbudget in 2018. Aan deze daling liggen de volgende ontwikkelingen ten grondslag:
Lichte ondersteuning en regie
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 4 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit de onderdelen Jeugdgezondheidszorg ondersteuning, Toegang tweedelijns jeugdhulp en Toegangsbep. tweedelijns zorg en eerstelijns overig.
Voor het product ‘Lichte ondersteuning en regie’ stijgen de lasten in 2018 ten opzichte van 2017 met 400.000 euro. Deze stijging wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen binnen dit product:
In 2019 daalt het lastenbudget met 200.000 euro door bezuinigingen op de subsidie GGD (Zomernota, dekkingsmaatregel II) en OZJT (Zomernota, dekkingsmaatregel I).
Jeugd
Vrijwillig kader
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 4 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit de onderdelen AMHK & crisis, Ambulante hulp & begeleiding, Jeugd-Awbz, Jeugd-GGZ, LTA-zorg, Maatwerkvoorziening jeugdzorg 18- en Specialistische jeugdhulp.
Het lastenbudget voor de jeugdhulp vrijwillig kader neemt toe in 2018 met 5,7 miljoen euro. Deze toename wordt verklaard door de volgende ontwikkelingen binnen de jeugdhulp vrijwillig kader:
In 2019, 2020 en 2021 is sprake van een doorlopende reeks van lasten dalingen (1,9 miljoen, 900.000 en 1,7 miljoen) als gevolg van de hierboven genoemde maatregelen om tot kostenbesparing te komen. Daarnaast is sprake van een dalende reeks kosten als gevolg de investering in de ingezette transformatie (een verschuiving naar preventie,afschaling van jeugdhulp en jeugdhulp op maat).
Gedwongen kader
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 4 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit de onderdelen Gesloten jeugdzorg, Jeugdbescherming, Jeugdreclassering, Jeugdzorg Plus en Pleegzorg.
De lasten voor de jeugdhulp gedwongen kader nemen in 2018 ten opzichte van 2017 met 155.000 euro Deze afname wordt vooral veroorzaakt door de overheveling van een deel van het lastenbudget naar de jeugdhulp vrijwillig kader. Daarnaast heeft er ook nog een actualisatie van de toerekening van personeelskosten plaatsgevonden, die van invloed is geweest op de hoogte van het lastenbudget.
WMO Begeleiding
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 6 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit het onderdeel Maatwerkvoorziening Wmo nieuw 18+ (OMD en OZL).
De lasten stijgen in 2018 met 2 miljoen euro. Deze stijging kan als volgt verklaard worden:
Een daling in de lasten vanaf 2019 wordt veroorzaakt door het effect van de te nemen maatregelen zomernota, te weten Scheiden wonen Zorg en van maatwerk naar algemene voorzieningen (Zomernota, dekkingsmaatregel I). Daarnaast is de rijksuitkering (integratie uitkering sociaal domein) incidenteel verlaagd in 2020 in verband met de vorming van een transformatiefonds.
WMO Individuele voorzieningen
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 6 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit de onderdelen Hulpmiddelen & aanpassingen, Ondersteuning huishouden en Vervoer.
In 2018 stijgen de lasten met 1,7 miljoen euro. Dit kan verklaard worden door:
Een daling van de baten in 2018 van 800.000 euro wordt veroorzaakt door lagere eigen bijdragen (aangepaste rijksnormen en aanpassing van de begroting op de realisatiecijfers) en wegvallende middelen BDU collectief vervoer (regio taxi) van de provincie.
Beschermd wonen
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 7 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit het onderdeel Beschermd wonen.
De stijging in de lasten ten opzichte 2017 bedraagt circa 900.000 euro in 2018 en circa 1,0 miljoen euro in 2019. Deze wordt voornamelijk veroorzaakt door de toevoeging van de bijdrage normatieve huisvestingscomponent, die bij de mei circulaire 2015 is toegekend.
Opvangvoorzieningen
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 8 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit de onderdelen Maatschappelijke opvang en Vrouwenopvang.
De lasten stijgen in 2018 met 200.000 euro. Dit betreft aanpassingen in de rijksuitkering als gevolg van actualisatie van de maatstaven, effecten van het verdeelmodel, eenmalige middelen in 2017 voor Bed-Bad-Brood, lagere subsidie voor nazorg detentie en actualisatie van de kostentoerekening personeel. De baten zijn 50.000 euro lager als gevolg van het niet meer opnemen van de rijksbijdrage nazorg detentie. De bijhorende subsidie aan de stichting Tactus is daarmee ook komen te vervallen
Inkomensondersteuning
De acties ten aanzien van dit product zijn beschreven in thema 9 van hoofdstuk 3.1.
Dit product bestaat uit de onderdelen Bijzondere inkomensvoorzieningen, Individuele bijzondere bijstand, Schuldhulpverlening en uit middelen voor de maatwerkvoorziening inkomensondersteuning chronisch zieken en gehandicapten.
Enerzijds dalen de lasten in 2018 met 740.000 euro door een drietal in de Zomernota 2017 opgenomen bezuinigingsmaatregelen :
Anderzijds stijgen de lasten in 2018 met 270.000 euro door (Zomernota, Financiële opgave, onderdeel C. structureel knelpunt sociaal):
Daarnaast nemen de lasten en baten in 2018 af met 380.000 euro door een aanpassing in de verwachte opbrengsten van terugvorderingen / leenbijstand.
In 2019 dalen de lasten met 85.000 euro ten opzichte van het lastenbudget in 2018. Aan deze daling liggen de volgende ontwikkelingen ten grondslag:
RESERVES
Hieronder wordt een toelichting gegeven op de verschillen die optreden tussen de begrotingsjaren in de stortingen in en onttrekkingen aan de reserves:
Voor de uitvoering van de ombuigingen in het sociaal domein zoals toegelicht in het middelenkader 2018-2021 zijn (voor)investeringen noodzakelijk (zie ook inleiding hoofdstuk 3.1). De ombuigingen bestaan feitelijk uit het verder intensiveren van de reeds ingezette transformatie, die naast maatschappelijke impact ook financiële gevolgen hebben. De projecten zijn onder andere het versterken van de inzet van algemene voorzieningen, scheiden wonen en zorg, I-Sociaal en bestaande transformatieprojecten. Voor deze doelen zijn investeringen vanuit het transformatiebudget nodig van 2 miljoen euro in 2018 en 1 miljoen in 2019. De stand van de reserve laat nu een onttrekking van 1,3 miljoen euro toe. Naar verwachting zal de werkelijke onttrekking in 2017 lager uitvallen, omdat projecten later tot besteding komen. De overblijvende middelen 2017 zullen via de zomernota 2018 worden toegevoegd aan de begrotingsjaren 2018 en 2019, zodat de geplande investeringen ten laste van de reserve kunnen worden uitgevoerd.
De mutaties in de onttrekking 2019 ten opzichte van 2018 van 1,5 miljoen euro betreft enerzijds 200.000 euro als gevolg de vrijval ten gunste van het middelenkader (Zomernota, dekkingsmaatregel I) en heeft betrekking op de reserve Sport en het convenant Menzis. En anderzijds het verschil tussen de begrote onttrekking reserve sociaal domein 2018 van 1,3 miljoen euro en 2019 (nihil).
|
Toelichting
Versterken economische structuur
Lasten
In 2018 zijn de lasten 900.000 euro hoger ten opzichte van 2017. Dit wordt veroorzaakt door:
In 2019 is er een afname van 500.000 euro. Deze bestaat uit de beëindiging van extra inzet op acquisitie (300.000 euro) en Duitslandactiviteiten (200.000 euro).
In 2020 nemen de lasten verder af met 700.000 euro door beëindiging van de subsidie voor de internationale school.
In 2021 stopt de bijdrage vanuit de Zomernota voor de basisvariant Internationalisering (100.000 euro).
Baten
De baten zijn 1,1 miljoen euro lager dan in 2017. Het gaat hierbij om incidentele bijdragen vanuit andere producten voor de uitvoering van de hierboven genoemde impulsbestedingen (1,0 miljoen euro) en regionale arbeidsmarktgelden voor onze Duitslandactiviteiten (100.000 euro).
In 2019 stopt de bijdrage van 500.000 euro vanuit Arbeidsmarktparticipatie voor Acquisitie en Duitslandactiviteiten. In 2020 stopt vervolgens de subsidie die Enschede ontvangt voor de internationale school (700.000 euro).
Innovatie en Ondernemerschap
Voor 2018 tot en met 2020 is in de Zomernota ingestemd met een verlengde founders-bijdrage van 350.000 euro aan Novel-T (Kennispark). Dit bedrag is 200.000 euro hoger dan de bijdrage tot en met 2017. Daarnaast is 100.000 euro overgeheveld van het product Versterken Economie voor Internationaal beleid.
Projecten economische ontwikkelingen
De lasten zijn afgenomen met 300.000 euro in verband met het aflopen van een door de Raad voor twee jaren toegekend budget (Programmabegroting 2016-2019) voor de doorontwikkeling van Luchthaven Twente.
Verkeersinfrastructuur en beleid
De cijfers zijn gebaseerd op de lopende projecten waarvoor de gemeenteraad eerder budget beschikbaar heeft gesteld. De toekenning van budget voor nieuwe projecten in 2018 vindt plaats via separate raadsvoorstellen in de loop van het jaar, niet bij de programmabegroting. De lagere onttrekking aan de reserve mobiliteit vanaf 2019 veroorzaakt het verschil van 4 miljoen euro in lasten en baten tussen de jaren 2018 en 2019.
Algemene bijstand levensonderhoud
Onder dit product vallen de verstrekking van bijstandsuitkeringen en loonkostensubsidies en de (kosten van) fraudebestrijding.
De lasten nemen per saldo met ruim 2,5 miljoen euro af door afname van het aantal huishoudens in de bijstand. De raming van uitkeringslasten gaat uit van een daling van het aantal uitkeringsgerechtigden in Enschede. De verwachte daling is gebaseerd op de gemiddelde ontwikkeling van het uitkeringsbestand over de periode september 2016 tot en met augustus 2017. Daarbij is gerekend met 6.800 uitkeringen.
De baten dalen door lagere opbrengsten van bijstand ter voorziening in de behoefte aan bedrijfskapitaal Bbz (Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004) en van fraudebestrijding. Totaal is sprake van een daling van bijna 500.000 euro. Voor 2018 en verder is uitgegaan van een voorlopig BUIG-budget van 94 miljoen euro.
De gemeente Enschede heeft de ambitie om geen gemeentelijke middelen meer in te zetten voor uitgaven van uitkeringen in het kader van algemene bijstand levensonderhoud en voor loonkostensubsidies. Het betekent een stapsgewijze verlaging van de uitgaven, waardoor het tekort op het BUIG-budget wordt teruggebracht. Het gaat dan om een (cumulatieve) verlaging van de uitgaven met 2,2 miljoen euro in 2018, met 3,0 miljoen euro in 2019 en 2020 en met 3,5 miljoen euro in 2021. Op deze wijze kan structureel een bedrag worden overgeheveld naar het product 'Uitvoering WSW' en worden ingezet ter dekking van het tekort op de SW.
Bij de bepaling van het weerstandvermogen is rekening gehouden met het risico dat het rijksbudget ontoereikend is.
Arbeidsmarktparticipatie
Lasten
De lasten van het product Arbeidsmarkt participatie zijn in 2018 per saldo afgenomen met 800.000 euro ten opzichte van 2017. Dit is opgebouwd uit een budgetverlaging van 2,4 miljoen euro door:
1,6 miljoen euro wordt toegevoegd aan het product. Dit wordt verklaard door:
In 2019 nemen de lasten af met 100.000 euro. Enerzijds is de Rijksbekostiging 300.000 euro hoger als gevolg van een toename van de nieuwe doelgroep, anderzijds is er voor 200.000 euro aan Zomernota maatregelen verwerkt. De toename in 2020 met 200.000 euro is toe te schrijven aan hogere Rijksbekostiging door een verdere toename van de nieuwe doelgroep. De stijging van de lasten in 2021 is het gevolg van Zomernota maatregelen (800.000 euro), 500.000 euro is bestemd voor een hogere bijdrage aan de SW en 300.000 euro is een extra bijdrage voor de uitvoering van Nieuw Beschut.
Baten
De baten zijn afgenomen met 200.000 euro. Dit komt door de beëindiging van rijksmiddelen voor de bekostiging van de werkkamers.
Uitvoering WSW
Lasten
Het budget voor de SW neemt de komende jaren verder af. De SW kenmerkt zich namelijk door een dalende SW-populatie. Een lager aantal SW-medewerkers leidt tot een lagere Rijkssubsidie enerzijds en tot lagere loonkosten anderzijds. De verlaging van de subsidie door het Rijk is echter veel groter dan de afname van de loonkosten. Ondanks de overheveling van structurele dekking vanuit de BUIG (2018: 1,8 miljoen euro), leidt dit tot een knelpunt in de financiering van de SW van 1,8 miljoen euro. In de Zomernota is daarom een bijdrage beschikbaar gesteld van 800.000 euro voor 2018 oplopend tot 2,1 miljoen euro in 2021. Van het resterende saldo van 1,0 miljoen euro structureel is het de verwachting dat het Rijk deze nog aanvullend bijdraagt. Deze verwachte aanvulling is verwerkt in het lastenbudget. Omdat deze bijdrage onzeker is, is hiermee rekening gehouden in het weerstandsvermogen.
Belangrijk is het nog te melden dat ten behoeve van de herhuisvesting van de DCW 900.000 euro aan extra lasten wordt voorzien. Dit bedrag wordt onttrokken uit de hiervoor bestemde reserve DCW (zie reserves).
Baten
Door het natuurlijk verloop binnen de SW zullen de opbrengsten uit de afdelingen Detachering en Beschut in totaal dalen met 300.000 euro. Ondanks de absolute daling van de omzet wordt er wel gestuurd op een stijging van de gemiddelde omzet per medewerker.
Daarnaast is de bijdrage uit het participatiebudget conform de Kadernota SW 400.000 euro lager.
Reserves
In verband met de herhuisvesting van de DCW is in de jaarrekening 2016 gedoteerd aan de Dienstreserve DCW voor nog te maken kosten. Deze uitgaven zijn voorzien in 2018 en worden onttrokken aan deze reserve.
Brede talentontwikkeling
Conform het coalitie akkoord is het (LEA)budget voor de periode 2015 – 2018 per jaar met 400.000 euro verhoogd (Stimulering Thema’s 250.000 euro, Begeleidingsstructuur 100.000 euro en Beroepen oriëntatie 50.000 euro). Vanaf 2019 nemen de lasten derhalve met 400.000 euro af.
Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt
In 2017 is 300.000 euro incidenteel aan het budget toegevoegd en vervalt daarom in 2018. Vanaf het begrotingsjaar 2019 eindigt de Lokaal Educatieve Agenda (LEA). Voor actielijn 1 jongerenparticipatie wordt daarom vanaf 2019 het budget met 43.000 euro verlaagd.
Kinderopvang
De lasten zijn 240.000 euro lager. In de Zomernota is 140.000 euro structureel ingezet voor het middelen kader. Tevens valt incidenteel 200.000 euro vrij omdat voor dit bedrag dekking gevonden wordt bij middelen voor Onderwijs Achterstanden Beleid.
In de Zomernota 2016 is het SMI budget voor 2017 incidenteel verlaagd met 150.000 euro. In 2018 wordt dit voor 100.000 euro weer toegevoegd aan het SMI budget.
Voor 2018 zijn er incidenteel middelen om het peuterspeelzaalwerk uit te voeren in de Rijksmiddelen OAB/VVE. In 2018 is 200.000 euro ingezet worden voor het middelen kader, conform Zomernota.
De LEA eindigt in 2018, het budget voor Peuterspeelzaalwerk is daarom vanaf 2019 200.000 euro lager, de incidentele bijdrage wordt vanaf 2019 weer aan het budget toegevoegd, waardoor de beschikbare middelen ten opzichte van 2018 vrijwel gelijk zijn.
Reserves
De LEA reserve wordt ingezet voor een bijdrage aan het middelen kader in het jaar 2018 voor 700.000 euro, waarvan 500.000 euro vanuit de Zomernota en een aanvullende onttrekking van 200.000 euro ten behoeve van het middelenkader. Kinderopvang levert een bijdrage aan de reserve vervangingsinvstering sport voor 200.000 euro. 2019 is het laatste jaar van storting.
Leerplicht / RMC / Onderwijskwaliteit
Het verschil in budget is terug te voeren op Onderwijs Achterstanden Beleid. In 2018 zijn de rijksmiddelen 700.000 euro (11%) minder, op basis van de ontwikkelingen van de schoolgewichten. Echter we mogen niet- bestede middelen van de gehele bestuursperiode meenemen. Het budget in 2017 is hierdoor met 2,5 miljoen euro verhoogd. De omvang van het budget dat van 2017 naar 2018 wordt meegenomen is nog niet bekend. Door deze meeneemregeling kunnen we in 2018 het kwaliteitsniveau handhaven. Nieuwe initiatieven zijn beperkt mogelijk. Samen met het werkveld wordt het bestedingsplan 2018 opgesteld, waarbij baten en lasten in evenwicht zijn.
De budgetten zijn vanaf 2019 lager door het nog niet-toegekende rijksmiddelen.
Voor de uitvoering van de Twentse Belofte ontvangt Enschede als centrumgemeente tot 2020 hierdoor is het budget voor de 2021 700.000 euro lager.
RESERVES
Storting reserves (100.000 euro Nadelig)
Onttrekking reserves (1,3 miljoen euro)
|
Toelichting
Ruimtelijke ontwikkeling
De lasten in 2018 zijn in totaal 82.000 euro lager ten opzichte van 2017.
Dit komt door lagere rentelasten door verlaging van het budget voor particuliere pandverbetering (131.000 euro) en de verlaging van de omslag rente van 3,25% naar 2,5% (40.000 euro).
Daarnaast worden de lasten weer hoger in 2018 ten opzichte van 2017 door eenmalige kosten (74.000 euro) in 2018 met betrekking tot Landinrichting/buitengebied. De uitgaven vloeien voort uit investeringen in het buitengebied en landschappelijke kwaliteit en komen overeen met het doel van de reserve. Tevens wordt het budget opgehoogd door loon- en prijscompensatie (18.000 euro) en overige mutaties (2.000 euro).
Ontwikkelingen meerjarig:
Vanaf 2018 wordt er voor een periode van 10 jaar jaarlijks twee miljoen euro gestort in de reserve als gevolg vanuit de bestuurlijke keuze om de fysieke projecten in de stad te gaan herijken en toekomstbestendig te maken.
Bestemmingsplannen
Het verschil in budget tussen de begrotingsjaren 2017 en 2018 wordt vooral veroorzaakt door toekenning van loon- & prijscompensatie van circa 13.000 euro.
Grondbedrijf
De lasten zijn in 2018 9.714.000 euro lager dan in 2017. Dit wordt voor 16.944.000 euro veroorzaakt doordat in 2018 minder kosten in grexprojecten worden verwacht dan in 2017. Dit betreffen vooral de projecten Roombeek, B&S Park, Hornbach en WC Stokhorst. De daling van de kosten wordt verder voor 1.770.000 euro veroorzaakt door de particuliere grexen, de af te sluiten complexen en overige administratieve complexen. Daarentegen zorgt de uitvoering van Richting aan Ruimte in 2018 voor een hogere last van 9.000.000 euro ten opzichte van 2017.
De baten zijn in 2018 17.437.000 euro lager dan in 2017. Dit wordt voor 20.111.000 euro veroorzaakt door een lagere mutatie op de boekwaarde van de MPG projecten op de balans in 2018 t.o.v. 2017. Daartegenover staat een hogere bate van 2.674.000 euro in 2018 als gevolg van meer verwachte opbrengsten in grexprojecten dan in 2017. Dit betreffen vooral de projecten Eschmarke, Hornbach en de Moskee met hogere baten en WC Stokhorst, Roombeek en B&S Valey met lagere baten.
Locatieontwikkeling
De lasten zijn in 2018 1 miljoen euro hoger dan in 2017. Dit wordt bijna volledig veroorzaakt doordat in 2018 rekening wordt gehouden met civieltechnische kosten inzake infrastructuur ADT. Deze kosten maakten in 2017 geen onderdeel uit van de begroting.
De baten zijn in 2018 2,1 miljoen euro lager dan in 2017. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat in 2017 nog voor 1,8 miljoen euro een mutatie in de voorziening inzake Richting aan Ruimte was begroot waarvan in 2018 geen sprake is. Tevens wordt in 2018 ten opzichte van 2017 geen rekening meer gehouden met een bijdrage van 300.000 euro aan de AD Gefinancierde organisatie vanuit andere programma’s.
Cultuur
De lasten zijn in 2018 661.000 euro lager dan in 2017. Deze lagere lasten worden veroorzaakt door een incidentele verhoging van de lasten in 2017 voor Atak en Twentse Welle (680.000 euro) en een extra bezuiniging op cultuur volgend uit de zomernota 2017 (50.000 euro). Daar staan enkele lastenverhogingen (zoals een gedeeltelijke loon- en prijscompensatie) tegenover, optellend tot 69.000 euro
Conform de zomernota 2017 worden in de jaren 2019 t/m 2021 bezuinigingen doorgevoerd binnen cultuur. Het gaat om een structureel bedrag van 200.000 euro in 2019, 350.000 euro in 2020 oplopend tot 500.000 euro in 2021. Voor de invulling van deze bezuiniging volgen nog voorstellen. Daarnaast worden de lasten opgehoogd met 75.000 euro i.v.m. het vastgoedvraagstuk rondom het Muziekkwartier.
Evenementen en citymarketing
Geen substantiële afwijkingnen in baten en lasten ten opzichte van 2017.
Stadsdeelsgewijs werken
De lasten van het product stadsdeelgewijs werken zijn in 2018 71.000 euro lager dan in 2017. Dit wordt veroorzaakt door de volgende 2 ontwikkelingen:
Openbare orde en veiligheid
De lasten voor openbare orde en Veiligheid dalen met 107.000 euro. Dit is het gevolg van de volgende ontwikkelingen:
De baten zijn in 2018 met 100.000 euro afgenomen.
Dit wordt veroorzaakt door het stopzetten van de subsidie van de Regio Twente voor de Veiligheidsregio Twente (zie ook lasten).
Parkeerbeheer
De lasten en baten komen voort uit de meerjaren prognose parkeerbedrijf (MPP) 2018-2027. Het verschil in de lasten tussen de begrotingsjaren 2017 en 2018 wordt veroorzaakt door een verlaging van de kapitaallasten als gevolg van een lagere rente en een verhoging van de materiële lasten. Over de materiële lasten wordt 2% inflatie toegerekend.
Naast een hogere opbrengst voor kort parkeren wordt rekening gehouden met een hogere opbrengst vanuit abonnementen en vergunningen 35.000 euro, fiscalisering 18.000 euro en overige opbrengsten 18.000 euro.
In 2018 wordt 976.000 euro in de reserve parkeren gestort. In 2018 zijn de aanloopverliezen vanuit het verleden terugverdiend.
Aan de reserve wordt in 2018 980.000 euro onttrokken.
Begraafplaatsen
Door een recente uitspraak van de rechtbank is bekend geworden dat de btw op uitbestede werkzaamheden niet compensabel is. Bij de Zomernota 2017 is ervoor gekozen om deze extra lasten voor een gedeelte door te berekenen in de tarieven. Daarnaast zullen er graven worden uitgegeven voor onbepaalde tijd. Hierdoor worden zowel de lasten als de baten vanaf 2018 structureel verhoogd met 45.000 euro. Door een lagere bijdrage aan het GBT worden de lasten vanaf 2018 met 9.000 euro verlaagd, daarnaast worden vanwege loon- en prijscompensatie de lasten met 6.000 euro verhoogd en de baten met 8.000 euro.
Beheer Wegen
De lasten in 2018 zijn per saldo 200.000 euro hoger dan in 2017. Dit wordt veroorzaakt door:
Gladheidsbestrijding
In de zomernota 2017 (ZN Dekkingsmaatregel VIII) is besloten om de lasten voor gladheidsbestrijding voor de jaren 2018 en 2019 te verlagen met 127.000 euro naar een niveau van 600.000 euro.
Havens en Markten
De lasten bij het product Havens worden vanaf 2018 structureel met 200.000 euro verhoogd voor groot onderhoud van de haven. Daar staat een lagere bijdrage aan het GBT tegenover van 7.000 euro.
Verschil in lasten- en in baten in het product Markten, wordt veroorzaakt door toegekende loon- & prijscompensatie.
Openbare Verlichting
De lasten in 2018 zijn in totaal 59.000 euro hoger ten opzichte van 2017. Dit komt door:
Daarnaast is er op basis van een inventarisatie van het verloop van reserve en van de investeringsplanning van Openbare Verlichting een bedrag van 750.000 euro als dekking voor de begroting van 2018 toegevoegd (ZN Dekkingsmaatregel VI). Dit bedrag wordt in 2021 'teruggestort' in de betreffende reserve Kapitaallasten Openbare Verlichting.
Stadsdeelbeheer
De lasten in 2018 zijn in totaal 299.000 euro hoger ten opzichte van 2017 door:
Daarnaast worden de lasten weer lager in 2018 t.o.v. 2017 door o.a.:
Ontwikkeling meerjarenbegroting
Vanaf 2019:
Beleid leefomgeving
De lasten zijn in 2018 per saldo 178.000 euro hoger t.o.v. 2017. Dit wordt veroorzaakt door:
De baten zijn in 2018 per saldo 155.000 euro lager t.o.v. 2017. Dit wordt veroorzaakt door de incidentele afkoopregeling restverontreiniging gasfabriek zuiderval (-155.000).
Ontwikkeling meerjarenbegroting
In 2019 e.v. zijn de lasten lager als gevolg van:
In 2021 zijn de lasten lager (1,5 miljoen euro) omdat de middelen vanuit de meicirculaire 2015 voor bodem in 2020 ( -1,6 miljoen euro) eindigen. Daardoor is er vanaf 2021 ook geen bijdrage meer ter beschikking vanuit het Convenant bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties voor de implementatie van de Omgevingswet. (+100.000 euro).
Riolering
De budgetten zijn gebaseerd op de actualisatie GRP 2017 van het Gemeentelijk Rioleringsplan. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van 2017 zijn de verlaging van de rente op de boekwaarde, de extra toerekening van kosten uit de openbare ruimte en de aanpassing in het investeringsplan waardoor de kapitaallasten lager zijn.
Daarnaast is door de lagere omslagrente, in 2017 reeds gestart met het opbouwen van de voorziening groot onderhoud riolering.
Vergunningen Leefomgeving
De stijging van de lasten in 2018 ten opzichte van 2017 met 827.000 euro worden vooral veroorzaakt doordat:
De stijging in de baten in 2018 ten opzichte van 2017 met 344.000 euro wordt vooral veroorzaakt doordat:
Een stijging in onttrekking reserve van 300.000 euro wordt veroorzaakt door de regeling Groene leges 2018.
Handhaving bouwwerken en bedrijven
Het verschil in lasten en baten in 2018 ten opzichte van 2017 wordt vooral veroorzaakt door inzet van extra handhavingscapaciteit woonoverlast (zoals besloten in RVS “Bestemmingsplan Onzelfstandige bewoning Enschede)conform Amendement C voor 60.000 euro. Daarnaast is er in 2018 een hogere uitvraag van werkzaamheden t.b.v. het product Vergunningen.
Handhaving openbare ruimte
Het verschil in de lasten in 2018 ten opzichte van 2017 wordt vooral veroorzaakt door toegekende loon- & prijscompensatie. Daarnaast is het budget voor de voertuigen (kapitaalslasten) iets gewijzigd door een verlaging van de omslagrente.
Ontwikkelingen meerjarig:
Vanaf 2020 komt het extra budget voor intensivering Handhaving van 200.000 euro te vervallen. Hierover is geen nadere besluitvorming.
Duurzaamheid
De lasten zijn in 2018 250.000 euro hoger dan in 2017. Voor Enschede wekt op (100.000 euro) en voor de versnelling van duurzaamheid zoals uitgewerkt in het “actieplan duurzaamheid” (150.000 euro). Het bedrag voor Enschede wekt op komt als intensivering uit de zomernota en het bedrag voor de versnelling van duurzaamheid wordt onttrokken uit de reserve duurzaamheid.
Ontwikkeling meerjarenbegroting
Bij het aflopen van het coalititieakkoord in 2018 zijn er vanaf 2019 geen structurele middelen beschikbaar voor het product duurzaamheid. Naar verwachting is dan nog wel een restant budget beschikbaar uit de reserve duurzaamheid.
Afvalstoffen
In de vergadering van 18 april 2016 heeft de raad besloten om per 2017 over te gaan tot de invoering van tariefsdifferentiatie. 2018 wordt het tweede jaar dat met deze vorm van afvalinzameling wordt gewerkt. Op basis van de inzamelresultaten over 2017 is de exploitatie van dit product afvalstoffen op een aantal punten gewijzigd.
Het verschil in de lasten tussen de begrotingsjaren 2017 en 2018 wordt veroorzaakt door:
Het verschil in de baten tussen de begrotingsjaren 2017 en 2018 wordt veroorzaakt door:
De afvalstoffenheffing is vanaf 2017 gesplitst in een vast deel en een variabel deel. Defintitieve tarieven worden voor 1 januari 2018 door de raad vastgesteld.
RESERVES
Storting reserves (14.231.000 euro)
Onttrekking reserves (24.295.000 miljoen euro)
|
Toelichting
Publieksdienstverlening
Jaarlijks worden er nieuwe inschattingen gemaakt van de te verwachten omzet en de daarmee gemoeide kosten en zo ook voor de jaren 2018 - 2021. Vanaf 2019 dalen de leges fors in verband met de gewijzigde geldigheidsduur van de reisdocumenten van 5 naar 10 jaar.
Gemeentearchief
Geen substantiële afwijkingen in baten en lasten ten opzichte van 2017.
Verkiezingen
In 2018 is er een regulier budget beschikbaar voor het organiseren van de gemeenteraadsverkiezing. Bij het volbrengen van de normale zittingstermijnen worden er in 2019 twee verkiezingen georganiseerd.
Basisregistratie
De lasten op het product basisregistratie stijgen in verband met het beschikbare geld in het middelenkader voor de investering invoering BRP. Deze incidentele intensivering bedraagt 370.000 euro in 2018.
Bezwaar en Beroep
Sinds 2009 zijn de wettelijk vastgestelde tarieven voor proceskosten sterk gestegen. In combinatie met de toename van het aantal bezwaarschriften heeft dit geleid tot een knelpunt. In de zomernota is besloten de lasten met 75.000 euro te verhogen. De overige mutaties betreffen de loon- en prijscompensatie.
Algemene inkomsten
Via dit (administratieve) product worden de mutaties in het middelenkader verwerkt, zoals toekomstige loon- en prijsstijgingen en spaarprogramma’s ten behoeve van het weerstandsvermogen. De mutatie tussen 2017 en 2018 is vrijwel geheel te verklaren uit het saldo op de stelpost loon- en prijscompensatie die in 2018 nog niet is verdeeld. Deze stelpost verklaart ook het hoge saldo voor latere jaren.
Algemene uitkering
De uitkomsten van de septembercirculaire 2017 zijn verwerkt in het resultaat. Zie ook nadere toelichting in het hoofdstuk met financieel middelenkader.
Algemene belastingen
In de zomernota 2017, zijn de geprognotiseerde belastingopbrengsten voor OZB geactualiseerd. Areaaluitbreiding en de vastgestelde indexatie (zie paragraaf lokale heffingen) leiden tot een toename van circa 1,6 miljoen aan baten in 2018. Middels de aanvullende dekkingsmiddelen (1f; bijstelling raming opbrengst OZB, 1g; wijziging kostentoerekeningen en 4; inflatiecorrectie woonlasten) zijn de opbrengsten met 675.000 euro verhoogd en de lasten met circa 400.000 euro verlaagd. Zie hoofdstuk 2 financieel middelenkader,
Rente & Treasury
Het saldo van de lasten en baten van het product treasury is in 2018 ruim 1,7 miljoen euro lager dan vorig jaar was geraamd. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door de verlaging van de omslagrente. In de jaren 2019 en 2020 is het saldo nauwelijks gewijzigd door de incidentele toevoeging van een hogere dividendopbrengst van Twence. Zie ook Treasuryparagraaf.
College van B&W
Geen substantiële afwijkingen in baten en lasten ten opzichte van 2017.
Regionale Samenwerking
De lasten binnen het product Regionale samenwerking dalen in 2019 met 130.000 euro ten opzichte van 2018 vanwege de bezuiniging op de netwerkstad (zie financieel middelenkader)
Ondersteuning College van B&W en directie
Geen substantiële afwijkingen in baten en lasten ten opzichte van 2017.
Raad en commissies
De lasten stijgen met 70.000 in verband met de intensivering voor de verkiezingen (zie zomernota) en de daarmee samenhangende opkomst bevorderende maatregelen. De overige mutatie betreft de loon- en prijscompensatie.
Klachtencommissariaat
In de zomernota 2017 is besloten de middelen voor het klachtencommissariaat op peil te houden vanaf 2019. Hiervoor is vanaf 2019 100.000 euro toegevoegd aan het klachtencommissariaat.
Onderwijsvoorzieningen: onderwijshuisvesting
De kosten voor onderwijshuisvesting bestaan voor het grootste gedeelte uit kapitaallasten. Ieder jaar worden de feitelijke kapitaallasten begroot en deels gedekt uit de exploitatie en deels uit een onttrekking aan de egalisatiereserve. De kapitaallasten zijn, ten opzichte van 2017, met 1,6 miljoen euro gedaald vanwege een verlaging van de rentelasten door aanpassing van de omslagrente naar 2,5% en vanwege een daling van de onderwijsactiva. Het hiervoor beschikbare budget uit de algemene middelen is evenredig gedaald. De kapitaallasten dalen in 2018, 2019 en 2020 nog verder met 200.000 euro per jaar. Zowel de dotatie als de onttrekking aan de egalisatiereserve is vanaf 2018 gewijzigd vanwege de bijgestelde prognose van de kapitaallasten.
Sport- en wijkaccommodaties
De daling van zowel baten als lasten voor dit product is het gevolg van de overdracht van taken aan Sportaal. De resterende lasten betreffen de kapitaallasten voor onroerende zaken. Deze worden (grotendeels) overgedragen aan het Vastgoedbedrijf.
Vastgoedbedrijf
Het Vastgoedbedrijf is een zogenoemd "gesloten systeem", dat betekent dat het saldo van de baten en de lasten over langere tijd neutraal moet zijn. Tussentijdse resultaten worden verrekend met de reserve vastgoed, die fungeert als vermogensbuffer. Hierdoor zullen de storting en onttrekking aan de reserve een wisselend beeld laten zien. In 2018 wordt er per saldo 1,6 miljoen euro onttrokken aan de reserve Vastgoed. De lasten dalen met 1,5 miljoen euro, o.a. vanwege het verminderen van de portefeuille en een daling van de omslagrente naar 2,5%. De verkoopopbrengsten nemen naar verwachting verder af, dit komt doordat het aandeel incourant vastgoed in de portefeuille toeneemt.
Uitzondering op het 'gesloten systeem' zijn de wijkcentra, deze baten en lasten zijn opgenomen binnen de begroting van het Vastgoedbedrijf. Het begrote nadelige saldo van 639.000 euro op de wijkcentra wordt gedekt uit de algemene middelen. Het product laat hierdoor in de begroting een nadelig saldo zien. Indien daarbovenop een nadelig saldo ontstaat dan wordt dit wel verrekend met de reserve vastgoed.
Resultaat bedrijfsvoering
Vanaf 2017 wordt de programma- en afdelingsoverhead verzameld binnen het programma Dienstverlening en financieel beleid. Wettelijk is namelijk voorgeschreven dat vanaf 2017 alleen de kosten van het primaire proces in de programma’s worden opgenomen. De daling van lasten in 2018 is een gevolg van de verwerking van de taakstelling op de organisatie. Deze taakstelling is gekoppeld aan de verdere uitwerking van een gemeentebrede takendiscussie om daarmee de personele inzet op intensiveringen mogelijk te maken. Vooruitlopend op de definitieve uitkomsten van dit proces is in 2018 deze taakstelling toegedeeld aan de programma's op dit product.
Interne dienstverlening
Interne dienstverlening omvat alle gemeentelijke geconcentreerde taken voor bedrijfsvoering (onder meer IT, P&O, financiën, huisvesting, facilitaire diensten, etc.). De belangrijkste mutaties op dit product in de komende jaren zijn;
In de begroting is op dit product rekening gehouden met een onttrekking aan reserves van 4,1 miljoen euro en een dotatie aan reserves van 6,9 miljoen.
Incidenteel betreft het een dotatie 1,0 miljoen euro aan de reserve flankerend beleid ingesteld voor het realiseren van bezuinigingen. Hiermee heeft de organisatie meer armslag om bij het doorvoeren van bezuinigingen en verzelfstandigen van taken flankerende maatregelen te nemen. Denk daarbij aan het treffen van regelingen voor bovenformatief personeel, investeringen in ICT om efficiënter te kunnen werken, frictiekosten en desintegratiekosten i.v.m. met het verzelfstandigen van werkzaamheden.
De dotaties aan de reserve betreft:
De onttrekking aan de reserves betreft:
Regionale dienstverlening
Het product regionale dienstverlening omvat alle dienstverlening voor derden. Het gaat onder meer om diverse dienstverlening op het gebied van bedrijfsvoering voor Losser, facilitaire dienstverlening voor huurders in de servicecentra en Stadkantoor en IT dienstverlening voor o.a. Dimpact en het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente. Door deze dienstverlening kunnen we onze vaste kosten verdelen over een grotere omvang waardoor we de kosten voor de gemeentelijke organisatie (interne dienstverlening) zo laag mogelijk houden. Eind 2018 wordt de IT dienstverlening aan de Dimpact beëindigd waardoor vanaf 2019 de omzet voor derden met bijna 1,3 miljoen euro zal dalen.
In de periode 2018 is voorts een daling van de omzet met een omvang van 38.000 euro uit verhuur van gebouwen aan de orde. Dit in verband met vertrek van de politie eind 2017 uit servicecentrum West en een aantal kleine huurders uit de overige servicecentra en de Noordmolen.
Met ingang van 2016 moet vennootschapsbelasting worden afgedragen over de activiteiten die voor derden worden verricht en een positief saldo opleveren.
In de begroting is een dotatie van ruim 200.000 euro opgenomen aan de diverse reserves. Dit betreft een dotatie aan de reserves werkplekinrichting en ICT voor Losser die zijn bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen en dienen ter dekking van kapitaallasten.
Met deze begroting wordt de raad gevraagd in te stemmen met onderstaande vervangingsinvesteringen voor de jaarschijf 2018. Voor deze investeringen is dekking beschikbaar in de kapitaallastenbudgetten van de programma's. Een meerjarig overzicht van alle investeringen is opgenomen in hoofdstuk 5.3 (onderdeel Investeringen).
| Programma | Omschrijving | Kredietbedrag (in euro's) |
| Versterken economie | Investeringsfondsen DCW | 1.160.000 |
| Duurzame leefomgeving | Openbare verlichting | 651.000 |
| Begraafplaats | 50.000 | |
| Handhaving openbare ruimte | 55.000 | |
| Riolering | 18.846.000 | |
| Beheer wegen | 2.575.000 | |
| Stadsdeelbeheer (groen etc.) | 1.000.000 | |
| Dienstverlening en financieel beleid | VBE: Raamkrediet | 550.000 |
| VBE: Wettelijke en duurzame investeringen | 450.000 | |
| H&S: Raamkrediet | 100.000 | |
| H&S: Werkplekinrichting | 1.930.000 | |
| IT-Bedrijf: Investeringen met 0-jaars afschrijving | 769.000 | |
| IT-Bedrijf: Investeringen met 3-jaars afschrijving | 400.000 | |
| IT-Bedrijf: Investeringen met 5-jaars afschrijving | 1.195.000 | |
| Onderwijshuisvesting | 500.000 | |
| Publieksdienstverlening: Kassasystemen | 25.000 | |
| Totaal | 30.256.000 |
Bij de behandeling van de raadsenquête "Grip op grond" in 2012 is gevraagd om een integraal overzicht op te stellen van de financiële positie van risico's van ruimtelijke projecten van binnen en buiten het grondbedrijf. Dit zijn MPG-, MSI-, mobiliteits- en vastgoedprojecten. Met het opnemen van onderstaande bijlage (bij zowel de programmabegroting als bij de jaarrekening) geven we invulling aan het verzoek van de raad.
A. Overzicht MPG-projecten
Zie de gemeenterekening 2016 voor de meest actuele weergave van de MPG-projecten.
B. Overzicht MSI en mobiliteitsprojecten
In de gemeenterekening 2016 is gerapporteerd over de MSI en mobiliteitsprojecten. Een geactualiseerd beeld is opgenomen in onderstaande tabel.
B.1 MSI projecten
| INV /MSI projecten (bedragen X 1.000 euro) |
Looptijd t/m | Boekwaarde 31-08-2017 | Gerealiseerde kosten t/m 31-08-2017 | Gerealiseerde opbrengsten t/m 31-08-2017 | Prognose nog te realiseren kosten | Prognose nog te realiseren opbrengsten | Prognose eindresultaat | Risico (bedrag obv risicoanalyse) |
| Actieprogramma Binnenstad | 2019 | € -211 | € 2.266 | € 2.478 | € 1.265 | € 1.054 | € 0 | € 0 |
| Stadsweide Verbindingszone Stadscampus-Binnenstad | 2018 | € 26 | € 525 | € 498 | € 1.076 | € 1.102 | € 0 | € 0 |
| Totaal | € -185 | € 2.791 | € 2.976 | € 2.341 | € 2.156 | € 0 | € 0 |
B.2 Mobiliteitsprojecten
| Investeringsprojecten Mobiliteit bedrag x1.000 euro | Totaal Krediet / begroot | Gerealiseerde kosten - opbrengsten (boekwaarde) | Gerealiseerde kosten | Gerealiseerde opbrengsten | Nog te realiseren kosten | Nog te realiseren opbrengsten | Eindresultaat (nominaal) | Risico (bedrag obv risicoanalyse) |
| Duurzame verkeersmaatregelen | 532 | 0 | 413 | 413 | 119 | 119 | 0 | 0 |
| Fiets | 3.375 | 0 | 2.598 | 1.641 | 778 | 1.734 | 0 | 0 |
| Fietsenstalling Station NZ | 1.212 | 0 | 976 | 973 | 236 | 240 | 0 | 0 |
| Euregio fietspad | 2.500 | 0 | 63 | 0 | 2.437 | 2.500 | 0 | 0 |
| Subtotaal fiets | 7.087 | 0 | 3.637 | 2.614 | 3.451 | 4.474 | 0 | 0 |
| Studies | 1.983 | 0 | 2.041 | 1.715 | -58 | 267 | 0 | 0 |
| Openbaar Vervoer | 263 | 0 | 190 | 172 | 72 | 91 | 0 | 0 |
| Vereffeningsreserve | 1.168 | 0 | 222 | 222 | 946 | 946 | 0 | 0 |
| Verkeersprojecten overig | 1.649 | 0 | 1.556 | 1.523 | 94 | 126 | 0 | 0 |
| Verkeersveiligheid | 100 | 0 | 21 | 21 | 79 | 79 | 0 | 0 |
| AVS 3b incl voetpad Elysium | 3.695 | 0 | 3.523 | 3.089 | 172 | 606 | 0 | 0 |
| Mobiliteitsplan jaarschijf 2015 | 5.387 | 0 | 3.382 | 1.881 | 2.005 | 3.506 | 0 | 0 |
| Mobiliteitsplan jaarschijf 2016 | 450 | 0 | 274 | 81 | 176 | 369 | 0 | 0 |
| Mobiliteitsplan jaarschijf 2017 | 4.792 | 0 | 1.242 | 1.499 | 3.550 | 3.294 | 0 | 0 |
| Totaal mobiliteit | 27.106 | 0 | 16.501 | 13.230 | 10.606 | 13.877 | 0 | 0 |
Risico's Mobiliteitsprojecten
De risico's bij mobiliteitsprojecten worden per project door de projectleider gemonitord. Dit geldt vooral voor de grotere projecten (> 100.000 euro per project). De overige projecten worden in totaliteit beoordeeld. De risico's zijn beperkt door strikte sturing op kosten en opbrengsten. Indien sprake is van afwijkende kosten/opbrengsten (ten opzichte van het door de raad gevoteerde krediet, dan wordt dit verrekend met een vereffeningsrekening conform de afspraken in het raadsbesluit 2006.
Subsidie kan worden verstrekt als er een grondslag voor is. De meeste subsidies hebben als grondslag een bijzondere subsidieverordening of de begroting van de gemeente Enschede. De instellingen die een subsidie krijgen op basis van de begroting staan genoemd in de begroting. De overige subsidies staan als verzamelsubsidie genoemd. Deze zijn niet gelinkt aan een specifieke instelling tot het moment van verlening.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Een aantal subsidies zijn programma overstijgend. Deze zijn opgenomen in onderstaande tabel.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Toelichting
Maatschappelijke ontwikkeling
Hieronder volgt een toelichting op de belangrijkste subsidies van het programma Maatschappelijke ondersteuning:
Duurzame leefomgeving
Er is een viertal gesubsidieerde instellingen die als BIS-instelling zijn aangemerkt. Dat betekent dat zij het grootste deel van hun subsidie ontvangen van het Rijk en van de Provincie. Drie van deze instellingen ontvangen ook een subsidiebijdrage van de gemeente. Het gaat om de volgende instellingen:
De Nederlandse Reisopera ontvangt als BIS-instelling geen directe subsidie van de gemeente. De Twentse Schouwburg ontvangt van ons een extra subsidie van 246.084 euro en daarvoor worden ruimtes aan de NRO beschikbaar gesteld.
Voor de Openbare Bibliotheek Enschede is in 2018 eenmalig 75.000 euro subsidie extra beschikbaar t.b.v. het verder vormgeven van de transitie.
Een wijziging in het evenementenprogramma t.o.v. 2017 is dat een eenmalige subsidie van de Provincie voor het EK Vrouwenvoetbal in 2018 niet meer terugkomt. Verder wordt de wijziging in de begroting 2018 e.v. voor het evenementenprogramma veroorzaakt door het samenvoegen van alle subsidiebudgetten die beschikbaar zijn voor het evenementenprogramma tot één verzamelsubsidiebudget. Jaarlijks vindt op het evenementenprogramma een integrale afweging plaats.
Jaarlijks valt de doorkijk van de Meerjaren Prognose Parkeerbeheer (MPP) samen met de totstandkoming van de programmabegroting. De parkeertarieven 2018 worden voor 1 januari 2018 vastgesteld.
Verwachtingen van het product Parkeerbeheer in 2018 en verder
In het product Parkeerbeheer zijn naast de bestaande exploitatieresultaten, ook de exploitatieresultaten meegenomen uit de uitbreiding van de H.J. van Heekgarage voor het Medisch Spectrum Twente (MST).
1. Meerjaren Prognose Parkeren 2018 en verder
In de Meerjaren Prognose Parkeren (MPP) 2018 en verder, wordt rekening gehouden met een positief exploitatieresultaat over 2018 van 0,1 miljoen euro. Het verschil in de lasten en baten tussen de jaren 2017 en 2018 wordt veroorzaakt door:
1a. Parkeervisie
In 2013 heeft de raad de parkeervisie vastgesteld. Structureel wordt voor de parkeervisie 111.000 euro budget in het MPP opgenomen en ten laste van het resultaat gebracht. In de najaarsnota 2013 is besloten alleen de maatregelen uit te voeren die geen investeringskosten met zich mee brengen en/of budgetneutraal zijn uit te voeren.
1b. Onderhoudsvoorziening
Op basis van contractuele afspraken wordt een deel van de onderhoudskosten in rekening gebracht bij partners.
1c. Terugverdientijd aanloopverliezen
Naar huidig inzicht zijn de aanloopverliezen van het Parkeerbedrijf Enschede (PBE) medio 2018 terugverdiend. Vanaf de programmabegroting 2019 wordt 500.000 euro structureel toegevoegd aan de algemene middelen en wordt 1.000.000 euro toegevoegd aan de reserve ter egalisatie van toekomstige mee- en tegenvallers. In de zomernota 2017 is het amendement fonds versterking mobiliteit aangenomen. Uitwerking van dit amendement is in een separaat raadsvoorstel waarin voorstellen zijn opgenomen voor de hoogte van kort parkeer tarieven en bestedingsvoorstellen van toekomstige resultaten.
2. Parkeren bezoekers MST in de H.J. van Heekgarage
In het product parkeerbeheer zijn naast de bestaande exploitatieresultaten, ook de resultaten meegenomen uit de uitbreiding van de H.J. van Heekgarage voor het Medisch Spectrum Twente (MST).
3. Fiscaliteit
Vanaf 2016 vallen de activiteiten van het parkeerbedrijf onder de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (vpb) voor zover sprake is van een fiscale onderneming. Over de fiscale winst die het parkeerbedrijf maakt met haar ondernemingsactiviteiten dient vennootschapsbelasting betaald te worden. Binnen het parkeerbedrijf is er sprake van uitoefening van overheidsactiviteiten (straatparkeren) en ondernemingsactiviteiten (garageparkeren). Straatparkeren en garageparkeren worden apart getoetst. Over de overheidsactiviteiten is weliswaar sprake van een fiscale onderneming, maar is geen vennootschapsbelasting verschuldigd, omdat een vrijstelling kan worden toegepast.
Voor het garageparkeren wordt jaarlijks beoordeeld of sprake is van een fiscale onderneming. Eén van de criteria is dat sprake moet zijn van ‘winst’. Jaarlijks wordt er zowel op basis van de begroting als op basis van de realisatie een fiscale geactualiseerde winsttoets gedaan voor het garageparkeren. De uitkomst van de winsttoets op basis van de begroting 2016 en 2017 van het parkeerbedrijf laat zien dat er (nog) geen fiscale winst wordt behaald waarover vennootschapsbelasting verschuldigd is.
| Indicatorgroep | Indicator | Voldoende | Neutraal | Onvoldoende |
| 1. Lokale lasten |
1.1 Lokale lastendruk | > 5% lagere lastendruk dan gemiddeld | Gemiddelde lastendruk in Nederland | > 5% hogere lastendruk dan gemiddeld |
| 1.2 Onbenutte belastingcapaciteit | Onbenutte belastingcapaciteit > 0,25% exploitatie voor mutatiesreserves | Onbenutte belastingcapaciteit bedraagt 0,1% van exploitatietotaal in Enschede. | Geen onbenutte belastingdruk beschikbaar | |
| 1.3 Derving OZB i.v.m. leegstand | Derving OZB < 1% OZB-opbrengst niet woningen | 1% <= derving OZB <= 5% OZB-opbrengst niet woningen | Derving OZB > 5% OZB-opbrengst niet woningen | |
| 1.4 Kostendekkendheid leges | Extra ruimte > 1% van exploitatietotaal voor mutaties reserves | Extra ruimte 0% tot 1% van exploitatietotaal voor mutaties reserves. | Geen ruimte in tarieven. | |
| 2. Schuldpositie, vreemd vermogen |
2.1 Schuldratio | < 50% | 50% tot 80% | 84% |
| 2.2 Netto schuld/exploitatie (netto schuldquote) | 77% | 90% tot 130% | >130% | |
| 2.3 Schuldevolutie | > 15% afname | min 15% tot plus 15% | > 15% toename | |
| 2.4 Netto rentelasten/exploitatie | < 1% van totale exploitatie | 1% tot 3% | > 3% van totale exploitatie | |
| 2.5 Rentereserve | Reserve voldoende om 2 jaren schommelingen op te vangen. | Reserve voldoende om 1 jaar schommelingen op te vangen. | Geen rentereserve. | |
| 2.6 Omslagrente - werkelijke rente | Werkelijke rente < omslagrente. | Werkelijke rente = omslagrente. | Werkelijke rente > omslagrente | |
| 3. Reservepositie, eigen vermogen | 3.1 Ratio weerstandsvermogen | > 1,4 | 1,0 tot 1,4 | < 1,0 |
| 3.2 Mogelijkheden om beschikbare weerstandscapaciteit te verbeteren | Mogelijkheden om ratio te verbeteren tot > 1,4 | Mogelijkheden om ratio te verbeteren tot 1,0 - 1,4 | Geen verbetermogelijkheden | |
| 3.3 Aandeel stille reserve in weerstandsvermogen | < 25% | 25%-50% | >50% | |
| 4. Leningen, garantstellingen en waarborgen | 4.1 Zekerheden leningen, garantstellingen en waarborgen | > 95% zekerheden | 90% tot 95% zekerheden (91,9%) | < 90% zekerheden |
| 5. Meerjarig onderhoud kapitaalgoederen | 5.1 Toereikendheid onderhoudsbudgetten, incl. vervangingsinvesteringen | Geen extra budget nodig | 0% <= extra benodigd budget <= 1% exploitatie voor mutatie reserves (lasten) | Extra benodigd budget > 1% exploitatie voor mutaties reserves (lasten) |
| 6. Grondexploitaties | 6.1 Afhankelijkheid grondexpl. voor sluitende begroting | Niet afhankelijk van grondexploitaties voor sluitende begroting | Afhankelijk van grondexploitaties voor sluitende begroting. | |
| 6.2 Winstverwachting grondexploitaties | Positieve winstverwachting | Geen positieve winstverwachting | ||
| 6.3 Algemene reserve grondbedrijf en risicoreserve grondbedrijf versus risico's | Reserve grondbedrijf > omvang risico's grondbedrijf | Reserves grondbedrijf 98% tot 100% risico's grondbedrijf. | Reserve grondbedrijf < 98% risico's grondbedrijf | |
| 6.4 Toekomstig nog te realiseren baten en lasten in relatie tot de BIE (Bouwgrond In Exploitatie) | toekomstige baten en lasten/ actuele boekwaarde BIE < 2 | waarde tussen 2 en 3 | > 3 | |
| 7. Financieel evenwicht | 7.1 Ombuigingen, taakstellingen | < 1% van begrotingstotaal nog in te vullen | 1% tot 2% begrotingstotaal nog in te vullen | Nog > 2% begrotingstotaal in te vullen |
| 7.2 Verhouding Structureel / Incidenteel | > 98% structurele lasten afgedekt met structurele baten | 96% tot 98% structurele lasten afgedekt met structurele baten | < 96% structurele lasten afgedekt met structurele baten | |
| 7.3 Meerjarig sluitende begroting | Alle jaren sluitend | 1e of 4e jaar sluitend | 1e of 4e jaar niet sluitend, preventief toezicht |
Aangenomen Amendementen (raadsbehandeling 13 november 2017)
Amendement C
Handhaving Woonoverlast
BBE, D66, CDA, EA, GL, SP, CU, PvdA, VVD
Besluit:
Amendement E
Uitvoeren motie Uitwerken voorstel stuurgroep en onafhankelijke gebiedsregisseur
EA
Besluit:
Aangenomen Moties (raadsbehandeling 13 november 2017)
Motie 1
Agenda voor Twente 2018
D66, CDA, BBE
Besluit:
Motie 2
Motie Uitwerken voorstel stuurgroep en onafhankelijke gebiedsregisseur
D66, PvdA, EA
Besluit:
Motie 3
Motie Financiële vertaling van Enschedees ontwikkelperspectief
PvdA, EA
Besluit:
Motie 5
Motie 'verminderen energiegebruik en energielasten lage inkomens'
PvdA, GL
Besluit:
Motie 6
Motie “Social Media Hack Enschede”
BBE
Besluit:
Motie 7
Aandacht vergroot de kansen van en voor mensen
VVD, BBE, D66, CU, CDA, PvdA
Besluit:
Motie 10
Motie aanpak onveilige verkeerssituatie Sportcluster Kotkampweg
CDA
Besluit:
Motie 11
Motie uitvoering Participatiewet
CDA, VVD, BBE, CU, D66
Besluit:
Motie 13
Duurzaamheid bij subsidieverlening
GL
Besluit:
Motie 14
Twents landschap
GL
Besluit:
Motie 15
Geen mensenhandel in Enschede
CU
Besluit: