Bijlagen

6.1. Incidentele baten en lasten

 

A. Incidentele baten en lasten

Programma
Product
Toelichting/
omschrijving
2016
Baten
2016
Lasten
2017
Baten
2017
Lasten
2018
Baten
2018
Lasten
2019
Baten
2019
Lasten
Maatschappelijke ondersteuning                  
Wmo Individuele voorziening Huishoudelijke hulp toelage   2.155.198            
Versterken burgerkracht Gezond in de stad   495.708   495.708        
Versterken burgerkracht Uitvoering transformatieagenda MO   1.504.292   2.184.292        
                   
Versterken economie                  
Projecten Economische Ontwikkeling Aanloopkosten Technology Base Twente   625.000   625.000        
Versterken economische structuur Binnenstadsdistributie 7.500 7.500            
Arbeidsmarktparticipatie Handhaving Inburgering 55.700 55.700            
                   
Duurzame leefomgeving                  
Locatieontwikkeling Actieprogramma binnenstad   250.000   250.000        
                   
Dienstverlening en financieel beleid                  
Infrastructuur ADT Aanleg infrastructuur           2.250.000     
Flankerend beleid     2.000.000   3.000.000        
Voorziening personeel                  
Flankerend beleid versnelling digitalisering     1.000.000            
Totaal    63.200 8.093.398 0 6.555.000 0 2.250.000 0 0

 

Toelichting

Programma Maatschappelijke ondersteuning

Wmo Individuele voorziening
De gemeente investeert in 2015 en 2016 in het stimuleren van de vraag naar huishoudelijke hulp en het behouden van werkgelegenheid.

Versterken burgerkracht - gezond in de stad
Gemeenten met kwetsbare wijken krijgen tot en met 2017 extra middelen om de gezondheid van mensen in een lage sociaal-economische positie te verbeteren. Deze middelen maken onderdeel uit van het investeringsprogramma maatschappelijke ondersteuning 2015-2017. 

Versterken burgerkracht - uitvoering transformatieagenda MO
Voor het investeringsprogramma maatschappelijke ondersteuning 2015-2017 worden in 2015 (conform raadsbesluit 8 juni 2015) middelen toegevoegd aan de nieuwe reserve transformatieagenda MO (totaal 3,7 miljoen euro). In 2016 en 2017 wordt de reserve gebruikt om het investeringsprogramma uit te voeren.

Programma Versterken economie

Projecten Economische Ontwikkeling
Dit betreft de kosten voor het Enschedese aandeel in de projectkosten voor Technology Base Twente in 2016 en 2017.

Versterken economische structuur
Dit bedrag heeft betrekking op de door de Regio Twente toegekende subsidie ten behoeve van de uitvoering van het pilot "Binnenstadservice Enschede". Deze middelen worden ingezet voor onderzoek naar en de exploitatie van binnenstaddistributie in de Enschedese binnenstad.

Arbeidsmarktparticipatie
Voor de handhaving van de inburgeringsplicht zijn, via de decembercirculaire 2013, middelen uit het gemeentefonds aan de gemeente beschikbaar gesteld. Deze middelen worden door de gemeente over een periode van drie jaar (vanaf 2014) ingezet voor de uitvoering van de handhaving. 

Programma Duurzame leefomgeving

Locatieontwikkeling
Aan het actieprogramma binnenstad wordt conform het coalitieakkoord een tijdelijke impuls gegeven ter vergroting van de aantrekkingskracht van de binnenstad van Enschede.

Programma Dienstverlening en financieel beleid

Infrastructuur ADT
Bij de ontwikkelingsplannen van het ADT is voor 3 miljoen euro rekening gehouden met kosten voor aanleg van de infrastructuur. 0,75 miljoen euro is geraamd voor 2015 en 2,25 miljoen euro voor 2018.

Flankerend beleid
Bij de Programmabegroting 2014-2017 is voor de jaren 2014, 2015 en 2016 een budget voor flankerend beleid ingesteld voor het realiseren van bezuinigingen. Hiermee heeft de organisatie meer armslag om bij het doorvoeren van bezuinigingen flankerende maatregelen te nemen. Denk daarbij aan het treffen van regelingen voor bovenformatief personeel, investeringen in ICT om efficiënter te kunnen werken, frictiekosten en desintegratiekosten. Aangezien de gemeente vanaf 2017 een volgende stap zet in het realiseren van bezuinigingen is een budget van 3 miljoen euro noodzakelijk voor aanvullende flankerende maatregelen en eventuele remwegmiddelen bij de invulling van de bezuinigingen. Het bedrag van 3 miljoen euro is geraamd op basis van de ervaring uit de bezuinigingen van voorgaande jaren. 

Versnelling digitalisering
Bij de Programmabegroting 2014-2017 is een budget voor flankerend beleid ingesteld voor de versnelling van de digitalisering. In 2016 is hiervoor circa 1 miljoen euro begroot.

B. Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

Programma                               Bedragen * 1.000 Euro Product Onttrek-kingen 2016 Stortingen 2016 Onttrek-kingen 2017 Stortingen 2017 Onttrek-kingen 2018 Stortingen 2018 Onttrek-kingen 2019 Stortingen 2019
Dienstverlening en financieel beleid H&S 1.361 937 813 912 1.024 917 960 920
Dienstverlening en financieel beleid ICT 4.204 4.246 4.606 4.235 5.054 4.237 4.893 4.237
Dienstverlening en financieel beleid Onderwijshuisvesting 3.180 1.350 3.721 1.875 3.998 2.266 3.930 2.516
Dienstverlening en financieel beleid VBE 6.337 1.787 5.746 1.889 5.402 1.916 4.930 1.945
Duurzame leefomgeving Grondbedrijf 140 168 134 175 550 2.641 556 423
Duurzame leefomgeving Parkeerbedrijf  613 950 1.168 1.175 474 1.503 389 1.795
    15.834 9.439 16.187 10.261 16.503 13.479 15.659 11.836
Saldo mutatie structureel 6.395 5.926 3.024 3.823

 

6.2. Staat van reserves

Bedragen x  1.000 Euro   Soort reserves Stand 31-12-2015 Rente-toevoe-gingen 2016 Stortin-gen 2016 Onttrek-kingen 2016 Eind-stand 2016 Eind-stand 2017 Eind-stand 2018 Eind-stand 2019
Dienstverlening en financieel beleid
Algemene reserve Alg 37.506 0 6.633 1.941 42.198 45.798 52.787 60.808
Flankerend beleid BR Ov 2.150 0 0 2.150 0 0 0 0
Gemeentebrede besturingssoftware vervanging hardware werkplekmiddelen BR Kap 1.428 14 3.242 3.268 1.416 1.185 632 251
H&S - Leegstandsreserve BR Ov 482 8 331 800 20 19 38 67
H&S - Werkplekinrichting BR Kap 656 6 606 561 708 822 711 656
IT - Gemeente brede software BR Kap 609 5 1.005 936 682 560 311 51
Incidenteel middelenkader BR Ov 1.163 0 0 700 463 373 373 373
Innovatiebudget BR Ov 394 0 0 0 394 394 394 394
Investering externe activiteiten BR Kap 174 1 0 107 68 69 70 70
Majeure investeringsopgaven BR Ov 5.669 205 735 0 6.609 5.159 5.159 5.159
Nog uit te voeren werkzaamheden BR Ov 2 0 0 0 2 2 2 2
Onderwijshuisvesting BR Kap 8.468 199 1.350 3.180 6.838 5.162 3.599 2.370
Reserve Nationaal uitvoerings programma BR Ov 5 0 0 0 5 5 5 5
Reserve exploitieresultaat bedrijfsverz. BR Ov 695 5 7 44 664 632 600 568
Reserve kapitaallasten BR Kap 924 0 -136 0 788 653 517 521
Risico regionale dienstverlening Alg 100 0 0 0 100 100 100 100
Vastgoed BR Kap 16.377 611 1.787 6.337 12.438 9.072 6.004 3.438
Vervangingsinvestering sport BR Kap 3.200 147 427 333 3.441 3.930 4.537 5.030
Totaal  Dienstverlening en financieel beleid 80.001 1.200 15.986 20.355 76.832 73.934 75.837 79.862
Duurzame leefomgeving
Gronduitgifte BR Ov 2.124 0 0 0 2.124 2.124 2.124 2.124
Herstel opgebroken bestrating BR Ov 349 0 0 0 349 349 349 349
Integraal Veiligheidsplan BR Ov 183 0 0 0 183 183 183 183
Landinrichting BR Ov 222 0 0 122 100 0 0 0
Onderhoud havens BR Ov 883 8 0 0 892 900 909 918
Reserve exploitatieresultaat bouwvergunning BR Ov 225 0 0 0 225 0 0 0
Reserve Monumentenbeleid BR Ov 87 0 0 6 81 75 71 66
Reserve Muziekfonds BR Ov 97 8 0 0 105 114 123 132
Reserve grondexploitatie Alg -12.255 -538 168 140 -12.766 -13.211 -11.549 -12.099
Reserve parkeren BR Egal 3.503 101 950 613 3.941 4.053 5.191 6.710
Reserve stadsverfraaiing BR Ov 258 2 0 50 210 161 112 63
Reserve wijkbudgetten BR Ov -228 0 0 0 -228 -228 -228 -228
Totaal  Duurzame leefomgeving -4.552 -419 1.118 931 -4.784 -5.479 -2.715 -1.782
Maatschappelijke ondersteuning
Reserve Gemeentelijkesociale huisvesting BR Ov 242 17 0 30 230 216 201 187
Reserve Maatschappelijke opvang en verslavingzorg BR Ov 157 0 0 0 157 157 157 157
Reserve Maatschappelijk functie Sport BR Ov 460 0 0 0 460 240 240 240
Reserve Transformatieagenda MO BR Ov 3.689 0 496 2.000 2.184 0 0 0
Reserve Vrouwenopvang BR Ov 144 0 0 0 144 144 144 144
Reserve Wmo BR Ov 522 0 0 500 22 22 22 22
Egalisatiereserve Zwembaden BR Kap 598 29 201 112 715 906 1.126 1.346
Totaal  Maatschappelijke ondersteuning 5.811 46 697 2.642 3.912 1.685 1.890 2.095
Versterken economie
Dienstreserve DCW BR Ov 271 0 0 0 271 271 271 271
Handhaving inburgering BR Ov 56 0 0 56 0 0 0 0
Re-Integratie en Inburgering BR Ov 2.471 0 0 2.471 0 0 0 0
Reserve mobiliteit BR Ov 4.257 0 1.414 3.562 2.109 951 1.688 1.729
Totaal  Versterken economie 7.055 0 1.414 6.089 2.380 1.222 1.959 2.001
Totaal - Generaal 88.315 827 19.215 30.017 78.340 71.362 76.971 82.176

Toelichting op de reserves

De doelstellingen van de belangrijkste reserves zijn toegelicht met behulp van zogenaamde mouse-overs op de website. De mutaties van de verschillende reserves komen in hoofdstuk 3 en 6.4 aan de orde, bij de toelichting op het onderdeel "Wat mag het kosten?". 

Reserve wijkbudgetten
De reserve 'wijkbudgetten' heeft een administratief negatief saldo omdat naast de reguliere onttrekking van de beschikte wijkbudgetten uit 2014, er tevens een onttrekking is van 228.000 euro als gevolg van een amendement op de Programmabegroting 2015-2018. Bij de jaarrekening 2015 worden de in het lopende jaar niet uitgegeven middelen weer toegevoegd aan de reserve waardoor de deze in 2016 niet meer negatief staat.

Reserve maatschappelijke functie sport
Deze in 2015 ingestelde reserve wordt ingezet ter dekking van lasten die samenhangen met de pilot arbeidsreïntegratie via sport en het actieplan voor de vitale sportverenigingen. Deze reserve is gedeeltelijk gevoed door de voorzieningen 'BOS-Gezond bewegen door jeugd' en 'BOS-Kom in beweging voor jezelf' die zijn komen te vervallen. 

Reserve transformatieagenda MO
Deze in 2015 ingestelde reserve wordt ingezet ter dekking van de lasten van het investeringsprogramma 2015-2017 voor de transformatieagenda maatschappelijke ondersteuning.

 

 

6.3. Staat van voorzieningen

Bedragen * 1000 Euro Stand 31-12-2015 Bestedingen 2016 Stortingen 2016 Eindstand 2016 Eindstand 2017 Eindstand 2018 Eindstand 2019
Dienstverlening en financieel beleid
Voorziening ADT 9.641 0 226 9.866 10.157 10.543 10.944
Voorziening RBT 4.780 0 209 4.989 5.207 5.450 5.703
Voorziening GEM Zuiderval 12.667 50 596 13.213 13.785 14.386 15.016
Voorziening oud wethouders (pensioen) 3.603 0 520 4.123 4.643 5.163 5.683
Voorziening personeel 461 269 0 192 91 0 0
H&S voorziening onderhoud 450 371 290 368 353 35 10
Voorziening onderhoud VBE 679 3.491 3.550 737 1.968 2.061 5.591
Voorz. groot onderhoud atletiekbaan Wesselerbink 48 48 5 5 9 14 18
Totaal  Dienstverlening en financieel beleid 32.328 4.230 5.394 33.493 36.213 37.650 42.964
Duurzame leefomgeving
Onderhoud parkeergarages 738 1.479 879 137 430 -473 97
Voorziening Grondwatermonitoring 244 0 0 244 244 244 244
Voorziening Afdek WW-Risico tijd. amb. OE 111 0 0 111 111 111 111
Voorziening Afvalstoffen 1.975 653 0 1.321 2.264 1.039 -14
Voorziening Riolering 8.125 181 0 7.944 7.971 8.228 8.485
Totaal  Duurzame leefomgeving 11.192 2.313 879 9.758 11.021 9.149 8.923
Versterken economie
Voorziening WWB-Werkdeel 232 60 0 172 112 52 52
Voorziening BF Economie &Werk 230 0 0 230 230 230 230
Voorziening DCW 449 75 0 374 274 137 137
Totaal  Versterken economie 911 135 0 776 616 419 419
Totaal 44.431 6.678 6.273 44.026 47.850 47.218 52.306

Toelichting voorzieningen

De doelstellingen van de belangrijkste voorzieningen zijn toegelicht met behulp van zogenaamde mouse-overs op de website. 

 

6.4. Wat mag het kosten?

Onderstaande tabellen geven per programma inzicht in de verdeling van de baten en de lasten van de producten voor de jaren 2016 t/m 2019. De toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves spelen hierbij een belangrijke rol en zijn daarom ook opgenomen. Waar de baten en de lasten binnen één product niet aan elkaar gelijk zijn, ontstaat een resultaat. Dit resultaat kan positief of negatief zijn en komt, rekening houdend met reservemutaties op dit product, uiteindelijk ten gunste of ten laste van de algemene middelen van de gemeente Enschede.

Maatschappelijke ondersteuning

Bedragen x 1.000 euro Begroting 2015 Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019
Versterken burgerkracht 16.693 17.934 18.468 15.572 15.181
Jeugdhulp vrijwillig kader 34.303 28.377 27.182 27.315 27.371
Jeugdhulp gedwongen kader 7.754 9.844 9.844 9.844 9.844
Lichte ondersteuning en regie 18.017 16.445 16.348 16.334 16.334
WMO begeleiding 20.555 21.317 21.163 20.194 19.907
WMO individuele voorzieningen 23.254 21.854 20.259 20.259 20.259
Beschermd wonen 37.929 39.083 40.669 41.830 42.712
Opvangvoorzieningen 15.903 15.021 14.730 14.932 14.932
Inkomensondersteuning 12.158 12.423 11.785 11.585 11.585
Totaal Lasten 186.567 182.298 180.449 177.866 178.125
Versterken burgerkracht 829 206 206 206 206
Lichte ondersteuning en regie 714 45 45 45 45
WMO begeleiding 1.049 1.049 1.049 1.049 1.049
WMO individuele voorzieningen 3.504 3.034 3.034 3.034 3.034
Beschermd wonen 1.296 1.696 1.696 1.696 1.696
Opvangvoorzieningen 757 657 657 657 657
Inkomensondersteuning 884 884 884 884 884
Totaal Baten 9.032 7.572 7.572 7.572 7.572
Saldo van baten en lasten 177.535 174.726 172.877 170.294 170.553
Storting reserves 4.855 703 748 268 268
Onttrekking reserves 3.206 2.642 3.017 111 111
Resultaat 179.184 172.787 170.607 170.451 170.710

 

Toelichting

Versterken Burgerkracht
Bij het onderdeel versterken Burgerkracht nemen de lasten vanaf 2015 toe met ruim 1,7 miljoen euro in 2017 om vervolgens te dalen met 3,3 miljoen euro in 2019. Dit is een gevolg van enerzijds het uitvoeren van het investeringsprogramma transformatieagenda en anderszijds het doorvoeren van diverse bezuinigingen/taakstellingen en het einde van de periode voor tijdelijk toegekende middelen. Hieronder volgt een globale specificatie.

De stijging van de lasten in 2016 en 2017 is het gevolg van het toevoegen van middelen naar aanleiding van diverse besluiten. Het betreft hier het raadsbesluit d.d. 8 juni 2015 'Investeringen transformatieagenda MO' (2 miljoen euro in  2016 en 2,68 miljoen euro in 2017).

De daling van de lasten wordt veroorzaakt door de bezuiniging op het welzijnswerk die in de periode 2014-2018 op loopt tot 1,2 miljoen euro. Het effect op 2016 is 0,3 miljoen in 2016, 0,1 miljoen in 2017 en 0,1 miljoen in 2018. In 2016 vindt een verlaging plaats van 0,5 miljoen euro als gevolg van het eindigen van tijdelijke en incidenteel toegekende middelen zoals bijvoorbeeld de middelen voor het project "Lang zult u wonen".
In 2018 ontstaat een daling van 2,6 miljoen als gevolg van het aflopen van het investeringsprogramma. In 2019 vindt nog een daling plaats van 0,35 miljoen euro doordat de extra middelen coalitieakkoord dan eindigen.

Daarnaast is een bezuiniging op de subsidie van de Volksuniversiteit Enschede (VUE) opgenomen. Het te bezuinigen bedrag is vastgesteld op structureel 0,2 miljoen euro per jaar vanaf 2018. De raad heeft op 8 juni 2015 aanvullend besloten de bezuiniging de eerste 2 jaren gefaseerd in te vullen. Dat wil zeggen dat de subsidie in 2016 met 0,05 miljoen euro wordt teruggebracht, in 2017 met 0,125 miljoen euro. De fasering (van 0,15 miljoen euro in 2016 en 0,075 miljoen euro in 2017) wordt gedekt door het inzetten van remwegmiddelen vanuit het budget Flankerend Beleid.

Reserves en voorzieningen.
In 2015 wordt 4,6 miljoen euro gestort in de reserve transformatieagenda en ten behoeve van de uitvoering van het investeringsprogramma. In 2016 en 2017 worden deze middelen onttrokken aan de reserve omdat ze daadwerkelijk worden ingezet. De storting vindt plaats vanuit verschillende producten, die onder deze producten worden toegelicht.Voor Burgerkracht betreft het een bedrag van 0,9 miljoen in 2015, 0,5 miljoen in 2016 en 2017.
In 2015 is eenmalig 0,46 miljoen euro gestort ten behoeve van de reserve maatschappelijke functie sport conform het besluit bij de zomernota 2015. De resterende middelen bewegen onderwijs en sport (BOS) van 0,22 miljoen euro zijn in 2017 onttrokken aan de reserve en toegevoegd aan het financieel middelenkader.

Jeugdhulp vrijwillig kader
Op het onderdeel Jeugdhulp vrijwillig kader is tot en met 2019 sprake van een daling 6,9 miljoen euro. Dit wordt voor 4,4 miljoen euro veroorzaakt door mutaties in decentralisatie uitkering conform de meicirculaire 2015. Een andere belangrijke afwijking betreft een verschuiving van 2,1 miljoen euro ten behoeve van pleegzorg naar het product Jeugdhulp gedwongen kader. Het restant betreft overige kleinere mutaties en verschuivingen.
De mutaties in de jaarschijven als gevolg van de verlaging van de decentralisatieuitkering jeugdhulp betreffen:
aanvullende korting Jeugdhulp 2e/3e tranche van - 3,0 miljoen euro, herverdeling middelen (objectief verdeelmodel) van  -1,4 miljoen euro, uitname door lagere realisatie AWBZ 2014 van -1,0 miljoen euro vanaf 2016 en overige mutaties (onder andere bijdragen provincie en Rijk na 2015)  van + 1,0 miljoen euro vanaf 2016.

Reserves en voorzieningen.
De onttrekking in 2015 0,2 miljoen euro heeft betrekking op het raadsbesluit "Budget burgerkracht en bezuiniging welzijn" van  21 oktober 2014.

Jeugdhulp gedwongen kader
De afwijking betreft een verschuiving van 2,1 miljoen euro ten behoeve van pleegzorg vanuit het product Jeugdhulp vrijwillig kader.

Lichte ondersteuning en regie
De lasten dalen door een overheveling van het budget uitvoeringskosten tijdelijke personeel van 0,4 miljoen euro. Dit bedrag is in 2016 overgeheveld naar de Wmo-begeleiding. Daarnaast is een bedrag van 0,225 miljoen euro ten behoeve van de indicatiestelling ook overgeheveld naar de Wmo-begeleiding. Tevens is in 2015 een incidentele provinciale bijdrage ontvangen voor experimenten in transitie jeugdzorg van 0,7 miljoen euro. Hierdoor dalen in 2016 de lasten en baten met dit bedrag. In 2015 was nog sprake van een incidenteel budget bevordering vroegsignalering.

Reserves en voorzieningen.
In 2015 is een bedrag van 0,5 miljoen euro opgenomen als onderdeel van de storting in de reserve transformatieagenda.

Wmo-begeleiding
De rijksbijdrage Wmo 2016 bedraagt 24,9 miljoen euro. Dit bedrag is met ingang van 2015 overgeheveld van het Rijk naar de gemeente. Per saldo is ruim 18 miljoen euro bestemd voor Wmo-begeleiding. Het restantbudget (circa 6,6 miljoen euro) is toegedeeld aan de volgende producten:

  • Inkomensondersteuning:           2,3 miljoen euro (afschaf regeling wtcg/CER);
  • Versterken burgerkracht:           1,3 miljoen euro (inloop GGZ en ondersteuning Mantelzorg);
  • Lichte ondersteuning en regie:   3,0 miljoen euro (onder andere cliëntondersteuning/voormalige MEE-gelden en budget sociale wijkteams).

De stijging van de lasten met 1 miljoen euro in 2016 ten opzichte van 2015 is het gevolg een overheveling van personeelsbudget vanuit het product Wmo individuele voorzieningen van + 1,2 miljoen euro, extra + 0,4 miljoen euro decentralisatie uitkering Wmo 2015, + 0,8 miljoen euro verschuivingen budget met het product lichte ondersteuning en regio (indicatiestelling en uitvoeringskosten) en - 1,4 miljoen euro inzet tijdelijk personeel in 2015 (gedekt uit reserve Wmo).

De verdere daling van de lasten met - 1,7 miljoen euro naar 2019 is voornamelijk het gevolg van de mutaties in decentralisatieuitkering vanuit de mei- en septembercirculaire 2015. Deze betreffen:

  • uitname door lagere realisatie AWBZ 2014 (- 3,5 miljoen euro),
  • uitname in verband met WLZ-indiceerbaren (- 0,2 miljoen euro),
  • aanvullende bijdrage voor extramuraliseringseffect (+ 2,5 miljoen euro),
  • indexatie nominaal 2015 + volume-indexatie 2017 (+ 0,8 miljoen euro),
  • teruglopende verzachtende maatregel door het rijk (- 1,7 miljoen euro) en
  • overige mutaties (additionele toevoeging) (+ 0,4 miljoen euro).

Reserves en voorzieningen.
In 2015 wordt 0,6 miljoen gestort in de reserve transformatieagenda en 2 miljoen onttrokken aan de reserve WMO, waarvan 1,4 miljoen euro ten behoeve van de transitie sociaal domein 2016 en 0,6 miljoen ten behoeve van de storting in de reserve transformatieagenda. 

Wmo Individuele voorzieningen
De lasten van het product Wmo individuele voorzieningen dalen in 2016 met 1,3 miljoen euro. Dit is het gevolg van mutaties in de integratie uitkering Wmo + 0,5 miljoen euro, incidentele budgetten voor huishoudelijke hulptoelage in 2015 en 2016 + 0,2 miljoen euro, budgetverlaging door een daling van het aantal cliënten en de verstrekte individuele voorzieningen (Zomernota 2015) - 0,5 miljoen euro, invulling van incidentele taakstelling CVV (Collectieve Vervoers Voorziening) vanuit de Zomernota 2015 - 0,5 miljoen euro, invulling taakstelling personeel door overheveling van Wmo-begeleiding + 0,3 miljoen euro, een taakstelling en een overheveling van personeelsbudget naar het product Wmo-begeleiding van - 1,2 miljoen euro.

Voor 2017 is de verlaging van 1,8 miljoen euro het gevolg van het incidentele budget huishoudelijketoeslag - 2,2 miljoen euro dat alleen voor 2016 is verstrekt, een mutatie integratieuitkering Wmo + 0,4 miljoen euro (volume index en extramuralisaties) en een taakmutatie scootmobielen van + 0,25 miljoen euro. Voor het collectief vervoer is een structurele bezuiniging van 0,25 miljoen euro ingeboekt.

Het budget is in de meicirculaire verlaagd met de tweede tranche van de bezuiniging op de huishoudelijke hulp (1,7 miljoen euro). Dit is niet zichtbaar als een financiële mutatie in de begroting 2016, omdat in 2015 eenmalig het budget met 1,7 miljoen euro is verlaagd en toegevoegd aan de reserve transformatieagenda MO.

De baten zijn verlaagd met circa 0,5 miljoen euro. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de lagere eigen bijdragen. De lagere eigen bijdragen zijn het gevolg van het afnemend aantal cliënten en de verstrekkingen individuele voorzieningen.

Reserves en voorzieningen.
In 2015 is 1,7 miljoen euro gestort in de reserve transformatieagenda en 0,5 miljoen in de reserve WMO als gevolg van het besluit bij de zomernota eenmalig voordeel afrekening PGB 2014.

Beschermd Wonen
Het verschil in de jaarschijven wordt veroorzaakt door de uitkomst van de mei- en septembercirculaire 2015 van het gemeentefonds. In deze mutaties zijn de financiële gevolgen opgenomen van de invoering van de normatieve huisvestingscomponent (NHC). Ook is er rekening gehouden met een verdeling op basis van een nieuw model dat meer rekening houdt met de bestanden van de gegevensoverdracht en de werkelijke aangeleverde gegevens door de centrumgemeenten.

Bij eventuele tekorten kan een beroep worden gedaan op extra middelen van het Rijk.

Opvangvoorzieningen
De toevoeging in 2015 van de middelen Awbz aan de decentralisatie-uitkering maatschappelijke opvang, worden met ingang van 2016 voor 50% en met ingang van 2017 voor 100% objectief verdeeld. Hierdoor ontvangt de gemeente Enschede als centrumgemeente met ingang van 2017, ruim 1 miljoen euro structureel minder.

De decentralisatie-uitkering vrouwenopvang wordt met ingang van 2015 verhoogd met een kwaliteitsimpuls. Daarnaast vindt er een wijziging plaats naar een objectieve verdeling die in 2018 is voltooid. Totaal ontvangt de gemeente Enschede als centrumgemeente in 2017 een bedrag van 0,06 miljoen euro en in 2018 een bedrag 0,3 miljoen euro.

Reserves en voorzieningen
In 2015 is geraamd 0,075 miljoen euro te onttrekken aan de reserve vrouwenopvang. In 2016 is niets meer geraamd omdat het lastig te voorspellen is of een beroep op de reserve gedaan gaat worden. De ontrekkingen worden gedaan als zich tegenvallers voordoen.

Inkomensondersteuning
De lasten bijzondere bijstand zijn in 2016 incidenteel 0,5 miljoen euro hoger. Hiervoor is in de Zomernota 2015 een bedrag toegevoegd uit de reserve Wmo, dat voortkomt uit een voordelige afrekening van PGB-voorzieningen 2014 door Menzis.

Versterken economie

Bedragen x 1.000 euro Begroting 2015 Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019
Versterken economische structuur 1.434 1.419 1.367 1.367 1.367
Innovatie en ondernemerschap 335 380 380 247 247
Dienstverlening aan ondernemers 1.497 1.423 1.377 1.377 1.377
Projecten economische ontwikkelingen 372 373 373 373 373
Verkeersinfrastructuur en beleid 15.424 6.768 6.216 5.321 4.416
Algemene bijstand levensonderhoud 103.467 101.234 99.922 96.801 96.029
Arbeidsmarktparticipatie 16.427 19.665 17.031 17.862 18.244
Uitvoering WSW 49.858 46.574 42.850 39.457 36.845
Brede talentontwikkeling 1.299 1.280 1.280 1.280 880
Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt 248 249 249 249 241
Kinderopvang 2.217 2.613 2.612 2.612 2.362
Leerlingenvervoer 2.109 1.899 1.899 1.899 1.899
Leerplicht / RMC 11.114 7.918 1.844 1.844 1.824
Totaal Lasten 205.803 191.795 177.398 170.687 166.103
Versterken economische structuur 35 12 0 0 0
Verkeersinfrastructuur en beleid 3.535 40 40 40 40
Algemene bijstand levensonderhoud 92.726 92.726 91.376 90.026 90.026
Arbeidsmarktparticipatie 2.071 2.073 2.073 2.073 2.073
Uitvoering WSW 10.720 10.370 10.673 9.666 8.081
Kinderopvang 0 0 0 0 0
Leerlingenvervoer 42 43 43 43 43
Leerplicht / RMC 10.343 7.136 1.057 1.057 1.057
Totaal Baten 119.473 112.400 105.262 102.905 101.320
Saldo van baten en lasten 86.329 79.395 72.136 67.782 64.783
Storting reserves 2.135 2.106 2.023 1.961 1.620
Onttrekking reserves 8.753 6.089 2.989 2.032 1.386
Resultaat 79.712 75.412 71.170 67.711 65.017

 

Toelichting

Innovatie en ondernemerschap
De lasten zijn 45.000 euro hoger dan in 2015. In de eerste plaats door een bijdrage van 133.000 euro aan het Kennispark-Innovatieloket voor de jaren 2016 en 2017, zoals opgenomen in de Zomernota 2015. Daarnaast wordt er, vanwege beëindiging, vanaf 2016 geen 50.000 euro meer onttrokken uit de reserve voor de development activiteiten van Kennispark voor Business. Tot slot is er een bezuiniging verwerkt van 40.000 euro vanuit het Coalitieakkoord.

Dienstverlening aan ondernemers
De lagere lasten in 2016 worden verklaard door een taakstelling in het kader van de regionale samenwerking economie en beleid. Deze komt voort uit de Keuzenota 2015.

Projecten Economische ontwikkelingen
Het verschil in de lasten wordt veroorzaakt door incidentele bijdragen voor 2016 en 2017 voor de doorontwikkeling van Technology Base Twente, zoals opgenomen in de Zomernota 2015.

Verkeersinfrastructuur en beleid
De cijfers zijn gebaseerd op de lopende projecten waarvoor de raad eerder budget beschikbaar heeft gesteld. De toekenning van budget voor nieuwe projecten in 2016 vindt plaats via separate raadsvoorstellen in de loop van het jaar, niet bij de programmabegroting.

Algemene bijstand levensonderhoud
Onder dit product vallen de verstrekking van bijstandsuitkeringen en de fraudebestrijding.

Zoals in paragraaf 2.5 aangegeven, heeft de gemeente Enschede de ambitie om met ingang van 2018 geen gemeentelijke middelen meer in te zetten voor uitgaven van uitkeringen in het kader van Algemene Bijstand Levensonderhoud. Deze ambitie is verwoord in het plan ‘Bijstandsuitgaven binnen rijksbudget’ en betekent een stapsgewijze verlaging van de uitgaven, waardoor het tekort op het budget van de BUIG-wordt teruggebracht.

Bij de ramingen van de baten voor 2016 en verder is uitgegaan van het voorlopige BUIG-budget 2015 van eind april  2015.

Op basis van de huidige inzichten halveert vanaf 2017 de zogenaamde historische component van het verdeelmodel. Dat verlaagt het BUIG-budget met ingang van 2017 met ruim 1,35 miljoen euro. Met ingang van 2018 is het aandeel van de historische component in het verdeelmodel volledig verdwenen. Dat betekent dat het BUIG-budget met ingang van 2018 verder structureel afneemt met nog eens ruim 1,35 miljoen euro (structureel 2,7 miljoen euro).

Vanaf 2015 is een nieuw verdeelmodel voor de middelen van het budget BUIG in werking getreden. Dit model is ontwikkeld door het Sociaal Cultureel Planbureau. Mede op basis van signalen vanuit verschillende gemeenten, waaronder ook Enschede, zijn er diverse verbeterpunten aangedragen. Een aantal van deze verbeterpunten wordt in het voorlopig budget voor 2016 meegenomen. 

Een deel van de verbeteringen van het model, mede op aangeven van het advies van de Raad voor de Financiële Verhoudingen, worden pas vanaf 2017 ingevoerd.

Daarmee blijven er de komende jaren onzekerheden bestaan over de hoogte van het budget voor de BUIG.

Arbeidsmarktparticipatie
Met ingang van 2015 is de nieuwe Participatiewet ingevoerd. De Rijksbijdrage neemt jaarlijks toe door de groei van de nieuwe doelgroep jong-gehandicapten en nieuw beschut.

De hogere lasten in 2016 bestaan in de eerste plaats uit een bijdrage van 2,5 miljoen euro voor de uitvoering van het Deltaplan (Zomernota 2015). Deze middelen zijn afkomstig uit de bestemmingsreserve die is gevormd bij de jaarrekening 2014. In de tweede plaats neemt de Rijksbijdrage toe met 700.000 euro.

Deze middelen komen ten goede aan het uitvoeringsplan Enschedese Arbeidsmarkt aanpak (EAA).

Uitvoering WSW
Met de invoering van de nieuwe Participatiewet vindt er vanaf 2015 geen nieuwe instroom meer plaats via de WSW. Dit leidt tot een afbouw van de WSW. Deze gaat daarnaast gepaard met een efficiencykorting door het Rijk.

Het college heeft de "Kadernota: Werken naar vermogen en de ontwikkeling van de Sociale Werkvoorziening Enschede 2016-2020" vastgesteld en aangeboden aan de raad. De begroting van het product Uitvoering WSW is conform deze kadernota.

De lagere lasten worden voornamelijk verklaard door de afname van het aantal SW-medewerkers (o.a. als gevolg van pensionering en overig verloop) en door kostenbesparende maatregelen.

Het verloop van SW-medewerkers leidt aan de andere kant tot een lagere omzet uit detacheringen en het beschut bedrijf. Naast het genereren van omzet vindt er een bijdrage plaats vanuit het product Arbeidsmarktparticipatie van 2,2 miljoen euro.

Kinderopvang
In 2015 heeft er op peuterspeelzaalwerk een incidentele bezuiniging plaatsgevonden van 480.000 euro. Deze middelen, die onderdeel uitmaken van de Lokaal Educatieve Agenda (LEA), zijn in 2016 weer opgenomen in de begroting.

Leerlingenvervoer
De lagere lasten in 2016 worden verklaard door een aanbestedingsvoordeel van 250.000 euro op leerlingenvervoer en door een budgetoverheveling van 30.000 euro van gymvervoer naar leerlingenvervoer.

Leerplicht/RMC
De baten en lasten zijn in 2015 incidenteel 3,2 miljoen euro hoger door het doorschuiven van niet bestede Rijksmiddelen vanuit 2014.

Het Rijk heeft de budgetten Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) en Onderwijs Achterstanden Beleid (OAB) van 6,1 miljoen euro met een jaar verlengd tot en met 2016.

 

Duurzame leefomgeving

Bedragen x 1.000 euro Begroting 2015 Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019
Ruimtelijke ontwikkeling 4.734 4.232 4.026 6.026 6.026
Bestemmingsplannen 1.258 1.100 1.090 1.090 1.090
Grondbedrijf 25.832 14.615 18.199 12.573 13.963
Locatieontwikkeling 3.488 1.665 1.620 2.992 739
Cultuur 18.492 18.036 16.399 16.384 16.384
Evenementen en citymarketing 2.823 2.568 2.468 2.468 2.468
Stadsdeelsgewijs werken 6.905 5.022 5.157 5.157 4.653
Openbare orde en veiligheid 15.346 14.885 14.885 14.885 14.885
Vergunningen leefomgeving 3.669 3.633 3.632 3.632 3.632
Handhaving bouwwerken en bedrijven 1.643 1.647 1.647 1.648 1.648
Handhaving openbare ruimte 1.396 1.407 1.404 1.409 1.408
Parkeerbeheer 8.863 11.019 11.086 11.117 11.153
Begraafplaatsen 1.151 1.169 1.169 1.169 1.169
Beheer wegen 8.732 8.574 8.547 8.534 8.530
Gladheidsbestrijding 734 741 741 741 741
Havens en markten 776 769 769 965 965
Openbare verlichting 1.679 1.555 1.535 1.523 1.520
Stadsdeelbeheer 14.486 13.734 13.209 13.138 13.137
Beleid leefomgeving 1.238 2.456 2.306 1.947 1.597
Riolering 12.433 12.486 13.094 14.004 14.991
Duurzaamheid 80 232 232 232 2
Afvalstoffen 19.334 18.690 18.442 18.602 18.762
Totaal Lasten 155.093 140.235 141.658 140.235 139.463
Ruimtelijke ontwikkeling 1.769 1.751 1.751 1.751 1.751
Bestemmingsplannen 150 0 0 0 0
Grondbedrijf 25.631 13.044 16.636 13.561 12.737
Locatieontwikkeling 847 0 0 0 0
Cultuur 17 17 17 17 17
Stadsdeelsgewijs werken 1.956 312 312 312 312
Openbare orde en veiligheid 2.270 1.852 1.852 1.852 1.852
Vergunningen leefomgeving 2.872 2.725 2.725 2.725 2.725
Handhaving bouwwerken en bedrijven 151 151 151 151 151
Handhaving openbare ruimte 823 823 820 820 820
Parkeerbeheer 9.215 11.439 11.816 12.228 12.640
Begraafplaatsen 459 468 468 468 468
Beheer wegen 494 498 498 498 498
Havens en markten 667 673 673 672 672
Stadsdeelbeheer 2.163 2.165 2.165 2.165 2.165
Beleid leefomgeving 813 878 878 878 878
Riolering 12.433 12.486 13.094 14.004 14.991
Afvalstoffen 19.119 18.473 18.225 18.385 18.545
Totaal Baten 81.847 67.754 72.081 70.486 71.221
Saldo van baten en lasten 73.246 72.481 69.577 69.749 68.242
Storting reserves 2.613 953 1.087 3.984 2.061
Onttrekking reserves 4.662 931 942 1.080 1.000
Resultaat 71.196 72.503 69.722 72.653 69.303

 

Toelichting 

Ruimtelijke Ontwikkeling
In 2015 zijn voor het laatst uitgaven in het kader van de regeling BWS gedaan. Daarnaast is het budget van Monumenten (100.000 euro) overgeheveld naar Vergunningen leefomgeving.

Ontwikkelingen meerjarig:
Binnen het fysieke domein besparen we vanaf 2018 twee miljoen euro vanuit de bestuurlijke keuze om de fysieke projecten in de stad te gaan herijken en toekomstbestendig te maken. In 2017 zal er eenmalig 100.000 euro uit de reserve Landinrichting onttrokken worden voor het middelenkader. Vanaf 2017 dalen  de lasten nog verder door de verlaging van de omslagrente (34.000 euro).

Bestemmingsplannen
De begroting bevat structureel circa 1,1 miljoen euro aan lasten. Het grootste deel is bedoeld voor personele kosten. Van de materiële lasten is het grootste deel (125.000 euro) bedoeld voor planschades. De verlaging vanaf 2016 van het lastenbudget wordt vooral veroorzaakt door krimp.

Grondbedrijf
Onder het eindproduct Grondbedrijf zijn de begrotingscijfers uit het Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG) 2015 (raadsbesluit van 20 april 2015) gepresenteerd. De lasten en baten voor het eindproduct grond worden op basis van het MPG 2015 voor de jaren 2016 en verder lager ingeschat dan het begrotingsjaar 2015. Dit heeft onder andere te maken met faseringen in een project, zoals het verwachte moment van bouw- en woonrijp maken (Velve Lindenhof, Business en Sciencepark), het verwerven en overboeken van gronden naar de grondexploitatie (spoorzone), het uitbetalen van subsidies (GEM) of juist het ontvangen van subsidies (B&S en Velve Lindehof). Daarnaast zijn er kosten die in het 1e jaar worden geraamd (voorzichtigheidsprincipe) voor het project, maar waarvoor nog niet duidelijk is op welk moment de werkelijke uitgaven worden gedaan. 

Locatieontwikkeling
Het verschil tussen de begrotingsjaren 2015 en 2016 wordt veroorzaakt doordat in 2015 incidentele lasten waren opgenomen zoals plankosten herstructurering, een EFRO bijdrage voor het project Stadsweide, Birk-gelden en infrastructuur luchthaven. In 2016 en 2017 is er incidenteel geld (2 x 250.000 euro) beschikbaar gesteld i.v.m kosten voor het project Actieprogramma binnenstad.

Cultuur
De cultuurbegroting bedraagt in 2016 18 miljoen euro, dalend naar 16,3 miljoen euro in 2017.

De daling van de begroting van 2016 en verder wordt o.a. veroorzaakt door:

  • Een bezuiniging op de Openbare Bibliotheek van 100.000 euro in 2016 (resterend deel van een bezuiniging van 300.000 euro in de PB 2015-2018) oplopend naar 700.000 in 2017 (conform raadsbesluit Actualisatie Cultuurplan).
  • Een bezuiniging op Concordia van 200.000 euro in 2016 oplopend naar 400.000 euro in 2017 (ook deze bezuiniging is in de PB 2015-2018 opgelegd).
  • Een bezuiniging op Kaliber van 500.000 euro in 2017 (PB 2015-2018).
  • Een bezuiniging op de Twentse Welle van 600.000 in 2017 (conform raadsbesluit Actualisatie Cultuurplan).
  • Een eenmalige verlichting van de bezuinigingslast in 2016 met 600.000 euro te dekken uit het budget Flankerend beleid (conform raadsbesluit Actualisatie Cultuurplan).

Evenementen en Citymarketing
De begroting bedraagt in 2016 2,6 miljoen euro, dalend naar 2,5 miljoen euro in 2017.

De daling in de begroting van 2016 wordt veroorzaakt door bezuinigingen op evenementen en citymarketing uit de Programmabegroting 2015-2018 en het coalitieakkoord:

  • De bezuiniging uit de Programmabegroting 2015-2018 bedraagt 150.000 euro, waarmee de totaal opgelegde bezuiniging van 300.000 over de jaren 2015 en 2016 is ingevuld.
  • De bezuiniging uit het coalitieakkoord bedraagt 100.000 euro en loopt in 2017 op naar 200.000 euro, waarmee over de jaren 2015-2017 invulling wordt gegeven aan de totaal opgelegde bezuiniging van 300.000 euro.

Stadsdeelsgewijs werken
De verschillen tussen 2015 en 2016 worden voornamelijk veroorzaakt door de incidentele projecten en de wijkbudgetten uit eerdere jaren (zie Zomernota). Daarnaast is vanaf 2016 het budget impuls burgerkracht toegevoegd aan het budget. Dit budget loopt op van 350.00 euro in 2016 naar 500.000 in 2017.

Openbare Orde en Veiligheid
De verschillen tussen 2015 en 2016 worden voornamelijk veroorzaakt door de incidentele projectsubsidies voor de safetycampus en preventie woninginbraken. Daarnaast dalen de lasten door de bezuiniging op de VRT.

Vergunningen Leefomgeving
Het verschil in lasten en baten wordt vooral veroorzaakt door deregulering en door toevoeging van loon- en prijscompensatie. Daarnaast wordt het budget van Monumenten (100.000 euro) overgeheveld vanuit Ruimtelijke Ontwikkeling naar Vergunningen.

Parkeerbeheer
De lasten en baten komen voort uit de meerjaren prognose parkeerbedrijf (MPP) 2016 –2025. Het verschil tussen de begrotingsjaren 2015 en 2016 wordt veroorzaakt door toevoeging vanaf 2016 van de exploitatie parkeren MST met een budget van 2.151.000 euro. Over de lasten wordt 2% inflatie toegerekend. De baten laten een groei zien van eenmalig 5%. Naast een hogere opbrengst voor kort parkeren wordt rekening gehouden met lagere opbrengsten vanuit abonnementen/vergunningen en opbrengsten vanuit samenwerking met partners.

Beheer Wegen
Incidenteel viel in 2015 80.000 euro vrij uit de reserve ‘herstel opgebroken bestrating’. In geval van schade zijn de kosten door het verlagen van deze reserve op het budget van wegen gekomen. Overige lastenmutaties zijn onder andere prijscompensatie (35.000 euro), verlaging van de renteomslag (-23.000 euro) en areaalinbreiding (-151.000 euro).

Door de bezuiniging openbare ruimte zijn er vanuit wegen middelen vrijgemaakt om de inventarisatie uit te voeren van de klinkerwegen (-18.000 euro).

Havens en Markten
Vanaf 2018 is structureel het lastenbudget van het product Havens met 200.000 opgehoogd voor kosten van groot onderhoud. Daarnaast is de dinsdagmarkt vanaf 2015 verzelfstandigd. In de komende jaren wordt verder bepaald of andere onderdelen van de begroting ook in aanmerking komen voor verzelfstandiging.

Openbare verlichting
Vanaf 2016 is het lastenbudget verlaagd mede door de verlaging van de omslagrente(-10.000 euro), inleveren van areaalinbreiding ( -68.000 euro) en de invulling van de bezuiniging openbare ruimte(- 25.000 euro). Hiernaast is er een mutatie vanwege prijscompensatie (9.000 euro).

Stadsdeelbeheer
De lasten in 2016 zijn lager dan in 2015 door onder andere bezuinigingen in de openbare ruimte.

Vanaf 2016:

  • Wordt voor het vereenvoudigen van de openbare ruimte invulling gegeven aan een taakstelling van 500.000 euro structureel per 2016;
  • Wordt Onderhoud Enschede een werkmaatschappij (gemeente BV), waardoor invulling wordt gegeven aan een structurele taakstelling à 100.000 euro;
  • In 2015 was 400.000 euro beschikbaar gesteld om de motie uit te voeren van het per direct stoppen met het gebruik van Roundup (glyfosaat) en andere chemische bestrijdingsmiddelen bij het onderhouden van de openbare ruimte. In 2016 is dit verlaagd naar 300.000 euro;
  • Voor het begrotingsjaar 2015 was er incidenteel 78.000 euro vrij gemaakt uit de taakstelling openbare ruimte met als doel waterelementen zoals fonteinen in werking te houden. Dit was gedekt uit de vrije keuzeruimte in de Programmabegroting 2015-2018. Aaangezien de bruisende binnenstad een prioriteit voor het College is, wordt ook in 2016 een bedrag van 78.000 euro hiervoor beschikbaar gesteld. Voor 2017 en verder verkent het College de mogelijkheden voor sponsoring.

Verder zijn er in 2016 nog lastenverhogingen. Dit betreffen onder andere prijscompensatie (76.000 euro) en areaaluitbreiding (334.000 euro).

Daarnaast was er in 2015 incidenteel geld beschikbaar vanuit het jaarrekening resultaat 2014 voor kosten van de bomen op de Museumlaan, bomen Van Heekplein, waterproblematiek Lonnekererf en de marktkasten op het Van Heekplein (560.000 euro).


Ontwikkeling meerjarenbegroting
Vanaf 2017 wordt verder bezuinigd op de openbare ruimte, hiermee besparen we nog eens structureel 500.000 euro. Uiteindelijk wordt vanaf 2017 2 miljoen euro structureel bezuinigd in de openbare ruimte.

Er is in 2017 200.000 euro en in 2018 100.000 euro beschikbaar voor het bestrijden van onkruid op verharding op een niet chemische wijze.

Tenslotte loopt de bezuiniging bij Onderhoud Enschede, als gevolg van de verzelfstandiging, op tot 550.000 euro structureel in 2017.

Beleid Leefomgeving
De gemeente Enschede heeft vanuit het Rijk een budget toegekend gekregen om bodemsaneringsprogramma’s uit te voeren voor de jaren 2016 - 2020. Van dit budget mogen ook binnen de gemeente gemaakte apparaatskosten voor bodemsaneringen (en het monitoren van bodemkwaliteit) worden betaald. Kosten die normaliter uit de Algemene Dekkingsmiddelen worden gefinancierd, worden met ingang van 2016 uit het bodembudget gefinancierd. Daarnaast genereren de afgesloten reclamecontracten vanaf 2016 een 60.000 euro hogere opbrengst. Tot slot zijn wegens doorgevoerde efficiency maatregelen de lasten verlaagd met 125.000 euro in 2016, 275.000 euro in 2017, 625.000 euro in 2018 en 975.000 in 2019.

Riolering
De budgetten zijn gebaseerd op de herziening GRP 2016-2020 van het Gemeentelijk Rioleringsplan dat in oktober 2015 door de raad is vastgesteld.

Duurzaamheid
In het coalitieakkoord Duurzaam, samen, sterker! zijn voor de intensivering van het duurzaamheidsbeleid vanaf 2015 extra middelen geraamd van 100.000 euro in 2015 en jaarlijks 250.000 euro vanaf 2016. Conform het door de raad aangenomen amendement A wordt 20.000 euro hiervan besteed aan natuur- en milieueducatie.

Afvalstoffen
De reserve egalisatie afvalstoffenheffing is conform BBV omgezet in een voorziening. Diverse lasten worden daarmee rechtstreeks ten laste van de voorziening, waardoor het budget is gedaald. De baten dalen in 2016 door een vermindering van de tarieven met 5 euro per aansluiting ( 339.00 euro ), door meer kwijtschelding en oninbaarheid (475.000 euro) en stijgen door een lichte toename van het aantal huishoudens (161.000 euro).

Dienstverlening en financieel beleid

Bedragen x 1.000 euro Begroting 2015 Begroting 2016 Raming 2017 Raming 2018 Raming 2019
Publieksdienstverlening 5.265 5.806 5.324 5.324 5.324
Gemeentearchief 355 360 355 355 355
Verkiezingen 248 51 268 268 270
Basisregistratie 1.160 1.174 1.189 1.189 1.189
Bezwaar en beroep 1.196 1.196 1.196 1.196 1.196
Algemene inkomsten 2.705 2.954 6.317 2.931 9.472
Algemene belastingen 2.322 1.958 1.938 1.938 1.938
Rente & treasury 20.768 20.186 20.044 19.860 21.036
College van B&W 2.104 2.105 2.105 2.105 2.105
Regionale samenwerking 574 880 780 780 780
Ondersteuning College van B&W en directie 3.426 3.386 3.354 3.354 3.204
Raad en commissies 2.133 2.173 2.173 2.173 2.173
Klachtencommissariaat 321 269 269 269 169
Onderwijsvoorzieningen: onderwijshuisvesting 17.434 18.849 18.180 17.809 17.354
Sport- en wijkaccommodaties 7.260 7.054 6.860 6.718 6.718
Vastgoedbedrijf 13.403 13.184 12.592 12.249 11.777
Stelposten bedrijfsvoering 16 0 0 0 0
Resultaat bedrijfsvoering 260 242 256 256 256
Interne dienstverlening 47.468 44.305 44.272 42.053 41.591
Regionale dienstverlening 8.420 7.229 6.913 6.829 5.541
Totaal Lasten 136.838 133.362 134.386 127.657 132.448
Publieksdienstverlening 2.977 3.598 3.598 3.598 3.598
Gemeentearchief 10 10 10 10 10
Algemene inkomsten 5.654 4.854 4.854 4.854 4.854
Algemene uitkering 342.004 337.778 332.317 332.291 333.400
Algemene belastingen 40.466 40.981 40.981 40.981 40.981
Rente & treasury 31.585 29.776 27.596 26.793 27.109
Onderwijsvoorzieningen: onderwijshuisvesting 772 1.187 1.187 1.187 1.187
Sport- en wijkaccommodaties 3.144 3.158 3.158 3.158 3.158
Vastgoedbedrijf 7.716 7.955 7.956 7.957 7.958
Interne dienstverlening 13.535 12.569 12.533 12.540 12.543
Regionale dienstverlening 9.339 8.123 7.807 7.723 6.434
Totaal Baten 457.202 449.989 441.997 441.091 441.232
Saldo van baten en lasten -320.364 -316.627 -307.612 -313.434 -308.783
Storting reserves 28.621 16.281 19.037 18.802 20.162
Onttrekking reserves 38.350 20.355 22.925 16.183 16.409
Resultaat -330.093 -320.702 -311.499 -310.815 -305.030

 

Toelichting

Publieksdienstverlening
De hogere lasten hangen samen met de hogere baten voor publieksdienstverlening. Voor 2016 is een nieuwe inschatting gemaakt van te verwachten omzet en de daarmee gemoeide kosten.

Verkiezingen
Bij het volbrengen van alle normale zittingstermijnen wordt er in 2016 geen verkiezing georganiseerd.

Algemene inkomsten
Via dit (administratieve) product worden de mutaties in het middelenkader verwerkt, zoals toekomstige loon- en prijsstijgingen en spaarprogramma’s ten behoeve van het weerstandsvermogen.

Algemene uitkering
De baten bij de Algemene uitkering dalen door een lagere uitkering uit het gemeentefonds als gevolg van de oplopende korting op de middelen van het sociale domein.

In deze begroting zijn de resultaten uit de septembercirculaire 2015 verwerkt. Zie verder de toelichting in hoofdstuk financieel middelenkader

Algemene belastingen
De lasten dalen als gevolg van dalende kosten bij het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente. Zie toelichting in de paragraaf lokale heffingen.

Rente & Treasury
Zie toelichting in de financieringsparagraaf. Het saldo op het product daalt als gevolg van enerzijds lagere rentelasten maar ook lagere renteopbrengsten. Deze laatste dalen door de verlaging van de omslagrente naar 4,25% in 2016 en 4% vanaf 2017.

Regionale samenwerking
De mutatie in 2016 betreft de gemeentebrede verwerking van de begroting van de Regio en de Euregio in de verschillende producten en programma's van de gemeente Enschede. 

Klachtencommissariaat
Dit betreft de begrote kosten in lijn met het raadsbesluit om een deskundige en onafhankelijke klachtencommissaris in Enschede te benoemen.

Sportaccommodaties
Het budget voor sportaccommodaties daalt in de komende jaren door een ingeboekte taakstelling.

Door de concentratie van Vastgoed zijn alle budgettaire middelen voor de exploitatie van wijkcentra overgeheveld vanuit dit product naar het product Vastgoed. Dat zorgt voor een aanvullende verlaging van de middelen op dit product.

Onderwijshuisvesting
De kosten voor onderwijshuisvesting bestaan voor het grootste gedeelte uit kapitaallasten. Ieder jaar worden de feitelijke kapitaallasten begroot en gedekt uit de exploitatie en uit een onttrekking aan de egalisatiereserve (egaliseren van wisselend investeringsniveau per jaar). Met het doorvoeren van de motie van Haersma-Buma (overheveling van gemeentelijke middelen aan het onderwijsveld) en de overheveling van gemeentelijke middelen voor buitenonderhoud aan de scholen (primair onderwijs) is het budget voor onderwijshuisvesting gedaald met ruim 4 miljoen euro.

Vastgoed
Het product Vastgoedbedrijf is een zogenoemd "gesloten systeem", dat betekent dat het saldo van de baten en de lasten wordt verrekend met de vastgoedreserve. In 2016 komt daarmee 4,8 miljoen euro ten laste van de vastgoedreserve.
De belangrijkste mutaties tussen 2015 en 2016 zijn de effecten van de concentratie van het vastgoed bij VBE en een verlaging van de rentelasten door aanpassing van de omslagrente van 4,5% naar 4,25% en minder nieuwe investeringen.

Interne dienstverlening
Interne dienstverlening omvat alle gemeentelijke geconcentreerde taken voor bedrijfsvoering (onder meer IT, P&O, financiën etc.). De belangrijkste mutaties op dit product in de komende jaren zijn:

  • Taakstelling gekoppeld aan de vorming van IBO in 2017 (0,5 miljoen euro), alternatieve planvorming wordt uitgewerkt in relatie tot de actuele status van IBO.
  • Een mutatie als gevolg van gewijzigde middelen voor flankerend beleid in 2016 2,0 miljoen euro, in 2017 3,0 miljoen euro, vanaf 2018 0 euro.
  • De intensiveringsmiddelen voor communicatie welke in 2018 vervallen (0,5 miljoen euro).

In de begroting is op dit product rekening gehouden met een onttrekking aan reserves van 7,7 miljoen euro en een dotatie aan reserves van 4,8 miljoen.

De dotatie betreft voornamelijk:

  • 0,3 miljoen euro dotatie aan de reserve leegstand om de gevolgen van leegstand in de gemeentelijke panden binnen Huisvesting en Services op te vangen.
  • 0,6 miljoen euro dotatie aan de reserve werkplekinrichting die is bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen en dient ter dekking van kapitaallasten.
  • 3,9 miljoen euro dotatie aan de ICT-reserves die zijn bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen en dient ter dekking van kapitaallasten.

De onttrekking aan de reserves betreft voornamelijk:

  • 2 miljoen uit reserves weerstandsvermogen/flankerend beleid voor budget flankerend beleid personeel en ICT, beide 1 miljoen euro.
  • 4,3 miljoen uit ICT-reserves ter dekking van kapitaallasten.
  • 0,8 miljoen euro uit de reserve leegstand om de gevolgen van leegstand op te vangen.
  • 0,6 miljoen euro uit de reserve werkplekinrichting ter dekking van kapitaallasten.

Regionale Dienstverlening
Het product regionale dienstverlening omvat alle dienstverlening voor derden. Het gaat onder meer om de dienstverlening voor Losser, huurders in de servicecentra, Dimpact en het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente. Hierdoor kunnen we onze vaste kosten verdelen over een grotere omvang waardoor we de kosten voor de gemeentelijke organisatie (interne dienstverlening) zo laag mogelijk houden. In de periode 2016-2019 verwachten we een verdere daling van de omzet uit verhuur van gebouwen door het vertrek van huurders uit onze servicecentra en het werkplein. Tegenover de daling staat een toename van de omzet (218.000 euro) voor de hosting van Dimpact door het IT-bedrijf voor de periode 2016-2018. Oorzaak is de toename van het aantal gemeenten dat is aangesloten bij Dimpact. De toename van leegstand in de servicecentra leidt tot taakstellingen op de vaste kosten voor de interne dienstverlening.  

In de begroting is een dotatie van ruim 0,2 miljoen euro opgenomen aan reserves. Dit betreft een dotatie aan de reserves werkplekinrichting en ICT voor Losser die zijn bedoeld om schommelingen in de exploitatie op te vangen en dienen ter dekking van kapitaallasten.

 

6.5. Staat van vervangingsinvesteringen

Met deze begroting wordt de raad gevraagd in te stemmen met onderstaande vervangingsinvesteringen voor de jaarschijf 2016. Voor deze investeringen is dekking beschikbaar in de kapitaallastenbudgetten van de programma's. Een meerjarig overzicht van alle investeringen is opgenomen in hoofdstuk 5.3 (onderdeel Investeringen).

Pogramma Omschrijving Kredietbedrag
(in euro's)
 Versterken economie  Investeringsfonds DCW 160.000 
     
 Duurzame leefomgeving  Openbare verlichting 746.000 
   Riolering 7.722.000 
   Beheer wegen 2.175.000 
   Investeringen onderhoud Enschede 588.000 
     
 Dienstverlening en financieel beleid VBE: Raamkrediet 1.000.000
  VBE: Wettelijke en duurzame investeringen 480.000
  H&S: Raamkrediet 100.000
  H&S: Werkplekinrichting 430.000
  IT-bedrijf: Investeringen met 0-jaars afschrijving 2.377.000
  IT-bedrijf: Investeringen met 3-jaars afschrijving 1.003.000
  IT-bedrijf: Investeringen met 5-jaars afschrijving 1.452.000
  PDV: Klantgericht- en afsprakensysteem 75.000
  PDV: Cashautomaat 25.000
  Onderwijshuisvesting 203.000
  Sport 1.680.000
     
 Totaal   20.216.000 

6.6. Ruimtelijke projecten

Bij de behandeling van de raadsenquête "Grip op grond" in 2012 is gevraagd om een integraal overzicht op te stellen van de financiële positie van risico's van ruimtelijke projecten van binnen en buiten het grondbedrijf. Dit zijn MPG-, MSI-, mobiliteits- en vastgoedprojecten. Met het opnemen van onderstaande bijlage (bij zowel de programmabegroting als bij de jaarrekening) geven we invulling aan het verzoek van de raad.

A. Overzicht MPG-projecten

Zie de gemeenterekening 2014 voor de meest actuele weergave van de MPG-projecten. 

B. Overzicht MSI en mobiliteitsprojecten

In de gemeenterekening 2014 is gerapporteerd over de MSI en mobiliteitsprojecten. Een geactualiseerd beeld is opgenomen in onderstaande tabel. De projecten onder hoofdverkeersinfrastructuur en beleid vormen de mobiliteitsprojecten. De overige projecten zijn de MSI-projecten.

Hoofdproduct Project Begroting Lasten Begroting Baten Realisatie Lasten 2015 Realisatie Baten 2015
Locatie ontwikkeling Stadsweide Kennishuis (16063) 100 -100 80 -100
Stadsweide Koningsplein (14234) 2.890 -2.890 2.344 -3.293
Stadsweide Koningsplein (17084) 6.650 -6.650 3.725 -1.629
Stadsweide Mooienhof (16062) 480 -480 714 -714
Stadsweide Mooienhof (16732) 1.075 -1.075 658 -658
Stadsweide Westerlijke uitrit (16062) 1.600 -1.600 101 -101
Stadsweide van Galenstr (16075) 1.600 -1.600 143 -1
Wesselerbrink Noord (15139) 3.691 -3.691 3.717 -3.833
Locatie ontwikkeling - Totaal 18.086 -18.086 11.482 -10.329
Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid Duurzame verkeersmaatregelen 5.449 -5.449 4.331 -4.449
Fiets 2.842 -1.007 890 -403
Fietsenstalling de Graaf expl (15005) 3.062 -3.062 2.478 -2.261
Fietsenstalling en oversteek NZ station E'de (1500008452) 1.212 -1.212 49 -226
HOV 2.464 -2.464 450 -272
Hoofdwegenstructuur 11.579 -9.134 8.414 -7.317
Incentive Zone (15005) 2.888 -2.888 3.104 -3.440
Mobiliteitsplan 2015 (1400317826) 3.008 -3.008 565 -464
Openbaar Vervoer 290 -290 175 -163
Studies 2.268 -2.268 1.861 -1.486
Vereffeningsreserve (11943) 1.539 -1.188 236 -389
Verkeersprojecten overig 2.210 -2.210 1.906 -1.933
Verkeersveiligheid 915 -915 510 -467
Hoofdverkeersinfrastructuur en beleid - Totaal 39.726 -35.094 24.969 -23.270
Projecten Economische ontwikkeling Havengebied 25.182 -25.182 19.280 -14.491
Kennispark 17.590 -17.590 16.435 -16.029
Projecten Economische ontwikkeling - Totaal 42.772 -42.772 35.716 -30.520
Geheel - Totaal   100.584 -95.953 72.166 -64.119

Risico's MSI-projecten

De risico's van MSI-projecten worden grotendeels opgevangen binnen het project. Hiervoor wordt per project risicomanagement gevoerd. De risico’s van de  MSI-projecten maken ook deel uit van het gemeentelijk weerstandsvermogen.

 

Risico's Mobiliteitsprojecten

De risico’s bij mobiliteitsprojecten worden per project door de projectleider gemonitord. Dit geldt vooral voor de grotere projecten (> 100.000 euro per project). De overige projecten worden in totaliteit beoordeeld. De risico’s zijn beperkt door strikte sturing op kosten en opbrengsten. Indien sprake is van afwijkende kosten/opbrengsten (ten opzichte van het door de raad gevoteerde krediet, dan wordt dit verrekend met een vereffeningsrekening conform het raadsbesluit van 30 januari 2006).

6.7. Subsidies

Omschrijving    Bedragen * 1000 euro Programma Rekening 2014 Begroting 2015 Begroting 2016
FCE VE 0 6 6
Gemeente Almelo VE 413 413 416
Gemeente Dinkelland VE 46 46 46
Gemeente Haaksbergen VE 44 44 45
Gemeente Hengelo VE 208 208 210
Gemeente Losser VE 43 43 43
Gemeente Oldenzaal VE 60 60 60
GGD Regio Twente VE 77 0 0
KOE Katholiek Onderwijs Enschede st VE 380 0 0
Ondernemersfonds VE 140 150 150
Openbare Bibliotheek Enschede VE 25 0 0
Verzamel-subsidie: Actieve school in de buurt VE 127 0 0
Verzamel-subsidie: Bestuursafspraken VVE 2012-2015 VE 2.219 1.199 1.200
Verzamel-subsidie: Dec Uitk versterken Peuterspeelzaal VE 0 274 274
Verzamel-subsidie: Internationaal Onderwijs Twente VE 220 0 0
Verzamel-subsidie: Jongerenparticipatie VE 0 93 94
Verzamel-subsidie: OCW Integr uitk combinatiefuncties VE 530 599 604
Verzamel-subsidie: Onderwijsachterstandenbeleid VE 2.581 2.500 2.500
Verzamel-subsidie: Peuterspeelzaalwerk algemeen VE 561 916 1.300
Volksuniversiteit Enschede stichting VE 0 24 0
Wijkwelzijn Enschede Alifa VE 98 50 0
Totaal Versterken economie 7.771 6.624 6.949
Academica Musica DL 0 20 0
AKI Akademie Beeldende Kunst & Vormg DL 25 25 25
Architectuurcentrum Twente DL 35 36 36
Artist in Residence DL 20 30 30
Atak DL 1.759 1.776 1.786
Circusfestival DL 0 10 10
Concordia Kunst & Cultuur DL 1.297 1.254 1.059
Cultuurcoach DL 0 68 68
Dynamo Expo DL 7 7 8
Enschedese Carnavalsraad DL 4 4 4
Enschedese Dansvereniging, st (SED) DL 8 14 14
Erve 't Wooldrik DL 0 61 61
EZB Enschedese Zangersbond DL 68 69 69
FEDS Enschedese Drum- en Showbands DL 47 47 48
FEM Enschedese Muziekvereniging DL 94 97 98
Festival Boost DL 0 13 13
Fotogalerie Objektief DL 16 16 16
Groene/Blauwe diensten DL 0 70 70
Internationale Evenementen DL 200 206 107
Jazz, stichting DL 21 21 21
Jeugdorkest Nederland DL 5 5 5
Kaliber Kunstenschool DL 2.190 2.199 2.204
Kinderboerderij Noord DL 0 93 94
Koninginnedag Lonneker DL 1 1 1
Kunst in het Volkspark DL 20 21 21
Kunstbende Overijssel DL 2 2 2
Literaire Manifestaties Enschede DL 4 10 10
Lonneker Kunstroute DL 4 4 4
Marathon Enschede, stichting DL 80 82 83
Melita, Stichting DL 3 0 0
Military Boekelo DL 90 58 58
Nationale Reisopera DL 240 240 241
Openbare Bibliotheek Enschede DL 3.527 3.347 3.259
Oranjecomite Boekelo DL 1 1 1
Oranjedagen DL 25 30 30
Oranjevereniging DL 0 2 2
Orkest van het Oosten DL 74 74 74
Planet Art, Stichting DL 70 72 72
Popronde DL 0 7 7
Prinses Christina Concours DL 8 8 8
Singelloop DL 0 10 10
Sint Nicolaas Comité DL 6 6 6
Sonnevanck, Jeugdtheater DL 35 35 35
St. Herdenking gevallenen ZO Azie 41 DL 3 3 3
Stadsdichter DL 3 0 0
Step Enschede promotie DL 1.715 1.630 1.540
Stichting Kunst op Straat/Buitenkans DL 12 20 20
Stichting Piano Competition DL 6 7 7
Stichting Stawel DL 0 48 49
Stichting Tetem Medialab DL 115 116 116
Tetem - vrije ruimte DL 172 91 91
Tetem DIGIT DL 0 84 84
Twents Gitaar Festival DL 4 10 10
Twentse Schouwburg nv DL 5.059 5.199 5.230
Twentse Welle DL 2.047 2.060 2.068
Valerius Ensemble DL 0 10 10
Verzamel-subsidie: AD Evenementen Citymarketing DL 40 0 0
Verzamel-subsidie: AD Evenementen programma DL 64 302 156
Verzamel-subsidie: AD Studentenzaken DL 28 41 41
Verzamel-subsidie: Amateur kunstbeoef: Huur/subsidie DL 10 10 10
Verzamel-subsidie: Amateur kunstbeoef: Open dag DL 0 11 11
Verzamel-subsidie: Amateur kunstbeoef: Operetteverenig. DL 13 13 13
Verzamel-subsidie: Amateur kunstbeoef: Overige verenig DL 13 14 15
Verzamel-subsidie: Amateur kunstbeoef: Stimulering DL 42 34 34
Verzamel-subsidie: Amateur kunstbeoef: Toneelverenig. DL 6 7 7
Verzamel-subsidie: Beeldende kunst verord presentaties DL 47 50 51
Verzamel-subsidie: Brandweer & Veiligheidsregio Twente DL 200 200 100
Verzamel-subsidie: Carillon subsidies DL 0 0 0
Verzamel-subsidie: Culturele activiteiten DL 53 50 51
Verzamel-subsidie: Cultuureducatie primair onderwijs DL 44 0 0
Vestzaktheater DL 57 58 58
Villa de Bank DL 37 41 42
Volksfeest Glanerbrug DL 0 1 1
Totaal Duurzame leefomgeving 19.090 20.259 19.938
55+, stichting MO 35 32 0
ANBO Enschede MO 8 9 9
ANBO Glanerbrug MO 1 0 0
ANGO Alg. Nederl. Gehandicapten Org. MO 12 12 12
Artikel 1 Overijssel(vh AntDiscBur) MO 47 48 48
B.E. Blauwe Vogels MO 0 1 1
Carint Reggeland Groep MO 82 85 0
Coordinatiecentrum Mensenhandel MO 80 0 0
De Blauwe Reigers MO 0 1 1
De Nieuwe Organisatie (DNO) MO 0 425 0
Dierenopvang Centrum Enschede MO 283 287 288
Erve 't Wooldrik MO 57 0 0
Fonds Bijzondere Noden Enschede, st. MO 84 164 164
Gemeente Borne MO 4 0 0
Gemeente Haaksbergen MO 5 0 0
Gemeente Hof van Twente MO 7 0 0
Gemeente Losser MO 5 0 0
Gemeente Oldenzaal MO 6 0 0
GGD Regio Twente MO 503 438 393
Halt Twente Stichting MO 49 51 51
Humanitas Onder Dak Twente, st. MO 2.602 3.659 138
Informele Zorg Twente MO 253 206 0
IVN Ver natuur en milieueducatie MO 2 2 2
Ixta Noa MO 0 109 0
J.P. van den Bent Stichting MO 0 655 0
Jarabee, jeugdzorg in Twente, st. MO 638 599 322
Kadera Stichting (vh Vrouwenopvang) MO 2.112 2.202 0
KBO Enschede, Kath. Bond v. Ouderen MO 4 4 4
KBO Glanerbrug, Kath. Bond v Ouderen MO 4 0 0
Kinderboerderij Noord MO 88 0 0
Kledingbank MO 20 20 0
Leger des Heils, Centr Maat. Opvang MO 1.725 5.294 326
Livio MO 271 1.180 173
LOGE Lokaal Overleg Gehandicape E'de MO 3 3 3
Maatsch. Werk NW Twente, stichting MO 401 0 0
Mediant GGZ MO 638 1.061 417
MEE Twente MO 8 8 8
Ned Hindoe Ouderenbond MO 4 4 4
NIVON Enschede MO 4 4 4
NV Enschedese zwembaden MO 1.395 1.009 1.013
Open Ouderenwerk Boekelo MO 3 0 0
PCOB Protestants Christ. Ouder. Bond MO 2 3 3
POOB Plaatselijk Overleg Ouderenbond MO 2 0 0
Present Enschede MO 15 15 15
Reclassering Nederland MO 246 248 0
Resto van harte MO 13 13 13
Rode Kruis Enschede MO 4 5 5
SES Stichting Enschedese Speeltuinen MO 598 606 607
SIVE St. Intern. Vrouwencentrum E'de MO 47 47 47
SKE Stichting Kinderopvang Enschede MO 57 58 0
Slachtofferhulp Nederl. Regio Twente MO 38 39 39
Slamat Datang MO 4 7 7
SMD Enschede-Haaksbergen MO 4.015 7.586 7.606
Stichting Aveleijn MO 0 1.264 0
Stichting Boerderij de Viermarken MO 57 76 76
Stichting Helmgras MO 7 18 10
Stichting Leendert Vriel MO 10 15 15
Stichting Leergeld MO 550 550 552
Stichting RIBW Twente MO 129 12.503 81
Stichting VVVS MO 0 49 0
Surplus projecten MO 315 671 0
Tactus instelling verslavingszorg MO 4.625 7.600 589
Telefonische Hulp & Dienstverl. O.NL MO 4 4 4
Vereniging Humanitas District Oost MO 534 727 656
Vereniging Woon MO 10 58 0
Verzamel-subsidie: Activering HG:: Algemeen MO 21 0 0
Verzamel-subsidie: Armoedepact NadK MO 2 22 22
Verzamel-subsidie: BW extramurale verzilvering subsidie MO 0 0 353
Verzamel-subsidie: BW Sectorvreemden subsidie MO 0 0 4.321
Verzamel-subsidie: BW ZIN dagbesteding subsidie MO 0 0 1.359
Verzamel-subsidie: BW ZIN wonen subsidie MO 0 0 18.482
Verzamel-subsidie: CJG onderdeel WMO was 6500842 MO 0 0 0
Verzamel-subsidie: Emancipatie allochtone vrouwen MO 50 0 0
Verzamel-subsidie: Flexibel budget burgerkracht MO 0 0 621
Verzamel-subsidie: Informele Zorg Algemeen MO 7 0 0
Verzamel-subsidie: Informele zorg algemeen was 6501208 MO 0 53 62
Verzamel-subsidie: Integr uitk homo emacipatiebeleid MO 13 0 0
Verzamel-subsidie: Integratie:welzijnswerk migranten MO 37 0 0
Verzamel-subsidie: MO ambulante begel. alg. was 6501051 MO 0 16 16
Verzamel-subsidie: MO dagbesteding algemeen was 6501072 MO 0 7 1.693
Verzamel-subsidie: MO inloopvoorziening alg.was 6501067 MO 0 21 2.068
Verzamel-subsidie: MO opvangvoorzieningen was6501062 MO 0 30 4.087
Verzamel-subsidie: MO preventie algemeen was 6501043 MO 0 4 333
Verzamel-subsidie: MO verhoging middelen AWBZ MO 0 900 957
Verzamel-subsidie: MO zorg (toeleiding) alg.was 6501054 MO 0 16 1.377
Verzamel-subsidie: Pilot Code Rood huiselijk geweld MO 7 0 0
Verzamel-subsidie: Plaatselijke ouderenorg. was 6500252 MO 0 1 6
Verzamel-subsidie: Project Thuisadministratie MO 0 39 39
Verzamel-subsidie: Schoolkostenregeling NadK MO 0 40 40
Verzamel-subsidie: Sociaal Domein WMO Beschermd wonen MO 0 1.431 2.132
Verzamel-subsidie: Sport-algemeen:subs. sportvereniging MO 690 899 906
Verzamel-subsidie: VO verhoging middelen AWBZ MO 0 0 168
Verzamel-subsidie: VO/HG activering algem.was 6501207 MO 0 0 73
Verzamel-subsidie: VO/HG ambulante beg.alg. was 6501189 MO 0 0 105
Verzamel-subsidie: VO/HG preventie algemeen was 6501184 MO 0 0 532
Verzamel-subsidie: VO/HG vrouwenopvang alg. was 6501204 MO 0 88 1.793
Verzamel-subsidie: VO/HG zorg(toeleid.) alg was 6501196 MO 0 0 724
Verzamel-subsidie: Vrijwilligers jeugdwer was 6500268 MO 0 52 52
Verzamel-subsidie: Vrijwilligers jeugdwerk subsidies MO 43 0 0
Verzamel-subsidie: WMO Begel inloopvoorziening GGZ MO 0 62 580
Verzamel-subsidie: Wonen zorg wel pr ontmoeting sociaal MO 76 0 0
Verzamel-subsidie: Wonen zorg wel toeg wijk voorfysiek MO 330 0 0
Voedselbank Enschede MO 37 37 38
Volksuniversiteit Enschede stichting MO 370 374 322
Weekendschool MO 15 15 15
Wijkwelzijn Enschede Alifa MO 4.854 4.594 3.861
Zorgbelang Overijssel MO 5 5 5
Zorgcentrum De Posten MO 68 69 69
Zorggroep Manna MO 208 211 211
Totaal Maatschappelijke ondersteuning 29.556 58.721 61.128
Stedelijk Lyceum DFB 800 0 0
Verzamel-subsidie: Interne dienstverlening DFB 0 140 140
Totaal Dienstverlening en financieel beleid 800 140 140
Totaal 57.217 85.745 88.155

Een aantal subsidies zijn programmaoverstijgend. Deze zijn opgenomen in onderstaande tabel.

Omschrijving    Bedragen * 1000 euroRekening 2014Begroting 2015Begroting 2016
Programmaoverstijgende subsidies
GGD Regio Twente580438393
Jarabee, jeugdzorg in Twente, st.638599322
Mediant GGZ6381.061417
Openbare Bibliotheek Enschede3.5523.3473.259
Wijkwelzijn Enschede Alifa4.9524.6443.861
SMD Enschede-Haaksbergen4.0157.5867.606
Tactus instelling verslavingszorg4.6257.600589
Volksuniversiteit Enschede stichting370397322
SES Stichting Enschedese Speeltuinen598606607
Totaal19.96726.28017.375

Toelichting
Hieronder volgt een toelichting op de belangrijkste subsidies per programma.

Voor het onderwijsachterstandenbeleid wordt de Rijkssubsidie ook in 2016 voortgezet.

De subsidies Jeugdparticipatie, Bestuursafspraken VVE/onderdeel Ouderbetrokkenheid, Actieve school in de buurt, Peuterspeelzaalwerk, Onderwijskundige ontwikkelingen/onderdeel Onderwijsbegeleiding en Natuureducatie/onderdeel Duurzaamheidseducatie maken onderdeel uit van de Lokaal Educatieve Agenda (LEA). De Lokaal Educatieve Agenda is gestart in het schooljaar 2015-2016 en loopt tot en met schooljaar 2018-2019.

Op de subsidie van de Volksuniversiteit Enschede (VUE) is een bezuiniging opgenomen. Het te bezuinigen bedrag is vastgesteld op structureel 200.000 euro. De raad besloot op 8 juni 2015 de bezuiniging de eerste twee jaren gefaseerd in te vullen. Dat wil zeggen dat de subsidie in 2016 met 50.000 euro wordt teruggebracht, in 2017 met 125.000 euro en vanaf 2018 structureel met 200.000 euro.

Er is voor 2016 een flexibel subsidiebudget Burgerkracht gecreëerd van 0,6 miljoen euro door de structurele subsidie(garantie) van Alifa te verlagen.

De middelen Beschermd wonen (totaal 36 miljoen euro), Maatschappelijke Opvang (totaal 9,5 miljoen euro) en Vrouwenopvang (totaal 3,5 miljoen euro) ontvangt Enschede van het Rijk als zijnde centrumgemeente. Inzet van de middelen vindt plaats in overleg met de regiogemeenten. De middelen worden voor een groot deel ingezet via subsidies.

Deze subsidies voor Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang zijn in 2016 onder de diverse "verzamelsubsidies" opgenomen. Na ontvangst van de subsidieaanvragen volgt er een toekenning. 

Verzamelsubsidies Beschermd Wonen betreffen onder meer: Stichting Aveleijn, Carint Reggeland Groep, Leger des Heils, Stichting RIBW en Tactus.

Verzamelsubsidies Maatschappelijke Opvang betreffen onder meer: Humanitas onder Dak Twente, Jarabee, Leger des Heils, Mediant, Surplus en Tactus.

Verzamelsubsidies Vrouwenopvang/Huiselijk geweld betreffen onder meer: Carint Reggeland Groep, Stichting Kadera, Stichting Maatschappelijk Werk NW Twente, Reclassering Nederland en Mediant.

6.8. Meerjaren Prognose Parkeerbeheer (MPP)

Aanleiding
Jaarlijks valt de doorkijk van de Meerjaren Prognose Parkeerbeheer (MPP) samen met de totstandkoming van de programmabegroting. De parkeertarieven 2016 worden voor 1 januari 2016 vastgesteld.

Verwachtingen van het Parkeerbeheer in 2016 en verder
Vanaf 2016 zijn in het product Parkeerbeheer, naast de bestaande exploitatieresultaten, ook de exploitatieresultaten meegenomen uit de uitbreiding van de H.J. van Heekgarage voor het Medisch Spectrum Twente (MST). 

1. Meerjaren Prognose Parkeren 2016 en verder
In de Meerjaren Prognose Parkeerbeheer (MPP) 2016 en verder, wordt rekening gehouden met een positief exploitatieresultaat over 2016 van 1.062.000 euro (exclusief uitgaven voor de parkeervisie). Dit bedrag is 634.000 euro hoger dan de meerjarenprognose welke bij de programmabegroting 2015 – 2018 is vastgesteld.

De oorzaken hiervan zijn;
Verlaging van de lasten van per saldo 50.000 euro. Het betreft een verlaging van de lasten voor elektra van 60.000 euro, lagere dotatie aan de onderhoudsvoorziening van 44.500 euro en lagere toerekening van kosten voor interne organisatie van 22.500 euro. Naast verlaging is er een hoger budget opgenomen voor kapitaallasten van 77.000 euro, dit ter dekking van de lasten voor de vervanging van de parkeerinstallaties.
Verhoging van de baten van per saldo 380.000 euro. Op basis van de opbrengstresultaten in 2015 wordt in het MPP 2016 niet meer uitgegaan van een krimp van parkeeruren van 1% in 2016 en 2017, maar van een eenmalige groei in 2016 van 5%.Voor kort parkeren wordt een hogere opbrengst ingeschat van 570.000 euro per jaar.    

Naast een hogere opbrengst voor kort parkeren wordt rekening gehouden met lagere opbrengsten vanuit abonnementen/vergunningen van 110.000 euro en opbrengsten vanuit samenwerking met partners van 80.000 euro.

1a. Parkeervisie
In 2013 heeft de gemeenteraad de parkeervisie vastgesteld. Structureel wordt voor de parkeervisie 111.000 euro budget in het MPP opgenomen en ten laste van het resultaat gebracht. In de najaarsnota 2013 is vervolgens besloten alleen de maatregelen uit te voeren die geen investeringskosten en/of budgetneutraal zijn uit te voeren.

1b. Onderhoudsvoorziening
Vanaf het MPP 2016 wordt de dotatie aan de onderhoudsvoorziening verlaagd met 44.500 euro. Op basis van contractuele afspraken kan een deel van de onderhoudskosten in rekening worden gebracht bij partners.

1c. Terugverdientijd aanloopverliezen
Naar huidig inzicht zullen de aanloopverliezen van het Parkeerbedrijf Enschede (PBE) medio 2019 zijn terugverdiend. Ten opzichte van het MPP 2015 laat het MPP 2016 een verbetering zien in de terugverdientijd van anderhalf jaar. Vanaf de programmabegroting 2020-2023 komen er naar verwachting weer middelen beschikbaar om bijvoorbeeld noodzakelijke parkeer- of bereikbaarheidsinvesteringen te doen.

Zie onderstaande grafiek voor verloop van de terugverdientijd van de aanloopverliezen:

 MPP

 

2. Parkeren bezoekers MST in de H.J. van Heekgarage
Vanaf 2016 zijn in het product Parkeerbeheer, naast de bestaande exploitatieresultaten, ook de exploitatieresultaten meegenomen uit de uitbreiding van de H.J. van Heekgarage voor het Medisch Spectrum Twente (MST). Met de opname van deze geactualiseerde cijfers wordt 1,6 miljoen euro aan opbrengst kort parkeren toegevoegd aan het product parkeerbeheer.

 

6.9. Overzicht indicatoren financiële positie

Indicatorgroep Indicator Voldoende Neutraal Onvoldoende
1. Lokale lasten 1.1 Lokale lastendruk > 5% lagere lastendruk dan gemiddeld. Gemiddelde lastendruk in Nederland. > 5% hogere lastendruk dan gemiddeld.
  1.2 Onbenutte belastingcapaciteit OZB Onbenutte belastingcapaciteit > 0,25% exploitatie voor mutatiesreserves. Onbenutte belastingcapaciteit bedraagt 0,11% van exploitatietotaal in Enschede. Geen onbenutte belastingdruk beschikbaar.
  1.3 Derving OZB door leegstand Derving OZB < 1% OZB-opbrengst niet woningen. 1% <= derving OZB <= 5% OZB-opbrengst niet woningen. Derving OZB > 5% OZB-opbrengst niet woningen..
  1.4 Kostendekkendheid leges Extra ruimte > 1% van exploitatietotaal voor mutaties reserves. Extra ruimte 0% tot 1% van exploitatietotaal voor mutaties reserves. Zeer gering voor Enschede, namelijk 0,16%. Geen ruimte in tarieven.
2. Schuldpositie, vreemd vermogen 2.1 Schuldratio < 50% 50% tot 80% 81% in Enschede per eind 2016.
  2.2 Netto schuld / exploitatie (netto schuldquote) 76% in Enschede per eind 2016. 90% tot 130% > 130%
  2.3 Netto schuld per inwoner < 20% lager dan gemiddelde van Nederland per eind 2014. Rond gemiddelde van Nederland. > 20% lager dan gemiddelde van Nederland per eind 2014.
  2.4 Schuldevolutie > 15% afname. 9,9% afname in Enschede van 2014 naar 2016. > 15% toename.
  2.5 Netto rentelasten / exploitatie < 1% van totale exploitatie. 2,6% in Enschede in 2014. > 3% van totale exploitatie.
  2.6 Rentereserve Reserve voldoende om twee jaren schommelingen op te vangen. In Enschede is rentereserve van 1 miljoen euro toegevoegd aan weerstandsvermogen. Reserve voldoende om 1 jaar schommelingen op te vangen. Geen rentereserve.
  2.7 Omslagrente - werkelijke rente Werkelijke rente < omslagrente en nog niet ingezet in begroting. Werkelijke rente = omslagrente. Werkelijke rente > omslagrente.
3. Reservepositie, eigen vermogen 3.1 Ratio weerstandsvermogen > 1,4 1,0 tot 1,4 < 1,0
  3.2 Mogelijkheden om beschikbare weerstandscapaciteit te verbeteren Mogelijkheden om ratio te verbeteren tot > 1,4. Mogelijkheden om ratio te verbeteren tot 1,0 - 1,4. Geen verbetermogelijkheden.
  3.3 Aandeel stille reserve in weerstandsvermogen <25% 25-50% >50%
4. Leningen, garantstellingen en waarborgen 4.1 Zekerheden leningen, garantstellingen en waarborgen > 95% zekerheden. 90% tot 95% zekerheden (92,1%). < 90% zekerheden.
5. Meerjarig onderhoud kapitaalgoederen 5.1 Toereikendheid onderhoudsbudgetten, incl. vervangingsinvesteringen Geen extra budget nodig.  0% <= extra benodigd budget <= 1% exploitatie voor mutatie reserves (lasten). Extra benodigd budget > 1% exploitatie voor mutaties reserves (lasten).
6. Grondexploitaties 6.1 Afhankelijkheid grondexpl. voor sluitende begroting Niet afhankelijk van grondexploitaties voor sluitende begroting.   Afhankelijk van grondexploitaties voor sluitende begroting.
  6.2 Winstverwachting grondexploitaties Positieve winstverwachting.   Geen positieve winstverwachting.
  6.3 Algemene reserve grondbedrijf en risicoreserve grondbedrijf versus risico's Reserve grondbedrijf > omvang risico's grondbedrijf. Reserves grondbedrijf 98% tot 100% risico's grondbedrijf. Reserve grondbedrijf < 98% risico's grondbedrijf.
  6.4 Toekomstig nog te realiseren baten en lasten in relatie tot de BIE (Bouwgrond In Exploitatie) Toekomstige baten en lasten/ actuele boekwaarde BIE < 2. Waarde tussen 2 en 3. > 3
  6.5 NIEGG (Niet In Exploitatie Genomen Gronden) Exploitatielasten zijn structureel afgedekt. incidenteel afgedekt. Exploitatielasten zijn niet afgedekt.
7. Financieel evenwicht 7.1 Ombuigingen, taakstellingen < 1% van begrotingstotaal nog in te vullen. 1% tot 2% begrotingstotaal nog in te vullen. Nog > 2% begrotingstotaal in te vullen.
  7.2 Verhouding Structureel / Incidenteel > 98% structurele lasten afgedekt met structurele baten. 96% tot 98% structurele lasten afgedekt met structurele baten. < 96% structurele lasten afgedekt met structurele baten.
  7.3 Meerjarig sluitende begroting Alle jaren sluitend. 1e of 4e jaar sluitend. 1e of 4e jaar niet sluitend, preventief toezicht.

 

6.10. Aangenomen moties

raadsbehandeling 9 november 2015

 

Motie 5
Decentralisering UWV
D66

Besluit:

  • In samenwerking met de andere Twentse gemeenten het UWV op te roepen om samen verder te werken aan een integrale en effectieve aanpak voor werkloosheid, zowel voor de WW als de WWB en het verbeteren van welbevinden verhoogt.
  • Samen met het UWV te onderzoeken of en hoe het eerder (dan de huidige 3 maanden) leggen van contact met WW-ers vanuit Werkplein Twente instroom in de WWB kan voorkomen. Dit zonder verantwoordelijkheden en taken van het UWV over te nemen.
  • Te rapporteren naar de gemeenteraad via de voortgangsrapportages transformatie sociaal domein.

 

Motie 9
Integratieoffensief
PvdA, D66, EA

Besluit:

  • Het initiatief te nemen tot een Integratie Offensief dat erop gericht is alle nieuwe Enschedeërs zo snel mogelijk écht onderdeel te laten worden van onze samenleving.
  • Dit Integratie Offensief te richten op voor de stad belangrijke thema’s als werken, wonen, zorg en maatschappelijke deelname door sport en cultuur.
  • Daarbij rekening te houden met het lopende proces van het inpassen van het AZC en de uitkomst van het proces zorgvuldig mee te nemen.
  • Binnen 1 maand te komen met een procesvoorstel en een overzicht te delen met de gemeenteraad van de lopende initiatieven binnen de samenleving.
  • De inwoners van de stad een belangrijke rol te geven bij de totstandkoming en uitvoering van een Integratie Offensief, in nauwe betrokkenheid van de gemeenteraad.
  • In april 2016 met een voorstel te komen en de daarvoor benodigde kaders ter besluitvorming aan de gemeenteraad voor te leggen.

 

Motie 10
Versterken woonfunctie binnenstad
PvdA, EA

Besluit:

  • In de prioriteitstelling voor de inzet van ambtelijke capaciteit meer inzet te plegen op samenwerking van private en publieke partijen met betrekking tot het versterken van de woonfunctie van de binnenstad.
  • Te bevorderen dat beschikbare leegstaande panden een herontwikkeling krijgen door samenwerking tussen woningbouwcorporaties, projectontwikkelaars en eigenaren van panden te stimuleren.

 

Motie 11
Kiezersinvloed
PvdA

Besluit:

  • Te analyseren welke aspecten aan de waardering ten grondslag ligt.
  • Te komen met een voorstel hoe we er voor zorgen dat Enschede een ruime voldoende scoort op “de mate waarin de kiezer invloed heeft op wat er in de stad gebeurt”.

 

Motie 14
Buurtkamer Pathmos
PvdA, D66, SP, CDA, EA

Besluit:

  • Actief ondersteuning te bieden bij het zoeken naar een geschikte locatie in de vorm van bemiddeling bij eigenaren en (mogelijke) aanbieders.

 

Motie 15
Wijkmarkt Pathmos
PvdA, CDA, EA

Besluit:

  • Mogelijk te maken dat er wekelijks een sociaal-culturele markt kan worden gehouden in Pathmos.

 

Motie 19
Onderwijsbegeleiding
SP, PvdA, D66, EA

Besluit:

  • Te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn er zijn structureel kinderen van ouders die onderwijsbegeleiding niet zelf kunnen betalen de kans te bieden zicht zo goed mogelijk te ontwikkelen en continuiteit van de begeleiding te waarborgen.

 

Motie 20
Burgemeester voor Vrede
GL, CDA

Besluit:

  • Het belang van vrede en veiligheid actief uit te dragen en zich aan te sluiten bij “Burgemeesters van Vrede”.
  • In dit verband zijn stem te laten horen en de gemeente en haar inwoners op gepaste tijden te informeren over dit initiatief.

 

Motie 22
Volwaardig Kindpakket
EA

Besluit:

  • Uiterlijk 1 februari aan de gemeenteraad een voorstel voor te leggen in samenspraak met Stichting Leergeld voor de uitbreiding van een volwaardig kindpakket, zoals de Kinderombudsman heeft bedoeld.
  • Om over de inhoud van het pakket in gesprek te gaan met kinderen en jongeren, die in de gemeente wonen. Dit zorgt ervoor dat het aanbod overeenkomt met de behoeften van deze kinderen en jongeren.