Conform het door de Raad vastgestelde beleidskader wordt vastgoed afgestoten tenzij het vastgoed een maatschappelijke functie huisvest waarin de markt niet voorziet of duurder is en waarvoor een beleidsreden is. Het beleidskader brengt doelen, mogelijkheden en consequenties van beleid en vastgoed samenhangend in beeld om te kunnen bepalen of een object verkocht moet worden, nodig is voor ambtelijke huisvesting of om maatschappelijke doelen te bereiken. Het wordt gebruikt bij alle nieuwe vastgoedontwikkelingen binnen de gemeente en bij het doorlichten van de bestaande vastgoedportefeuille. Jaarlijks wordt een risicoscan op de gehele portefeuille uitgevoerd en worden zo nodig beheersmaatregelen in gang gezet.

Zoals in het coalitieakkoord aangegeven moet in 2040 de gehele gemeentelijke vastgoedportefeuille energieneutraal zijn. In 2019 ontwikkelen we hiervoor een plan en brengen we de financiële consequenties in kaart. 
Vooruitlopend op het ontwikkelen van een plan voor de gehele portefeuille onderzoeken we de mogelijkheden voor verdere plaatsing van zonnepanelen op ambtelijke en maatschappelijke panden (o.a. Muziekcentrum) en het verder verduurzamen van de Noordmolen. Getest wordt met o.a. innovaties op het gebied van thermostaatkranen met aanwezigheidsdetectie en folie op beglazing als isolatie of opwekking.
Voor het jaarlijkse onderhoud zijn prestatiecontracten afgesloten. Onderdeel hiervan is dat de opdrachtnemer jaarlijks een voorstel doet voor 3% energiebesparing. Dekking van dit voorstel komt voort uit de onderhoudsvoorziening, eventuele subsidies en zo nodig huurverhoging. 

De afgelopen jaren zijn 7 van de 9 wijkcentra het beheer overgedragen of is de wijk- en buurfunctie beëindigd. In het coalitieakkoord is aandacht voor door inwoners geïnitieerde maatschappelijke activiteiten. Er wordt dan ook expliciet gekeken of bewoners de exploitatie zelf in de hand kunnen nemen (right to challenge).

We stellen een strategische huisvestingsvisie op voor de ambtelijke huisvesting die duurzaam en minimaal 5 jaar houdbaar is. Het hierop gebaseerde plan van aanpak brengen we tot uitvoer rekening houdend met de beschikbare middelen.

De gemeente is wettelijk verplicht te zorgen voor goede huisvesting voor leerlingen in het basis, speciaal en voortgezet onderwijs. In 2015 heeft de Raad een investeringsplafond van 0 euro ingesteld. Sindsdien is er niet meer geïnvesteerd in schoolgebouwen. Circa 68% van alle schoolgebouwen in Enschede is ouder dan 40 jaar. In 2019 maken we een plan om het verouderde gebouwenbestand in een periode van 30 jaar te vernieuwen en te verduurzamen. In het coalitieakkoord wordt gesproken over het creëren van ontmoetingsplekken in de wijk. Dit nemen we mee in de plannen.
In het vervangingsplan kijken we of en waar scholen teruggebouwd moeten worden. Voor het basisonderwijs streven we naar het bouwen van centraal in de wijk gelegen locaties waar scholen van verschillende richtingen zijn ondergebracht. Door het creëren van flexibel inzetbare ruimte kunnen fluctuaties in leerlingenaantal eenvoudiger worden opgevangen. Zie ook punt 0.2 hieronder. Met het speciaal- en voortgezet onderwijs worden aparte overleggen gevoerd over hun visie op de toekomstige huisvesting.
Vooruitlopend op het in 2019 op te stellen vervangingsplan stellen we in 2018-2019 een plan op voor de wijk Twekkelerveld. Dit komt voort uit de Dynamische Investeringsagenda (DIA). In Twekkelerveld staan drie basisscholen die graag gezamenlijke huisvesting willen met daarbij functies voor de wijk. Samen met het onderwijs, stadsdeelmanagement, maatschappelijke organisaties en de corporaties wordt bekeken welke functies van meerwaarde zijn voor het onderwijs en de wijk en aan de nieuwbouw kunnen worden toegevoegd.

In Enschede hebben we de nodige leegstand binnen het basisonderwijs. Samen met de drie grote schoolbesturen voor basisonderwijs (SKOE, Consent en VCO) hebben we jaarlijks een herschikkingsoverleg. We bekijken dan samen of er gebouwen afgestoten kunnen worden, huur beëindigd kan worden en of scholen samengevoegd kunnen worden.  In het onder 0.1 genoemde vervangingsplan nemen we de herschikkingsmogelijkheden mee.

Op dit moment is er nieuwe wet- en regelgeving in de maak over onder andere de verantwoordelijkheid voor renovatie van schoolgebouwen. Op het moment dat het Rijk de wet aanpast, zal de VNG de modelverordening Onderwijshuisvesting aanpassen. Onze eigen verordening passen we op basis daarvan aan.

Samen met medewerkers en de werknemersvertegenwoordiging komen we tot nieuwe afspraken over het vergroten van de inzetbaarheid van medewerkers. We richten onze acties op talentontwikkeling, mobiliteit en recruitment van nieuw talent, passend bij onze opgaven.

We passen strategisch personeelsmanagement op lagere aggregatieniveaus in de organisatie toe om het actie- en resultaatgericht te houden. Dit doen we door niet vooral op de lange termijn, met een grote mate van onvoorspelbaarheid, te focussen, maar door met het management ontwikkelingen op korte en middellange termijn te duiden en te vertalen in onze kwantitatieve en kwalitatieve personele behoefte. Waar we rode draden ontdekken, voegen we de analyse en acties op organisatieniveau samen.

Een wendbare flexibele organisatie vraagt ook om het (blijven) aantrekken van nieuw talent voor de opgaven van nu en de toekomst. We zien ons geconfronteerd met moeilijk in te vullen vacatures en de arbeidsmarkt wordt steeds krapper. Dit vraagt om een goede arbeidsmarktcommunicatiestrategie met een duidelijke branding. Onderzocht wordt ook in welke mate Twentse Kracht de wervingskracht van Enschede kan vergroten.

Data is sturingsinformatie en data kunnen we inzetten voor het verbeteren van onze processen waardoor onze dienstverlening verbetert. Bij het werken aan de opgaven van de stad moeten we steeds slimmer gebruik maken van beschikbare informatie en ICT. We intensiveren het professioneel verzamelen, beheren, ontsluiten en analyseren van data, op basis van de (in 2018) vastgestelde gemeentelijke Datastrategie. Hierbij is ons uitgangspunt basis op orde. We combineren eigen data, met publiek toegankelijke (open) data en data van andere instanties, ten behoeve van strategische sturing en besluitvorming. Dergelijke inzet van data heeft een ethische kant, die wij goed willen borgen. Wij werken daartoe volgens de geldende wettelijke bepalingen en we gaan ook samen met de kennisinstituten een ethische raad inrichten.

We faciliteren een optimaal gebruik van de geografische informatie systemen (Geografisch Informatiesysteem Enschede (GIS) en Geografisch Informatiesysteem Enschede en Losser (GIEL)) voor ontwikkeling van de stad. 80% van alle beschikbare informatie is gekoppeld aan een geografische locatie in Enschede. Door de informatie te presenteren op een kaart (digitaal) ontstaat in één oogopslag inzicht en overzicht. Voor onze inwoners en bedrijven hebben we Enschede op de kaart beschikbaar op www.enschede.nl/opdekaart.

We realiseren een dashboard op verschillende sturingsniveaus. Hierbij wordt de huidige inrichting van de informatiesystemen betrokken maar ook de kwaliteit van de beschikbare data (tijdigheid, juistheid en volledigheid). Daarnaast willen we als organisatie kunnen vaststellen dat we in control zijn op de werking van de IT-inrichting inclusief veiligheidsmaatregelen. Dit laten we zien door middel van certificering. 

We geven uitvoering aan de Wet digitale overheid die vanaf eind 2018 gefaseerd in werking zal treden. Deze wet heeft als doel het regelen van veilig en betrouwbaar kunnen inloggen voor Nederlandse burgers en bedrijven bij de (semi) overheid. Daarnaast geven we uitvoering aan de Wet open overheid en de Wet modernisering elektronisch bestuurlijk berichtenverkeer. En tevens aan overige nieuwe wetgeving en richtlijnen vanuit de Europese Unie waar we aan moeten voldoen waaronder de eIDAS verordening (toegang verlenen aan Europese inwoners op onze digitale dienstverlening).
De BAG (Basisregistratie- Adressen en Gebouwen) en de BGT (Basisregistratie Grootschalige Topografie) vormen de basisbron voor vele werkprocessen. Het gebruik van basisregistraties is wettelijk verplicht. Voor de BGT werken we aan aanlevering van vereiste verdere detailleringsinformatie door ook de weg- en groenbeheerapplicaties hieraan te koppelen. Daarnaast zorgen we ervoor dat alle door de gemeente gebruikte applicaties mutaties kunnen ontvangen via het standaard berichten verkeer. Tevens optimaliseren we het proces om te voldoen aan de verplichtingen voortvloeiend uit de ENSIA-rapportage, conform de landelijke standaarden en richtlijnen. (Mouse-over: Eenduidige Normatiek Single Information Audit). 

Maatschappelijk rendement:

Dataland ontzorgt gemeenten door namens hen objectinformatie toegankelijk te maken voor publieke en private afnemers.

Er is een revolutie gaande in de wereld van de documentaire informatievoorziening. Door digitalisering verschuiven de documentaire werkzaamheden van het eind van het primaire proces naar het begin. De gemeentelijke organisatie werkt zoveel als mogelijk digitaal. Hierdoor ontstaat er een afname van het aantal poststukken dat de gemeente nog ontvangt. Het gevolg daarvan is dat we ons proces hieromtrent anders moeten inrichten.
We werken een visie uit op het digitaal werken binnen de gemeente Enschede in combinatie met de juiste vastlegging van (digitale) documenten en welke applicaties hiervoor het meest geschikt zijn. Daarnaast gaan we de organisatie begeleiden naar het volledig digitaal maken van de werkprocessen.

We werken aan een duurzame oplossing voor de lange termijn bewaring van deze digitale historische informatie. We streven daarom naar een e-depot met partners. In 2018 wordt vanuit het Documentair Diensten Centrum gewerkt aan een proef om 5 bodemdossiers onder te brengen in het e-depot van het Historisch Centrum Overijssel. Bij slagen van de proef wordt hier in 2019 verder vervolg aan gegeven. Na 2019 willen we jaarlijks 10% van de digitale archieven over te brengen naar het e-depot.
De rijke geschiedenis van Enschede vormt de cultuur en ontwikkeling van onze stad. Historie is daarmee een kernkwaliteit van stedelijke ontwikkeling, groei, duurzaamheid en vrijetijdseconomie. Historische archieven moeten houdbaar, bruikbaar en zichtbaar zijn, zodat de maatschappij ze optimaal kan benutten. De maatschappij verandert en digitaliseert in toenemende mate. Het stadsarchief onderzoekt daarom hoe zij toekomstproof kan blijven.

Per 18 april 2019 moeten we voldoen aan de EU richtlijn zodat we e-facturen van leveranciers kunnen verwerken. Op dit moment zijn we in de organisatie bezig met de implementatie van het nieuwe verplichting- en factureringsysteem Purchase to Pay (P2P). Aanvullend benodigde actie voor de EU richtlijn is om dit systeem aan te sluiten op het landelijke Simpler Invoicing (SI) netwerk dat het ontvangen (en versturen) van e-facturen mogelijk maakt. De technische aansluiting en inrichting op het SI netwerk willen we graag in regionaal verband realiseren, zodat we hier gezamenlijke expertise over opbouwen en elkaar kunnen helpen. Hiervoor willen we aansluiten bij het reeds bestaande initiatief van de regionale Digikoppelingadapter als onderdeel van het IT Platform Twente.

Voor het goed in beeld hebben van de informatiebehoefte en technologie is samen met de organisatie in beeld gebracht wat de trends en informatiekundige ontwikkelingen zijn die invloed hebben op de opgaven voor de stad. Zoals de toenemende behoefte van inwoners en bedrijven aan snelle response van ons als gemeente, of het nu een dienst, voorziening of een besluit betreft. Daaruit vloeit voor alle programma's een inhoudelijk toetsingskader voort, dat sturing geeft aan het prioriteren vanuit de programma's van de IT-projecten en daarvoor benodigde IT-inzet. Onze gemeente beschikt net als het merendeel van de andere gemeenten voor de uitvoering van de taken over een complex applicatielandschap. Dit landschap is continue aan het vernieuwen en groeit zonder sturing in complexiteit en omvang. Daarom hanteren we bij de inrichting van, en sturing op dit applicatielandschap, een toetsingskader met landelijke informatiekundige principes, bewegingen en uitgangspunten. We gaan verder met het professionaliseren van project portfoliomanagement en richten het applicatie portfoliomanagement verder in om het actuele applicatielandschap beheersbaar en betaalbaar te houden. Nadrukkelijk wordt bij verandering gelet op beheersbaarheid, kosten-baten verhouding, flexibiliteit, uitwisselbaarheid en toekomstvastheid waarbij de focus ligt op de basis op orde. Dat vraagt om een projectmatige aanpak van projecten en het werken onder architectuur. Deze aanpak helpt bij het vooraf goed kunnen bepalen van de impact van een project en het beheersbaar te houden in de uitvoering.

Onze organisatie heeft een basis IT-infrastructuur nodig die zorgt voor snelle, efficiënte (bedrijfsvoerings)processen en een goede kwaliteit van data.  Want anders zullen we niet in staat zijn om snel en goed te (blijven) reageren op vragen van inwoners en bedrijven, of het nu een dienst, voorziening of een besluit betreft. Daarnaast is deze infrastructuur nodig voor een actueel inzicht in hoe we ervoor staan als stad met betrekking tot de opgaves van de stad  (wie, wat, waar, wanneer).  Daarom worden programma's ondersteund bij het digitaliseren van hun werkprocessen en de taken die zij uitvoeren voor de stad. Programma's gaan daarnaast meer experimenteren met nieuwe technieken, methodes en data(bestanden) om samen stappen te zetten naar een slimme ICT gedreven organisatie. Deze beweging is gaande over de volle breedte van de gemeentelijke dienstverlening. Wij zetten bij herontwerp van processen -waar dat kan en wenselijk is- in op volledige slimme automatisering van processen en het analyseren van data om continu te kunnen monitoren. We professionaliseren op deze manier ons handelen, verkorten de procestijd en streven naar foutloze afhandeling. Daarnaast proberen we op deze manier continu inzicht te krijgen in wat er speelt en leeft in onze stad. Dit om tijdig in te kunnen spelen op bepaalde ontwikkelingen en zo invulling te geven aan de opgaven van onze stad.

Anticiperend op de landelijke ontwikkeling gaan we in 2019 in regionaalverband  (IT Platform Twente) al stappen zetten met het realiseren van de projecten digikoppeling, govroam en voorbereiding van twentecloud. We wegen zorgvuldig af, of werken in de cloud meerwaarde heeft, zodat we de ontwikkeling van "zelf doen" naar regelen via contractafspraken door kunnen zetten. Ons technisch rekencentrum neemt als gevolg van deze beweging in omvang af, waardoor we minder kwetsbaar en flexibeler worden. Tegelijkertijd wordt het overzicht houden over de clouddiensten en hun onderlinge relatie complexer, hiervoor professionaliseren we in 2019 het applicatie portfolio management (APM) verder om het beter te kunnen inzetten voor sturing.

Enschede verricht op verschillende terreinen diensten voor derden, bestaande uit gemeenten of andere overheids(gelieerde)instanties. Deze diensten zijn het gevolg van de rol die Enschede heeft als centrumgemeente, als grootste stad van Twente of simpelweg omdat Enschede gevraagd is als professionele organisatie. Een deel van die diensten kent al een lange historie en de diensten zijn divers. Enschede beschikt op dit moment niet over een integrale strategie op deze vorm van dienstverlening. Het komende jaar evalueren we deze dienstverlening en stellen we een strategisch kader op zodat bij besluiten een referentie beschikbaar is of de gevraagde dienstverlening past bij doelen van Enschede .

We positioneren Inkoop Enschede als koploper van innovatief inkopen. We innoveren door nieuwe vormen van samenwerking aan te gaan met maximale input vanuit de markt en samenleving waarmee we ons landelijk positioneren.
We intensiveren de samenwerking met externe partners zoals UT, Novel-T, Pianoo en andere gemeenten om te komen tot kennisuitwisseling en nieuwe vormen van samenwerking in inkoop.
We vervullen een bredere rol in de advisering bij het aangaan van relaties met externen, door in te zetten op de juiste sourcingstrategie, en te bewegen tussen subsidie, inkoop en publiek private samenwerking.
We geven invulling aan professioneel opdrachtgeverschap door interne (werk) processen en contract- en accountmanagement te optimaliseren.

IT is onmisbaar geworden bij het goed kunnen uitvoeren van gemeentelijke taken. IT schuift steeds meer op naar de "voorkant" van de processen, d.w.z. transacties in het directe contact met de inwoner of bedrijf worden gemeengoed. Dit vergt een stabiele technische omgeving, professionele IT dienstverleners, een goed geborgde digitale veiligheid en een uiterst flexibele ondersteuning van de bedrijfsvoering. Het IT bedrijf zet als professionele afdeling in om de IT basisvoorzieningen voor de taken in de stad, de interne organisatie  en contractpartners te optimaliseren.

Maatschappelijk rendement:

Wij zijn lid van de coöperatieve vereniging Dimpact om samen met andere gemeenten ICT oplossingen te ontwikkelen. Samenwerking in Dimpact verband verlaagt de kwetsbaarheid en versterkt lobby- en inkoopkracht van onze bedrijfsvoering. Gemeentelijke uitgaven voor Dimpact zijn deels inkomsten voor de IT afdeling omdat de gemeente Enschede ook betaalde werkzaamheden verricht voor het Dimpact – verband.

We willen ons geld uitgeven aan Enschede en niet aan rentebetalingen. Daarom houden we onze schulden zo laag mogelijk. We anticiperen op rentestanden en sluiten wanneer dit financieel aantrekkelijk is op tijd onze schulden over.

De financiering van ons personeel is een aanzienlijke kostenpost in de begroting. We onderzoeken of een andere financieringsvorm kan leiden tot meer financiële flexibiliteit. Daarbij kijken we onder andere naar de voor- en nadelen van lumpsum en projectfinanciering.

Maatschappelijk rendement:

De BNG Bank is de huisbankier van de gemeente. Daarnaast is de gemeente aandeelhouder van de BNG Bank. Door de lage kosten voor het gemeentelijke betalingsverkeer en de jaarlijkse dividenduitkering draagt zij bij aan een houdbare financiële huishouding. Daarnaast draagt de bank door het verstrekken van laagrentende leningen bij aan het realiseren van investeringen in de stad die de burger ten goede komen tegen aanvaardbare kosten.

Maatschappelijk rendement:

Enexis is de eigenaar van het netwerk voor gas en elektra in de stad. Het streven is om het netwerk betaalbaar, betrouwbaar en veilig te houden. Hiermee draagt Enexis ook bij aan het Energieakkoord en daardoor ook tegelijkertijd aan de gemeentelijke doelstellingen op het gebied van duurzaamheid. De gemeente is aandeelhouder van Enexis. De jaarlijkse dividenduitkering draagt bij aan een houdbare financiële huishouding.

Maatschappelijk rendement:

Door de wettelijke taak belastinginning en heffingen te laten verzorgen door het GBT wordt op een effectieve en efficiënte manier uitvoering gegeven aan deze taak. Op deze manier wordt de gemeente Enschede in de gelegenheid gesteld om zich te richten op de ontwikkelingen van de Twentse samenleving.

Maatschappelijk rendement:

Hierbij gaat het om diverse Bv's die zijn ontstaan uit het verkoopproces van de aandelen die gemeente bezat in Essent NV. Deze Bv's zullen binnen enkele jaren worden opgeheven. De destijds niet uitgekeerde delen van de verkoopopbrengst zijn grotendeels uitgekeerd. Er zijn slechts nog kleine uitkeringen te verwachten in de komende jaren.